Zalecenie 2010/635/Euratom w sprawie stosowania art. 37 Traktatu Euratom
Dz.U.UE.L.2010.279.36
Akt obowiązującyZALECENIE KOMISJI
z dnia 11 października 2010 r.
w sprawie stosowania art. 37 Traktatu Euratom
(Dz.U.UE L z dnia 23 października 2010 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 37 w powiązaniu z art. 106a odnoszącym się do art. 292 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
po konsultacji z grupą osób wyznaczonych zgodnie z art. 31 Traktatu Euratom przez Komitet Naukowo-Techniczny,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) W myśl art. 37 każde państwo członkowskie udostępnia Komisji ogólne dane dotyczące każdego planu składowania odpadów promieniotwórczych w dowolnej formie umożliwiającej ustalenie, czy realizacja tego planu może spowodować promieniotwórcze skażenie wód, gleby lub powietrza w innym państwie członkowskim. Komisja wydaje w ciągu sześciu miesięcy opinię, skonsultowawszy się z grupą specjalistów określoną w artykule 31.
(2) Doświadczenia w zakresie stosowania art. 37 Traktatu gromadzono w trakcie wdrażania zaleceń Komisji z dnia 16 listopada 1960 r.(1), i następnych: 82/181/Euratom(2), 91/4/Euratom(3) i 1999/829/Euratom(4).
(3) Jak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 22 września 1988 r. w sprawie C-187/87(5), właściwa wykładnia art. 37 Traktatu Euratom stanowi, że ogólne dane należy przekazać Komisji Europejskiej przed wystawieniem przez zainteresowane państwo członkowskie zezwolenia na zrzut wycieków promieniotwórczych, aby umożliwić jej wydanie opinii przed pozwoleniem na taki zrzut, żeby jej opinia mogła być uwzględniona.
(4) Celem art. 37 jest zażegnanie jakiejkolwiek możliwości skażenia promieniotwórczego innego państwa członkowskiego. Zasięgnąwszy opinii wyżej wspomnianej grupy ekspertów, Komisja uznała, że składowanie odpadów promieniotwórczych towarzyszące niektórym czynnościom najprawdopodobniej nie może prowadzić do skażenia promieniotwórczego w innym państwie członkowskim.
(5) W wyjątkowych przypadkach, w odpowiedzi na otrzymane informacje Komisja może zażądać przedłożenia ogólnych danych dotyczących danego planu składowania odpadów promieniotwórczych, który skądinąd został uznany za niepociągający za sobą groźby skażenia promieniotwórczego w innym państwie członkowskim, na mocy niniejszego zalecenia; opinia Komisji może wówczas dotyczyć udzielonego już na wcześniejszym etapie zezwolenia.
(6) Dla zapewniania konsekwencji w ocenie planów składowania, niezbędne jest określenie, jakiego rodzaju operacje mogą prowadzić do składowania odpadów promieniotwórczych w rozumieniu art. 37 Traktatu, a także określenie, w odniesieniu do poszczególnych rodzajów czynności, jakie konkretne informacje wymagają przekazywania w ramach ogólnych danych.
(7) Zakłady produkcji tlenkowego paliwa jądrowego (MOX) przetwarzają znaczne ilości tlenku plutonu, toteż powinno się wprowadzić wymóg przedkładania ogólnych danych w przypadku demontażu takich zakładów - obowiązujący już w przypadku demontażu reaktorów jądrowych oraz zakładów utylizacji odpadów.
(8) Nie należy przedkładać Komisji informacji o nieistotnych czynnościach pozbawionych jakiegokolwiek lub znaczącego wpływu radiologicznego na inne państwa członkowskie.
(9) Państwa członkowskie mogą przedłożyć zintegrowane materiały dotyczące terenu kompleksu, w którym planuje się przeprowadzenie w długim okresie istotnych zmian, uwzględniających wiele etapów i obejmujących eksploatację nowych zakładów, przy czym informacje zamieszczone we wstępnych ogólnych danych powinny być na tyle kompletne, aby umożliwić Komisji wypełnienie jej obowiązków na mocy art. 37 Traktatu Euratom i wydanie należytej opinii.
