Decyzja wykonawcza 2018/210 w sprawie przyjęcia wieloletniego programu prac na lata 2018-2020 dla programu LIFE
Dz.U.UE.L.2018.39.11
Akt utracił mocDECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2018/210
z dnia 12 lutego 2018 r.
w sprawie przyjęcia wieloletniego programu prac na lata 2018-2020 dla programu LIFE
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1293/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia programu działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE) i uchylające rozporządzenie (WE) nr 614/2007 1 , w szczególności jego art. 24 ust. 1,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 2 , w szczególności jego art. 84 ust. 2,
Po zasięgnięciu opinii Komitetu ds. Programu LIFE na rzecz Środowiska i Klimatu,
(1) W celu zapewnienia realizacji programu LIFE należy przyjąć wieloletni program prac na lata 2018-2020.
(2) W celu ustanowienia ram realizacji dwóch podprogramów programu LIFE w wieloletnim programie prac na lata 2018-2020 należy określić orientacyjny przydział środków na rzecz obszarów priorytetowych i rodzajów finansowania, tematykę projektów służących wdrożeniu priorytetów tematycznych określonych w załączniku III do rozporządzenia (UE) nr 1293/2013, metodę wyboru technicznego, kryteria przyznawania dotacji, a także orientacyjne terminy zaproszeń do składania wniosków.
(3) W celu ułatwienia oceny wyników i wpływu programu wieloletni program prac na lata 2018-2020 powinien również zawierać jakościowe i ilościowe wyniki, wskaźniki i cele w odniesieniu do każdego obszaru priorytetowego i rodzaju projektów zgodnie ze wskaźnikami efektywności oraz celami szczegółowymi dla każdego obszaru priorytetowego.
(4) Dwa innowacyjne instrumenty finansowe, uznane za odpowiednie narzędzia służące finansowaniu projektów zgodnie z art. 17 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1293/2013 i testowane w trakcie realizacji wieloletniego programu prac LIFE na lata 2014-2017, okazały się najbardziej przydatne w zakresie pozyskiwania funduszy od inwestorów w obszarze różnorodności biologicznej i łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej; dzięki nim udało się wyeliminować obecne bariery finansowe utrudniające realizację projektów w tych dziedzinach. Należy więc nadal korzystać z tych instrumentów.
(5) Z uwagi na doświadczenie, jakim dysponuje Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), oraz ze względu na zasięg geograficzny EBI, umożliwiający dotarcie do potencjalnych beneficjentów w całej UE, wdrażanie mechanizmu finansowego na rzecz kapitału naturalnego i instrumentu finansowania prywatnego na rzecz efektywności energetycznej finansowanych przez środki z programu LIFE powinno zostać powierzone tej instytucji.
(6) Aby zapewnić sprawne wdrażanie rozporządzenia (UE) nr 1293/2013, niniejsza decyzja powinna obowiązywać od dnia następującego po dniu zakończenia stosowania wieloletniego programu prac LIFE na lata 2014-2017,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Wieloletni program prac
Przyjmuje się wieloletni program prac na lata 2018-2020 dla programu LIFE określony w załączniku.
Wkład finansowy UE w wieloletni program prac
Maksymalny wkład finansowy w wieloletni program prac dla programu LIFE na lata 2018-2020 ustala się na poziomie 1 657 063 000 EUR i wykorzystuje się go w celu finansowania właściwych podprogramów i obszarów priorytetowych zgodnie z poniższym podziałem:
Instrumenty finansowe
Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 stycznia 2018 r.
Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
W imieniu Komisji | |
Jean-Claude JUNCKER | |
Przewodniczący |
ZAŁĄCZNIK
Zgodnie z art. 3 rozporządzenia (UE) nr 1293/2013 (zwanego dalej "rozporządzeniem LIFE") w ramach programu LIFE realizuje się następujące cele ogólne:
W bieżącym, drugim wieloletnim programie prac dla programu LIFE uwzględniono doświadczenie zgromadzone w latach 2014-2017 oraz - w szczególności - zalecenia przedstawione w przeglądzie śródokresowym 3 , które są głównie związane z:
Bieżący wieloletni program prac dla programu LIFE - w którym uwzględniono także niedawne zmiany w polityce UE, takie jak plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym 4 i plan działania na rzecz przyrody, ludzi i gospodarki 5 - posłuży jako pomost do przyszłego finansowania na rzecz zrównoważoności, jak nakreślono w dokumencie otwierającym debatę na temat przyszłości finansów UE 6 . Pod uwagę wzięto następujące zmiany:
w odniesieniu do podprogramu działań na rzecz środowiska:
w odniesieniu do obu podprogramów:
Ustalenia przeglądu śródokresowego programu LIFE oraz Parlament Europejski (w odniesieniu do wydatków UE) 7 potwierdziły potrzebę i znaczenie osiągania mierzalnych rezultatów w ramach projektów prowadzonych w terenie. Program LIFE zawiera wskaźniki wyników, a wieloletnie programy prac zawierają zgodne z nimi wskaźniki ilościowe (tj. produktów) i jakościowe odnoszące się do uzyskanych wyników. Aby móc przedstawiać sprawozdania dotyczące wspomnianych wskaźników na szczeblu programu, beneficjenci muszą przewidzieć i ocenić skutki środowiskowe, klimatyczne oraz związane z zarządzaniem i informacjami - tj. skutki społeczne - na szczeblu projektu w odniesieniu do konkretnych wskaźników produktów i wyników 8 . W celu zapewnienia długotrwałości tych rezultatów - tj. ich trwałości w czasie - beneficjenci muszą również ustanowić solidne mechanizmy zapewniające, aby w drodze rozszerzania i powielania projekty wywierały skutki poza pierwotnym obszarem objętym projektem. W związku z tym jasne i spójne wyjaśnienie sposobu zapewnienia dalszej realizacji, powielania lub przenoszenia działalności prowadzonej w ramach projektów oraz rezultatów projektów staje się w jeszcze większym stopniu decydującym kryterium przyznania finansowania podczas oceny wniosków dotyczących projektu. W przypadku rozwiązań wyzwań związanych ze środowiskiem i zmianą klimatu, w odniesieniu do których to rozwiązań wykazano powiązanie z rynkiem, istnieje - ze względu na ich charakter - szczególnie duża szansa na dalszą realizację, powielenie lub przeniesienie. W ramach tego kryterium wysoki wynik osiągną zatem wnioski, w których w sposób wiarygodny i spójny przedstawiona zostanie strategia osiągnięcia zbywalności do końca trwania projektu.
W przeglądzie śródokresowym zgodnie z art. 25 rozporządzenia LIFE poddano analizie i potwierdzono zdolność programu LIFE do promowania synergii wewnątrz programu. W dokumencie otwierającym debatę na temat przyszłości finansów UE 9 podkreślono istotę wymiaru społecznego w polityce europejskiej. W odniesieniu do programu LIFE powinno to zapewnić impuls do poszukiwania jeszcze większej synergii w środowiskowym, gospodarczym i społecznym wymiarze zrównoważonego rozwoju. W związku z tym dobrze przemyślane podejścia uniwersalne, w ramach których obok swoich głównych celów środowiskowych lub działań na rzecz klimatu zakłada się również realizację celów dotyczących np. integracji społecznej lub wzrostu gospodarczego otrzymają punkty dodatkowe 10 . Przykładowo działalność na rzecz ochrony przyrody i różnorodności biologicznej oraz działalność ukierunkowana na wzmocnienie gospodarki obiegowej ma potencjał przyczynienia się do budowania wspólnoty oraz integracji społecznej. Gospodarka obiegowa może mierzyć się z wyzwaniami dotyczącymi wykazania efektywności ekonomicznej, a w wielu przypadkach istotne jest uwzględnienie wymiaru społecznego (np. w celu integracji na rynku pracy osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji).
Program LIFE dopuszcza "inne projekty" i "inną działalność". Elastyczność tę można wykorzystać, aby wypróbować nowe podejścia, nowe rodzaje projektów i usług wspierających istniejące projekty lub nowe sposoby postępowania z zainteresowanymi stronami, które nie uważają tradycyjnych formatów projektów za atrakcyjne. Na przykład lukę między pomyślnie przyjętym wnioskiem w sprawie rozwiązań środowiskowych lub działań na rzecz klimatu w ramach projektów LIFE a jego faktycznym dostępem do rynku często można wypełnić, jeżeli najbardziej obiecujące projekty LIFE miałyby otrzymać konkretne wsparcie w celu uzyskania dostępu do rynków i potencjalnych inwestorów. Mogłoby to polegać na komplementarnym projekcie koncentrującym się na wsparciu dostępu do rynku, dostosowanym do konkretnego projektu zarządzania przedsiębiorstwem oraz coachingu w zakresie pozyskiwania funduszy, wsparciu na rzecz budowania klastrów gospodarki obiegowej lub współpracy z takimi klastrami bądź na przyznawaniu corocznych nagród za projekty o szczególnie dużej europejskiej wartości dodanej. Jeżeli nowe rozporządzenie finansowe umożliwi większą elastyczność w kwestii przypisywania kwot ryczałtowych w odniesieniu do konkretnych wyników, możliwe byłoby również wykorzystanie tej elastyczności do celów budowania potencjału w kierunku "akceptowania przez banki" projektów inwestycyjnych i dostępu do rynku.
Programem LIFE zarządzają służby Komisji we własnym zakresie oraz agencja wykonawcza, której zadanie to zostało przekazane w ramach zarządzania bezpośredniego. Agencja wykonawcza działa w granicach przekazanych uprawnień zgodnie z decyzją Komisji C(2013) 9414 lub jakąkolwiek decyzją Komisji zastępującą tę decyzję, a także pod nadzorem służb Komisji. Całość odpowiedzialności za program ponosi Komisja. Eksperci zewnętrzni mogą zostać zatrudnieni w celu wsparcia służb Komisji lub agencji wykonawczej w ich pracach.
