Rezolucja w sprawie wpływu nielegalnego handlu środkami ochrony roślin, nasionami i innymi środkami produkcji rolnej na gospodarki państw AKP.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2018.415.6

Akt nienormatywny
Wersja od: 15 listopada 2018 r.

REZOLUCJA 1
w sprawie wpływu nielegalnego handlu środkami ochrony roślin, nasionami i innymi środkami produkcji rolnej na gospodarki państw AKP

(2018/C 415/02)

(Dz.U.UE C z dnia 15 listopada 2018 r.)

Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP-UE,

-
na posiedzeniu w Brukseli (Belgia) w dniach 18-20 czerwca 2018 r.,
-
uwzględniając art. 18 ust. 1 Regulaminu,
-
uwzględniając Umowę o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku z jednej strony a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, podpisaną w Kotonu w dniu 23 czerwca 2000 r. (umowa z Kotonu) 2 , a także zmiany wprowadzone do umowy z Kotonu w 2005 r. i 2010 r. 3 ,
-
uwzględniając szczyt ONZ w sprawie zrównoważonego rozwoju oraz dokument końcowy przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne w dniu 25 września 2015 r., zatytułowany "Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030", a w szczególności określony w tym dokumencie cel zrównoważonego rozwoju nr 2, tj. wyeliminowanie głodu, osiągnięcie bezpieczeństwa żywnościowego i lepszego odżywiania oraz promowanie zrównoważonego rolnictwa 4 ,
-
uwzględniając sprawozdanie A/HRC/16/49 Organizacji Narodów Zjednoczonych sporządzone przez specjalnego sprawozdawcę ds. prawa do pożywienia z dnia 8 marca 2011 r. zatytułowane "Agroecology and the Right to Food" [Agroekologia i prawo do pożywienia],
-
uwzględniając rezolucję Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie wyzwań dla rolnictwa rodzinnego i produkcji rolnej na małą skalę w państwach AKP,
-
uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2017 r. w sprawie pestycydów niskiego ryzyka pochodzenia biologicznego 5 ,
-
uwzględniając ust. 56 wspólnego oświadczenia Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie, Parlamentu Europejskiego i Komisji z dnia 30 czerwca 2017 r. dotyczącego nowego konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju, zatytułowanego "Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość" 6 ,
-
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin 7 ,
-
uwzględniając dyrektywę Rady 91/414/EWG z dnia 15 lipca 1991 r. dotyczącą wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin 8  i dyrektywę 98/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. dotyczącą wprowadzania do obrotu produktów biobójczych 9 ,
-
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin 10 ,
-
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie udostępniania na rynku i stosowania produktów biobójczych 11 ,
-
uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów 12 ,
-
uwzględniając decyzje 13 , rezolucje i deklarację przyjęte na 106. sesji Rady Ministrów AKP, która odbyła się w dniach 5-6 grudnia 2017 r.,
-
uwzględniając Ramową konwencję Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, rezolucję 70/1 Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 25 września 2015 r. i dokument końcowy szczytu w sprawie zrównoważonego rozwoju zatytułowany "Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030", a w szczególności cel zrównoważonego rozwoju nr 2,
-
uwzględniając Międzynarodową konwencję ochrony roślin Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) przyjętą w 1952 r., aby zapobiegać i przeciwdziałać wprowadzaniu i rozpowszechnianiu organizmów szkodliwych dla roślin 14 ,
-
uwzględniając konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące bezpieczeństwa i zdrowia w rolnictwie, zwłaszcza Konwencję nr 170 dotyczącą bezpieczeństwa przy używaniu substancji i preparatów chemicznych w pracy 15  oraz Konwencję nr 184 dotyczącą bezpieczeństwa i zdrowia w rolnictwie 16 ,
-
uwzględniając sprawozdanie A/HRC/34/48 Organizacji Narodów Zjednoczonych sporządzone przez specjalną sprawozdawczynię ds. prawa do pożywienia z dnia 24 stycznia 2017 r. 17 ,
-
uwzględniając międzynarodowy kodeks postępowania dotyczący zarządzania pestycydami Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa i Światowej Organizacji Zdrowia. Wytyczne w sprawie wysoce niebezpiecznych pestycydów (Rzym, marzec 2016 r.),
-
uwzględniając Porozumienie Światowej Organizacji Handlu (WTO) z 1995 r. 18  w sprawie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych, międzynarodowy kodeks postępowania dotyczący zarządzania środkami ochrony roślin, pestycydami, nasionami i innymi środkami produkcji rolnej,
-
uwzględniając deklarację przyjętą podczas 9. konferencji ministerialnej WTO, która odbyła się w dniach 3-6 grudnia 2013 r. na Bali, dotyczącą utrzymywania zapasów publicznych do celów bezpieczeństwa żywnościowego 19 ,
-
uwzględniając sprawozdanie zespołu ds. międzynarodowej oceny wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój (IAASTD) z 2009 r. zatytułowane "Rolnictwo na rozdrożu" 20 ,
-
uwzględniając sieć na rzecz zwalczania nielegalnego handlu pestycydami Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD),
-
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Gospodarczego, Finansów i Handlu (AKP-UE/xxxxxx),
A.
