Sprawy połączone C-411/10 i C-493/10: N.S. v. Secretary of State for the Home Department i M. E., A. S. M., M. T., K. P., E. H. v. Refugee Applications Commissioner, Minister for Justice, Equality and Law Reform (orzeczenie wstępne).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2012.49.8

Akt nienormatywny

Wersja od: 18 lutego 2012 r.

Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 21 grudnia 2011 r. (wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division), High Court of Ireland - Zjednoczone Królestwo, Irlandia) - N.S. (C-411/10) przeciwko Secretary of State for the Home Department i M. E. (C-493/10), A. S. M., M. T., K. P., E. H. przeciwko Refugee Applications Commissioner, Minister for Justice, Equality and Law Reform

(Sprawy połączone C-411/10 i C-493/10)⁽¹⁾

(Prawo Unii - Zasady - Prawa podstawowe - Wykonanie prawa Unii - Zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania - Wspólny europejski system azylowy - Rozporządzenie (WE) nr 343/2003 - Pojęcie "krajów bezpiecznych" - Transfer osoby ubiegającej się o azyl do odpowiedzialnego państwa członkowskiego - Obowiązek - Wzruszalne domniemanie przestrzegania praw podstawowych przez to państwo członkowskie)

(2012/C 49/13)

Język postępowania: angielski

(Dz.U.UE C z dnia 18 lutego 2012 r.)

Sąd krajowy

Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division), High Court of Ireland

Strony w postępowaniu przed sądem krajowym

Strona skarżąca: N.S. (C-411/10), M. E., A. S. M., M. T., K. P., E. H. (C-493/10)

Strona pozwana: Secretary of State for the Home Department (C-411/10), Refugee Applications Commissioner, Minister for Justice, Equality and Law Reform (C-493/10)

Przy udziale: International Ltd and the AIRE Centre (Advice on Individual Rights in Europe) (UK) (C-411/10), United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) (UK) (C-411/10), Equality and Human Rights Commission (EHRC) (C-411/10), Amnesty International Ltd and the AIRE Centre (Advice on Individual Rights in Europe) (IRL) (C-493/10), United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) (IRL) (C-493/10)

Przedmiot

(C-411/10)

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym - Court of Appeal (England & Wales) (Zjednoczone Królestwo) - Wykładnia art. 3 ust. 1 i 2 oraz przepisów rozdziału III rozporządzenia Rady (WE) nr 343/2003 z dnia 18 lutego 2003 r. ustanawiającego kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o udzielenie azylu, wniesionego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego (Dz.U. L 50, s. 1) - Wykładnia minimalnych norm w zakresie przyjmowania osób ubiegających się o azyl określonych w przepisach dyrektyw Rady: 2003/9/WE z dnia 27 stycznia 2003 r. ustanawiającej minimalne normy dotyczące przyjmowania osób ubiegających się o udzielenie azylu (Dz.U. L 31, s. 18), 2004/83/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie minimalnych norm dla kwalifikacji i statusu obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako uchodźców lub jako osoby, które z innych względów potrzebują międzynarodowej ochrony oraz zawartości przyznawanej ochrony (Dz.U. L 304, s. 12) oraz 2005/85/WE z dnia 1 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia minimalnych norm dotyczących procedur nadawania i cofania statusu uchodźcy w państwach członkowskich (Dz.U. L 32, s. 13) - Postępowanie w sprawie ustalenia państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpoznanie wniosku o udzielenie azylu złożonego przez obywatela Afganistanu - Niebezpieczeństwo naruszenia praw podstawowych w wypadku przejęcia odpowiedzialności przez państwo uprzednio odpowiedzialne - Charakter i zakres ochrony udzielanej osobie ubiegającej się o azyl na mocy przepisów Karty praw podstawowych oraz europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności

(C-493/10)

