Rozporządzenie wykonawcze 29/2012 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do oliwy z oliwek (tekst jednolity)
Dz.U.UE.L.2012.12.14
Akt utracił mocROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) NR 29/2012
z dnia 13 stycznia 2012 r.
w sprawie norm handlowych w odniesieniu do oliwy z oliwek
(tekst jednolity)
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych ("rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku") 1 , w szczególności jego art. 113 ust. 1 lit. a) i jego art. 121 akapit pierwszy lit. a), w związku z jego art. 4,
(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1019/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie norm handlowych w odniesieniu do oliwy z oliwek 2 zostało kilkakrotnie znacząco zmienione 3 . Dla zachowania przejrzystości i zrozumiałości należy je ujednolicić.
(2) Oliwa z oliwek posiada określone właściwości, zwłaszcza właściwości organoleptyczne oraz odżywcze, które, biorąc pod uwagę jej koszty produkcji, przeznaczają jej miejsce na rynku charakteryzującym się stosunkowo wysokimi cenami, w porównaniu z większością innych tłuszczów roślinnych. W świetle tej sytuacji rynkowej należy ustanowić normy handlowe dotyczące oliwy z oliwek, obejmujące w szczególności szczegółowe przepisy dotyczące etykietowania, uzupełniające te ustanowione w dyrektywie 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich w zakresie etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych 4 , w szczególności przepisy ustanowione w jej art. 2.
(3) W celu zagwarantowania autentyczności sprzedawanej oliwy z oliwek opakowanie do sprzedaży detalicznej powinno być małe i mieć odpowiedni system zamknięcia. Jednakże państwa członkowskie powinny mieć prawo zatwierdzania większych opakowań dla zakładów żywienia zbiorowego.
(4) Poza obowiązkowymi opisami różnych kategorii oliwy z oliwek, określonych w art. 118 rozporządzenia (WE) nr 1234/2007, konsumenci powinni być informowani o oferowanych rodzajach oliwy z oliwek.
(5) Wskutek tradycji rolniczych oraz lokalnych praktyk wyciskania i sporządzania mieszanek nadająca się do bezpośredniego obrotu oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia może mieć zupełnie inny smak i jakość, w zależności od jej geograficznego pochodzenia. Może to spowodować różnice w cenie w ramach tej samej kategorii, które zakłócają sytuację na rynku. Nie ma zasadniczych różnic wynikających z pochodzenia w innych kategoriach jadalnej oliwy z oliwek i w związku z tym oznaczenie pochodzenia na bezpośrednim opakowaniu takiej oliwy może sprawić, że konsument uwierzy, że różnice jakościowe jednak istnieją. Aby nie zakłócać sytuacji na rynku jadalnej oliwy z oliwek, powinien zatem być ustalony na poziomie Unii obowiązkowy system oznaczania pochodzenia, ograniczony do oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia, który spełnia szczegółowe warunki. Wprowadzone do 2009 r. uzgodnienia fakultatywne okazały się niewystarczające, aby uniknąć wprowadzania konsumentów w błąd co do rzeczywistych cech charakterystycznych oliwy z oliwek w tym względzie. Ponadto rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności 5 ustanowiło zasady dotyczące możliwości śledzenia mające zastosowanie od dnia 1 stycznia 2005 r. Doświadczenia zdobyte w tym zakresie przez podmioty gospodarcze i organy administracji umożliwiły wprowadzenie obowiązkowego oznaczania pochodzenia oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia.
(6) Istniejące znaki towarowe obejmujące wskazania geograficzne mogą nadal pozostać w użyciu, pod warunkiem że zostały oficjalnie zarejestrowane w przeszłości zgodnie z pierwszą dyrektywą Rady 89/104/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. mającą na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych 6 lub rozporządzeniem Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego 7 .
(7) Regionalne oznaczenie pochodzenia może stanowić przedmiot chronionej nazwy pochodzenia (ChNP) lub chronionego oznaczenia geograficznego (ChOG), zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 510/2006 z dnia 20 marca 2006 r. w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych 8 . Oznaczenia wskazujące pochodzenie regionalne powinny być zarezerwowane dla ChNP lub ChOG, tak aby uniknąć nieporozumienia między konsumentami, potencjalnie prowadzącego do zakłóceń na rynku. W przypadku przywożonej oliwy z oliwek przepisy dotyczące niepreferencyjnego pochodzenia, o których mowa w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającym Wspólnotowy Kodeks Celny 9 , powinny być przestrzegane.
(8) Jeśli oznaczenie pochodzenia oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia odnosi się do Unii lub państwa członkowskiego, trzeba mieć na uwadze, że nie tylko wykorzystane oliwki, ale także techniki oraz praktyki tłoczenia mają wpływ na jakość i smak oliwy. Oznaczenie pochodzenia musi wobec tego odnosić się do obszaru geograficznego, z którego oliwa z oliwek została uzyskana, który stanowi co do zasady obszar, w którym oliwa została pozyskana z oliwek. Jednakże w niektórych przypadkach oliwa jest pozyskiwana w miejscu, które nie jest tym samym co miejsce zbioru oliwek, i ta informacja powinna znaleźć się na opakowaniu lub etykietach na opakowaniu, aby zagwarantować, że konsumenci nie są wprowadzani w błąd, a rynek oliwy z oliwek nie jest zakłócany.
(9) W Unii znaczne ilości oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia składają się z mieszanek oliwy pochodzącej z różnych państw członkowskich i krajów trzecich. Należy ustanowić proste przepisy dotyczące oznaczania pochodzenia takich mieszanek.