W zastosowaniu zasady komplementarności z innymi europejskimi programami finansowania określonymi w motywach 5, 11 i 13 oraz w art. 8 rozporządzenia LIFE wdrożenie wieloletniego programu prac zapewni spójność i synergie, a także pozwoli uniknąć, na tyle na ile to możliwe, pokrywania się programu LIFE z innymi unijnymi strategiami politycznymi i instrumentami finansowymi w ramach dążenia do komplementarności z programem "Horyzont 2020" 11 - unijnym programem w zakresie badań naukowych i innowacji na lata 2014-2020 - oraz z jego programami prac 12 . Zostanie to głównie osiągnięte dzięki kryteriom kwalifikowalności w odniesieniu do różnych rodzajów projektów i orientacji w stosowaniu wytycznych towarzyszących zaproszeniom do składania wniosków 13 w ramach dążenia do komplementarności z programem "Horyzont 2020". Kontrola krzyżowa na etapie wyboru oraz weryfikacje ex post pozwolą uniknąć podwójnego finansowania. Z finansowania w ramach programu LIFE wyklucza się projekty dotyczące przede wszystkim badań naukowych w zakresie dużych infrastruktur lub realizacji dużych infrastruktur, jako że są one objęte innymi programami UE.
Struktura wieloletniego programu prac jest zgodna ze strukturą określoną w art. 24 ust. 2 rozporządzenia LIFE i jedynie w stosownych przypadkach w programie prac traktuje się osobno podprogram działań na rzecz środowiska i podprogram działań na rzecz klimatu.
Wieloletni program prac obejmuje okres od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2020 r.
Podprogram działań na rzecz środowiska obejmuje obszary priorytetowe: "Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami", "Przyroda i różnorodność biologiczną" oraz "Zarządzanie i informowanie w zakresie środowiska" (art. 9-12 rozporządzenia LIFE). Każdy z obszarów priorytetowych obejmuje szereg priorytetów tematycznych wymienionych w załączniku III do rozporządzenia LIFE.
W bieżącym wieloletnim programie prac na lata 2018-2020 określa się tematykę projektów służących wdrożeniu priorytetów tematycznych.
Podprogram działań na rzecz klimatu obejmuje obszary priorytetowe: łagodzenie skutków zmiany klimatu, dostosowywanie się do skutków zmiany klimatu, zarządzanie i informacja w zakresie klimatu (art. 13-16 rozporządzenia LIFE). W każdym obszarze priorytetowym mieści się szereg obszarów polityki określonych w sekcji 4 poniżej, które uznaje się za szczególnie interesujące przez cały okres objęty bieżącym wieloletnim programem prac.
Zgodnie z art. 4 rozporządzenia LIFE ogólne ramy budżetowe na program LIFE na lata 2014-2020 wynoszą 3 456 655 000 EUR, przy czym 75 % środków przydzielono na podprogram działań na rzecz środowiska (2 592 491 250 EUR), a 25 % - na podprogram działań na rzecz klimatu (864 163 750 EUR).
W latach 2014-2017 na podprogram działań na rzecz środowiska przydzielono 1 349 mln EUR, a na podprogram działań na rzecz klimatu - 446 mln EUR. Kwota 1 657 mln EUR jest dostępna na lata 2018-2020.
W rozporządzeniu LIFE ustala się również minimalny procent budżetu całkowitego, który należy zarezerwować dla projektów (81 %, art. 17 ust. 4 rozporządzenia LIFE), i maksymalny procent zasobów budżetowych przydzielanych na projekty wspierane za pośrednictwem dotacji na działania, jaki można przeznaczyć na projekty zintegrowane (30 %, art. 17 ust. 5 rozporządzenia LIFE).
Art. 4 rozporządzenia LIFE jest obecnie poddawany przeglądowi, aby obejmował wkład w wysokości 4 500 000 EUR na rzecz Europejskiego Korpusu Solidarności na projekty angażujące młodych wolontariuszy z całej Europy w ochronę środowiska i działanie na rzecz klimatu 14 .
Projekty LIFE jest finansowany za pośrednictwem dotacji na działania lub, w stosownych przypadkach, za pomocą instrumentów finansowych (art. 17 ust. 4 rozporządzenia LIFE).
Zgodnie z art. 24 ust. 2 lit. a) rozporządzenia LIFE w niniejszym wieloletnim programie prac określono kwoty, które mają być przydzielone z podziałem na obszary priorytetowe i rodzaje finansowania.
Ogólny przydział środków według rodzaju finansowania na oba podprogramy
Budżet na lata 2018-2020 | w mln EUR |
Dotacje na projekty i dotacje operacyjne | |
Dotacje na działania | 1 263,44 |
Dotacje operacyjne | 36,00 |
Instrumenty finansowe | 75,00 |
Zamówienia publiczne | 252,70 |
Wydatki pomocnicze | 29,92 |
Łącznie | 1 657,06 |
Ogólny przydział środków według obszaru priorytetowego na lata 2018-2020
Obszary priorytetowe | Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami | Przyroda i różnorodność biologiczna | Zarządzanie i informacja w zakresie środowiska | Europejski Korpus Solidarności | Łagodzenie skutków zmiany klimatu | Dostosowywanie się do skutków zmiany klimatu | Zarządzanie i informacja w zakresie klimatu |
Łącznie na obszar (w mln EUR) | 444,81 | 632,55 | 143,38 | 4,50 | 230,50 | 123,85 | 47,55 |
Suma częściowa | 1 627,14 | ||||||
Wydatki pomocnicze (ATA) | 29,92 | ||||||
Łącznie | 1 657,06 |
Środki przydzielone według obszaru priorytetowego i rodzaju finansowania mają charakter orientacyjny. W odniesieniu do dotacji na działania ostateczny przydział środków będzie zależał od faktycznej liczby wniosków dotyczących projektów podlegających finansowaniu w ramach każdego obszaru priorytetowego. Przydział środków budżetowych na instrumenty finansowe i podział ich między te instrumenty mogą zostać dostosowane w czasie realizacji programu LIFE w odpowiedzi na faktyczne wykorzystanie środków. Zgodnie z rozporządzeniem finansowym 15 w ramach progów ustanowionych rozporządzeniem LIFE środki ponownie przydzielane do obszarów priorytetowych nie mogą przekraczać 5 % całkowitych środków przydzielonych na dane obszary priorytetowe.
Na okres trwania bieżącego wieloletniego programu prac na podprogram działań na rzecz środowiska przydzielono budżet w wysokości 1 243,81 mln 16 .
Konkretny odsetek zasobów budżetowych przydzielonych na projekty wspierane poprzez dotacje na działania w ramach podprogramu działań na rzecz środowiska przydzielono na projekty wspierające ochronę przyrody i różnorodność biologiczną, w tym związane z tym informacje, zarządzanie, pomoc techniczną i projekty przygotowawcze (art. 9 ust. 3 rozporządzenia LIFE) 17 . Pozostała część budżetu przeznaczonego na projekty będzie przydzielana na projekty w ramach obszarów priorytetowych: ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami oraz zarządzanie i informacja w zakresie środowiska.
Orientacyjny przydział według rodzaju finansowania w ramach podprogramu działań na rzecz środowiska
Budżet na lata 2018-2020 | w mln EUR | |
Dotacje na działania (*) | ||
- Projekty na rzecz budowania potencjału | 7,75 | |
- Projekty pomocy technicznej | 2,95 | |
- Inne dotacje na działania | 992,37 | |
Instrument finansowy (**) | ||
Mechanizm finansowy na rzecz kapitału naturalnego (NCFF) | p.m. | |
Dotacje operacyjne | 27,00 | |
Zamówienia publiczne | 193,67 | |
Wydatki na wsparcie (***) | 20,07 | |
Łącznie | 1 243,81 | |
(*) Zgodnie z art. 17 ust. 5 rozporządzenia LIFE 30 % środków budżetowych przeznaczonych na projekty wspierane poprzez dotacje na działania przydziela się na projekty zintegrowane. W zależności od faktycznej liczby wniosków dotyczących projektów zintegrowanych niewykorzystane zasoby zostaną przeznaczone na inne projekty finansowane w drodze dotacji na działania. (**) Maksymalny poziom kosztów zarządzania związanych z wdrażaniem instrumentów finansowych nie przekracza 7 % łącznej kwoty w odniesieniu do instrumentów finansowych. (***) Wliczając łączny wkład pieniężny programu LIFE na rzecz budżetu agencji wykonawczej w wysokości 14,58 mln EUR, przy czym 2,33 mln EUR pochodzi ze środków podprogramu działań na rzecz klimatu. |
Środki przydzielone według obszaru priorytetowego i rodzaju finansowania mają charakter orientacyjny.
Przydział środków budżetowych na instrumenty finansowe i podział ich między te instrumenty mogą zostać dostosowane w czasie realizacji programu LIFE w odpowiedzi na faktyczne wykorzystanie środków. W ramach progów ustanowionych rozporządzeniem LIFE środki ponownie przydzielane do obszarów priorytetowych nie mogą przekraczać 5 % całkowitych środków przydzielonych na dane obszary priorytetowe.
Przeznaczony na bieżący wieloletni program prac budżet podprogramu działań na rzecz klimatu wynosi 413,25 mln EUR. Przydział środków według obszaru priorytetowego jest orientacyjny i zależy od faktycznej liczby wniosków dotyczących dotacji na działania w ramach każdego obszaru priorytetowego oraz związanego z tym wykorzystania środków na rynku w ramach instrumentu finansowania prywatnego na rzecz efektywności energetycznej (unikalnego dla tego podprogramu) i mechanizmu finansowego na rzecz kapitału naturalnego.
