Rozporządzenie delegowane 2021/1253 zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2017/565 w odniesieniu do uwzględniania czynników, ryzyk i preferencji w zakresie zrównoważonego rozwoju w niektórych wymogach organizacyjnych i warunkach prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2021.277.1

Akt jednorazowy

Wersja od: 2 sierpnia 2021 r.

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2021/1253

z dnia 21 kwietnia 2021 r.

zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2017/565 w odniesieniu do uwzględniania czynników, ryzyk i preferencji w zakresie zrównoważonego rozwoju w niektórych wymogach organizacyjnych i warunkach prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającą dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE ¹ , w szczególności jej art. 16 ust. 12, art. 24 ust. 13 i art. 25 ust. 8,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Przejście na niskoemisyjną, bardziej zrównoważoną i zasobooszczędną gospodarkę o obiegu zamkniętym zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia długoterminowej konkurencyjności gospodarki Unii. W 2016 r. Unia zawarła porozumienie paryskie w sprawie zmian klimatu ² . W art. 2 ust. 1 lit. c) porozumienia paryskiego ustanowiono cel w postaci podjęcia bardziej zdecydowanych działań w związku ze zmianą klimatu, między innymi przez zapewnienie zgodności przepływów finansowych z dążeniem do niskiego poziomu emisji gazów cieplarnianych i rozwoju odpornego na zmiany klimatu.

(2) W odpowiedzi na to wyzwanie w grudniu 2019 r. Komisja przedstawiła koncepcję Europejskiego Zielonego Ładu ³ . Europejski Zielony Ład stanowi nową strategię na rzecz wzrostu gospodarczego, której celem jest przekształcenie Unii w sprawiedliwe i prosperujące społeczeństwo o nowoczesnej, zasobooszczędnej i konkurencyjnej gospodarce, która począwszy od 2050 r. będzie odnotowywać zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych netto i w ramach której wzrost gospodarczy nie będzie już bezpośrednio sprzężony z wykorzystaniem zasobów naturalnych. Osiągnięcie tego celu wymaga zapewnienia jasnych sygnałów dla inwestorów, tak aby zapobiec powstawaniu aktywów osieroconych oraz pozyskiwać zrównoważone finansowanie.

(3) W marcu 2018 r. Komisja opublikowała "Plan działania: finansowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego" ⁴ , w którym określiła ambitną i kompleksową strategię w zakresie zrównoważonego finansowania. Jednym z celów ustanowionych w tym planie działania jest ukierunkowanie przepływów kapitału na zrównoważone inwestycje w celu osiągnięcia zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu. Opublikowana w maju 2018 r. ocena skutków ⁵ , stanowiąca podstawę podjętych następnie inicjatyw ustawodawczych, wykazała konieczność doprecyzowania, że uwzględnianie czynników zrównoważonego rozwoju powinno stanowić część obowiązków firm inwestycyjnych względem ich klientów i potencjalnych klientów. Firmy inwestycyjne powinny zatem nie tylko na bieżąco brać pod uwagę wszystkie stosowne ryzyka finansowe, ale również wszystkie stosowne ryzyka dla zrównoważonego rozwoju, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 ⁶ , które - jeżeli wystąpią - mogłyby mieć, rzeczywisty lub potencjalny, istotny negatywny wpływ na wartość inwestycji. Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/565 ⁷  nie odnosi się wyraźnie do ryzyk dla zrównoważonego rozwoju. Z tego względu oraz aby zapewnić należyte wdrożenie i stosowanie wewnętrznych procedur i rozwiązań organizacyjnych, konieczne jest sprecyzowanie, że procesy, systemy i kontrole wewnętrzne w firmach inwestycyjnych muszą odzwierciedlać ryzyka dla zrównoważonego rozwoju oraz że do analizy tych ryzyk potrzebne są zdolności techniczne i wiedza fachowa.

