Art. 4. - Odbudowa ekosystemów lądowych, przybrzeżnych i słodkowodnych - Rozporządzenie 2024/1991 w sprawie odbudowy zasobów przyrodniczych i zmiany rozporządzenia (UE) 2022/869

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1991

Akt obowiązujący

Wersja od: 29 lipca 2024 r.

Artykuł  4

Odbudowa ekosystemów lądowych, przybrzeżnych i słodkowodnych

1. Państwa członkowskie wprowadzają środki odbudowy konieczne do przywrócenia do dobrego stanu obszarów typów siedlisk wymienionych w załączniku I, których stan nie jest dobry. Środki takie są wprowadzane:

a) do 2030 r. - na co najmniej 30 % całkowitej powierzchni wszystkich typów siedlisk wymienionych w załączniku I, których stan nie jest dobry, jak określono ilościowo w krajowym planie odbudowy zasobów przyrodniczych, o którym mowa w art. 15;

b) do 2040 r. - na co najmniej 60 %, a do 2050 r. - na co najmniej 90 % powierzchni każdej grupy typów siedlisk wymienionych w załączniku I, których stan nie jest dobry, jak określono ilościowo w krajowym planie odbudowy zasobów przyrodniczych, o którym mowa w art. 15.

Na potrzeby niniejszego ustępu państwa członkowskie, w stosownych przypadkach, do 2030 r. priorytetowo traktują środki odbudowy na obszarach należących do sieci Natura 2000.

2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 akapit pierwszy lit. a) i b) państwa członkowskie mogą, w należycie uzasadnionych przypadkach na potrzeby tego ustępu, wyłączyć z odpowiedniej grupy typów siedlisk bardzo powszechne i szeroko rozpowszechnione typy siedlisk, które obejmują ponad 3 % ich europejskiego terytorium.

W przypadku gdy państwo członkowskie stosuje odstępstwo, o którym mowa w akapicie pierwszym, wprowadza ono środki odbudowy:

a) do 2050 r. - na obszarze stanowiącym co najmniej 80 % obszaru, który nie jest w dobrym stanie dla każdego z tych typów siedlisk;

b) do 2030 r. - w odniesieniu do co najmniej jednej trzeciej odsetka, o którym mowa w lit. a); oraz

c) do 2040 r. - w odniesieniu do co najmniej dwóch trzecich odsetka, o którym mowa w lit. a).

Odstępstwo, o którym mowa w akapicie pierwszym, stosuje się tylko wtedy, gdy zapewnia się, aby odsetek, o którym mowa w akapicie drugim lit. a), nie uniemożliwiała osiągnięcia lub utrzymania właściwego stanu ochrony dla każdego z tych typów siedlisk na krajowym poziomie biogeograficznym.

3. Jeżeli państwo członkowskie stosuje odstępstwo zgodnie z ust. 2, obowiązek określony w ust. 1 akapit pierwszy lit. a) ma zastosowanie do całkowitego obszaru wszystkich pozostałych typów siedlisk wymienionych w załączniku I, które nie są w dobrym stanie, a obowiązek określony w ust. 1 akapit pierwszy lit. b) ma zastosowanie do pozostałych obszarów odpowiednich grup typów siedlisk wymienionych w załączniku I, które nie są w dobrym stanie.

4. Państwa członkowskie wprowadzają środki odbudowy konieczne do przywrócenia typów siedlisk wymienionych w załączniku I na obszarach, na których te typy siedlisk nie występują, celem osiągnięcia właściwej powierzchni referencyjnej dla tych typów siedlisk. Do 2030 r. środki te muszą być wprowadzone w odniesieniu do obszarów odpowiadających co najmniej 30 % dodatkowej powierzchni potrzebnej do osiągnięcia całkowitej właściwej powierzchni referencyjnej dla każdej grupy typów siedlisk wymienionych w załączniku I, jak określono ilościowo w krajowym planie odbudowy zasobów przyrodniczych, o którym mowa w art. 15, do 2040 r. - w odniesieniu do obszarów obejmujących co najmniej 60 % tej powierzchni, a do 2050 r. - w odniesieniu do 100 % tej powierzchni.

