Rezolucja ustawodawcza w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie przyjęcia przez Łotwę euro w dniu 1 stycznia 2014 r. (COM(2013)0345 - C7-0183/2013 - 2013/0190(NLE)).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2016.75.322

Akt nienormatywny

Wersja od: 26 lutego 2016 r.

Przyjęcie euro przez Łotwę w dniu 1 stycznia 2014 r. *

P7_TA(2013)0313

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 3 lipca 2013 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie przyjęcia przez Łotwę euro w dniu 1 stycznia 2014 r. (COM(2013)0345 - C7-0183/2013 - 2013/0190(NLE))

(Konsultacja)

(2016/C 075/46)

(Dz.U.UE C z dnia 26 lutego 2016 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2013)0345),

- uwzględniając sprawozdanie Komisji z konwergencji za rok 2013 (COM(2013)0341) oraz sprawozdanie Europejskiego Banku Centralnego z konwergencji z czerwca 2013 r. dotyczące Łotwy,

- uwzględniając dokument roboczy służb Komisji uzupełniający sprawozdanie Komisji z konwergencji za rok 2013 dotyczące Łotwy (SWD(2013)0196),

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 1 czerwca 2006 r. w sprawie rozszerzenia strefy euro ¹ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie ulepszenia metody konsultacji z Parlamentem w procedurach dotyczących rozszerzenia strefy euro ² ,

- uwzględniając art. 140 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C7-0183/2013),

- uwzględniając art. 83 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A7-0237/2013),

A. mając na uwadze, że art. 140 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) określa, czy osiągnięty został wysoki poziom trwałej konwergencji, analizując, w jakim stopniu każde państwo członkowskie spełniło następujące kryteria: osiągnięcie wysokiego stopnia stabilności cen; stabilna sytuacja finansów publicznych; poszanowanie zwykłych marginesów wahań kursów przewidzianych mechanizmem wymiany walut; trwały charakter konwergencji osiągniętej przez państwo członkowskie i jego udziału w mechanizmie wymiany walut europejskiego systemu walutowego, co odzwierciedla się w poziomach długoterminowych stóp procentowych (kryteria z Maastricht);

B. mając na uwadze, że Łotwa spełniła kryteria z Maastricht zgodnie z art. 140 TFUE i dołączonym do niego i do Traktatu o Unii Europejskiej Protokołem nr 13 w sprawie kryteriów konwergencji;

C. mając na uwadze, że sprawozdawca złożył wizytę na Łotwie w celu dokonania oceny przygotowania tego kraju do wejścia do strefy euro;

D. mając na uwadze, że mieszkańcy Łotwy dokonali nadzwyczajnych wysiłków w celu przezwyciężenia kryzysu finansowego i powrócili na ścieżkę konkurencyjności i wzrostu;

1. zatwierdza wniosek Komisji;

2. popiera wstąpienie przez Łotwę do strefy euro z dniem 1 stycznia 2014 r.;

3. zauważa, że ocena przeprowadzona przez Komisję Europejską i Europejski Bank Centralny odbyła się w kontekście ogólnoświatowego kryzysu finansowego, który wpłynął na perspektywy konwergencji nominalnej wielu innych państw członkowskich i w szczególności spowodował znaczne przesunięcie w dół stóp inflacji;

4. zauważa w szczególności, że globalny kryzys finansowy ciężko dotknął Łotwę pod względem ubóstwa, bezrobocia i zmian demograficznych; wzywa Łotwę i jej partnerów w Unii do wdrożenia rygorystycznych norm w zakresie nadzoru ostrożnościowego w skali makro mających na celu uniknięcie niestabilnych przepływów kapitału i tendencji wzrostu kredytów doświadczonych przed kryzysem;

5. zauważa, że dzięki zdecydowanym, wiarygodnym i trwałym staraniom rządu i obywateli Łotwa spełnia kryteria; podkreśla, że ogólna stabilność sytuacji makroekonomicznej i finansowej będzie zależeć od wdrożenia zrównoważonych i daleko idących reform mających na celu połączenie dyscypliny z solidarnością, a także długoterminowych inwestycji nie tylko na Łotwie, lecz również w całej unii gospodarczej i monetarnej;

6. zauważa, że w swoim sprawozdaniu z konwergencji za rok 2013 Europejski Bank Centralny wyraził pewne obawy dotyczące długoterminowej trwałości konwergencji gospodarczej Łotwy; w szczególności podkreśla następujące stwierdzenia i zalecenia zawarte w tym sprawozdaniu:

- przystąpienie do unii walutowej oznacza rezygnację z instrumentów monetarnych i kursów walutowych i pociąga za sobą wzrost znaczenia wewnętrznej elastyczności i odporności; władze powinny zatem rozważyć sposoby dalszego wzmocnienia będących do ich dyspozycji alternatywnych instrumentów polityki antycyklicznej, w uzupełnieniu do tego, co zostało zrobione od 2009 r.;

