Sytuacja w Mali (2012/2603(RSP)).

A.

mając na uwadze, że w wyniku przeprowadzonego w nocy z 21 na 22 marca 2012 r. zamachu stanu odsunięto od władzy malijskiego prezydenta Amadou'a Toumaniego Touré, co przekreśliło długi proces demokratyczny, zapoczątkowany ponad dwadzieścia lat temu;

B.

mając na uwadze, że w okresie po zamachu stanu nacisk opinii międzynarodowej oraz mediacje, zwłaszcza ze strony Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS), doprowadziły do zawarcia w dniu 6 kwietnia 2012 r. umowy ramowej pomiędzy Comité national pour le redressement et la démocratie (CNRDE) a ECOWAS pozwalającej na powołanie Dioncoundy Traoré na tymczasowego prezydenta, zobowiązanego do zorganizowania wyborów krajowych w terminie 40 dni;

C.

mając na uwadze, że zgodnie z konstytucją z 1992 r. przewodniczący zgromadzenia narodowego został zaprzysiężony na tymczasowego prezydenta;

D.

mając na uwadze falę aresztowań przywódców politycznych, jakie przeprowadzono w dniach 16 i 17 kwietnia 2012 r. z wyłączeniem jakiejkolwiek procedury sądowej, w tym dwóch kandydatów w wyborach prezydenckich oraz wysokich rangą wojskowych, których przetrzymuje się jako więźniów w obozach wojskowych puczystów;

E.

mając na uwadze, że kraj te boryka się również ze wznowionymi walkami toczącymi się na północy między siłami rządu a rebeliantami, w związku z którymi od stycznia 2012 r. doszło do przesiedlenia 200 000 osób; mając na uwadze, że szacowana liczba wewnętrznych przesiedleńców przekracza 100 000, a liczba uchodźców, którzy udali się do sąsiednich państw (Algieria, Mauretania, Niger i Burkina Faso), w których poważna susza już spowodowała istotny niedostatek żywności, wynosi około 136 000;

F.

mając na uwadze, że tuarescy rebelianci, w głównej mierze członkowie Narodowego Ruchu Wyzwolenia Azawadu (MNLA), opanowali po wojskowym zamachu stanu północną część Mali, wyparli siły rządowe z Kidal, Gao i Timbuktu, trzech północnych prowincji Mali, oraz jednostronnie proklamowali nowe państwo "Azawad" w dniu 6 kwietnia 2012 r.;

G.

mając na uwadze, że islamistyczne ugrupowanie Ansar Dine, ściśle powiązane z Al-Kaidą Islamskiego Maghrebu (ACMI), ogłosiło przejęcie kontroli nad Timbuktu i dąży do ustanowienia w Mali prawa szariatu;

H.

mając na uwadze, że rozprzestrzenianie broni pochodzącej z Libii, przemyt narkotyków, wysokie bezrobocie i ubóstwo przyczyniają się do destabilizacji całego regionu;

I.

mając na uwadze potwierdzone powiązania ugrupowań terrorystycznych obszaru sahelsko-saharyjskiego z handlarzami narkotykami, bronią, tytoniem i ludźmi, obejmujące zwłaszcza branie zakładników i żądanie za nich okupu;

J.

mając na uwadze, że na północy Mali istnieją także różne inne ruchy ekstremistyczne, takie jak AQMI (Al.-Kaida w Maghrebie islamskim), Ruch na rzecz Jedności i Dżihadu w Afryce Zachodniej (MUJAO) oraz Boko Haram z bazą w Nigerii;

K.

mając na uwadze, że malijscy Tuaregowie kilkakrotnie organizowali powstania w 1963 r., 1990 r. i 2006 r., aby podjąć próbę wywalczenia lepszych warunków życia, a także że złożone Tuaregom w wyniku tych powstań obietnice nie zostały dotrzymane, w szczególności obietnice wynikające z "paktu narodowego" z 1992 r., co mogło wywołać uczucie frustracji;

L.

