Rezolucja - Dwudziestolecie Komitetu Regionów - Wzmacnianie uprawnień władz lokalnych i regionalnych w Unii Europejskiej.
Dz.U.UE.C.2014.271.1
Akt nienormatywnyRezolucja Komitetu Regionów
Dwudziestolecie Komitetu Regionów Wzmacnianie uprawnień władz lokalnych i regionalnych w Unii Europejskiej
(Dz.U.UE C z dnia 19 sierpnia 2014 r.)
KOMITET REGIONÓW
- uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w których powierzono mu nowe uprawnienia i zakres odpowiedzialności w europejskim systemie politycznym,
- uwzględniając swoją deklarację misji, w której określa się jako zgromadzenie polityczne przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych, pełniące podwójną funkcję terytorialnej i demokratycznej reprezentacji w procesie decyzyjnym Unii,
- uwzględniając umowę o współpracy z Parlamentem Europejskim z dnia 5 lutego 2014 r., która formalizuje wspólną wolę wzmocnienia legitymacji demokratycznej UE,
- uwzględniając Protokół o współpracy między Komisją Europejską a Komitetem Regionów, podpisany w dniu 16 lutego 2012 r., który potwierdza jego zaangażowanie w realizację rocznego programu prac i programu legislacyjnego,
- Powołuje się na wyjątkową rolę, jaką pełni od dwudziestu lat w służbie Unii Europejskiej oraz w służbie przestrzegania zasad pomocniczości i proporcjonalności, a także na rzecz obrony celów spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej.
- Podkreśla swój rosnący wpływ na tworzenie europejskiego prawodawstwa poprzez swą funkcję doradczą oraz podkreśla swoją rolę polityczną w procesie stanowienia prawa Unii Europejskiej, gdzie jego głównym zadaniem jest zapewnianie uwzględnienia w procesie ustawodawczym wiedzy i doświadczenia władz lokalnych i regionalnych w zakresie wdrażania i stosowania prawa UE.
- Podjął decyzję o połączeniu obchodów dwudziestej rocznicy swego istnienia z przedstawieniem perspektyw swojej roli politycznej i instytucjonalnej w zarządzaniu Unią Europejską, by podzielić się w ten sposób swoją wizją przyszłości procesu integracji europejskiej.
- Z myślą o tym proponuje plan działania z trzema celami strategicznymi na rzecz przywrócenia dynamiki Unii Europejskiej.
1. Zwiększyć zaufanie europejskich obywateli do Unii Europejskiej i ich poparcie dla niej
1.1. Zauważa, w świetle wyników ostatnich wyborów europejskich, potrzebę zwiększenia zaufania między Unią Europejską a obywatelami, tak aby działania Unii leżały bliżej ich kręgu zainteresowań i wnosiły rzeczywistą wartość dodaną.
1.2. Podkreśla strategiczną dla powodzenia europejskiego projektu - również w znaczeniu "Europy regionów" - rolę KR-u jako rzecznika władz lokalnych i regionalnych. Podkreśla także, że KR jest niezbędnym pośrednikiem, który wyraża interesy najbliższego obywatelom szczebla sprawowania rządów i dzięki któremu interesy te mogą znaleźć odzwierciedlenie w procesie kształtowania polityki Unii Europejskiej.
1.3. Biorąc pod uwagę przyznane prawnie kompetencje na poziomie europejskim i krajowym, jest zdania, że do wspólnej odpowiedzialności instytucji europejskich, państw członkowskich oraz władz lokalnych i regionalnych należy poprawa sprawności regulacyjnej Unii Europejskiej przez ustalenie bardziej przejrzystych procedur, zmniejszenie obciążeń administracyjnych, a także wdrożenie mechanizmów umożliwiających analizę wpływu jej działań na życie codzienne obywateli.
