Rezolucja 2020/1875 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Agencji...

1.

zauważa z zadowoleniem, że wysiłki związane z monitorowaniem budżetu w ciągu roku budżetowego 2018 doprowadziły do osiągnięcia wskaźnika wykonania budżetu w wysokości 98,31 %, co oznacza spadek o 1,02 % w porównaniu z rokiem 2017; ponadto zwraca uwagę, że wskaźnik wykonania w odniesieniu do środków na płatności wyniósł 90,26 %, co oznacza spadek o 3,49 % w porównaniu z rokiem 2017;

2.

zauważa, że po kontroli Agencji przeprowadzonej w 2017 r. przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) w czerwcu 2018 r. ICAO opublikowała wyniki potwierdzające bardzo wysoki wskaźnik wykonania, co plasuje Agencję wśród trzech najlepszych organów regulacyjnych ds. lotnictwa na świecie;

3.

uznaje, że Agencja przyczynia się do poprawy efektywności wywiadu i stanu bezpieczeństwa, a dzięki programowi "Data4Safety" powstanie w szczególności platforma dużych zbiorów danych oraz poprawi się zdolność analityczna na szczeblu europejskim;

4.

zachęca Agencję do kontynuowania swojej polityki w zakresie cyfryzacji;

5.

stwierdza z zadowoleniem, że Agencja dzieli zasoby na pokrywające się zadania z innymi agencjami, w szczególności z Europejską Agencją ds. Bezpieczeństwa Żywności, Europejską Fundacją Kształcenia oraz Europejskim Urzędem Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych w zakresie badań, e-uczenia się, usług w chmurze i LinkedIn oraz szkoleń w dziedzinie świadomości ekologicznej; stanowczo zachęca Agencję do aktywnego poszukiwania dalszych i szerszych płaszczyzn współpracy ze wszystkimi agencjami Unii;

6.

odnotowuje, że w 2018 r. przeprowadzono zewnętrzną ocenę procesów stosowanych przez Agencję w pracach nad jednolitym dokumentem programowym, a także ocenę metod konsultacji z najważniejszymi zainteresowanymi podmiotami przy opracowywaniu tego dokumentu; zauważa, że Agencja opracowuje plan działania dotyczący potencjalnych usprawnień;

7.

podkreśla kluczową rolę Agencji w zapewnianiu najwyższego możliwego poziomu bezpieczeństwa lotniczego i ochrony środowiska na szybko rozwijającym się rynku lotniczym; podkreśla, że rok 2018 był dla Agencji przełomowy z powodu wejścia w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 3 ; uznaje, że zwiększony zakres odpowiedzialności i obciążenie pracą Agencji nie szły w parze z proporcjonalnym zwiększeniem jej zasobów, co znacznie utrudniło Agencji realizację jej zadań i celów w 2018 r. oraz doprowadziło do odroczenia lub obniżenia rangi niektórych działań; powtarza, że Agencji, w której odnotowano redukcję zatrudnienia do 767 pracowników zatrudnionych w dniu 31 grudnia 2018 r. (w porównaniu z 771 pracownikami w 2017 r.), należy zapewnić odpowiednie zasoby finansowe i kadrowe, aby mogła wykonywać ważne zadania, jakie jej powierzono;

8.

przypomina wkład Agencji w opracowanie inteligentnych norm dotyczących emisji hałasu i emisji CO ₂ oraz odpowiedzialność Agencji za certyfikację środowiskową lotniczych wyrobów, części i akcesoriów; uważa, że dysponująca dodatkowymi zasobami Agencja może odgrywać wiodącą rolę w opracowywaniu i wdrażaniu środków na rzecz poprawy zrównoważonego charakteru lotnictwa;

9.

docenia istotne wysiłki Agencji w celu utworzenia jednolitego europejskiego obszaru bezzałogowych statków powietrznych;

10.

wyraża zaniepokojenie, że lotnictwo stanowi kuszący cel cyberataków oraz że błędy oprogramowania mogą mieć poważne skutki; wzywa Agencję, aby wspólnie z Europejskim Centrum ds. Cyberbezpieczeństwa w Lotnictwie nadal zwiększała odporność cyfrową lotnictwa europejskiego;

11.

