Sprawa C-483/16: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Fővárosi Törvényszék (Węgry) w dniu 6 września 2016 r. - Zsolt Sziber/ERSTE Bank Hungary Zrt.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2016.419.32/2

Akt nieoceniany

Wersja od: 14 listopada 2016 r.

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Fővárosi Törvényszék (Węgry) w dniu 6 września 2016 r. - Zsolt Sziber/ERSTE Bank Hungary Zrt.

(Sprawa C-483/16)

Język postępowania: węgierski

(2016/C 419/43)

(Dz.U.UE C z dnia 14 listopada 2016 r.)

Sąd odsyłający

Fővárosi Törvényszék

Strony w postępowaniu głównym

Strona powodowa: Zsolt Sziber

Strona pozwana: ERSTE Bank Hungary Zrt.

Druga strona postępowania: Mónika Szeder

Pytania prejudycjalne

1) Czy następujące przepisy prawa Unii, a mianowicie art. 129A ust. 1 i 2 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (traktatu rzymskiego) w związku z art. 129A ust. 3; art. 38 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz.U. 2012, C 362, s. 2); art. 7 ust. 1 i 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich ¹ w związku z art. 8 tej dyrektywy oraz motyw 47 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG ² należy interpretować w ten sposób, że przepisy te stoją na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu (i stosowaniu tego uregulowania) ustanawiającemu dodatkowe wymogi na szkodę strony postępowania (powoda lub pozwanego), która w okresie pomiędzy dniem 1 maja 2004 r. a dniem 26 lipca 2014 r. zawarła jako konsument umowę o kredyt zawierającą nieuczciwy warunek umowny pozwalający na jednostronne podwyższenie odsetek, opłat lub prowizji albo nieuczciwy warunek umowny obejmujący różnicę pomiędzy kursem sprzedaży a kursem kupna z uwagi na fakt, że zgodnie ze wspomnianymi dodatkowymi wymogami, aby móc skutecznie powołać się przed sądami na prawa wynikające z nieważności wspomnianych umów konsumenckich i w szczególności, aby sąd mógł rozpoznać sprawę co do istoty, wprowadza się obowiązek złożenia pisma procesowego w sprawie cywilnej (w szczególności pozwu, zmiany powództwa lub zarzutu nieważności podniesionego przez pozwanego w odpowiedzi na pozew - przeciwko skazaniu konsumenta - lub zmiany tego zarzutu, pozwu wzajemnego lub zmiany tego pozwu wzajemnego) o obowiązkowej treści, podczas gdy druga strona postępowania, która nie zawarła jako konsument umowy o kredyt lub zawarła w tym samym okresie jako konsument umowę o kredyt odmiennego od wyżej wymienionego rodzaju, nie jest zobowiązana do złożenia takiego pisma o określonej treści?

2) Zarówno w sytuacji gdy Trybunał udzieli odpowiedzi twierdzącej, jak i gdy udzieli odpowiedzi przeczącej na pierwsze zadane pytanie, sformułowane bardziej ogólnie niż pytanie drugie, czy przepisy prawa Unii wskazane w pytaniu pierwszym należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie temu, aby następujące obowiązkowe wymogi dodatkowe [lit. a)-c)] znajdowały zastosowanie do strony postępowania, która jako konsument zawarła umowę o kredyt, określoną w pytaniu pierwszym:

a) pismo procesowe [pozew, zmiana powództwa lub zarzut nieważności podniesiony przez pozwanego w odpowiedzi na pozew - przeciwko skazaniu konsumenta - lub zmiana tego zarzutu, pozew wzajemny lub zmiana tego pozwu wzajemnego], które w postępowaniu sądowym powinna złożyć strona postępowania (powód lub pozwany) zawierająca jako konsument umowę o kredyt określoną w pytaniu pierwszym, jest dopuszczalne, to znaczy może zostać zbadane co do istoty, tylko w sytuacji gdy w takim piśmie procesowym strona postępowania nie żąda wyłącznie, by sąd stwierdził częściową lub całkowitą nieważność umowy o kredyt konsumencki, określonej w pytaniu pierwszym, ale żąda także, aby sąd zastosował skutki prawne całkowitej nieważności, podczas gdy druga strona postępowania, która nie zawarła jako konsument umowy o kredyt lub zawarła w tym samym okresie jako konsument umowę o kredyt odmiennego od wyżej wymienionego rodzaju, nie jest zobowiązana do złożenia takiego pisma o określonej treści;

