Sprawa C-452/18: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Juzgado de Primera Instancia e Instrucción de Teruel (Hiszpania) w dniu 11 lipca 2018 r. - XZ / Ibercaja Banco, S.A.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2018.381.2/2

Akt nienormatywny

Wersja od: 22 października 2018 r.

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Juzgado de Primera Instancia e Instrucción de Teruel (Hiszpania) w dniu 11 lipca 2018 r. - XZ / Ibercaja Banco, S.A.

(Sprawa C-452/18)

Język postępowania: hiszpański

(2018/C 381/03)

(Dz.U.UE C z dnia 22 października 2018 r.)

Sąd odsyłający

Juzgado de Primera Instancia e Instrucción de Teruel

Strony w postępowaniu głównym

Strona powodowa: XZ

Strona pozwana: Ibercaja Banco, S.A.

Pytania prejudycjalne

1) Czy zasadę, że nieważne warunki umowne nie mają mocy wiążącej (art. 6 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. ¹ .), należy rozszerzyć również na późniejsze umowy i czynności prawne mające związek z takimi warunkami, takie jak umowa odnowienia zobowiązania?

Czy wobec tego, że całkowita nieważność oznacza, iż wspomniany warunek nigdy nie istniał w sferze prawno- gospodarczej umowy, można stwierdzić, że późniejsze czynności prawne - takie jak umowa odnowienia zobowiązania - oraz ich skutek w odniesieniu do tego warunku również znikają z rzeczywistości prawnej, a warunek należy uznać za nieistniejący i niewywołujący żadnego skutku?

2) Czy dokumenty zmieniające warunki nienegocjowane lub zawierające uzgodnienia dotyczące takich warunków, które prawdopodobnie nie spełniłyby kryteriów braku nieuczciwego charakteru i przejrzystości, mogą być uznane za ogólne warunki umowy w rozumieniu przepisów art. 3 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. i mogą podlegać tym samym podstawom nieważności co pierwotne dokumenty objęte odnowieniem zobowiązania lub ugodą?

3) Czy zrzeczenie się sądowego dochodzenia roszczeń zawarte w umowie odnowienia zobowiązania również powinno być nieważne w zakresie, w jakim w umowach zawartych przez klientów nie informowano ich, że mają do czynienia z nieważnym warunkiem, ani też o pieniądzach lub kwocie finansowej, do której byli uprawnieni tytułem zwrotu odsetek zapłaconych w związku z pierwotnym wprowadzeniem klauzul "dolnego progu"?

Oznacza to, że klient wyraża zgodę na zrzeczenie się dochodzenia roszczeń, przy czym nie został poinformowany przez bank, czego się zrzeka i jakiej kwoty pieniędzy się zrzeka.

4) Czy analizując umowę odnowienia zobowiązania poprzez jego zmianę, zgodnie z orzecznictwem Trybunału oraz art. 3 ust. 1 i art. 4 ust. 2 dyrektywy [93/13], nowa klauzula "dolnego progu" zawarta w umowie ponownie dotknięta jest brakiem przejrzystości, gdyż bank ponownie nie spełnia kryteriów przejrzystości określonych w wyroku Tribunal Supremo (sądu najwyższego) z dnia 9 maja 2013 r. i nie informuje klienta o prawdziwym koszcie finansowym wspomnianej klauzuli w jego hipotece tak, aby klient mógł znać stopę procentową (i wynikającą z niej ratę), którą musiałby zapłacić w przypadku zastosowania nowej klauzuli dolnego progu, oraz stopę procentową (i wynikającą z niej ratę), którą musiałby zapłacić w przypadku, gdyby nie została zastosowana żadna klauzula "dolnego progu" i zastosowano by stopę procentową uzgodnioną w kredycie hipotecznym, bez ograniczenia wysokości minimalnej stopy procentowej?

Innymi słowy, czy przy narzuceniu dokumentu nazwanego odnowieniem klauzul "dolnego progu" instytucja finansowa powinna była spełnić kryteria przejrzystości określone w art. 3 ust. 1 i art. 4 ust. 2 dyrektywy [93/13] oraz poinformować konsumenta o wysokości kwot, które stanowiły dla niego szkodę z powodu zastosowania klauzul "dolnego progu", a także o oprocentowaniu stosowanym w przypadku braku takich klauzul, a jeśli tego nie uczyniła, czy wspomniane dokumenty również są dotknięte podstawą nieważności?

5) Czy postanowienia dotyczące roszczeń zawartych w ogólnych warunkach umownych umowy odnowienia zobowiązania poprzez jego zmianę mogą być uznane za nieuczciwy warunek ze względu na ich treść w świetle art. 3 ust. 1, w związku z załącznikiem zawierającym nieuczciwe warunki, w szczególności pkt q) tego załącznika (nieuczciwe są warunki, których celem jest wyłączenie lub ograniczenie prawa konsumenta do wystąpienia z powództwem lub skorzystania z innego środka zabezpieczającego), ponieważ ograniczają prawo konsumenta do korzystania z praw, które mogą powstać lub ujawnić się po zawarciu umowy, jak miało to miejsce w przypadku możliwości dochodzenia pełnego zwrotu zapłaconych odsetek (zgodnie z wyrokiem Trybunału z dnia 21 grudnia 2016 r. ² .)?

¹ Dyrektywa w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. 1993, L 95, 29)

² Wyrok z dnia 21 grudnia 2016 r., Gutiérrez Naranjo i in. (C-154/15, C-307/15 i C-308/15, EU:C:2016:980).