Tytuł 4 - PRZEPISY FINANSOWE - Rozporządzenie 987/2009 dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2009.284.1

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 stycznia 2018 r.

TYTUŁ  IV

PRZEPISY FINANSOWE

ROZDZIAŁ  I

Zwrot kosztów świadczeń na podstawie art. 35 oraz art. 41 rozporządzenia podstawowego

Sekcja  1

Zwrot kosztów na podstawie rzeczywistych wydatków

Artykuł  62

Zasady

1. Do celów stosowania art. 35 i art. 41 rozporządzenia podstawowego, rzeczywista kwota wydatków na świadczenia rzeczowe wykazana w księgach rachunkowych instytucji, która udzieliła tych świadczeń, zostaje zwrócona tej instytucji przez instytucję właściwą, z wyjątkiem przypadków, w których zastosowanie ma art. 63 rozporządzenia wykonawczego.

2. Jeżeli jakakolwiek rzeczywista kwota wydatków na świadczenia, o której mowa w ust. 1, lub jej część, nie są wykazane w księgach rachunkowych instytucji, która udzieliła tych świadczeń, kwotę do zwrotu określa się na podstawie kwoty zryczałtowanej ustalonej na podstawie wszystkich odpowiednich źródeł uzyskanych z dostępnych danych. Podstawy służące do ustalenia kwoty zryczałtowanej oraz jej wysokość ocenia Komisja Administracyjna.

3. W kwocie do zwrotu nie uwzględnia się stawek wyższych niż stawki mające zastosowanie w przypadku świadczeń rzeczowych udzielanych ubezpieczonym, którzy podlegają ustawodawstwu stosowanemu przez instytucję udzielającą świadczeń, o których mowa w ust. 1.

Sekcja  2

Zwrot kosztów na podstawie kwot zryczałtowanych

Artykuł  63

Określanie zainteresowanych państw członkowskich

1. Państwa członkowskie, o których mowa w art. 35 ust. 2 rozporządzenia podstawowego, których struktura prawna lub administracyjna uniemożliwia zwrot kosztów na podstawie rzeczywistych wydatków, wymienione są w załączniku 3 do rozporządzenia wykonawczego.

2. W przypadku państw członkowskich wymienionych w załączniku 3 do rozporządzenia wykonawczego kwota świadczeń rzeczowych udzielanych:

a) członkom rodziny, którzy nie mają miejsca zamieszkania w tym samym państwie członkowskim co ubezpieczony - zgodnie z art. 17 rozporządzenia podstawowego; oraz

b) emerytom lub rencistom oraz członkom ich rodzin - zgodnie z art. 24 ust. 1 oraz art. 25 i 26 rozporządzenia podstawowego;

jest zwracana instytucjom, które udzieliły tych świadczeń, przez instytucje właściwe na podstawie zryczałtowanej kwoty ustalanej na każdy rok kalendarzowy. Kwota zryczałtowana powinna możliwie ściśle odpowiadać kwocie rzeczywistych wydatków.

Artykuł  64

Metoda obliczania zryczałtowanych kwot miesięcznych i całkowitej kwoty zryczałtowanej

1. Dla każdego państwa członkowskiego będącego wierzycielem zryczałtowaną miesięczną kwotę na osobę (F_i) w roku kalendarzowym ustala się, dzieląc średni koszt roczny na osobę (Y_i), w podziale na grupy wiekowe (i), przez 12, a następnie stosuje się do uzyskanego wyniku wartość redukcji (X) zgodnie z poniższym wzorem:

F_i = Y_i*1/12*(1-X)

gdzie:

- wskaźnik (i = 1, 2 i 3) oznacza trzy grupy wiekowe użyte do obliczenia stałych kwot:

i = 1: osoby w wieku poniżej 20 lat,

i = 2: osoby w wieku 20-64 lata,

i = 3: osoby w wieku 65 lat i starsze,

- Y_i oznacza średni koszt roczny na osobę z grupy wiekowej "i", określony w ust. 2,

- współczynnik X (0,20 lub 0,15) oznacza wartość redukcji określoną w ust. 3.

2. Średni koszt roczny na osobę (Y_i) w grupie wiekowej "i" oblicza się, dzieląc roczne wydatki na wszystkie świadczenia rzeczowe, których instytucje państwa członkowskiego będącego wierzycielem udzieliły wszystkim osobom z danej grupy wiekowej podlegającym ustawodawstwu tego państwa i mającym miejsce zamieszkania na jego terytorium, przez średnią liczbę tych osób w tej grupie wiekowej w danym roku kalendarzowym. Obliczenie to opiera się na wydatkach w ramach systemów, o których mowa w art. 23 rozporządzenia wykonawczego.

3. Wartość redukcji, jaką należy zastosować do zryczałtowanej kwoty miesięcznej, wynosi co do zasady 20 % (X = 0,20). W odniesieniu do emerytów lub rencistów oraz członków ich rodzin, w przypadku gdy właściwe państwo członkowskie nie jest wymienione w załączniku IV do rozporządzenia podstawowego, wartość ta wynosi 15 % (X = 0,15).

