Rezolucja 2023/1966 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Wspólnego Przedsięwzięcia w celu Badań z zakresu Zarządzania Ruchem Lotniczym w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej 3 (przed dniem 30 listopada 2021 r.: Wspólne Przedsięwzięcie SESAR) za rok budżetowy 2021

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2023.242.549

Akt nienormatywny
Wersja od: 29 września 2023 r.

REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2023/1966
z dnia 10 maja 2023 r.
zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Wspólnego Przedsięwzięcia w celu Badań z zakresu Zarządzania Ruchem Lotniczym w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej 3 (przed dniem 30 listopada 2021 r.: Wspólne Przedsięwzięcie SESAR) za rok budżetowy 2021

PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Wspólnego Przedsięwzięcia w celu Badań z zakresu Zarządzania Ruchem Lotniczym w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej 3 za rok budżetowy 2021,

- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,

- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Transportu i Turystyki,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0118/2023),

A. mając na uwadze, że Wspólne Przedsięwzięcie w celu Opracowania Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Lotniczym Nowej Generacji (SESAR) zostało ustanowione w lutym 2007 r. w ramach siódmego programu ramowego (7PR) w zakresie badań na okres ośmiu lat (SESAR 1); mając na uwadze, że w czerwcu 2014 r. Rada zmieniła rozporządzenie ustanawiające i przedłużyła okres funkcjonowania Wspólnego Przedsięwzięcia w ramach programu "Horyzont 2020" do dnia 31 grudnia 2024 r. (SESAR);

B. mając na uwadze, że w listopadzie 2021 r. Rada przyjęła jednolity akt podstawowy, w którym w miejsce Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR ustanowiono Wspólne Przedsięwzięcie SESAR 3 w ramach programu "Horyzont Europa" na okres kończący się 31 grudnia 2031 r. 1 ;

C. mając na uwadze, że Wspólne Przedsięwzięcie w celu Badań z zakresu Zarządzania Ruchem Lotniczym w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej 3 jest partnerstwem publiczno-prywatnym na rzecz rozwoju zmodernizowanego systemu zarządzania ruchem lotniczym w Europie; mając na uwadze, że jego członkami założycielami są: UE, reprezentowana przez Komisję, Europejska Organizacja ds. Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej (Eurocontrol) oraz ponad 50 organizacji reprezentujących cały łańcuch wartości w sektorze lotnictwa, w tym porty lotnicze, wszelkiego rodzaju użytkownicy przestrzeni powietrznej, instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej oraz operatorzy i dostawcy usług w zakresie bezzałogowych statków powietrznych;

D. mając na uwadze, że wkład finansowy Unii na rzecz Wspólnego Przedsięwzięcia w celu Badań z zakresu Zarządzania Ruchem Lotniczym w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej 3, włącznie ze środkami EOG, przeznaczony na pokrycie kosztów administracyjnych i kosztów operacyjnych wynosi maksymalnie 600 mln EUR, z czego maksymalnie 30 mln EUR na pokrycie kosztów administracyjnych; mając na uwadze, że w ciągu 10 lat prywatni członkowie Wspólnego Przedsięwzięcia w celu Badań z zakresu Zarządzania Ruchem Lotniczym w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej 3 mają wnieść łączny wkład w wysokości co najmniej 500 mln EUR, w tym do 25 mln EUR na pokrycie kosztów administracyjnych, lub zorganizować wniesienie takiego wkładu przez podmioty wchodzące w ich skład lub z nimi stowarzyszone;

E. mając na uwadze, że w ciągu 10 lat Eurocontrol ma wnieść łączny wkład w wysokości do 500 mln EUR, w tym do 25 mln EUR na pokrycie kosztów administracyjnych; mając na uwadze, że wkład ten obejmuje również wkłady niepieniężne na rzecz działań dodatkowych;

F. mając na uwadze, że wszystkie instytucje Unii muszą przestrzegać rozporządzenia finansowego i wysokich standardów zarządzania;

G. mając na uwadze, że jednym z najważniejszych celów Wspólnego Przedsięwzięcia jest wspieranie szybkiego przejścia na bardziej ekologiczne lotnictwo zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem;

