Sprawozdanie półroczne z postępów w realizacji strategii UE przeciwko rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia (2011/II).
Dz.U.UE.C.2012.66.6
Akt nienormatywny(2012/C 66/03)
(Dz.U.UE C z dnia 6 marca 2012 r.)
Wprowadzenie
Niniejsze sprawozdanie z postępu prac przedstawia działania prowadzone w drugiej połowie 2011 roku w kontekście realizacji strategii przeciwko rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia (ST 15708/03) przyjętej przez Radę Europejską w grudniu 2003 roku, z uwzględnieniem uaktualnionego wykazu priorytetów (ST 10747/08), który Rada przyjęła w czerwcu 2008 roku, i nowych kierunków działań (ST 17172/08), które Rada przyjęła w grudniu 2008 roku.
W związku z tym, że od dnia 1 stycznia 2011 r. działanie rozpoczęła Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ), Wysoki Przedstawiciel, wspierany przez tę służbę, przejął większość zadań wykonywanych wcześniej przez rotacyjną prezydencję Rady UE, i stopniowo będzie przejmował pozostałe zadania obecnie nadal wykonywane przez rotacyjną prezydencję Rady UE w ramach wsparcia dla ESDZ; w szczególności chodzi o pewne zadania realizowane podczas niektórych spotkań międzynarodowych. Od dnia 1 stycznia przedstawiciele Wysokiego Przedstawiciela przewodniczą obradującym w Brukseli grupom roboczym Rady, które zajmują się nieproliferacją i rozbrojeniem oraz organizują koordynację działań unijnych na międzynarodowych forach ds. nieproliferacji i rozbrojenia, dbając o to, by UE - zgodnie z postanowieniami traktatu lizbońskiego - nadal odgrywała aktywną i widoczną rolę. Podczas kilku spotkań międzynarodowych, ze względu na to, że nie przewidują one miejsca dla stałego przedstawiciela UE, rotacyjna prezydencja Rady UE nadal przedstawia oświadczenia w imieniu UE lub w imieniu UE i jej państw członkowskich.
Zasadą przewodnią i nadrzędnym celem działań UE w dalszym ciągu jest propagowanie upowszechniania traktatów, konwencji i innych instrumentów międzynarodowych, w tym także ich wdrażania na szczeblu krajowym, zgodnie z celami strategii UE przeciwko rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia. Zgodnie z powyższym cele te były realizowane podczas wszystkich kluczowych wydarzeń w drugim półroczu 2011 roku, w szczególności na Konferencji Ogólnej MAEA we wrześniu, na posiedzeniu Pierwszego Komitetu Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w październiku, na konferencji przeglądowej konwencji o zakazie broni biologicznej i toksycznej w grudniu oraz na kilku innych forach międzynarodowych, corocznych posiedzeniach konferencji stron konwencji, konferencjach itp.
UE nadal dokładała wysiłków na rzecz efektywnego i wzajemnie się uzupełniającego wykorzystania wszystkich dostępnych instrumentów i środków finansowych (budżetu WPZiB, Instrumentu na rzecz Stabilności, innych instrumentów), tak by zapewnić jak największą skuteczność działań UE w zakresie wspierania organizacji międzynarodowych i państw trzecich.
UE nadal rozwijała z partnerami i innymi państwami trzecimi ścisłą współpracę na rzecz światowego zbliżenia poglądów dotyczących potrzeby wzmocnienia międzynarodowego systemu nieproliferacji. Kontynuowano starania na rzecz uwzględniania kwestii związanych z nieproliferacją w stosunkach dwustronnych między UE a wszystkimi zainteresowanymi państwami.
1. KWESTIE ZWIĄZANE Z BRONIĄ JĄDROWĄ
Grupa Robocza ds. Nieproliferacji (CONOP) zorganizowała spotkania rady zarządzających MAEA, które odbyły się we wrześniu i w listopadzie 2011 roku. Grupa ta omówiła i przygotowała Konferencję Ogólną MAEA, w szczególności podejście, jakie należy przyjąć w związku z rezolucją dotyczącą sytuacji na Bliskim Wschodzie. Dzięki démarche wystosowywanym przez delegacje UE i wspieranym przez działania poszczególnych państw członkowskich we wszystkich państwach członkowskich MAEA, UE wraz z państwami arabskimi skutecznie zaangażowała się w działania zmierzające do tego, by uniknąć przedkładania i poddawania pod głosowanie rezolucji na temat izraelskiego potencjału jądrowego. Kontynuowała również wdrażanie "Nowych kierunków działań UE na rzecz zwalczania rozprzestrzeniania broni masowego rażenia i systemów jej przenoszenia", prowadząc dyskusje na temat różnorodnych działań zaplanowanych w tej dziedzinie, m.in. czujności służb konsularnych i naukowych.
