Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie spójnej polityki UE dla sektora kultury i sektora...

AA.

mając na uwadze, że na dzisiejszym konsolidującym się i zglobalizowanym rynku innowacyjne i oparte na badaniach europejskie branże kulturalne i kreatywne są niezbędne do zapewnienia różnorodności językowej i kulturowej, pluralizmu i oferty innowacyjnych usług o wysokiej jakości;

AB.

mając na uwadze, że chociaż obecnie dostęp do treści kulturalnych i kreatywnych oraz ich przekazywanie odbywają się na większą skalę niż kiedykolwiek wcześniej, w szczególności dzięki takim usługom jak platformy umożliwiające przesyłanie treści przez użytkowników i usługi agregacji treści, oraz że koszty dystrybucji i produkcji spadają w miarę postępu technologicznego, to jednak ów wzrost konsumpcji nie wiąże się z analogicznym wzrostem przychodów w sektorze kulturalnym i kreatywnym, w dużym stopniu ze względu na brak przejrzystości w łańcuchu wartości i brak pewności prawa oraz trudności w dostosowaniu się do transformacji cyfrowej, których doświadczają sektory tradycyjne;

AC.

mając na uwadze, że do Komisji zaapelowano o przyjęcie właściwych środków ułatwiających pojawianie się atrakcyjnych legalnych ofert i dostępności transgranicznej, tak aby zmniejszyć znaczną nierównowagę w rozkładzie wartości oraz zapewnić autorom, twórcom, wykonawcom i posiadaczom praw uczciwe wynagrodzenie za pracę;

AD.

mając na uwadze, że branże kulturalne i kreatywne przechodzą istotną transformację w wyniku rozwoju technologii cyfrowych, co prowadzi do zmian warunków produkcji artystycznej i wpływa na prawo własności intelektualnej;

AE.

mając na uwadze, że branże kulturalne i kreatywne są nadal niedoceniane i nieuznawane, szczególnie pod względem zdolności dostępu do kapitału na rozpoczęcie działalności i do finansowania;

AF.

mając na uwadze, że najnowsze badanie zlecone przez Komisję 21 uwzględnia w swej definicji branż kulturalnych i kreatywnych oparte na kreatywności branże luksusowe; mając na uwadze, że branże związane z modą i branże luksusowe opierają się w dużym stopniu na wkładzie o charakterze kulturalnym i kreatywnym, przyczyniają się do zachowania wielowiekowego europejskiego know-how oraz odwołują się do dziedzictwa kulturowego i tradycji, które nie dają się powielać przez innych; mając na uwadze, że należy wzmocnić współpracę w celu uwzględnienia zmian dotyczących zatrudnienia i zapotrzebowania na określone umiejętności;

AG.

mając na uwadze, że krajowe dane szacunkowe dotyczące branż kulturalnych i kreatywnych rzadko są porównywalne, ponieważ państwa członkowskie w dalszym ciągu stosują różne definicje tych branż; zauważa, że takie definicje obejmują także szerokie kategorie branż kulturalnych i kreatywnych, takie jak oprogramowanie, reklama i marketing, odnoszące duże sukcesy zarówno pod względem gospodarczym, jak i jako przykłady europejskiej kreatywności i przedsiębiorczości;

AH.

mając na uwadze, że w 2013 r. międzynarodowy handel towarami podrobionymi i pirackimi sięgał 2,5 % handlu światowego i 5 % przywozu do UE, co odpowiada kwocie 85 mld EUR;

AI.

mając na uwadze, że w gospodarce przemysłowej inwestycje przeważnie skupiały się na dobrach materialnych, które stanowiły główne czynniki wzrostu, natomiast w dzisiejszej gospodarce kreatywnej głównym to dobra niematerialne są głównym przedmiotem inwestycji, źródłem wartości i czynnikiem wzrostu; mając na uwadze, że finansowanie branż kulturalnych i kreatywnych należy rozpatrywać w tym kontekście;

AJ.

mając na uwadze, że jakkolwiek rozwój technologii i infrastruktury cyfrowej jest priorytetem europejskiej polityki, to jednak nadal konieczna jest poprawa rozpowszechniania dóbr i usług kulturalnych i kreatywnych w internecie za pośrednictwem instytucji kultury;

AK.

mając na uwadze, że branże kulturalne i kreatywne przyczyniają się do utrzymania i poprawy stanu ogromnego dziedzictwa kulturowego, historycznego i architektonicznego Europy; mając na uwadze, że sektor kulturalny i kreatywny jest ważny dla rozwoju dyplomacji kulturalnej, branży turystycznej i promocji kultury narodowej i lokalnej, gdyż stymuluje postęp i rozwój miast i regionów;

1.

zwraca się do Komisji o opracowanie kompleksowej, spójnej i długofalowej ramowej polityki przemysłowej na rzecz sektora kulturalnego i kreatywnego, a także zwraca się do UE o uwzględnienie rozwoju, skutecznej popularyzacji i ochrony oraz odpowiedniego finansowania branż kulturalnych i kreatywnych w jej celach strategicznych i ogólnych priorytetach, tak aby pobudzać ich konkurencyjność i umożliwić im pełne wykorzystanie ich potencjału pod względem tworzenia wysokiej jakości zatrudnienia i wzrostu;

2.