4. Dla każdego państwa członkowskiego będącego dłużnikiem całkowita zryczałtowana kwota na dany rok kalendarzowy jest równa sumie iloczynów uzyskanych przez pomnożenie, w każdej grupie wiekowej "i", ustalonej stałej miesięcznej kwoty na osobę przez liczbę miesięcy spełnionych przez zainteresowanych w będącym wierzycielem państwie członkowskim, w tej grupie wiekowej.

Liczba miesięcy spełnionych przez zainteresowanych w państwie członkowskim będącym wierzycielem jest równa sumie miesięcy kalendarzowych w roku kalendarzowym, w którym ci zainteresowani byli, z uwagi na ich miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego będącego wierzycielem, uprawnieni do świadczeń rzeczowych na tym terytorium na koszt państwa członkowskiego będącego dłużnikiem. Miesiące te ustala się w oparciu o rejestr, który instytucja miejsca zamieszkania prowadzi w tym celu na podstawie dokumentów potwierdzających uprawnienia beneficjentów dostarczonych przez instytucję właściwą.

5. Najpóźniej do dnia 1 maja 2015 r. Komisja Administracyjna przedstawia szczegółowe sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszego artykułu, w szczególności dotyczące redukcji, o których mowa w ust. 3. Na podstawie tego sprawozdania Komisja Administracyjna może przedstawić wniosek zawierający wszelkie zmiany, jakie mogą okazać się niezbędne w celu zapewnienia, aby obliczenia kwot zryczałtowanych były jak najbardziej zbliżone do poniesionych rzeczywistych wydatkom i by redukcje, o których mowa w ust. 3, nie powodowały w państwach członkowskich płatności niezbilansowanych lub płatności podwójnych.

6. Komisja Administracyjna ustala metody określania elementów służących do obliczania kwot zryczałtowanych, o których mowa w ust. 1-5.

7. Niezależnie od ust. 1 i 4, państwa członkowskie mogą nadal stosować art. 94 i 95 rozporządzenia (EWG) nr 574/72 do dnia 1 maja 2015 r., w celu obliczania kwoty zryczałtowanej, pod warunkiem że stosowana jest redukcja określona w ust. 3.

Artykuł  65

Powiadamianie o średnich kosztach rocznych

1. Informacja o średnim koszcie rocznym na osobę w każdej grupie wiekowej w danym roku jest przekazywana Komisji Obrachunkowej najpóźniej do końca drugiego roku następującego po danym roku. Jeżeli powiadomienie to nie zostało dokonane w tym terminie, przyjmuje się średni koszt roczny na osobę, jaki Komisja Administracyjna ostatnio ustaliła dla roku poprzedniego.

2. Średni koszt roczny ustalony zgodnie z ust. 1 zostaje opublikowany każdego roku w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sekcja  3

Przepisy wspólne

Artykuł  66

Procedura zwrotu należności między instytucjami

1. Zwroty należności między zainteresowanymi państwami członkowskimi dokonywane są jak najszybciej. Każda zainteresowana instytucja zobowiązana jest do zwrotu należności przed upływem terminów określonych w niniejszej sekcji, najwcześniej jak to możliwe. Spór dotyczący danej należności nie opóźnia zwrotu innej lub innych należności.

2. Zwroty należności między instytucjami państw członkowskich, przewidziane w art. 35 i 41 rozporządzenia podstawowego, odbywają się za pośrednictwem instytucji łącznikowej. Odrębne instytucje łącznikowe mogą zajmować się odpowiednio zwrotami należności dokonywanymi zgodnie z art. 35 i art. 41 rozporządzenia podstawowego.

Artykuł  67

Terminy zgłaszania i rozliczania należności

1. Należności oparte na rzeczywistych wydatkach należy zgłaszać instytucji łącznikowej państwa członkowskiego będącego dłużnikiem w terminie dwunastu miesięcy od zakończenia półrocza kalendarzowego, w którym należności te zostały zaksięgowane w księgach rachunkowych instytucji będącej wierzycielem.

2. Należności za dany rok kalendarzowy oparte na kwotach zryczałtowanych należy zgłaszać instytucji łącznikowej państwa członkowskiego będącego dłużnikiem w okresie dwunastu miesięcy następującym po miesiącu, w którym średnie koszty za dany rok zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Rejestry, o których mowa w art. 64 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego, przedstawia się do końca roku następującego po roku odniesienia.

3. W przypadku, o którym mowa w art. 6 ust. 5 akapit drugi rozporządzenia wykonawczego, bieg terminu określonego w ust. 1 i 2 niniejszego artykułu nie rozpoczyna się, dopóki nie zostanie określona instytucja właściwa.

4. Należności zgłoszone po upływie terminów określonych w ust. 1 i 2 nie są rozpatrywane.

5. Należności wypłacane są instytucji łącznikowej państwa członkowskiego będącego wierzycielem, o którym mowa w art. 66 rozporządzenia wykonawczego, przez instytucję będącą dłużnikiem w terminie osiemnastu miesięcy od końca miesiąca, w którym zostały one zgłoszone instytucji łącznikowej państwa członkowskiego będącego dłużnikiem. Zasada ta nie ma zastosowania do należności, które zostały w tym okresie odrzucone z istotnej przyczyny przez instytucję będącą dłużnikiem.

