Sprawa C-271/08: Skarga wniesiona w dniu 24 czerwca 2008 r. - Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Federalnej Niemiec.
Dz.U.UE.C.2008.223.27/2
Akt nienormatywny(Sprawa C-271/08)
(2008/C 223/43)
Język postępowania: niemiecki
(Dz.U.UE C z dnia 30 sierpnia 2008 r.)
Strony
Strona skarżąca: Komisja Wspólnot Europejskich (przedstawiciele: M. G.Wilms oraz D. Kukovec, pełnomocnicy)
Strona pozwana: Republika Federalna Niemiec
Żądania strony skarżącej
– stwierdzenie, że ponieważ niektóre organy administracji gminnej i przedsiębiorstwa komunalne zatrudniające więcej niż 1218 pracowników, zawarły umowy na świadczenie usług w zakresie dodatkowych prywatnych ubezpieczeń emerytalnych bez przeprowadzenia postępowania przetargowego, udzielając bezpośrednio zamówienia instytucjom i przedsiębiorstwom wymienionym w art. 6 Tarifvertrag zur Entgeltumwandlung für Arbeitnehmer im kommunalen öffentlichen Dienst (TV-EUmw/VKA, układu zbiorowego o przekazaniu części wynagrodzenia pracowników gminnej służby publicznej na fundusz emerytalny), Republika Federalna Niemiec naruszyła, do dnia 31 stycznia 2006 r., art. 8 w związku z tytułem III-VI dyrektywy 92/50/EWG(1), a od dnia 1 lutego 2006 r. art. 20 w związku z art. 23-55 dyrektywy 2004/18/WE(2).
– obciążenie Republiki Federalnej Niemiec kosztami postępowania.
Zarzuty i główne argumenty
W Niemczech, pracownicy mogą wymagać od swych pracodawców, aby kwota ich przyszłych wynagrodzeń, mogąca sięgać 4 % kwoty służącej jako podstawa do obliczenia podstawowej składki ogólnego systemu emerytalnego, była wpłacana na prywatny fundusz emerytalny. Zgodnie z układem zbiorowym w sprawie przekazania części wynagrodzenia pracowników gminnej służby publicznej na fundusz emerytalny (zwanym dalej "układem zbiorowym"), dokonanie takiego przekazania obciąża władze gminne i przedsiębiorstwa komunalne. Powinno to nastąpić za pośrednictwem publicznych instytucji oferujących dodatkowe ubezpieczenia emerytalne, przedsiębiorstw będących częścią grupy Sparkassen bądź też komunalnych przedsiębiorstw ubezpieczeniowych (Kommunalversicherer). Co do zasady, władze gminne i przedsiębiorstwa komunalne zawierają zbiorową umowę ubezpieczenia dla ogółu swych pracowników, obejmującą przekazanie wynagrodzeń na fundusz emerytalny.
Na podstawie informacji, którymi dysponuje Komisja organy administracji gminnej lub przedsiębiorstwa komunalne zawarły bezpośrednio te umowy o świadczenie usług w zakresie dodatkowego ubezpieczenia emerytalnego z różnymi instytucjami i przedsiębiorstwami wymienionymi w układach zbiorowych, bez ogłaszania przetargu.
Świadczenie usług w zakresie dodatkowych ubezpieczeń emerytalnych jest objęte załącznikiem I A pkt 6 do dyrektywy 92/50/EWG, a od dnia 1 lutego 2006 r. załącznikiem II A) do dyrektywy 2004/18/WE. Chodzi w tym przypadku o usługi ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne nie objęte obowiązkowym ubezpieczeniem. W rezultacie, przedmiotowe zamówienia, udzielane przez przedsiębiorstwa komunalne, a zatem instytucje zamawiające, stanowią zamówienia publiczne, czyli umowy o charakterze odpłatnym zawierane na piśmie w rozumieniu cytowanych dyrektyw. Z orzecznictwa wynika również, że art. 1 lit. a) dyrektywy 92/50/EWG nie wprowadza rozróżnienia między zamówieniami publicznymi udzielanymi przez instytucję zamawiającą w celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym i zamówieniami, które takiego celu nie mają. Trybunał odrzucił w rezultacie koncepcję, że pełniona funkcja określa charakter instytucji zamawiającej. Komisja nie może zatem zgodzić się ze stanowiskiem władz niemieckich, zgodnie z którym władze lokalne lub przedsiębiorstwa komunalne w zakresie dodatkowych systemów ubezpieczeń emerytalnych nie są instytucjami zamawiającymi w rozumieniu prawa zamówień publicznych.
Komisja uważa ponadto, że omawiane zamówienia przekraczają w znaczącym stopniu ustanowiony próg. Wbrew stanowisku strony pozwanej, wyliczenie nie może być oparte na każdej poszczególnej umowie. Istotny jest natomiast czas trwania umowy ramowej, ponieważ poszczególne umowy zawarte między pracownikiem i pracodawcą nie są przedmiotem zamówienia publicznego w rozumieniu wspólnotowego prawa zamówień publicznych. Wartość umowy ramowej odpowiada w rezultacie wartości szacunkowej, bez VAT-u, ogółu wszystkich umów obowiązujących w czasie trwania umowy ramowej. Na podstawie obliczeń Komisji co najmniej 120 miast w Niemczech przekraczałoby ten próg.
Władze gminne i przedsiębiorstwa komunalne nie mogły zatem udzielić bezpośrednio zamówienia na usługi w zakresie dodatkowych ubezpieczeń emerytalnych instytucjom i przedsiębiorstwa wymienionym w układzie zbiorowym, ale powinny były przeprowadzić przetarg na szczeblu wspólnotowym. Fakt, że ciągłość wypłaty wynagrodzeń jest uregulowana w układzie zbiorowym nie wpływa na tę ocenę. Po pierwsze, zgodnie z orzecznictwem Trybunału nie istnieje w prawie wspólnotowym ogólna zasada autonomii układów zbiorowych i po drugie, Komisja nie dostrzega w jaki sposób fakt, że instytucje zamawiające muszą wypełnić obowiązki dotyczące udzielania zamówień publicznych ograniczałby niezgodnie z prawem zasadę autonomii układów zbiorowych, zapisaną w Grundgesetz (niemieckiej ustawie zasadniczej).
______
(1) Dz.U. L 209, s. 1.
(2) Dz.U. L 134, s. 114.