1.1. Działania podejmowane po konferencji poświęconej przeglądowi Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej
UE aktywnie przyczyniała się do realizacji planu działania przyjętego na konferencji poświęconej przeglądowi Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, którą zorganizowano w 2010 roku, w tym ustaleń dotyczących Bliskiego Wschodu. Podejmując działania w następstwie tej konferencji, UE z sukcesem zorganizowała pluralistyczne seminarium, które odbyło się w Brukseli w dniach 6-7 lipca 2011 r.; przyczyniła się w ten sposób do wdrożenia decyzji Rady 2010/799/WPZiB przyjętej dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wsparcia procesu budowy zaufania prowadzącego do utworzenia na Bliskim Wschodzie strefy wolnej od broni masowego rażenia i środków jej przenoszenia.
1.2. MAEA
UE zwiększyła wsparcie dla działań Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), która ma siedzibę w Wiedniu. UE pozostaje darczyńcą wnoszącym największy wkład do funduszu bezpieczeństwa jądrowego - od roku 2004 wpłaciła do niego ponad 30 mln EUR. Odnośnie do innych kwestii związanych z bezpieczeństwem jądrowym UE przyczyniła się dzięki swej wiedzy technicznej do szkoleń i warsztatów organizowanych przez MAEA oraz działań w państwach trzecich służących zwiększaniu zdolności tych państw do zwalczania nielegalnego handlu materiałami jądrowymi i radioaktywnymi. UE i MAEA bardzo dobrze koordynują swoje wsparcie w tej dziedzinie dla państw trzecich dzięki Grupie Roboczej ds. Monitorowania Granic. Wsparcie to obejmuje zapewnienie sprzętu do wykrywania materiałów radioaktywnych oraz szkolenia.
Opierając się na decyzji Rady i wykorzystując w tym celu Instrument na rzecz Stabilności, Unia Europejska zobowiązała się wpłacić do 25 mln EUR na rzecz banku uranu niskowzbogaconego, znajdującego się pod nadzorem MAEA, a także przeznaczyć ponad 5 mln EUR na międzynarodowy projekt dotyczący rozbudowy i modernizacji laboratorium w Seibersdorfie. Wpłaty te zaczęły już być realizowane: pierwsza rata na rzecz banku paliwa MAEA (10.000.000 EUR) została wypłacona MAEA za pośrednictwem Instrumentu na rzecz Stabilności w dniu 8 grudnia 2011 r. (co do pozostałej części środków przewiduje się, że Rada w roku 2012 zatwierdzi stosowną decyzję Rady), a pierwsza rata na rzecz laboratorium w Seibersdorfie (4.750.000 EUR) została wypłacona MAEA za pośrednictwem tego samego instrumentu w dniu 2 grudnia 2011 r. UE nadal udziela MAEA istotnego wsparcia technicznego w dziedzinie zabezpieczeń jądrowych w ramach programu Komisji Europejskiej. W dniu 13 października 2011 r. w Wiedniu obchodzono 30. rocznicę ustanowienia tego programu. Ponadto UE wykorzystywała różne pozostające w jej gestii instrumenty, by umożliwić bezpieczne wdrożenie pokojowego wykorzystania energii jądrowej w państwach trzecich, w tym przy zaangażowaniu MAEA. Z okazji przyjęcia rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie raportu MAEA (Nowy Jork, dnia 1 listopada 2011 r.) złożono oświadczenie w imieniu UE i jej państw członkowskich.
1.3. Traktat o całkowitym zakazie prób jądrowych
UE aktywnie wspierała jak najszybsze wejście w życie Traktatu o całkowitym zakazie prób jądrowych, opierając się na stosownej decyzji Rady w sprawie wsparcia tego traktatu oraz prowadząc szeroko zakrojone działania, aby doprowadzić do ratyfikacji traktatu przez pozostałe państwa wymienione w załączniku II - ratyfikowanie przez nie traktatu jest niezbędne, aby mógł on wejść w życie.