- Łotwa musi kontynuować drogę szeroko zakrojonej konsolidacji fiskalnej zgodnie z wymogami paktu stabilności i wzrostu, a także wdrożyć ramy fiskalne, które pomogą uniknąć powrotu do procyklicznych polityk w przyszłości, i stosować się do nich;

- zarówno potrzeba silniejszego środowiska instytucjonalnego, jak i fakt, że szara strefa gospodarki, choć zmniejszająca się, wciąż jest relatywnie duża, pociągają za sobą nie tylko straty w dochodach publicznych, lecz również zakłócają konkurencję, szkodzą konkurencyjności Łotwy i zmniejszają atrakcyjność kraju jako miejsca dla bezpośrednich inwestycji zagranicznych, tym samym hamując inwestycje długoterminowe i wydajność; uważa, że obawy te należy traktować poważnie, zwłaszcza jeśli obecne tendencje dotyczące inflacji i przepływów finansowych ulegną odwróceniu; uważa jednak, że obawy te nie zmieniają ogólnej pozytywnej oceny przyjęcia euro przez Łotwę;

7. wzywa rząd Łotwy - przewidując potencjalną nierównowagę makroekonomiczną i zagrożenia stabilności cen w przyszłości - do utrzymywania ostrożnej polityki fiskalnej wraz ze strategiami ukierunkowanymi na ogólną stabilność kraju, a także korygowania zakłóceń równowagi zidentyfikowanych przez Komisję w ramach sprawozdania dotyczącego mechanizmu ostrzegania; zauważa, że stabilność cen na Łotwie w dużej mierze zależna jest od dynamiki cen towarów ze względu na niską wydajność energetyczną i wysoki poziom importu energii z jednego źródła w strukturze koszyka konsumenckiego; wzywa rząd Łotwy do dokonania usprawnień w tym zakresie i zwiększenia ogólnych wysiłków na rzecz realizacji wszystkich celów krajowych strategii UE 2020;

8. jest zaniepokojony utrzymującym się obecnie niskim poparciem obywateli Łotwy dla przyjęcia euro; wzywa rząd i władze Łotwy do prowadzenia bardziej aktywnego dialogu z obywatelami Łotwy w celu zapewnienia większego poparcia publicznego dla przyjęcia euro; wzywa rząd i władze Łotwy do kontynuowania kampanii informowania i komunikowania celem dotarcia do wszystkich obywateli Łotwy;

9. wzywa rząd Łotwy, aby poprzez odpowiednie reformy strukturalne i oświaty wyeliminował braki strukturalne na rynku pracy; apeluje do rządu Łotwy w szczególności o zajęcie się poziomem ubóstwa i powiększającymi się nierównościami dochodów;

10. potwierdza stabilność sektora bankowego Łotwy w okresie trzech ostatnich lat; zwraca jednak uwagę, że model działalności bankowej został poddany poważnemu sprawdzianowi w pierwszej fazie globalnego kryzysu finansowego; podkreśla, że krachu łotewskiego systemu finansowego udało się wtedy uniknąć jedynie dzięki pakietowi pomocowemu UE-MFW; z zadowoleniem przyjmuje obecne reformy mające na celu wzmocnienie przepisów dotyczących łotewskich banków zajmujących się depozytami nierezydentów (NRD); wzywa władze Łotwy, aby zagwarantowały ścisły nadzór nad takimi bankami i wdrożyły odpowiednie dodatkowe działania w zakresie zarządzania ryzykiem; ponadto wzywa władze Łotwy, by pozostały ostrożne w odniesieniu do rozbieżności pomiędzy zapadalnością aktywów i wymagalnością pasywów banków, które mogą być postrzegane jako zagrożenie dla stabilności finansowej;

11. wzywa władze Łotwy do utrzymania obecnego kierunku praktycznych przygotowań zapewniających sprawne wprowadzenie euro; wzywa także rząd Łotwy do ustanowienia odpowiednich mechanizmów kontroli i dołożenia wszelkich starań, aby wprowadzenie euro nie zostało wykorzystane do ukrytego podnoszenia cen;

12. zwraca się do Rady o poinformowanie go w przypadku uznania za stosowne odejścia od tekstu przyjętego przez Parlament;

13. wyraża ubolewanie z powodu bardzo krótkiego terminu, w jakim zwrócono się do Parlamentu o przedłożenie opinii zgodnie z art. 140 TFUE; wzywa Komisję oraz państwa członkowskie planujące przyjąć euro do zapewnienia odpowiedniego czasu w celu umożliwienia Parlamentowi przedłożenia opinii w oparciu o bardziej obszerną i kompleksową debatę;

14. zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem w przypadku uznania za stosowne wprowadzenia znaczących zmian do wniosku Komisji;

15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszego stanowiska Radzie, Komisji, Europejskiemu Bankowi Centralnemu, Eurogrupie i rządom państw członkowskich.

¹ Dz.U. C 298 E z 8.12.2006, s. 249.

² Dz.U. C 146 E z 12.6.2008, s. 251.