1.4. Podkreśla potwierdzone badaniami Eurobarometru zaufanie obywateli europejskich do demokratycznie wybranych władz lokalnych i regionalnych oraz ich oczekiwania posiadania większego udziału w zarządzaniu na poziomie europejskim. W związku z tym uważa za niezbędne wzmocnienie swojego statusu zgromadzenia politycznego poprzez podkreślanie na forum europejskim oraz krajowym, regionalnym i lokalnym faktu, że jego członkowie sprawują mandat europejski, lokalny i regionalny.
1.5. Potwierdza swoją demokratyczną legitymację oraz tożsamość polityczną jako instytucji europejskiej będącej zgromadzeniem przedstawicieli samorządów regionalnych i lokalnych UE i ma zamiar zwiększyć widoczność i polityczne oddziaływanie swoich opinii oraz zajmowanych przez siebie stanowisk. Zobowiązuje się do intensyfikacji działań politycznych wspólnie z partiami i grupami politycznymi wszystkich poziomów.
1.6. Zamierza również w pełni wykorzystać swój wymiar terytorialny w celu zwiększenia swojego wpływu w procesie podejmowania decyzji i włączenia w ten sposób wkładu swoich delegacji krajowych i sieci ekspertów w realizację swojej misji.
1.7. Wzywa państwa członkowskie, by nominując członków Komitetu, zapewniły polityczną reprezentatywność odzwierciedlającą wyniki wyborów lokalnych i regionalnych oraz zgodność z zasadą równości płci i szans. Podkreśla także konieczność przyspieszenia procedur mianowania członków.
1.8. Ma zamiar wspierać równouprawnienie mężczyzn i kobiet we wszystkich obszarach swej działalności, aby zapewnić demokratyczną legitymację Unii Europejskiej.
1.9. Ponownie podkreśla, że Unia Europejska potrzebuje prawdziwego systemu wielopoziomowego sprawowania rządów, gwarantującego skuteczną współpracę między miastami, regionami i państwami członkowskimi. Podkreśla także, że UE musi zajmować się obszarami, w których konieczne jest podjęcie działań, powinna natomiast powstrzymać się od stanowienia nowych przepisów w sprawach, dla których najwłaściwszy jest szczebel lokalny, regionalny lub krajowy.
Komitet Regionów przyczynia się do ukonkretniania Europy
1.10. Zamierza w pełni wspierać swoich członków w wypełnianiu przez nich roli "ambasadorów" Europy w regionach, miastach i gminach i vice versa, aby wzmacniali swoje kontakty z obywatelami europejskimi.
1.11. Uważa w związku z tym, że niezbędne jest utworzenie w biurach informacyjnych Parlamentu Europejskiego oraz przedstawicielstwach Komisji Europejskiej w państwach członkowskich systemu wspierania działań członków KR-u, zachęcającego ich do interakcji z posłami do PE w ich okręgach wyborczych. Jest gotów wspierać organizację kampanii zdecentralizowanej komunikacji na temat priorytetów polityki Unii oraz wpływu prawa UE na szczeblu lokalnym i regionalnym, z uwzględnieniem języków urzędowych używanych na danym obszarze.
1.12. Zamierza nadal wspierać swoich członków na ich terenie, zwłaszcza przez organizowanie debat z obywatelami, a także podczas specjalnych sesji rad lokalnych i regionalnych poświęconych aktualnym zagadnieniom europejskim oraz, w stosownych przypadkach, propozycjom dotyczącym europejskiej inicjatywy obywatelskiej (EIO).
1.13. Podkreśla swoje działania polityczne, które stanowią platformę dialogu na temat terytorialnego wymiaru Unii Europejskiej, w tym szczyty regionów i miast, które są okazją do dyskusji na temat przyszłości Europy i rozwoju samorządów lokalnych i regionalnych w dłuższej perspektywie.
1.14. Zamierza wzmocnić swoją strategię komunikacji międzyinstytucjonalnej i wzywa do ulepszenia strategii komunikacji Unii Europejskiej oraz opowiada się za nowym sposobem komunikowania się z obywatelami za pomocą jasnego i zrozumiałego języka. Podkreśla kluczową rolę mediów regionalnych i lokalnych oraz sieci społecznościowych w zmianie postrzegania Unii Europejskiej i promowaniu jej polityki i konkretnych osiągnięć.
