Rezolucja 2023/1948 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Biotechnologicznej Europy Opartej na Obiegu Zamkniętym (do 30 listopada 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Bioprzemysłu) za rok budżetowy 2021
Dz.U.UE.L.2023.242.493
Akt nienormatywnyREZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2023/1948
z dnia 10 maja 2023 r.
zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Biotechnologicznej Europy Opartej na Obiegu Zamkniętym (do 30 listopada 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Bioprzemysłu) za rok budżetowy 2021
- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Biotechnologicznej Europy Opartej na Obiegu Zamkniętym za rok budżetowy 2021,
- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0093/2023),
A. mając na uwadze, że Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Bioprzemysłu (BBI) utworzono w maju 2014 r. w programie "Horyzont 2020", na okres do 31 grudnia 2024 r. 1 ; mając na uwadze, że w listopadzie 2021 r. na mocy rozporządzenia Rady (UE) 2021/2085 2 utworzono Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Biotechnologicznej Europy Opartej na Obiegu Zamkniętym (zwane dalej "Wspólnym Przedsięwzięciem CBE"), by zastąpić Wspólne Przedsięwzięcie Bioprzemysłu w programie "Horyzont Europa", na okres do 31 grudnia 2031 r.;
B. mając na uwadze, że wspólne przedsięwzięcia w programie "Horyzont Europa" mają być ogólnie bardziej ukierunkowane na osiąganie celów i zawierać ambitniejsze partnerstwa z odnośnymi sektorami przemysłu niż w poprzednich programach;
C. mając na uwadze, że Wspólne Przedsięwzięcie CBE jest finansowane z wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021-2027, by połączyć wszystkie odpowiednie zainteresowane strony i przyczynić się do powstania Unii będącej ważnym podmiotem w dziedzinie badań naukowych, przez włączanie i angażowanie partnerów w tworzenie i realizację programu badań naukowych i innowacji o europejskiej wartości dodanej;
D. mając na uwadze, że wspólne przedsięwzięcia finansowane z WRF mają odrębną osobowość prawną i przyjmują własne harmonogramy badań i innowacji w danych strategicznych obszarach działalności oraz realizują te harmonogramy, ogłaszając zaproszenia do składania wniosków lub udzielając zamówień publicznych;
E. mając na uwadze, że ogólne cele Wspólnego Przedsięwzięcia CBE to: przyspieszenie procesu innowacji i opracowywania innowacyjnych rozwiązań biotechnologicznych, przyspieszenie wprowadzania na rynek istniejących dojrzałych i innowacyjnych rozwiązań biotechnologicznych oraz zapewnienie wysokiego poziomu efektywności środowiskowej biosystemów przemysłowych;
F. mając na uwadze, że aby uwzględnić czas trwania programu ramowego "Horyzont Europa", zaproszenia do składania wniosków we Wspólnym Przedsięwzięciu CBE należy ogłosić do 31 grudnia 2027 r.; mając na uwadze, że w należycie uzasadnionych przypadkach zaproszenia do składania wniosków można ogłaszać do 31 grudnia 2028 r.;
G. mając na uwadze, że członkami-założycielami Wspólnego Przedsięwzięcia CBE są: Unia reprezentowana przez Komisję i partnerzy branżowi reprezentowani przez Konsorcjum Bioprzemysłu (BIC);
H. mając na uwadze, że wkład finansowy Unii we Wspólne Przedsięwzięcie CBE, w tym środki EOG, to maksymalnie 1 mld EUR (w tym maksymalnie 23,5 mln EUR na pokrycie kosztów administracyjnych); mając na uwadze, że w ciągu 10 lat członkowie Wspólnego Przedsięwzięcia CBE inni niż Unia mają wnieść łączny wkład w wysokości co najmniej 1 mld EUR, w tym do 23,5000 EUR na pokrycie kosztów administracyjnych, lub zorganizować wniesienie takiego wkładu przez podmioty wchodzące w ich skład lub z nimi stowarzyszone;