mając na uwadze zasadniczą rolę, jaką odgrywa rolnictwo na rzecz zrównoważonego rozwoju, ograniczania ubóstwa i wyeliminowania głodu w państwach AKP;
B.
mając na uwadze, że zalecenia przedstawione przez specjalnego sprawozdawcę ONZ ds. prawa do pożywienia w sprawozdaniu z 2011 r. zatytułowanym "Agroecology and the Right to Food" [Agroekologia i prawo do pożywienia] ukazują, że agroekologia może podwoić produkcję żywności w całych regionach w ciągu 10 lat, jednocześnie łagodząc skutki zmiany klimatu i utraty różnorodności biologicznej oraz zmniejszając ubóstwo na obszarach wiejskich;
C.
mając na uwadze, że rozwój intensywnego rolnictwa opiera się na badaniach naukowych, na ogół kontrolowanych przez branże agrochemiczną i farmaceutyczną, oraz wykorzystywaniu substancji chemicznych, takich jak środki ochrony roślin lub pestycydy, nasiona i inne środki produkcji rolnej;
D.
mając na uwadze, że społeczność międzynarodowa wprowadziła szereg instrumentów prawnych będących wyrazem międzynarodowego konsensusu w sprawie środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, które to instrumenty są niezbędne dla handlu, bezpieczeństwa żywnościowego i zdrowia ludzkiego; mając jednak na uwadze, że dodawanie do żywności na całym świecie nielegalnych produktów, w szczególności nielegalnych pestycydów, jest coraz częstszą praktyką, w której uczestniczą siatki i organizacje przestępcze o wysokim stopniu organizacji;
E.
mając na uwadze, że według szacunkowych danych FAO i Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) ponad 30 % pestycydów sprzedawanych każdego roku w krajach rozwijających się nie spełnia norm międzynarodowych i często posiada nieprawidłowe oznakowanie na etykiecie bądź nie posiada żadnego oznakowania umożliwiającego identyfikację;
F.
mając na uwadze, że na rynku znajduje się wiele nielegalnych produktów, zwłaszcza produktów niedopuszczonych przez władze lokalne, produktów podrobionych, przeterminowanych lub przerobionych, których opakowania lub etykiety zostały sfałszowane;
G.
mając na uwadze, że niekontrolowane stosowanie środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej wywiera szkodliwy wpływ na środowisko, zdrowie ludzkie i gospodarki odnośnych państw;
H.
mając na uwadze, że najbardziej oczywiste ryzyko wiąże się z zagrożeniem dla zdrowia ludzkiego, zwłaszcza w postaci chorób otolaryngologicznych oraz chorób skóry, chorób płuc, chorób układu pokarmowego i nowotworów, na które zapadają głównie osoby młode i kobiety, których liczba jest największa w sektorze produkcji żywności stosującym środki ochrony roślin, pestycydy, nasiona i inne środki produkcji rolnej;
I.