2. Dążyć do integracji europejskiej poprzez nową, przekształconą metodę wspólnotową, w pełni uwzględniającą podział odpowiedzialności między różne poziomy sprawowania rządów
Komitet Regionów promotorem nowego modus operandi Unii Europejskiej
2.1. Uważa wielopoziomowe sprawowanie rządów za podstawową zasadę, na której powinna opierać się nowa, przekształcona metoda wspólnotowa służąca realizowaniu integracji europejskiej.
2.2. Zamierza czuwać nad przyjmowaniem zasad wielopoziomowego sprawowania rządów przez podpisywanie Karty wielopoziomowego sprawowania rządów w Europie, którą przyjął w kwietniu 2014 r.
2.3. Z zadowoleniem przyjmuje w szczególności rozszerzenie możliwości stosowania kodeksu postępowania w zakresie wdrażania zasady partnerstwa, ugruntowanego już w prawodawstwie dotyczącym polityki spójności, na inne dziedziny działania Unii Europejskiej.
Komitet Regionów obrońcą prerogatyw i kompetencji władz lokalnych i regionalnych
2.4. Wyraża ubolewanie z powodu bezpośredniego wpływu kryzysu na autonomię władz lokalnych i regionalnych i na ich zdolność działania. Będzie w związku z tym wykorzystywał raporty Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy dotyczące poszczególnych krajów, by śledzić rozwój procesu decentralizacji i regionalizacji.
2.5. Będzie czuwał nad poszanowaniem prerogatyw władz lokalnych i regionalnych w mechanizmach koordynacji na szczeblu europejskim. Uważa w związku z tym za rzecz bardzo istotną, by władze regionalne i lokalne dysponowały środkami finansowymi odpowiadającymi zakresowi decentralizacji kompetencji.
2.6. Popiera lepsze uwzględnienie wymiaru lokalnego i regionalnego w strategii rozszerzenia, polityce sąsiedztwa i polityce rozwoju Unii Europejskiej.
Komitet Regionów promuje przestrzeganie zasad pomocniczości, proporcjonalności i wielopoziomowego sprawowania rządów
2.7. Przypomina o wadze zasady pomocniczości jako podstawowej zasady demokratycznej i najważniejszego środka poprawy jakości unijnych przepisów prawnych i zwiększenia wartości dodanej wnoszonej przez UE, a także ograniczania obciążeń administracyjnych. Podkreśla znaczenie wzmocnienia nacisku kładzionego na przestrzeganie zasady proporcjonalności. Zwraca uwagę na wysiłki KR-u zmierzające do zapewnienia przestrzegania tych zasad, mające postać strategii monitorowania oraz mechanizmu konsultacji z władzami lokalnymi i regionalnymi.
2.8. Zwraca uwagę na wzajemne powiązanie zasad partnerstwa i wielopoziomowego sprawowania rządów.
2.9. Podejmie swoje obowiązki w dyskusji nad przeglądem kompetencji w Unii Europejskiej; debata ta powinna doprowadzić do zwiększenia wartości dodanej działań UE, a nie jedynie sprowadzać się do konfrontacji między "więcej" a "mniej" Europy.
2.10. Wzmocni oddziaływanie swoich opinii, uruchamiając mechanizm konsultacji terytorialnych i uzgodnień m.in. z regionami posiadającymi kompetencje ustawodawcze i reprezentatywnymi stowarzyszeniami władz lokalnych i regionalnych.
2.11. Deklaruje zamiar zwiększenia swego zaangażowania w całym cyklu ustawodawczym, aby móc w razie potrzeby skorzystać ze swojego prawa do wniesienia skargi do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
2.12. Nawiąże w związku z tym bardziej zorganizowaną współpracę z Parlamentem Europejskim, parlamentami narodowymi, a w odpowiednich przypadkach z drugimi izbami reprezentującymi wymiar terytorialny na poziomie krajowym, jak również z parlamentami regionalnymi i wspierać będzie procedury wczesnego ostrzegania inicjowane przez władze regionalne.