Na nieformalnej sesji plenarnej Zgromadzenia Ogólnego ONZ złożono oświadczenie w imieniu UE, by uczcić Międzynarodowy Dzień Działania przeciw Próbom Jądrowym (Nowy Jork, dnia 2 września 2011 r.). Z okazji konferencji dotyczącej art. XIV Traktatu o całkowitym zakazie prób jądrowych, która odbyła się we wrześniu 2011 roku w Nowym Jorku, złożono oświadczenie UE w sprawie wejścia tego traktatu w życie; przy tej samej okazji rozprowadzono pisemne oświadczenie UE upamiętniające 15. rocznicę otwarcia traktatu do podpisu. UE prowadziła aktywne działania na rzecz wdrożenia decyzji Rady 2008/588/WPZiB z dnia 15 lipca 2008 r. i 2010/461/WPZiB z dnia 26 lipca 2010 r. oraz rozpoczęła prace nad ewentualnym dodatkowym wspraciem prac tymczasowego sekretariatu technicznego Organizacji do spraw Traktatu o Całkowitym Zakazie Prób Jądrowych. UE przyznano status stałego obserwatora przy tej organizacji.
1.4. Konferencja Rozbrojeniowa
UE nadal forsowała szybkie rozpoczęcie negocjacji dotyczących Traktatu o zakazie produkcji materiałów rozszczepialnych dla broni jądrowej i cywilnych jądrowych instalacji wybuchowych (FMCT). Jednocześnie we wszystkich swoich wystąpieniach UE zgłaszała gotowość zaangażowania się we wszystkie pozostałe kwestie objęte programem tej konferencji, w szczególności kwestie takie, jak: rozbrojenie jądrowe, zapobieganie wyścigowi zbrojeń w przestrzeni kosmicznej i negatywne gwarancje bezpieczeństwa. UE zintensyfikowała ponadto konstruktywne działania na rzecz tego, aby kolejne państwa przystąpiły do konferencji. W roku 2012 UE wykorzysta wszystkie okazje do poczynienia postępów w rozmowach międzynarodowych i przygotuje się wewnętrznie do szybkiego rozpoczęcia negocjacji dotyczących FMCT.
1.5. Kwestie regionalne (Iran, KRLD)
Wysoki Przedstawiciel UE - wraz z Chinami, Francją, Niemcami, Rosją, Zjednoczonym Królestwem i Stanami Zjednoczonymi - stale podejmował wysiłki zmierzające ku włączeniu Iranu w proces budowania zaufania do wyłącznie pokojowego charakteru irańskiego programu jądrowego.
Niestety, mimo nieustannych wysiłków Wysokiego Przedstawiciela podejmowanych w imieniu E3 + 3, Iran jak dotąd nie wykazał gotowości do poważnego zaangażowania się w rozmowy na temat konkretnych kroków zmierzających do budowy zaufania. Przyspieszenie irańskiego programu wzbogacania paliwa jądrowego i ustalenia MAEA dotyczące działań Iranu związanych z wojskową technologią jądrową zwiększyły jedynie istniejące już obawy. Zgodnie z zasadami podejścia dwutorowego UE nadal zwiększa presję wywieraną na Iran, w tym poprzez zaostrzenie obowiązujących sankcji i opracowanie dodatkowych środków ograniczających.
Jeśli chodzi o KRLD, UE konsekwentnie opowiadała się za wznowieniem rozmów sześciostronnych. W jeszcze większym stopniu zwiększono zaangażowanie we wdrażanie rezolucji nr 1718 i 1874 Rady Bezpieczeństwa ONZ. UE intensyfikuje także wdrażanie jednostronnych środków ograniczających.