Orientacyjny przydział według rodzaju finansowania w ramach podprogramu działań na rzecz klimatu
Budżet na lata 2018-2020 | w mln EUR | |
Dotacje na działania (*) | ||
Projekty na rzecz budowania potencjału | 3,00 | |
Projekty pomocy technicznej | 0,78 | |
Inne dotacje na działania | 256,59 | |
Instrumenty finansowe (**) | ||
Instrument finansowania prywatnego na rzecz efektywności energetycznej (PF4EE) | 75,0 | |
Mechanizm finansowy na rzecz kapitału naturalnego (NCFF) | p.m. | |
Dotacje operacyjne | 9,00 | |
Zamówienia publiczne | 59,03 | |
Wydatki pomocnicze (***) | 9,85 | |
Łącznie | 413,25 | |
(*) Zgodnie z art. 17 ust. 5 rozporządzenia LIFE 30 % środków budżetowych przeznaczonych na projekty wspierane poprzez dotacje na działania przydziela się na projekty zintegrowane. W zależności od faktycznej liczby wniosków dotyczących projektów zintegrowanych niewykorzystane zasoby zostaną przeznaczone na inne projekty finansowane w drodze dotacji na działania. (**) Maksymalny poziom kosztów zarządzania związanych z wdrażaniem instrumentów finansowych nie przekracza 7 % łącznej kwoty w odniesieniu do instrumentów finansowych. (***) Kwota łącznego wkładu pieniężnego programu LIFE uwzględnia wkład w wysokości 2,33 mln EUR na rzecz budżetu agencji wykonawczej ze środków podprogramu działań na rzecz klimatu. |
Zgodnie z motywem 36 i art. 24 rozporządzenia LIFE w wieloletnim programie prac uwzględnia się niewyczerpujący wykaz tematyki projektów służących wdrożeniu priorytetów tematycznych, ukierunkowując starania przede wszystkim na określone priorytety polityki w dziedzinie środowiska i powiązane priorytety polityki zarządzania i informacji oraz obszary działania w ramach podprogramu działań na rzecz środowiska. Zgodnie z motywem 22 rozporządzenia LIFE przy ocenie unijnej wartości dodanej projektów w ramach podprogramu działań na rzecz środowiska Komisja powinna zwracać szczególną uwagę na ich wkład w priorytety tematyczne realizowane w ramach projektów. W związku z tym tematyka projektów jest narzędziem dającym przewagę projektom dotyczącym strategicznie ważnych obszarów polityki i jednocześnie otwartym na dobre wnioski w innych obszarach oraz na włączanie nowych pomysłów w odpowiedzi na nowe wyzwania.
Określony odsetek zasobów przydzielonych na projekty wspierane przez dotacje na działania będzie przeznaczany na projekty propagujące ochronę przyrody i różnorodność biologiczną 18 . Ten zwiększony odsetek środków w stosunku do rozporządzenia LIFE+ powoduje ograniczenie budżetu przeznaczonego na projekty w innych priorytetach tematycznych w ramach podprogramu działań na rzecz środowiska, co stanowi kolejny powód, aby lepiej ukierunkować wykorzystywanie funduszy w tych obszarach.
Należy zauważyć, że finansowanie projektów, których tematyki nie objęto wspomnianym wykazem, nie jest wykluczone. Projekty wysokiej jakości, które spełniają mające zastosowanie kryteria kwalifikowalności i wyboru, mogą nadal otrzymać finansowanie. Ustanowienie tego wykazu na okres obowiązywania wieloletniego programu prac zapewnia zatem zarówno elastyczność konieczną do realizacji celów programu LIFE, jak i stabilność konieczną do umożliwienia potencjalnym wnioskodawcom planowania, przygotowania i składania wniosków.
Na podstawie art. 10 lit. a) rozporządzenia LIFE tematyka odpowiadająca temu obszarowi priorytetowemu i związanym z nim priorytetom tematycznym określonym w załączniku III do rozporządzenia LIFE jest ukierunkowana przede wszystkim na realizację szczegółowego celu, czyli "rozwój, testowanie i prezentację podejść związanych z polityką lub zarządzaniem, najlepszych praktyk i rozwiązań, w tym opracowywanie i prezentację innowacyjnych technologii, pozwalających na sprostanie wyzwaniom w zakresie środowiska, odpowiednich do powielenia, naśladowania lub włączenia do głównego nurtu, w tym dotyczących powiązania pomiędzy środowiskiem a zdrowiem, a także wspierających politykę i przepisy prawne dotyczące efektywnego gospodarowania zasobami, w tym "Plan działania na rzecz zasobooszczędnej Europy"". Innowacyjne podejścia związane z zarządzaniem obejmują w szczególności wspólne działania eksperymentalne z podmiotami publicznymi, prywatnymi oraz podmiotami społeczeństwa obywatelskiego według łańcucha wartości, wobec których oczekuje się, że będą mieć bezpośredni i mierzalny pozytywny wpływ na środowisko. W związku z tym wszystkie projekty w ramach tego obszaru priorytetowego stanowią albo projekty pilotażowe, albo projekty demonstracyjne w rozumieniu art. 18 lit. a) i b) rozporządzenia LIFE, lecz nie mogą koncentrować się na badaniach naukowych. Prowadzenie badań stosowanych w ograniczonym zakresie jest dozwolone jako część działań przygotowawczych lub działań monitorowania. Jeżeli chodzi o projekty demonstracyjne w ramach tego obszaru priorytetowego objęte jednym z tematów projektów wymienionych poniżej, priorytet nadaje się projektom polegającym na zastosowaniu w praktyce, testowaniu, ocenie i rozpowszechnianiu działań, metod lub podejść, które są nowe lub nieznane w całej UE.
Pomiaru realizacji programu LIFE, jeżeli chodzi o cele w ramach tego obszaru priorytetowego odnoszące się do projektów pilotażowych i demonstracyjnych, w szczególności jeżeli chodzi o jego wkład w przejście w kierunku zasobooszczędnej gospodarki oraz w ochronę i poprawę jakości środowiska, dokonuje się według wskaźnika poprawy w zakresie środowiska możliwej do przypisania projektom LIFE. W związku z tym wszystkie projekty LIFE w ramach tego obszaru priorytetowego obejmują działania, które wywierają bezpośredni i wymierny wpływ na środowisko w czasie trwania projektu.
Załącznik III do rozporządzenia LIFE a) priorytety tematyczne dotyczące wody, w tym środowiska morskiego: działania na rzecz wdrożenia szczegółowych celów dotyczących wody określone w planie działania na rzecz zasobooszczędnej Europy i w 7. programie działań w zakresie środowiska, w szczególności: (i) podejścia zintegrowane na rzecz wdrożenia dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 19 ; (ii) działania na rzecz wdrożenia dyrektywy 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 20 ; (iii) działania na rzecz wdrożenia programu środków przewidzianych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE 21 w celu osiągnięcia dobrego stanu środowiskowego wód morskich; (iv) działania na rzecz zapewnienia bezpiecznego i wydajnego wykorzystania zasobów wodnych, poprawy ilościowego zarządzania wodą, zachowania wysokiej jakości wody oraz zapobiegania niewłaściwemu korzystaniu z zasobów wodnych i pogorszeniu ich stanu; |
Rozwiązanie problemów zarządzania jakością wody, ryzykiem powodziowym i ryzykiem wystąpienia suszy w sposób efektywny pod względem kosztów stanowi poważne wyzwanie w całej UE. Odpowiedź na wyzwania i możliwości w sektorze gospodarki wodnej wymaga podejścia holistycznego uwzględniającego szereg czynników. Zgodnie z realizacją ramowej dyrektywy wodnej, dyrektywy powodziowej i priorytetów europejskiego partnerstwa innowacyjnego w zakresie wody projekty powinny przede wszystkim obejmować działania rozwojowe, w szczególności związane z wdrażaniem, co może pomóc państwom członkowskim zrobić krok w kierunku prawdziwie zintegrowanego gospodarowania zasobami wodnymi, przy wspieraniu podejść ekosystemowych w stosownych przypadkach. W kontekście działań ukierunkowanych na wykonanie dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej należy położyć szczególny nacisk na nowe presje i oddziaływania oraz rozwijanie bardziej zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną, a także planowanie przestrzenne obszarów morskich. W odniesieniu do sektora gospodarki wodnej technologie i procesy stosowane w celu zapewnienia świadczenia usług wodnych (produkcji wody pitnej lub oczyszczania ścieków) osiągają coraz wyższy stopień rozwoju. Zgodnie z obszarami priorytetowymi europejskiego partnerstwa innowacyjnego w zakresie wody obecnie istnieją dwa rodzaje wyzwań:
W związku z tym status priorytetowy zostanie nadany projektom o następującej tematyce:
Woda, powodzie i susza - załącznik III sekcja A lit. a) ppkt (i)-(ii)
Zarządzanie obszarami morskimi i strefą przybrzeżną - załącznik III sekcja A lit. a) ppkt (iii)
Sektor gospodarki wodnej (załącznik III sekcja A lit. a) ppkt (iv))
Załącznik III do rozporządzenia LIFE b) priorytety tematyczne dotyczące odpadów: działania na rzecz wdrożenia szczegółowych celów dotyczących odpadów, określone w planie działania na rzecz zasobooszczędnej Europy i w 7. programie działań w zakresie środowiska, w szczególności: (i) zintegrowane podejścia do wdrażania planów i programów dotyczących odpadów; (ii) działania na rzecz wdrożenia i rozwoju prawa Unii w dziedzinie odpadów, ze szczególnym uwzględnieniem pierwszych stopni unijnej hierarchii sposobów postępowania z odpadami (zapobieganie, przygotowanie do ponownego użycia i recy- (iii) działania na rzecz efektywnego gospodarowania zasobami i dotyczące wpływu cyklu życia produktów, modeli konsumpcji i dematerializacji gospodarki; |
W odniesieniu do odpadów Plan działania na rzecz zasobooszczędnej Europy oraz 7. program działań w zakresie środowiska są ukierunkowane na osiągnięcie następujących celów do 2020 r.:
W związku z tym status priorytetowy zostanie nadany projektom o następującej tematyce:
Wdrożenie przepisów dotyczących odpadów - załącznik III sekcja A lit. b) ppkt (i)-(ii)
Objaśnienia:
W celu uzupełnienia tych innowacyjnych rozwiązań i projektu LIFE należy również prowadzić inne właściwe działania związane z gospodarowaniem odpadami zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami w czasie trwania projektu i po jego zakończeniu.