mając na uwadze, że ze względu na ogrom tego słabo zaludnionego obszaru oraz na długość jego niedostatecznie określonych granic istnieje potrzeba skutecznej koordynacji regionalnej w zakresie informacji i działania;

M.

mając na uwadze, że bezpieczeństwo, stabilność i rozwój całego regionu Sahel leżą w żywotnym interesie UE, zwłaszcza w okresie poważnego niedoboru żywności, z którym borykają się miliony osób w tym regionie; mając na uwadze, że ostatnie akty przemocy doprowadzą do zaostrzenia krytycznej sytuacji żywnościowej w północnym Mali i w krajach sąsiadujących, gdyż uchodźcy udają się do regionów o dotkliwym braku bezpieczeństwa żywnościowego; mając na uwadze, że istnieje strategia UE na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju w regionie Sahel; mając na uwadze, że Sahel przechodzi najcięższy kryzys humanitarny ostatnich dwudziestu lat;

N.

mając na uwadze, że walka z terroryzmem w Sahelu obejmuje także czynną politykę na rzecz rozwoju, sprawiedliwości społecznej, umocnienia państwa prawa i integracji; mając na uwadze, że ludności lokalnej należy zaproponować perspektywy gospodarcze stanowiące alternatywę dla gospodarki kryminalnej;

O.

mając na uwadze, że w dniu 16 kwietnia 2012 r. specjalna przedstawiciel Sekretarza Generalnego ONZ ds. dzieci w konfliktach zbrojnych Radhika Coomaraswamy wyraziła wielkie zaniepokojenie doniesieniami o rekrutowaniu dzieci-żołnierzy;

P.

mając na uwadze doniesienia o przypadkach poważnych naruszeń praw człowieka w stosunku do ludności Mali, zwłaszcza na północy kraju, w regionach kontrolowanych przez rebeliantów;

Q.

mając na uwadze, że wielu Malijczyków jest uwięzionych w północnych regionach i ma ograniczony dostęp do żywności i innych artykułów pierwszej potrzeby, podczas gdy akcje pomocowe zostały w większości zawieszone w związku z niebezpieczną sytuacją oraz z uwagi na to, że w wielu przypadkach sprzęt, pojazdy i zapasy agencji niosących pomoc zostały zagrabione;

R.

mając na uwadze, że warunki życia przesiedlonej ludności często charakteryzuje skrajne ubóstwo oznaczające niemożliwość zaspokojenia podstawowych ludzkich potrzeb, a także wzrost napięć społecznych; mając na uwadze, że ponad 50 % przesiedlonej ludności stanowią kobiety, które pozbawione są jakiejkolwiek ochrony i są szczególnie zagrożoną grupą ludności;

S.

mając na uwadze, że w wyniku licznych grabieży urządzeń i zapasów większość organizacji humanitarnych opuściła północną część kraju;

T.

mając na uwadze, że Unia Europejska uwolniła dodatkowe 9 milionów euro pomocy finansowej dla 1,4 mln Malijczyków, którzy - zgodnie z szacunkami - potrzebują pomocy żywnościowej;

U.

mając na uwadze, że w tym roku ok. 175-220 tys. dzieci będzie cierpiało z powodu ostrego niedożywienia oraz że dostęp do północnej części Mali i do stref po drugiej stronie granicy, w których znajdują się uchodźcy, sprawia coraz więcej trudności;

1.

potępia wojskowy zamach stanu w Mali oraz zawieszenie działania republikańskich instytucji;

2.

z zadowoleniem przyjmuje podpisanie umowy ramowej przewidującej etapy działań mających na celu przywrócenie porządku konstytucyjnego; wzywa wszystkie zainteresowane strony z Mali do bezzwłocznego wdrożenia tej umowy;

3.