zwraca się do Komisji o tworzenie przyszłej polityki w oparciu o następującą definicję branż kulturalnych i kreatywnych: "branże kulturalne i kreatywne to branże bazujące na wartościach kulturowych, różnorodności kulturowej, kreatywności indywidualnej lub zbiorowej oraz umiejętnościach i talentach, mogące generować innowacje, dochody i miejsca pracy poprzez tworzenie wartości społecznej i gospodarczej, w szczególności pochodzącej z własności intelektualnej; należą do nich następujące segmenty bazujące na wkładzie o charakterze kulturowym i kreatywnym: architektura, archiwa i biblioteki, rękodzieło artystyczne, sektor audiowizualny (obejmujący film, telewizję, oprogramowanie i gry wideo oraz multimedia i nagrania muzyczne), dziedzictwo kulturowe, wzornictwo, oparte na kreatywności branże luksusowe i moda, festiwale, muzyka na żywo, przedstawienia artystyczne, literatura i działalność wydawniczą (gazety i czasopisma), radio oraz sztuki wizualne, a także reklama";

3.

wzywa Komisję - zważywszy na fakt, że państwa członkowskie stosują krajowe systemy klasyfikacji działalności należącej do branż kulturalnych i kreatywnych - do określenia konkretnych wskaźników służących monitorowaniu i analizie wpływu kulturalnego, gospodarczego i społecznego oraz dynamiki jej polityki i wniosków regulacyjnych dotyczących sektora kulturalnego i kreatywnego oraz roli tego sektora jako siły napędowej innowacji i wzrostu we wszystkich innych dziedzinach działalności w UE oraz w powiązanych państwach trzecich; podkreśla, że w związku z tym potrzebne jest zbadanie i wskazanie alternatywnych źródeł danych w celu uzupełnienia i ulepszenia oficjalnych statystyk; podkreśla, że w branżach kulturalnych i kreatywnych często stosuje się złożone modele biznesowe, które mogą stanowić wyzwanie dla tradycyjnych form finansowania oraz że ważne jest, aby zapewnić lepsze zrozumienie pozytywnych skutków inwestycji publicznych oraz dostarczyć analiz na poziomie potrzebnym do przyciągnięcia większych inwestycji prywatnych; ponadto wzywa Komisję do zapewnienia wysiłku koordynacyjnego, aby ułatwić synergię ponadnarodową w sprawach takich jak np. projekty współpracy, możliwości dotyczące mobilności oraz wspólne przedsięwzięcia w tej dziedzinie;

4.

podkreśla, że potrzeba pozyskania danych statystycznych dotyczących branż kulturalnych i kreatywnych przyczynia się również do debaty na temat polityki kulturalnej, oraz zachęca Komisję i Eurostat - zważywszy na czynione przez nie wysiłki w zakresie regularnego analizowania i mierzenia wpływu polityki kulturalnej na sektor kulturalny i kreatywny jako całość - aby uwzględniały ten sektor w statystyce rocznej, na podstawie analizy wartości i efektów mnożnikowych tworzonych przez branże kulturalne i kreatywne w epoce cyfrowej, oraz publikowały co dwa lata sprawozdanie w sprawie rozwoju branż kulturalnych i kreatywnych w Europie; w tym kontekście zwraca uwagę na potrzebę wzmocnienia roli Eurostatu i Wspólnego Centrum Badawczego;

5.

wzywa Komisję do wprowadzenia programu ramowego, który wypełni lukę pomiędzy działaniami badawczo-rozwojowymi, europejską produkcją treści kreatywnych i innowacjami technologicznymi w dziedzinie mediów i poza nią; zwraca uwagę, że taki ramowy program wspierałby produkcję twórczych i konkurencyjnych usług w UE, a także zwiększyłby możliwości handlowe i możliwości zatrudnienia oraz dostęp do rynku dla MŚP i przedsiębiorstw typu startup, a jednocześnie wzbogaciłby pluralistyczny i zróżnicowany krajobraz europejski opierający się na silnej synergii między branżami kulturalnymi i kreatywnymi a innowacjami technologicznymi, tym samym wzmacniając europejski jednolity rynek cyfrowy;

6.

podkreśla fakt, że podstawę cyfrowej technologii i infrastruktury stanowią treści dostarczane przez twórców; zauważa, że bezpośredni dostęp do odbiorców na całym świecie doprowadził do powstania nowych form treści artystycznych i kreatywnych; w związku z tym wzywa Komisję, aby - przy zapewnieniu zrównoważonego traktowania potrzeb wszystkich zainteresowanych podmiotów - wprowadziła właściwe ramy prawne, w tym w zakresie prawa autorskiego, dotyczące łańcucha wartości w epoce cyfrowej, które uwzględniałyby specyfikę sektora, umożliwiałyby dalsze innowacje, wspierałyby przejrzyste stosunki umowne i doprowadziłyby do ustanowienia prawa do uczciwego wynagrodzenia i ochrony prawnej w odniesieniu do autorów, twórców i wszystkich podmiotów zaangażowanych w proces twórczy oraz ich utworów, a tym samym zapewniłaby dobrze prosperującą gospodarkę cyfrową;

7.

podkreśla potrzebę współpracy oraz znaczenie stałej wymiany wiedzy i najlepszych praktyk między państwami członkowskimi starającymi się wspierać i stymulować branżę twórczą oraz promować kreatywność i produktywność na wszystkich poziomach;

8.

