Sprawozdanie w sprawie rozszerzenia dotyczące Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii (2011/2887(RSP)).

A.

mając na uwadze, że na posiedzeniu Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r. zobowiązano się do przyjęcia wszystkich państw Bałkanów Zachodnich do Unii Europejskiej i zobowiązanie to powtórzono na posiedzeniu wysokiego szczebla dotyczącym Bałkanów Zachodnich, które odbyło się w Sarajewie w dniu 2 czerwca 2010 r.;

B.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu z postępów w 2011 r. Komisja podtrzymała zalecenie z 2009 r., by określić datę rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych z tym krajem;

C.

mając na uwadze, że w strategii rozszerzenia z 2011 r. Komisja potwierdziła, że "polityka rozszerzenia okazała się być istotnym narzędziem służącym transformacji społeczeństw" oraz że "w sercu samego procesu przystąpienia znalazły się zaangażowanie, uwarunkowania i wiarygodność, które gwarantują jego sukces";

D.

mając na uwadze, że partnerstwo wynikające z układu o stowarzyszeniu wymagało zwiększenia wysiłków w oparciu o konstruktywne podejście w celu przyjęcia wspólnie z Grecją wynegocjowanego i akceptowanego przez obie strony rozwiązania kwestii nazwy państwa w ramach rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 817(1993) i 845(1993) oraz unikania działań, które mogłyby negatywnie wpłynąć na te wysiłki; mając na uwadze, że zarówno Komisja, jak i Rada wielokrotnie podkreślały, że niezwykle ważne jest utrzymywanie dobrych stosunków sąsiedzkich, w tym wypracowanie pod auspicjami ONZ wynegocjowanego i akceptowanego przez obie strony rozwiązania kwestii nazwy;

E.

mając na uwadze, że problemy dwustronne nie powinny stanowić przeszkody w procesie akcesyjnym ani być w takim celu wykorzystywane, należy je natomiast jak najszybciej rozwiązywać w konstruktywny sposób z uwzględnieniem ogólnych interesów i wartości UE;

F.

mając na uwadze, że współpraca regionalna i dobre stosunki sąsiedzkie są kluczowymi elementami procesu rozszerzenia, a dążenie do kompromisu w spornych kwestiach jest najlepszym sposobem pogłębiania współpracy regionalnej i sprzyja utrzymaniu pokoju oraz dobrych stosunków sąsiedzkich na Bałkanach Zachodnich; mając na uwadze, że kontynuowanie procesu akcesyjnego przyczyniłoby się do poprawy stabilności kraju i dalszego zacieśnienia stosunków międzyetnicznych;

G.

mając na uwadze, że każdy kraj kandydujący ma własny określony poziom postępu i tempo procesu akcesyjnego; mając na uwadze, że UE odpowiada za to, by żaden kraj nie został w tyle, oraz że ciągłe opóźnienia rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych mogą podważać wiarygodność procesu przystąpienia do UE;

H.

mając na uwadze, że jest to jeden z pierwszych krajów w regionie, któremu nadano status kraju kandydującego, ponadto kraj o najwyższym poparciu lokalnej opinii społecznej dla przystąpienia do UE, który uzyskał pozytywną opinię Komisji odnośnie do wyznaczenia w ciągu nadchodzących trzech lat daty rozpoczęcia negocjacji w sprawie przystąpienia do UE;

I.

mając na uwadze, że wszystkie kraje kandydujące oraz potencjalne kraje kandydujące powinny być traktowane w procesie akcesyjnym z uwzględnieniem ich indywidualnych osiągnięć;

1.

ponownie wzywa Radę do niezwłocznego określenia daty rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych z tym krajem;

2.

zgadza się z oceną Komisji zawartą w sprawozdaniu z postępów w 2011 r. odnośnie do dalszego wypełniania przez ten kraj kryteriów politycznych; wyraża ubolewanie, że trzeci rok z rzędu Rada nie zastosowała się do zalecenia Komisji i nie podjęła decyzji o otwarciu negocjacji akcesyjnych z tym krajem na posiedzeniu w dniu 9 grudnia 2011 r.;

3.

podkreśla znaczenie procesu integracji europejskiej tego kraju oraz wszystkich starań na rzecz wsparcia tego dążenia, w szczególności rozpoczęcia wstępnego przeglądu dostosowania ustawodawstwa do dorobku prawnego Unii oraz wdrożenia drugiego etapu układu o stabilizacji i stowarzyszeniu;

4.

choć nie chce powstrzymywać słów uznania dla postępu dokonanego na drodze do przystąpienia do UE przez inne państwa Bałkanów Zachodnich, wyraża jednak zaniepokojenie z powodu opinii, iż kraj ten został prześcignięty w postępie, gdyż taka wizja może mieć skutek przeciwny do oczekiwanego dla stałej poprawy stosunków między grupami etnicznymi w tym kraju, oraz z powodu faktu, że brak stałego postępu na drodze do przystąpienia do UE jakiegokolwiek państwa w regionie może w rezultacie zagrozić stabilności i bezpieczeństwu ich wszystkich;

5.

zauważa, że o ile każdy kraj kandydujący ma własny określony poziom postępu i dynamikę procesu akcesyjnego, o tyle UE odpowiada za to, by żaden kraj nie został w tyle;

6.