(10) Zgodnie z dyrektywą 2000/13/WE oznaczenia wskazane na etykietach nie mogą wprowadzać kupującego w błąd, zwłaszcza pod względem cech charakterystycznych oliwy z oliwek, o którą chodzi, lub poprzez przypisywanie jej właściwości, których nie posiada, albo poprzez sugerowanie, że posiada specjalne cechy, podczas gdy w rzeczywistości większość oliw ma takie cechy. Pewne powszechnie używane oznaczenia opcjonalne, które są typowe dla oliwy z oliwek, także wymagają zharmonizowanych przepisów w celu dokładnego określenia takich oznaczeń oraz zagwarantowania, że ich trafność może podlegać weryfikacji. W związku z tym pojęcia "tłoczenie na zimno" oraz "uzyskiwanie na zimno" powinny odpowiadać określonej pod względem technicznym metodzie tradycyjnej produkcji. Niektóre terminy dotyczące właściwości organoleptycznych odnoszących się do smaku lub zapachu oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia zostały zdefiniowane przez Międzynarodową Radę ds. Oliwy z Oliwek (IOOC) w jej zweryfikowanej metodzie oceny organoleptycznej oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia. Stosowanie tych terminów na etykietach oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia powinno być zarezerwowane dla oliwy, która została oceniona zgodnie z odpowiednimi metodami analizy. Potrzebna jest procedura przejściowa dla niektórych podmiotów gospodarczych stosujących w chwili obecnej zarezerwowane terminy. Osobne odniesienie do kwasowości niesłusznie sugeruje skalę absolutnej jakości, co jest mylące dla konsumentów, jako że ten wskaźnik reprezentuje jakościową wartość tylko w odniesieniu do innych cech charakterystycznych danej oliwy z oliwek. Wskutek tego, w świetle rozprzestrzeniania niektórych oznaczeń i ich znaczenia gospodarczego, należy ustalić obiektywne kryteria odnośnie do ich używania, w celu wprowadzenia przejrzystości na rynku oliwy z oliwek.
(11) Należy podjąć kroki dla zapewnienia, by w odniesieniu do środków spożywczych zawierających oliwę z oliwek nie nadużywano zaufania konsumentów poprzez podkreślanie reputacji oliwy z oliwek bez jasnego określenia prawdziwego składu produktu. Zawartość procentowa oliwy z oliwek i niektóre oznaczenia typowe dla produktów zawierających wyłącznie mieszankę olejów roślinnych muszą wobec tego być wyraźnie wskazane na etykiecie. Ponadto należy wziąć pod uwagę specjalne przepisy ustanowione w niektórych rozporządzeniach, typowe dla produktów oliwy z oliwek.
(12) Nazwy kategorii oliwy z oliwek odpowiadają cechom fizykochemicznym i organoleptycznym, które są wymienione w załączniku XVI do rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 oraz w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2568/91 z dnia 11 lipca 1991 r. w sprawie właściwości oliwy z oliwek i oliwy z wytłoczyn oliwek oraz w sprawie odpowiednich metod analizy 10 . Wszystkie pozostałe oznaczenia pojawiające się na etykiecie muszą być potwierdzone obiektywnymi dowodami, w celu zapewnienia, że konsumenci nie są wprowadzani w błąd i że konkurencja na rynkach oliwy, o której mowa, nie jest zakłócana.
(13) W ramach systemu kontroli, ustanowionego w art. 113 ust. 3 akapit drugi rozporządzenia (WE) nr 1234/2007, państwa członkowskie muszą określić dowód do okazania oraz kary finansowe ponoszone w przypadku innych określeń niż te, jakie mogą być użyte na etykiecie. Bez wyrokowania o jakichkolwiek możliwościach a priori, taki dowód mógłby zawierać ustalony stan faktyczny, rezultaty analiz lub wiarygodne zapisy, oraz informacje administracyjne lub księgowe.
(14) Z uwagi na to, że kontrole przedsiębiorstw odpowiedzialnych za etykietowanie muszą być przeprowadzane w państwie członkowskim, w którym prowadzą one działalność, powinna istnieć procedura współpracy administracyjnej pomiędzy Komisją a państwami członkowskimi, w których oliwa znajduje się w obrocie handlowym.
(15) W celu oceny systemu ustanowionego w niniejszym rozporządzeniu zainteresowane państwa członkowskie muszą składać sprawozdanie dotyczące okoliczności oraz napotkanych trudności.
(16) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Zarządzającego ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
W imieniu Komisji | |
José Manuel BARROSO | |
Przewodniczący |
- dodana przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 1335/2013 z dnia 13 grudnia 2013 r. (Dz.U.UE.L.2013.335.14) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 grudnia 2014 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia nr (UE) 2018/1096 z dnia 22 maja 2018 r. (Dz.U.UE.L.2018.197.3) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 6 lutego 2019 r.
- zmieniony przez art. 1 ust. 1 rozporządzenia nr 519/2013 z dnia 21 lutego 2013 r. (Dz.U.UE.L.13.158.74) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 2013 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 6 rozporządzenia nr 1335/2013 z dnia 13 grudnia 2013 r. (Dz.U.UE.L.2013.335.14) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 grudnia 2014 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 7 rozporządzenia nr 1335/2013 z dnia 13 grudnia 2013 r. (Dz.U.UE.L.2013.335.14) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 grudnia 2014 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 7 rozporządzenia nr 1335/2013 z dnia 13 grudnia 2013 r. (Dz.U.UE.L.2013.335.14) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2016 r.