Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie sytuacji w Boliwii (2019/2896(RSP)).

A.

mając na uwadze, że wybory prezydenckie i parlamentarne w dniu 20 października 2019 r. w Boliwii odbyły się w mocno spolaryzowanej atmosferze ze względu na fakt, że prezydent Evo Morales jest kontrowersyjną postacią, a przyjęcie jego kandydatury budziło kontrowersje;

B.

mając na uwadze, że po przegraniu referendum w sprawie zmiany konstytucji Boliwii w 2016 r. Evo Morales kandydował na czwartą kadencję prezydencką za zgodą Trybunału Konstytucyjnego, która to decyzja wykazała wyraźny brak niezawisłości wymiaru sprawiedliwości w Boliwii;

C.

mając na uwadze, że po przeliczeniu ponad 80 % głosów w systemie szybkiej i bezpiecznej transmisji wstępnych wyników (TREP) Najwyższy Sąd Wyborczy przestał ujawniać wstępne wyniki; mając na uwadze, że ówczesne liczby wyraźnie wskazywały na potrzebę przeprowadzenia drugiej tury głosowania; mając na uwadze, że 24 godziny później Najwyższy Sąd Wyborczy "przedstawił dane z niewytłumaczalną zmianą tendencji, która drastycznie zmieniła losy wyborów i spowodowała utratę zaufania do procesu wyborczego", jak stwierdziła OPA; mając na uwadze, że Trybunał Konstytucyjny wykluczył możliwość przeprowadzenia drugiej tury wyborów na tej podstawie, że osiągnięta została wymagana 10 %-owa różnica między dwoma czołowymi kandydatami;

D.

mając na uwadze, że działanie Najwyższego Trybunału Wyborczego wzbudziło sprzeciw i podejrzenia o nadużycia nie tylko wśród zwolenników kandydatów opozycji, lecz także wśród obserwatorów krajowych i międzynarodowych oraz większości społeczności międzynarodowej;

E.

mając na uwadze, że prezydent Morales publicznie ogłosił się zwycięzcą wyborów jeszcze przed przekazaniem i ogłoszeniem wszystkich oficjalnych wyników;

F.

mając na uwadze, że w oświadczeniach OPA, UE i społeczności międzynarodowej wyrażono głębokie zaniepokojone nieuzasadnionym wstrzymaniem liczenia głosów, wskazującym na możliwe stronnicze podejście obserwatorów z ramienia Komisji Wyborczej; mając na uwadze, że partnerzy krajowi i międzynarodowi zalecili zorganizowanie drugiej tury wyborów jako sposób wyjścia z kryzysu politycznego;

G.

mając na uwadze, że nieoczekiwane przerwanie liczenia głosów oraz ogłoszenie zwycięstwa prezydenta Moralesa doprowadziło do masowych protestów i mobilizacji zwolenników opozycji, jak również zwolenników samego prezydenta Moralesa; mając na uwadze, że demonstracje wywołały głębokie zaniepokojenie całej społeczności międzynarodowej, i że do tej pory w ich wyniku śmierć poniosły co najmniej 32 osoby, setki osób zostało rannych, a ponad 600 osób zostało zatrzymanych; mając na uwadze, że kraj ten cierpiał z powodu braku żywności i paliwa, co ma poważne konsekwencje dla ludności cywilnej w związku z blokadami ulicznymi postawionymi przez zwolenników Moralesa; mając na uwadze obawy związane z przemocą, rzekomym niepotrzebnym i nieproporcjonalnym używaniem siły przez służby bezpieczeństwa oraz rozłamem społecznym;

H.

mając na uwadze, że organ odpowiedzialny za zarządzanie wyborami nie był wiarygodny, a jeden z jego członków ustąpił w trakcie liczenia głosów; mając na uwadze, że opozycja nie uznała wyniku wyborów przeprowadzonych w takich okolicznościach i wysunęła oskarżenia o oszustwo wyborcze;

I.

mając na uwadze, że UE nie wysłała pełnowymiarowej misji obserwacji wyborów, lecz była jedynie reprezentowana przez mały zespół techniczny składający się z trzech urzędników o niższym statusie;

J.

mając na uwadze, że w celu przywrócenia zaufania zarówno rząd, jak i organy wyborcze wyraziły zgodę na wiążącą kontrolę techniczną przez profesjonalny zespół OPA; mając na uwadze, że kontrola ta została poparta przez Sekretarza Generalnego ONZ;

K.

mając na uwadze, że w wyniku kontroli ze strony OPA dnia 10 listopada 2019 r. ujawniono poważne nieprawidłowości i manipulacje podczas głosowania, wezwano do unieważnienia wyników wyborów i zalecono przeprowadzenie nowych wyborów, w ramach których należy wybrać nowe organy nadzoru w celu zapewnienia wiarygodnego procesu wyborczego;

L.

mając na uwadze, że po przedstawieniu w dniu 10 listopada 2019 r. sprawozdania z kontroli OPA, w którym wezwano do unieważnienia procesu wyborczego i jego ponownego przeprowadzenia, wielu wysokich rangą urzędników państwowych ustąpiło z pełnionych funkcji, w tym prezydent, wiceprezydent, przewodniczący Senatu i przedstawiciele organu wyborczego; mając na uwadze, że Evo Morales i kilku innych członków rządu musieli zrezygnować, opuścić kraj i zrzec się pełnionych przez siebie funkcji; mając na uwadze, że wysocy rangą członkowie sił zbrojnych zasugerowali rezygnację byłego prezydenta Evo Moralesa; mając na uwadze, że siły zbrojne i policja powinny powstrzymać się od wywierania wpływu na procesy polityczne i być poddane kontroli cywilnej;

M.

mając na uwadze, że Jeanine Anez podpisała kontrowersyjny dekret, który chroni siły zbrojne przed ściganiem za działania podjęte w imię przywracania porządku publicznego;

N.

mając na uwadze, że kilka rezygnacji doprowadziło drugą wiceprzewodniczącą Senatu Jeanine Anez do objęcia tymczasowej prezydentury w celu szybkiego ogłoszenia nowych wyborów prezydenckich, ponieważ jest to jedyny demokratyczny i konstytucyjny sposób rozwiązania obecnego kryzysu;

O.

mając na uwadze, że niższa i wyższa izba boliwijskiego parlamentu jednogłośnie zatwierdziły w dniu 23 listopada 2019 r. przepisy torujące drogę do nowych wyborów prezydenckich, które następnie podpisała tymczasowa prezydent Anez; mając na uwadze, że zatwierdzone przepisy zabraniają ponownego kandydowania osobom, które sprawowały urząd przez dwie kolejne kadencje, co uniemożliwia kandydowanie Evo Moralesowi;

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie sytuacji w Boliwii (2019/2896(RSP)).

Dz.U.UE.C.2021.232.25

Sytuacja w Boliwii