wyraża zaniepokojenie, że zbliżające się włączenie zdalnie kierowanego bezzałogowego systemu powietrznego wywoła wśród społeczeństwa obawy co do bezpieczeństwa; wzywa Agencję, aby w większym stopniu brała pod uwagę ogólne względy bezpieczeństwa oraz zastrzeżenia organów dotyczące ścigania przestępstw;

12.

apeluje do Agencji o dopilnowanie, aby Unia uzyskała - jak najszybciej, jednak nie kosztem bezpieczeństwa - jednolite i łatwe w stosowaniu przepisy dotyczące komercyjnej sprzedaży dronów; wyraża zaniepokojenie, że Agencja nie dysponuje wystarczającymi zasobami finansowymi i kadrowymi do realizacji tego nowego zadania;

13.

zauważa, że Agencja zakończyła rok z całkowitym deficytem w wysokości 2 000 000 EUR (nadwyżka w wysokości 700 000 EUR związana z działalnością finansowaną z dotacji oraz deficyt w wysokości 2 700 000 EUR związany z działalnością finansowaną z opłat i honorariów); zauważa, że deficyt związany z opłatami i honorariami odejmuje się od skumulowanej nadwyżki, co zmniejsza ją z 54 900 000 EUR do 52 200 000 EUR; zauważa, że jeśli chodzi o działania związane z opłatami i honorariami, dochody wzrosły o 1 800 000 EUR w porównaniu z 2017 r., ale koszty personelu wzrosły o 3 700 000 EUR, koszty administracyjne o 900 000 EUR, a koszty operacyjne o 2 600 000 EUR; odnotowuje, że w przypadku działań związanych z dotacją zwiększenie dotacji o 2 000 000 EUR wystarczyło na pokrycie wzrostu kosztów administracyjnych o 100 000 EUR, a wydatków operacyjnych o 1 400 000 EUR;

14.

pochwala kroki podjęte w celu zwiększenia skuteczności Agencji, takie jak uruchomienie programu Lean Efficiency Agility i inne inicjatywy na rzecz skuteczności, które doprowadziły do całkowitego zmniejszenia obciążenia pracą odpowiadającego 16 ekwiwalentom pełnego czasu pracy i umożliwiły Agencji przesunięcie stanowisk i poradzenie sobie ze zwiększonym obciążeniem pracą i z nowymi wymogami dotyczącymi jakości przyszłych działań; z zadowoleniem przyjmuje również coraz powszechniejszą cyfryzację, automatyzację i upraszczanie procesów finansowych, dzięki czemu 86 % transakcji finansowych odbywa się bez użycia dokumentów papierowych;

15.

wyraża zadowolenie w związku z tym, że Agencja wdrożyła zalecenie Trybunału dotyczące zapewnienia niezależności księgowego, który odpowiada teraz w kwestiach funkcjonalnych przed zarządem, a w kwestiach administracyjnych przed dyrektorem wykonawczym Agencji;

16.

z zadowoleniem odnosi się do przyjęcia przez zarząd Agencji wytycznych w sprawie informowania o nieprawidłowościach i wzywa Agencję do zapewnienia ich wdrożenia; zauważa, że w 2018 r. Służba Audytu Wewnętrznego przeprowadziła ocenę etyczną dotyczącą kodeksu postępowania, etyki i nadużyć finansowych, a na początku 2019 r. miał zostać przedstawiony projekt sprawozdania z kontroli; przypomina w związku z tym o potrzebie posiadania zabezpieczeń przed konfliktami interesów;

17.

zauważa, że na dzień 31 grudnia 2018 r. plan zatrudnienia zrealizowano w 95,74 %, tj. przyjęto 651 pracowników na czas określony, podczas gdy budżet Unii przewidywał 680 stanowisk dla pracowników na czas określony (w porównaniu z 678 zatwierdzonymi stanowiskami w 2017 r.); zauważa, że w 2018 r. oprócz 83 pracowników kontraktowych w Agencji pracowało 19 oddelegowanych ekspertów krajowych;

18.

z zaniepokojeniem zauważa odnotowany w 2018 r. brak równowagi płci wśród kadry kierowniczej wyższego szczebla (4 mężczyzn i 1 kobieta) oraz wśród członków zarządu (26 mężczyzn i 3 kobiety);