Odpady i efektywne gospodarowanie zasobami - załącznik III sekcja A lit. b) ppkt (iii)
Objaśnienia:
Alternatywne procesy obejmują wymianę produktów lub ich leasing, regenerację produktów, symbiozę przemysłową, optymalizację łańcuchów żywnościowych, transport i mobilność, budynki o zrównoważonym charakterze, ich budowę/rozbiórkę, lecz się do nich nie ograniczają.
Załącznik III do rozporządzenia LIFE c) priorytety tematyczne dotyczące efektywnego gospodarowania zasobami, w tym glebą i lasami, oraz ekologicznej i obiegowej gospodarki: działania na rzecz wdrożenia planu działania na rzecz zasobooszczędnej Europy i 7. programu działań w zakresie środowiska, nieobjęte innymi priorytetami tematycznymi, o których mowa w załączniku, w szczególności: (i) działania na rzecz symbiozy przemysłowej i transferu wiedzy, rozwoju nowych modeli przejścia na ekologiczną gospodarkę o obiegu zamkniętym; (ii) działania na rzecz strategii tematycznej dotyczącej gleby (komunikat Komisji z dnia 22 września 2006 r. zatytułowany "Strategia tematyczna w dziedzinie ochrony gleby"), ze szczególnym uwzględnieniem łagodzenia i kompensacji zasklepiania gleby oraz poprawy gospodarki gruntami; (iii) działania na rzecz leśnych systemów monitorowania i informacji oraz zapobiegania pożarom lasów; |
Projekty w ramach priorytetów tematycznych dotyczących efektywnego gospodarowania zasobami, w tym glebą i lasami, oraz gospodarki ekologicznej i o obiegu zamkniętym będą w szczególności ukierunkowane na wdrażanie Planu działania na rzecz zasobooszczędnej Europy, planu działania UE dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym 41 , strategii tematycznej w dziedzinie ochrony gleby 42 oraz strategii leśnej UE 43 z 2013 r.
W odniesieniu do symbiozy przemysłowej, transferu wiedzy oraz przejścia na gospodarkę ekologiczną i o obiegu zamkniętym należy w szczególności zwróć uwagę na umożliwiające obieg zamknięty/zasobooszczędne, bezpieczne dla środowiska funkcjonowanie przedsiębiorstw, politykę konsumencką, nowe modele biznesu i konsumpcji i łańcuchy wartości. Publiczne wsparcie na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym było do tej pory ukierunkowane przede wszystkim na "recykling", zbyt nieliczne są natomiast projekty na rzecz ponownego użycia, naprawy i regeneracji produktów 44 . Jeśli gospodarka o obiegu zamkniętym zostanie wdrożona na całej długości (lokalnych) łańcuchów wartości, zostanie uwolniony znaczny potencjał do przyniesienia pozytywnych skutków dla społeczeństwa, jeżeli chodzi o integrację na rynku pracy osób defaworyzowanych i formalizację działalności prowadzonej w szarej strefie (gospodarki). Zachęca się do uwzględnienia tych aspektów wraz z bezpośrednimi, mierzalnymi skutkami dla środowiska w przypadku projektów ukierunkowanych na gospodarkę o obiegu zamkniętym. Wspomniane łańcuchy wartości będą ukierunkowane na sektory priorytetowe i tym samym przyczynią się również do wspierania wdrożenia planowanej "Strategii dotyczącej tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym" 45 .
Jeżeli chodzi o ochronę gleb, istnieje potrzeba usprawnienia gospodarowania glebą, a w szczególności ograniczenia zasklepiania gleby i złagodzenia jego skutków. Zgromadzone w ramach projektu dane dotyczące gleb należy przekazywać do właściwych regionalnych, krajowych lub unijnych baz danych.
Przewiduje się, że projekty ukierunkowane na lasy przyczynią się do monitorowania lasów, dzięki zapewnieniu obecnym i przyszłym europejskim leśnym systemom informacyjnym wszelkich istotnych danych, które mogą zostać zebrane w ich toku. Z drugiej strony, zachodzi potrzeba opracowania efektywnych pod względem kosztów, "półnaturalnych" lub podobnych alternatywnych podejść leśniczych do już posadzonych drzewostanów gromadzących drzewa w tym samym wieku i w jednym gatunku w celu dalszego wspierania różnorodności biologicznej i odporności. Szczególnych starań należy dołożyć, aby nie dopuścić do wybuchów pożarów lasów, zminimalizować warunki sprzyjające ich rozprzestrzenianiu oraz aby zwiększyć ogólną odporność lasów, szczególnie na obszarach chronionych takich jak obszary Natura 2000, na których rośnie znaczna część lasów, a które stanowią podstawę działań unijnych ukierunkowanych na ochronę przyrody.
W związku z tym status priorytetowy zostanie nadany projektom o następującej tematyce:
Efektywne gospodarowanie zasobami, gospodarka ekologiczna i o obiegu zamkniętym - załącznik III sekcja A lit. c) ppkt (i)
Wdrożenie koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym, ukierunkowanej na co najmniej jeden z sektorów priorytetowych wskazanych w planie działania UE dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym 46 i zapewnienie korzystania z wysokiej jakości zasobów wtórnych, materiałów złomowanych lub odpadów wchodzących w skład łańcuch wartości lub różnych łańcuchów wartości. Już w czasie trwania projektu wdrożenie gospodarki o obiegu zamkniętym powinno:
Gleba - załącznik III sekcja A lit. c) ppkt (ii)
Lasy - załącznik III sekcja A lit. c) ppkt (iii)
Oprócz danych dotyczących wskaźników odnoszących się do siedlisk leśnych i ekosystemów oraz usług ekosystemowych, w ramach projektów LIFE ukierunkowanych na lasy należy również zapewnić dane uwzględniane w odpowiednich wskaźnikach objętych zakresem kryteriów 1, 2, 4 i 5 zaktualizowanych paneuropejskich wskaźników zrównoważonej gospodarki leśnej 49 .
Objaśnienia:
"Półnaturalna" gospodarka leśna (czasami zwana również "leśnictwem przyjaznym dla środowiska" lub "rębnią stopniową") charakteryzuje się praktykami dążącymi do odwzorowania procesów naturalnych, które łączą w sobie gospodarcze zastosowanie lasów oraz ochronę przyrody. Wynikiem przyjęcia takiego podejścia są aktywnie zarządzane, ale wielowarstwowe i bogate lasy mieszane, które są stosunkowo bliskie lasom naturalnym. Koncepcja obejmuje czynną gospodarkę leśną wraz z pozyskiwaniem drewna, w związku z czym nie należy jej mylić z podejściami wyraźnie dążącymi do zachowania procesów naturalnych np. na obszarach naturalnych. Zwykle stosowane praktyki mogą nieznacznie różnić się między poszczególnymi państwami, ale oczekuje się, że będą obejmować następujące elementy: wykorzystanie rodzimych lub dostosowanych do danego obszaru gatunków drzew, naturalne odnowienie lasu, ograniczone działania z użyciem maszyn, włączenie środków ochrony przyrody, wykluczenie nawożenia lub stosowania pestycydów, długi cykl trwania płodozmianu oraz pozyskiwanie jednopniowe lub grupowe 53 .
Załącznik III do rozporządzenia LIFE d) priorytety tematyczne w dziedzinie środowiska i zdrowia, w tym dotyczące chemikaliów i hałasu: działania pomocnicze na rzecz wdrożenia szczegółowych celów dotyczących środowiska i zdrowia określonych w 7. programie działań w zakresie środowiska, w szczególności: (i) działania pomocnicze na rzecz wdrożenia rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady 55 (REACH) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 56 (rozporządzenie w sprawie produktów biobójczych) w celu zapewnienia bezpieczniejszego, bardziej zrównoważonego lub oszczędnego stosowania chemikaliów (w tym nanomateriałów); (ii) działania pomocnicze ułatwiające wdrożenie dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 57 (dyrektywa w sprawie hałasu) w celu osiągnięcia takich poziomów hałasu, które nie powodują poważnych negatywnych skutków ani nie stanowią zagrożenia dla zdrowia człowieka; (iii) działania pomocnicze służące uniknięciu poważnych awarii, w szczególności poprzez ułatwienie wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/18/UE 58 (dyrektywa Seveso III); |
Jeżeli chodzi o dziedzinę środowiska i zdrowia, należy zbadać nowe metody w celu ograniczenia wpływu chemikaliów, hałasu i awarii przemysłowych na środowisko i zdrowie człowieka.
W związku z tym status priorytetowy zostanie nadany projektom o następującej tematyce:
Chemikalia - załącznik III sekcja A lit. d) ppkt (i)
Zmniejszenie wpływu na środowisko lub zdrowie człowieka co najmniej jednego z poniżej wymienionych:
Zostanie to osiągnięte poprzez zastosowanie co najmniej jednego z poniższych rozwiązań:
Hałas - załącznik III sekcja A lit. d) ppkt (ii)
W ramach tego działu status priorytetowy zostanie przyznany projektom realizowanym na obszarach miejskich, aby poprawić sytuację maksymalnej liczby osób.
