Transgraniczne przenoszenie siedziby spółek (2008/2196(INI)).
Dz.U.UE.C.2010.87E.5
Akt nienormatywnyP6_TA(2009)0086
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2009 r. z zaleceniami dla Komisji w sprawie transgranicznego przenoszenia siedziby spółek (2008/2196(INI))
(2010/C 87 E/02)
(Dz.U.UE C z dnia 1 kwietnia 2010 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 192 ust. 2 akapit drugi traktatu WE,
– uwzględniając art. 43 i 48 traktatu WE,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 maja 2003 r. zatytułowany "Unowocześnienie prawa spółek oraz wzmocnienie ładu korporacyjnego - plan przyszłych działań" (COM(2003)0284),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie komunikatu Komisji do Rady oraz Parlamentu Europejskiego: unowocześnienie prawa spółek oraz wzmocnienie ładu korporacyjnego w Unii Europejskiej - plan postępu(1),
– uwzględniając rezolucję z dnia 4 lipca 2006 r. w sprawie ostatnich działań i perspektyw w dziedzinie prawa spółek(2),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2007 r. w sprawie europejskiej spółki prywatnej i czternastej dyrektywy o prawie spółek dotyczącej przenoszenia siedzib spółek(3),
– uwzględniając orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości w sprawach: Daily Mail i General Trust(4), Centros(5), Überseering(6), Inspire Art(7), SEVIC Systems(8) oraz Cadbury Schweppes(9),
– uwzględniając art. 39 i 45 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinię Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A6-0040/2009),
A. mając na uwadze, że spółki powinny korzystać ze swobody działalności gospodarczej w ramach rynku wewnętrznego zgodnie z traktatem WE i wykładnią Trybunału Sprawiedliwości,
B. mając na uwadze, że transgraniczne przenoszenie spółek jest jednym z zasadniczych elementów urzeczywistnienia rynku wewnętrznego,
C. mając na uwadze, że transgraniczne przeniesienie siedziby spółki nie powinno prowadzić do jej rozwiązania ani też chwilowej czy trwałej utraty osobowości prawnej,
D. mając na uwadze, że transgraniczne przeniesienie siedziby spółki nie powinno prowadzić do obchodzenia przepisów prawnych, socjalnych i podatkowych,
E. mając na uwadze, że należy zabezpieczyć prawa innych zainteresowanych stron dotkniętych przeniesieniem, takich jak wspólnicy mniejszościowi, pracownicy i wierzyciele itp.,
F. mając na uwadze, że odpowiednie akty prawa wspólnotowego ustanawiające prawo pracowników do otrzymywania informacji, wyrażania opinii i uczestnictwa w przedsiębiorstwach o zasięgu transgranicznym, a także zabezpieczające przysługujące pracownikom prawa uczestnictwa (dyrektywy 94/45/WE(10) i 2005/56/WE(11)) powinny zostać w całości zachowane, a zatem przeniesienie siedziby spółki nie powinno prowadzić do utraty wyżej wymienionych praw,
G. mając na uwadze, że przepis zobowiązujący spółkę do posiadania głównej i statutowej siedziby w tym samym państwie członkowskim byłby sprzeczny z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości dotyczącym swobody przedsiębiorczości i w związku z tym naruszałby przepisy prawa WE,
1. zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi do dnia 31 marca 2009 r., na podstawie art. 44 traktatu WE, projektu legislacyjnego dotyczącego dyrektywy ustanawiającej narzędzia koordynacji przepisów państw członkowskich w celu ułatwienia transgranicznego przenoszenia w obrębie Wspólnoty siedziby spółki zawiązanej zgodnie z prawodawstwem państwa członkowskiego (czternasta dyrektywa o spółkach), a także zwraca się o opracowanie wymienionego wniosku w ramach dyskusji międzyinstytucjonalnych, zgodnie ze szczegółowymi zaleceniami przedstawionymi poniżej;
