Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sytuacji na Malediwach (2015/3017(RSP)).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2017.399.134

Akt nienormatywny

Wersja od: 24 listopada 2017 r.

Sytuacja na Malediwach

P8_TA(2015)0464

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sytuacji na Malediwach (2015/3017(RSP))

(2017/C 399/15)

(Dz.U.UE C z dnia 24 listopada 2017 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Malediwów, w szczególności rezolucje z dnia 16 września 2004 r. ¹  i z dnia 30 kwietnia 2015 r. ² ,

- uwzględniając sprawozdanie końcowe z unijnej misji obserwacji wyborów parlamentarnych w Republice Malediwów z dnia 22 marca 2014 r.,

- uwzględniając wspólne oświadczenie lokalne z dnia 30 września 2014 r. w sprawie zagrożeń dla społeczeństwa obywatelskiego i praw człowieka na Malediwach, wydane przez delegaturę UE w porozumieniu z ambasadami państw członkowskich UE oraz ambasadami Norwegii i Szwajcarii w Kolombo akredytowanymi na Malediwach,

- uwzględniając oświadczenie przewodniczącego Delegacji PE do spraw stosunków z państwami Azji Południowej z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie aresztowania byłego prezydenta Mohameda Nasheeda na Malediwach oraz uwzględniając pismo przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych PE z dnia 10 kwietnia 2015 r. skierowane do ministra spraw zagranicznych Republiki Malediwów,

- uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 14 marca 2015 r. w sprawie wyroku skazującego dla byłego prezydenta Malediwów Mohameda Nasheeda,

- uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 5 listopada 2015 r. w sprawie ogłoszenia stanu wyjątkowego przez prezydenta Malediwów,

- uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (MPPOiP), którego stroną są Malediwy,

- uwzględniając oświadczenie wysokiego komisarza ONZ ds. praw człowieka Zeida Ra'ad Al-Husseina z dnia 18 marca 2015 r. w sprawie procesu byłego prezydenta Malediwów Mohameda Nasheeda,

- uwzględniając opinię grupy roboczej ONZ ds. arbitralnych zatrzymań nr 33/2015 (Malediwy) z dnia 4 września 2015 r.,

- uwzględniając dokumentację dotyczącą Malediwów z dnia 6 maja 2015 r. związaną z najnowszym powszechnym okresowym przeglądem praw człowieka organizowanym pod egidą Rady Praw Człowieka ONZ,

- uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że podczas wyborów prezydenckich w 2013 r., w wyniku których władzę objął Abdullah Jamin Abdul Gajum, doszło do szeregu nieprawidłowości;

B. mając na uwadze, że w dniu 13 marca 2015 r. Mohamed Nasheed, pierwszy wybrany demokratycznie prezydent Malediwów, został skazany na 13 lat więzienia z powodów politycznych, co zostało potępione przez grupę roboczą ONZ ds. arbitralnych zatrzymań; mając na uwadze, że w trakcie jego procesu odnotowano szereg nieprawidłowości; mając na uwadze, że inni wysocy urzędnicy państwowi, w tym były wiceprezydent Ahmed Adeeb oraz byli ministrowie obrony Mohamed Nazim i Tholhath Ibrahim, również zostali aresztowani i osadzeni w więzieniu;

C. mając na uwadze zastrzeżenia, które pojawiły się z powodu wysoce upolitycznionej malediwskiej władzy sądowniczej, która przez lata nadużywała swoich uprawnień i sprzyjała obecnej partii rządzącej, działając przeciwko politykom opozycji;

D. mając na uwadze, że w dniu 4 listopada 2015 r. rząd Malediwów ogłosił stan wyjątkowy (zniesiony sześć dni później), co wyglądało na próbę zapobieżenia masowym protestom antyrządowym, oraz mając na uwadze, że rząd spotkał się z szerokim potępieniem za zawieszenie podstawowych praw obywateli oraz udzielenie wojsku i policji prawa do przeprowadzania arbitralnych rewizji i aresztowań;

