Sekcja 5 - Infrastruktura transportu lotniczego - Rozporządzenie 2024/1679 w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej, zmieniające rozporządzenia (UE) 2021/1153 i (UE) nr 913/2010 oraz uchylające rozporządzenie (UE) nr 1315/2013

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1679

Akt obowiązujący

Wersja od: 28 czerwca 2024 r.

SEKCJA  5

Infrastruktura transportu lotniczego

Artykuł  33

Elementy infrastruktury

1. Infrastruktura transportu lotniczego składa się w szczególności z:

a) przestrzeni powietrznej, tras i dróg lotniczych;

b) portów lotniczych, w tym infrastruktury i urządzeń niezbędnych do prowadzenia operacji naziemnych i transportowych na obszarze portu lotniczego, oraz wertiportów;

c) połączeń portów lotniczych z innymi rodzajami transportu w transeuropejskiej sieci transportowej;

d) systemów ATM/ANS i urządzeń towarzyszących, w tym urządzeń znajdujących się w przestrzeni kosmicznej;

e) infrastruktury związanej z paliwami alternatywnymi oraz zasilaniem energią elektryczną statków powietrznych podczas postoju;

f) infrastruktury do produkcji paliw alternatywnych na miejscu oraz poprawy efektywności energetycznej i ograniczenia emisji klimatycznych, emisji do środowiska i emisji hałasu w przypadku portów lotniczych lub związanych z nimi operacji lotniczych, takich jak obsługa naziemna, operacje statków powietrznych i naziemny transport pasażerski;

g) infrastruktury wykorzystywanej do selektywnej zbiórki odpadów, zapobiegania powstawaniu odpadów oraz działań w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym; oraz

h) kosmodromów.

2. Aby port lotniczy stanowił część sieci kompleksowej spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:

a) w przypadku portów lotniczych obsługujących towarowy ruch lotniczy całkowita roczna wielkość ładunku wynosi co najmniej 0,2 % całkowitej rocznej wielkości ładunku we wszystkich portach lotniczych Unii;

b) w przypadku portów lotniczych obsługujących pasażerski ruch lotniczy całkowita roczna wielkość ruchu pasażerskiego wynosi co najmniej 0,1 % całkowitej rocznej wielkości ruchu pasażerskiego we wszystkich portach lotniczych Unii, chyba że dany port lotniczy jest położony w odległości większej niż 100 km od najbliższego portu lotniczego w sieci kompleksowej lub większej niż 200 km, jeżeli w regionie, w którym jest położony, istnieje linia kolei dużych prędkości.

Całkowita roczna wielkość ruchu pasażerskiego i całkowita roczna wielkość ładunku są przedstawiane na podstawie najnowszej dostępnej wartości średniej z trzech lat w oparciu o dane statystyczne publikowane przez Eurostat.

Artykuł  34

Wymogi dotyczące infrastruktury transportowej dla sieci bazowej i sieci kompleksowej

1. Państwa członkowskie zapewniają, aby:

a) porty lotnicze transeuropejskiej sieci transportowej, w których całkowita roczna wielkość ruchu pasażerskiego wynosi ponad 12 mln pasażerów, zostały do dnia 31 grudnia 2040 r. połączone z transeuropejską siecią kolejową, w tym w miarę możliwości z siecią kolei dużych prędkości, zapewniającą usługi dalekobieżne, z wyjątkiem sytuacji, gdy szczególne ograniczenia geograficzne lub znaczące ograniczenia fizyczne uniemożliwiają takie połączenia;

b) porty lotnicze transeuropejskiej sieci transportowej, w których całkowita roczna wielkość ruchu pasażerskiego wynosi ponad 4 mln, a mniej niż 12 mln pasażerów do dnia 31 grudnia 2050 r. zostały połączone z transeuropejską siecią kolejową lub - w przypadku gdy port lotniczy znajduje się w pobliżu węzła miejskiego transeuropejskiej sieci transportowej - zostały połączone z tym węzłem koleją, metrem, koleją lekką, tramwajami, tramwajami linowymi lub, w drodze wyjątku, innymi bezemisyjnymi środkami transportu publicznego, z wyjątkiem sytuacji, gdy szczególne ograniczenia geograficzne lub znaczące ograniczenia fizyczne uniemożliwiają takie połączenia;

c) każdy port lotniczy transeuropejskiej sieci transportowej oferował co najmniej jeden terminal otwarty dla wszystkich operatorów i użytkowników w niedyskryminujący sposób i stosował przejrzyste i niedyskryminacyjne opłaty;

d) w odniesieniu do infrastruktury transportu lotniczego stosowane były wspólne podstawowe normy ochrony lotnictwa cywilnego przed aktami bezprawnej ingerencji, przyjęte przez Unię zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 300/2008 ⁵⁸ ;

e) infrastruktura zarządzania ruchem lotniczym umożliwiała wdrożenie jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, zgodnie z rozporządzeniami (WE) nr 549/2004, (WE) nr 550/2004, (WE) nr 551/2004 i (UE) 2018/1139, prowadzenie operacji transportu lotniczego - w celu poprawy wydajności działania i zrównoważoności europejskiego systemu lotnictwa - oraz wdrożenie przepisów wykonawczych i specyfikacji unijnych;

f) infrastruktura paliw alternatywnych była rozmieszczona w portach lotniczych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2023/1804; oraz

g) porty lotnicze sieci bazowej i sieci kompleksowej, w których całkowita roczna wielkość ruchu pasażerskiego wynosi ponad 4 mln pasażerów, zapewniały infrastrukturę dostarczania wstępnie klimatyzowanego powietrza do statków powietrznych podczas postoju na stanowiskach kontaktowych statku powietrznego używanego do komercyjnych operacji transportowych - najpóźniej do dnia 31 grudnia 2030 r. w przypadku portów lotniczych należących do sieci bazowej i najpóźniej do dnia 31 grudnia 2040 r. w przypadku portów lotniczych należących do sieci kompleksowej.