(4) W celu utrzymania wysokiego standardu ochrony inwestorów firmy inwestycyjne powinny przy określaniu rodzajów konfliktów interesów, których istnienie może szkodzić interesom klienta lub potencjalnego klienta, uwzględniać również te rodzaje konfliktów interesów, które wynikają z uwzględniania preferencji klienta w zakresie zrównoważonego rozwoju. W przypadku istniejących klientów, w odniesieniu do których przeprowadzono już ocenę adekwatności produktu, firmy inwestycyjne powinny mieć możliwość określenia osobistych preferencji klienta w zakresie zrównoważonego rozwoju przy okazji kolejnej regularnej aktualizacji istniejącej oceny adekwatności.

(5) Firmy inwestycyjne, które świadczą usługi doradztwa inwestycyjnego i zarządzania portfelem, powinny być w stanie rekomendować swoim klientom i potencjalnym klientom odpowiednie instrumenty finansowe i w związku z tym powinny móc zadawać pytania, które pomogą określić indywidualne preferencje klientów w zakresie zrównoważonego rozwoju. Zgodnie ze spoczywającym na firmie inwestycyjnej obowiązkiem działania w najlepszym interesie klientów, rekomendacje dla klientów i potencjalnych klientów powinny odzwierciedlać zarówno cele finansowe, jak i wszelkie preferencje w zakresie zrównoważonego rozwoju wyrażone przez tych klientów. Konieczne jest zatem sprecyzowanie, że firmy inwestycyjne powinny posiadać odpowiednie rozwiązania służące zapewnieniu, by uwzględnienie czynników zrównoważonego rozwoju w procesie doradztwa i w zarządzaniu portfelem nie prowadziło do sprzedaży nieadekwatnych produktów lub do błędnego przedstawiania instrumentów finansowych lub strategii jako odpowiadających preferencjom w zakresie zrównoważonego rozwoju, mimo iż w rzeczywistości im nie odpowiadają. Aby uniknąć takich praktyk lub takiego wprowadzania w błąd, firmy inwestycyjne, które świadczą usługi doradztwa inwestycyjnego, powinny najpierw ocenić inne cele inwestycyjne, horyzont czasowy oraz osobistą sytuację klienta lub potencjalnego klienta, zanim zapytają go o jego ewentualne preferencje w zakresie zrównoważonego rozwoju.

(6) Dotychczas opracowano instrumenty finansowe o różnych poziomach ambicji związanych ze zrównoważonym rozwojem. Aby umożliwić klientom lub potencjalnym klientom zrozumienie różnych stopni powiązania instrumentów finansowych z aspektami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju oraz podjęcia świadomych decyzji inwestycyjnych w kontekście takiego powiązania, firmy inwestycyjne, które świadczą usługi doradztwa inwestycyjnego i zarządzania portfelem, powinny wyjaśnić różnicę między - z jednej strony - instrumentami finansowymi, które, w całości lub w części, mają na celu zrównoważone inwestycje w działalność gospodarczą, która kwalifikuje się jako zrównoważona środowiskowo zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 ⁸ , lub zrównoważone inwestycje zgodnie z definicją w art. 2 pkt 17 rozporządzenia (UE) 2019/2088 oraz instrumentami finansowymi, które uwzględniają główne niekorzystne skutki dla czynników zrównoważonego rozwoju, które to grupy instrumentów finansowych mogą się kwalifikować do zarekomendowania jako odpowiadające osobistym preferencjom klientów w zakresie zrównoważonego rozwoju, a - z drugiej strony - innymi instrumentami finansowymi nieposiadającymi powyższych specyficznych cech, które to instrumenty nie powinny kwalifikować się do zarekomendowania klientom lub potencjalnym klientom mającym osobiste preferencje w zakresie zrównoważonego rozwoju.