Komitet Regionów uczestnikiem oceny oddziaływania terytorialnego prawodawstwa UE
2.13. Z zadowoleniem przyjmuje postępy, które umożliwiają mu zaangażowanie na bardzo wczesnym etapie przygotowania prawa. W związku z tym zwróci szczególną uwagę na analizy oddziaływania terytorialnego i opracowanie wskaźników terytorialnych. Ponownie przypomina przy tej okazji o potrzebie zapewnienia udziału władz lokalnych i regionalnych w mechanizmach współpracy instytucjonalnej na rzecz "lepszego stanowienia prawa".
2.14. Będzie nadal rozwijać swoje zdolności i dążyć do zwiększania wspierającej jego funkcję doradczą wiedzy specjalistycznej poprzez wykorzystanie fachowego doświadczenia władz lokalnych i regionalnych oraz europejskich stowarzyszeń lokalnych i regionalnych w procesie konsultacji związanych z jego opiniami, ocenami oddziaływania terytorialnego i przestrzeganiem zasad pomocniczości i proporcjonalności.
2.15. Wzywa do angażowania władz lokalnych i regionalnych w program REFIT (sprawności i wydajności regulacyjnej) w celu podniesienia jakości prawodawstwa i zwiększenia jego akceptacji przez obywateli.
3. Umacniać reprezentację instytucjonalną władz lokalnych i regionalnych w procesie podejmowania decyzji
3.1. Powołuje się na swoją legitymację, wyjątkowość i komplementarność w strukturze instytucjonalnej Unii Europejskiej i zamierza bronić swojej niezależności politycznej oraz funkcjonalnej autonomii, potwierdzając swoją rolę instytucji politycznej wzmacniającą funkcję doradczą, prowadząc skuteczniejsze działania następcze w związku ze swymi opiniami i dalej rozwijając kontakty i współpracę z Parlamentem, Komisją i Radą.
3.2. Skoncentruje się na głównym zakresie swojej działalności; skupienie uwagi i zasobów przede wszystkim na unijnym procesie ustawodawczym wzmocni polityczną rolę KR-u jako organu doradczego i będzie stanowiło uzasadnienie dla dodatkowych uprawnień, o których przyznanie Komitet może w przyszłości wystąpić.
3.3. Planuje swoją strategię na przyszłość etapami, w krótkiej pespektywie z wykorzystaniem całego potencjału Traktatu z Lizbony oraz w dłuższej perspektywie w kontekście nowelizacji Traktatów.
Funkcje kształtowania polityki wzmocnione Traktatem z Lizbony
3.4. Apeluje o to, by zgodnie z zasadą lojalnej współpracy, instytucje, które konsultują się z nim, były zobowiązane w ramach tej konsultacji do poszanowania jego instytucjonalnych kompetencji i nie czuły się zwolnione z obowiązku wskazania powodów, dla których spełniono jego główne zalecenia lub ich nie spełniono.
3.5. Z zadowoleniem przyjmuje coraz częstsze konsultacje ze strony Parlamentu Europejskiego oraz oczekuje, że pozytywnym skutkiem współpracy politycznej ustanowionej umową o współpracy będzie system wzajemnego udziału sprawozdawców w pracach odpowiednich komisji.
3.6. W stosunku do prawodawcy unijnego podkreśla konieczność jakościowego i ilościowego zacieśnienia współpracy z Parlamentem Europejskim i Radą. Zamierza zwiększyć swój wpływ na wnioski legislacyjne i zwiększyć zaangażowanie swoich sprawozdawców w cały proces ustawodawczy, aby wspierać monitorowanie swoich propozycji dotyczących zmiany wniosków legislacyjnych, w których sprawie sprawozdawcy ci się wypowiadają.
3.7. Domaga się, by przyznano mu status obserwatora w negocjacjach na posiedzeniach trójstronnych dotyczących dziedzin obowiązkowej konsultacji.