6. Wszelkie spory dotyczące należności rozstrzygane są najpóźniej w terminie 36 miesięcy następujących po miesiącu, w którym zgłoszono należność.

7. Komisja Obrachunkowa ułatwia dokonywanie ostatecznego zamknięcia ksiąg rachunkowych w przypadkach, gdy nie jest możliwe dojście do porozumienia w terminie określonym w ust. 6, a także - na uzasadniony wniosek jednej ze stron - wydaje opinię w sporze w terminie sześciu miesięcy następujących po miesiącu, w którym dana sprawa została jej przedstawiona do rozpatrzenia.

Artykuł  68

Odsetki za zwłokę i wpłaty zaliczkowe

1. Instytucja będąca wierzycielem może naliczać odsetki od nieuregulowanych należności, począwszy od końca osiemnasto-miesięcznego okresu określonego w art. 67 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego, o ile w ciągu sześciu miesięcy od końca miesiąca, w którym zgłoszono należność, instytucja będąca dłużnikiem nie wpłaciła zaliczki odpowiadającej przynajmniej 90 % całkowitej wartości należności zgłoszonej zgodnie z art. 67 ust. 1 lub 2 rozporządzenia wykonawczego. Od części należności nieobjętych wpłatą zaliczkową odsetki mogą być naliczane dopiero od końca trzydziestosześciomiesięcznego okresu określonego w art. 67 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego.

2. Odsetki są naliczane na podstawie stopy referencyjnej stosowanej przez Europejski Bank Centralny w jego głównych operacjach refinansowania. Zastosowanie ma stopa referencyjna mająca zastosowanie w pierwszym dniu miesiąca, w którym należy dokonać płatności.

3. Żadna instytucja łącznikowa nie jest zobowiązana do przyjęcia wpłaty zaliczkowej przewidzianej w ust. 1. Jednakże jeśli instytucja łącznikowa odrzuci propozycję takiej płatności, instytucja będąca wierzycielem traci prawo do naliczania odsetek za zwłokę z tytułu danych należności innych niż określonych w ust. 1 zdanie drugie.

Artykuł  69

Zestawienie rozliczeń rocznych

1. Komisja Administracyjna ustala stan należności za każdy rok kalendarzowy zgodnie z art. 72 lit. g) rozporządzenia podstawowego na podstawie sprawozdania Komisji Obrachunkowej. W tym celu instytucje łącznikowe powiadamiają Komisję Obrachunkową, w terminie i zgodnie z procedurami przez nią określonymi, o kwocie należności zgłoszonych, uregulowanych lub zakwestionowanych (strona wierzyciela) oraz o kwocie należności otrzymanych, uregulowanych lub zakwestionowanych (strona dłużnika).

2. Komisja Administracyjna może przeprowadzać wszelkie stosowne kontrole danych statystycznych i księgowych, na których podstawie sporządzono roczne zestawienie należności przewidziane w ust. 1, w szczególności w celu zapewnienia, aby dane te spełniały wymogi określone w niniejszym tytule.

ROZDZIAŁ  II

Zwrot zasiłków dla bezrobotnych zgodnie z art. 65 rozporządzenia podstawowego

Artykuł  70

Zwrot zasiłków dla bezrobotnych

Jeżeli nie zawarto porozumienia zgodnie z art. 65 ust. 8 rozporządzenia podstawowego, instytucja miejsca zamieszkania występuje o zwrot zasiłków dla bezrobotnych zgodnie z art. 65 ust. 6 i 7 rozporządzenia podstawowego do instytucji państwa członkowskiego, którego ustawodawstwu beneficjent ostatnio podlegał. Wniosek o zwrot składany jest w terminie sześciu miesięcy od końca półrocznego okresu kalendarzowego, podczas którego dokonano ostatniej wypłaty zasiłku dla bezrobotnych, o którego zwrot się występuje. We wniosku należy określić kwotę świadczeń wypłaconych w okresach trzech lub pięciu miesięcy, o których mowa w art. 65 ust. 6 i 7 rozporządzenia podstawowego, okres, przez jaki świadczenia te były wypłacane, oraz dane identyfikacyjne bezrobotnego. Należności zgłasza się i wypłaca za pośrednictwem instytucji łącznikowych zainteresowanych państw członkowskich.

Nie jest wymagane rozpatrywanie wniosków złożonych po terminie, o którym mowa w akapicie pierwszym.

Przepisy art. 66 ust. 1 i art. 67 ust. 5-7 rozporządzenia wykonawczego stosuje się odpowiednio.

Instytucja będąca wierzycielem może naliczać odsetki od nieuregulowanych należności, począwszy od końca osiemnastomiesięcznego okresu, o którym mowa w art. 67 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego. Odsetki te obliczane są zgodnie z art. 68 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego.