b) pismo procesowe [pozew, zmiana powództwa lub zarzut nieważności podniesiony przez pozwanego w odpowiedzi na pozew - przeciwko skazaniu konsumenta - lub zmiana tego zarzutu, pozew wzajemny lub zmiana tego pozwu wzajemnego], które w postępowaniu sądowym powinna złożyć strona postępowania (powód lub pozwany) zawierająca jako konsument umowę o kredyt określoną w pytaniu pierwszym, jest dopuszczalne, to znaczy może zostać zbadane co do istoty, tylko w sytuacji gdy w takim piśmie procesowym strona postępowania nie żąda, by sąd oprócz stwierdzenia całkowitej nieważności umowy o kredyt konsumencki, określonej w pytaniu pierwszym, zastosował, wśród skutków prawnych całkowitej nieważności, skutek polegający na przywróceniu sytuacji, która istniała przed zawarciem umowy, podczas gdy druga strona postępowania, która nie zawarła jako konsument umowy o kredyt lub zawarła w tym samym okresie jako konsument umowę o kredyt odmiennego od wyżej wymienionego rodzaju, nie jest zobowiązana do złożenia takiego pisma o określonej treści;

c) pismo procesowe [pozew, zmiana powództwa lub zarzut nieważności podniesiony przez pozwanego w odpowiedzi na pozew - przeciwko skazaniu konsumenta - lub zmiana tego zarzutu, pozew wzajemny lub zmiana tego pozwu wzajemnego], które w postępowaniu sądowym powinna złożyć strona postępowania (powód lub pozwany) zawierająca jako konsument umowę o kredyt określoną w pytaniu pierwszym, jest dopuszczalne, to znaczy może zostać zbadane co do istoty, tylko w sytuacji gdy takie pismo procesowe w odniesieniu do okresu od początku umownego stosunku prawnego do dnia złożenia pozwu obejmuje niezwykle złożone z matematycznego punktu widzenia (określone przepisami krajowymi) rozliczenie, którego należy dokonać także z uwzględnieniem zasad przeliczania na forinty i które to rozliczenie powinno zawierać szczegółowe obliczenia pozycja po pozycji, rachunkowo sprawdzalne, w których wskazano raty wymagalne zgodnie z umową, raty spłacone przez powoda, raty wymagalne, ustalone bez uwzględnienia nieważnego postanowienia oraz różnicę pomiędzy tymi wartościami i powinno wskazywać w formie łącznej kwoty, sumę jaką strona postępowania zawierająca jako konsument umowę o kredyt, określoną w pytaniu pierwszym, jest jeszcze dłużna instytucji finansowej lub ewentualnie nadpłaconą, podczas gdy druga strona postępowania, która nie zawarła jako konsument umowy o kredyt lub zawarła w tym samym okresie jako konsument umowę o kredyt odmiennego od wyżej wymienionego rodzaju, nie jest zobowiązana do złożenia takiego pisma o określonej treści?

3) Czy przepisy prawa Unii wskazane w pytaniu pierwszym należy interpretować w ten sposób, że naruszenie takich przepisów poprzez ustalenie wyżej wskazanych (w pytaniach pierwszym i drugim) dodatkowych wymogów wiąże się jednocześnie z naruszeniem art. 20, 21 i 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz.U. 2012, C 326, s. 2) z uwzględnieniem także (w części również w pytaniach pierwszym i drugim) faktu, iż, na podstawie wyroków Trunuału: z dnia 5 grudnia 2000 r. Guimont (C-448/98, EU:C:2000:663, pkt 23), z dnia 10 maja 2012 r., Duomo Gpa i in. (C-357/10 do C-359/10, EU:C:2012:283, pkt 28) oraz postanowienia z dnia 3 lipca 2014 r., Tudoran (C-92/14, EU: C:2014:2051, pkt 39), sądy państw członkowskich powinny stosować prawo Unii w dziedzinie ochrony konsumentów także w sytuacjach niemających charakteru transgranicznego, to znaczy o charakterze wyłącznie krajowym; czy też, w zakresie, w jakim umowy o kredyt, których dotyczy pytanie pierwsze, są "umowami o kredyt opartymi na walucie obcej", należy uznać, że na podstawie tej tylko okoliczności mamy do czynienia ze sprawą o charakterze transgranicznym?

¹ Dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. 1993, L 95, s. 29).

² Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.U. 2008, L 133, s. 66).