odnotowuje uwagę komisarza ds. rozszerzenia i polityki sąsiedztwa z dnia 5 września 2011 r., iż "pozytywna rekomendacja Komisji Europejskiej nie jest wieczna"; zauważa jednak, że decyzja Rady o niezastosowaniu się do zalecenia Komisji wywołała uzasadnioną frustrację i niezadowolenie krajowej opinii publicznej; zauważa również, że UE i jej państwa członkowskie nigdy nie mogą uznawać europejskich aspiracji jakiegokolwiek kraju kandydującego za oczywistość, lecz muszą dołożyć równorzędnych starań na rzecz przyspieszenia procesu akcesyjnego w duchu prawdziwego partnerstwa;

7.

z zadowoleniem przyjmuje powołanie nowego szefa delegatury Unii Europejskiej i wyraża nadzieję, że nominacja ta zacieśni stosunki między UE a tym krajem;

8.

z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie w dniu 15 marca 2012 r. dialogu akcesyjnego na wysokim szczeblu z Komisją Europejską jako kroku naprzód w procesie przystąpienia do UE, który ma na celu realizację harmonogramu reform poprzez merytoryczną wymianę poglądów i regularne konsultacje techniczne w pięciu kluczowych obszarach polityki: wolności słowa, praworządności, reformy administracji publicznej, reformy systemu wyborczego oraz w zakresie gospodarki; podziela pogląd Komisji oraz organów rządowych, że dialog powinien skupiać się na rozdziale 23 (Wymiar sprawiedliwości i prawa podstawowe) i 24 (Sprawiedliwość, wolność i bezpieczeństwo), co przyczyni się do dalszego postępu w realizacji unijnych kryteriów i standardów akcesyjnych; oczekuje, że ta zaawansowana forma dialogu będzie kontynuowana w innych obszarach istotnych dla procesu przystąpienia do UE; uważa, że dialog ten na nowo zobowiąże do przeprowadzenia reform i zacieśni relacje poprzez spotkania na szczeblu politycznym odbywające się co dwa lata;

9.

uznaje, że członkostwo w NATO i w Unii Europejskiej jest równie ważne dla przyjętego przez to państwo podejścia euroatlantyckiego, i zauważa, że szczyt NATO w Chicago w maju 2012 r., jak również rozpoczęcie dialogu akcesyjnego na wysokim szczeblu oraz posiedzenie Rady Europejskiej w czerwcu 2012 r. stanowią kolejną istotną okazję na osiągnięcie dalszego postępu; przypomina niedawne oświadczenie sekretarza generalnego NATO, że kraj ten otrzyma zaproszenie niezwłocznie po wypracowaniu możliwego do zaakceptowania przez obie strony rozwiązania kwestii nazwy;

10.

ponawia apel do władz i mediów tego kraju o stworzenie pozytywnej atmosfery, która będzie sprzyjała rozwojowi stosunków z państwami ościennymi, a nie nawoływaniu do nienawiści;

11.

odnotowuje podjętą przez utworzony w lipcu 2011 r. rząd decyzję o zastosowaniu ustawy o amnestii do czterech spraw związanych ze zbrodniami wojennymi, które Międzynarodowy Trybunał Karny dla Byłej Jugosławii przekazał krajowemu wymiarowi sprawiedliwości w 2008 r.; zwraca się do rządu o przeanalizowanie alternatywnych rozwiązań w celu zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości oraz reparacji dla ofiar tych zbrodni i ich rodzin, zgodnie ze zobowiązaniami wynikającymi z międzynarodowego prawa humanitarnego;

Spór o nazwę

12.

odnotowuje ogłoszoną dnia 5 grudnia 2011 r. decyzję Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie sporu o nazwę; uważa, że decyzja ta powinna stać się nowym bodźcem do zagwarantowania, że podjęte zostaną wszelkie możliwe wysiłki, by rozwiązać spór o nazwę pod auspicjami ONZ; ponadto apeluje do zaangażowanych stron o zastosowanie się do wyroku w dobrej wierze i o wykorzystanie go do zintensyfikowania dialogu, a jednocześnie podkreśla potrzebę wypracowania kompromisu możliwego do zaakceptowania przez obie strony; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie mediatora z ramienia ONZ oraz jego skierowany do stron sporu apel o potraktowanie tego wydarzenia jako szansy na konstruktywne przeanalizowanie ich wzajemnego stosunku oraz o rozważenie wznowienia inicjatywy służącej znalezieniu ostatecznego rozwiązania kwestii nazwy;

13.

wyraża głębokie ubolewanie, iż spór o nazwę wciąż blokuje drogę tego kraju do przystąpienia do UE, a co za tym idzie hamuje również sam proces rozszerzenia; podkreśla, że dobre stosunki sąsiedzkie stanowią kluczowe kryterium procesu rozszerzenia UE, i wzywa zaangażowane rządy do unikania kontrowersyjnych gestów, działań i oświadczeń, które mogłyby negatywnie wpływać na te stosunki;

14.

ponownie wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel oraz komisarza odpowiedzialnego za rozszerzenie do ułatwienia osiągnięcia porozumienia w sprawie nazwy i udzielenia wskazówek politycznych; ponadto jest zdania, że przywódcy tego kraju i Unia Europejska powinni systematycznie wyjaśniać społeczeństwu korzyści wynikające z osiągniętego porozumienia, zanim dojdzie do referendum w tej sprawie;

15.

wyraża ubolewanie w związku z pomijaniem od 2009 r. słowa "macedoński" w sprawozdaniach z postępów, w tym w sprawozdaniu za 2011 r., pomimo że jest to normą w odwoływaniu się do języka, kultury i tożsamości tego kraju w tekstach ONZ; zwraca uwagę na negatywne reakcje opinii publicznej, jakie ta kwestia wywołała w tym roku, i wzywa Komisję do uwzględnienia tej sprawy przy sporządzaniu przyszłych sprawozdań; przypomina, że umowa ramowa z Ochrydy opiera się na zasadzie poszanowania etnicznej tożsamości wszystkich społeczności;