Maksymalna kwota zwrotu, o której mowa w art. 65 ust. 6 zdanie trzecie rozporządzenia podstawowego, jest w każdym poszczególnym przypadku kwotą świadczenia, do którego zainteresowany byłby uprawniony zgodnie z ustawodawstwem państwa członkowskiego, któremu ostatnio podlegał, gdyby był zarejestrowana w służbach zatrudnienia tego państwa członkowskiego. Jednakże w stosunkach między państwami członkowskimi wymienionymi w załączniku 5 do rozporządzenia wykonawczego instytucja właściwa jednego z tych państw członkowskich, którego ustawodawstwu zainteresowany ostatnio podlegał, określa maksymalną kwotę w każdym poszczególnym przypadku na podstawie średniej kwoty zasiłków dla bezrobotnych przewidzianej w ustawodawstwie tego państwa członkowskiego w poprzednim roku kalendarzowym.

ROZDZIAŁ  III

Odzyskiwanie nienależnie wypłaconych świadczeń, odzyskiwanie tymczasowych płatności i składek, wyrównywanie należności oraz pomoc w odzyskiwaniu należności

Sekcja  1

Zasady

Artykuł  71

Przepisy wspólne

Do celów stosowania art. 84 rozporządzenia podstawowego i w ramach, które zostały tam określone, należności są w miarę możliwości odzyskiwane w drodze wyrównywania należności między instytucjami zainteresowanych państw członkowskich lub też wobec zainteresowanej osoby fizycznej lub prawnej zgodnie z art. 72-74 rozporządzenia wykonawczego. Jeżeli odzyskanie całej należności lub jej części w ramach procedury wyrównawczej nie jest możliwe, pozostałość należnej kwoty odzyskiwana jest zgodnie z art. 75-85 rozporządzenia wykonawczego.

Sekcja  2

Wyrównywanie należności

Artykuł  72

Nienależnie pobrane świadczenia

1. Jeżeli instytucja państwa członkowskiego wypłaciła danej osobie nienależne świadczenia, instytucja ta może, na warunkach i w granicach przewidzianych w stosowanym przez tę instytucję ustawodawstwie, wystąpić do instytucji każdego innego państwa członkowskiego odpowiedzialnej za wypłatę świadczeń zainteresowanemu o potrącenie nienależnej kwoty z kwot zaległych lub bieżących płatności należnych tej osobie niezależnie od działu zabezpieczenia społecznego, w ramach którego świadczenie jest wypłacane. Instytucja tego ostatniego państwa członkowskiego potrąca odnośną kwotę na warunkach i w granicach przewidzianych w stosowanym przez nią ustawodawstwie dla takiej procedury wyrównawczej, w taki sam sposób, jak w przypadku gdyby sama dokonała nadpłaty, oraz przekazuje potrąconą kwotę instytucji, która wypłaciła nienależne świadczenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, jeżeli w trakcie przyznawania lub dokonywania przeglądu świadczeń z tytułu inwalidztwa, emerytur i rent rodzinnych zgodnie z przepisami rozdziału 4 i 5 tytułu III rozporządzenia podstawowego instytucja państwa członkowskiego wypłaciła danej osobie nienależną kwotę świadczeń, instytucja ta może wystąpić do instytucji każdego innego państwa członkowskiego odpowiedzialnej za wypłatę odnośnych świadczeń zainteresowanemu o potrącenie nadpłaty z zaległych kwot należnych zainteresowanemu. Po poinformowaniu przez tę ostatnią instytucję instytucji, która wypłaciła nienależną kwotę, o tych zaległych kwotach, instytucja, która wypłaciła nienależną kwotę, powiadamia ją w terminie dwóch miesięcy o wysokości nienależnej kwoty. Jeżeli instytucja, która jest zobowiązana do wypłaty zaległych kwot, otrzyma te informacje w wyznaczonym terminie, przekazuje potrąconą kwotę instytucji, która wypłaciła nienależne kwoty. Po upływie terminu instytucja ta niezwłocznie wypłaca zaległe kwoty zainteresowanemu.

3. Jeżeli dana osoba korzystała z pomocy społecznej w jednym z państw członkowskich przez okres, w którym była uprawniona do świadczeń na podstawie ustawodawstwa innego państwa członkowskiego, to organ, który udzielił pomocy - jeżeli jest zgodnie z prawem uprawniony do zwrotu kosztów świadczeń należnych zainteresowanemu - zwraca się do instytucji każdego innego państwa członkowskiego odpowiedzialnej za wypłacanie świadczeń zainteresowanemu z wnioskiem, by kwotę wypłaconą z tytułu pomocy potrąciła z kwot wypłacanych przez to państwo członkowskie zainteresowanemu.

Niniejszy przepis stosuje się odpowiednio do każdego członka rodziny zainteresowanego, który otrzymał pomoc na terytorium jednego z państw członkowskich przez okres, w którym ubezpieczony był uprawniony do świadczeń na podstawie ustawodawstwa innego państwa członkowskiego, w odniesieniu do tego członka rodziny.

Instytucja państwa członkowskiego, która wypłaciła nienależną kwotę z tytułu pomocy, przesyła oświadczenie o należnej kwocie instytucji drugiego państwa członkowskiego, która następnie potrąca tę kwotę na warunkach i w granicach przewidzianych w stosowanym przez nią ustawodawstwie dla takiej procedury wyrównawczej i niezwłocznie przekazuje kwotę instytucji, która wypłaciła nienależną kwotę.