mając na uwadze sprawozdanie ONZ sporządzone przez specjalną sprawozdawczynię ds. prawa do pożywienia, z którego wynika, że środki ochrony roślin, pestycydy, nasiona i inne środki produkcji rolnej są każdego roku przyczyną zgonu ok. 200 tys. osób w wyniku ostrego zatrucia, oraz że 99 % takich przypadków ma miejsce w krajach rozwijających się;
J.
mając na uwadze, że stosowanie pestycydów niezgodnych z normami międzynarodowymi podważa również zaufanie do produktów rolnych, a tym samym zdolność do dalszego rozwoju wywozu;
K.
mając na uwadze, że legalne substancje agrochemiczne, w tym pestycydy, stwarzają wyzwania dla bezpieczeństwa oraz zagrożenia dla zdrowia w całym cyklu produkcyjnym, ponieważ najbardziej dotkliwe potencjalnie negatywne skutki powstają na etapach przechowywania, transportu i dystrybucji, użytkowania i utylizacji; mając na uwadze, że rządy państw AKP zmagają się z poważnymi ograniczeniami w opracowywaniu skutecznych ram regulacyjnych dla środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, takimi jak brak danych, niewystarczające zasoby ludzkie i finansowe oraz nieodpowiednie wdrażanie przepisów, co skutkuje przemytem na dużą skalę środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej;
L.
mając na uwadze, że nielegalny handel zmniejsza potencjalne dochody podatkowe, ogranicza możliwość kontroli przepływu środków pieniężnych i osłabia zaufanie do instytucji publicznych, przyczyniając się tym samym do niedostatecznego dostępu do kapitału zagranicznego, wyższych premii z tytułu ryzyka w przypadku inwestycji w aktywa krajowe i wolniejszego tempa rozwoju gospodarczego;
M.
mając na uwadze, że większość państw AKP nie posiada ustawodawstwa w dziedzinie środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, oraz że państwa, które takie ustawodawstwo posiadają, nie przyjęły odpowiednich i rygorystycznych przepisów, które odstraszałyby od nielegalnego handlu tymi produktami;
N.
mając na uwadze, że wielu użytkowników środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej nie ma niezbędnego poziomu wyszkolenia lub wykształcenia, aby zrozumieć charakterystykę techniczną tych produktów, w wyniku czego osoby takie nie mają świadomości szkodliwego wpływu na zdrowie, gospodarkę i środowisko;
O.
mając na uwadze, że liberalizacja rynków rolnych na całym świecie, niska cena nielegalnych środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, brak wyszkolenia i wiedzy, niedostosowane przepisy oraz brak kontroli państw AKP są, w pewnej mierze, przyczyną rozpowszechnienia się tych nielegalnych produktów na rynkach AKP;
1.
uważa, że zasadnicze znaczenie ma opracowanie jasnej strategii walki z nielegalnym handlem środkami ochrony roślin, pestycydami, nasionami i innymi środkami produkcji rolnej przez wspieranie rozwiązań technologicznych prowadzących do rozwoju nasiennictwa na szczeblu lokalnym stosownie do danych warunków klimatycznych lub obszarów geograficznych oraz produkcji ekologicznych środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej; dodaje, że strategia ta musi opierać się na wspieraniu sektora rolno-ekologicznego i rolnictwa rodzinnego, które są przyjazne dla środowiska i sprzyjają rozwojowi gospodarki społecznej i solidarnej;
2.
wzywa UE i państwa członkowskie do realizacji podjętych w Europejskim konsensusie w sprawie rozwoju zobowiązań w zakresie wspierania agroekologii, w tym za pośrednictwem okna inwestycyjnego dla rolnictwa w ramach europejskiego planu inwestycji oraz Europejskiego Funduszu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju, a także przez odzwierciedlenie tych zobowiązań w kolejnych wieloletnich ramach finansowych w celu wdrożenia Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i porozumienia klimatycznego z Paryża;
3.