2. BROŃ CHEMICZNA
Kontynuowano wdrażanie decyzji Rady w sprawie wspierania działań Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW). Nowa decyzja Rady wspierająca działania OPCW została zatwierdzona przez Grupę Roboczą ds. Powszechnego Rozbrojenia i Kontroli Zbrojeń (CODUN) i zostanie rozważona przez Relex oraz Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa w celu ostatecznego jej przyjęcia przez Radę. Delegacje opracowywały w Hadze stanowisko UE w sprawie przyszłej roli tej organizacji, mając na uwadze zbliżanie się ostatecznego, przedłużonego terminu zniszczenia wszystkich istniejących jeszcze zapasów broni chemicznej (tj. dnia 29 kwietnia 2012 r.). Ustalono cztery priorytety: (i) całkowite zniszczenie istniejących jeszcze zapasów; (ii) upowszechnianie konwencji o zakazie broni chemicznej (siedem państw wciąż nie jest stroną tej konwencji); (iii) rozpoczęcie działań na rzecz nieproliferacji; (iv) propagowanie budowania zdolności w odniesieniu do zapewniania - zgodnie z art. XI - ochrony i bezpieczeństwa w przemyśle chemicznym krajów rozwijających się, a także reagowanie - zgodnie z art. X - na przypadki użycia broni chemicznej.
UE również uważnie śledziła sytuację w Libii, w której OPCW prowadziła działania na rzecz zabezpieczenia prekursorów pozostałych po dawnym libijskim programie tworzenia broni chemicznej (i jądrowej).
3. BROŃ BIOLOGICZNA
Opierając się na wcześniejszych pracach i konsultacjach, UE zakończyła przygotowania do 7. konferencji poświęconej przeglądowi konwencji o zakazie broni biologicznej i toksycznej (Genewa, grudzień 2011 roku), mając na celu osiągnięcie jak najlepszego jej wyniku i propagowanie wzmocnienia tej konwencji. Dlatego też, po aktywnych działaniach w ramach komitetu przygotowawczego (Genewa, kwiecień 2011 roku), UE przygotowała na konferencję przeglądową zdecydowane wspólne stanowisko przyjęte decyzją
Rady w dniu 18 lipca. Najważniejsze priorytety UE to: 1) zwiększanie zaufania co do przestrzegania postanowień konwencji; 2) wspieranie wdrażania jej postanowień na szczeblu krajowym; 3) propagowanie przystępowania do konwencji jak największej liczby państw.
W dalszym ciągu z powodzeniem realizowano w różnych regionach świata stosowne projekty w ramach wspólnego działania UE (obecnie decyzji Rady) dotyczącego wsparcia przedmiotowej konwencji, wykorzystując do tego celu démarche, warsztaty regionalne (na Filipinach, w Republice Mołdowy, Serbii i Peru) i wizyty w poszczególnych krajach, a także dążąc do upowszechniania konwencji i jej wdrożenia na szczeblu krajowym. W podobny sposób kontynuowano konsekwentne wdrażanie wspólnego działania w sprawie wsparcia działań Światowej Organizacji Zdrowia w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa biologicznego i ochrony biologicznej w laboratoriach. Projekt pilotażowy w Omanie został pomyślnie zakończony, a ceremonia zamknięcia odbyła się w Maskacie w dniu 24 października. Najważniejsze wyniki tego projektu są obecnie rozważane przez inne państwa Rady Współpracy Państw Zatoki.
4. RAKIETY BALISTYCZNE
UE zintensyfikowała prace w dziedzinie nierozprzestrzeniania rakiet balistycznych skupione na wspieraniu haskiego kodeksu postępowania przeciwko rozprzestrzenianiu rakiet balistycznych. Decyzja Rady 2008/974/WPZiB z dnia 18 grudnia 2008 r., której termin wdrożenia upłynął dnia 1 lipca 2011 r., umożliwia prowadzenie serii działań obejmujących trzy główne aspekty tego kodeksu: upowszechnianie kodeksu, jego realizacja i odpowiednio jego umocnienie oraz usprawnienie jego funkcjonowania.
Ponadto, na podstawie wcześniejszych działań i wniosków omawianych na forum CONOP, ESDZ w listopadzie 2011 roku zaproponowała rozszerzenie zakresu stosowania kolejnej decyzji Rady, by nadal wspierać haski kodeks postępowania przeciwko rozprzestrzenianiu rakiet balistycznych, a także umożliwić UE działania w celu wspierania nierozprzestrzeniania rakiet balistycznych w ogóle. Dalej aktywnie pracowano na rzecz udziału wszystkich państw członkowskich UE w MTCR, również podczas posiedzenia punktów kontaktowych MTCR w Paryżu w dniach 6-7 grudnia 2011 r.