Uwagi ogólne
1. z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego (zwanego dalej "Trybunałem") w sprawie rocznego sprawozdania finansowego Wspólnego Przedsięwzięcia CBE (zwane dalej "sprawozdaniem Trybunału"); uznaje sprawozdanie roczne za 2021 r. przedstawia rzetelnie we wszystkich istotnych aspektach sytuację finansową Wspólnego Przedsięwzięcia CBE na 31 grudnia 2021 r. oraz wyniki transakcji, przepływy pieniężne i zmiany w aktywach netto za zakończony w tym dniu rok budżetowy, zgodnie z przepisami regulaminu finansowego Wspólnego Przedsięwzięcia CBE i z zasadami rachunkowości przyjętymi przez księgowego Komisji; zauważa ponadto, że transakcje leżące u podstaw rozliczeń są legalne i prawidłowe we wszystkich istotnych aspektach;
2. przyznaje, że w programie "Horyzont Europa" przewidziano dla Wspólnego Przedsięwzięcia ambitne cele, które można osiągnąć tylko dzięki opracowaniu i zastosowaniu skutecznych rozwiązań służących usunięciu słabości w systemach kontroli wewnętrznej i przygotowujących na przyszłe wyzwania wynikające ze zwiększonej odpowiedzialności, np. w zarządzaniu zasobami kadrowymi i ich planowaniu; zwraca w tym kontekście uwagę, że szczególnie skomplikowane i uciążliwe obliczenia oraz wymogi dotyczące sprawozdawczości wiążą się ze znacznym ryzykiem błędu, i dlatego wzywa do zbadania możliwości uproszczeń, o ile jest to możliwe i zgodne z istniejącymi ramami prawnymi;
3. zauważa, że wspólne przedsięwzięcia nie mają ujednoliconej definicji kosztów administracyjnych, co jest podstawą do obliczania wkładów finansowych ich członków i warunkiem koniecznym do uzyskania porównywalności tych kosztów; w związku z tym wzywa do opracowania wspólnych wytycznych dla wszystkich wspólnych przedsięwzięć w celu przyjęcia zharmonizowanego podejścia do klasyfikacji niektórych kategorii wydatków administracyjnych, takich jak wydatki na konsultacje, badania, analizy, oceny i pomoc techniczną;
Zarządzanie budżetem i finansami
4. zauważa, że w grudniu 2020 r. rada zarządzająca przyjęła budżet wspólnego przedsięwzięcia na 2021 r. wynoszący łącznie (przyjęty budżet i środki ponownie uruchomione) 5 215 066 EUR w środkach na zobowiązania i 174 626 895 EUR w środkach na płatności oraz że nie wprowadzono do niego żadnych poprawek;
5. z ubolewaniem zauważa, że zgodnie ze sprawozdaniem Trybunału wskaźnik wykonania budżetu Wspólnego Przedsięwzięcia na płatności w 2021 r., który udostępniono mu na projekty w programie "Horyzont 2020", wyniósł jedynie 71 % ze względu na czynniki zewnętrzne, takie jak pandemia COVID-19, a także z powodu nieoczekiwanego zakończenia dużego projektu w programie "Horyzont 2020" po bankructwie głównego beneficjenta w 2021 r.;
6. zauważa ponadto, że w budżecie byłego Wspólnego Przedsięwzięcia BBI widniała nadwyżka niewykorzystanego budżetu z poprzednich lat (2018, 2019 i 2020), w tym 600 000 EUR w środkach na zobowiązania i płatności administracyjne, a po stronie operacyjnej 46 881 709 EUR w środkach na płatności; zauważa również, że ponownie uruchomione środki wykorzystano w pierwszej kolejności, zgodnie z przepisami finansowymi Wspólnego Przedsięwzięcia CBE, i pokryto z nich do końca roku niemal 100 % administracyjnych środków na zobowiązania, 84 % administracyjnych środków na płatności i 79 % operacyjnych środków na płatności;
7. odnotowuje, że na koniec 2021 r. wkład Unii wyniósł 728 228 000 EUR, a zrzeszenie branżowe wniosło zatwierdzony wkład niepieniężny o wartości 52 239 000 EUR oraz wkład pieniężny na koszty administracyjne, w wysokości 14 559 000 EUR, i na koszty operacyjne, wynoszący 3 250 000 EUR;