wyraża uznanie dla podejmowanych przez ECOWAS, Unię Afrykańską, Narody Zjednoczone, a także kraje sąsiednie działań w ramach udzielania wsparcia Mali w celu szybkiego przywrócenia porządku konstytucyjnego w tym państwie i podjęcia konkretnych kroków z myślą o ochronie suwerenności, jedności i integralności terytorialnej Mali; przyjmuje do wiadomości wyniki konferencji, która odbyła się w Wagadugu w dniach 14-15 kwietnia 2012 r. pod auspicjami prezydenta Blaise'a Compaoré, mediatora wyznaczonego przez ECOWAS, oraz ma nadzieję, że harmonogram i warunki transformacji zostaną wkrótce określone bardziej szczegółowo;

4.

ponownie stwierdza konieczność wsparcia i poszanowania suwerenności, jedności i integralności terytorialnej Mali; wzywa władze Mali i Ruch Wyzwolenia Azawadu do pokojowego i trwałego rozwiązania konfliktu poprzez konstruktywny dialog;

5.

wzywa wszystkie strony do zachowania powściągliwości z myślą o przywróceniu władzy wybranych przedstawicieli oraz do współpracy zmierzającej do zapewnienia szybkiego przeprowadzenia wyborów pod międzynarodowym nadzorem oraz szybkiego powrotu do demokracji;

6.

uważa, że nie ma zbrojnego rozwiązania konfliktu na północy oraz że rozwiązanie należy znaleźć w drodze negocjacji;

7.

wzywa UE i jej państwa członkowskie do aktywnego wsparcia kolejnych kroków w procesie przemian, w tym za pośrednictwem wysłania misji obserwacji wyborów w celu monitorowania wyborów; wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji do przyspieszenia wrażania komponentów strategii UE na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju w regionie Sahel;

8.

żąda natychmiastowego uwolnienia osób zatrzymanych w sposób arbitralny przez wojskowych puczystów;

9.

wzywa do natychmiastowego uwolnienia wszystkich uprowadzonych i do bezzwłocznego położenia kresu wszelkim aktom przemocy, a także ponownie apeluje do wszystkich partii w Mali, aby poprzez właściwy dialog polityczny dążyły do pokojowego rozwiązania konfliktu;

10.

wyraża głębokie zaniepokojenie nasileniem się zagrożenia terroryzmem na północy Mali w związku z tym, że wśród rebeliantów znajdują się członkowie Al-Kaidy Islamskiego Maghrebu oraz ekstremiści; w tym kontekście potępia akty przemocy i grabieży, których ofiarami padają również osoby niosące pomoc humanitarną, potępia także uprowadzenie algierskich pracowników dyplomatycznych, do którego doszło w Gao;

11.

potępia akty przemocy dokonane przez ugrupowania zbrojne;

12.

potępia w szczególności okrucieństwa popełnione względem ludności cywilnej, których ofiarami były głównie kobiety, zwłaszcza przypadki uprowadzeń i gwałtów, stosowanych jako narzędzie walki; domaga się przeprowadzenia śledztwa w celu wyjaśnienia aktów przemocy popełnionych w ostatnich miesiącach w Mali;

13.

wzywa UE i państwa członkowskie do zwrócenia szczególnej uwagi na sytuację kobiet i dziewcząt w regionie Sahel oraz do podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu ochrony ich przed wszelkimi rodzajami przemocy i łamaniem praw człowieka;

14.

apeluje do władz malijskich o zdecydowaną walkę z wszelkimi formami handlu mafijnego;

15.

potępia plądrowanie i rabunek dóbr kultury;

16.

apeluje do Unii Europejskiej i jej państw członkowskich o wsparcie wysiłków na rzecz koordynacji;

17.

zwraca się do Unii Europejskiej i jej państw członkowskich o wspieranie budowania zdolności państw regionu oraz o mobilizację wszystkich dostępnych środków celem ochrony ludności, promowania bezpieczeństwa i rozwoju regionu we współpracy z państwami regionu i organizacjami międzypaństwowymi, ECOWAS i UEMOA;

18.

zwraca się o zbadanie możliwości zorganizowania misji europejskiej w ramach WPBiO, z upoważnienia Rady Bezpieczeństwa ONZ, z myślą o zapewnieniu wsparcia logistycznego armii malijskiej, jeżeli zwróci się o nie rząd malijski, a także możliwości ewentualnego ustanowienia sił ECOWAS lub wspólnych sił ECOWAS/Unia Afrykańska/ONZ celem zabezpieczenia stref Mali niezajętych przez nielegalne ugrupowania zbrojne;