5. ZMNIEJSZANIE ZAGROŻENIA BRONIĄ CHEMICZNĄ, BIOLOGICZNĄ, RADIOLOGICZNĄ I JĄDROWĄ
UE starała się jeszcze skuteczniej wdrażać unijny plan działania w zakresie broni chemicznej, biologicznej, radiologicznej i jądrowej (przyjęty w 2009 roku), korzystając ze stosownych programów pomocowych w ramach instrumentów Wspólnoty Europejskiej oraz mając na uwadze rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2010 r. (A7-0349/2010/P7_TA(2010)0467). W związku z tym UE rozpoczęła prace nad ustanowieniem ośrodka szkoleniowego w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego we Wspólnym Centrum Badawczym Komisji Europejskiej; przewiduje się początkową inwestycję w wysokości 2,4 mln EUR. Ponadto, w celu ułatwienia współpracy regionalnej na rzecz wzmocnienia polityki i potencjału w zakresie zmniejszania zagrożenia bronią chemiczną, biologiczną, radiologiczną i jądrową oraz w oparciu o inicjatywę dotyczącą centrów doskonałości CBRN podjętą przez UE w maju 2010 roku; w ramach centrum doskonałości w południowo-wschodniej Azji prowadzone są już szkolenia związane z bezpieczeństwem jądrowym oraz programy edukacyjne.
Cele inicjatywy dotyczącej centrów doskonałości są zbieżne z celami rezolucji 1540 Rady Bezpieczeństwa ONZ. Obydwie dotyczą nielegalnego handlu i kryminalnego wykorzystania materiałów chemicznych, biologicznych, radiologicznych i jądrowych i obydwie są skierowane wyłącznie do podmiotów niebędących państwami. Zasadniczą różnicą jest jednak podejście prezentowane przez te dwie inicjatywy. Rezolucja 1540 Rady Bezpieczeństwa ONZ jest wiążącym prawnie dokumentem zobowiązującym państwa do ustanowienia i wdrożenia pewnych podstawowych norm minimalnych, zaś inicjatywa dotycząca centrów doskonałości ma na celu zaangażowanie państw jako partnerów na zasadzie dobrowolności.
Ponadto inicjatywa UE oferuje wszechstronny pakiet narzędzi do walki z zagrożeniami CBRN niezależnie od ich pochodzenia. Zagrożenie to nie ogranicza się do rozprzestrzeniania, lecz obejmuje także wypadki i przyczyny naturalne.
Inicjatywa dotycząca centrów doskonałości jest obecnie wdrażana w ośmiu różnych regionach świata: południowo-wschodnia Europa - południowy Kaukaz - Republika Mołdowy - Ukraina, Azja południowo-wschodnia, Afryka Północna, atlantyckie wybrzeże Afryki, Bliski Wschód, Azja Środkowa, Afryka Subsaharyjska i państwa należące do Rady Współpracy Państw Zatoki. Na początku roku 2012 pierwszych pięć sekretariatów regionalnych - podstawowych struktur ustanawianych w każdym regionie - rozpocznie pełne funkcjonowanie.
6. OŚRODKI ANALITYCZNE
Na podstawie decyzji Rady 2010/430/WPZiB z dnia 26 lipca 2010 r. prace UE na rzecz realizacji strategii UE przeciw rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia wspomagało Konsorcjum UE ds. Nieproliferacji, które rozpoczęło działalność w styczniu 2011 roku. W następstwie pierwszego spotkania konsultacyjnego (spotkania inauguracyjnego) europejskiej sieci niezależnych ośrodków analitycznych zajmujących się nieproliferacją, które miało miejsce w dniach 23-24 maja 2011 r., w lutym 2012 roku odbędzie się pierwsze coroczne spotkanie zatytułowane "Unijna konferencja na temat nierozprzestrzeniania i rozbrojenia". Jego celem jest dostarczenie dalszych przydatnych w pracach służących realizacji strategii UE przeciw rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia wskazówek i informacji dzięki otwartemu forum dyskusyjnemu, które obejmie ośrodki analityczne UE i państw trzecich oraz urzędników państwowych.