Obniżenie poziomu hałasu, którego źródłem są drogi w obrębie gęsto zaludnionych obszarów miejskich, dzięki zastosowaniu nawierzchni lub opon dźwiękochłonnych, których koszt całego cyklu życia jest porównywalny z kosztem powierzchni lub opon standardowych i które pozwalają uzyskać znaczącą redukcję hałasu.
Awarie przemysłowe - załącznik III sekcja A lit. e) ppkt (iii)
Uproszczenie wdrażania dyrektywy Seveso III (dyrektywy 2012/18/UE) w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi z substancjami niebezpiecznymi dzięki wprowadzeniu szczególnie opłacalnych narzędzi metodycznych do sporządzenia mapy ryzyka zdrowia człowieka i ryzyka środowiskowego oraz przeciwdziałania efektom domina. Projekty przewidują demonstracyjne stosowanie tych narzędzi przez różne zobowiązane do tego podmioty oraz realizowanie środków zapobiegających ryzyku lub zmniejszających ryzyko na ich podstawie.
Załącznik III do rozporządzenia LIFE e) priorytety tematyczne dotyczące jakości powietrza i emisji, w tym środowiska miejskiego: działania pomocnicze na rzecz wdrożenia szczegółowych celów dotyczących powietrza i emisji określonych w planie działania na rzecz zasobooszczędnej Europy i w 7. programie działań w zakresie środowiska, w szczególności: (i) podejścia zintegrowane w odniesieniu do wdrożenia przepisów dotyczących jakości powietrza; (ii) działania pomocnicze mające na celu zapewnienie zgodności z normami unijnymi dotyczącymi jakości powietrza i związanymi z nimi normami emisji, w tym z dyrektywą 2001/81/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 60 (dyrektywa w sprawie krajowych poziomów emisji); (iii) działania pomocnicze na rzecz lepszego wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE 61 (dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych), ze szczególnym uwzględnieniem poprawy procesu definiowania i wdrażania najlepszych dostępnych praktyk, zapewniające łatwy dostęp społeczeństwa do informacji i zwiększające wkład dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych w innowacje. |
Priorytet tematyczny "jakość powietrza i emisje, w tym w środowisku miejskim" uwzględnia w szczególności wdrożenie przepisów dotyczących jakości powietrza i kompleksowe podejście do miejskich problemów środowiskowych. Zanieczyszczenie powietrza jest nadal najpoważniejszym problemem środowiskowym dotyczącym zdrowia w Europie, a związany z nim współczynnik umieralności jest ponad dziesięć razy wyższy niż współczynnik umieralności w wyniku wypadków drogowych, a ponadto ma również znaczący wpływ na ekosystemy (np. 70 % obszarów Natura 2000 w UE padło ofiarą eutrofizacji w wyniku zanieczyszczenia powietrza). Problem zanieczyszczenia powietrza powinien zostać rozwiązany zgodnie z przyszłą strategią UE na rzecz jakości powietrza do 2030 r. Projekty powinny odnosić się do pyłu zawieszonego lub NO2, nie do CO2. Jeżeli głównym celem projektu jest redukcja emisji CO2, należy go przedstawić w ramach podprogramu działań na rzecz klimatu.
Dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych jest podstawowym instrumentem w odniesieniu do zapobiegania zanieczyszczeniom pochodzącym z dużych źródeł punktowej emisji zanieczyszczeń i kontroli tych zanieczyszczeń. Doświadczenie zdobyte podczas wdrażania dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych (i poprzedzającej ją dyrektywy w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli) umożliwiło identyfikację dodatkowych potrzeb w zakresie informacji publicznej i wprowadzenia nowych technik.
W związku z tym status priorytetowy zostanie nadany projektom o następującej tematyce:
Przepisy dotyczące jakości powietrza i dyrektywa w sprawie krajowych poziomów emisji - załącznik III sekcja A lit. e) ppkt (i)-(ii)
Jeżeli nie stwierdzono wyraźnie inaczej, projekty dotyczące jakości powietrza powinny ogólnie być ukierunkowane na obszary miejskie, aby obejmowały jak największą liczbę osób.
Dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych - załącznik III sekcja A lit. e) ppkt (iii)
Stosowanie technik zapobiegania zanieczyszczeniom i redukcji zanieczyszczeń, o których mowa w dyrektywie w sprawie emisji przemysłowych jako o nowych metodach.
Środowisko miejskie - załącznik III sekcja A lit. e)
Wdrożenie zintegrowanej polityki miejskiej i podejść regulacyjnych w zakresie zrównoważonego planowania i projektowania lub w zakresie wspierania innowacyjnych rozwiązań technicznych, aby udoskonalić co najmniej jeden z następujących aspektów:
Na podstawie art. 11 lit. a) rozporządzenia LIFE tematyka projektów odpowiadająca temu obszarowi priorytetowemu i związanym z nim priorytetom tematycznym określonym w załączniku III do rozporządzenia LIFE powinna być ukierunkowana na realizację szczegółowego celu, jakim jest "wspieranie opracowywania i wdrażania unijnej polityki i przepisów w dziedzinie przyrody i różnorodności biologicznej, w tym unijnej Strategii na rzecz różnorodności biologicznej do 2020 r., dyrektywy Rady 92/43/EWG 73 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE 74 , w szczególności przez zastosowanie, rozwój, testowanie i prezentację podejść, najlepszych praktyk i rozwiązań".
Od 25 lat program LIFE jest podstawowym narzędziem wspierającym wykonywanie dyrektywy ptasiej i dyrektywy siedliskowej, przy czym walnie przyczynił się do ustanowienia sieci Natura 2000, a w niektórych przypadkach miał wręcz decydujące znaczenie w tym względzie. W ocenie adekwatności dyrektywy dotyczącej ochrony przyrody 75 i planie działania na rzecz przyrody, ludzi i gospodarki 76 podkreślono konieczność zwiększenia nakładów finansowania na ten obszar priorytetowy, która została uwzględniona w rozporządzeniu delegowanym zmieniającym art. 9 ust. 4 rozporządzenia LIFE. Zasoby finansowe podprogramu programu LIFE "Przyroda i różnorodność biologiczna" w dalszym ciągu będą ukierunkowane na sieć Natura 2000, aby zapewnić całkowite wypełnienie zobowiązań dotyczących celu 1 strategii różnorodności biologicznej i jednocześnie promować projekty realizujące cele 2, 3, 4 i 5 strategii różnorodności biologicznej do 2020 r.
Projekty LIFE "Przyroda i różnorodność biologiczna" mają na celu uzupełnianie się wzajemnie oraz, w stosownych przypadkach, uzupełnianie innych priorytetów tematycznych związanych i przyrodą i różnorodnością biologiczną, np. jeżeli projekt jest ukierunkowany na sieć Natura 2000, w stosownych przypadkach powinien się on także odnosić do inwazyjnych gatunków obcych. W związku z tym, aby uniknąć niespójności, zasady mające zastosowanie w ramach jednego z priorytetów tematycznych mają zastosowanie również w ramach priorytetu uzupełniającego. Jeżeli projekty służące osiągnięciu celów 2, 3, 4 lub 5 strategii różnorodności biologicznej do 2020 r. prowadzi się (nawet częściowo) na obszarach Natura 2000, zaproponowane środki muszą wpisywać się w cele ochrony obszaru, plan zarządzania obszarem lub równoważne instrumenty lub w decyzję o wyznaczeniu specjalnego obszaru ochrony (SOO). Ponadto w ramach projektów LIFE ukierunkowanych na lasy należy również zapewnić dane uwzględniane w odpowiednich wskaźnikach objętych zakresem kryteriów 1, 2, 4 i 5 zaktualizowanych paneuropejskich wskaźników zrównoważonej gospodarki leśnej 77 .
Załącznik III do rozporządzenia LIFE a) priorytety tematyczne dotyczące przyrody: działania na rzecz wdrożenia dyrektyw 92/43/EWG i 2009/147/WE, w szczególności: (i) działania mające na celu poprawę zachowania stanu siedlisk i gatunków, w tym siedlisk i gatunków morskich oraz gatunków ptaków, będących przedmiotem zainteresowania Unii; (ii) działania wspierające seminaria biogeograficzne sieci "Natura 2000"; (iii) podejścia zintegrowane w odniesieniu do realizacji priorytetowych ram działań; |
Status priorytetowy przyznano projektom o następującej tematyce, przyczyniającym się do osiągnięcia celu 1 strategii ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020, jakim jest pełne wdrożenie dyrektywy ptasiej i dyrektywy siedliskowej:
Załącznik III do rozporządzenia LIFE b) priorytety tematyczne dotyczące różnorodności biologicznej: działania na rzecz wdrożenia unijnej strategii na rzecz różnorodności biologicznej do 2020 r., w szczególności: (i) działania mające przyczynić się do osiągnięcia celu 2; (ii) działania mające przyczynić się do osiągnięcia celu 3, 4 i 5. |
Poniższa tematyka projektów dotyczy w szczególności osiągnięcia celów 2, 3, 4 i 5 strategii ochrony różnorodności biologicznej do 2020 r. w zakresie, w jakim dotyczą one przede wszystkim ogólnych i szczegółowych celów zgodnie z art. 3 i 11 rozporządzenia LIFE, w związku z czym może ona być finansowana w ramach programu LIFE.