E. mając na uwadze, że w dniach 27 i 28 listopada 2015 r. policja na Malediwach rozproszyła za pomocą gazu łzawiącego i gazu pieprzowego demonstrację opozycyjną, aresztując kilkunastu demonstrantów, którzy domagali się uwolnienia byłego prezydenta i innych uwięzionych przywódców politycznych;

F. mając na uwadze, że w dniu 4 września 2015 r. zaatakowany został Mahfooz Saeed, prawnik z zakresu praw człowieka i członek zespołu prawnego byłego prezydenta Mohameda Nasheeda;

G. mając na uwadze, że wprowadzone w 1953 r. moratorium na wykonywanie kary śmierci na Malediwach (w tym opóźnionych wyroków nałożonych na osoby nieletnie), zostało zniesione w kwietniu 2014 r.;

H. mając na uwadze, że parlament przyjął przepisy, które za zdradę stanu uznają domaganie się nałożenia środków ograniczających i innych powiązanych kar na rząd Malediwów i jego członków;

I. mając na uwadze, że Komisja Unii Międzyparlamentarnej ds. Praw Człowieka Parlamentarzystów uznała Malediwy za jeden z najgorszych krajów na świecie pod względem ataków na posłów opozycji - politycy opozycji są regularnie zastraszani, aresztowani i wtrącani do więzień; mając na uwadze, że coraz częściej zagrożona jest wolność słowa (w tym wolność mediów), wolność zrzeszania się i pluralizm demokratyczny, o czym świadczą setki aresztowań i oskarżeń wobec demonstrantów antyrządowych;

J. mając na uwadze, że istnieją również obawy co do nasilenia działalności radykalnych bojówek islamskich oraz liczby zradykalizowanych młodych mężczyzn i kobiet, którzy rzekomo przystąpili do ISIS; mając na uwadze, że według szacunków największa liczba osób przystępujących do ISIS, w przeliczeniu na liczbę mieszkańców, pochodzi z Malediwów;

K. mając na uwadze, że wciąż poszukiwany jest Ahmed Rilwan - dziennikarz krytykujący rząd, który "zniknął" w sierpniu 2014 r., i istnieje obawa, że nie żyje;

L. mając na uwadze, że gangi oraz radykalne grupy islamistów - rzekomo we współpracy z policją - często atakują instytucje, organizacje i osoby, które są krytyczne wobec poczynań rządu bądź są oskarżane o propagowanie ateizmu, co tworzy atmosferę zastraszania;

M. mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego i obrońcy praw człowieka coraz częściej są obiektem prześladowań, gróźb i ataków, o czym przekonała się między innymi była Komisja Praw Człowieka Malediwów, którą Sąd Najwyższy skrytykował za opracowanie raportu na potrzeby powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka organizowanego pod egidą Rady Praw Człowieka ONZ;

1. wyraża głębokie zaniepokojenie stopniowym pogarszaniem się standardów demokratycznych oraz nasilającymi się tendencjami autorytarnymi na Malediwach, powodującymi atmosferę strachu i napięcia polityczne, które mogą zagrażać wszelkim osiągnięciom dokonanym w ostatnich latach pod względem umacniania praw człowieka, demokracji i praworządności w tym kraju;

2. piętnuje prześladowania oponentów politycznych; wzywa rząd Malediwów do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia byłego prezydenta Mohameda Nasheeda, byłego wiceprezydenta Ahmeda Adeeba oraz byłych ministrów obrony Tholhatha Ibrahima i Mohameda Nazima, wraz z szejkiem Imranem Abdullą i innymi więźniami politycznymi, a także do oczyszczenia ich z wszelkich zarzutów; jest również zaniepokojony pogarszającym się stanem zdrowia byłego prezydenta;

3. ponownie wyraża głębokie niezadowolenie z powodu poważnych nieprawidłowości w procesie byłego prezydenta Mohameda Nasheeda;