5. Na zasadzie odstępstwa od ust. 4 niniejszego artykułu, jeżeli państwo członkowskie uzna, że do 2050 r. nie jest możliwe wprowadzenie środków odbudowy niezbędnych do osiągnięcia właściwej powierzchni referencyjnej dla określonego typu siedliska na 100 % powierzchni, dane państwo członkowskie może określić niższy odsetek na poziomie od 90 % do 100 % w swoim krajowym planie odbudowy zasobów przyrodniczych, o którym mowa w art. 15, oraz przedstawić odpowiednie uzasadnienie. W takim przypadku państwo członkowskie stopniowo wprowadza środki odbudowy niezbędne do osiągnięcia tego niższego odsetka do 2050 r. Do 2030 r. te środki odbudowy muszą obejmować co najmniej 30 % dodatkowej powierzchni potrzebnej do osiągnięcia takiego niższego odsetka do 2050 r., a do 2040 r. muszą obejmować co najmniej 60 % dodatkowej powierzchni potrzebnej do osiągnięcia takiego niższego odsetka do 2050 r.

6. Jeżeli państwo członkowskie stosuje odstępstwo zgodnie z ust. 5 do określonych typów siedlisk, obowiązek określony w ust. 4 ma zastosowanie do pozostałych typów siedlisk, które stanowią część grup typów siedlisk wymienionych w załączniku I, do których należą te określone typy siedlisk.

7. Państwa członkowskie wprowadzają środki odbudowy lądowych, przybrzeżnych i słodkowodnych siedlisk gatunków wymienionych w załącznikach II, IV i V do dyrektywy 92/43/EWG, a także lądowych, przybrzeżnych i słodkowodnych siedlisk gatunków ptaków objętych zakresem stosowania dyrektywy 2009/147/WE, które są, w dodatku do środków odbudowy, o których mowa w ust. 1 i 4 niniejszego artykułu, konieczne do poprawy jakości i ilości tych siedlisk, między innymi przez ich przywrócenie, a także do poprawy łączności aż do osiągnięcia wystarczającej jakości i ilości tych siedlisk.

8. Obszary najbardziej odpowiednie do objęcia środkami odbudowy zgodnie z ust. 1, 4 i 7 niniejszego artykułu określa się w oparciu o najlepszą dostępną wiedzę i najnowsze dowody naukowe dotyczące stanu typów siedlisk wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia, oceniane według struktury i funkcji niezbędnych do ich długoterminowego utrzymania, w tym typowych dla nich gatunków, o których mowa w art. 1 lit. e) dyrektywy 92/43/EWG, oraz jakości i ilości siedlisk gatunków, o których mowa w ust. 7 niniejszego artykułu, z wykorzystaniem informacji przekazanych na podstawie art. 17 dyrektywy 92/43/EWG i art. 12 dyrektywy 2009/147/WE, a w stosownych przypadkach z uwzględnieniem różnorodnych sytuacji w różnych regionach, o czym mowa w art. 14 ust. 16 lit. c) niniejszego rozporządzenia.

9. Państwa członkowskie zapewniają, aby najpóźniej do 2030 r. stan typów siedlisk był znany dla co najmniej 90 % obszaru rozmieszczonego na wszystkich typach siedlisk wymienionych w załączniku I oraz aby do 2040 r. stan wszystkich obszarów typów siedlisk wymienionych w załączniku I był znany.

10. W odniesieniu do środków odbudowy, o których mowa w ust. 1 i 4, uwzględnia się potrzebę poprawy łączności pomiędzy typami siedlisk wymienionymi w załączniku I oraz wymogi ekologiczne gatunków, o których mowa w ust. 7, występujących w tych typach siedlisk.

11. Państwa członkowskie wprowadzają środki celem zapewnienia, aby obszary objęte środkami odbudowy zgodnie z ust. 1, 4 i 7 wykazywały stałą poprawę stanu typów siedlisk wymienionych w załączniku I, aż do osiągnięcia przez nie dobrego stanu, a także stałą poprawę jakości siedlisk gatunków, o których mowa w ust. 7, aż do osiągnięcia wystarczającej jakości tych siedlisk.