Określona poniżej tematyka projektów otrzyma status priorytetowy:
Opracowanie i zastosowanie możliwych do powielenia metod lub technik powiązanych z zieloną infrastrukturą, które skutecznie łagodzą negatywny wpływ, jaki infrastruktura energetyczna lub transportowa wywierają na różnorodność biologiczną, poprzez wzmocnienie łączności. Wspomniane techniki lub metody powinny być bardziej opłacalne niż już oferowane na rynku rozwiązania równoważne finansowo oraz - w stosownych przypadkach - prowadzić do nieodpłatnie współdzielonych rozwiązań lub do opracowania norm technicznych.
Należy określić działania w zakresie tych projektów w celu poprawienia istniejących - lub wprowadzenia nowych - ram technicznych, administracyjnych lub prawnych na właściwym poziomie, w szczególności - lecz nie tylko - w odniesieniu do gatunków zamieszczonych w wykazie inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii zgodnie z art. 4 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1143/2014 87 .
Objaśnienia: Jeżeli dany krok został już podjęty niezależnie od projektu lub jego podjęcie jest niemożliwe w kontekście projektu, działania w ramach projektu powinny być przynajmniej wyraźnie osadzone w szerszych ramach, które łączą wszystkie trzy kroki.
Na podstawie art. 12 lit. a) rozporządzenia LIFE tematyka projektów odpowiadająca temu obszarowi priorytetowemu i związanym z nim priorytetom tematycznym określonym w załączniku III do rozporządzenia LIFE jest w szczególności ukierunkowana na realizację szczegółowego celu, który obejmuje "wspieranie zwiększania poziomu świadomości dotyczącego zagadnień środowiska, w tym pozyskiwania wsparcia społeczeństwa i zainteresowanych podmiotów dla tworzenia unijnej polityki w dziedzinie środowiska, a także promocję wiedzy na temat zrównoważonego rozwoju i nowych modeli zrównoważonej konsumpcji".
Załącznik III do rozporządzenia LIFE Priorytetowy obszar "Zarządzanie i informacja w zakresie środowiska": a) kampanie informacyjne, komunikacyjne i zwiększające poziom świadomości zgodnie z priorytetami 7. programu działań w zakresie środowiska; b) działania wspierające skuteczny proces kontroli, a także środki wspierania zgodności w odniesieniu do przepisów Unii w dziedzinie środowiska, oraz wsparcie systemów i narzędzi informacyjnych dotyczących wdrażania prawa Unii w dziedzinie środowiska. |
Kampanie informacyjne, komunikacyjne i zwiększające poziom świadomości - załącznik III sekcja C lit. a)
Przy ocenie europejskiej wartości dodanej proponowanych projektów zostanie wzięty pod uwagę zasięg geograficzny informacji podnoszących poziom świadomości, komunikacji i kampanii zwiększających poziom świadomości.
Podniesienie poziomu świadomości na temat problemów środowiskowych, unijnej polityki ochrony środowiska, narzędzi lub przepisów prawa wśród określonych docelowych odbiorców w celu zmiany ich zachowań i pobudzania do przyjmowania postaw przyjaznych środowisku lub podejmowania praktyk o takim charakterze lub do podejmowania działań w ramach bezpośredniego zaangażowania obywatelskiego. Wnioskodawca musi przedstawić istotne dowody wskazujące na zmianę poziomów świadomości 88 w dziedzinie (dziedzinach), na którą ukierunkowany był projekt, a zmiana ta stanowi kluczowy czynnik wspierający prawidłowe wdrażanie lub przyszły rozwój narzędzi i opracowywanie przepisów prawa w ramach unijnej polityki ochrony środowiska. Działania służące podnoszeniu świadomości powinny mieć możliwie najszerszy zakres w przypadku konkretnych zagadnień, na które są ukierunkowane 89 . Problemy środowiskowe, unijna polityka ochrony środowiska, ukierunkowane narzędzie lub przepisy prawa należy bezpośrednio powiązać z co najmniej jednym z obszarów tematycznych, których wykaz zamieszczono pod każdym z trzech poniższych priorytetów 90 :
Zielony wzrost:
Nawiązanie kontaktu z obywatelami:
Czas na rezultaty:
Działania wspierające skuteczny proces kontroli, a także środki wspierania zgodności - załącznik III sekcja C lit. b) Systemy informacyjne, jakość administracji publicznej i podejścia dobrowolne
Objaśnienia:
Usprawnienia mogą przybrać formę zmniejszonego obciążenia administracyjnego, poprawy w zakresie udostępniania informacji zarówno w ramach jednego organu, jak i między organami, poprawy końcowego wykorzystywania informacji o środowisku, w tym sprawozdawczości, a także lepszych usług świadczonych na rzecz użytkowników końcowych, w tym na rzecz społeczeństwa.
Jeżeli chodzi o dane z monitorowania stanu chemicznego, w ramach projektów należy poprawić dostępność i przystępność danych z monitorowania stanu chemicznego, które są potrzebne w procedurach regulacyjnych; dokonać tego można korzystając z Platformy Informacyjnej Monitorowania Stanu Chemicznego (IPCHEM) poprzez połączenie i utworzenie korelacji między danymi z monitorowania stanu chemicznego a danymi dotyczącymi ludności i wpływu środowiska na jej zdrowie.
Działania należy ukierunkować na co najmniej jedną z poniższych kategorii: Plany, programy, analizy, przeglądy i oceny
Decyzje odnoszące się do:
Objaśnienia:
W przypadku planów, programów lub innych ukierunkowanych środków zwiększenie zdolności i poprawa jakości administracji publicznej może oznaczać co najmniej jedno z poniższych działań: angażowanie i wspieranie zainteresowanych stron; przeprowadzanie konsultacji publicznych; udoskonalanie treści dokumentów; monitorowanie ich wdrażania i zgodności z ukierunkowanym środkiem; dzielenie się najlepszymi praktykami; stosowanie skutecznych metod wykorzystywanych przy ich przygotowywaniu czy w trakcie przeglądu i oceny środowiskowej. Większe zdolności w zakresie monitorowania poprzez np. silne rozproszenie monitorowania i stosowanie technik monitorowania w czasie rzeczywistym, przyjęte w sposób spójny w wielu miejscach, prowadzą do zwiększenia możliwości i poszerzenia bazy danych nie tylko na potrzeby oceny planów, lecz również tworzenia nowych, dynamicznych planów.
Jeżeli chodzi o plany zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 i decyzje odnoszące się do ochrony przyrody, należy wziąć pod uwagę zalecenia z seminariów biogeograficznych sieci Natura 2000. Jeżeli chodzi o decyzje odnoszące się do ochrony przyrody, dotyczy to wymogów w zakresie zezwoleń zgodnie z art. 6 ust. 3 i art. 6 ust. 4 dyrektywy siedliskowej oraz przepisów dotyczących ochrony gatunków zgodnie z art. 12 i art. 16 dyrektywy siedliskowej oraz art. 5 i 9 dyrektywy ptasiej.
Ocena obejmuje pomiar i modelowanie, a także ustanowienie lub ulepszenie wykazu emisji.
Decyzje stanowią decyzje wydawane przez właściwe organy, co służy przestrzeganiu odpowiedniego prawodawstwa UE w dziedzinie środowiska.
Zapewnienie zgodności środowiskowej i dostęp do wymiaru sprawiedliwości
Objaśnienia:
"Oparta na analizie ryzyka" odnosi się do oceny, po pierwsze, stopnia prawdopodobieństwa, z jakim określone kategorie osób popełnią przestępstwo, oraz, po drugie, tego jak poważne przewiduje się skutki dla środowiska i zdrowia ludzkiego. Im większe prawdopodobieństwo naruszenia przepisów oraz im donioślejsze skutki się przewiduje, tym bardziej nagląca jest potrzeba podjęcia działań. Wybrany sposób działania powinien odzwierciedlać charakter danego ryzyka oraz powinien służyć do złagodzenia go na tyle, na ile to możliwe.
Objaśnienia:
Wśród specjalistów w zakresie zapewnienia zgodności środowiskowej mogą znajdować się osoby pracujące dla urzędów i organów na których ciąży obowiązek zapewnienia zgodności, takich jak policja regionalna i lokalna oraz organy celne, agencje i inspektoraty środowiska, najwyższe organy kontroli publicznej i sądownictwo. Mogą do nich należeć również organizacje pozarządowe oraz przedstawiciele środowiska akademickiego i badacze specjalizujący się w co najmniej jednym aspekcie zapewniania zgodności. Jeżeli chodzi o kwalifikacje zawodowe i szkolenia, to w ramach projektów należy zapewnić ich uwierzytelnienie oraz zmaksymalizować możliwości, jakie niesie za sobą technologia informacyjna, przy pomocy takich środków, jak seminaria internetowe oraz masowe, otwarte kursy internetowe (MOOC), aby umożliwić dotarcie z nauczaniem na odległość do jak największej liczby praktyków i w jak najbardziej oszczędny sposób.
Objaśnienia:
Oparte na analizie ryzyka systemy i techniki służą określeniu stopnia, w jakim właściciele gruntów, przedstawiciele przemysłu, MŚP, organizacje pożytku publicznego lub pozostali ("podmioty zobowiązane") wypełniają swoje obowiązki wynikające z wiążących instrumentów środowiskowych UE, oraz określeniu skutków, jakie niespełnianie wymogów lub kryteriów będzie miało dla środowiska i zdrowia ludzkiego. Na podstawie tych ustaleń, takie systemy i techniki mają na celu zachęcenie do przestrzegania przepisów i zniechęcenie do ich nieprzestrzegania poprzez promowanie, monitorowanie i egzekwowanie.