(10) Z uwagi na liczbę istniejących elektrowni jądrowych, w sprawie których nie wydano jeszcze opinii w rozumieniu art. 37 Traktatu i które mogą być poddawane zmianom lub operacjom demontażu, niezbędne jest określenie, jakie informacje należy przekazywać jako ogólne dane, aby umożliwić Komisji dopełnienie obowiązku bez uszczerbku dla zasady słuszności w odniesieniu do obiektów poddawanych zmianom, i takich, które żadnym zmianom nie ulegają.
(11) W przypadkach bardzo niskiego poziomu narażenia ludności w pobliżu terenu obiektu stanowiącego przedmiot zainteresowania informacje te mogą okazać się wystarczające do dokonania oceny oddziaływania na inne państwa członkowskie.
(12) Dla zapewnienia konsekwencji w ocenie oddziaływania radiologicznego na inne państwa członkowskie w razie sytuacji awaryjnych, zakres wymaganych ogólnych danych dotyczących nieplanowanych uwolnień z reaktorów jądrowych i zakładów przerobu paliwa jądrowego powinien obejmować nie tylko awarie wzorcowa, ale także awarie uwzględniane do celów ustanowienia krajowego planu operacyjno-ratowniczego dotyczącego terenu obiektu.
(13) W trosce o przejrzystość i ograniczenie ilości wymaganych przez Komisję informacji dotyczących gospodarowania odpadami promieniotwórczymi poprzedzającego ich złożenie oraz zmian planu, w sprawie którego Komisja nie wydała jeszcze opinii, do niniejszego zalecenia dodaje się dwa nowe załączniki.
(14) Wszystkie państwa członkowskie oznajmiły obecnie, że zaprzestaną zrzucania odpadów do morza, ponadto żadne państwo członkowskie nie zamierza składować odpadów promieniotwórczych pod dnem morskim,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:
1. Do "składowania odpadów radioaktywnych" w rozumieniu art. 37 Traktatu powinno się zaliczać wszelkie wypadki przewidywanego bądź też przypadkowego uwolnienia substancji promieniotwórczych w środowisku lub do środowiska - czy to w postaci gazowej, płynnej czy też stałej - towarzyszącego wymienionym poniżej czynnościom:
1) eksploatacja reaktorów energii jądrowej (z wyjątkiem reaktorów badawczych o maksymalnej mocy nieprzekraczającej 1MW ciągłego obciążenia cieplnego);
2) ponowne przetwarzanie napromienionego paliwa jądrowego;
3) wydobycie, mielenie i przetwarzanie rud uranu i toru;
4) wzbogacanie uranu do izotopu 235U;
5) wytwarzanie paliwa jądrowego;
6) przechowywanie napromienionego paliwa jądrowego(6) w specjalnych zakładach (wyłączając przechowywanie napromienionego paliwa jądrowego w licencjonowanych pojemnikach przeznaczonych do transportu lub przechowywania, na terenie zakładów jądrowych);
7) przeładunek i przetwarzanie sztucznych substancji promieniotwórczych na skalę przemysłową;
8) gospodarowanie przed składowaniem(7) odpadami promieniotwórczymi wytwarzanymi w trakcie czynności wymienionych wyżej, w ppkt 1-7 oraz 9;
9) demontaż(8) reaktorów energii jądrowej, zakładów produkcji paliwa tlenkowego (MOX)(9) i zakładów utylizacji odpadów (z wyjątkiem reaktorów badawczych o maksymalnej mocy nieprzekraczającej 50MW ciągłego obciążenia cieplnego);
10) umieszczanie odpadów promieniotwórczych na powierzchni lub pod powierzchnią ziemi bez zamiaru ich wydobycia;
11) przemysłowa obróbka naturalnie występujących materiałów promieniotwórczych, podlegająca zezwoleniu na zrzut;
12) wszelkie pozostałe stosowne czynności.
2. "Ogólne dane" w rozumieniu art. 37 Traktatu Euratom należy rozumieć w sposób następujący:
– w przypadku czynności, o których mowa w pkt 1 ppkt 1-7, jako obejmujące zestaw danych określony w załączniku I,
– w przypadku czynności, o których mowa w pkt 1 ppkt 8, jako obejmujące zestaw danych określony w załączniku II,
– w przypadku czynności, o których mowa w pkt 1 ppkt 9, jako obejmujące zestaw danych określony w załączniku III,
– w przypadku czynności, o których mowa w pkt 1 ppkt 10, jako obejmujące zestaw danych określony w załączniku IV,
– w przypadku czynności, o których mowa w pkt 1 ppkt 11, jako obejmujące stosowne elementy zestawów danych określonych w załączniku I (sekcje 6 i 7 załącznika I nie mają w większości przypadków zastosowania).