8. zauważa - jeśli chodzi o zobowiązania operacyjne Wspólnego Przedsięwzięcia CBE na koniec 2021 r. - że Wspólne Przedsięwzięcie przeznaczyło niemal w pełni 815,8 mln EUR z maksymalnego wkładu Unii na podpisane umowy o udzielenie dotacji w programie "Horyzont 2020"; zauważa również, że w najbliższych latach do wypłaty pozostaje jeszcze około 159,6 mln EUR (19,6 %); odnotowuje, że jednocześnie członkowie prywatni podjęli zobowiązania prawne do przekazania wkładów niepieniężnych o wartości 266,5 mln EUR, czyli 56 % orientacyjnej wartości docelowej wyznaczonej w rocznych programach prac przyjętych przez Wspólne Przedsięwzięcie CBE, wynoszącej 475,3 mln EUR; zauważa jednak, że ponieważ wszystkie zaproszenia do składania wniosków w programie "Horyzont 2020" zamknięto pod koniec 2020 r., do końca okresu programowania Wspólne Przedsięwzięcie CBE nie osiągnie orientacyjnego celu wyznaczonego dla jego członków prywatnych;
9. zauważa, że wskaźnik wykonania płatności Wspólnego Przedsięwzięcia CBE w projektach programu "Horyzont 2020" wyniósł 71 %, co można wytłumaczyć zawieszeniem lub przedłużeniem ostatnich projektów programu "Horyzont 2020", koniecznym ze względu na pandemię COVID-19, a także zakończeniem dużego projektu programu "Horyzont 2020" po tym, jak jego główny beneficjent zbankrutował w 2021 r.; zauważa, że w 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie CBE nie miało prawie żadnych środków na zobowiązania operacyjne, ponieważ ostatnie ogłoszone przez nie zaproszenie do składania zamknięto z końcem 2020 r.;
10. odnotowuje, że na koniec 2021 r. kwota niepieniężnych wkładów członków z branży na działania dodatkowe wyniosła 1 646 500 EUR, czyli 74 % docelowej kwoty 2 225 400 EUR; zauważa jednak uwagę Trybunału dotyczącą niezakończenia procesu certyfikacji kwoty 715 600 000 EUR, czyli 43 % zgłoszonej kwoty; odnotowuje działania podjęte przez radę zarządzającą Wspólnego Przedsięwzięcia CBE, by przed zamknięciem programu osiągnąć wyznaczony cel dzięki zatwierdzeniu w lutym 2022 r. dodatkowych 658 mln EUR przekazanych przez członków z branży w postaci inwestycji w działania z 2022 r. ściśle związane z celami strategicznymi wspólnego przedsięwzięcia; zauważa w związku z tym, że to zobowiązanie członków prywatnych może zmniejszyć ryzyko, że Wspólne Przedsięwzięcie CBE nie osiągnie celu dotyczącego wkładów niepieniężnych na działania dodatkowe do końca programu "Horyzont 2020";
11. zauważa, że w związku z uwagą Trybunału z 2020 r. o braku danych na temat zatwierdzonych wkładów niepieniężnych do czasu opublikowania rocznego sprawozdania z działalności za 2021 r. BIC zdołało wydać dużą liczbę certyfikatów na niepieniężne wkłady podmiotów tworzących BIC w działania dodatkowe, głównie z 2020 r., ale również z lat 2019 i 2018, których dokończenie opóźniła pandemia COVID-19;
12. podkreśla, że jeśli chodzi o wskazane przez Trybunał w 2020 r. ryzyko dla realizacji programu badań naukowych i innowacji Wspólnego Przedsięwzięcia CBE w programie "Horyzont 2020", wyniki operacyjne przedstawione w rocznym sprawozdaniu z działalności za 2021 r. potwierdzają, że mimo zmniejszenia wkładów pieniężnych obu członków wspólnego przedsięwzięcia (Komisji i BIC) Wspólne Przedsięwzięcie CBE osiąga wyznaczone cele strategiczne; z zadowoleniem przyjmuje zwłaszcza - wśród najważniejszych punktów operacyjnych zgłoszonych za 2021 r. - zakończenie 41 projektów i osiągnięcie wszystkich kluczowych wskaźników skuteczności działania powiązanych z wynikami projektu; docenia ponadto, że oczekiwane wyniki zgłoszone w trwających projektach wskazują, iż ostateczne kluczowe wskaźniki skuteczności działania znacznie przekroczą cele określone w strategicznym i innowacyjnym programie badań bioprzemysłu i przemysłu odnawialnego na rzecz rozwoju i wzrostu w Europie, gdzie wskazano działania dotyczące badań, demonstracji i wdrażania, które Wspólne Przedsięwzięcie CBE ma przeprowadzić w ramach programu "Horyzont 2020";