uważa, że ochrona prawa autorskiego i praw pokrewnych ma kluczowe znaczenie dla dochodu w branżach kulturalnych i kreatywnych; w świetle trwającej reformy prawa autorskiego apeluje do Komisji o stworzenie wyważonych rozwiązań prawnych dostosowanych do epoki cyfrowej, obejmujących partnerstwa z przemysłem i grupami konsumenckimi, sprzyjających i odpowiadających jednocześnie interesom MŚP, bardzo małych przedsiębiorstw i mikroprzedsiębiorstw, twórców, podmiotów prawa autorskiego, użytkowników praw, freelancerów oraz konsumentów, w celu przesłania wyraźnego sygnału, iż zwolnienie od odpowiedzialności może mieć zastosowanie wyłącznie do faktycznie neutralnych i biernych dostawców usług internetowych, zgodnie z dyrektywą w sprawie handlu elektronicznego oraz orzecznictwem TSUE, nie zaś do usług, które odgrywają czynną rolę w dystrybucji, promocji i sprzedaży treści kosztem twórców; uważa, że ze względu na wolny od granic charakter środowiska cyfrowego istnieje potrzeba zapewnienia spójności między organami regulacyjnymi, organami ścigania i systemem sądowym w UE;

9.

podkreśla fakt, że sprawdzanie informacji dotyczących posiadaczy praw i nieprzejrzyste przepisy w zakresie prawa autorskiego stanowią obciążenia administracyjne wiążące się z wysokimi kosztami i znacznym wysiłkiem, zwłaszcza dla MŚP działających transgranicznie; zaleca w związku z tym, aby ustanowiono wspólną ogólnoeuropejską bazę danych zawierającą wszystkie dostępne informacje na temat posiadaczy praw w poszczególnych sektorach, co ułatwi ustalanie praw;

10.

podkreśla, że dyrektywa 2014/26/UE doprowadziła do poprawy systemu udostępniania praw autorskich w zakresie utworów muzycznych w środowisku internetowym; zwraca się do Komisji o poprawę również w zakresie dobrego zarządzania, efektywności, przejrzystości i odpowiedzialności organizacji zbiorowego zarządzania prawami w innych sektorach;

11.

podkreśla fakt, że piractwo i podrabianie w dalszym ciągu stanowią poważny problem zarówno dla branż kulturalnych i kreatywnych, jak i dla obywateli; zaznacza, że tego rodzaju nielegalne działania powodują poważne straty pod względem dochodu i zatrudnienia oraz mogą powodować problemy związane ze zdrowiem i bezpieczeństwem wymagające rozwiązania; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie branży w poszukiwanie rozwiązań mających na celu walkę z piractwem i podrabianiem oraz podkreśla potrzebę nasilenia walki z tymi nielegalnymi działaniami;

12.

podkreśla potrzebę monitorowania i poprawy stosowania obowiązujących przepisów wykonawczych w całej UE; zaleca, by rozważyć wprowadzenie bardziej dotkliwych sankcji i popularyzację systemu gwarancji identyfikowalności jako środka odstraszającego osoby zajmujące się podrabianiem - szczególnie na dużą skalę i w celach komercyjnych - a także zwiększenie kwot odszkodowań i rekompensat należnych posiadaczom praw; zwraca się do UE i państw członkowskich, aby przeprowadziły kampanie uświadamiające wymierzone w piractwo i podrabianie oraz określiły tendencje i skuteczniej na nie reagowały, przy jednoczesnym zachęcaniu posiadaczy praw i usługodawców do zapewnienia łatwych dróg dostępu do legalnych treści, tak aby zniechęcać do piractwa; podkreśla potrzebę zaangażowania wszystkich podmiotów gospodarki cyfrowej w walkę z podrabianiem w internecie;

13.

wzywa Komisję do zaproponowania skutecznych środków służących zwalczaniu piractwa w internecie, w szczególności do dopilnowania, aby w ramach usług online, które polegają na przechowywaniu treści, stosowano skuteczne środki mające na celu usuwanie z serwisu nielegalnie pozyskanych treści oraz podejmowano działania uniemożliwiające ponowne pojawienie się tych treści po ich usunięciu;

14.

uważa, że zasadnicze znaczenie ma odejście od myślenia tunelowego w tradycyjnych obszarach polityki oraz wspieranie efektów mnożnikowych w dziedzinie kultury i twórczości;

15.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby stosownie do swoich obszarów kompetencji przyczyniały się do popularyzacji współpracy międzysektorowej, tworząc "laboratoria szkoleniowe", centra kreatywności, przestrzenie wspólnej pracy, programy tworzenia sieci kontaktów oraz klastry i sieci kultury i kreatywności na szczeblu regionalnym, krajowym, europejskim i międzynarodowym w celu wspierania interakcji pomiędzy mikroprzedsiębiorstwami, małymi, średnimi i dużymi przedsiębiorstwami oraz między organizacjami niedochodowymi i spółkami handlowymi sektora kulturalnego i kreatywnego, przedstawicielami tradycyjnego rzemiosła, organizacjami działającymi na rzecz ochrony dziedzictwa, sektorem turystycznym, ośrodkami badawczymi, uniwersytetami, inwestorami i podmiotami kształtującymi politykę; wzywa ponadto do wspierania rozwoju przyjaznego dla innowacji i zapewniającego ochronę otoczenia prawnego dla tworzenia i testowania nowych modeli biznesowych, produktów i usług w drodze partnerstwa strategicznego między producentami, dystrybutorami i deweloperami, a także do wspierania działalności inkubatorów biznesu;

16.