19.

wyraża życzenie, aby misja WPBiO pomogła krajom podregionu lepiej kontrolować ich granice, zwłaszcza aby walczyć z handlem bronią, narkotykami i ludźmi;

20.

potępia również uprowadzenie w dniach 24-25 listopada 2011 r. dwóch obywateli francuskich, Szweda, Holendra i obywatela Republiki Południowej Afryki legitymującego się brytyjskim paszportem, a także zabójstwo obywatela Niemiec, który próbował uciec z rąk porywaczy; zauważa, że tym samym zwiększa to liczbę uprowadzonych Europejczyków do dwunastu w regionie Sahel należącym do Al-Kaidy Islamskiego Maghrebu, która nadal przetrzymuje uprowadzonych w październiku 2011 r. w zachodniej Algierii dwóch obywateli Hiszpanii i obywatela Włoch oraz czterech obywateli Francji uprowadzonych w Nigrze we wrześniu 2010 r. oraz szwajcarskiego misjonarza chrześcijańskiego uprowadzonego w Timbuktu w dniu 15 kwietnia 2012 r.;

21.

ponownie wyraża poważne zaniepokojenie w szybkim tempie pogarszającą się sytuacją humanitarną i kryzysem żywnościowym oraz wzywa Komisję UE i państwa członkowskie do zwiększenia i przyspieszenia dostaw pomocy humanitarnej dla znajdującej się w potrzebie ludności; zauważa, że Komisja Europejska przeznacza dodatkowe dziewięć milionów euro w reakcji na dalsze potrzeby spowodowane kryzysem humanitarnym na północny Mali; wskazuje na potrzebę przeprowadzenia pilnych działań celem otwarcia przestrzeni humanitarnej i umożliwienia dostaw żywności i leków na północy Mali; wyraża niepokój faktem, że w przypadku niepodjęcia natychmiastowych działań wielki kryzys humanitarny może się powiększyć, co niekorzystnie mogłoby wpłynąć na kraje sąsiadujące;

22.

wzywa do utworzenia korytarza humanitarnego w celu udzielenia pomocy dziesiątkom tysięcy ludzi przesiedlonych z powodu walk w Mali, wielu z nich znalazło schronienie w krajach sąsiadujących takich jak Niger, Mauretania czy Burkina Faso; wzywa także do podjęcia wszechstronnych i natychmiastowych działań w celu zwalczenia kryzysu humanitarnego w całym regionie Sahel;

23.

zauważa, że obecny kryzys w Mali wynika z problemów gospodarczych i społecznych tego kraju oraz że pilnie należy zaspokoić potrzeby ludności w zakresie dostępu do zatrudnienia, opieki zdrowotnej, mieszkań i usług publicznych, przy czym każdy musi podlegać równemu traktowaniu i mieć gwarancję przestrzegania podstawowych praw człowieka, w tym praw mniejszości;

24.

zwraca się do Unii Europejskiej o przyspieszenie działań na rzecz wsparcia ludności regionu poprzez pomoc w zapewnieniu jej lepszego dostępu do wody, państwowego kształcenia i usług medycznych, jak również lepszej infrastruktury, aby zmniejszyć izolację regionu;

25.

domaga się, by szczegółowo przeanalizowano wsparcie Unii Europejskiej dla tego regionu;

26.

jest przekonany, że trwałe rozwiązanie sytuacji w regionie powinno prowadzić do umocnienia instytucji państwowych, aktywnego udziału obywateli w procesie decyzyjnym oraz stworzyć podstawy zrównoważonego i sprawiedliwego rozwoju gospodarczego;

27.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, instytucjom ECOWAS i Unii Afrykańskiej, tymczasowemu prezydentowi Mali i Radzie Bezpieczeństwa ONZ.

Sytuacja w Mali (2012/2603(RSP)).

Dz.U.UE.C.2013.258E.75