Artykuł  73

Tymczasowo wypłacane świadczenia pieniężne lub składki

1. Do celów stosowania art. 6 rozporządzenia wykonawczego, najpóźniej trzy miesiące po określeniu mającego zastosowanie ustawodawstwa lub instytucji odpowiedzialnej za wypłacanie świadczeń, instytucja, która tymczasowo wypłacała świadczenia pieniężne, sporządza zestawienie tymczasowo wypłaconych kwot i przesyła je instytucji uznanej za właściwą.

Instytucja uznana za właściwą w zakresie wypłacania świadczeń potrąca kwotę należną w związku z tymczasową płatnością z zaległych kwot z tytułu odnośnych zaległych świadczeń należnych zainteresowanemu i niezwłocznie przekazuje potrąconą kwotę instytucji, która wypłacała tymczasowo świadczenia pieniężne.

Jeżeli kwota tymczasowo wypłaconych świadczeń jest wyższa od kwot zaległych lub brak jest kwot zaległych, instytucja uznana za właściwą potrąca tę kwotę z bieżących płatności na warunkach i w granicach przewidzianych dla takiej procedury wyrównawczej w stosowanym przez nią ustawodawstwie i niezwłocznie przekazuje kwotę instytucji, która wypłacała tymczasowo świadczenia pieniężne.

2. Instytucja, która tymczasowo otrzymywała składki od osoby prawnej lub fizycznej, zwraca odnośne kwoty osobom, które je zapłaciły, dopiero po otrzymaniu od instytucji uznanej za właściwą potwierdzenia w odniesieniu do kwot jej należnych na podstawie art. 6 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego.

Na wniosek instytucji uznanej za właściwą, złożony najpóźniej w terminie trzech miesięcy po określeniu mającego zastosowanie ustawodawstwa, instytucja, która tymczasowo otrzymywała składki, przekazuje je instytucji uznanej za właściwą dla tego samego okresu w celu ustalenia sytuacji w zakresie składek jej należnych od osoby prawnej lub fizycznej. Przekazane składki uznaje się z mocą wsteczną za wpłacone na rzecz instytucji uznanej za właściwą.

Jeżeli kwota tymczasowo opłaconych składek jest wyższa niż kwota należna instytucji uznanej za właściwą od osoby prawnej lub fizycznej, instytucja, która tymczasowo otrzymywała składki, zwraca nadpłaconą kwotę zainteresowanej osobie prawnej lub fizycznej.

Artykuł  74

Koszty wyrównania

Jeżeli wierzytelność odzyskana została w drodze procedury wyrównawczej, o której mowa w art. 72 i 73 rozporządzenia wykonawczego, żadne koszty nie są pokrywane.

Sekcja  3

Odzyskiwanie należności

Artykuł  75 ¹⁷

Definicje i przepisy wspólne

1. Do celów niniejszej sekcji:

– "należność" oznacza wszelkie należności z tytułu składek lub z tytułu nienależnie wypłaconych lub udzielonych świadczeń, w tym odsetki, grzywny, sankcje administracyjne oraz wszystkie inne opłaty i koszty związane z należnością zgodnie z ustawodawstwem państwa członkowskiego występującego o zwrot należności,

– "strona występująca" oznacza w odniesieniu do każdego państwa członkowskiego instytucję, która występuje z wnioskiem o udzielenie informacji, powiadomienie lub odzyskanie należności określonej powyżej,

– "strona wezwana" oznacza w odniesieniu do każdego państwa członkowskiego instytucję, do której można wystąpić z wnioskiem o udzielenie informacji, powiadomienie lub odzyskanie należności.

2. Wnioski i wszelka związana z nimi wymiana informacji między państwami członkowskimi kierowane są na ogół za pośrednictwem wyznaczonych instytucji.

3. Praktyczne środki wykonawcze, w tym m.in. środki związane z art. 4 rozporządzenia wykonawczego oraz z ustaleniem minimalnego progu kwot, które mogą być przedmiotem wniosku o odzyskanie należności, podejmowane są przez Komisję Administracyjną.

Artykuł  76

Wnioski o udzielenie informacji

1. Na wniosek strony występującej strona wezwana dostarcza wszelkie informacje, które mogą być użyteczne dla strony występującej w ramach odzyskiwania należności.

W celu uzyskania takich informacji strona wezwana korzysta z uprawnień przyznanych jej na podstawie przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych mających zastosowanie do odzyskiwania podobnych należności powstałych w jej własnym państwie członkowskim.

2. We wniosku o udzielenie informacji należy podać nazwę lub imię i nazwisko zainteresowanej osoby prawnej lub fizycznej, której dotyczą udzielane informacje, jej ostatni znany adres oraz wszelkie inne istotne informacje pozwalające ją zidentyfikować, a także rodzaj i kwotę należności, która jest przedmiotem wniosku.