16.

podkreśla znaczenie utrzymania dynamiki procesu akcesyjnego; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje propozycję rządu tego kraju, by ustalić ostateczny termin pomyślnego rozwiązania sporu o nazwę przed końcem screeningu, który Komisja ma rozpocząć niezwłocznie po rozpoczęciu negocjacji; uważa, że autentyczne wysiłki rządu i przeprowadzenie reform UE obejmujących szereg istotnych kwestii może wspomóc tworzenie politycznego środowiska sprzyjającego rozwiązywaniu problemów dwustronnych, tak jak miało to miejsce w przypadku innych rozszerzeń; zauważa, że równolegle toczący się proces rozwiązywania problemu dwustronnego i kontynuowanie negocjacji akcesyjnych, prowadzone według modelu słoweńsko-chorwackiego, będą korzystne zarówno dla samego kraju, jak i dla UE;

17.

ponownie wzywa Komisję i Radę do rozpoczęcia opracowywaniamechanizmu arbitrażowego o ogólnym zastosowaniu z myślą o rozwiązywaniu dwustronnych kwestii spornych między krajami zainteresowanymi przystąpieniem do UE a jej państwami członkowskimi;

Współpraca parlamentarna

18.

z zadowoleniem przyjmuje wybór nowego parlamentu i szybkie utworzenie rządu koalicyjnego po przedterminowych wyborach parlamentarnych; wzywa do zintensyfikowania dialogu politycznego przy jednoczesnym zwróceniu uwagi na parlament jako najważniejszą demokratyczną instytucję dla prowadzenia dyskusji i rozwiązywania problemów wynikających z różnic politycznych; odnotowuje przyjętą jednogłośnie rezolucję Zgromadzenia Narodowego, w której odniesiono się przychylnie do zaleceń zawartych w tegorocznym sprawozdaniu z postępów; wzywa wszystkie podmioty krajowej sceny politycznej do podwojenia wysiłków celem rozpoczęcia koniecznych reform, w tym skutecznego wdrożenia zaleceń Komisji i ich stosowania;

19.

gratuluje krajowi przebiegu przedterminowych wyborów parlamentarnych w dniu 5 czerwca 2011 r. i z zadowoleniem przyjmuje ocenę OBWE/ODIHR, iż zostały one przeprowadzone w duchu rywalizacji, w przejrzysty i dobrze zorganizowany sposób w całym kraju; zwraca jednak uwagę na pewne niedociągnięcia i wzywa władze do uwzględnienia zaleceń międzynarodowej społeczności, w szczególności wniosków i zaleceń misji obserwacji wyborów OBWE/ODIHR, oraz krajowych obserwatorów ze stowarzyszenia Most, np. dotyczących aktualizacji listy wyborców, zagwarantowania wyważonych relacji w prasie, również przez nadawcę publicznego, dotyczących zarówno partii będących u władzy, jak i opozycyjnych, ochrony urzędników służby cywilnej przed wszelkiego rodzaju naciskami politycznymi, zapewnienia skutecznego monitorowania finansowania partii i przejrzystego finansowania publicznego, uzgodnień dotyczących głosowania za granicą, a także pełnego poszanowania rozdziału państwa od struktur partyjnych; wzywa odpowiednie organy do zajęcia się tymi kwestiami w najbliższej przyszłości;

20.

z zadowoleniem przyjmuje zakończenie bojkotu parlamentarnego i uważa, że dalsze wzmocnienie demokracji w kraju może zostać osiągnięte jednie przez wspieranie dialogu politycznego w obrębie instytucji o ugruntowanych tradycjach demokratycznych, w który będą zaangażowane wszystkie partie polityczne; apeluje o zwiększenie roli parlamentu jako instytucji sprawującej nadzór nad rządem i jego przedstawicielstwami; wzywa do udostępnienia koniecznych środków finansowych oraz do zatrudnienia niezbędnych dodatkowych pracowników, by umożliwić pełne utworzenie Instytutu Parlamentarnego; zachęca do kontynuowania postępów osiągniętych za pośrednictwem ustanowienia przesłuchań w ramach parlamentarnej kontroli i wspiera dalsze wysiłki ze strony Unii Europejskiej, by zapewnić Zgromadzeniu Narodowemu pomoc techniczną celem rozwijania tych praktyk; zachęca do dalszej współpracy wspólnej komisji parlamentarnej z Parlamentem Europejskim;

Rozwój gospodarczy

21.

wyraża uznanie dla kraju za dobre wyniki gospodarcze i utrzymanie stabilności makroekonomicznej; gratuluje rządowi uzyskania trzeciej pozycji na świecie pod względem pomyślnie podjętych reform regulacyjnych w ciągu minionych pięciu lat, o czym donosi sprawozdanie Banku Światowego pt. "Doing Business"; zauważa, że światowa recesja gospodarcza uderzyła w bezpośrednie inwestycje zagraniczne, które utrzymują się na bardzo niskim poziomie; uważa, że potencjał w zakresie inwestycji, handlu i rozwoju gospodarczego pozostaje głównym argumentem za dążeniem kraju do przystąpienia do UE;

22.

zauważa, że przewidywalność prawa i skuteczne egzekwowanie przepisów mają kluczowe znaczenie dla dalszej poprawy otoczenia biznesowego dla krajowych przedsiębiorstw i zagranicznych inwestorów; wzywa zatem rząd do przyspieszenia działań służących zapewnieniu skutecznego i niezawisłego sądownictwa oraz profesjonalnej, kompetentnej i bezstronnej administracji, w tym do podjęcia kroków na rzecz zwiększenia niezależności i potencjału organów regulacyjnych i nadzorczych;