Uwagi ogólne

1. wskazuje, że Wspólne Przedsięwzięcie w celu Badań z zakresu Zarządzania Ruchem Lotniczym w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej 3 jako trójstronne wspólne przedsięwzięcie oprócz budżetu Unii i wkładów członków prywatnych wykorzystuje wkłady z Eurocontrol w wysokości około 500 mln EUR na działania w ramach programu "Horyzont Europa" oraz że w związku z nieuwzględnieniem przez Komisję wkładów Eurocontrol w swoim modelu wydajności wynikający z tego niższy wskaźnik produktywności dla Wspólnego Przedsięwzięcia nie może być bezpośrednio porównywany ze wskaźnikiem pozostałych wspólnych przedsięwzięć;

2. ubolewa, że jak wynika z doniesień Wspólnego Przedsięwzięcia (i innych wspólnych przedsięwzięć), po zakończeniu wewnętrznego procesu planowania budżetu i zasobów jego kierownictwa nie zaproszono do udziału w negocjacjach pomiędzy nadzorującą DG i DG BUDG; ubolewa również, że według Wspólnego Przedsięwzięcia nie udzielono mu dostatecznych informacji na temat modelu wydajności pracy stosowanego przez Komisję w celu określenia skali zasobów ludzkich potrzebnych do realizacji programów przewidzianych w nowych WRF ani na temat przyczyny ograniczenia liczby pracowników przy jednoczesnym zwiększeniu budżetu do wykonania;

3. wyraża uznanie dla płynnego przejścia do nowego podmiotu prawnego, jakim jest Wspólne Przedsięwzięcie SESAR 3, i zauważa, że opracowało ono szereg przekrojowych mechanizmów koordynacji, które umożliwiły przejrzystą i ustrukturyzowaną współpracę przy wykorzystaniu indywidualnej wiedzy fachowej każdego z członków organizacji, a w lutym 2021 r. powołało grupę koordynacyjną ds. transformacji;

4. przyznaje, że w programie "Horyzont Europa" przewidziano ambitne cele dla Wspólnego Przedsięwzięcia, które można osiągnąć tylko wówczas, gdy zostaną opracowane i wdrożone skuteczne rozwiązania służące usunięciu słabych punktów w systemach kontroli wewnętrznej i przygotowujące na przyszłe wyzwania związane z większą odpowiedzialnością, np. w zakresie planowania zasobów ludzkich i zarządzania nimi; zwraca w tym kontekście uwagę, że szczególnie skomplikowane i uciążliwe wymogi dotyczące obliczeń i sprawozdawczości wiążą się ze znacznym ryzykiem błędu, i dlatego wzywa do zbadania możliwości uproszczeń, o ile jest to możliwe i zgodne z istniejącymi ramami prawnymi;

5. podkreśla znaczenie Wspólnego Przedsięwzięcia dla ukończenia budowy cyfrowej europejskiej przestrzeni powietrznej; podkreśla, że wnioski dotyczące partnerstw europejskich SESAR i instrumentu "Łącząc Europę" na lata 2021-2027 mają kluczowe znaczenie dla przyszłości cyfrowego i ekologicznego lotnictwa i wymagają odpowiedniego finansowania;

6. zwraca uwagę na znaczenie jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej 2+ i wzywa do jej terminowego przyjęcia i wdrożenia; podkreśla, że wykorzystywanie systemów satelitów do nawigacji, komunikacji i śledzenia oraz pełne wdrożenie europejskiego systemu zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji (SESAR) przyczyni się do ukończenia budowy europejskiej jednolitej przestrzeni powietrznej;

7. przypomina o strategicznej roli Wspólnego Przedsięwzięcia w dekarbonizacji sektora lotnictwa, ponieważ wiele z jego projektów koncentruje się na wykorzystaniu technologii cyfrowych sprzyjających transformacji w kierunku bardziej ekologicznego sektora lotnictwa;

8. z zadowoleniem przyjmuje ogólne działania w zakresie badań naukowych i innowacji, które Wspólne Przedsięwzięcie SESAR 3 będzie prowadzić w ramach innowacji SESAR w latach 2021-2031 pod hasłem "Program cyfrowej europejskiej przestrzeni powietrznej"; wyraża również uznanie dla innych priorytetów określonych dla Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR 3, takich jak: wykorzystanie synergii z innymi partnerstwami europejskimi oraz z krajowymi lub regionalnymi programami modernizacji zarządzania ruchem lotniczym; zapewnienie zaangażowania zainteresowanych podmiotów instytucjonalnych i branżowych; zapewnienie współpracy z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi; promowanie działań i dokonań Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR 3 poprzez inicjatywy informacyjne;

