Sytuacja pod względem praw człowieka w Iranie, zwłaszcza w sprawie masowych egzekucji i niedawnej śmierci blogera Sattara Beheshtiego (2012/2877(RSP)).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2015.419.186

Akt nienormatywny

Wersja od: 16 grudnia 2015 r.

Sytuacja w zakresie praw człowieka w Iranie, w szczególności masowe egzekucje i niedawna śmierć blogera Sattara Behesztiego

P7_TA(2012)0463

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie sytuacji pod względem praw człowieka w Iranie, zwłaszcza w sprawie masowych egzekucji i niedawnej śmierci blogera Sattara Beheshtiego (2012/2877(RSP))

(2015/C 419/28)

(Dz.U.UE C z dnia 16 grudnia 2015 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Iranu, zwłaszcza rezolucje dotyczące praw człowieka,

- uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji/Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 23 października 2012 r. w sprawie dziesięciu niedawnych egzekucji w Iranie,

- uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel z dnia 11 listopada 2012 r. w sprawie zmarłego w więzieniu irańskiego blogera Sattara Beheshtiego,

- uwzględniając przedstawiony w dniu 13 września 2012 r. raport specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w Iranie,

- uwzględniając zwolnienie z więzienia pastora Youcefa Nadarkhaniego we wrześniu 2012 r.,

- uwzględniając rezolucje Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 62/149 z dnia 18 grudnia 2007 r. oraz nr 63/168 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie moratorium na wykonywanie kary śmierci,

- uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, Międzynarodową konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej oraz Konwencję o prawach dziecka, a także fakt, że Iran jest stroną wszystkich tych aktów prawnych,

- uwzględniając art. 122 ust. 5 i art. 110 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że obecną sytuację w zakresie praw człowieka w Iranie charakteryzują systematycznie powtarzające się naruszenia praw podstawowych; mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka (zwłaszcza praw kobiet, dzieci i mniejszości), dziennikarze, blogerzy, artyści, przywódcy studenccy, prawnicy, działacze związkowi i ekolodzy żyją wciąż pod silną presją i stałą groźbą aresztowania;

B. mając na uwadze, że bloger Sattar Beheshti, który krytykował w internecie irański reżim, został aresztowany w dniu 30 października 2012 r. przez specjalną policję ds. przestępczości internetowej, zwaną Fata, za rzekome przestępstwa internetowe, a następnie zmarł w areszcie; mając na uwadze, że nie ustalono dokładnych okoliczności jego śmierci, a doniesienia wskazują, że zmarł w wyniku tortur w irańskim areszcie;

C. mając na uwadze, że żyjącym w Iranie członkom rodziny Sattara Beheshtiego grożono aresztowaniem, jeżeli będą rozmawiać z mediami na temat jego śmierci lub wytoczą sprawę przeciwko domniemanym sprawcom tortur;

D. mając na uwadze, że śmierć Sattara Beheshtiego to kolejny tragiczny przykład, że obecnie wobec więźniów sumienia w Iranie stale i powszechnie stosuje się tortury i maltretowanie oraz odmawia się im skorzystania z podstawowych praw, podczas gdy agenci sił bezpieczeństwa i wywiadu działają w atmosferze całkowitej bezkarności;

E. mając na uwadze, że po kilku dniach milczenia w sprawie śmierci Sattara Beheshtiego rada praw człowieka należąca do irańskiego sądownictwa ogłosiła, że zobowiązuje się do zbadania wszystkich aspektów tej sprawy i do zdecydowanego ścigania wszystkich zamieszanych w nią osób;

F. mając na uwadze, że wiceprzewodniczący irańskiego parlamentu Mohammad-Hassan Abutorabi Fard oświadczył w dniu 11 listopada 2012 r., że sprawą zajmie się komisja bezpieczeństwa narodowego i polityki zagranicznej irańskiego parlamentu;

G. mając na uwadze, że specjalni sprawozdawcy ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w Iranie, doraźnych egzekucji, tortur i wolności słowa z zadowoleniem przyjęli decyzje irańskiego parlamentu i sądownictwa dotyczące przeprowadzenia dochodzenia w sprawie śmierci Sattara Beheshtiego, odnotowując przy tym również liczne doniesienia o śmierci zatrzymanych w irańskich aresztach w wyniku maltretowania lub tortur, braku opieki medycznej lub zaniedbania;