W ramach systemów i technik promowania można stosować wytyczne, usługi doradcze, kampanie podnoszące poziom świadomości, umowy partnerstwa lub systemy samokontroli, które ułatwiają podmiotom zobowiązanym zachowanie zgodności. Systemy i techniki monitorowania mogą wiązać się z inspekcjami na miejscu, nadzorowaniem (w tym z wykorzystaniem satelitów i bezzałogowych statków powietrznych), wyrywkowymi kontrolami, gromadzeniem informacji, analizami przemysłowymi, dochodzeniami policyjnymi, analizami danych i audytami środowiskowymi. Działania następcze i w zakresie egzekwowania przepisów mogą mieć podobnie szeroki zakres.
Objaśnienia:
Systemy i techniki rozpatrywania skarg i wniosków mogą obejmować elektroniczne systemy postępowania ze skargami, gorące linie, obserwatoria obywatelskie i inne platformy aktywności obywatelskiej. Platformy aktywności obywatelskiej mogą m.in. dać właściwym krajowym, regionalnym i lokalnym władzom możliwość zaangażowania obywateli w monitorowanie stanu środowiska i inne formy monitorowania, generując jednocześnie bardziej ujednolicone i użyteczne dane.
Projekty należy sporządzać w oparciu o istniejące moduły i wiedzę fachową w obszarze szkoleń z zakresu prawa ochrony środowiska opracowanych przez Komisję 112 .
Zgodnie z ogólnymi celami rozporządzenia LIFE oraz w celu zapewnienia wymaganej europejskiej wartości dodanej, realizacja dotacji na działania zostanie jednak powiązana z trzema obszarami priorytetowymi określonymi w art. 13 rozporządzenia LIFE: łagodzeniem skutków zmiany klimatu, dostosowywaniem się do skutków zmiany klimatu oraz zarządzaniem i informacją w zakresie klimatu - a także ze szczegółowymi celami określonymi w art. 14, 15 i 16 rozporządzenia LIFE. Priorytety tematyczne i tematyka projektów nie są przewidziane w przypadku dotacji na działania realizowanych w ramach podprogramu działań na rzecz klimatu; właściwe obszary polityki obejmujące działania na rzecz klimatu wymieniono jednak poniżej, a coroczne zaproszenia do składania wniosków zawierają również bardziej szczegółowe obszary prac związane z wymienionymi poniżej obszarami polityki.
Program LIFE przyczyni się do przekształcenia społeczeństwa UE w społeczeństwo niskoemisyjne i odporne na zmianę klimatu, dzięki wsparciu wdrożenia unijnej polityki klimatycznej i przygotowaniu UE na wyzwania związane z działaniami w dziedzinie klimatu, które pojawią się w nadchodzących latach i dekadach. W tym zakresie status priorytetowy nadaje się: wdrożeniu celów określonych w ramach polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 i w planie działania w dziedzinie energii na rok 2050, a także porozumienia paryskiego i polityki przystosowania się do zmiany klimatu. Nowa technologia w zakresie łagodzenia zmiany klimatu zostanie ułatwiona dzięki najlepszej praktyce, demonstracji i projektom pilotażowym w celu uzyskania w stosownych przypadkach kolejnych środków finansowych. Unijna polityka przeciwdziałania zmianie klimatu zostanie mocno powiązana z lokalnymi najlepszymi praktykami i inicjatywami i promować będzie przykłady nowych, lepszych rozwiązań ułatwiających przekształcenie społeczeństwa w społeczeństwo niskoemisyjne i odporne na zmianę klimatu. Aby osiągnąć sukces w tej dziedzinie, należy również zbadać istniejące technologie/rozwiązania niskoemisyjne pod kątem przeszkód nietechnologicznych uniemożliwiających penetrację rynku. W ramach programu LIFE wspierane będzie również wdrażanie strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu, aby Europa stała się bardziej odporna na zmianę klimatu 113 .
W odniesieniu do łagodzenia zmiany klimatu projekty powinny przedstawiać wdrażanie strategii niskoemisyjnych lub planów zarządzania użytkowaniem gruntów na poziomie regionalnym lub podregionalnym. Obejmowałoby ono uwzględnienie środków w zakresie redukcji emisji i efektywnego gospodarowania zasobami we wszystkich sektorach i propagowanie narzędzi motywujących do zmiany zachowań. Zapewnione zostanie również wsparcie na rzecz wdrażania nowych podejść (w miastach i regionach pokazowych), w stosownych przypadkach za pośrednictwem Światowego Porozumienia Burmistrzów w sprawie Klimatu i Energii 114 , w odniesieniu do produkcji, konsumpcji i zarządzania, które mają wpływ na przekształcenie.
Jeżeli chodzi o obszar priorytetowy dotyczący przystosowania się, należy zapewnić wsparcie na rzecz strategii przystosowania się, koncentrując się na szeregu kluczowych obszarów mających europejską wartość dodaną, w tym na projektach na szczeblu regionalnym lub transgranicznym, oraz w stosownych przypadkach za pośrednictwem przystosowania się opartego na ekosystemie. Projekty będą się charakteryzowały potencjałem w zakresie demonstracji i możliwości przenoszenia oraz powinny dotyczyć promowania innowacyjnych rozwiązań w zakresie przystosowania się, w szczególności za pośrednictwem mobilizacji sektora prywatnego oraz w stosownych przypadkach za pośrednictwem Światowego Porozumienia Burmistrzów. Projekty powinny również propagować synergie między polityką przystosowania się do zmiany klimatu i polityką jej łagodzenia, a także polityką zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi.
Bieżącą i przyszłą unijną politykę przeciwdziałania zmianie klimatu będzie można wspierać poprzez zastosowania obejmujące następujące obszary polityki "Działania w dziedzinie klimatu":
W niniejszej sekcji omówiono techniczną metodykę procedury wyboru projektów oraz główne szczegółowe kryteria kwalifikowalności 118 i kryteria przyznania finansowania w odniesieniu do dotacji zgodnie z art. 2 i art. 19 rozporządzenia LIFE. Ponieważ wspomniana metodyka i kryteria są zasadniczo takie same dla tych samych rodzajów projektów w ramach obu podprogramów, wyraźne odniesienia do jednego z tych podprogramów zamieszczono wyłącznie w przypadkach, w których istnieją między nimi różnice.
W przypadku wszystkich rodzajów dotacji ocenie poddawane będą komplementarność i optymalne wykorzystanie środków UE, w tym finansowanie działań dodatkowych pochodzące z innych unijnych instrumentów finansowych, jak określono w art. 8 rozporządzenia LIFE, i uwzględnione w kryterium "europejska wartość dodana: synergie". Aby uniknąć niepożądanego powielania działań, wnioskodawcy uzasadniają, dlaczego decydują się na złożenie wniosku o dofinansowanie w ramach programu LIFE, a nie o inne dofinansowanie unijne, w przypadku, w którym środki te mogłyby również stanowić wsparcie dla podobnych projektów lub działań.
Projekty finansowane w ramach jednego obszaru priorytetowego nie powinny utrudniać osiągania celów środowiskowych lub celów dotyczących klimatu w ramach innego obszaru priorytetowego, chyba że wpływ ten zostałby w sposób wyczerpujący wyjaśniony i uzasadniony we wniosku, a możliwe rozwiązania alternatywne oraz działania na rzecz łagodzenia i przystosowywania byłyby w stosownych przypadkach poprawnie zaplanowane.
Dalsze szczegółowe informacje zostaną zamieszczone we wniosku oraz w wytycznych dotyczących oceny, które będą publikowane wraz z odpowiednimi zaproszeniami do składania wniosków. W ramach bieżącego wieloletniego planu prac oraz rozporządzenia LIFE procedura wyboru projektów może podlegać dostosowywaniu i optymalizacji w każdym corocznym zaproszeniu do składania wniosków.
Wnioski wnioskodawców, którzy mają zostać wykluczeni lub którzy nie spełniają ogólnych kryteriów kwalifikowalności na podstawie art. 131 rozporządzenia finansowego, nie będą uwzględniane.
Ponadto wnioski muszą spełniać wymogi w zakresie dopuszczalności (np. w przypadku niektórych projektów wnioski składane są wyłącznie drogą elektroniczną) oraz wymogi kwalifikowalności (np. zgodność z wytycznymi dotyczącymi kwalifikowania się podmiotów izraelskich i ich działań na terytoriach okupowanych przez Izrael od czerwca 1967 r. do korzystania z dotacji, nagród i instrumentów finansowych finansowanych ze środków UE począwszy od 2014 r. 119 ), mające zastosowanie do wszystkich dotacji na działania w ramach programu LIFE, które również będą wyraźnie określone w odnośnych wytycznych dotyczących składania wniosków.
Kryteria kwalifikowalności, które mają zastosowanie do różnych rodzajów projektów, przedstawiono pod odpowiednim nagłówkiem poniżej. Kryteria, które w ten sam sposób mają zastosowanie do różnych rodzajów projektów, wymieniono w sekcji 5.1.1 (projekty, o których mowa w art. 18 lit. a), b), c) i h) rozporządzenia LIFE).
Na podstawie art. 6 ust. 2 rozporządzenia LIFE osoby prawne mające siedzibę poza Unią mogą uczestniczyć w projektach, o których mowa w art. 18 rozporządzenia LIFE, pod warunkiem że beneficjent koordynujący dany projekt ma siedzibę w Unii, a działanie, które ma być prowadzone poza Unią, spełnia wymogi określone w art. 6 ust. 1 tego rozporządzenia. Działania te muszą zatem być potrzebne, aby osiągnąć unijne cele w zakresie środowiska i klimatu i zapewnić skuteczność działań związanych z projektem ("interwencje") realizowanych na terytoriach państw członkowskich, do których mają zastosowanie Traktaty.
Na podstawie art. 7 rozporządzenia LIFE w trakcie realizacji programu LIFE możliwa jest współpraca z odpowiednimi organizacjami międzynarodowymi oraz z ich instytucjami i organami, jeżeli jest to konieczne do osiągnięcia celów ogólnych określonych w art. 3 tego rozporządzenia.