13. zauważa, że w rocznym sprawozdaniu z działalności za 2021 r. Wspólne Przedsięwzięcie CBE nadal zgłasza faktyczne wartości finansowych wkładów niepieniężnych wniesionych przez BIC lub podmioty wchodzące w jego skład, aby osiągnąć cele określone w rozporządzeniu Rady (UE) nr 560/2014 3 , a łączny poziom wkładów niepieniężnych i finansowych osiągnął już 70 % ostatecznej oczekiwanej wartości 2,73 mld EUR i jest duże prawdopodobieństwo osiągnięcia tego celu końcowego do 2024 r.;
Wyniki
14. zauważa, że dyrektor wykonawczy przedstawił radzie zarządzającej Wspólnego Przedsięwzięcia CBE priorytety i cele na 2021 r. po raz pierwszy na posiedzeniu 17 czerwca 2020 r., zanim przedstawiono i omówiono ostateczną wersję 7 października 2020 r.; zauważa, że priorytety te wpisano następnie do rocznego planu prac na 2021 r. jako cele na 2021 r., by skonsolidować portfel projektów, a jednocześnie utrzymać standardy jakości, a przy tym uporać się ze szczytowym obciążeniem pracą; odnotowuje ponadto, że zapewniono płynne przejście od Wspólnego Przedsięwzięcia BBI do nowego Wspólnego Przedsięwzięcia CBE w programie ramowym "Horyzont Europa";
15. zauważa, że ponieważ w 2021 r. nie było niezamkniętych zaproszeń do składania wniosków, gdyż ostatnie zaproszenie zrealizowano w 2020 r., Wspólne Przedsięwzięcie CBE nadal zarządzało swoim portfelem projektów, co doprowadziło do podpisania 18 umów o udzielenie dotacji, a to zwiększyło łączną liczbę projektów w portfelu Wspólnego Przedsięwzięcia CBE do 142 (71 projektów w zakresie badań naukowych i innowacji, 39 działań demonstracyjnych, 14 projektów przewodnich i 18 działań koordynacyjnych i wspierających), z czego na koniec 2021 r. 96 jeszcze było w toku, a 46 zakończono;
16. zauważa, że w 2021 r. zewnętrzny wykonawca przeprowadził specjalne badanie 4 , by zatwierdzić wyniki kluczowych wskaźników skuteczności działania 32 projektów Wspólnego Przedsięwzięcia BBI zakończonych do lipca 2020 r. oraz przedstawić ogólną ocenę portfela projektów Wspólnego Przedsięwzięcia BBI; zauważa, że w procesie walidacji przeanalizowano wyniki i wpływ zgłoszonych kluczowych wskaźników skuteczności działania w zestawieniu z dowodami przedstawionymi w dokumentacji projektu, w tym sprawozdanie okresowe, wyniki i sprawozdania z przeglądu sporządzone przez niezależnych ekspertów; zauważa ponadto, że opracowano punktację walidacyjną, aby wskazać, na ile zgłoszone kluczowe wskaźniki efektywności poparto dowodami;
17. wskazuje, że większość (około 90 %) zatwierdzonych danych zyskało ocenę 1 lub 2 (możliwe oceny: 1, 2, 3), co pokazuje, że ramy kluczowych wskaźników skuteczności działania ustalone dla Wspólnego Przedsięwzięcia BBI pozwalają na miarodajny pomiar wyników i wpływu programu;
18. zauważa, że projekty przewodnie i zaawansowane działania demonstracyjne mają największy wpływ społeczno-gospodarczy w postaci tworzenia miejsc pracy, rozwoju obszarów wiejskich i korzyści dla producentów surowców, a także oddziałują regionalnie i lokalnie oraz wpływają na rynki i przemysł; zauważa, że poziom gotowości technologicznej tych projektów umożliwia wdrażanie technologii na dużą skalę przedprzemysłową, z udziałem podmiotów z całego łańcucha wartości, od lokalnych dostawców surowców po użytkowników końcowych i władze lokalne;