H. mając na uwadze, że w dniu 22 października 2012 r. dokonano egzekucji Saeeda Sedighiego i dziewięciu innych mężczyzn skazanych za przestępstwa narkotykowe; mając na uwadze, że większość z tych mężczyzn nie miała uczciwego procesu, a w areszcie poddano ich torturom;

I. mając na uwadze, że po egzekucji Saeeda Sedighiego władze ostrzegły członków jego rodziny, by nie rozmawiali z mediami, i zakazały im zorganizowania publicznej ceremonii pogrzebowej po pochowaniu zwłok;

J. mając na uwadze, że w ostatnich latach w Iranie obserwuje się dramatyczny wzrost liczby egzekucji, w tym egzekucji małoletnich - od początku 2012 r. odnotowano ponad 300 egzekucji; mając na uwadze, że kara śmierci jest regularnie orzekana w sprawach, w których oskarżonemu odmawia się należnych praw procesowych, za czynny, które nie należą do kategorii "najpoważniejszych przestępstw" w rozumieniu norm międzynarodowych;

K. mając na uwadze, że irańskie władze nadal dążą do stworzenia "internetu zgodnego z zasadami halal", skutecznie uniemożliwiając Irańczykom dostępu do światowego internetu, i wykorzystują technologie informacyjno-komunikacyjne do łamania podstawowych wolności, np. wolności słowa i zgromadzeń; mając na uwadze, że Iran ogranicza wolność internetu, nakładając limity na dostępną przepustowość łączy, a w tym celu tworzy zarządzane przez państwo serwery i specjalne protokoły internetowe, firmy dostarczające usługi internetowe oraz wyszukiwarki, a także blokuje międzynarodowe i krajowe portale społecznościowe;

L. mając na uwadze, że w 2012 r. dwoje irańskich działaczy, a mianowicie prawniczka Nasrin Sotoudeh i reżyser filmowy Jafar Panahi, otrzymało Nagrodę im. Sacharowa za wolność myśli; mając na uwadze, że Nasrin Sotoudeh odbywa wyrok więzienia za ujawnianie przypadków łamania praw człowieka w Iranie i rozpoczęła głodówkę po tym, jak jej rodzinie odmówiono prawa do odwiedzin; mając na uwadze, że Jafar Panahi odwołał się od wyroku skazującego go na 6 lat pozbawienia wolności, 20-letni zakaz kręcenia filmów oraz na zakaz podróży.

1. wyraża poważnie zaniepokojenie z powodu stale pogarszającej się sytuacji w zakresie praw człowieka w Iranie, rosnącej liczby więźniów politycznych i więźniów sumienia, niezmiennie wysokiej liczby egzekucji, w tym egzekucji nieletnich, powszechnego stosowania tortur, niesprawiedliwych procesów i niebotycznych kwot kaucji, a także poważnego ograniczania wolności informacji, wypowiedzi, zgromadzeń, wyznania, edukacji i przemieszczania się;

2. wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu śmierci Sattara Beheshtiego w więzieniu; wzywa władze Iranu do przeprowadzenia gruntownego dochodzenia w tej sprawie, by ustalić dokładne okoliczności śmierci Sattara Beheshtiego;

3. wyraża głębokie zaniepokojenie doniesieniami wskazującymi, że Sattar Beheshti był w więzieniu poddawany torturom; apeluje do władz Iranu o zapewnienie przeprowadzenia dochodzenia w każdym przypadku doniesień o torturach oraz okrutnym, nieludzkim lub poniżającym traktowaniu w ośrodkach przetrzymywania więźniów oraz o pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności za popełnione czyny; przypomina, że stosowanie kar cielesnych, które są równoznaczne z torturami, jest niezgodne z art. 7 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych;

4. zdecydowanie potępia stosowanie kary śmierci w Iranie i wzywa irańskie władze, by zgodnie z rezolucjami Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 62/149 i 63/168 wprowadziły moratorium na wykonywanie kary śmierci do czasu jej całkowitego zniesienia; wzywa irański rząd, by zakazał wykonywania egzekucji na nieletnich oraz by rozważył złagodzenie wszystkich wyroków śmierci wydanych na nieletnich, którzy oczekują obecnie na wykonanie wyroku; apeluje do rządu Iranu o opublikowanie danych statystycznych dotyczących kary śmierci oraz informacji na temat sprawowania sprawiedliwości w przypadkach, w których wydano wyrok śmierci;

