Art. 3. - Cele Instrumentu - Rozporządzenie 2024/1449 w sprawie ustanowienia Instrumentu Wsparcia Reform i Wzrostu Gospodarczego na Bałkanach Zachodnich

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1449

Akt obowiązujący

Wersja od: 24 maja 2024 r.

Artykuł  3

Cele Instrumentu

1. Cele ogólne Instrumentu to:

a) wspieranie procesu rozszerzenie przez przyspieszenie dostosowania do wartości, przepisów, zasad, norm, polityk i praktyk Unii ("unijny dorobek prawny") dzięki przyjęciu i wdrożeniu reform z myślą o przyszłym członkostwie w Unii;

b) przyspieszenie regionalnej integracji gospodarczej i stopniowej integracji z jednolitym rynkiem Unii;

c) przyspieszenie konwergencji społeczno-gospodarczej gospodarek beneficjentów z Unią;

d) propagowanie współpracy regionalnej, stosunków dobrosąsiedzkich, pojednania i rozstrzygania sporów na Bałkanach Zachodnich, a także kontaktów międzyludzkich;

2. Cele szczegółowe Instrumentu to:

a) dalsze uwypuklenie kwestii podstawowych dotyczących procesu rozszerzenia, w tym praworządności i praw podstawowych, a także wzmocnienie funkcjonowania instytucji demokratycznych, również na szczeblu regionalnym i lokalnym, z uwzględnieniem depolaryzacji, administracji publicznej i spełnienia kryteriów gospodarczych; obejmuje to propagowanie niezależnego sądownictwa, zwiększenie bezpieczeństwa i stabilności w regionie, intensyfikację walki z nadużyciami finansowymi i wszelkimi formami korupcji, w tym korupcją na wysokim szczeblu i nepotyzmem, walkę z przestępczością zorganizowaną, przestępczością transgraniczną i praniem pieniędzy, a także z finansowaniem terroryzmu, uchylaniem się od opodatkowania i oszustwami podatkowymi oraz unikaniem opodatkowania; zwiększanie poziomu przestrzegania prawa międzynarodowego; wzmacnianie wolności i niezależności mediów oraz wolności akademickiej; zwalczanie mowy nienawiści; tworzenie otoczenia sprzyjającego działalności społeczeństwa obywatelskiego, wspieranie dialogu społecznego; propagowanie równości płci, uwzględniania aspektu płci oraz wzmocnienia pozycji kobiet i dziewcząt, niedyskryminacji i tolerancji, zapewnienie i wzmocnienie poszanowania praw osób należących do mniejszości, w tym mniejszości narodowych i społeczności romskiej, a także praw lesbijek, gejów, osób biseksualnych, transpłciowych i interseksualnych;

b) osiągnięcie postępów, jeśli chodzi o pełne dostosowanie polityk beneficjentów do wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) UE, w tym w obszarze środków ograniczających;

c) zwalczanie dezinformacji i zagranicznych manipulacji informacjami oraz ingerencji w sprawy Unii i jej wartości;

d) dążenie do harmonizacji polityki wizowej z Unią;

e) zwiększenie skuteczności administracji publicznej, budowanie lokalnych zdolności i inwestowanie w służby administracyjne państw będących beneficjentami; gwarantowanie dostępu do informacji oraz kontroli publicznej, a także dbałość o to, aby w procesy decyzyjne angażowano społeczeństwo obywatelskie; wspieranie przejrzystości, rozliczalności, reform strukturalnych oraz dobrych rządów na wszystkich szczeblach, w tym pod względem uprawnień nadzorczych i śledczych w obszarze dystrybucji środków publicznych i dostępu do nich, a także w obszarze zarządzania finansami publicznymi oraz kontroli zamówień publicznych i pomocy państwa; wspieranie inicjatyw i organów pomagających wspierać i egzekwować międzynarodowy wymiar sprawiedliwości w państwach będących beneficjentami;

f) przyspieszenie transformacji beneficjentów w zrównoważone, neutralne dla klimatu i inkluzywne gospodarki, zdolne do stawiania czoła presji konkurencyjnej jednolitego rynku Unii, oraz w stabilne otoczenie inwestycyjne, a także zmniejszenie strategicznych zależności;

g) zwiększenie regionalnej integracji gospodarczej, zwłaszcza dzięki postępom w tworzeniu wspólnego rynku regionalnego;

h) wspieranie integracji gospodarczejbeneficjentów z jednolitym rynkiem Unii - w szczególności dzięki większym przepływom handlowym i inwestycyjnym - oraz odpornych unijnych łańcuchów wartości;

i) wspieranie regionalnej integracji gospodarczej i ściślejszej integracji z jednolitym rynkiem Unii dzięki lepszej i bardziej zrównoważonej połączalności w regionie zgodnie z sieciami transeuropejskimi, aby wzmocnić współpracę regionalną, relacje dobrosąsiedzkie, proces pojednania, a także kontakty międzyludzkie;

j) przyspieszenie włączającej i zrównoważonej transformacji ekologicznej w kierunku neutralności klimatycznej do 2050 r. zgodnie z porozumieniem paryskim i Zielonym Ładem oraz z Zielonym programem działań dla Bałkanów Zachodnich z 2020 r., z uwzględnieniem wszystkich sektorów gospodarki, w szczególności energetyki, w tym procesu przejścia na zdekarbonizowaną gospodarkę o obiegu zamkniętym neutralną dla klimatu i odporną na jego zmianę, przy jednoczesnym zagwarantowaniu zgodności wszystkich inwestycji z zasadą "nie czyń poważnych szkód";

k) propagowanie transformacji cyfrowej i umiejętności cyfrowych jako czynników umożliwiających zrównoważony rozwój i inkluzywny wzrost;

l) pobudzanie innowacji, badań naukowych i współpracy między instytucjami akademickimi a przemysłem, które wspierają transformację ekologiczną i cyfrową i promują lokalny przemysł, w szczególności lokalne mikroprzedsię- biorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz przedsiębiorstwa typu startup;

m) wspieranie wysokiej jakości kształcenia, szkoleń, możliwości przekwalifikowania i podnoszenia kwalifikacji na wszystkich szczeblach - ze szczególnym uwzględnieniem młodych ludzi, w tym przeciwdziałania bezrobociu wśród nich - zapobieganie drenażowi mózgów i wspieranie społeczności znajdujących się w trudnejsytuacji, a także wspieranie polityki zatrudnienia zgodnie z Europejskim filarem praw socjalnych, w tym praw pracowniczych, oraz zwalczanie ubóstwa.