Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie sytuacji w Wenezueli po nielegalnym wyborze nowego przewodniczącego i prezydium Zgromadzenia Narodowego (parlamentarnym zamachu stanu) (2020/2507(RSP)).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2021.270.88

Akt nienormatywny

Wersja od: 7 lipca 2021 r.

Sytuacja w Wenezueli po nielegalnym wyborze nowych władz i prezydium Zgromadzenia Narodowego (przewrót w parlamencie)

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie sytuacji w Wenezueli po nielegalnym wyborze nowego przewodniczącego i prezydium Zgromadzenia Narodowego (parlamentarnym zamachu stanu) (2020/2507(RSP))

(2021/C 270/09)

P9_TA(2020)0013

Parlament Europejski,

– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Wenezueli, w szczególności rezolucję z dnia 31 stycznia 2019 r. ¹ , w której uznano Juana Guaidó za tymczasowego prezydenta Wenezueli,

– uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie Wenezueli, w szczególności jego oświadczenie w imieniu UE z dnia 9 stycznia 2020 r. w sprawie najnowszych wydarzeń w Zgromadzeniu Narodowym, a także oświadczenie jego rzecznika z dnia 5 stycznia 2020 r. w sprawie wydarzeń w Zgromadzeniu Narodowym Wenezueli,

– uwzględniając oświadczenie międzynarodowej grupy kontaktowej ds. Wenezueli z dnia 9 stycznia 2020 r.,

– uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2019/1893 z dnia 11 listopada 2019 r. zmieniającą decyzję (WPZiB) 2017/2074 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Wenezueli ² , na mocy której przedłużono do 14 listopada 2020 r. stosowanie obowiązujących obecnie ukierunkowanych środków ograniczających,

– uwzględniając oświadczenie Sekretariatu Generalnego Organizacji Państw Amerykańskich (OPA) z dnia 5 stycznia 2020 r. w sprawie sytuacji w Wenezueli oraz rezolucję Stałej Rady OPA z dnia 10 stycznia 2020 r. w sprawie ostatnich wydarzeń w Wenezueli,

– uwzględniając oświadczenie Grupy z Limy z dnia 5 stycznia 2020 r.,

– uwzględniając konstytucję Wenezueli,

– uwzględniając Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego,

– uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że UE, jej państwa członkowskie oraz Parlament Europejski powtarzają, że Zgromadzenie Narodowe jest jedynym prawomocnym i demokratycznie wybranym organem w Wenezueli; mając na uwadze, że zgodnie z art. 194 konstytucji Wenezueli Zgromadzenie Narodowe wybiera spośród swoich członków jednego przewodniczącego i prezydium wykonawcze na okres jednego roku;

B. mając na uwadze, że w styczniu 2019 r. Juan Guaidó został wybrany na przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego, a następnie zaprzysiężony na tymczasowego prezydenta Wenezueli zgodnie z art. 233 konstytucji tego kraju; mając na uwadze, że został on uznany za tymczasowego prezydenta Wenezueli przez ponad 50 państw, w tym 25 państw członkowskich UE, a także przez samą UE;

C. mając na uwadze, że wydarzenia towarzyszące planowanemu wyborowi przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego Wenezueli w dniu 5 stycznia 2020 r. stanowiły parlamentarny zamach stanu zaplanowany przez nielegalny reżim Nicolasa Maduro i że doszło wówczas do poważnych nieprawidłowości oraz aktów wymierzonych w demokratyczne i konstytucyjne funkcjonowanie Zgromadzenia Narodowego;

D. mając na uwadze, że siły zbrojne brutalnie uniemożliwiły przewodniczącemu Zgromadzenia Narodowego Juanowi Guaidó przewodniczenie posiedzeniu, a niektórym parlamentarzystom, jak również prasie nie pozwolono na wstęp do budynku Zgromadzenia Narodowego;

E. mając na uwadze, że próba mianowania Luisa Parry przewodniczącym nowego prezydium sprzyjającego Nicolasowi Maduro jest nieważna, ponieważ posiedzenie nie zostało oficjalnie otwarte, nikt mu nie przewodniczył, nie stwierdzono kworum i nie zweryfikowano formalnego głosowania imiennego, jak wymagają art. 7, 8 i 11 regulaminu Zgromadzenia Narodowego i art. 221 konstytucji Wenezueli;

F. mając na uwadze, że kilka godzin później w sytuacji przymusowej zdecydowana większość parlamentarzystów odbyła posiedzenie nadzwyczajne w siedzibie gazety "El Nacional", zgodnie z konstytucją Wenezueli i regulaminem Zgromadzenia Narodowego, które umożliwiają przeprowadzenie posiedzenia poza siedzibą ustawodawczą; mając na uwadze, że 100 spośród 167 parlamentarzystów, spełniając wymogi dotyczące kworum i głosowania imiennego określone w art. 221 konstytucji Wenezueli, zagłosowało za ponownym wyborem Juana Guaidó i jego prezydium na ostatni rok kadencji 2015-2020;

G. mając na uwadze, że podczas oficjalnego posiedzenia Zgromadzenia Narodowego, które odbyło się 7 stycznia 2020 r., Juan Guaidó został zaprzysiężony na przewodniczącego, mimo że siły lojalne wobec reżimu Nicolasa Maduro próbowały nie dopuścić do posiedzenia, między innymi przez utrudnianie wejścia do budynku i odcięcie w nim prądu;