uważa, że konieczne jest utrzymanie przez UE i jej państwa członkowskie możliwości ochrony i rozwoju polityk kulturalnych i audiowizualnych oraz że należy czynić to w ramach obowiązujących przepisów, norm i umów, w tym Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego; postuluje więc, aby wyłączenie usług kulturalnych i audiowizualnych, w tym usług internetowych, było jasno określane w umowach między Unią a państwami trzecimi; nalega w związku z powyższym na konieczność wyłączenia usług kulturalnych i audiowizualnych z zakresu ogólnych umów o wolnym handlu, a jednocześnie zwraca uwagę, że dzieła kultury i pracy twórczej mają rzeczywistą dwojaką wartość;

17.

wzywa Komisję, aby propagowała i wspierała tworzenia, usprawnianie i poszerzanie infrastruktury mającej kluczowe znaczenie dla wspierania branż kreatywnych w Europie, szczególnie przez zapewnienie rozwoju szerokopasmowych łączy internetowych o dużej przepustowości na obszarach wiejskich i oddalonych;

18.

uznaje, że wiele miast i regionów w całej Europie opracowało plany strategiczne na rzecz lokalnych branż kulturalnych i kreatywnych; wzywa Komisję do korzystania z najlepszych praktyk przewidzianych w tych strategiach;

19.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do potraktowania Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego 2018 jako istotnej okazji do zwiększenia europejskiej doskonałości w dziedzinie branż kulturalnych i kreatywnych oraz do podkreślenia konieczności zapewnienia właściwego programowania i finansowania;

20.

wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych do wykorzystania potencjału dyplomacji kulturalnej dzięki propagowaniu i zwiększeniu siły konkurencyjnej europejskiego sektora kulturalnego i kreatywnego;

21.

zaznacza, że branże kulturalne i kreatywne, na które w większości składają się MŚP, działają w stale zmieniającym się otoczeniu i jako takie musza podejmować wyzwanie polegające na refleksji nad nowymi modelami biznesowymi i na ich kształtowaniu, aby rozwijać rozwiązania rynkowe i przyciągać nowych odbiorców; zwraca uwagę na szanse, które nowe technologie informacyjno-komunikacyjne - takie jak technologia dużych zbiorów danych, chmury obliczeniowe, internet przedmiotów - oferują gospodarce i społeczeństwu, zwłaszcza gdy są zintegrowane z sektorami takimi jak branże kulturalne i kreatywne, w szczególności pod względem dystrybucji, eksploatacji i produkcji dzieł pracy twórczej; podkreśla jednak, że aby branże kulturalne i kreatywne mogły w pełni wykorzystać potencjał nowych technologii w zakresie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, należy nadać priorytet ukończeniu budowy jednolitego rynku cyfrowego; ponadto podkreśla, że potrzebne jest zwiększenie pewności prawa oraz ograniczenie obciążenia administracyjnego; wzywa państwa członkowskie i Komisję do wspierania cyfryzacji treści kulturalnych; podkreśla w związku z tym, że plan Komisji "Cyfryzacja przemysłu" i unijne ramy wykonawcze powinny w pełni uwzględniać specyfikę branż kulturalnych i kreatywnych;

22.

uważa, że platformy cyfrowe są sposobem na zapewnienie szerszego dostępu do dzieł kultury i pracy twórczej oraz oferują sektorowi kulturalnemu i kreatywnemu większe możliwości rozwijania nowych modeli biznesowych; zwraca uwagę, że należy rozważyć, w jaki sposób przy funkcjonowaniu tego procesu można zapewnić większą pewność prawa i szacunek dla posiadaczy praw; podkreśla znaczenie przejrzystości oraz zapewnienia uczciwych, równych warunków działania; uważa w związku z tym, że ochrona posiadaczy praw w ramach prawa autorskiego i prawa własności intelektualnej jest konieczna, aby zapewnić uznawanie wartości oraz stymulowanie innowacji, kreatywności, inwestycji i tworzenia treści;

23.

podkreśla, że cyfryzacja i konwergencja mediów stwarzają nowe możliwości w zakresie dostępności, dystrybucji i promowania dzieł europejskich, oraz podkreśla znaczenie zagwarantowania finansowania służącego potrzebom cyfryzacji, ochrony i dostępności online europejskiego dziedzictwa kulturowego;

24.

wskazuje, że nietypowe formy zatrudnienia (praca w niepełnym wymiarze godzin i umowy na czas określony, praca tymczasowa oraz samozatrudnienie zależne od sytuacji gospodarczej) osób pracujących w dziedzinach kulturalnych i kreatywnych, szczególnie w sektorze mediów i kultury, są powszechne; podkreśla potrzebę usunięcia przeszkód w mobilności artystów i specjalistów w dziedzinie kultury oraz popiera wniosek Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego skierowany do Komisji, w którym zwrócono się o zapewnienie odpowiedniego rozwiązania w celu poprawy mobilności pracowników branż kulturalnych i kreatywnych w UE oraz uproszczenie procedur wizowych do celów wymiany z państwami trzecimi;

25.

wzywa państwa członkowskie, aby opracowały lub wdrożyły ramy prawne i instytucjonalne dotyczące działalności twórczej i artystycznej przez przyjęcie lub zastosowanie szeregu spójnych i kompleksowych środków dotyczących umów, metod zbiorowej reprezentacji, zabezpieczenia społecznego, ubezpieczenia zdrowotnego, opodatkowania bezpośredniego i pośredniego oraz zgodności z przepisami europejskimi w celu zwiększenia mobilności artystów w całej UE;