23.

zwraca uwagę na wyzwania w postaci wysokiego bezrobocia i ubóstwa, które nadal stanowią dla kraju poważne obciążenie; z zadowoleniem przyjmuje toczącą się obecnie w parlamencie debatę na temat minimalnego wynagrodzenia za pracę; przypomina, że oenzetowski wskaźnik rozwoju społecznego w tym kraju jest niski, i z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie strategii na rzecz walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym; wzywając rząd do zwiększenia wysiłków na rzecz rozwiązania problemu bezrobocia strukturalnego i ochrony najsłabszych grup społecznych, podkreśla, że tylko zrównoważony wzrost gospodarczy, osiągnięty dzięki stworzeniu otoczenia zachęcającego przedsiębiorców do większych inwestycji, może być rozwiązaniem poważnego problemu stale wysokiej stopy bezrobocia w tym kraju; w związku z tym wzywa rząd do wspierania małych i średnich przedsiębiorstw przez ułatwienie dostępu do finansowania i zachęca go do kontynuowania dobrej praktyki konsultacji z przedstawicielami środowiska biznesowego;

24.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w ciągu ostatnich pięciu lat kraj poprawił o 40 miejsc swoją pozycję w publikowanym przez Transparency International wskaźniku postrzegania korupcji; pochwala zgodne z zaleceniami GRECO zmiany wprowadzone do ram prawnych polityki zwalczania korupcji; podziela opinię Komisji, zgodnie z którą korupcja pozostaje "poważnym problemem"; wzywa do nieustannych wysiłków zmierzających do ustanowienia kontroli osiągnięć w zakresie obiektywnych wyroków skazujących wydanych w sprawach korupcyjnych, szczególnie na wysokim szczeblu, oraz w najważniejszych dziedzinach, takich jak zamówienia publiczne; podkreśla potrzebę zwiększenia przejrzystości wydatków publicznych i finansowania partii politycznych; wzywa inwestorów z Unii Europejskiej i przedsiębiorstwa prowadzące wymianę handlową z tym krajem do odgrywania większej roli partneralidera w otwartym występowaniu przeciwko korupcji w kontaktach z lokalnymi kontrahentami;

25.

odnotowuje wyniki sprawozdania z postępów, zgodnie z którymi niezależność i bezstronność Państwowej Komisji ds. Zapobiegania Korupcji nadal jest niewystarczająca; apeluje o większą ochronę prawną i instytucjonalną osób zgłaszających przypadki naruszeń; z zadowoleniem przyjmuje nowy kodeks postępowania karnego, który został przyjęty w ramach szerszej reformy sądownictwa karnego i który powinien wpłynąć na usprawnienie procedur dochodzeniowych w skomplikowanych sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej i korupcji; z zadowoleniem przyjmuje powołanie od przyszłego roku zespołu dochodzeniowego współpracującego bezpośrednio z prokuratorem generalnym i wyraża nadzieję, że dzięki temu więcej spraw przekazanych przez Państwową Komisję zakończy się wydaniem rzeczywistego wyroku; wzywa rząd do zapewnienia Państwowej Komisji ds. Zapobiegania Korupcji niezbędnych środków finansowych i pracowników; podkreśla, że wola polityczna ma podstawowe znacznie dla rozwiązania problemu korupcji systemowej;

26.

odnotowuje przyjęcie kompleksowego pakietu prawnego mającego na celu dalszą poprawę skuteczności i niezależności sądownictwa; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje efektywną działalność Akademii Sędziów i Prokuratorów oraz wprowadzenie systemu losowego przy rozdzielaniu spraw; zachęca odpowiednie władze do dalszego wdrażania ustawodawstwa służącego zwalczaniu korupcji oraz do poprawy niezależności, skuteczności i zasobów sądownictwa; zwraca uwagę na znaczenie systemu sądowniczego funkcjonującego bez nacisków politycznych; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki na rzecz zwiększenia skuteczności i przejrzystości systemu sądowniczego; podkreśla potrzebę stworzenia rejestru postępowań i wyroków skazujących, który umożliwi ocenę postępów; wzywa do ujednolicenia orzecznictwa w celu zapewnienia przewidywalności systemu sądowniczego i zwiększenia zaufania opinii publicznej;

Umowa ramowa z Ochrydy (OFA)

27.

gratuluje krajowi z okazji przypadającej w 2011 r. 20. rocznicy odzyskania niepodległości oraz 10. rocznicy podpisania umowy ramowej z Ochrydy; podkreśla, że umowa ta może stanowić wzorzec skutecznego rozwiązywania konfliktów międzyetnicznych przy równoczesnym zachowaniu integralności terytorialnej i reformie struktur państwa; podkreśla jednak, że konieczne jest podejmowanie dalszych i jeszcze bardziej zdecydowanych działań, aby osiągnąć pełne pojednanie między stronami i stworzyć podstawy dla ugruntowania niezależnych i międzyetnicznych instytucji demokratycznych;

28.

gratuluje premierowi przemówienia wygłoszonego dnia 5 września 2011 r., w którym przyklasnął on wielokulturowości jako społecznemu i politycznemu modelowi państwa, podkreślając konieczność wdrożenia OFA i obrania za cel "integracji bez asymilacji"; wspiera zobowiązania podjęte na rzecz drugiej dekady wdrażania umowy ramowej z Ochrydy;

29.

docenia niedawne przyjęcie kilku ustaw, w szczególności zmian do ustawy o językach oraz używaniu symboli; wzywa do aktywnego wspierania we wszystkich społecznościach komisji ds. stosunków między społecznościami;