H. mając na uwadze, że członkowie Zgromadzenia Narodowego muszą być w stanie wykonywać swój mandat parlamentarny otrzymany od obywateli wenezuelskich w atmosferze wolnej od zastraszania i działań odwetowych;

I. mając na uwadze, że wybory prezydenckie, które odbyły się 20 maja 2018 r., przeprowadzono niezgodnie z minimalnymi międzynarodowymi standardami wiarygodnego procesu wyborczego; mając na uwadze, że UE wraz z innymi organizacjami regionalnymi i państwami demokratycznymi nie uznała ani tych wyborów, ani władz powołanych w wyniku tego bezprawnego procesu;

J. mając na uwadze, że utrzymujące się działania przeciwko członkom Zgromadzenia Narodowego - w tym nękanie i zastraszanie 59 posłów przez nielegalne grupy i przez organy bezpieczeństwa, 29 arbitralnych zatrzymań i 27 wymuszonych wyjazdów z kraju, a także tortury i wymuszone zaginięcia - utrudniają Zgromadzeniu Narodowemu wykonywanie jego zadań konstytucyjnych;

K. mając na uwadze, że sytuacja w zakresie praw człowieka, praworządności i demokracji w Wenezueli poważnie się pogarsza od kilku lat, a zwłaszcza od czasu dojścia do władzy Nicolasa Maduro w następstwie zakwestionowanych wyborów w 2013 r.; mając na uwadze, że w kraju zdecydowanie pogłębia się kryzys polityczny, gospodarczy, instytucjonalny i społeczny oraz wielowymiarowy kryzys humanitarny;

1. uznaje i popiera Juana Guaidó jako prawowitego przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego i prawowitego tymczasowego prezydenta Boliwariańskiej Republiki Wenezueli wybranego w wyniku przejrzystego i demokratycznego głosowania zgodnie z art. 233 konstytucji Wenezueli;

2. zdecydowanie potępia próbę parlamentarnego zamachu stanu podjętą przez reżim Nicolasa Maduro i jego sojuszników, a także starania zmierzające do uniemożliwienia Zgromadzeniu Narodowemu - jedynemu prawowitemu demokratycznemu organowi Wenezueli - prawidłowego wykonywania mandatu konstytucyjnego udzielonego mu przez Wenezuelczyków;

3. wyraża ubolewanie w związku z tymi poważnymi naruszeniami, które są niezgodne z właściwą procedurą wyboru przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego i stanowią kolejny krok w pogłębiającym się kryzysie wenezuelskim; zdecydowanie sprzeciwia się naruszeniom demokratycznego, konstytucyjnego i przejrzystego funkcjonowania Zgromadzenia Narodowego, a także ciągłym aktom zastraszania, przekupstwu, wymuszeniom, przemocy, torturom i wymuszonym zaginięciom oraz arbitralnym decyzjom przeciwko jego członkom;

4. ponownie wyraża pełne poparcie dla Zgromadzenia Narodowego, które jest jedynym prawomocnie wybranym i organem demokratycznym w Wenezueli i którego uprawnienia - w tym prerogatywy i bezpieczeństwo jego członków - należy respektować; podkreśla, że pokojowe rozwiązanie polityczne można wypracować jedynie przy pełnym poszanowaniu prerogatyw konstytucyjnych Zgromadzenia Narodowego;

5. przypomina, że UE jest gotowa wspierać prawdziwy proces prowadzący do pokojowego i demokratycznego rozwiązania kryzysu na podstawie planu działania przyjętego przez Zgromadzenie Narodowe Wenezueli; podkreśla, że wcześniejsze próby zażegnania kryzysu na drodze negocjacji i dialogu nie przyniosły wymiernych rezultatów; wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) do kontynuowania prac za pośrednictwem międzynarodowej grupy kontaktowej;

6. przypomina, że poszanowanie instytucji i zasad demokratycznych oraz przestrzeganie praworządności stanowią niezbędne warunki do znalezienia pokojowego i trwałego rozwiązania kryzysu w Wenezueli z korzyścią dla ludności tego kraju;

7. wzywa wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do zaostrzenia reakcji UE z myślą o przywróceniu demokracji w Wenezueli, w tym przez przedłużenie ukierunkowanych sankcji wobec osób odpowiedzialnych za naruszenia praw człowieka i represje oraz objęcie tymi sankcjami członków ich rodzin; popiera oświadczenie UE w tej sprawie;

8. wzywa te państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do uznania prawowitego mandatu prezydenta Guaidó i z zadowoleniem przyjmuje uznanie go przez Wysokiego Przedstawiciela za jedyny organ demokratyczny uznany przez UE; w związku z tym domaga się uznania przedstawicieli politycznych mianowanych przez Juana Guaidó;

9. zwraca się o wysłanie misji informacyjnej do kraju w celu dokonania oceny sytuacji;

10. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, prawowitemu tymczasowemu prezydentowi Boliwariańskiej Republiki Wenezueli i przewodniczącemu Zgromadzenia Narodowego Boliwariańskiej Republiki Wenezueli, rządom i parlamentom Grupy z Limy, Europejsko-Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu oraz sekretarzowi generalnemu Organizacji Państw Amerykańskich.

¹ Teksty przyjęte, P8_TA(2019)0061.

² Dz.U. L 291 z 12.11.2019, s. 42.