26.

zwraca uwagę na wysoki udział kobiet w branżach kreatywnych i podkreśla w szczególności sytuację matek pracujących na własny rachunek lub powracających do pracy zawodowej (matek-przedsiębiorczyń);

27.

zwraca uwagę na aktualną średnią różnicę wynagrodzeń (16,1 % w 2014 r.) i emerytur (40,2 %) mężczyzn i kobiet w UE oraz podkreśla, że w branżach kulturalnych i kreatywnych kobiety napotykają takie same przeszkody jak w innych sektorach gospodarki, w szczególności związane z różnicami w wynagrodzeniach i emeryturach, dostępem do finansowania, stereotypami, a także w zakresie szkolenia i uczenia się przez całe życie;

28.

podkreśla, że kreatywne myślenie występuje u każdego człowieka i że zdolności kreatywne należy rozwijać od dzieciństwa, aby stworzyć podstawy dla ciągłego napływu talentów twórczych zauważa jednak, że umiejętności te można wspierać na wszystkich etapach życia, w szczególności przez dostępne programy nauki przez całe życie; zachęca państwa członkowskie, aby wspierały szerzenie wiedzy na temat branż kulturalnych i kreatywnych w programach kształcenia i szkolenia, rozwijały nauczanie umiejętności korzystania z mediów i umiejętności cyfrowych oraz doskonaliły systemy szkolenia, uczenia się i kwalifikacji, co umożliwi uczniom w każdym wieku przechodzenie kompleksowego szkolenia w dyscyplinach twórczych i artystycznych;

29.

zwraca uwagę na brak umiejętności przekrojowych - w szczególności w zakresie przedsiębiorczości - wśród absolwentów kierunków kulturalnych i artystycznych, a także ich niewystarczającą wiedzę na temat prawa autorskiego i sposobów ochrony wynikających z niego praw; w związku z tym uważa za istotne, aby zachęcić państwa członkowskie i instytucje edukacyjne do zajęcia się tym niedoborem przez dostosowanie programów nauczania, tak aby zapewnić stałe szkolenie zawodowe i lepiej zintegrować kształcenie w dziedzinach kreatywnych i w zakresie przedsiębiorczości, a tym samym zwiększyć umiejętności przedsiębiorców z sektora kreatywnego w zakresie biznesu, finansów, marketingu i zarządzania;

30.

wzywa państwa członkowskie do zwiększenia wsparcia dla nauczycieli, aby umożliwić im rozwijanie zdolności twórczych i innowacyjnych młodzieży przez unowocześnienie procesu nauczania oraz włączenie kompetencji medialnych, sztuki, muzyki, teatru i filmu do programów kształcenia i szkolenia; apeluje do państw członkowskich o działanie na rzecz rozwoju wiedzy na temat dziedzictwa kulturowego, praktyk artystycznych i wyrazu artystycznego, a także rozwoju umiejętności miękkich ukierunkowanych na kreatywność i innowacyjność; wzywa również państwa członkowskie, aby wspierały współpracę między szkołami, z myślą o wymianie najskuteczniejszych metod i praktyk w zakresie pobudzania kreatywności i innowacyjności, a w ten sposób pomagały obywatelom w docenieniu produktów i usług branż kreatywnych;

31.

przypomina, że partnerstwa z systemem kształcenia mogą również wnosić wkład w stymulujące otoczenie edukacyjnego i integrację społeczności znajdujących się w niekorzystnej sytuacji i zmarginalizowanych oraz stwarzać szanse dla osób z ubogich regionów;

32.

podkreśla potencjał branż kulturalnych i kreatywnych pod względem zatrudnienia ludzi młodych i pod względem reindustrializacji, a w szczególności coraz większe możliwości w sektorze kulturalnym i kreatywnym, które otoczenie cyfrowe stwarza dla młodych ludzi; wzywa Komisję i państwa członkowskie do ujęcia branż kulturalnych i kreatywnych w ramach Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych oraz do zapewnienia finansowania umożliwiającego wspieranie ścieżek kariery i szkoleń w tym sektorze przez tworzenie programów praktyk, ułatwianie mobilności i wymianę w ramach programów mentorskich i staży; wzywa do jak najbardziej efektywnego wykorzystywania w tym celu środków przewidzianych w ramach gwarancji dla młodzieży;

33.

przypomina, że jednym z głównych wyzwań stojących przed sektorem dziedzictwa kulturowego jest stopniowe zanikanie tradycyjnych umiejętności i rzemiosł; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zapewniły ochronę dziedzictwa, różnorodności kulturowej i językowej, tradycyjnych umiejętności oraz know-how na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym, a także chroniły i wspierały działalność rzemieślniczą powiązaną z sektorem kulturalnym i kreatywnym, promowały i ułatwiały przekazywanie know-how oraz kładły silniejszy nacisk na szkolenie zawodowe i na wysoko wykwalifikowanych pracowników, aby przyciągać talenty, co obejmuje doskonałość w zakresie rzemiosła w sektorze budowlanym oraz w pracach konserwacyjnych i remontowych; podkreśla w związku z tym, że należy koniecznie pielęgnować silne powiązania strategiczne między polityką kulturalną a zasobami społecznymi i produkcyjnymi;

34.