3. Czynności wchodzące w zakres opisany w pkt 1 ppkt 12 należy uznać za niepociągające za sobą groźby skażenia promieniotwórczego w innym państwie członkowskim, które byłoby istotne z punktu widzenia ochrony zdrowia, z wyjątkiem szczególnych przypadków, w których Komisja postanowi wezwać do przedłożenia ogólnych danych tego rodzaju.
4. Ogólne dane dotyczące czynności określonych w pkt 1 ppkt 9 należy przedkładać Komisji ze spełnieniem następujących warunków:
a) konieczność składania ogólnych danych zachodzi, o ile:
– nowe zezwolenie lub zatwierdzenie planu składowania odpadów promieniotwórczych w dowolnej formie obejmującego demontaż zostało przewidziane przez dane państwo członkowskie, albo
– wszczyna się demontaż skażonych lub napromienionych części zakładu;
b) w przypadku zamierzonego przez państwo członkowskie demontażu urządzeń, o których mowa z pkt 1 ppkt 9, w sprawie którego nie wydano jeszcze żadnej opinii w trybie art. 37, należy przedkładać ogólne dane w formie określonej w załączniku III;
c) jeżeli państwo członkowskie przewiduje demontaż obiektu określonego w pkt 1 ppkt 9, w sprawie którego wydano już opinię w rozumieniu art. 37, ogólne dane należy przedłożyć w formie określonej w załączniku III. Jednakże w odniesieniu do opisu terenu obiektu i jego otoczenia, planów operacyjno-ratowniczych oraz monitorowania środowiska, wystarczające jest odesłanie do ogólnych danych przedłożonych w ramach wcześniejszej procedury, o ile przekazano wszelkie odpowiednie dodatkowe informacje w sprawie ewentualnych zmian.
5. Jeżeli państwo członkowskie przewiduje wprowadzenie zmian(10) w planie składowania odpadów promieniotwórczych, przedkładanie ogólnych danych powinno podlegać następującym warunkom:
a) jeżeli państwo członkowskie przewiduje wprowadzenie zmian w planie składowania odpadów promieniotwórczych, w sprawie którego wydano już opinię zgodnie z art. 37, przedłożenie ogólnych danych zawierających co najmniej informacje wyszczególnione w załączniku V jest niezbędne, gdy dozwolone limity lub powiązane wymogi dotyczące składowania odpadów promieniotwórczych są mniej restrykcyjne niż te określone w dotychczasowym planie, lub gdy potencjalne skutki nieplanowanych uwolnień, do których może dojść w następstwie awarii, oszacowane w ramach procedury udzielania licencji, są poważniejsze;
b) jeżeli Komisja nie zażąda przekazania ogólnych danych, przedłożenie ogólnych danych nie jest niezbędne, o ile nie jest wymagane nowe zezwolenie ani licencja;
c) jeżeli Komisja nie zażąda przekazania ogólnych danych, przedłożenie ogólnych danych nie jest niezbędne, o ile:
– zmiana planu składowania odpadów promieniotwórczych przewiduje niezmienione lub bardziej restrykcyjne, w porównaniu z dotychczasowym planem, dozwolone limity i powiązane z nimi wymogi, oraz
– potencjalne skutki nieplanowanych uwolnień, do których może dojść w następstwie awarii wzorcowej(-ych) oszacowane w ramach procedury udzielania licencji, nie ulegają zmianie lub są mniej poważne;
d) w przypadku planu składowania odpadów promieniotwórczych, w sprawie którego nie wydano jeszcze opinii w rozumieniu art. 37, przedłożenie ogólnych danych jest niezbędne, chyba że państwo członkowskie przekaże Komisji oświadczenie potwierdzające spełnienie warunków przedstawionych w lit. b) i c). W sytuacji, gdy którykolwiek z wymienionych warunków nie zostanie spełniony, ogólne dane powinny zawierać stosowne informacje wyszczególnione w załączniku VI.