2. stwierdza, że w chwili obecnej przedsiębiorstwa mogą przenieść swoją siedzibę jedynie poprzez jej rozwiązanie i utworzenie nowej osoby prawnej w docelowym państwie członkowskim lub poprzez utworzenie nowej osoby prawnej w docelowym państwie członkowskim, a następnie dokonanie fuzji obu przedsiębiorstw; ponadto zauważa, że taka procedura wiąże się z obciążeniami administracyjnymi, kosztami i skutkami społecznymi i nie zapewnia bezpieczeństwa prawnego;
3. zwraca uwagę na swobodę przedsiębiorczości, zagwarantowaną przedsiębiorstwom na mocy art. 48 traktatu WE i zinterpretowaną przez Trybunał Sprawiedliwości(12);
4. wskazuje, że przeniesienie siedziby spółki wiąże się z przeniesieniem funkcji nadzorczych; podkreśla, że w kontekście opracowywania czternastej dyrektywy o spółkach dotyczącej transgranicznego przeniesienia siedziby spółki należy zapewnić ochronę istniejących praw udziałowców, wierzycieli i pracowników oraz utrzymać dotychczasową równowagę w zarządzaniu przedsiębiorstwem ("nadzór właścicielski");
5. proponuje zamieścić w nowej dyrektywie odesłanie do dyrektyw 94/45/WE i 2005/56/WE, aby zapewnić spójność i zasadnicze elementy procedury uczestnictwa pracowników zgodnie z dyrektywami UE o spółkach;
6. jest zdania, że przeniesienie siedziby spółki powinno być obwarowane warunkiem sporządzenia planu przeniesienia oraz sprawozdania wyjaśniającego i uzasadniającego prawne i gospodarcze aspekty i wszelkie skutki przeniesienia dla udziałowców i pracowników; zwraca uwagę, że plan przeniesienia i sprawozdanie muszą zostać we właściwym czasie udostępnione wszystkim zaangażowanym stronom;
7. w kontekście strategii lizbońskiej zwraca uwagę na pozytywny wpływ konkurencji podatkowej na wzrost gospodarczy;
8. wskazuje, że przeniesienie siedziby spółki powinno odbywać się w sposób neutralny pod względem podatkowym;
9. sugeruje poprawę wymiany informacji i pomocy administracyjnej między organami podatkowymi;
10. domaga się przejrzystości w odniesieniu do stosowania nowej dyrektywy w państwach członkowskich i proponuje w związku z tym wprowadzenie dla państw członkowskich wymogu powiadamiania Komisji, zgodnie z którym przedsiębiorstwa przenoszące siedzibę z zastosowaniem przepisów dyrektywy muszą być wpisywane do europejskiego rejestru spółek; zwraca uwagę, że przy wprowadzaniu wymogu powiadamiania do prawodawstwa krajowego należy w oparciu o lepsze stanowienie prawa zapobiec nadmiarowi informacji ("zalew informacji") pod warunkiem zapewnienia wystarczających informacji;
11. stwierdza, że zalecenia te są zgodne z zasadą pomocniczości oraz podstawowymi prawami obywateli;
12. uważa, iż wnioskowany projekt nie pociąga za sobą skutków finansowych;
13. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji, a także szczegółowych zaleceń Komisji i Radzie oraz parlamentom i rządom państw członkowskich.
______
(1) Dz.U. C 104 E z 30.4.2004, s. 714.
(2) Dz.U. C 303 E z 13.12.2006, s. 114.
(3) Dz.U. C 263 E z 16.10.2008, s. 671.
(4) Sprawa 81/87 Daily Mail i General Trust [1988] Zb. Orz., s. 5483.
(5) Sprawa C-212/97 Centros [1999] Zb. Orz., s. I-1459.
(6) Sprawa C-208/00 Überseering [2002] Zb. Orz., s. I-9919.
(7) Sprawa C-167/01 Inspire Art [2003] Zb. Orz., s. I-10155.
(8) Sprawa C-411/03 SEVIC Systems [2005] Zb. Orz., s. I-10805.
(9) Sprawa C-196/04 Cadbury Schweppes [2006] Zb. Orz., s. I-7995.