zwraca się do Komisji o zwiększanie świadomości na temat możliwości rozwoju kariery w zawodach rzemieślniczych i produkcyjnych powiązanych z sektorem kulturalnym i kreatywnym poprzez kampanie uświadamiające i politykę wspierającą przekazywanie wiedzy w celu zachowania rzemiosła i umiejętności eksperckich w tych sektorach;

35.

zachęca państwa członkowskie do podjęcia działań następczych w odniesieniu do środków zachęty związanych z programem Erasmus+ w celu upowszechniania podejścia ponadsektorowego obejmującego różne obszary w ramach kształcenia formalnego, pozaformalnego i nieformalnego, szkoleń i nauki przez całe życie; zachęca placówki szkolnictwa wyższego i zawodowego do tworzenia programów edukacyjnych łączących w sobie elementy sztuki i kultury, nauk ścisłych, inżynierii, technologii, biznesu i innych stosownych dziedzin; wzywa w szczególności do poczynienia kroków w celu zlikwidowania barier oddzielających nauki ścisłe, technologię, inżynierię i matematykę oraz technologie informacyjno-komunikacyjne od przedmiotów z zakresu sztuki i wzornictwa, aby wspierać rozwój karier technicznych w branżach kreatywnych oraz karier twórczych w sektorze nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki, co ma podstawowe znaczenie dla rozwoju europejskiego sektora kulturalnego i kreatywnego; podkreśla potrzebę wspierania centrów doskonałości i propagowania wymiany między różnymi zawodami w tym sektorze, w tym w państwach trzecich, oraz przyciągania i rozwijania talentów kreatywnych;

36.

zachęca państwa członkowskie do wspierania współpracy między uczelniami artystycznymi, podmiotami świadczącymi usługi w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego, uniwersytetami i przedsiębiorstwami sektora kulturalnego i kreatywnego, w tym przez rezydentury artystyczne w otoczeniu biznesowym i w placówkach edukacyjnych, aby zapewnić lepsze dostosowanie podaży umiejętności do potrzeb rynku pracy oraz pobudzić potencjał konkurencyjny tego sektora; zaleca rozwój ścieżek umożliwiających jednoczesną pracę i naukę, takich jak dualne systemy kształcenia;

37.

zaleca opracowanie i przyjęcie strategii mających na celu podniesienie poziomu udziału obywateli UE w życiu kulturalnym, który to poziom w wielu państwach członkowskich jest nadal zatrważająco niski; podkreśla, że spowodowałoby to korzyści zarówno pod względem szerszego wspierania talentów kreatywnych, jak i pod względem zabezpieczenia większej i silniejszej bazy popytowej na unijne produkty sektora kulturalnego i kreatywnego;

38.

apeluje o utworzenie europejskiej nagrody dla branż kulturalnych i kreatywnych na wzór nagrody przyznawanej w tej dziedzinie wspólnie przez Francję i Niemcy;

39.

podkreśla ogromny potencjał kobiet w obszarze innowacyjności i przedsiębiorczości oraz istotną rolę, którą odgrywają one w branżach kulturalnych i kreatywnych; zachęca państwa członkowskie, aby oferowały odpowiednie wsparcie finansowe i szkolenia oraz zwraca uwagę na znaczenie, jakie mają tworzenie sieci kontaktów i wymiana najlepszych praktyk;

40.

postuluje możliwość rozważenia programów mobilności dla młodych innowatorów pod kątem wspierania wymiany i innowacyjności w dziedzinie kultury i twórczości;

41.

odnotowuje komunikat Komisji pt. "Nowy europejski program na rzecz umiejętności: wspólne działania na rzecz wzmocnienia kapitału ludzkiego, zwiększania szans na zatrudnienie i konkurencyjności" i podziela pogląd, że "w szybko zmieniającej się gospodarce światowej umiejętności będą w znaczącym stopniu warunkowały konkurencyjność i możliwości stymulowania innowacji", że "stanowią one czynnik przyciągający dla inwestycji i katalizator efektu narastających korzyści pod względem tworzenia miejsc pracy i wzrostu" oraz że "stanowią [one] klucz do osiągnięcia spójności społecznej"; uważa, że w ramach przeglądu ram kompetencji kluczowych i europejskich ram kwalifikacji należy koniecznie zwrócić szczególną uwagę na umiejętności twórcze;

42.

zachęca państwa członkowskie do podejmowania inicjatyw takich jak wprowadzona przez rząd włoski "premia kulturalna" w wysokości 500 EUR wypłacana wszystkim 18-latkom legalnie zamieszkującym Włoszech, której przeznaczeniem mają być wyłącznie "działania wzbogacające kulturalnie", takie jak zwiedzanie muzeów, galerii, wykopalisk archeologicznych i miejsc związanych z dziedzictwem kulturowym, czytanie książek i oglądanie filmów;

43.

zwraca uwagę, że branże kulturalne i kreatywne w niemałej części korzystają z publicznego wsparcia kultury, co znacząco przyczynia się do różnorodności kulturowej w Unii Europejskiej; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w ramach swoich kompetencji nadal przeznaczały wystarczającą część swoich budżetów na publiczne wsparcie kultury;

44.

podkreśla konieczność wzmocnienia polityki państwowej wspierającej sektor kulturalny i kreatywny oraz konieczność zwiększenia budżetów przeznaczonych na kulturę; zwraca uwagę, że finansowanie publiczne doznało poważnych cięć budżetowych w państwach członkowskich, co stanowi poważne zagrożenie dla europejskiej kultury i twórczości;

45.