3.8. Zaleca organizację sesji międzyparlamentarnych, na których jego członkowie, posłowie do Parlamentu Europejskiego i do parlamentów regionalnych mogą omawiać aktualne kwestie europejskie oraz oddziaływanie prawodawstwa europejskiego.
3.9. Zamierza w większym stopniu uczestniczyć w procesie opracowywania i realizacji programów prezydencji istotnych z punktu widzenia władz lokalnych i regionalnych. Wzmocni swoje kontakty z całą Radą, a zwłaszcza z zasiadającymi w Radzie ministrami regionalnymi.
3.10. Wnosi o udział przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych - w odpowiednich przypadkach tych władz, które posiadają kompetencje ustawodawcze - w grupach roboczych Komisji i Rady, gdy dana polityka ma duże znaczenie na szczeblu terytorialnym.
3.11. Wyraża zadowolenie ze stosunków nawiązanych z prezydencją Rady Europejskiej, które należałoby ustrukturyzować w celu utrwalenia wartości dodanej konsultacji terytorialnych, w szczególności w kontekście przygotowań posiedzeń Rady Europejskiej.
3.12. Wyraża szczególne zadowolenie z kierunku, jaki obiera jego współpraca z Komisją Europejską, zwłaszcza w fazie konsultacji przedlegislacyjnych, ale podtrzymuje wniosek o wprowadzenie - dzięki przewidzeniu punktu porządku obrad dotyczącego aktualnych zagadnień - systematycznej praktyki pisemnych i ustnych zapytań do europejskiego organu wykonawczego odnoszących się do zaleceń politycznych Komitetu.
3.13. Podkreśla potrzebę jak najwcześniejszego angażowania Komitetu w roczne i wieloletnie programowanie Unii Europejskiej, dzięki czemu będzie on w stanie przyczynić się do określenia strategii i wyborów politycznych dla Europy. Wzywa ponadto, aby od początku włączyć go w proces wyznaczania komisarza ds. polityki regionalnej kolejnej kadencji (lata 2014-2019).
3.14. Wzywa do zaangażowania władz lokalnych i regionalnych w mechanizmy zarządzania gospodarczego i uważa za rzecz słuszną, by z jednej strony włączono go w dialog gospodarczy między Komisją Europejską a Parlamentem Europejskim, a z drugiej strony, by jego członkowie mieli zagwarantowany udział w tygodniu parlamentarnym Parlamentu Europejskiego u boku posłów do Parlamentu Europejskiego i parlamentów krajowych.
3.15. Wzywa, by przy włączaniu Traktatu o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej i walutowej (TSKZ) do ram prawnych Unii Europejskiej wprowadzić klauzulę horyzontalną, która umożliwiłaby konsultacje z Komitetem w dziedzinach kompetencji dzielonej w sprawie środków służących koordynacji polityki gospodarczej i polityki zatrudnienia oraz w sprawie działań wspierających, koordynujących lub uzupełniających.
3.16. W przypadku, gdyby doszło do przeprowadzenia przeglądu Traktatów dotyczącego struktury instytucjonalnej UE, ponownie wnosi o:
- formalne przyznanie mu statusu instytucji;
- przyznanie mu prawa do uruchamiania procedury zgody w odniesieniu do wniosków ustawodawczych dotyczących spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej.
3.17. Proponuje, by do jego obecnej nazwy dodać słowo "europejski", tak by pełna nazwa brzmiała "Europejski Komitet Regionów".
3.18. Nalega, by w skład Konwentu, który zostanie zwołany w celu dokonania przeglądu Traktatów, weszli przedstawiciele Komitetu Regionów, tak aby zagwarantować jak największą legitymację demokratyczną.
3.19. Zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Komisji Europejskiej i przewodniczącego Rady Europejskiej.
Bruksela, 25 czerwca 2014 r.
| Przewodniczący | |
| Komitetu Regionów | |
| Ramón Luis VALCÁRCEL SISO |