(10) Dyrektywa Rady 94/45/WE z dnia 22 września 1994 r. w sprawie ustanowienia Europejskiej Rady Zakładowej lub trybu informowania i konsultowania pracowników w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym (Dz.U. L 254 z 30.9.1994, s. 64).
(11) Dyrektywa 2005/56/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych (Dz.U. L 310 z 25.11.2005, s. 1).
(12) Cytowane powyżej orzeczenie w sprawie Centros.
ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI
SZCZEGÓŁOWE ZALECENIA W SPRAWIE TREŚCI WNIOSKOWANEGO PROJEKTU
Parlament Europejski zwraca się do Komisji o przedłożenie wniosku dotyczącego dyrektywy, który zawierałby następujące elementy:
Zalecenie 1 (skutki transgranicznego przeniesienia siedziby spółki)
Transgraniczne przeniesienie siedziby nie prowadzi do rozwiązania spółki ani do chwilowej bądź trwałej utraty osobowości prawnej; w związku z tym spółka zachowuje swoją osobowość prawną, a wszystkie jej aktywa, pasywa i stosunki umowne nie podlegają żadnym zmianom. Ponadto przeniesienie nie może prowadzić do obchodzenia przepisów prawnych, socjalnych i podatkowych. Przeniesienie obowiązuje od dnia rejestracji w przyjmującym państwie członkowskim. Od dnia rejestracji w przyjmującym państwie członkowskim spółka podlega prawodawstwu tego państwa.
Zalecenie 2 (procedura przeniesienia wewnątrz spółki)
Kierownictwo lub zarząd spółki, która planuje przeniesienie siedziby, ma obowiązek sporządzić projekt przeniesienia. W projekcie należy uwzględnić co najmniej:
(a) formę prawną, nazwę i siedzibę spółki w państwie członkowskim pochodzenia;
(b) planowaną formę prawną, nazwę i siedzibę spółki w przyjmującym państwie członkowskim;
(c) planowany statut i umowę spółki w przyjmującym państwie członkowskim;
(d) planowany harmonogram przeniesienia;
(e) dzień, od którego transakcje spółki zamierzającej przenieść siedzibę będą traktowane do celów księgowych jako zawarte w przyjmującym państwie członkowskim;
(f) w odpowiednich przypadkach szczegółowe informacje na temat przeniesienia siedziby zarządu lub głównego miejsca prowadzenia działalności;
(g) zagwarantowane prawa wspólników, pracowników i wierzycieli spółki lub propozycje odpowiednich działań;
(h) jeżeli zarządzanie spółką odbywa się na podstawie uczestnictwa pracowników i o ile odpowiedni plan nie jest narzucony prawodawstwem krajowym przyjmującego państwa członkowskiego, informacje na temat procedur określania zasad uczestnictwa pracowników.
Projekt przeniesienia przedkładany jest wspólnikom i przedstawicielom pracowników spółki do rozpatrzenia w określonym terminie poprzedzającym datę walnego zgromadzenia udziałowców.
Spółka planująca przeniesienie siedziby ma obowiązek opublikować - zgodnie z obowiązującym prawodawstwem krajowym wynikającym z dyrektywy 68/151/EWG(1) - co najmniej następujące dane:
(a) formę prawną, nazwę i siedzibę spółki w państwie członkowskim pochodzenia, jak również te same dane w przyjmującym państwie członkowskim;
(b) rejestr, do którego wpisane zostały dokumenty i dane spółki, o których mowa w art. 3 ust. 2 dyrektywy 68/151/EWG, oraz numer wpisu, pod którym spółka widnieje w powyższym rejestrze;
(c) zasady wykonywania praw przez wierzycieli spółki i wspólników mniejszościowych oraz adres, pod którym można uzyskać nieodpłatnie wszelkie informacje dotyczące wspomnianych wyżej zasad.
Kierownictwo lub zarząd spółki planującej przeniesienie siedziby sporządza również raport, w którym wyjaśnia i uzasadnia aspekty prawne i ekonomiczne projektu oraz podaje jego skutki dla wspólników, wierzycieli i pracowników spółki, o ile nie zostaną podjęte inne ustalenia.