odnotowuje sukces funkcjonujących w niektórych państwach członkowskich systemów ulg podatkowych dla sektora kulturalnego i kreatywnego; w związku z tym zachęca wszystkie państwa członkowskie, aby wprowadzały takie systemy, a jednocześnie potępia specjalne rozwiązania podatkowe - znane jako "interpretacje indywidualne prawa podatkowego" - które umożliwiają niektórym przedsiębiorstwom niezasadne ograniczanie zobowiązań podatkowych do minimum;

46.

zauważa, że uczestnictwo we wszystkich finansowanych przez UE programach pozostaje otwarte dla branż kulturalnych i kreatywnych, lecz że należy uznać, iż potencjał tego uczestnictwa nie jest w pełni wykorzystywany; zwraca się do Komisji, aby w pierwszym etapie utworzyła pojedynczy punkt kontaktowy - np. stronę internetową - gdzie poszczególne zainteresowane dyrekcje generalne pozostałyby w ścisłej interakcji, aby ukazywać różne możliwości finansowania dla branż kulturalnych i artystycznych, upowszechniać informacje za pośrednictwem paneuropejskich sieci kulturalnych i kreatywnych oraz organizacji krajowych, gromadzić i propagować przykłady najlepszych praktyk oraz zwiększać wiedzę inwestorów i instytucji finansowych na temat specyfiki i różnorodnych wyzwań, przed jakimi stoją branże kulturalne i kreatywne, gdyż zwiększyłoby to świadomość co do finansowania tych branż i jego dostępności;

47.

wzywa Komisję, aby podjęła działania zmierzające do uwzględnienia problematyki unijnego wsparcia dla branż kulturalnych i kreatywnych, w tym finansowania, przez przyjęcie nadrzędnej i przekrojowej strategii UE; podkreśla jednak, że istotne, jest, aby zdawać sobie sprawę z różnorodnego charakteru branż kulturalnych i artystycznych oraz, odpowiednio, z ich szczególnych potrzeb sektorowych pod względem finansowania i innowacji, a tym samym istotne znaczenie mają szczególne plany wdrażania, takie jak wspólny system ramowy dla programów "Horyzont 2020" i "Kreatywna Europa"; uznaje efekt mnożnikowy, który unijne finansowanie niesie dla branż kulturalnych i kreatywnych, szczególnie w konkretnych regionach;

48.

uznaje ważną rolę odgrywaną przez organizacje niedochodowe, spółdzielnie i przedsiębiorstwa społeczne w branżach kulturalnych i kreatywnych i w związku z tym apeluje o unikanie w ramach unijnego finansowania strukturalnego i społecznego jakiegokolwiek rozróżnienia, które mogłoby ograniczać kwalifikowalność tych struktur;

49.

zauważa, że śródokresowy przegląd WRF oraz sprawozdania z realizacji programów unijnych należy traktować jako dwa powiązane elementy tego samego procesu; zauważa, że szczególnie w przypadku programów "Kreatywna Europa" i "Horyzont 2020" oraz funduszy strukturalnych (EFRR i EFS) rola i znaczenie branż kulturalnych i kreatywnych dla wzrostu, zatrudnienia i spójności terytorialnej powinny być szczególnie doceniane i popularyzowane; podkreśla fakt, że proces ten powinien zapewniać solidne i spójne podstawy dla przeglądu WRF i tworzenia architektury programów unijnych po 2020 r.;

50.

zwraca się do Komisji o przestrzeganie art. 167 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i uznanie branż kulturalnych i kreatywnych, jako części sektora kulturalnego i kreatywnego, za priorytety horyzontalne w ramach unijnych systemów finansowania i programów, szczególnie programu "Horyzont 2020", programu UE na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) oraz europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych;

51.

wzywa Komisję do pełnego wykorzystania potencjalnej synergii występującej pomiędzy różnymi aspektami polityki UE w celu zapewnienia efektywnego wykorzystania funduszy dostępnych w ramach programów UE, takich jak "Horyzont 2020", instrument "Łącząc Europę", program Erasmus+, EaSI, program "Kreatywna Europa" oraz COSME, a także europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (ESIF), z myślą o wspieraniu większej liczby projektów w branżach kulturalnych i kreatywnych;

52.

wskazuje, że przewidzianą na okres programowania 2014-2020 lepszą współpracę między europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi a innymi programami europejskimi, którą w odniesieniu do programów Erasmus+ i "Kreatywna Europa" określono w pkt 4.6 i 6.4 załącznika I do "rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów", można wyraźnie zoptymalizować dzięki, z jednej strony, poprawie informacji o niej w całej UE, a z drugiej strony, dzięki zdecydowanie energiczniejszej realizacji w państwach członkowskich i ich regionach;

53.

wzywa Komisję do zmodyfikowania lub dokonania interpretacji tej części rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/ 2014, która dotyczy pomocy państwa na rzecz kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego w świetle motywu 72 tego rozporządzenia oraz komunikatu Komisji z dnia 19 maja 2016 r., tak aby niektóre środki w sektorze dziedzictwa kulturowego (w szczególności renowacja i ochrona) oraz, w niektórych przypadkach, środki na rzecz działalności kulturalnej wspieranej ze środków UE i dodatkowych środków regionalnych, nie były traktowane jako pomoc państwa;

54.