zauważa, że aby wykorzystać możliwości, które środki ochrony roślin, pestycydy, nasiona i inne środki produkcji rolnej stwarzają dla rozwoju rolnictwa, państwa AKP powinny:
a)
zapoznać się z międzynarodowymi i krajowymi ramami prawnymi regulującymi środki ochrony roślin, pestycydy, nasiona i inne środki produkcji rolnej;
b)
uporać się z szeregiem problemów strukturalnych, które utrudniają zgodne z prawem i skuteczne promowanie tych produktów;
c)
określić zagrożenia związane ze środkami ochrony roślin, pestycydami, nasionami i innymi środkami produkcji rolnej, aby zapobiegać skutkom nielegalnego handlu tymi produktami dla ich gospodarek oraz zarządzać tymi skutkami, a także skutecznie wyeliminować nielegalny handel tymi produktami;
d)
zakazać fumigacji i ustanowić ścisłe zasady ochrony wody i różnorodności biologicznej;
e)
ustanowić ścisłe normy ochrony zdrowia pracowników narażonych na działanie środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet, oraz szkolenia personelu medycznego w zakresie wpływu tych produktów na zdrowie;
4.
apeluje o promowanie stosowania nawozów ekologicznych i o przyjęcie praktyk rolnych wykorzystujących racjonalne ilości legalnych środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej; jednocześnie wzywa państwa AKP do refleksji nad stosowaniem substancji, które są legalne, lecz co do których wykazano szkodliwy wpływ na środowisko, różnorodność biologiczną i zdrowie ludzkie;
5.
podkreśla konieczność podniesienia poziomu publicznej wiedzy naukowej i technologicznej, niezależnej od biznesu, aby pomagać w wykrywaniu podmiotów oraz zorganizowanych grup i siatek przestępczych zaangażowanych w nielegalny handel środkami ochrony roślin, pestycydami, nasionami i innymi środkami produkcji rolnej, a także aby podjąć konkretne działania w celu uniemożliwienia i zwalczania przywozu, sprzedaży i stosowania nielegalnych pestycydów;
6.
podkreśla potrzebę rządowej kontroli nad efektami zewnętrznymi wywołanymi niewłaściwym wykorzystaniem środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej;
7.
wzywa do ustanowienia zakazu stosowania wszystkich środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, które są szkodliwe dla pszczół i owadów zapylających;
8.
podkreśla potrzebę dokładnego przeglądu kryteriów dopuszczania do obrotu środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, aby zagwarantować, że procedura ta będzie oparta na danych naukowych i dowodach niezależnych od branży oraz że w każdych okolicznościach decydujące znaczenie będzie miała zasada ostrożności;
9.
podkreśla potrzebę ustanowienia środków mających na celu karanie osób, które zarówno w przedsiębiorstwach, jak i w administracji odpowiadają za ukrywanie danych lub manipulowanie nimi w celu uzyskania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu;
10.
apeluje o skuteczne zwalczanie nielegalnego handlu i braku bezpieczeństwa żywnościowego przez zapewnianie pomocy technicznej i finansowej oraz przez zdecydowane działania państw członkowskich UE przeciwko wywozowi lub tranzytowi przez ich terytorium podrobionych środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej;
11.
ponownie podkreśla bezwzględną konieczność rozwijania i podnoszenia poziomu wiedzy i szkoleń dla rolników, drobnych producentów i przedsiębiorców, aby mieli świadomość problemu dotyczącego nielegalnych środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, ich nieskuteczności i zagrożeń z nimi związanych;
12.
podkreśla, że należy upowszechniać informacje dotyczące środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, aby umożliwić producentom, użytkownikom i konsumentom wypracowanie wynikających z ostrożności nawyków zapewniających bezpieczeństwo; uważa, że w tym celu podnoszenie świadomości powinno mieć charakter zbiorowy, a nie ograniczać się do zainteresowanych specjalistów;
13.
podkreśla, że rządy AKP muszą podjąć działania na rzecz wspierania i zaostrzania ustawodawstwa, zwłaszcza w drodze ustanowienia specjalnego typu przestępstwa, aby karać osoby dopuszczające się naruszeń, kontrolować przepływ nielegalnych środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej wewnątrz i na zewnątrz granic, utworzyć na szczeblu krajowym przystosowane laboratoria i spichlerze służące do przechowywania upraw lokalnych, które wykazują lepszą odporność na lokalne warunki klimatyczne;
14.