Całkowita roczna wielkość ruchu pasażerskiego, o której mowa w akapicie pierwszym lit. a), b) i g), jest przedstawiana na podstawie najnowszej wartości średniej z trzech lat dostępnej w dniu 18 lipca 2024 r. w oparciu o dane statystyczne publikowane przez Eurostat.

2. Na wniosek państwa członkowskiego, w należycie uzasadnionych przypadkach, Komisja przyjmuje akty wykonawcze przyznające zwolnienia z wymogów określonych w ust. 1 lit. a), b) i g) ze względu na szczególne ograniczenia geograficzne lub znaczące ograniczenia fizyczne, brak systemu kolejowego na danym terytorium, negatywny wynik analizy kosztów i korzyści społeczno-gospodarczych lub znaczący negatywny wpływ na środowisko lub różnorodność biologiczną. Każdy taki wniosek jest należycie uzasadniony. Państwo członkowskie może w jednym wniosku wystąpić o przyznanie kilku zwolnień.

Komisja ocenia wniosek w świetle uzasadnienia przedstawionego na podstawie akapitu pierwszego.

Komisja może zwrócić się do państwa członkowskiego o dodatkowe informacje nie później niż w terminie 30 dni kalendarzowych od otrzymania wniosku na podstawie akapitu pierwszego. Jeżeli Komisja uzna, że przekazane informacje są niewystarczające, może w ciągu 30 dni kalendarzowych od otrzymania dodatkowych informacji zwrócić się do państwa członkowskiego o ich uzupełnienie.

Komisja podejmuje decyzję w sprawie zwolnienia będącego przedmiotem wniosku nie później niż sześć miesięcy od otrzymania wniosku na podstawie akapitu pierwszego lub, w przypadku gdy zainteresowane państwa członkowskie przekazały dodatkowe informacje na podstawie akapitu trzeciego, nie później niż cztery miesiące od ostatniej daty otrzymania takich informacji, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza. W przypadku braku podjęcia przez Komisję w takich terminach wyraźnej decyzji uznaje się, że zwolnienie zostało przyznane.

Komisja informuje inne państwa członkowskie o zwolnieniach przyznanych na podstawie niniejszego artykułu.

Artykuł  35

Dodatkowe priorytety w zakresie rozwoju infrastruktury transportu lotniczego

Promując projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania dotyczące infrastruktury transportu lotniczego, oprócz priorytetów określonych w art. 12 i 13 zwraca się uwagę na następujące kwestie:

a) zwiększenie efektywności energetycznej i operacyjnej portu lotniczego;

b) wspieranie wdrażania jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej oraz systemów interoperacyjnych, w szczególności systemów opracowanych w ramach projektu SESAR zgodnie z centralnym planem ATM w Europie, w tym systemów mających na celu zapewnienie bezpiecznej i pełnej integracji nowych - załogowych i bezzałogowych - statków powietrznych;

c) usprawnienie procesów cyfryzacji i automatyzacji, w szczególności w celu zwiększenia bezpieczeństwa i ochrony;

d) poprawa wzajemnych połączeń multimodalnych między portami lotniczymi a infrastrukturą innych rodzajów transportu oraz, w stosownych przypadkach, między portami lotniczymi a węzłami miejskimi;

e) poprawa zrównoważoności oraz łagodzenie skutków zmian klimatu, wpływu na środowisko i oddziaływania hałasu, w szczególności poprzez wprowadzenie nowych technologii i innowacji, paliw alternatywnych, bezemisyjnych i niskoemisyjnych statków powietrznych oraz infrastruktury o zerowej lub niskiej emisji dwutlenku węgla, a także innej infrastruktury paliw alternatywnych spełniającej wymogi rozporządzenia (UE) 2023/1804 oraz paliw spełniających wymogi rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2405 ⁵⁹ ;

f) połączenie należących do sieci kompleksowej i sieci bazowej portów lotniczych o całkowitej rocznej wielkości ruchu pasażerskiego wynoszącej mniej niż 4 mln pasażerów z siecią i, w stosownych przypadkach, z odpowiednimi węzłami miejskimi, określonymi w załączniku II, koleją, metrem, koleją lekką lub tramwajami, tramwajami linowymi lub, w drodze wyjątku, innymi bezemisyjnymi środkami transportu publicznego; oraz

g) infrastruktura zapewniająca dostarczanie wstępnie klimatyzowanego powietrza do statków powietrznych podczas postoju na stanowiskach oddalonych oraz na stanowiskach kontaktowych w należących do transeuropejskiej sieci transportowej portach lotniczych o łącznej rocznej wielkości ruchu pasażerskiego wynoszącej mniej niż 4 mln pasażerów.

⁵⁸ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 300/2008 z dnia 11 marca 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 2320/2002 (Dz.U. L 97 z 9.4.2008, s. 72).

⁵⁹ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2405 z dnia 18 października 2023 r. w sprawie zapewnienia równych warunków działania dla zrównoważonego transportu lotniczego (ReFuelEU Aviation) (Dz.U. L, 2023/2405, 31.10.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2023/2405/oj).