7. REZOLUCJA NR 1540 RADY BEZPIECZEŃSTWA ORGANIZACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH ORAZ KONTROLA WYWOZU
UE w dalszym ciągu pomagała państwom trzecim w wywiązywaniu się z zobowiązań wynikających z rezolucji nr 1540 Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz w podnoszeniu kwalifikacji urzędników państwowych zajmujących się kontrolą wywozu; w tym celu zorganizowała wspólnie z oenzetowskim Biurem ds. Rozbrojenia i komitetem 1540 szereg warsztatów regionalnych, a także przeprowadziła wizyty dwustronne. Obecnie trwa ostateczna redakcja projektu nowej decyzji Rady na rzecz wsparcia rezolucji RB ONZ nr 1540, która ma zostać wdrożona z pomocą Biura ds. Rozbrojenia, by wspierać prace komitetu 1540. Na mocy rezolucji nr 1977 przyjętej w kwietniu 2011 roku przedłużono o 10 lat mandat komitetu 1540, co powinno przyczynić się do stopniowego zmniejszania się ryzyka związanego z rozprzestrzenianiem broni masowego rażenia wśród podmiotów niepaństwowych.
UE dała wyraz swemu wieloletniemu zaangażowaniu w działania na rzecz wdrożenia rezolucji 1540 i 1977 poprzez podpisanie wraz z USA wspólnego oświadczenia przy okazji 66. sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych (Nowy Jork, dnia 19 października 2011 r.).
Usprawniono obowiązujący w UE system kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania. Jeśli chodzi o kwestie legislacyjne, Parlament Europejski i Rada przyjęły rozporządzenie (UE) nr 1232/2011, które wprowadza pięć nowych generalnych unijnych zezwoleń na wywóz. Prawie zakończono aktualizację wykazu kontrolnego zawartego w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 428/2009, uwzględniając w nim zmiany w systemie kontroli z lat 2009 i 2010. Oczekuje się, że aktualizacja wejdzie w życie na początku roku 2012. Aby usprawnić kolejne aktualizacje tego wykazu, Komisja w listopadzie 2011 roku przedłożyła wniosek, który przewiduje, że kolejne poprawki do załącznika I będą wprowadzane za pomocą aktów delegowanych. W połowie 2011 roku Komisja - publikując zieloną księgę - rozpoczęła przegląd unijnego systemu kontroli eksportu towarów podwójnego zastosowania na mocy art. 25 rozporządzenia o towarach podwójnego zastosowania. W ramach konsultacji otrzymano ponad 100 odpowiedzi, które są pomocne w opracowaniu reformy systemu przewidzianej na rok 2012. Jeśli chodzi o działania nie mające charakteru ustawodawczego, Komisja podjęła szereg inicjatyw w celu zacieśnienia współpracy między 27 państwami członkowskimi UE i usprawnienia wymiany między nimi praktycznych doświadczeń w zakresie kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania. Komisja nadal usprawniała elektroniczny system dotyczący produktów podwójnego zastosowania, który ma ułatwić wymianę informacji między państwami członkowskimi na temat odmów wydania zezwolenia na wywóz. Poczyniono znaczne postępy w opracowywaniu unijnych wytycznych dotyczących kontroli eksportu towarów podwójnego zastosowania. Inne działania obejmowały organizację wizyt oceniających, organizację konferencji eksporterów towarów podwójnego zastosowania w roku 2011 oraz opracowywanie unijnego programu szkoleń w dziedzinie kontroli eksportu.
8. PRZESTRZEŃ KOSMICZNA
W oparciu o konkluzje Rady z dnia 27 września 2010 r. obejmujące poprawioną wersję projektu Kodeksu postępowania dotyczącego działań w przestrzeni kosmicznej UE przeprowadziła konsultacje z pewną liczbą państw już działających w przestrzeni kosmicznej lub tych, które jeszcze nie podjęły takich działań, by omówić z nimi ten projekt i poznać ich opinie. Niebawem rozpocznie się kolejny stopień negocjacji, gdyż w pierwszej połowie 2012 roku odbędzie się pierwsze sponsorowane przez UE wielostronne spotkanie ekspertów poświęcone projektowi kodeksu; będzie ono otwarte dla wszystkich państw. Spotkanie to pozwoli przygotować następną konferencję dyplomatyczną ad hoc, podczas której wspomniany kodeks zostanie otwarty do podpisu.