9. zauważa, że wśród wspólnych przedsięwzięć nie ma zharmonizowanej definicji "kosztów administracyjnych", które są podstawą do obliczania wkładów finansowych członków i warunkiem koniecznym do uzyskania porównywalnych danych; wzywa w związku z tym do opracowania wspólnych wytycznych dla wszystkich wspólnych przedsięwzięć, aby mogły one przyjąć zharmonizowane podejście do klasyfikacji niektórych kategorii wydatków administracyjnych, takich jak wydatki na konsultacje, badania, analizy, oceny i pomoc techniczną;

10. zgadza się z uwagą Trybunału Obrachunkowego (zwanego dalej "Trybunałem"), że wspólne przedsięwzięcia są niezależne i odpowiedzialne za realizację swoich programów prac, dlatego można je było bardziej zaangażować w proces planowania zasobów ludzkich w WRF na lata 2021-2027;

Zarządzanie budżetem i finansami

11. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że według sprawozdania Trybunału dotyczącego rocznego sprawozdania finansowego Wspólnego Przedsięwzięcia roczne sprawozdanie finansowe za 2021 r. rzetelnie przedstawia we wszystkich istotnych aspektach sytuację finansową Wspólnego Przedsięwzięcia na dzień 31 grudnia 2021 r. oraz wyniki transakcji, przepływy pieniężne i zmiany w aktywach netto za zakończony w tym dniu rok budżetowy zgodnie z jego regulaminem finansowym i zasadami rachunkowości przyjętymi przez księgowego Komisji, a transakcje leżące u podstaw rozliczeń są legalne i prawidłowe we wszystkich istotnych aspektach;

12. zauważa, że w 2021 r. łączny dostępny budżet (w tym ponownie wprowadzone niewykorzystane środki z poprzednich lat, dochody przeznaczone na określony cel i środki realokowane na następny rok) obejmował środki na zobowiązania w wysokości 34,8 mln EUR (163,2 mln EUR w 2020 r.) oraz środki na płatności w wysokości 69,9 mln EUR (179,2 mln EUR w 2020 r.);

13. odnotowuje, że jeżeli chodzi o obecny poziom zobowiązań operacyjnych członków Wspólnego Przedsięwzięcia, według stanu na koniec 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie zaciągnęło zobowiązania w wysokości 555,8 mln EUR na poczet popisanych umów o udzielenie dotacji i zamówień w ramach programu "Horyzont 2020"; tym samym wykorzystało ono w pełni maksymalną kwotę wkładu Unii, a około 92,5 mln EUR z tej kwoty (czyli 16,6 %) pozostaje do wypłacenia w nadchodzących latach na projekty i zamówienia, które nie zostały jeszcze ukończone; zauważa ponadto, że członkowie prywatni zobowiązali się przekazać w całości wkłady niepieniężne w wysokości 280 mln EUR, określone w porozumieniu z członkami z branży, a Eurocontrol zobowiązał się do wniesienia wkładu w kwocie 433,4 mln EUR, czyli 91 % wartości docelowej wkładu operacyjnego określonej w porozumieniu dwustronnym na poziomie 475 mln EUR;

14. podkreśla, że wskaźnik wykorzystania środków z budżetu na płatności Wspólnego Przedsięwzięcia na 2021 r., dostępnego na projekty w ramach programu "Horyzont 2020", wyniósł 93 % i że w 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie nie miało prawie żadnych środków na zobowiązania operacyjne, ponieważ ostatnie ogłoszone przez nie zaproszenie do składania wniosków zamknięto z końcem 2020 r.;