30.

z zaniepokojeniem dostrzega wysuwanie argumentów historycznych w bieżącej debacie, w tym zjawisko tzw. "ustarożytniania", które grozi eskalacją napięć pomiędzy sąsiadami i stworzeniem nowych podziałów wewnętrznych;

31.

podkreśla potrzebę odpowiedniego przygotowania i operacyjnego zorganizowania spisu ludności w zgodzie z przepisami i normami Eurostatu; wzywa rząd do przedstawienia wiarygodnego planu przeprowadzenia tego procesu w niedalekiej przyszłości; odnotowuje znaczenie osiągnięcia 20% progu uruchamiającego pewne prawa na mocy OFA, ale nalega, by nigdy nie uzasadniać żadnych form dyskryminacji wobec Albańczyków lub innych mniejszości etnicznych ich liczbą w społeczeństwie;

32.

wzywa do istotnego wzmożenia wysiłków na rzecz zwalczania rozdzielania dzieci z różnych grup etnicznych w systemie edukacji, przy czym popiera powszechne prawo do edukacji w języku ojczystym; podkreśla w związku z tym znaczenie opracowania nowych podręczników mających na celu zwiększenie wzajemnego zrozumienia oraz zakończenia szkodliwej, a wciąż utrzymującej się w niektórych szkołach praktyki organizowania zajęć na zmiany w oparciu o przynależność etniczną; z myślą o najwyższym znaczeniu edukacji dla tego kraju apeluje o zwiększenie wsparcia udzielanego w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej, pod warunkiem skutecznego rozwiązania problemu segregacji edukacyjnej;

Decentralizacja

33.

wspiera decydujące kroki na rzecz politycznej decentralizacji kraju, opisane przez rząd jako "główny filar" OFA, jak i leżące w interesie dobrej administracji publicznej; z zadowoleniem przyjmuje zatwierdzenie planów działania, by osiągnąć ten cel;

34.

popiera zalecenie Komisji, by procesowi decentralizacji dać silniejszy bodziec; wzywa do znacznego poprawienia równowagi między budżetem centralnym i budżetami lokalnymi celem osiągnięcia tejże decentralizacji; podkreśla znaczenie przejrzystości, obiektywizmu i bezstronności podczas podziału dotacji między gminy; obawia się, że niektóre gminy znajdą się w kłopotach finansowych z uwagi na brak zdolności w zakresie zarządzania finansami, i apeluje do rządu o udzielenie im odpowiedniej pomocy technicznej, w stosownych przypadkach przy wsparciu Komisji;

35.

gratuluje pomyślnej realizacji programu współpracy gmin, wspieranego przez UNDP, i wzywa UE do zwiększenia wsparcia dla tego działania;

Prawa podstawowe

36.

jest głęboko zaniepokojony niedawnymi wydarzeniami w mediach oraz faktem, że własność mediów nie jest jasna i jest skoncentrowana; apeluje o wykazanie się absolutnym zaangażowaniem w wolność i pluralizm mediów, obejmujący dojrzałą i różnorodną debatę w kwestii reform wymienionych w sprawozdaniu z postępów; z zadowoleniem przyjmuje zaproszenie przedstawiciela OBWE ds. wolności mediów do wzięcia udziału w nowo ustanowionym okrągłym stole ds. wolności mediów i popiera oświadczenie tej grupy, że podczas gdy wszystkie środki przekazu muszą przestrzegać przepisów prawnych i finansowych dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej, system prawny nie powinien w szczególności koncentrować się na mediach krytycznych wobec jednej partii; pilnie wzywa władze do zapewnienia praworządności i wolności mediów, aby w ten sposób utrzymać pozytywną ocenę Komisji w przyszłości;

37.

wzywa do sprawiedliwego i przejrzystego rozdzielenia dochodów z reklam rządowych między wszystkich krajowych nadawców bez względu na treść przekazu czy poglądy polityczne; popiera zalecenie Komisji dotyczące podjęcia działań w celu zagwarantowania, że państwowy kanał telewizji będzie wypełniał misję mediów publicznych i zachowywał bezstronność; wzywa władze do wprowadzenia koniecznych zmian, by dostosować ustawę o radiofonii i telewizji do prawodawstwa UE;

38.

wzywa do wysiłków zmierzających do unikania wytaczania dziennikarzom procesów o zniesławienie z przyczyn politycznych; z zadowoleniem przyjmuje niedawno wydane przez rząd oświadczenie o zamiarze usunięcia przepisów o zniesławieniu z kodeksu karnego oraz zawieszeniu toczących się postępowań sądowych przeciw dziennikarzom; podkreśla, że wolność mediów jest kamieniem węgielnym demokracji oraz jest absolutnie niezbędna w każdym państwie aspirującym do członkostwa w UE; podziela pogląd, że sektor mediów powinien stworzyć i wdrożyć najwyższe profesjonalne standardy uprawiania dziennikarstwa, a także przestrzegać zasad etyki dziennikarskiej; zwraca się do władz o opracowanie ustawodawstwa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym w sektorze mediów, a także o stworzenie środków uniemożliwiających wywieranie nacisków politycznych w sektorze mediów;

39.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż wolność przekonań, sumienia i religii jest powszechnie zagwarantowana; zachęca rząd do kontynuowania starań na rzecz wzmocnienia antydyskryminacyjnych strategii politycznych, podkreśla znaczenie zapobiegania dyskryminacji na tle etnicznym, w tym dyskryminacji obywateli manifestujących otwarcie swą bułgarską tożsamość lub pochodzenie;