19.

zauważa, że Agencja dołączyła do inicjatywy Komisji "Kobiety a transport" mającej na celu zwiększenie możliwości zatrudnienia kobiet na wszystkich szczeblach; z zadowoleniem przyjmuje, że Agencja powołała grupę zadaniową ds. równowagi płci, której zadaniem jest wydawanie zaleceń w sprawie przeciwdziałania istniejącemu znacznemu brakowi równowagi;

20.

zachęca Agencję do opracowania długoterminowych ram polityki w zakresie zasobów ludzkich, które będą dotyczyć równowagi między życiem zawodowym a prywatnym pracowników, poradnictwa zawodowego przez całe życie i rozwoju kariery zawodowej, równowagi płci, telepracy, niedyskryminacji, równowagi geograficznej oraz rekrutacji i integracji osób niepełnosprawnych;

21.

odnotowuje na podstawie sprawozdania Trybunału, że Agencja przeznaczyła środki na wykonanie podpisanej z Komisją umowy w sprawie usług archiwizacji po upływie około ośmiu miesięcy od odnowienia umowy; zauważa, że zgodnie z rozporządzeniem finansowym zobowiązanie do przeznaczenia środków na określony cel powinno zostać zarejestrowane przed zaciągnięciem zobowiązania prawnego; przyjmuje do wiadomości odpowiedź Agencji, że zobowiązanie to zostało podjęte przed otrzymaniem faktury, ale po rozpoczęciu świadczenia usługi, w związku z czym przypadek ten podlega odstępstwu; apeluje do Agencji, by zaciągała zobowiązania budżetowe przed podjęciem zobowiązań prawnych;

22.

zauważa z zaniepokojeniem na podstawie sprawozdania Trybunału, że w odniesieniu do zamówienia na usługi z zakresu analityki danych na kwotę do 5 000 000 euro Agencja postanowiła skorzystać z umowy ramowej z jednym wykonawcą wyłonionym w przetargu nieograniczonym ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; odnotowuje jednak, że warunki przewidziane w umowie ramowej nie były na tyle szczegółowe, by umożliwić uczciwą konkurencję, ponieważ w momencie ogłoszenia procedury udzielenia zamówienia nie były jeszcze znane konkretne wymogi; przypomina, że zgodnie z rozporządzeniem finansowym w takiej sytuacji zamawiający powinien podpisać umowę ramową z wieloma podmiotami, a w celu dokonania konkretnych zakupów powinien skorzystać z procedury konkurencyjnej z udziałem wybranych wykonawców; odnotowuje na podstawie odpowiedzi Agencji, że wybrała ona formułę jednej umowy ramowej zamiast wielokrotnej umowy ramowej, by uniknąć zmiany wykonawcy w okresie jej obowiązywania, ponieważ taka zmiana poważnie wpłynęłaby na spójność i terminowość wykonania umowy; apeluje do Agencji, by opracowała umowy ramowe tak, żeby umożliwiały one uczciwą konkurencję i gospodarne wykorzystanie środków;

23.

zauważa na podstawie sprawozdania Trybunału, że w przypadku innej procedury udzielenia zamówienia dotyczącej podstawowej działalności Agencji, a mianowicie zlecenia na zewnątrz zadań certyfikacyjnych, Agencja udzieliła zamówień wyłącznie w oparciu o kryterium jakości usług bez względu na cenę; odnotowuje ponadto, że w przypadku jednego wykonawcy Agencja podpisała umowę zanim uzyskała dowody na to, że nie znajdował się on w sytuacji skutkującej wykluczeniem; odnotowuje na podstawie odpowiedzi Agencji, że ten rodzaj aktywności nie został wymieniony w rozporządzeniu finansowym; zauważa ponadto, że nie istniało ryzyko wykonania na rzecz Agencji usług przez dostawcę, któremu brak kwalifikacji, gdyż dowód dotyczący kryteriów wyłączenia przedstawiono jeszcze przed przydzieleniem zadań; zwraca się do Agencji, by zawierała umowy dopiero po zweryfikowaniu kryteriów wykluczenia;

24.