6. Ogólne dane należy przedłożyć Komisji:
a) po ostatecznym przyjęciu planu składowania odpadów promieniotwórczych, i gdy tylko będzie to możliwe, po upływie jednego roku, ale nie wcześniej niż po sześciu miesiącach:
– zanim właściwe organy udzielą zezwolenia na zrzut odpadów promieniotwórczych, oraz
– przed rozpoczęciem tych czynności, w przypadku których nie przewiduje się zezwolenia na zrzut odpadów promieniotwórczych;
b) w przypadkach, gdy Komisja zażądała przekazania ogólnych danych zgodnie z pkt 3, nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od daty wniosku, bez uszczerbku dla wszelkiego rodzaju zezwoleń należycie udzielonych przez właściwe organy do czasu otrzymania wniosku Komisji. Wszelkie zezwolenia, udzielone zanim Komisja zażądała przekazania ogólnych danych, powinny zostać poddane przeglądowi po uwzględnieniu późniejszej opinii Komisji.
7. W przypadku gdy państwa członkowskie przedłożą zintegrowane materiały zawierające ogólne dane dotyczące kompleksowego terenu, na którym planuje się przeprowadzenie w długim okresie istotnych zmian, uwzględniających wiele etapów i obejmujących między innymi eksploatację nowych zakładów, wstępne przedłożenie powinno zawierać kompletne i szczegółowe omówienie planowanych czynności, tak aby można je było poddać aktualizacji w ramach kolejnych przedłożeń w przypadku jakichkolwiek zmian w dotychczasowym planie. W odniesieniu do scenariuszy awarii zamieszczonych we wstępnym przedłożeniu, ogólne dane powinny zawierać co najmniej informacje dotyczące szacunkowych ilości i form fizykochemicznych radionuklidów znajdujących się w każdym z zakładów na terenie, a także ilości, co do których zakłada się, że mogą zostać uwolnione w razie awarii, uwzględnionych w odniesieniu do każdego z tych zakładów. Ogólne dane mogą stanowić źródło dodatkowych informacji na temat przeszłych i bieżących czynności przeprowadzanych na terenie obiektu, przy czym należy pamiętać, że opinie Komisji będą dotyczyć jedynie czynności przeprowadzanych w przyszłości.
8. W związku z tym, że odpowiedzialność za przedłożenie planu składowania odpadów promieniotwórczych spoczywa na danym państwie członkowskim, państwo to powinno przyjąć odpowiedzialność za wszelkie informacje przedkładane Komisji w związku z takim planem.
9. Po otrzymaniu opinii dane państwo członkowskie powinno poinformować Komisję o działaniach, jakie zamierza podjąć w odpowiedzi na wszelkie zalecenia zawarte w opinii Komisji dotyczącej planu składowania.
10. Po otrzymaniu opinii dane państwo członkowskie powinno przekazać Komisji zezwolenie na zrzut substancji promieniotwórczych oraz wszelkie późniejsze poprawki celem porównania z informacjami zawartymi w ogólnych danych, na których opierała się opinia Komisji.
Niniejsze zalecenie skierowane jest do państw członkowskich.
Zastępuje ono zalecenie 1999/829/Euratom.
Sporządzono w Brukseli dnia 11 października 2010 r.
| W imieniu Komisji | |
| Günther OETTINGER | |
| Członek Komisji |
______
(1) Dz.U. 81 z 21.12.1960, s. 1893/60.
(2) Dz.U. L 83 z 29.3.1982, s. 15.
(3) Dz.U. L 6 z 9.1.1991, s. 16.
(4) Dz.U. L 324 z 16.12.1999, s. 23.
(5) Rec. [1988] s. 5013.
(6) W przypadku gdy czynności tej nie ujęto odrębnie w planie zgłoszonym w ramach innej pozycji.
(7) Pojęcie "gospodarowania przed składowaniem" obejmuje również przechowywanie odpadów promieniotwórczych.
(8) Likwidacja obejmuje wszelkie czynności techniczne i administracyjne, działania i środki podejmowane od decyzji o oficjalnym zamknięciu zakładu aż do chwili oddania do nieograniczonego bądź też innego dozwolonego użytku. Zaliczany do tych czynności "demontaż" obejmuje rozmontowanie, pocięcie na kawałki oraz rozbiórkę skażonych lub napromienionych składowych, systemów i budynków wraz z ich zapakowaniem i wywiezieniem poza teren zakładu.
(9) Tlenki uranu i plutonu.
(10) Zmiany planu mogą również obejmować prace przygotowawcze w kontekście czynności określonych w pkt 1 ppkt 9.
ZAŁĄCZNIKI