3. Strona wezwana nie jest zobowiązana do dostarczenia informacji:

a) których nie byłaby w stanie uzyskać w celu odzyskania podobnych należności powstałych w jej własnym państwie członkowskim;

b) które ujawniałyby jakiekolwiek tajemnice handlowe, przemysłowe lub zawodowe; lub

c) których ujawnienie mogłoby prowadzić do zagrożenia bezpieczeństwa lub być sprzeczne z porządkiem publicznym państwa członkowskiego.

4. Strona wezwana informuje stronę występującą o przyczynach udzielenia odmowy na wniosek o udzielenie informacji.

Artykuł  77

Powiadamianie

1. Na wniosek strony występującej strona wezwana powiadamia adresata - zgodnie z obowiązującymi w jej własnym państwie członkowskim przepisami w zakresie powiadamiania o podobnych instrumentach i decyzjach - o wszystkich instrumentach i decyzjach, w tym o charakterze sądowym, które odnoszą się do należności lub jej odzyskania i zostały wydane w państwie członkowskim strony występującej.

2. We wniosku o powiadomienie należy podać nazwę lub imię i nazwisko, adres oraz wszelkie inne istotne informacje pozwalające na zidentyfikowanie danego adresata, do których strona występująca ma normalnie dostęp, charakter i przedmiot instrumentu lub decyzji, o których należy powiadomić, oraz - w stosownych przypadkach - nazwę lub imię i nazwisko dłużnika, jego adres oraz wszelkie inne istotne informacje pozwalające go zidentyfikować oraz należność, której dotyczy instrument lub decyzja, jak również wszelkie inne użyteczne informacje.

3. Strona wezwana niezwłocznie informuje stronę występującą o działaniach podjętych w związku z jej wnioskiem o powiadomienie, w szczególności o dniu przekazania decyzji lub instrumentu adresatowi.

Artykuł  78

Wniosek o odzyskanie należności

1. Do wniosku o odzyskanie należności skierowanego przez stronę występującą do strony wezwanej należy dołączyć urzędowy lub uwierzytelniony odpis tytułu wykonawczego, wydanego w państwie członkowskim strony występującej, a w odpowiednich przypadkach także oryginał lub uwierzytelniony odpis innych dokumentów niezbędnych do odzyskania należności.

2. Strona występująca może wystąpić z wnioskiem o odzyskanie należności, jedynie gdy:

a) należność lub tytuł wykonawczy nie są kwestionowane w jej własnym państwie członkowskim, z wyjątkiem przypadków, gdy stosuje się art. 81 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia wykonawczego;

b) w swoim własnym państwie członkowskim zastosowała odpowiednie procedury odzyskiwania należności, jakimi dysponowała na podstawie tytułu, o którym mowa w ust. 1, a podjęte kroki nie doprowadzą do całkowitej spłaty należności;

c) nie wygasł termin przedawnienia zgodnie z jej własnym ustawodawstwem.

3. Wniosek o odzyskanie należności zawiera:

a) nazwę lub imię i nazwisko, adres oraz wszelkie inne istotne informacje pozwalające zidentyfikować zainteresowaną osobę fizyczną lub prawną lub dotyczące strony trzeciej będącej w posiadaniu jej aktywów;

b) nazwę lub imię i nazwisko, adres oraz wszelkie inne istotne informacje pozwalające zidentyfikować stronę występującą;

c) odniesienie do tytułu wykonawczego wydanego w państwie członkowskim strony występującej;

d) charakter i kwotę należności, w tym kwotę główną, odsetki, grzywny, kary administracyjne i wszystkie inne należne opłaty i koszty w walutach państw członkowskich strony występującej i strony wezwanej;

e) termin, w którym strona występująca lub strona wezwana powiadomiły adresata o wspomnianym tytule;

f) datę rozpoczęcia i długość okresu, w którym możliwa jest egzekucja według przepisów obowiązujących w państwie członkowskim strony występującej;

g) wszelkie inne istotne informacje.

4. Wniosek o odzyskanie należności zawiera także oświadczenie strony występującej, potwierdzające, że zostały spełnione warunki określone w ust. 2.

5. Strona występująca przekazuje stronie wezwanej wszelkie istotne informacje w sprawie, której dotyczy wniosek o odzyskanie należności, zaraz po ich otrzymaniu.

Artykuł  79

Tytuł wykonawczy

1. Zgodnie z art. 84 ust. 2 rozporządzenia podstawowego tytuł wykonawczy jest bezpośrednio uznawany i automatycznie traktowany jak tytuł wykonawczy w państwie członkowskim strony wezwanej.

2. Niezależnie od ust. 1, tytuł wykonawczy może w stosownych przypadkach i zgodnie z przepisami obowiązującymi w państwie członkowskim strony wezwanej zostać przyjęty jako tytuł wykonawczy na terytorium tego państwa członkowskiego, uznany za taki instrument albo uzupełniony lub zastąpiony takim instrumentem.