(7) Należy uwzględnić obawy dotyczące pseudoekologicznego marketingu, to jest w szczególności praktyki uzyskiwania w nieuczciwy sposób przewagi konkurencyjnej poprzez rekomendowanie instrumentu finansowego jako przyjaznego dla środowiska lub sprzyjającego zrównoważonemu rozwojowi, podczas gdy w rzeczywistości dany instrument finansowy nie spełnia podstawowych standardów środowiskowych lub innych standardów związanych ze zrównoważonym rozwojem. Aby zapobiec sprzedaży nieadekwatnych produktów i pseudoekologicznemu marketingowi, firmy inwestycyjne nie powinny rekomendować instrumentów finansowych jako odpowiadających osobistym preferencjom w zakresie zrównoważonego rozwoju ani podejmować decyzji o przystąpieniu do transakcji na takich instrumentach, jeżeli te instrumenty finansowe nie odpowiadają tym preferencjom. Firmy inwestycyjne powinny wyjaśnić swoim klientom lub potencjalnym klientom powody, dla których nie dokonują rekomendacji lub nie podejmują decyzji o przystąpieniu do transakcji, oraz powinny udokumentować te powody.

(8) Konieczne jest doprecyzowanie, że instrumenty finansowe, które nie kwalifikują się jako odpowiadające osobistym preferencjom w zakresie zrównoważonego rozwoju, mogą być nadal rekomendowane przez firmy inwestycyjne, ale nie jako odpowiadające osobistym preferencjom w zakresie zrównoważonego rozwoju. Aby umożliwić przedstawienie innych rekomendacji klientom lub potencjalnym klientom w przypadku, gdy instrumenty finansowe nie odpowiadają osobistym preferencjom klienta w zakresie zrównoważonego rozwoju, klient powinien mieć możliwość dostosowania informacji na temat swoich preferencji w zakresie zrównoważonego rozwoju. Aby zapobiec sprzedaży nieadekwatnych produktów i pseudoekologicznemu marketingowi, firmy inwestycyjne powinny prowadzić ewidencję decyzji klienta obejmujących wyjaśnienia klienta uzasadniające dostosowanie udzielonych przez niego informacji.

(9) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie delegowane (UE) 2017/565.

(10) Właściwym organom i firmom inwestycyjnym należy zapewnić wystarczająco dużo czasu na dostosowanie się do nowych wymogów zawartych w niniejszym rozporządzeniu. W związku z tym należy odroczyć jego stosowanie,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

Zmiany w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2017/565

W rozporządzeniu delegowanym (UE) 2017/565 wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 2 dodaje się punkty 7, 8 i 9 w brzmieniu:

"7) »preferencje w zakresie zrównoważonego rozwoju« oznaczają wybór klienta lub potencjalnego klienta dotyczący tego, czy - i w jakim zakresie - do jego inwestycji należy włączyć co najmniej jeden z następujących instrumentów finansowych:

a) instrument finansowy, w odniesieniu do którego klient lub potencjalny klient ustala, że określona minimalna część ma zostać zainwestowana w zrównoważone środowiskowo inwestycje w rozumieniu w art. 2 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 ^* ;

b) instrument finansowy, w odniesieniu do którego klient lub potencjalny klient ustala, że określona minimalna część ma zostać zainwestowana w zrównoważone inwestycje w rozumieniu w art. 2 pkt 17 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 ^** ;

c) instrument finansowy, który uwzględnia główne niekorzystne skutki dla czynników zrównoważonego rozwoju, w przypadku gdy elementy jakościowe lub ilościowe wskazujące na to uwzględnienie są ustalane przez klienta lub potencjalnego klienta;

8) »czynniki zrównoważonego rozwoju« oznaczają czynniki zrównoważonego rozwoju w rozumieniu art. 2 pkt 24 rozporządzenia (UE) 2019/2088;

9) »ryzyka dla zrównoważonego rozwoju« oznaczają ryzyka dla zrównoważonego rozwoju w rozumieniu art. 2 pkt 22 rozporządzenia (UE) 2019/2088.";

2) w art. 21 ust. 1 wprowadza się następujące zmiany:

a) akapit drugi otrzymuje brzmienie:

"Przy spełnianiu wymogów określonych w niniejszym ustępie firmy inwestycyjne uwzględniają ryzyka dla zrównoważonego rozwoju.";

b) dodaje się akapit w brzmieniu:

"Przy spełnianiu wymogów określonych w niniejszym ustępie firmy inwestycyjne biorą pod uwagę charakter, skalę i stopień złożoności prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, a także charakter i zasięg usług i działań inwestycyjnych wykonywanych w toku tej działalności.";

3) art. 23 ust. 1 lit. a) otrzymuje brzmienie:

"a) ustanawiają, wdrażają i utrzymują odpowiednie strategie i procedury zarządzania ryzykiem służące rozpoznawaniu ryzyka związanego ze stosowanymi przez firmę działaniami, procesami i systemami, a w razie potrzeby określają akceptowany przez firmę poziom ryzyka. W trakcie powyższych działań firmy inwestycyjne uwzględniają ryzyka dla zrównoważonego rozwoju;";

4) art. 33 otrzymuje brzmienie:

"Artykuł 33

Konflikty interesów potencjalnie zagrażające interesom klientów

(art. 16 ust. 3 oraz 23 dyrektywy 2014/65/UE)

W celu określenia rodzajów konfliktów interesów, które powstają w trakcie świadczenia usług inwestycyjnych i usług dodatkowych albo obu tych rodzajów usług łącznie, i których istnienie może zaszkodzić interesom klienta, w tym jego preferencjom w zakresie zrównoważonego rozwoju, firmy inwestycyjne biorą pod uwagę, na zasadzie kryteriów minimalnych, to, czy samej firmy inwestycyjnej, osoby zaangażowanej bądź osoby bezpośrednio lub pośrednio powiązanej z firmą stosunkiem kontroli dotyczy jedna z poniższych sytuacji, niezależnie od tego, czy jest ona skutkiem świadczenia usług inwestycyjnych lub usług dodatkowych albo wykonywania działalności inwestycyjnej, czy też wynika z innych przyczyn:

a) taka firma lub osoba mogą osiągnąć zysk finansowy lub uniknąć straty finansowej kosztem klienta;

b) taka firma lub osoba mają interes w określonym wyniku usługi świadczonej na rzecz klienta lub transakcji przeprowadzanej w imieniu klienta, który to interes jest rozbieżny z interesem klienta;

c) taka firma lub osoba mają powody natury finansowej lub innej do tego, by ponad interes danego klienta przedkładać interes innego klienta lub grupy klientów;

d) taka firma lub osoba prowadzą taką samą działalność jak klient;

e) taka firma lub osoba otrzymują lub otrzymają od osoby innej niż dany klient, w związku z usługą świadczoną na rzecz tego klienta, zachętę w postaci korzyści pieniężnych lub niepieniężnych lub usług.";

5) art. 52 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Firmy inwestycyjne przekazują opis:

a) rodzajów rozważanych instrumentów finansowych;

b) zakresu instrumentów finansowych oraz dostawców przeanalizowanych w podziale na każdy rodzaj instrumentu zgodnie z zakresem usługi;

c) w stosownych przypadkach - czynników zrównoważonego rozwoju uwzględnionych w procesie wyboru instrumentów finansowych;

d) w przypadku świadczenia niezależnego doradztwa - sposobu, w jaki świadczona usługa spełnia warunki świadczenia doradztwa inwestycyjnego w sposób niezależny, oraz czynników uwzględnionych w procesie wyboru zastosowanym przez firmę inwestycyjną w celu zarekomendowania instrumentów finansowych, takich jak ryzyko, koszty i złożoność instrumentów finansowych.";

6) w art. 54 wprowadza się następujące zmiany:

a) w ust. 2 lit. a) otrzymuje brzmienie:

"a) spełnia cele inwestycyjne danego klienta, w tym pod względem jego tolerancji ryzyka i wszelkich preferencji w zakresie zrównoważonego rozwoju;";

b) ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Informacje dotyczące celów inwestycyjnych klienta lub potencjalnego klienta zawierają, stosownie do potrzeb, informacje na temat długości okresu, przez który klient zamierza utrzymywać daną inwestycję, jego preferencji co do poziomu ryzyka, jego tolerancji ryzyka, celu inwestycji oraz dodatkowo jego preferencji w zakresie zrównoważonego rozwoju.";

c) ust. 9 otrzymuje brzmienie:

"9. Firmy inwestycyjne dysponują odpowiednimi strategiami i procedurami pozwalającymi na zapewnienie zrozumienia przez nie charakteru i cech, w tym kosztów i ryzyka, usług inwestycyjnych i instrumentów finansowych wybranych dla swoich klientów, w tym wszelkich czynników zrównoważonego rozwoju, oraz na zapewnienie dokonania przez nie oceny, z uwzględnieniem kosztów i złożoności, czy równorzędne usługi inwestycyjne lub instrumenty finansowe mogą odpowiadać profilowi ich klienta, oraz są w stanie wykazać, że dysponują takimi strategiami i procedurami.";

d) ust. 10 otrzymuje brzmienie:

"10. Przy świadczeniu usługi inwestycyjnej w zakresie doradztwa inwestycyjnego lub zarządzania portfelem firma inwestycyjna nie rekomenduje przystąpienia do transakcji ani nie podejmuje decyzji o przystąpieniu do transakcji w przypadku, gdy żadna z usług lub żaden z instrumentów nie są odpowiednie dla klienta.

Firma inwestycyjna nie rekomenduje instrumentów finansowych jako odpowiadających osobistym preferencjom klienta lub potencjalnego klienta w zakresie zrównoważonego rozwoju ani nie podejmuje decyzji o przystąpieniu do transakcji na takich instrumentach, jeżeli te instrumenty finansowe nie odpowiadają tym preferencjom. Firma inwestycyjna wyjaśnia klientowi lub potencjalnemu klientowi powody, dla których nie dokonuje rekomendacji lub nie podejmuje decyzji o przystąpieniu do transakcji, oraz udokumentowuje te powody.

W przypadku gdy żaden instrument finansowy nie odpowiada preferencjom klienta lub potencjalnego klienta w zakresie zrównoważonego rozwoju i klient postanawia dostosować swoje preferencje w zakresie zrównoważonego rozwoju, firma inwestycyjna udokumentowuje decyzję klienta wraz z jej uzasadnieniem.";

e) ust. 12 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:

"12. Przy świadczeniu doradztwa inwestycyjnego firmy inwestycyjne przekazują klientowi detalicznemu sprawozdanie zawierające zarys udzielonych porad oraz wyjaśnienie, w jaki sposób dokonane rekomendacje są odpowiednie dla klienta detalicznego, w tym informację o tym, w jaki sposób odpowiadają one celom inwestycyjnym klienta oraz jego osobistej sytuacji w odniesieniu do wymaganego okresu inwestycji, wiedzy i doświadczenia klienta, jego stosunku do ryzyka, jego zdolności do ponoszenia strat oraz jego preferencji w zakresie zrównoważonego rozwoju.";

f) w ust. 13 dodaje się nowy akapit w brzmieniu:

"W stosownych przypadkach wymogi dotyczące spełnienia preferencji klientów lub potencjalnych klientów w zakresie zrównoważonego rozwoju nie mogą prowadzić do zmiany warunków określonych w akapicie pierwszym.".

Artykuł  2

Wejście w życie i rozpoczęcie stosowania

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 2 sierpnia 2022 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 21 kwietnia 2021 r.

	W imieniu Komisji
	Ursula VON DER LEYEN
	Przewodnicząca

¹ Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 349.

² Decyzja Rady (UE) 2016/1841 z dnia 5 października 2016 r. w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, porozumienia paryskiego przyjętego na mocy Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 1).

³ COM(2019) 640 final.

⁴ COM(2018) 97 final.

⁵ SWD(2018) 264 final.

⁶ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (Dz.U. L 317 z 9.12.2019, s. 1).

⁷ Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy (Dz.U. L 87 z 31.3.2017, s. 1).

⁸ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).

^* Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).

^** Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (Dz.U. L 317 z 9.12.2019, s. 1).