wzywa przedsiębiorstwa, które produkują i wprowadzają do obrotu te produkty, aby prezentowały je w sposób dostosowany do potrzeb rolników z państw AKP pod względem objętości, stężenia i opakowań, tak aby ułatwiać ich stosowanie, ograniczać koszty i minimalizować ryzyko wynikające z narażenia, wdychania czy połknięcia; zaleca wdrażanie wydajnych procesów unieszkodliwiania odpadów w celu osiągnięcia tych celów;
15.
podkreśla potrzebę wprowadzenia prawdziwie odstraszających sankcji karnych za wprowadzanie do obrotu i sprzedaż produktów podrabianych, sfałszowanych lub niezgodnych z obowiązującymi przepisami;
16.
apeluje o zacieśnienie współpracy międzynarodowej w celu określenia środków zmierzających do bardziej surowego karania produkcji, wywozu bądź przywozu podrobionych lub nielegalnych produktów oraz nieprzestrzegania przepisów o własności intelektualnej;
17.
wzywa państwa AKP i państwa członkowskie UE, aby nasiliły wzajemną pomoc administracyjną w sprawach celnych w celu jak najdokładniejszego określenia tras transportu i miejsc magazynowania podrobionych lub sfałszowanych środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej oraz by wspólnie działały na rzecz ich likwidacji, zwłaszcza za pomocą monitorowania dostaw i dzięki tworzeniu wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych;
18.
popiera wzmocnienie podejścia regionalnego, aby skuteczniej zwalczać podrabianie produktów, ze względu na zasadnicze znaczenie utworzenia w państwach AKP laboratoriów regionalnych oraz zacieśnienia współpracy celnej i bardziej intensywnej wymiany informacji dotyczących środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej między państwami AKP z tego samego regionu;
19.
podkreśla, że współpraca regionalna, zwłaszcza w zakresie wzajemnego uznawania zatwierdzeń typu, umożliwia zagwarantowanie bezpiecznego i zdrowego swobodnego przepływu, który jest niezbędnym czynnikiem na rynku regionalnym i kontynentalnym;
20.
zaleca utworzenie, w ramach współpracy AKP-UE, wspólnego funduszu na rzecz publicznych badań naukowych, gwarantującego niezależność od przemysłu, i rozwoju w poszczególnych sektorach agronomii, m.in. w średnich i wyższych szkołach rolniczych, który służyć będzie wspieraniu zdolności państw AKP do wdrażania krajowych procesów zatwierdzania i certyfikacji środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej, a także zaleca opracowanie planów informowania i szkolenia rolników w dziedzinie upraw ekologicznych;
21.
apeluje o wprowadzenie systemu obowiązkowych, skutecznych i rygorystycznych kontroli jakości i niszczenia wadliwych produktów zgodnie ze specyfikacjami WTO i FAO oraz mechanizmu identyfikowalności środków ochrony roślin, pestycydów, nasion i innych środków produkcji rolnej w celu ustalenia ich składu i pochodzenia oraz ich identyfikacji;
22.
zobowiązuje swoich współprzewodniczących do przekazania niniejszej rezolucji Radzie Ministrów AKP-UE, Parlamentowi Europejskiemu, Komisji Europejskiej, Radzie Europejskiej, Unii Afrykańskiej, Parlamentowi Panafrykańskiemu, parlamentom regionalnym i narodowym, organizacjom regionalnym mającym związki z państwami AKP, Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu oraz Bankowi Światowemu.
1 przyjęta przez Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP-UE w dniu 20 czerwca 2018 r. w Brukseli (Belgia).
2 Dz.U. L 317 z 15.12.2000, s. 3.
3 Dz.U. L 287 z 4.11.2010, s. 3.
4 Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ A/RES/70/1.
5 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0042.
6 Dz.U. C 210 z 30.6.2017, s. 1.
7 Dz.U. L 317 z 23.11.2016, s. 4.
8 Dz.U. L 230 z 19.8.1991, s. 1.
9 Dz.U. L 123 z 24.4.1998, s. 1.
10 Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1.
11 Dz.U. L 167 z 27.6.2012, s. 1.
13 Decyzja nr 12/CVI/18 dotycząca barier pozataryfowych.

© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.