5. głęboko ubolewa z powodu nieuczciwych i nieprzejrzystych procesów sądowych oraz odmawiania należnych praw procesowych w Iranie; wzywa irańskie władze do zagwarantowania ścisłego przestrzegania prawa do uczciwego procesu i należnych praw procesowych należnego wszystkim zatrzymanym, jak stanowi Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych;

6. wzywa władze Iranu do zwolnienia wszystkich więźniów politycznych i więźniów sumienia, w tym Nasrin Sotoudeh, której przyznano Nagrodę im. Sacharowa razem z Jafarem Panahi, oraz do umożliwienia im przybycia do Parlamentu Europejskiego w grudniu 2012 r. w celu odebrania nagrody; wyraża zaniepokojenie z powodu pogarszającego się stanu zdrowia Nasrin Sotoudeh; wzywa irański wymiar sprawiedliwości i władze więzienne, by zaprzestały znęcania się nad Nasrin Sotoudeh; składa wyrazy współczucia i pełnej solidarności z żądaniami Nasrin Sotoudeh; apeluje do władz Iranu, by umożliwiły wszystkim więźniom dostęp do wybranych przez nich adwokatów, skorzystanie z niezbędnej opieki medycznej i odwiedziny rodzin, do czego mają prawo zgodnie z międzynarodowym prawem praw człowieka, a także by traktowały ich godnie i z szacunkiem;

7. wzywa irańskie władze, by zaakceptowały pokojowe protesty i podjęły się rozwiązania licznych problemów, z jakimi borykają się mieszkańcy Iranu;

8. wzywa irańskie władze do zagwarantowania wolności wyznania zgodnie z konstytucją irańską oraz z Międzynarodowym paktem praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych;

9. apeluje do irańskich władz, by wykazały się pełnym zaangażowaniem we współpracę ze społecznością międzynarodową w celu poprawy sytuacji z zakresu praw człowieka w Iranie, a także wzywa rząd Iranu do wypełnienia obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego i z podpisanych przez ten rząd konwencji międzynarodowych;

10. jest zdania, że wizyta specjalnego sprawozdawcy ONZ może pomóc w uzyskaniu pełnego obrazu sytuacji w dziedzinie praw człowieka w Iranie; zauważa z niepokojem, że od 2005 r. Iran nie zgodził się na wizytę żadnego specjalnego sprawozdawcy ONZ ani Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka; apeluje do Iranu o wypełnienie deklaracji o zamiarze zezwolenia w 2012 r. na wizytę Ahmeda Shaheeda, specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka w Iranie;

11. wzywa Komisję, aby w ścisłej współpracy z Parlamentem Europejskim skutecznie wykorzystywała nowy instrument demokracji i praw człowieka do wspierania demokracji i poszanowania praw człowieka w Iranie, w tym wolności słowa w internecie;

12. apeluje do przedstawicieli UE oraz do wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel, by zachęcali irańskie władze do ponownego zaangażowania się w dialog na temat praw człowieka; ponownie stwierdza, że jest gotów zaangażować się w prowadzony na wszystkich szczeblach dialog z Iranem na temat praw człowieka w oparciu o uniwersalne wartości zapisane w karcie ONZ i w konwencjach międzynarodowych;

13. popiera dwutorowe podejście UE do Iranu (połączenie sankcji z dyplomacją), ale zarazem jest zaniepokojony z powodu konsekwencji, jakie niosą mieszkańcom Iranu szeroko zakrojone sankcje przeciwko temu krajowi, w tym wzrostem inflacji i brakiem niezbędnych towarów, zwłaszcza leków;

14. wzywa Radę do zaostrzenia ukierunkowanych środków przeciwko osobom i podmiotom z Iranu, w tym instytucjom państwowym, odpowiedzialnym za rażące naruszanie praw człowieka i ograniczanie podstawowych wolności lub uczestniczącym w tego rodzaju aktach, zwłaszcza w formie nadużywania technologii informacyjnych i komunikacyjnych, internetu i cenzury mediów; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zapewniły zajęcie i zamrożenie wszelkich znajdujących się w UE aktywów, w tym nieruchomości, należących do Irańczyków, którzy są przedmiotem ukierunkowanych środków ograniczających;

15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu ONZ, Radzie Praw Człowieka ONZ oraz rządowi i parlamentowi Islamskiej Republiki Iranu, a także do zapewnienia przetłumaczenia niniejszej rezolucji na język perski.