40.

z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie w tym roku komisji antydyskryminacyjnej i wzywa Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz sieć Equinet zrzeszającą europejskie niezależne agencje antydyskryminacyjne do pełnego poparcia tej komisji i współpracy z nią; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że trzy skargi w sprawie domniemanej dyskryminacji w oparciu o orientację seksualną przekazane przez Koalicję na rzecz praw seksualnych i zdrowotnych są rozpatrywane przez Komisję;

41.

wzywa do wzmocnienia i skutecznej realizacji antydyskryminacyjnych strategii politycznych, w tym wysiłków zmierzających do ochrony praw kobiet i dzieci, jak i osób niepełnosprawnych; z zadowoleniem przyjmuje aktywną i skuteczną rolę parlamentarnego klubu kobiet, jest jednak zaniepokojony wciąż niskim udziałem kobiet w życiu politycznym na szczeblu lokalnym, a ponadto uważa, że należy ulepszać i wdrażać programy edukacyjne mające na celu angażowanie kobiet w życie obywatelskie i polityczne; wzywa do podejmowania dalszych wysiłków w kierunku odinstytucjonalizowania osób niepełnosprawnych; z zadowoleniem przyjmuje ratyfikowanie przez parlament w dniu 7 grudnia 2011 r. Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych;

42.

wyraża zaniepokojenie, że w kwestii równouprawnienia płci i praw kobiet osiągnięto jedynie niewielkie postępy; zachęca rząd do nadania kwestii równouprawnienia płci charakteru priorytetowego oraz do zwiększenia wsparcia dla działań i inicjatyw ukierunkowanych na zwalczanie dyskryminujących zwyczajów, tradycji i stereotypów, które ograniczają podstawowe prawa kobiet;

43.

ponawia swój apel o zamianę ustawy o zapobieganiu dyskryminacji i ochronie przed nią, by zakazywała ona dyskryminacji w oparciu o wszystkie przesłanki ujęte w art. 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, a także podkreśla, że stanowi to warunek wstępny dla przystąpienia; wyraża zaniepokojenie w związku z podręcznikami uniwersyteckimi i szkolnymi, w których homoseksualizm określa się mianem choroby, i wzywa do ich natychmiastowej zmiany; wzywa Komisję do stworzenia programów dotyczących budowania potencjału, ukierunkowanych na wzmacnianie społeczeństwa obywatelskiego, w tym społeczności LGBT;

44.

z zadowoleniem przyjmuje obecne przewodnictwo kraju w akcji Dekada Integracji Romów i wyraża nadzieję, że zainspiruje ono do dalszych postępów w integracji Romów w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym; z zadowoleniem przyjmuje postępy osiągnięte w zakresie włączania Romów w system edukacji, obejmujące większy odsetek przyjętych do placówek szkolnictwa średniego i wyższego, a także większą reprezentację Romów w służbach cywilnych; zwraca jednak uwagę na wnioski Komisji, zgodnie z którymi niezbędne jest podejmowanie ciągłych wysiłków na rzecz zwiększania zaufania, w szczególności w dziedzinie edukacji, kultury i języka; ponownie wyraża zaniepokojenie bardzo ciężkimi warunkami życia społeczności Romów oraz tym, że nieustannie borykają się oni z dyskryminacją w dostępie do edukacji, rynku pracy, opieki zdrowotnej i usług społecznych; zwraca uwagę na szczególnie trudną sytuację romskich kobiet i dzieci żyjących poniżej progu ubóstwa i apeluje do władz o podjęcie natychmiastowych kroków w celu rozwiązania tego problemu;

45.

z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie przez rząd strategii na rzecz włączenia społecznego Romów na lata 2012-2014; podkreśla jednak, że w 2012 r. na realizację działań przewidzianych w odnośnym planie działania nie przewidziano żadnych funduszy państwowych; w związku z tym wzywa władze do znalezienia niezbędnych środków;

46.

wzywa wszystkie zainteresowane strony do wspierania niezależnego, pluralistycznego, wieloetnicznego, wielokulturowego i bezstronnego społeczeństwa obywatelskiego, a także do przyczyniania się do jego budowania; podkreśla jednak, iż aby organizacje społeczeństwa obywatelskiego mogły pełnić taką rolę, muszą być znacznie wzmocnione i uniezależnić się od zewnętrznych wpływów, w szczególności od interesów politycznych, do czego w zasadzie wciąż nie doszło w tym kraju; wzywa do udostępnienia organizacjom pozarządowym krajowych środków, aby położyć kres ich daleko posuniętej zależności od zagranicznych darczyńców;

47.

wierzy mimo to, że instrument wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego Unii Europejskiej ma potencjał, by zintensyfikować wymianę między organizacjami pozarządowymi, przedsiębiorstwami i związkami zawodowymi w kraju a partnerami w państwach członkowskich UE z korzyścią dla obu stron oraz z myślą o bezpośrednim celu, jakim jest przyspieszenie procesu przystąpienia do UE; wzywa w związku z tym Komisję do zwiększenia wsparcia finansowego z Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej, by w szczególności wesprzeć rozwój organizacji pozarządowych;

48.

podkreśla, że kraj ten ratyfikował osiem podstawowych konwencji MOP dotyczących praw pracowniczych; wyraża zaniepokojenie, że w dziedzinie praw pracowniczych i związków zawodowych osiągnięto jedynie umiarkowany postęp; wzywa władze do dalszego umacniania praw pracowniczych i praw związków zawodowych; zachęca w tym względzie rząd do zapewnienia wystarczającego potencjału administracyjnego w celu zagwarantowania właściwego wdrożenia i egzekwowania prawa pracy; wskazuje na ważną rolę dialogu społecznego i zachęca rząd do podniesienia poprzeczki i ustanowienia wszechstronnego dialogu społecznego z odpowiednimi partnerami;

Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne

49.

odnotowuje postępy w reformie wymiaru sprawiedliwości; gratuluje pracy Akademii Kształcenia Sędziów i Prokuratorów, która obecnie obchodzi 5-lecie powstania; wyraża obawy z powodu wad ustawy o zawodzie sędziego, która umożliwia polityczną interwencję z powodu procedury zwolnień, ale przyznaje, że istnieje konsens w sprawie konieczności wprowadzenia bardziej obiektywnych kryteriów w tym zakresie; przyjmując z zadowoleniem nowy nacisk położony na wydajność sędziów, podkreśla, że nie można tego osiągnąć bez podobnego zaangażowania na rzecz poprawy jakości wydawanych wyroków, w tym poprzez zobowiązanie się do ciągłego podnoszenia kwalifikacji i procedury rekrutacyjne oceniające kwalifikacje kandydatów, oraz do przestrzegania zasady niezawisłości sądownictwa;

50.

jest zaniepokojony raportami o przypadkach złego traktowania przez policję i wzywa do podjęcia kompleksowego dochodzenia w tych sprawach, w szczególności w odniesieniu do tragicznego incydentu w noc wyborczą oraz zarzutów, że na miejscu zbrodni nie przeprowadzono pełnego dochodzenia; podkreśla znaczenie zapewnienia niezależności mechanizmów kontroli policji, w szczególności sektora ds. kontroli wewnętrznej i standardów zawodowych w ministerstwie spraw wewnętrznych;

51.

zachęca do podejmowania działań mających na celu poprawę sytuacji w więzieniach, takich jak nowe kursy szkoleniowe i kursy doskonalenia zawodowego dla pracowników służby więziennej, zbudowanie kilku nowych więzień na miejsce starych oraz podjęcie inicjatyw na rzecz przygotowania projektu ustawy o warunkowym zwolnieniu w celu rozwiązania problemu przeludnienia; zachęca do kontynuowania wysiłków na rzecz poprawy warunków w więzieniach oraz wzywa do zwrócenia szczególnej uwagi na zakłady przetrzymywania młodocianych oraz na wyniki sprawozdania z postępów stwierdzające, iż jednostka do walki ze znęcaniem się nie jest w stanie pełnić swej misji;

52.

chwali współpracę z Unią Europejską w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i terroryzmu, a ponadto z zadowoleniem przyjmuje umowy o współpracy sądowej i policyjnej, zawarte z państwami sąsiadującymi; z zadowoleniem przyjmuje zawarcie przez ten kraj i Europol umowy operacyjnej, mającej w znacznym stopniu ułatwić wymianę danych analitycznych i usprawnić zwalczanie przestępczości zorganizowanej i terroryzmu; odnotowuje przyjęcie ustawy o systematyzacji oraz zmiany, jakie wprowadziła ona w departamencie ministerstwa spraw wewnętrznych ds. walki z przestępczością zorganizowaną pod względem usprawnienia jego działań i integracji z krajowym i międzynarodowym systemem informacji o postępowaniach karnych; z zadowoleniem przyjmuje nowy kodeks postępowania karnego, który powinien usprawnić realizowanie procedur w sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej i korupcji; nalega, by inwigilację prowadzono proporcjonalnie do rzeczywistego zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego, przy wzmożonej kontroli sądowniczej oraz wzmocnionej kontroli ze strony parlamentu służb wywiadowczych i kontrwywiadu;

53.

zachęca władze do mającego już dawno nastąpić ogłoszenia nazwisk agentów współpracujących z byłymi jugosłowiańskimi tajnymi służbami jako ważnego kroku w stronę zerwania z komunistyczną przeszłością; zachęca do wzmocnienia mandatu Komisji Weryfikacji Danych, a w szczególności jej niezależności w zakresie ujawniania dokonanych ustaleń bezpośrednio opinii publicznej, a także do stałego przekazywania tej komisji wszystkich niezbędnych dokumentów;

54.

odnotowuje działania podjęte celem lepszego zarządzania przepływem migrantów, w szczególności służące rozwiązaniu problemu fałszywych azylantów; wyraża jednak zaniepokojenie stosowaniem profilowania i wzywa do sztywnego stosowania zasady niedyskryminacji przy prowadzeniu takich działań; wzywa do wzmożenia wysiłków celem wprowadzenia w życie praw dotyczących przyznawania obywatelstwa spełniającym warunki uchodźcom oraz by wnioski o azyl były rozpatrywane terminowo oraz z pełnym poszanowaniem międzynarodowego prawa w zakresie praw człowieka;

55.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż obywatele kraju od grudnia 2009 r. korzystają z liberalizacji systemu wizowego, zobowiązuje się do orędowania za systemem bezwizowym jako podstawą stosunków między tym krajem a Unią Europejską, a także istotnym sposobem dalszego wspierania i wzmacniania kontaktów międzyludzkich;

Administracja publiczna

56.

z zadowoleniem przyjmuje zaktualizowaną strategię reformy administracji publicznej obejmującą okres do 2015 r., a także wejście w życie w kwietniu 2011 r. ustawy o urzędnikach państwowych; apeluje do rządu o dalsze harmonizowanie ram prawnych dotyczących urzędników służby cywilnej i pracowników państwowych, również poprzez zmianę odnośnych ustaw; podkreśla, że należy podjąć dalsze kroki w celu zagwarantowania profesjonalizmu i bezstronności służby cywilnej, w tym na szczeblu gmin; z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie Najwyższego Sądu Administracyjnego i zachęca instytucje odpowiedzialne za reformę administracji publicznej do przyspieszenia procesu reform; nalega, iż można i trzeba zmierzać do selekcji kandydatów na podstawie posiadanych kompetencji, a nie wedle przynależności politycznej, a jednocześnie dążyć do osiągnięcia równej reprezentacji;