Zalecenie 3 (decyzja o przeniesieniu siedziby podejmowana na walnym zgromadzeniu udziałowców)
Walne zgromadzenie udziałowców zatwierdza projekt przeniesienia siedziby zgodnie z ustaleniami poczynionymi przez większość wymaganą do zmiany statutu i umowy spółki na mocy prawodawstwa obowiązującego w kraju, który jest państwem członkowskim pochodzenia.
Jeżeli zarządzanie spółką odbywa się na zasadach uczestnictwa pracowników, walne zgromadzenie udziałowców może uzależnić dokonanie przeniesienia siedziby od zatwierdzenia przez nie zasad uczestnictwa pracowników ustalonych w przyjmującym państwie członkowskim.
Zalecenie 4 (procedura administracyjna i weryfikacja przeniesienia siedziby)
Państwo członkowskie pochodzenia weryfikuje zgodnie z własnym prawodawstwem legalność procedury przeniesienia. Właściwy organ wyznaczony przez państwo członkowskie pochodzenia wydaje zaświadczenie potwierdzające wykonanie wszelkich wymaganych czynności i dopełnienie formalności.
Zaświadczenie, kopia statutu i umowy spółki, które mają obowiązywać w przyjmującym państwie członkowskim, a także kopia projektu przeniesienia przedkładane są w odpowiednim terminie organowi odpowiedzialnemu za rejestrację spółek w przyjmującym państwie członkowskim. Wymienione dokumenty są wystarczające do zarejestrowania spółki w przyjmującym państwie członkowskim. Organ zajmujący się rejestracją w przyjmującym państwie członkowskim sprawdza, czy spełnione zostały wymogi rzeczowe i formalne dotyczące przeniesienia.
Właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego informuje bezzwłocznie odpowiedni organ w państwie członkowskim pochodzenia o dokonaniu rejestracji. Wówczas właściwy organ w państwie członkowskim pochodzenia wykreśla spółkę z rejestru.
Informacje o zarejestrowaniu spółki w przyjmującym państwie członkowskim oraz o jej wykreśleniu z rejestru w państwie członkowskim pochodzenia powinny zostać opublikowane. Należy wówczas podać co najmniej następujące dane:
(a) datę rejestracji;
(b) nowy i poprzedni numer wpisu w odpowiednich rejestrach przyjmującego państwa członkowskiego oraz państwa członkowskiego pochodzenia.
Zalecenie 5 (uczestnictwo pracowników)
Uczestnictwo pracowników podlega prawodawstwu przyjmującego państwa członkowskiego.
Prawodawstwo przyjmującego państwa członkowskiego nie ma jednak zastosowania, jeżeli:
(a) przyjmujące państwo członkowskie nie zapewnia co najmniej równoważnego poziomu uczestnictwa, jaki spółka stosowała w państwie członkowskim pochodzenia, lub
(b) prawodawstwo przyjmującego państwa członkowskiego nie zapewnia pracownikom zakładów spółki znajdujących się w innych państwach członkowskich takich samych uprawnień w zakresie wykonania prawa uczestnictwa, jakie przysługiwały wspomnianym pracownikom przed przeniesieniem.
W wymienionych wyżej przypadkach zastosowanie mają przepisy art. 16 dyrektywy 2005/56/WE.
Zalecenie 6 (osoby trzecie dotknięte przeniesieniem siedziby)
Spółka, przeciwko której wszczęto postępowanie o rozwiązanie, likwidację, ogłoszenie upadłości lub wstrzymanie płatności lub też inne tego rodzaju postępowanie, nie może przeprowadzić transgranicznego przeniesienia siedziby wewnątrz Wspólnoty.
Do celów postępowania sądowego lub administracyjnego, które jest w toku i rozpoczęło się przed przeniesieniem siedziby, uznaje się, że spółka ma siedzibę w państwie członkowskim pochodzenia.
______
(1) Pierwsza dyrektywa Rady 68/151/EWG z dnia 9 marca 1968 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 ust. 2 Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności w całej Wspólnocie, dla zapewnienia ochrony interesów zarówno wspólników jak i osób trzecich (Dz.U. L 65 z 14.3.1968, s. 8).