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym - High Court of Ireland - Wykładania art. 3 ust. 2 i art. 18 rozporządzenia Rady (WE) nr 343/2003 z dnia 18 lutego 2003 r. ustanawiającego kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego (Dz.U. L 50, s. 1) - Procedura określania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosków o azyl złożonych przez obywateli kilku krajów (Afganistanu, Iranu i Algierii) - Obowiązek państwa członkowskiego w zakresie przyjęcia odpowiedzialności za rozpatrzenie wniosku o azyl na podstawie art. 3 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 343/2003 w razie ryzyka naruszenia praw podstawowych wnioskodawcy lub niezastosowania minimalnych norm ustanowionych w dyrektywach 2003/9/WE, 2004/83/WE i 2005/85/WE przez państwo członkowskie odpowiedzialne za rozpatrzenie wniosku na mocy kryteriów ustanowionych we wspomnianym rozporządzeniu

Sentencja

1) Decyzja podjęta przez państwo członkowskie na mocy art. 3 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 343/2003 z dnia 18 lutego 2003 r. ustanawiającego kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego w przedmiocie rozpatrzenia wniosku o udzielenie azylu, który to wniosek nie należy do zakresu odpowiedzialności tego państwa zgodnie z kryteriami określonymi w rozdziale III rozporządzenia, stanowi zastosowanie prawa Unii dla potrzeb art. 6 TUE lub art. 51 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

2) Prawo Unii stoi na przeszkodzie stosowaniu niewzruszalnego domniemania, że państwo członkowskie uznane za odpowiedzialne na podstawie art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 343/2003 przestrzega praw podstawowych Unii Europejskiej.

Artykuł 4 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że na państwach członkowskich, w tym na sądach krajowych, ciąży obowiązek niedokonania transferu osoby ubiegającej się o azyl do "odpowiedzialnego państwa członkowskiego" w rozumieniu rozporządzenia nr 343/2003, jeżeli nie mogą one pominąć faktu, iż systemowe nieprawidłowości w zakresie procedury azylowej i warunków przyjmowania osób ubiegających się o azyl w tym państwie członkowskim stanowią poważne i udowodnione powody, aby przypuszczać, że wnioskodawca zetknie się z rzeczywistym niebezpieczeństwem bycia poddanym nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu w rozumieniu tego artykułu.

Z zastrzeżeniem przewidzianej w art. 3 ust. 2 rozporządzenia nr 343/2003 możliwości rozpatrzenia samemu wniosku brak możliwości transferu wnioskodawcy do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, gdy państwo to zgodnie z kryteriami zawartymi w rozdziale III tego rozporządzenia zostało wyznaczone jako odpowiedzialne państwo członkowskie, powoduje, że na państwie członkowskim, które ma dokonać transferu, ciąży obowiązek dalszej analizy kryteriów określonych w tym rozdziale w celu sprawdzenia, czy któreś z dalszych kryteriów umożliwia wyznaczenie innego państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie azylu.

Państwo członkowskie, w którym znajduje się osoba ubiegająca się o azyl, musi jednak czuwać, by sytuacja naruszenia praw podstawowych wspomnianej osoby nie uległa pogorszeniu w związku z przewlekłością procedury ustalenia odpowiedzialnego państwa członkowskiego. W razie potrzeby państwo to samo powinno rozpoznać wniosek zgodnie z warunkami przewidzianymi w art. 3 ust. 2 rozporządzenia nr 343/2003.

3) Opierając się na art. 1, 18 i 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej nie można udzielić innej odpowiedzi.

4) W zakresie, w jakim pytania poprzedzające dotyczą obowiązków ciążących na Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, uwzględnienie protokołu (nr 30) w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej do Rzeczypospolitej Polskiej i Zjednoczonego Królestwa nie ma wpływu na odpowiedzi udzielone na pytania od drugiego do szóstego w sprawie C-411/10.

______

(1)Dz.U. C 274 z 9.10.2010.

Dz.U. C 13 z 15.1.2011.