15. dostrzega bieżące skutki kryzysu związanego z COVID-19 dla tego sektora; zauważa, że Wspólne Przedsięwzięcie wdrożyło szereg środków, np. przedłużenie w razie potrzeby czasu trwania dotacji, aby umożliwić zakończenie działań związanych z walidacją w ramach projektów i osiągnięcie wyników technicznych zgodnie z harmonogramem ustalonym w centralnym planie zarządzania ruchem lotniczym w Europie (ATM); zauważa, że członkowie i partnerzy Wspólnego Przedsięwzięcia z powodzeniem rozwinęli nowe technologie i procedury dzięki uruchomieniu szeregu innowacji SESAR, zgodnie z harmonogramem ustalonym w centralnym planie ATM - europejskim planie działania na rzecz transformacji cyfrowej ATM;

16. zauważa, że wykonanie budżetu na 2021 r. spowodowało deficyt w wysokości 17,55 mln EUR (w tym deficyt wynoszący 292 513 EUR w przypadku SESAR 1 po zwrocie nadwyżki jego wkładów finansowych, a także deficyt wynoszący 17,26 mln EUR w odniesieniu do SESAR 2020) oraz że skumulowana nadwyżka wynosi 592 241 EUR;

Wyniki działalności

17. przyjmuje z zadowoleniem fakt, że Wspólne Przedsięwzięcie osiągnęło w 2021 r. wszystkie swoje kluczowe cele polityczne i operacyjne określone w jednolitym dokumencie programowym na lata 2021-2023 (2021-2023 SPD);

18. docenia, że Wspólne Przedsięwzięcie, w kontekście kryzysu związanego z COVID-19 i jego skutków finansowych dla członków Wspólnego Przedsięwzięcia, wprowadziło szereg środków budżetowych mających na celu zapewnienie członkom i sektorowi lotnictwa natychmiastowego wsparcia przepływu środków pieniężnych;

19. wyraża uznanie dla organizacji 1. edycji Dni Innowacji SESAR oraz wszystkich projektów poświęconych młodym naukowcom;

20. wyraża zadowolenie z faktu, że w 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie nadal zarządzało 71 projektami w trzech obszarach badań (badania rozpoznawcze, badania przemysłowe i walidacja oraz demonstracje na bardzo dużą skalę) i monitorowało je, przy czym wśród 300 różnych beneficjentów jest blisko 20 % MŚP, 17 % to uczelnie wyższe lub uniwersytety, a 9 % - organizacje badawcze, a także zaleca środki na rzecz zwiększenia liczby MŚP w ogólnej liczbie projektów, którymi zarządza Wspólne Przedsięwzięcie;

Zamówienia i personel

21. zauważa, że ze względu na skupienie się na procesie transformacji Wspólne Przedsięwzięcie ograniczyło maksymalną liczbę postępowań o udzielenie zamówienia i rozpatrzyło 10 postępowań o udzielenie zamówienia, w tym sześć zamówień o bardzo niskiej wartości; zauważa ponadto, że Wspólne Przedsięwzięcie podpisało sześć międzyinstytu- cjonalnych umów ramowych o świadczenie usług, dwie umowy bezpośrednie o świadczenie usług, osiem umów szczegółowych wdrażających umowy ramowe/umowy międzyinstytucjonalne Wspólnego Przedsięwzięcia oraz przyznało jedną nagrodę;

22. odnotowuje, że Wspólne Przedsięwzięcie podpisało dziewięćdziesiąt zmian do swoich umów, umów szczegółowych, protokołów ustaleń i umów o gwarantowanym poziomie usług, głównie w wyniku przekształcenia w SESAR 3;

23. zauważa z zadowoleniem fakt, że wszystkie procedury przeprowadzono zgodnie z przepisami finansowymi Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR w celu zapewnienia przejrzystości, uczciwej konkurencji między dostawcami i jak najefektywniejszego wykorzystania środków finansowych Wspólnego Przedsięwzięcia;

24. podkreśla, że w 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie wprowadziło elektroniczne procedury przetargowe i elektroniczne składanie ofert oraz że w celu zarządzania działaniami w zakresie zamówień publicznych i zapewnienia ich terminowej realizacji z myślą o osiągnięciu wyznaczonych celów Wspólne Przedsięwzięcie SESAR nadal korzystało z narzędzia planowania działań w ramach umowy w celu rejestrowania wszystkich działań związanych z zamówieniami/umo- wami; zauważa ponadto, że dokumentacja ta jest aktualizowana co tydzień w koordynacji z pracownikami rozpoczynającymi działania operacyjne i zespołem ds. zarządzania korporacyjnego;