9. KLAUZULE DOTYCZĄCE BRONI MASOWEGO RAŻENIA
Zgodnie ze strategią przeciw rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia UE nadal uwzględniała kwestię nierozprzestrzeniania tej broni w stosunkach umownych z państwami trzecimi.
W drugiej połowie 2011 roku osiągnięto dalsze postępy przy negocjowaniu klauzul dotyczących broni masowego rażenia w odniesieniu do stosownych umów między UE a państwami trzecimi, w szczególności z państwami Mercosuru oraz z Azerbejdżanem, Malezją i Singapurem.
10. FORA WIELOSTRONNE
- Grupa G-8
UE odegrała aktywną rolę na spotkaniach dyrektorów ds. nierozprzestrzeniania i rozbrojenia grupy G-8, a w szczególności przedstawiła wyniki unijnego seminarium na temat utworzenia na Bliskim Wschodzie strefy wolnej od BMR (Bruksela, w dniach 6-7 lipca).
W dziewięć lat po jego utworzeniu w roku 2002 globalne partnerstwo rozszerzyło się poza grupę G-8 i przekształciło się w platformę koordynacji i współpracy, liczącą obecnie piętnastu dodatkowych partnerów. Na szczycie w Deauville w maju 2011 roku przywódcy uzgodnili dalsze zwiększenie bezpieczeństwa biologicznego, wdrożenie rezolucji 1540 i zwiększenie bezpieczeństwa jądrowego. USA, które będą przewodniczyć G-8 w roku 2012, zapowiedziały na ostatnim spotkaniu globalnego partnerstwa, gdy przewodniczyła mu Francja, że ich priorytetem będzie poprawa koordynacji działań w ramach mniejszych projektów (w porównaniu do podejścia Rosji), ich adekwatne finansowanie i należyte zarządzanie nimi. Omówione zostanie też włączenie (innych) organizacji regionalnych oraz zwiększenie odpowiedzialności regionalnej. Przedstawiono unijne centra doskonałości jako interesującą nowość metodologiczną; mogłyby one zostać wykorzystane przez G-8 do ułatwiania wymiany informacji w regionie i ewentualnie unikania powielania wysiłków przez darczyńców.
- Forum regionalne ASEAN
UE zintensyfikowała uczestnictwo w działaniach forum regionalnego ASEAN. Pod przewodnictwem USA opracowano projekt planu pracy w dziedzinie nierozprzestrzeniania i rozbrojenia, który w lipcu 2011 roku przedłożono ministrom zebranym w tym forum do zatwierdzenia.
Ze względu na to, że na międzysesyjnym spotkaniu grupy wsparcia forum regionalnego ASEAN poświęconym środkom budowy zaufania i dyplomacji prewencyjnej, które odbyło się w Kambodży w dniach 8-9 grudnia, niektórzy uczestnicy wnioskowali o więcej czasu na konsultacje dotyczące projektu planu pracy, jego zatwierdzenie zostało odłożone. UE wyraziła poparcie dla szybkiego przyjęcia tego dokumentu i poinformowała o inicjatywie dotyczącej centrów doskonałości CBRN, skupiając się na Azji Południowo-Wschodniej. Filipiny, Republika Korei i Australia będą wspólnie przewodniczyć czwartemu międzysesyjnemu spotkaniu poświęconemu nierozprzestrzenianiu i rozbrojeniu w marcu 2012 roku. Projekt planu pracy zostanie przekazany do finalizacji podczas najbliższego spotkania wyższych urzędników forum regionalnego ASEAN w maju 2012 roku.
11. SPOTKANIA POŚWIĘCONE DIALOGOWI POLITYCZNEMU
Zorganizowano spotkania poświęcone dialogowi politycznemu na temat nierozprzestrzeniania i rozbrojenia z Kanadą (Nowy Jork, dnia 6 października), Ukrainą (Nowy Jork, dnia 5 października) i Stanami Zjednoczonymi (dnia 12 grudnia). Przeprowadzono nieformalne konsultacje na temat nierozprzestrzeniania i rozbrojenia z Japonią (Bruksela, dnia 8 lipca) i Republiką Południowej Afryki (Wiedeń, dnia 16 listopada).