Bez uszczerbku dla dyrektywy 92/43/EWG państwa członkowskie wprowadzają środki celem zapewnienia, aby stan obszarów, gdzie osiągnięto dobry stan i wystarczającą jakość siedlisk gatunków, nie ulegał znacznemu pogorszeniu.

12. Bez uszczerbku dla dyrektywy 92/43/EWG, do dnia publikacji krajowych planów odbudowy zasobów przyrodniczych zgodnie z art. 17 ust. 6 niniejszego rozporządzenia państwa członkowskie starają się wprowadzać środki niezbędne do zapobiegania znacznemu pogorszeniu się stanu obszarów, w których występują typy siedlisk wymienione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia i które są w dobrym stanie, lub środki niezbędne do osiągnięcia celów odbudowy określonych w ust. 17 niniejszego artykułu.

13. W odniesieniu do ust. 11 i 12 niniejszego artykułu poza obszarami Natura 2000 państwa członkowskie mogą, w przypadku braku rozwiązań alternatywnych, stosować wymogi dotyczące niepogarszania stanu określone w tych ustępach na poziomie każdego regionu biogeograficznego na swoim terytorium w odniesieniu do każdego typu siedliska i każdego siedliska gatunku, pod warunkiem że dane państwo członkowskie powiadomi Komisję o zamiarze zastosowania niniejszego ustępu do dnia 19 lutego 2025 r. i wypełni obowiązki określone w art. 15 ust. 3 lit. g), art. 20 ust. 1 lit. j), art. 21 ust. 1 i art. 21 ust. 2 lit. b).

14. Poza obszarami Natura 2000 obowiązek określony w ust. 11 nie ma zastosowania do pogorszenia jakości spowodowanego przez:

a) siłę wyższą, w tym klęski żywiołowe;

b) nieuniknione przekształcenia siedlisk spowodowane bezpośrednio przez zmianę klimatu;

c) plan lub przedsięwzięcie realizowane w nadrzędnym interesie publicznym, w przypadku których nie są dostępne żadne mniej szkodliwe rozwiązania alternatywne, co ustala się indywidualnie dla każdego przypadku; lub

d) działania lub zaniechania ze strony państw trzecich, za które dane państwo członkowskie nie jest odpowiedzialne.

15. Poza obszarami Natura 2000 obowiązek określony w ust. 12 nie ma zastosowania do pogorszenia stanu spowodowanego przez:

a) siłę wyższą, w tym klęski żywiołowe;

b) nieuniknione przekształcenia siedlisk spowodowane bezpośrednio przez zmianę klimatu;

c) plan lub przedsięwzięcie realizowane w nadrzędnym interesie publicznym, w przypadku których nie są dostępne żadne mniej szkodliwe rozwiązania alternatywne; lub

d) działania lub zaniechania ze strony państw trzecich, za które dane państwo członkowskie nie jest odpowiedzialne.

16. W przypadku obszarów Natura 2000 niewypełnienie obowiązków określonych w ust. 11 i 12 jest uzasadnione, jeżeli zostało spowodowane przez:

a) siłę wyższą, w tym klęski żywiołowe;

b) nieuniknione przekształcenia siedlisk spowodowane bezpośrednio przez zmianę klimatu; lub

c) plan lub przedsięwzięcie zatwierdzone zgodnie z art. 6 ust. 4 dyrektywy 92/43/EWG.

17. Państwa członkowskie zapewniają:

a) zwiększanie obszaru w dobrym stanie w odniesieniu do typów siedlisk wymienionych w załączniku I, do czasu gdy co najmniej 90 % tego obszaru osiągnie dobry stan, a w odniesieniu do każdego typu siedliska w każdym regionie biogeograficznym danego państwa członkowskiego osiągnięta zostanie właściwa powierzchnia referencyjna;

b) trend wzrostowy prowadzący do zapewnienia wystarczającej jakości i ilości lądowych, przybrzeżnych i słodkowodnych siedlisk gatunków wymienionych w załącznikach II, IV i V do dyrektywy 92/43/EWG oraz gatunków objętych zakresem stosowania dyrektywy 2009/147/WE.