25. odnotowuje, że zatwierdzony plan zatrudnienia Wspólnego Przedsięwzięcia na 2021 r. przewiduje 38 pracowników zatrudnionych na czas określony lub pracowników kontraktowych oraz dwóch oddelegowanych ekspertów krajowych, jak określono w rocznym budżecie ogólnym Unii Europejskiej dla Komisji Europejskiej;

26. zauważa na podstawie rocznego sprawozdania z działalności za 2021 r., że jeśli chodzi o równowagę płci, w porównaniu z poprzednim rokiem nie osiągnięto znaczącego wzrostu udziału kobiet, liczby koordynatorek projektów w projektach w ramach programu "Horyzont 2020" oraz członkiń grup doradczych, grup eksperckich i paneli oceniających ani indywidualnych ekspertek itp.; zauważa z ubolewaniem, że udział kobiet uczestniczących w projektach w ramach programu "Horyzont 2020" faktycznie zmniejszył się w porównaniu z poprzednim rokiem (30 % w 2020 r., a 29 % w 2021 r.); zauważa z ubolewaniem, że zgodnie ze sprawozdaniem rocznym Wspólnego Przedsięwzięcia za 2021 r. podział płci w radzie administracyjnej (1 kobieta, 27 mężczyzn) wymaga zdecydowanej poprawy; jest rozczarowany tymi danymi i wzywa do wzmożenia wysiłków na rzecz równowagi płci;

27. zauważa z niepokojem, że w okresie od 2018 do 2021 r. średni roczny udział pracowników tymczasowych we wszystkich wspólnych przedsięwzięciach utrzymywał się na wysokim poziomie, tj. około 11 % pracowników statutowych; przypomina, że wysoki odsetek pracowników kontraktowych prowadzi często do znacznie większej rotacji personelu, co ma destabilizujący wpływ na sytuację kadrową we Wspólnym Przedsięwzięciu; podkreśla ponadto, że korzystanie z personelu tymczasowego powinno pozostać rozwiązaniem przejściowym, ponieważ mogłoby negatywnie wpłynąć na ogólne wyniki Wspólnego Przedsięwzięcia, prowadząc np. do trudności z zatrzymaniem pracowników niezbędnych do wykonywania przez Wspólne Przedsięwzięcie kluczowych kompetencji, niejasnych kanałów odpowiedzialności, potencjalnych sporów sądowych oraz niższej wydajności pracowników;

28. zauważa, że w 2021 r. kontynuowano prace nad szeregiem inicjatyw w siedzibie Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR w Brukseli w celu utrzymania wydajności, bezpieczeństwa i efektywności środowiska pracy i udogodnień oferowanych pracownikom;

29. wskazuje, że skuteczny przydział zasobów kadrowych pozostał również priorytetem Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR w 2021 r. i że wysiłki koncentrowały się na rozwoju zawodowym i rozwoju kariery personelu, a także na dopilnowaniu, by przydzielone zasoby kadrowe były wykorzystywane w sposób jak najbardziej opłacalny, wydajny i skuteczny;

30. odnotowuje, że w 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie przeprowadziło ocenę zgodnie ze swoimi przepisami wykonawczymi, a także reklasyfikację, w wyniku której zmieniono zaszeregowanie ośmiu pracowników zatrudnionych na czas określony;

31. zauważa, że od 2016 r. wspólne przedsięwzięcia nie odprowadzały części składek należnych od pracodawcy na rzecz pracowników, która odpowiada różnicy pomiędzy ich dochodami bez dotacji z budżetu Unii a ich całkowitymi dochodami, ponieważ Komisja ani nie przewidziała tych wydatków w budżecie wspólnych przedsięwzięć, ani formalnie nie zażądała ich płatności; wzywa Komisję, aby podjęła działania w celu uniknięcia podobnych problemów w przyszłości;