19. zaznacza, że do głównych celów Wspólnego Przedsięwzięcia CBE należy zmniejszenie wpływu procesów i produktów przemysłowych na środowisko; zauważa, że istotnym wkładem w łagodzenie zmiany klimatu jest zmniejszenie emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych zgłoszone w 65 % projektów Wspólnego Przedsięwzięcia CBE; zauważa, że w 29 % projektów zgłoszono wykorzystanie lub recykling CO2 z działalności biotechnologicznej, co oznacza zmniejszenie bezpośrednich emisji gazów cieplarnianych;
20. wyraża zadowolenie, że w 2021 r. utrzymano dobre wyniki Wspólnego Przedsięwzięcia CBE w głównych operacjach, jeśli chodzi o główne kluczowe wskaźniki skuteczności działania programu "Horyzont 2020", które monitoruje się we Wspólnym Przedsięwzięciu CBE, co potwierdza pozytywne trendy z poprzednich lat: w styczniu 2021 r. dotrzymano czasu na poinformowanie (TTI) wnioskodawców w zaproszeniu do składania wniosków na 2020 r. - czas ten wyniósł 137 dni, a za cel wyznaczono 153 dni (100 % poinformowanych w terminie); czas oczekiwania na przyznanie dotacji (TTG) w przypadku wniosków zakwalifikowanych w zaproszeniu 2020 r. wyniósł średnio 236 dni, a za cel wyznaczono 245 dni - wszystkie umowy o udzielenie dotacji podpisano w terminie (100 % w terminie); czas na zmianę (TTA) wyniósł 9, a za cel wyznaczono 45 dni (100 % w terminie); czas do zapłaty (TTP) w przypadku płatności zaliczkowych na zakwalifikowane wnioski z zaproszenia na 2020 r. wyniósł średnio 9,5 dnia, a za cel wyznaczono 30 dni (100 % w terminie), zaś w przypadku płatności okresowych i końcowych czas ten wyniósł średnio 66 dni, a za cel wyznaczono 90 dni (100 % w terminie);
21. zauważa, że zgodnie z uwagą z procedury udzielania absolutorium za 2020 r. dotyczącą praw własności intelektualnej Wspólne Przedsięwzięcie CBE podpisuje umowy o udzielenie dotacji zgodne z wzorem umowy o udzielenie dotacji sporządzonym przez Komisję na potrzeby wykonywania budżetu Unii i nie zawierają żadnych odstępstw w zarządzaniu prawami własności intelektualnej; odnotowuje ponadto, że w kwestii praw własności intelektualnej i publikacji wyników beneficjenci zachowują kontrolę nad własnością wyników projektów i muszą wypełniać szczegółowe obowiązki dotyczące otwartej nauki i dostępu do wyników badań zgodnie z sekcją 3 wzoru umowy o udzielenie dotacji w programie "Horyzont 2020": "Prawa i obowiązki dotyczące istniejącej wiedzy i wyników";
Postępowania o udzielenie zamówienia, personel i procedury naboru pracowników
22. zauważa, że do końca 2021 r. biuro programowe Wspólnego Przedsięwzięcia CBE liczyło 22 pracowników, a w 2021 r. rozpoczęto cztery procedury rekrutacyjne, w wyniku których zatrudniono jednego urzędnika ds. projektów (pracownik kontraktowy), jednego urzędnika ds. stosunków z zainteresowanymi stronami i asystenta wykonawczego (pracownik tymczasowy), jednego asystenta ds. komunikacji (pracownik tymczasowy) i jednego asystenta finansowego (pracownik kontraktowy); odnotowuje ponadto, że - podobnie jak w 2020 r. - aby uporać się z okresem największego obciążenia pracą, Wspólne Przedsięwzięcie CBE zawarło - na podstawie przygotowanej przez Komisję umowy ramowej o świadczenie usług tymczasowych - kilka takich umów krótkoterminowych, mających zaspokoić szczególne potrzeby biura programowego Wspólnego Przedsięwzięcia CBE;