zauważa, że instrument gwarancyjny funkcjonujący w ramach programu "Kreatywna Europa" stanowi jeden ze sposobów odniesienia się do pilnego zapotrzebowania na dostęp do finansowania pożyczkowego dla innowacyjnych i zrównoważonych projektów w sektorze kulturalnym i kreatywnym; przypomina o opóźnieniu w uruchomieniu instrumentu gwarancyjnego; podkreśla potrzebę zwiększenia budżetu programu "Kreatywna Europa" oraz instrumentu gwarancyjnego, aby skutecznie wspierać europejskie formy wyrazu kulturowego i kreatywnego, zdywersyfikować beneficjentów finansowania, zagwarantować podmiotom kulturalnym ze wszystkich państw członkowskich równy dostęp do instrumentu gwarancyjnego i poprawić ich udział w tym instrumencie;

55.

zauważa, że EFIS powinien zapewniać wsparcie dla MŚP zmagających się z niedoborami kapitałowymi i zazwyczaj być ukierunkowany na projekty o profilu ryzyka wyższym niż projekty wspierane w ramach normalnych działań EBI 22 ; zauważa, że we wrześniu 2016 r. finansowanie przyznano tylko na nieliczne projekty w sektorze kulturalnym i kreatywnym - na który składają się głównie MŚP narażone na wysoki stopień ryzyka - oraz w sektorze kształcenia lub szkolenia oraz podkreśla, że należy dołożyć wszelkich starań, aby poprawić udział tych sektorów w EFIS;

56.

wzywa EBI do podjęcia kwestii braku finansowania dla branż kulturalnych i kreatywnych w ramach EFIS poprzez rozważenie możliwej interakcji z programem "Kreatywna Europa" i instrumentem gwarancyjnym w celu zapewnienia dostosowanych do zapotrzebowania pożyczek w tych branżach;

57.

wzywa Komisję, państwa członkowskie i EBI do wspierania mieszanych metod finansowania, zwłaszcza w postaci partnerstw publiczno-prywatnych, aby zająć się problemem braku dostępności finansowania kapitałowego dla branż kulturalnych i kreatywnych i zaradzić mu;

58.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poprawy otoczenia inwestycyjnego i do rozszerzenia zakresu instrumentów finansowych dostępnych dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP w sektorze kulturalnym i kreatywnym za pomocą nowych i innowacyjnych systemów finansowania, takich jak mikrokredyty, finansowanie z wykorzystaniem kapitału podwyższonego ryzyka, funduszu kapitału zalążkowego i kapitału venture; zauważa, że różne modele finansowania społecznościowego i inwestycji społecznościowych na rzecz branż kulturalnych i kreatywnych mogą stać się solidnym narzędziem finansowania projektów kulturalnych i kreatywnych oraz, jako takie, pożądanym dodatkiem do tradycyjnych źródeł wsparcia finansowego dla branż kulturalnych i kreatywnych jako całości; wzywa w związku z tym Komisję i państwa członkowskie, aby nadal monitorowały i wspierały rozwój rynku finansowania społecznościowego, angażowały instytucje publiczne, lepiej wykorzystywały możliwości instytucjonalnego finansowania społecznościowego, koordynowały stosowanie różnych metod regulacyjnych, zapewniły odpowiednią jasność co do stosowania unijnych przepisów, opracowywały najlepsze praktyki oraz poprawiły ramy regulacyjne przez likwidację obciążeń lub, w razie konieczności, zaproponowanie nowego instrumentu regulacyjnego; zwraca jednak uwagę, że nie może to zastąpić trwałego finansowania publicznego i prywatnego branż kulturalnych i kreatywnych;

59.

uważa, że należy koniecznie zwiększyć rolę, jaką publiczne banki inwestycyjne odgrywają w sektorze kulturalnym i kreatywnym, przez zapewnienie MŚP lepszego dostępu do kredytowania i pomaganie przedsiębiorstwom w poszerzaniu ich rynku zbytu oraz działalności wywozowej;

60.

uważa, że w celu poprawy dostępności finansowania branż kulturalnych i kreatywnych konieczna jest poprawa zdolności do wskazywania i oceny wartości aktywów niematerialnych i prawnych, które mogą być akceptowane jako zabezpieczenie pożyczki; podkreśla konieczność pogłębienia wiedzy wśród inwestorów i instytucji finansowych na temat specyfiki i różnych wyzwań dotyczących branż kulturalnych i kreatywnych, uznawanych za wiążące się z wyższym stopniem ryzyka; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje uwzględnienie przez Komisję sytemu szkoleń dla pośredników finansowych w ramach instrumentu gwarancyjnego dla programu "Kreatywna Europa", gdyż może to również poprawić zdolność branż kulturalnych i kreatywnych do nawiązywania kontaktów z inwestorami zewnętrznymi i do przekonywania ich; uważa jednak za pożyteczne, aby założyć sukces tego systemu i w oczekiwaniu na pozytywną ocenę rozszerzyć go na różne obszary polityki;

61.

wzywa w tym celu do popularyzacji "protokołów własności intelektualnej" wspomagających wycenę prawa własności intelektualnej oraz zachęca Komisję i państwa członkowskie do wdrożenia koniecznych mechanizmów w celu zwiększenia kwalifikowalności prawa własności intelektualnej w ramach usług bankowych oraz uwzględnienia pełnej wartości związanych z nim aktywów;

62.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie spójnej polityki UE dla sektora kultury i sektora kreatywnego (2016/2072(INI)).

Dz.U.UE.C.2018.238.28

Spójna polityka UE dla sektora kultury i sektora kreatywnego