Kontrola wewnętrzna

32. zauważa, że w odniesieniu do płatności w ramach programu "Horyzont 2020" za audyty ex post odpowiada Wspólna Służba Audytu DG RTD Komisji oraz że na podstawie wyników audytów ex post dostępnych na koniec 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie poinformowało w odniesieniu do projektów objętych programem "Horyzont 2020" (płatności końcowe i rozliczenie płatności) o reprezentatywnym poziomie błędu wynoszącym 0,7 % (3,46 % w 2020 r.) oraz o poziomie błędu rezydualnego wynoszącym 0,6 % (1 % w 2020 r.); na podstawie oceny skutków finansowych regulacji, towarzyszącej wnioskowi Komisji w sprawie "Horyzont 2020", odnotowuje, że docelowy poziom błędu rezydualnego w momencie zamknięcia programów i po uwzględnieniu wpływu finansowego wszelkich audytów, korekt i środków odzyskanych powinien być jak najbardziej zbliżony do 2 %;

33. uznaje, że spadek poziomów błędu w 2021 r. może wynikać m.in. z większej wiedzy beneficjentów na temat zasad kwalifikowalności i nieodłącznej krzywej uczenia się, a także z wyników kampanii komunikacyjnych, ukierunkowanych seminariów internetowych i szkoleń skierowanych w szczególności do nowych podmiotów i MŚP; podkreśla, że poziomy błędu powinny być traktowane ostrożnie, ponieważ mogą się zmieniać w zależności od dostępności dodatkowych danych z wyników kontroli;

34. zauważa, że oceniając mechanizmy kontroli mające zastosowanie do płatności z tytułu działalności operacyjnej Wspólnego Przedsięwzięcia, Trybunał zbadał losowo dobraną próbę płatności z programu "Horyzont 2020" dla beneficjentów końcowych w 2021 r., aby potwierdzić poziomy błędu ustalone w wyniku audytów ex post; odnotowuje, że Trybunał wykrył i skwantyfikował jeden błąd polegający na tym, że beneficjent zadeklarował bezpośrednie koszty osobowe, które powinny były zostać zgłoszone jako koszty podwykonawstwa; zauważa jednak, że ponieważ w umowie o udzielenie dotacji nie przewidziano tego rodzaju wydatków w przypadku beneficjenta, te poniesione koszty były nie- kwalifikowalne;

35. podkreśla, że ustalenia Trybunału potwierdziły utrzymujące się błędy systemowe w zadeklarowanych kosztach personelu oraz że w szczególności MŚP i nowi beneficjenci są bardziej podatni na błędy niż inni beneficjenci; podkreśla, że błędy te były również regularnie zgłaszane w poprzednich sprawozdaniach rocznych Trybunału od 2017 r.; podkreśla w związku z tym, że usprawnienie zasad programu "Horyzont 2020" dotyczących deklarowania kosztów personelu oraz szersze stosowanie uproszczonych form kosztów jest warunkiem stabilizacji poziomów błędu poniżej poziomu istotności; podkreśla, że Wspólne Przedsięwzięcie powinno wzmocnić swoje systemy kontroli wewnętrznej w obliczu większego ryzyka w przypadku MŚP i nowych beneficjentów, a także zdecydowanie zachęcać pewne kategorie beneficjentów, które są bardziej narażone na błędy, takie jak MŚP i nowi beneficjenci, do korzystania z narzędzia Personnel Costs Wizard; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2022 r. wszystkie wspólne przedsięwzięcia rozpoczęły wdrażanie działań mających na celu obniżenie poziomu błędu zgodnie z działaniami zaproponowanymi przez Trybunał, w tym zbadanie możliwości stosowania uproszczonych form kosztów, takich jak koszty jednostkowe, kwoty ryczałtowe i stawki zryczałtowane;

36. na podstawie rocznego sprawozdania z działalności zauważa, że Wspólne Przedsięwzięcie osiągnęło wszystkie cele związane ze skutecznym zarządzaniem finansowym, administracyjnym i korporacyjnym w tej dziedzinie, określone w jednolitym dokumencie programowym na lata 2021-2023; zauważa, że obejmuje to monitorowanie wydajności i skuteczności działań Wspólnego Przedsięwzięcia w zakresie kontroli projektów, monitorowanie wydajności i skuteczności działalności korporacyjnej i zarządczej Wspólnego Przedsięwzięcia oraz monitorowanie rejestru wyjątków i przypadków niezgodności (cel w granicach 1 %);