23. z zaniepokojeniem zauważa, że średni roczny odsetek pracowników tymczasowych utrzymywał się na wysokim poziomie i wynosił 19 % personelu statutowego; przypomina, że wysoki odsetek pracowników kontraktowych prowadzi często do znacznie większej rotacji personelu, co ma destabilizujący wpływ na sytuację kadrową we Wspólnym Przedsięwzięciu CBE; podkreśla ponadto, że korzystanie z personelu tymczasowego powinno pozostać rozwiązaniem przejściowym, ponieważ mogłoby negatywnie wpłynąć na ogólne wyniki Wspólnego Przedsięwzięcia CBE, prowadząc np. do trudności z zatrzymaniem pracowników niezbędnych do wykonywania przez Wspólne Przedsięwzięcie CBE kluczowych kompetencji, do niejasnych kanałów odpowiedzialności, potencjalnych sporów sądowych oraz niższej wydajności pracowników; przypomina, że Wspólne Przedsięwzięcie CBE powinno opracować sformalizowany model lub wytyczne dotyczące sposobu szacowania potrzeb kadrowych (w tym kluczowych kompetencji) w celu optymalizacji wykorzystania zasobów kadrowych;
24. na podstawie rocznego sprawozdania z działalności za 2021 r. zauważa, że istnieje odpowiednia równowaga płci, gdyż w biurze programowym pracuje 64 % kobiet, w grupie przedstawicieli państw - 46 % (licząc zastępców), a w komitetach naukowych - 57 %; zachęca Wspólne Przedsięwzięcie CBE do utrzymania i dalszego poprawiania tej równowagi płci;
25. przyznaje, że zgodnie z rocznym sprawozdaniem z działalności liczba kobiet w radzie zarządzającej wzrosła z 20 % w poprzednim roku do 30 % do końca 2021 r.; zachęca Wspólne Przedsięwzięcie CBE do dalszych wysiłków w celu osiągnięcia równowagi płci w Radzie Zarządzającej;
26. zauważa, że od 2016 r. wspólne przedsięwzięcia nie odprowadzają do unijnego programu emerytalnego części składek należnych od pracodawcy na rzecz pracowników, która odpowiada odsetkowi ich dochodów z dotacji pochodzących z państw trzecich w stosunku do ich całkowitych dochodów, ponieważ Komisja nie przewidziała tych wydatków w budżecie wspólnego przedsięwzięcia ani formalnie nie zażądała ich płatności; wzywa Komisję, aby podjęła działania w celu uniknięcia podobnych problemów w przyszłości;
27. zauważa, że w 2021 r. omawiane wspólne przedsięwzięcie wraz z czterema innymi wspólnymi przedsięwzięciami jako jedno z pierwszych zaczęło stosować narzędzie SYSTAL, służące do e-rekrutacji, a opracowane przez Oracle i już wykorzystywane przez kilka agencji zdecentralizowanych, oraz że Wspólne Przedsięwzięcie CBE po raz pierwszy wykorzystało to narzędzie we wrześniu 2021 r., gdy opublikowało w nim jedno stanowisko;
28. zauważa, że w 2021 r., chcąc zapewnić, że pracownicy będą mieć kompetencje niezbędne do wykonywania ich zadań i poradzą sobie w wymagającym środowisku pracy, działy kadr opracowały system szkoleń i rozwoju uwzględniający roczne cele Wspólnego Przedsięwzięcia CBE; zauważa, że z powodu pandemii COVID-19 wszystkie działania szkoleniowe organizowano online;
29. podkreśla, że w związku z uwagą z procedury udzielania absolutorium za 2020 r. dotyczącą zamówień Wspólne Przedsięwzięcie CBE zastosowało wszelkie środki mające zapewnić jak najszerszą konkurencję w jego postępowaniach o udzielenie zamówienia, zgodne z rozporządzeniem finansowym; z zadowoleniem przyjmuje ponadto, że Wspólne Przedsięwzięcie CBE publikuje ogłoszenia o zamówieniach publicznych w systemie e-przetargów i wdrożyło wszystkie wymogi akcesyjne dotyczące elektronicznych zamówień publicznych (np. elektroniczne składanie ofert), które do końca 2022 r. miały być w pełni zintegrowane z systemem;
30. przyznaje (w związku z uwagą z procedury udzielania absolutorium za 2020 r. o braku struktury wsparcia zapewniającej dobrostan psychiczny pracowników), że wspólne przedsięwzięcie zorganizowało szereg wydarzeń, by wesprzeć pracowników w podejmowaniu wyzwań wynikających z pandemii oraz że zgodnie z systemem nowych metod pracy opracowano najlepsze praktyki i zasady działania, przygotowując w organizacji strategię powrotu do biur;
Kontrole wewnętrzne i audyt wewnętrzny
31. zauważa, że ramy kontroli wewnętrznej Wspólnego Przedsięwzięcia CBE bazują na 17 zasadach, są zgodne z ramami kontroli Komisji i obowiązują od 1 stycznia 2020 r.;