4. wzywa rząd Malediwów do zagwarantowania całkowitej bezstronności wymiaru sprawiedliwości oraz do poszanowania sprawiedliwości proceduralnej i prawa do rzetelnego, bezstronnego i niezawisłego procesu sądowego; podkreśla konieczność odpolitycznienia sądownictwa i służb bezpieczeństwa w tym kraju;

5. w tym kontekście wyraża głębokie zaniepokojenie odwołaniem prokuratora generalnego oraz przypomina rządowi, że zgodnie z malediwską konstytucją prokuratura generalna jest niezależnym organem konstytucyjnym, a prokurator generalny musi wykonywać swój prawowity mandat konstytucyjny bez arbitralnych nacisków politycznych lub zastraszania ze strony władz państwowych;

6. jest głęboko zaniepokojony ciągłą erozją praw człowieka, w tym nadużywaniem stanu wyjątkowego przez władzę wykonawczą na Malediwach, oraz ryzykiem dalszego pogorszenia się sytuacji; przypomina Republice Malediwów o jej międzynarodowych zobowiązaniach do poszanowania praw człowieka, w tym podstawowych wolności i praw dzieci;

7. wzywa do zainicjowania rzeczywistego dialogu między wszystkimi partiami politycznymi na temat przyszłości tego niestabilnego państwa wyspiarskiego;

8. wzywa rząd Malediwów do przestrzegania i pełnego wspierania prawa do protestu i prawa do wolności słowa, zrzeszania się i zgromadzeń, a także do powstrzymania się od ograniczania tych praw; wzywa ponadto rząd Malediwów, by położył kres bezkarności samozwańczych bojowników, którzy stosowali przemoc wobec osób promujących tolerancję religijną, pokojowych demonstrantów, krytycznych mediów i społeczeństwa obywatelskiego; wzywa rząd Malediwów, by w pełni przestrzegał podjętych zobowiązań międzynarodowych;

9. wzywa rząd Malediwów do ochrony praw orędowników demokracji, umiarkowanych muzułmanów, zwolenników sekularyzmu oraz osób przeciwnych szerzeniu ideologii salafickiej i wahhabickiej na Malediwach, a także do zapewnienia im prawa do uczestnictwa we wszystkich sferach życia publicznego na Malediwach;

10. przypomina, że wolność mediów stanowi fundament dobrze funkcjonującej demokracji; wzywa rząd i władze Malediwów do zapewnienia odpowiedniej ochrony dziennikarzom i obrońcom praw człowieka, którzy ze względu na wykonywaną pracę są obiektem gróźb i ataków, oraz do umożliwienia należytego śledztwa w sprawie zniknięcia Ahmeda Rilwana, napadu na Mahfooza Saeeda, a także ataków i gróźb pod adresem dziennikarzy, członków społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych instytucji;

11. wzywa do przywrócenia w trybie pilnym moratorium na wykonywanie kary śmierci z myślą o jej zniesieniu, a także do przeglądu kodeksu karnego w celu zaprzestania wykonywania kar cielesnych;

12. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wydawania szczegółowych ostrzeżeń o sytuacji w zakresie praw człowieka na Malediwach dla turystów planujących podróż do tego kraju; wzywa również Europejską Służbę Działań Zewnętrznych do bacznego obserwowania sytuacji w zakresie praw człowieka oraz sytuacji politycznej na Malediwach;

13. wzywa UE i państwa członkowskie, by w obliczu dalszego odwrotu od demokracji i pogorszenia się sytuacji w zakresie praw człowieka na Malediwach wprowadziły środki ograniczające w formie ukierunkowanych sankcji, mających na celu zamrożenie zagranicznych aktywów niektórych członków malediwskiego rządu i czołowych zwolenników rządu w malediwskich kręgach biznesowych, a także by zakazały tym osobom wjazdu na terytorium UE;

14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, państwom członkowskim oraz rządowi i parlamentowi Malediwów.

¹ Dz.U. C 140 E z 9.6.2005, s. 165.

² Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0180.