37. zwraca uwagę, że Wspólne Przedsięwzięcie odnotowało jeden przypadek niezgodności wynikający z nieuruchomienia funduszu gwarancyjnego programu "Horyzont 2020" lub z wydania nakazu odzyskania środków w związku z upadłością beneficjenta (projekt H2020 763702 (PercEvite)) oraz jeden wyjątek związany z przedłużeniem okresu obowiązywania umowy regulującej monitorowanie i utrzymanie systemu alarmowego w pomieszczeniach Wspólnego Przedsięwzięcia (CTR SJU/LC/327-CTR);

Konflikt interesów, zapobieganie nadużyciom finansowym i ich wykrywanie

38. podkreśla, że w pierwszym kwartale 2022 r. dyrektorowi wykonawczemu przedłożono sprawozdanie z wdrażania za 2021 r. dotyczące zwalczania nadużyć finansowych; przedstawiono w nim przegląd działań w zakresie zwalczania nadużyć finansowych, przeprowadzonych przez Wspólne Przedsięwzięcie w 2021 r.; zauważa, że w sprawozdaniu opisano w szczególności specjalne sesje szkoleniowe, które zorganizowano w czwartym kwartale 2021 r. w dziedzinie etyki i zwalczania nadużyć finansowych, obejmujące definicje nadużyć finansowych, sygnały ostrzegawcze, zgłaszanie poważnych nieprawidłowości, konflikty interesów, działania zewnętrzne, prezenty i przysługi, bazę danych systemu wczesnego wykrywania i wykluczania, podwójne finansowanie i plagiaty;

39. zauważa ponadto, że jeżeli chodzi o konflikty interesów, w grudniu 2021 r. Rada Zarządzająca Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR 3 przyjęła nowe przepisy dotyczące poufności oraz zapobiegania konfliktom interesów, unikania ich i zarządzania nimi we Wspólnym Przedsięwzięciu, zastępujące poprzedni zbiór przepisów, który obowiązywał od 2008 r., oraz że dodatkowo w grudniu 2021 r. przyjęto też kodeks postępowania Rady Zarządzającej;

Audyt wewnętrzny

40. odnotowuje, że w 2021 r. Służba Audytu Wewnętrznego (IAS) przeprowadziła audyt dotyczący zarządzania zasobami ludzkimi i etyki we Wspólnym Przedsięwzięciu; zauważa, że prace w terenie przeprowadzono zdalnie, a sprawozdanie końcowe wydano 9 listopada 2021 r.;

41. zauważa, że audytorzy stwierdzili, iż systemy zarządzania i kontroli Wspólnego Przedsięwzięcia, które wprowadzono na potrzeby zarządzania zasobami ludzkimi i promowania środowiska etycznego, są ogólnie odpowiednio zaprojektowane, wydajne i skutecznie wdrażane oraz wspierają Wspólne Przedsięwzięcie w osiąganiu jego celów biznesowych;

42. odnotowuje jednak, że chociaż audyt nie doprowadził do wykrycia żadnych krytycznych lub bardzo ważnych problemów, Służba Audytu Wewnętrznego uważa, że istnieje kilka niedociągnięć i że należy wprowadzić ulepszenia w niektórych obszarach, takich jak zarządzanie obciążeniem pracą, proces rekrutacji i coroczne deklaracje o braku konfliktu interesów, ustalanie indywidualnych celów oraz komunikacja w kwestiach związanych z zasobami ludzkimi;

43. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w celu uwzględnienia zaleceń Trybunału i zagrożeń leżących u ich źródła Wspólne Przedsięwzięcie SESAR opracowało szczegółowy plan działania; ponadto z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Służba Audytu Wewnętrznego potwierdziła przydatność tego szczegółowego planu działania oraz że Wspólne Przedsięwzięcie spodziewa się zrealizować wszystkie działania do końca 2022 r.

1 Rozporządzenie Rady (UE) 2021/2085 z dnia 19 listopada 2021 r. ustanawiające wspólne przedsięwzięcia w ramach programu "Horyzont Europa" oraz uchylające rozporządzenia (WE) nr 219/2007, (UE) nr 557/2014, (UE) nr 558/2014, (UE) nr 559/2014, (UE) nr 560/2014, (UE) nr 561/2014 i (UE) nr 642/2014 (Dz.U. L 427 z 30.11.2021, s. 17).

© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.