32. zauważa, że wyniki oceny kontroli wewnętrznej z 2021 r. potwierdzają istnienie i funkcjonowanie systemu kontroli Wspólnego Przedsięwzięcia CBE, choć konieczne są pewne usprawnienia; zauważa, że ogólnie wszystkie elementy kontroli wewnętrznej współdziałają w sposób zintegrowany, system jest zgodny z ramami kontroli wewnętrznej, działa na akceptowalnym poziomie skuteczności i umożliwia kontrolę ryzyka wystarczającą do osiągnięcia celów kontroli;
33. odnotowuje, że w kwestii płatności w programie "Horyzont 2020" za prowadzenie audytu ex post odpowiada wspólna służba audytu Dyrekcji Generalnej Komisji ds. Badań Naukowych i Innowacji; zauważa na podstawie wyników audytów ex post dostępnych na koniec 2021 r., że Wspólne Przedsięwzięcie CBE zgłosiło reprezentatywny poziom błędu wynoszący 1,9 % oraz poziom błędu rezydualnego wynoszący 1,2 % w projektach finansowanych z programu "Horyzont 2020" (płatności końcowe i rozliczenie płatności); zaznacza jednak, że do tych poziomów błędu należy podchodzić ostrożnie, ponieważ nie wszystkie wyniki kontroli są jeszcze dostępne, a poziomy błędu nie są w pełni reprezentatywne dla wydatków objętych kontrolą;
34. docenia, że podobnie jak w 2020 r. istnieją dowody na to, że uproszczenia wprowadzone w programie "Horyzont 2020" oraz doświadczenie zdobywane stopniowo przez głównych beneficjentów pozytywnie wpłynęły na liczbę i poziom błędów; zauważa jednak, że beneficjenci nadal popełniają błędy, zazwyczaj z powodu niezrozumienia lub nieprzestrzegania przepisów;
35. podkreśla, że ustalenia Trybunału potwierdziły utrzymujące się błędy systemowe w zadeklarowanych kosztach personelu oraz że w szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) i nowi beneficjenci są bardziej podatni na błędy niż inni beneficjenci; podkreśla, że błędy te były również regularnie zgłaszane w sprawozdaniach rocznych Trybunału od 2017 r.; podkreśla w związku z tym, że usprawnienie zasad programu "Horyzont 2020" dotyczących deklarowania kosztów personelu oraz szersze stosowanie uproszczonych form kosztów jest warunkiem stabilizacji poziomów błędu poniżej poziomu istotności; podkreśla, że Wspólne Przedsięwzięcia CBE powinny wzmocnić swoje systemy kontroli wewnętrznej w obliczu większego ryzyka w przypadku MŚP i nowych beneficjentów, a także zdecydowanie zachęcać pewne kategorie beneficjentów, które są bardziej narażone na błędy, takie jak MŚP i nowi beneficjenci, do korzystania z narzędzia Personnel Costs Wizard; z zadowoleniem przyjmuje, że w 2022 r. wszystkie wspólne przedsięwzięcia rozpoczęły wdrażanie działań mających na celu obniżenie poziomu błędu zgodnie z działaniami zaproponowanymi przez Trybunał, w tym zbadanie możliwości stosowania uproszczonych form kosztów, takich jak koszty jednostkowe, kwoty ryczałtowe i stawki zryczałtowane;
36. zauważa, że oceniając mechanizmy kontroli mające zastosowanie do płatności z tytułu działalności operacyjnej Wspólnego Przedsięwzięcia CBE, Trybunał zbadał losowo dobraną próbę płatności z programu "Horyzont 2020" dla beneficjentów końcowych w 2021 r., aby potwierdzić poziomy błędu ustalone w wyniku audytów ex post 5 ; odnotowuje, że w jednym przypadku Trybunał wykrył i skwantyfikował błąd polegający na zadeklarowaniu bezpośrednich kosztów osobowych w odniesieniu do osoby, która nie była zatrudniona przez beneficjenta ani z którą nie zawarto bezpośrednio umowy na realizację projektu;