W terminie trzech miesięcy od daty otrzymania wniosku o odzyskanie należności państwa członkowskie podejmują starania w celu dopełnienia takiego przyjęcia, uznania, uzupełnienia lub zastąpienia, z wyjątkiem przypadków, gdy stosuje się akapit trzeci niniejszego ustępu. Państwa członkowskie nie mogą odmówić podjęcia tych działań w przypadku, gdy tytuł wykonawczy jest sporządzony prawidłowo. Strona wezwana informuje stronę występującą o przyczynach przekroczenia trzymiesięcznego terminu.

Jeżeli którekolwiek z tych działań spowoduje spór w związany z należnością lub tytułem wykonawczym wydanym przez stronę występującą, stosuje się art. 81. rozporządzenia wykonawczego.

Artykuł  80

Warunki i terminy płatności

1. Należności odzyskiwane są w walucie państwa członkowskiego strony wezwanej. Cała kwota należności, która zostanie odzyskana przez stronę wezwaną, zostaje przez nią przekazana stronie występującej.

2. Jeżeli zezwalają na to przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne obowiązujące w państwie członkowskim strony wezwanej, strona ta może po zasięgnięciu opinii strony występującej przyznać dłużnikowi odroczenie spłaty lub możliwość spłaty w ratach. Jakiekolwiek odsetki naliczane przez stronę wezwaną w związku z odroczeniem spłaty również są przekazywane stronie występującej.

Od dnia, w którym tytuł wykonawczy został bezpośrednio uznany zgodnie z art. 79 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego lub przyjęty, uznany, uzupełniony lub zastąpiony zgodnie z art. 79 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego, odsetki za zwłokę naliczane są zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi obowiązującymi w państwie członkowskim strony wezwanej i również są przekazywane stronie występującej.

Artykuł  81

Kwestionowanie należności lub tytułu wykonawczego oraz kwestionowanie środków egzekucyjnych

1. Jeżeli podczas procedury odzyskiwania należności strona zainteresowana kwestionuje należność lub tytuł wykonawczy wydany w państwie członkowskim strony występującej, wnosi ona skargę do właściwych władz państwa członkowskiego strony występującej zgodnie z ustawodawstwem obowiązującym w tym państwie członkowskim. Strona występująca niezwłocznie powiadamia o wniesionej sprawie stronę wezwaną. Strona zainteresowana może również poinformować o wniesionej skardze stronę wezwaną.

2. Gdy tylko strona wezwana otrzyma powiadomienie lub informację, o których mowa w ust. 1, od strony występującej albo od strony zainteresowanej, zawiesza postępowanie egzekucyjne do momentu podjęcia decyzji w sprawie przez właściwą władzę, o ile strona występująca nie żąda inaczej, zgodnie z akapitem drugim niniejszego ustępu. Jeżeli strona wezwana uzna to za niezbędne oraz bez uszczerbku dla art. 84 rozporządzenia wykonawczego, może ona podjąć środki zapobiegawcze gwarantujące odzyskanie należności w zakresie, w jakim przepisy ustawowe lub wykonawcze obowiązujące w jej własnym państwie członkowskim pozwalają na takie postępowanie w przypadkach podobnych należności.

Niezależnie od akapitu pierwszego, strona występująca może zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi obowiązującymi w jej własnym państwie członkowskim zwrócić się do strony wezwanej, by odzyskała kwestionowaną należność w zakresie, w jakim pozwalają na to odpowiednie przepisy ustawowe i wykonawcze oraz praktyka administracyjna obowiązujące w państwie członkowskim strony wezwanej. Jeżeli spór zostaje rozstrzygnięty na korzyść dłużnika, strona występująca jest zobowiązana do zwrotu wszelkich odzyskanych kwot, wraz z należnym odszkodowaniem zgodnie z ustawodawstwem obowiązującym w państwie członkowskim strony wezwanej.

3. W przypadku gdy kwestionowane są środki egzekucyjne zastosowane w państwie członkowskim strony wezwanej, sprawa zostaje wniesiona do właściwej władzy tego państwa członkowskiego zgodnie z jego przepisami ustawowymi i wykonawczymi.

4. W przypadku gdy właściwą władzą, do której wniesiona została sprawa zgodnie z ust. 1, jest sąd powszechny lub sąd administracyjny, decyzja tego sądu, w zakresie, w jakim jest ona korzystna dla strony występującej i umożliwia odzyskiwanie należności w państwie członkowskim strony występującej, stanowi "tytuł wykonawczy" w rozumieniu art. 78 i 79 rozporządzenia wykonawczego, a odzyskiwanie należności następuje dalej na podstawie tej decyzji.

Artykuł  82

Granice pomocy

1. Strona wezwana nie jest zobowiązana do:

a) udzielania pomocy, o której mowa w art. 78-81 rozporządzenia wykonawczego, jeżeli z uwagi na sytuację dłużnika odzyskiwanie należności spowodowałoby poważne trudności gospodarcze lub społeczne w państwie członkowskim strony wezwanej w zakresie, w jakim przepisy ustawowe, wykonawcze lub praktyka administracyjna obowiązujące w państwie członkowskim strony wezwanej pozwalają na takie postępowanie w przypadku podobnych należności krajowych;

b) udzielania pomocy przewidzianej w art. 76-81 rozporządzenia wykonawczego, jeżeli pierwotny wniosek oparty na art. 76-78 rozporządzenia wykonawczego odnosi się do należności starszych niż pięcioletnie, licząc od momentu, w którym tytuł wykonawczy został ustanowiony zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi lub z praktyką administracyjną, które obowiązywały w państwie członkowskim strony występującej w dniu wniesienia wniosku. Jeżeli jednak dana należność lub instrument są kwestionowane, za początek tego okresu uznaje się moment stwierdzenia przez państwo członkowskie strony występującej, że należność lub nakaz wykonania umożliwiający odzyskanie należności nie mogą być dłużej kwestionowane.