57.

pochwala rząd za postępy w dziedzinie rozwoju regionalnego i w przygotowaniach do przekazania zarządzania środkami w ramach IPA; zauważa z zadowoleniem akredytację władz krajowych w zakresie komponentów IPA dotyczących pomocy w transformacji i tworzeniu instytucji, rozwoju regionalnego, rozwoju zasobów ludzkich i rozwoju obszarów wiejskich; wzywa rząd kraju i Komisję do przyspieszenia prac niezbędnych do przekazania administrowania ostatnim komponentem IPA dotyczącym współpracy transgranicznej; przypomina o znaczeniu IPA, który jest najważniejszym narzędziem mającym na celu wspieranie kraju w jego przygotowaniach do przyszłego członkostwa w UE i zachęca rząd do dalszego zacieśniania koordynacji między ministerstwami, tak aby kraj mógł w pełnym wymiarze korzystać z dostępnych zasobów;

Inne problematyczne reformy

58.

z zadowoleniem przyjmuje kampanię w zakresie wydajności energetycznej i oczekuje podjęcia skuteczniejszych działań propagujących energię odnawialną zgodnie z możliwościami kraju; podkreśla znaczenie skutecznego wprowadzenia w życie ustawodawstwa w obszarze środowiska celem ochrony zasobów naturalnych, w szczególności wody; zauważa, że kraj nie podjął jeszcze zobowiązań w odniesieniu do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i że istnieje potrzeba zainicjowania debaty krajowej na temat negatywnych skutków zmian klimatu; wzywa do podjęcia wysiłków, by skorelować ustawodawstwo krajowe z dorobkiem UE w tym zakresie;

59.

z zadowoleniem przyjmuje postęp w modernizacji sieci transportowych, energetycznych i telekomunikacyjnych, a w szczególności wysiłki włożone w ukończenie korytarza X; wobec istotnej wagi połączeń kolejowych, które stanowią alternatywę dla transportu drogowego, z zadowoleniem przyjmuje zamiar rządu, by zmodernizować lub wybudować połączenia kolejowe ze Skopje do stolic krajów sąsiadujących, i wzywa do ukończenia połączeń kolejowych w ramach korytarza VIII;

60.

wyraża rozczarowanie brakiem postępów w kwestii świętowania rocznic wspólnych wydarzeń historycznych i czczenia pamięci postaci historycznych wspólnie z sąsiadującymi państwami członkowskimi UE, co przyczyniłoby się do lepszego zrozumienia historii i poprawy stosunków sąsiedzkich; zachęca do powołania wspólnych eksperckich komisji ds. historii i edukacji z Bułgarią i Grecją, co przyczyniłoby się do osiągnięcia celu, jakim jest interpretowanie historii w oparciu o fakty, zacieśnianie współpracy środowisk akademickich oraz propagowanie wśród przedstawicieli młodego pokolenia pozytywnego nastawienia do krajów sąsiadujących;

61.

zachęca do kontynuowania wysiłków zmierzających do wdrożenia procesu bolońskiego w szkolnictwie wyższym oraz współpracy z innymi krajami regionu w zakresie propagowania wysokiej jakości kształcenia uniwersyteckiego; przypomina o znaczeniu zasady wolności nauki;

62.

gratuluje krajowi dobrych wyników drużyny narodowej w mistrzostwach Europy w koszykówce w 2011 r.;

63.

z zadowoleniem przyjmuje wysoki poziom zbieżności polityki zagranicznej kraju ze wspólnym stanowiskiem UE w tym zakresie; zachęca kraj do podjęcia wysiłków na rzecz nawiązania dobrych stosunków z sąsiadami; z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż wyznaczenie w 2009 r. granicy z Kosowem umożliwiło rozwinięcie bliższych stosunków z tym krajem, oraz podpisanie porozumienia w sprawie wspólnych kontroli granicznych, obowiązującego od września 2011 r.; przewiduje, że porozumienie zacznie w pełni obowiązywać w najbliższej przyszłości; gratuluje władzom niedawnej pomyślnej organizacji posiedzenia ministrów ds. integracji UE z krajów Bałkanów Zachodnich w Skopje;

64.

podkreśla znaczenie współpracy regionalnej, stanowiącej najważniejszy element procesu zbliżania się do Unii Europejskiej; z zadowoleniem przyjmuje zawarte w traktacie z Albanią i Czarnogórą środki na rzecz ułatwienia swobody przemieszczania się w tym regionie, które umożliwią obywatelom wspomnianych państw swobodne przekraczanie granic i podróżowanie po terytoriach tych trzech państw za okazaniem jedynie dowodu tożsamości; zachęca do rozszerzenia zakresu tej inicjatywy na inne państwa w tym regionie;

65.

z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie kraju na szczeblu międzynarodowym w szereg ważnych działań, takich jak udział w misji EUFOR Althea, przewodniczenie procesowi współpracy w Europie Południowo-Wschodniej w latach 2012-2013 oraz jego pełną współpracę z MTKJ;

66.

zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, jak również rządowi i parlamentowi samego kraju.

Sprawozdanie w sprawie rozszerzenia dotyczące Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii (2011/2887(RSP)).

Dz.U.UE.C.2013.251E.52