37. zauważa, że w procedurze udzielania absolutorium za 2020 r. znalazła się uwaga o stwierdzeniu przez Trybunał utrzymujących się błędów systemowych w kosztach osobowych deklarowanych przez beneficjentów, a błędy takie zgłaszano również regularnie w czasie kontroli ex post prowadzonych przez wspólną służbę audytu, dlatego Wspólne Przedsięwzięcie CBE nadal aktywnie dąży do poprawy swoich strategii kontroli wydatków i uczestniczy we wspólnych działaniach podejmowanych w tym celu w ramach zarządzania programami "Horyzont 2020" i programem "Horyzont Europa", ukierunkowanych także na odpowiednio wskazane kategorie beneficjentów funduszy Unii;
Zarządzanie konfliktami interesów i ryzykiem nadużyć finansowych oraz zapobieganie im
38. zauważa, że pod koniec 2021 r. wskazano i opisano w rejestrze ryzyka łącznie 11 rodzajów ryzyka o różnym stopniu istotności, konwergencji i współzależności; wskazuje, że ocena ryzyka przeprowadzona w 2021 r. potwierdziła tendencje z poprzednich lat, a niektóre dodatkowe ryzyka usunięto lub ograniczono dzięki zwiększonej skuteczności kontroli wewnętrznych i doświadczeniu z działań głównych, takich jak planowanie dotacji oraz procedury i systemy w programie "Horyzont 2020";
39. z zadowoleniem przyjmuje, że w biuro programowe Wspólnego Przedsięwzięcia CBE opracowało całościowy zestaw zasad i procedur zarządzania potencjalnymi konfliktami interesów, skutecznie wdrażanych obecnie w całej strukturze zarządzania, oraz że zastosowano konkretne środki zapobiegania konfliktom interesów i zarządzania nimi w odniesieniu do ekspertów odpowiedzialnych za przegląd projektów i przetargów;
40. podkreśla, że w 2021 r. te systemy kontroli działały skutecznie i nie ma informacji wymagających zgłoszenia i mogących wpłynąć na stwierdzenie wystarczającej pewności przez urzędnika zatwierdzającego;
41. zauważa, że w związku z uwagami z procedury udzielania absolutorium za 2020 r. Wspólne Przedsięwzięcie CBE w rocznym sprawozdaniu z działalności za 2021 r. informuje organ udzielający absolutorium o zarządzaniu ryzykiem nadużyć finansowych i potwierdza, że nadal wdrażało i informowało Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych OLAF o skutecznym wdrażaniu zaleceń z poprzednich lat;
42. zauważa, że w związku z uwagą z procedury udzielania absolutorium za 2020 r. na oficjalnej stronie internetowej Wspólnego Przedsięwzięcia CBE opublikowano deklarację o braku konfliktu interesów członków Rady Zarządzającej, zawierającą istotne informacje o przeszłej i bieżącej działalności zawodowej jej członków;
43. zauważa, że w związku z uwagą z procedury udzielania absolutorium za 2020 r. Wspólne Przedsięwzięcie CBE wdrożyło szereg strategii politycznych i szkoleń, by przeciwdziałać molestowaniu i nadużyciom finansowym, zapobiegać konfliktom interesów i chronić sygnalistów; zauważa ponadto, że politykę etyczną wbudowano w wiele działań i mechanizmów zarządzania ryzykiem, których skuteczność stale monitorują odpowiedzialne struktury jednoznacznie wskazane w strukturze zarządzania Wspólnego Przedsięwzięcia CBE, a wszystkie odpowiednie systemy kontroli są regularnie testowane przez służbę audytu wewnętrznego i Trybunał jako podmioty udzielające poświadczenia wiarygodności; zauważa, że Wspólne Przedsięwzięcie CBE w rocznych sprawozdaniach z działalności regularnie informowało o tym mechanizmie zarządzania ryzykiem, a zwłaszcza o wszelkich potencjalnych i mogących budzić zastrzeżenia przypadkach molestowania, konfliktów interesów i sytuacji prowadzących do nadużyć finansowych, w załączonym rocznym poświadczeniu wiarygodności przedkładanym przez dyrektora wykonawczego Wspólnego Przedsięwzięcia CBE; zauważa, że roczne sprawozdanie z działalności Wspólnego Przedsięwzięcia CBE za 2021 r. nie zawiera żadnych ustaleń i wniosków mogących budzić zastrzeżenia w tych obszarach.