zauważa - w świetle uwag i zastrzeżeń przedstawionych przez organ udzielający absolutorium w odniesieniu do korzystania z niektórych narzędzi opracowanych przez Komisję w celu wprowadzenia jednolitego rozwiązania w zakresie elektronicznej wymiany informacji z osobami trzecimi uczestniczącymi w procedurach udzielania zamówień publicznych (e-przetargi) - że od stycznia 2018 r. Agencja umożliwia wszystkim dostawcom przesyłanie faktur elektronicznych; ponadto z zadowoleniem przyjmuje fakt, że do końca 2018 r. otrzymano drogą elektroniczną ponad 80 % faktur; zauważa jednak, że przetwarzanie faktur otrzymanych drogą elektroniczną i zapisywanie danych z faktury odbywa się ręcznie, ponieważ Agencja uznaje takie rozwiązanie za najbardziej racjonalne;

25.

zauważa w świetle uwag i zastrzeżeń organu udzielającego absolutorium dotyczących przeprowadzonego przez Agencję przeglądu jej "Polityki bezstronności i niezależności: zapobieganie konfliktom interesów i łagodzenie ich skutków" oraz rozszerzenia na wszystkich członków personelu deklaracji o braku konfliktu interesów oraz jej przeglądu i aktualizacji, że pod koniec maja 2019 r. Agencja otrzymała końcowe sprawozdanie Służby Audytu Wewnętrznego z badania dotyczącego etyki, zapobiegania nadużyciom finansowym i konfliktu interesów, zawierające ogólnie pozytywną ocenę systemów zarządzania i kontroli; zauważa ponadto, że Agencja opracowała plan działania w reakcji na zalecenia Służby Audytu Wewnętrznego oraz zamierza przeprowadzić do końca marca 2020 r. przegląd obowiązujących ram kodeksu postępowania dla jej pracowników i członków rady odwoławczej, a także dokonać przeglądu procesu sporządzania publicznej deklaracji interesów przez członków zarządu;

26.

zauważa, że 62 % dochodu Agencji pochodzi z opłat; przyjmuje do wiadomości opinię Agencji, że fakt, iż wnioskodawcy wnoszą opłaty niekoniecznie oznacza konflikt interesów;

27.

zauważa, że w 2018 r. Służba Audytu Wewnętrznego dokonała przeglądu i potwierdzenia wykonania wszystkich zaległych działań dotyczących ciągłości zadań operacyjnych, zarządzania bezpieczeństwem informacji oraz europejskiego planu bezpieczeństwa lotniczego;

28.

odnotowuje, że w 2018 r. Służba Audytu Wewnętrznego Komisji sporządziła sprawozdanie z audytu na temat strategicznej oceny ryzyka, w tym kwestii IT, w Agencji; zauważa ponadto, że Agencja opracowała plan działania dotyczący potencjalnych usprawnień;

29.

zauważa, że w 2018 r. jednostka audytu wewnętrznego wykonała cztery kontrolne zadania atestacyjne, aby ocenić, czy Agencja przestrzegała obowiązujących przepisów, osiągnęła cele procesu i właściwie ograniczyła główne zagrożenia; zauważa, że ten poziom pewności stwierdzono we wszystkich czterech przeglądach oraz wydano zalecenia w celu dalszej poprawy środowiska kontroli i ogólnej wydajności procedur; zauważa ponadto, że w czterech audytach uzupełniających przeprowadzonych w 2018 r. znacznie ograniczono ryzyko rezydualne, co doprowadziło do jego obniżenia do dopuszczalnego poziomu, a także przewidziano, że wszystkie otwarte działania realizowane wraz z ostatecznym działaniem zostaną zakończone do trzeciego kwartału 2019 r.;

30.

wzywa Agencję, by położyła nacisk na rozpowszechnianie wyników swoich badań wśród ogółu społeczeństwa oraz docierała do obywateli za pośrednictwem mediów społecznościowych i innych narzędzi komunikacji;

31.

w odniesieniu do innych uwag towarzyszących decyzji w sprawie absolutorium, które mają charakter przekrojowy, odsyła do swojej rezolucji z dnia 14 maja 2020 r. 4 w sprawie wyników, zarządzania finansami i kontroli agencji.

Rezolucja 2020/1875 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (przed dniem 11 września 2018 r.: Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego) za rok budżetowy 2018

Dz.U.UE.L.2020.417.107