Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 4 lutego 2016 r. w sprawie roli władz lokalnych i regionalnych w europejskich...

A.

mając na uwadze, że polityka spójności UE w okresie programowania 2014-2020 nadal stanowi główny instrument inwestycyjny obejmujący wszystkie regiony Unii i że zapewnia ona możliwość rozwoju bardziej oddolnego procesu na rzecz zrównoważonego wzrostu gospodarczego, sprzyjając tworzeniu miejsc pracy, przedsiębiorczości i innowacyjności na szczeblu gospodarek lokalnych i regionalnych, poprawie jakości życia obywateli oraz wspieraniu solidarności i intensywniejszego rozwoju regionów UE;

B.

mając na uwadze, że zgodnie z definicją w TFUE celem polityki spójności jest też zmniejszanie różnic gospodarczych, społecznych i terytorialnych między państwami członkowskimi UE i ich regionami za pośrednictwem integrującej strategii;

C.

mając na uwadze, że po raz pierwszy (na okres 2014-2020) stworzono spójne ramy - rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów - ustanawiające wspólne zasady dla pięciu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR);

D.

mając na uwadze, że wspólne ramy strategiczne wprowadzone na mocy rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów przyczyniają się do zmaksymalizowania oddziaływania i skuteczności wydatkowania środków publicznych oraz umożliwiają powstanie synergii dzięki łączeniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych z innymi programami finansowanymi ze środków UE;

E.

mając na uwadze, że art. 7 rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego stanowi, iż co najmniej 5 % środków z EFRR należy przeznaczyć na wspieranie zintegrowanych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, przy czym miasta i podmioty poniżej szczebla regionalnego lub podmioty lokalne odpowiedzialne za realizację strategii zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich odpowiadają za zadania związane przynajmniej z wyborem operacji;

F.

mając na uwadze, że w obecnym okresie programowania na lata 2014-2020 rozwój lokalny kierowany przez społeczność i lokalne grupy działania również kwalifikują się do finansowania z EFRR i EFS;

G.

mając na uwadze, że zasady partnerstwa i wielopoziomowego sprawowania rządów określone w art. 5 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów należą do podstawowych zasad europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych;

1.

podkreśla kluczową rolę władz lokalnych i regionalnych w tworzeniu i wdrażaniu strategii UE, uznając jednocześnie rolę licznych zainteresowanych podmiotów, począwszy od państw członkowskich po społeczności lokalne; ponadto uważa, że bliskie kontakty tych władz z obywatelami oraz różnorodność rządów na szczeblu lokalnym i regionalnym są atutem UE;

2.

popiera synergie i komplementarność między europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi a innymi programami UE, w których władze lokalne i regionalne mogą odgrywać przydatną rolę przy realizacji celów polityki spójności; podkreśla jednak, że jakiekolwiek przeprogramowanie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych powinno się odbywać zgodnie z postanowieniami rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów i że nowe inicjatywy nie powinny osłabić istoty tych funduszów;

3.

odwołuje się do zasady ściślejszego partnerstwa oraz europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa, które określają ramy prawne zaangażowania władz lokalnych i regionalnych oraz wprowadzają minimalne wymogi ich udziału na wszystkich etapach przygotowywania i realizowania programów operacyjnych; uznaje, że choć w większości przypadków konsultowano się z władzami lokalnymi i regionalnymi w czasie negocjacji dotyczących umów partnerstwa i programów operacyjnych, to ich zaangażowanie nigdy nie miało charakteru pełnego partnerstwa; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do całkowitego przestrzegania tych wymogów i dołożenia większych starań na rzecz usunięcia braków;

4.

podkreśla, że poprawa potencjału administracyjnego i zaradzenie słabościom strukturalnym władz lokalnych i regionalnych mają zasadnicze znaczenie dla etapów programowania i realizacji programów operacyjnych oraz dla osiągnięcia wyższego wskaźnika absorpcji środków z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; w związku z tym wzywa Komisję do zagwarantowania, że władze lokalne i regionalne oraz ich administracje i instytucje będą otrzymywały wsparcie przy budowaniu potencjału, co umożliwi im odgrywanie istotnej roli w polityce spójności, szczególnie w przypadku przekazywania zadań wykonawczych niższym szczeblom administracji, a zwłaszcza władzom miejskim;

5.

zauważa, że polityka spójności UE jest dobrym przykładem wielopoziomowego sprawowania rządów z podejściem oddolnym, w ramach którego władze lokalne i regionalne, zajmując się europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi, zachowują równowagę między dążeniem Unii do zapewnienia większej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej a skutkami terytorialnymi polityki UE;

6.

zwraca uwagę na znaczenie inicjatywy rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność, w której władze lokalne są partnerami; podkreśla, że należy utrzymać podejście oddolne przy określaniu celów interwencji związanych z potrzebami lokalnymi i regionalnymi;

7.

uważa, że nowe inicjatywy zintegrowanych inwestycji terytorialnych (ZIT) i rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność stanowią dużą zmianę pod względem możliwości łączenia strumieni finansowania z planowaniem dobrze ukierunkowanych inicjatyw lokalnych przez lokalne zainteresowane podmioty;

8.

uważa, że wielopoziomowe sprawowanie rządów wspiera podstawowe cele polityczne UE, takie jak wzrost gospodarczy, postęp społeczny i zrównoważony rozwój, oraz że wzmacnia ono demokratyczny wymiar Unii i zwiększa skuteczność jej działań politycznych;

9.

zwraca uwagę na wyzwania, w których obliczu stoją władze lokalne i regionalne, takie jak globalizacja, zmiana klimatu, bezpieczeństwo energetyczne, przepływy migracyjne i postępująca urbanizacja, przy czym należy pamiętać, że każdy region ma własne specyficzne potrzeby i cechy charakterystyczne;

10.

jest przekonany, że obszary miejskie odgrywają coraz większą rolę we współczesnym świecie i że polityka UE ma istotne znaczenie dla określenia właściwych ram, w których europejskie obszary miejskie będą mogły uwolnić swój potencjał rozwoju;

11.

wzywa Komisję do ścisłego monitorowania i informowania Parlamentu o wdrażaniu art. 7 rozporządzenia w sprawie EFRR;

12.

uważa, że program UE dla miast może poprawić rozwój oraz wdrażanie polityki i programów, zapewniając tym samym spójniejsze oddziaływanie na miasta i ich wsparcie, a jednocześnie przyczynić się do realizacji wspólnych celów europejskich i krajowych przy pełnym poszanowaniu zasad pomocniczości i proporcjonalności; podkreśla znaczenie paktu amsterdamskiego i postępu w realizacji określonych w nim celów; zauważa jednak, że w odniesieniu do strategii politycznych UE wywierających wpływ na obszary miejskie i wiejskie należy podjąć działania na rzecz usunięcia utrudnień i niespójności;

13.

wzywa Komisję do dalszego rozwoju wcześniejszych i aktualnych inicjatyw, w tym konsultacji społecznych, w celu określenia środków służących wzmocnieniu roli władz lokalnych i regionalnych w zarządzaniu europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi oraz w ich wdrażaniu za pośrednictwem umów partnerstwa i programów operacyjnych;

14.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, Komitetowi Regionów oraz parlamentom narodowym i regionalnym państw członkowskich.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 4 lutego 2016 r. w sprawie roli władz lokalnych i regionalnych w europejskich funduszach strukturalnych i inwestycyjnych (2015/3013(RSP)).

Dz.U.UE.C.2018.35.74

Rola władz lokalnych i regionalnych w europejskich funduszach strukturalnych i inwestycyjnych