2. Strona wezwana powiadamia stronę występującą o powodach udzielenia odmowy na wniosek o udzielenie pomocy.

Artykuł  83

Terminy przedawnienia

1. Kwestie dotyczące terminów przedawnienia regulowane są w następujący sposób:

a) przepisami obowiązującymi w państwie członkowskim strony występującej, w zakresie, w jakim dotyczą one należności lub tytułu wykonawczego; oraz

b) przepisami obowiązującymi w państwie członkowskim strony wezwanej, w zakresie, w jakim dotyczą one środków egzekucyjnych w wezwanym państwie członkowskim.

Bieg terminów przedawnienia zgodnie z przepisami obowiązującymi w państwie członkowskim strony wezwanej rozpoczyna się w dniu bezpośredniego uznania lub w dniu przyjęcia, uznania, uzupełnienia lub zastąpienia, zgodnie z art. 79 rozporządzenia wykonawczego.

2. Czynności związane z odzyskiwaniem należności podjęte przez stronę wezwaną stosownie do wniosku o udzielenie pomocy, które w przypadku podjęcia ich przez stronę występującą miałyby skutek zawieszający lub przerywający bieg terminu przedawnienia zgodnie z przepisami obowiązującymi w państwie członkowskim strony występującej, uważa się, w zakresie, w jakim dotyczy to tego skutku, za podjęte w państwie członkowskim strony występującej.

Artykuł  84

Środki zapobiegawcze

Na uzasadniony wniosek strony występującej strona wezwana podejmuje środki zapobiegawcze, aby zapewnić odzyskanie należności w zakresie, z jakim pozwalają na to przepisy ustawowe i wykonawcze obowiązujące w państwie członkowskim strony wezwanej.

Do celów stosowania akapitu pierwszego stosuje się odpowiednio przepisy i procedury określone w art. 78, 79, 81 i 82 rozporządzenia wykonawczego.

Artykuł  85

Koszty związane z odzyskiwaniem należności

1. Strona wezwana odzyskuje od zainteresowanej osoby fizycznej lub prawnej, i zatrzymuje, wszelkie związane z odzyskiwaniem należności koszty, które ponosi, zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi państwa członkowskiego strony wezwanej, mającymi zastosowanie do podobnych należności.

2. Wzajemna pomoc udzielana na mocy niniejszej sekcji jest co do zasady wolna od opłat. Jednakże w przypadku gdy odzyskiwanie należności sprawia szczególne trudności lub wiąże się z bardzo wysokimi kosztami, strona występująca i strona wezwana mogą w danych przypadkach uzgodnić odrębne zasady zwrotu kosztów.

3. Państwo członkowskie strony występującej jest odpowiedzialne wobec państwa członkowskiego strony wezwanej za wszelkie koszty i straty spowodowane działaniami uznanymi za bezpodstawne w odniesieniu do podstawy roszczenia lub ważności instrumentu wydanego przez stronę występującą.

Artykuł  86

Klauzula przeglądowa

1. Nie później niż cztery pełne lata kalendarzowe po dniu wejścia w życie rozporządzenia wykonawczego Komisja Administracyjna przedstawia sprawozdanie porównawcze w sprawie terminów określonych w art. 67 ust. 2, 5 i 6 rozporządzenia wykonawczego.

Na podstawie tego sprawozdania Komisja Europejska może w stosownych przypadkach przedstawić wnioski dotyczące przeglądu tych terminów w celu ich znaczącego skrócenia.

2. Nie później niż w terminie, o którym mowa w ust. 1, Komisja Administracyjna ocenia również zasady przeliczania okresów określone w art. 13, w celu uproszczenia tych zasad w miarę możliwości.

3. Nie później niż do dnia 1 maja 2015 r. Komisja Administracyjna przedstawia sprawozdanie, w którym ocenia w szczególności stosowanie przepisów tytułu IV rozdział I i III rozporządzenia wykonawczego, w szczególności w odniesieniu do procedur i terminów, o których mowa w art. 67 ust. 2, 5 i 6 rozporządzenia wykonawczego, oraz procedur odzyskiwania należności, o których mowa w art. 75-85 rozporządzenia wykonawczego.

W świetle tego sprawozdania Komisja Europejska może w razie konieczności przedstawić odpowiednie wnioski w celu zwiększenia skuteczności i zrównoważenia tych procedur.

¹⁷ Art. 75 zmieniony przez sprostowanie z dnia 24 lutego 2018 r. (Dz.U.UE.L.2018.54.18).