Ponadto wnioski będą wybierane tylko wówczas, gdy na podstawie szczegółowych dokumentów potwierdzających dotyczących wyników działalności wnioskodawcy osiągniętych w roku poprzednim wykazują:
Przy dokonywaniu wyboru organów publicznych i organizacji międzynarodowych pod względem ich zdolności finansowej zastosowanie będzie miał art. 131 rozporządzenia finansowego.
Wybór projektów pilotażowych, demonstracyjnych, projektów dotyczących najlepszych praktyk oraz projektów informacyjnych, dotyczących zwiększenia świadomości i rozpowszechniania informacji w rozumieniu art. 18 lit. a), b), c) i h) rozporządzenia LIFE odbywa się zgodnie z tą samą metodyką techniczną, jaka jest stosowana przy wyborze projektów, oraz podlega podobnym kryteriom kwalifikowalności i kryteriom przyznania finansowania, jak określono w poniższej sekcji.
W świetle wniosku przedstawionego w bieżącym przeglądzie śródokresowym oraz pozytywnych doświadczeń związanych z dwuetapowymi podejściami w niektórych innych unijnych programach w bieżącym wieloletnim programie prac dotyczącym programu LIFE wprowadzono dwuetapowe podejście w odniesieniu do tych obszarów priorytetowych, w których dotychczas potencjalni wnioskodawcy, których pomysły na projekty charakteryzowały się wysoką europejską wartością dodaną i którzy nie mieli żadnego doświadczenia w zakresie programów LIFE, wydawali się zniechęceni poziomem szczegółowości wymaganym w celu oceny pełnego wniosku dotyczącego projektu, biorąc pod uwagę stosunkowo niewielkie szanse powodzenia. W ramach podejścia dwuetapowego złożenie pełnego wniosku wymagane będzie wyłącznie od wnioskodawców, których wnioski charakteryzują się wysokim prawdopodobieństwem wyboru (zob. sekcja 5.1.1.2 lit. b)).
W ramach bieżącego programu LIFE przewidziano zatem dwie procedury:
Wybór między tymi dwoma podejściami zostanie dokonany przez agencję wykonawczą w porozumieniu z Komisją (dyrekcjami generalnymi ds. środowiska i działań w dziedzinie klimatu) w zależności od przeszkód organizacyjnych i operacyjnych związanych z każdym zaproszeniem do składania wniosków.
W przypadku zaproszenia z 2018 r. dwuetapowe podejście zostanie zastosowane w odniesieniu do podprogramu działań na rzecz środowiska. Na podstawie informacji zwrotnej uzyskanej od beneficjentów podejście to można w kolejnych latach rozszerzyć na podprogram działań na rzecz klimatu.
Ocenę pełnych wniosków w ramach podejścia jednoetapowego opisano w sekcjach 5.1.1.2 i 5.1.1.3.
Podejście dwuetapowe zostanie zorganizowane w następujący sposób:
Etap 1:
Wnioskodawca składa dokument koncepcyjny o długości maksymalnie 10 stron, w tym:
Kryteria kwalifikowalności dokumentu koncepcyjnego
Agencja wykonawcza na podstawie dokumentu koncepcyjnego identyfikuje wnioski spełniające kryteria kwalifikowalności (zob. sekcja 5.1.1.2 lit. a)).
Kryteria przyznania finansowania dotyczące dokumentu koncepcyjnego
Wnioski zostaną sklasyfikowane według jakości, tj. punktów otrzymanych na podstawie kryteriów przyznania finansowania: "ogólna jakość wniosku" oraz "ogólna europejska wartość dodana".
Wnioski, które nie osiągnęły minimalnego progu w odniesieniu do jednego kryterium lub obydwu kryteriów, zostaną wykluczone.
W przypadku wniosków, które uzyskały jednakową liczbę punktów w ramach kryterium przyznania finansowania "ogólna jakość wniosku", priorytet zostanie nadany projektom, które uzyskały wyższy wynik w ramach kryterium "ogólna europejska wartość dodana". Jeżeli wiele wniosków otrzyma jednakową liczbę punktów w ramach obydwu kryteriów, o ostatecznej klasyfikacji zadecyduje komisja oceniająca.
Długa lista wniosków w formie dokumentu koncepcyjnego, w przypadku których zwrócono się o złożenie pełnego wniosku, będzie obejmowała najwyżej ocenione wnioski, w odniesieniu do których suma wnioskowanego wkładu finansowego UE stanowi 2-2,5-krotność dostępnego budżetu. Agencja wykonawcza określi współczynnik na podstawie wyników klasyfikacji, biorąc pod uwagę rozmiar wniosków i doświadczenie zdobyte w odniesieniu do dwuetapowego podejścia. Długa lista będzie obejmowała podlisty w odniesieniu do każdego obszaru priorytetowego. W przypadku niewystarczającego popytu w ramach jednego obszaru priorytetowego można rozszerzyć listy odnoszące się do pozostałych obszarów priorytetowych.
Etap 2:
Wnioskodawców posiadających kwalifikowalne dokumenty koncepcyjne sklasyfikowane jako wnioski, które można wziąć pod uwagę w celu przyznania finansowania, zaprasza się do złożenia pełnego wniosku. Dopuszcza się ograniczoną elastyczność między dokumentem koncepcyjnym a pełnym wnioskiem w odniesieniu do działań, partnerstwa i budżetu. Elastyczność nie może jednak doprowadzić do zmiany charakteru wniosku jako dokumentu koncepcyjnego. Budżet może się różnić od budżetu określonego w dokumencie koncepcyjnym o maksymalnie 10 %.
Wnioski zostaną ocenione i sklasyfikowane w oparciu o kryteria kwalifikowalności i kryteria przyznania finansowania, jak opisano w sekcji 5.1.1.2.
Po zakończeniu etapu przeglądu wybrane projekty będą zgłaszane do finansowania w granicach dostępnego budżetu. Lista rezerwowa będzie obejmowała najwyżej ocenione projekty, na które nie można było przyznać finansowania z uwagi na dostępny budżet. Na projekty z listy rezerwowej przeznaczone zostanie dodatkowe 20 % budżetu dostępnego w ramach programu LIFE.
Wnioski zostaną ocenione w oparciu o kryteria kwalifikowalności i kryteria przyznania finansowania oraz sklasyfikowane, jak opisano w sekcji 5.1.1.2.
Po zakończeniu etapu przeglądu wybrane projekty będą zgłaszane do finansowania w granicach dostępnego budżetu. Lista rezerwowa będzie obejmowała najwyżej ocenione projekty, na które nie można było przyznać finansowania z uwagi na dostępny budżet. Na projekty z listy rezerwowej przeznaczone zostanie dodatkowe 20 % budżetu dostępnego w ramach programu LIFE.
Kryteria kwalifikowalności określone w lit. a) zostaną zastosowane do dokumentu koncepcyjnego w przypadku przyjęcia podejścia dwuetapowego oraz do pełnych wniosków w przypadku przyjęcia podejścia jednoetapowego.
Kryteria przyznania finansowania określone w lit. b) zostaną zastosowane, jak opisano w sekcji 5.1.1.1 powyżej.
Ani dokument koncepcyjny, ani pełny wniosek dotyczący projektu w rozumieniu art. 18 lit. a), b), c) lub h) rozporządzenia LIFE nie będą poddawane ocenie pod względem jakości, jeżeli w przedmiotowym wniosku nie zostanie wykazane, że projekt:
"Projekty pilotażowe" oznaczają projekty, w których zastosowana zostaje technika lub metoda nigdzie wcześniej niestosowana lub nietestowana, zapewniająca potencjalne korzyści dla środowiska lub klimatu w porównaniu z istniejącymi najlepszymi praktykami, i która może zostać następnie zastosowana w podobnych sytuacjach na szerszą skalę.
"Projekty demonstracyjne" oznaczają projekty polegające na zastosowaniu w praktyce, testowaniu, ocenie i rozpowszechnianiu działań, metodyk lub podejść, które są nowe lub nieznane w określonym kontekście projektu, takim jak kontekst geograficzny, ekologiczny, społecznoekonomiczny, a które mogłyby być zastosowane w innym miejscu w podobnych okolicznościach.
"Projekty dotyczące najlepszych praktyk" oznaczają projekty, które stosują odpowiednie, efektywne pod względem kosztów i nowoczesne techniki, metody i podejścia, biorąc pod uwagę szczególny kontekst projektu.
"Projekty informacyjne, dotyczące zwiększenia świadomości i rozpowszechniania informacji" oznaczają projekty mające na celu wspieranie komunikacji, rozpowszechniania informacji i zwiększania poziomu świadomości w zakresie podprogramu działań na rzecz środowiska.
Projekty pilotażowe i demonstracyjne w ramach obszaru priorytetowego "Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami" oraz projekty pilotażowe, demonstracyjne i projekty dotyczące najlepszych praktyk w ramach obszarów priorytetowych "Łagodzenie skutków zmiany klimatu" oraz "Dostosowywanie się do skutków zmiany klimatu" muszą obejmować działania prowadzące do wywarcia znaczących wymiernych skutków bezpośrednich na te kwestie związane ze środowiskiem lub z działaniem na rzecz klimatu.
W przypadku projektów pilotażowych, demonstracyjnych i projektów dotyczących najlepszych praktyk w obszarze priorytetowym "Przyroda i różnorodność biologiczna" co najmniej 25 % kwalifikowalnych zasobów budżetowych musi być przeznaczone na konkretne działania na rzecz ochrony (ograniczone wyjątki będą dopuszczalne ze względu na szczególne potrzeby w zakresie polityki i zostaną one wyraźnie zidentyfikowane w wytycznych dotyczących składania wniosków). Konkretne działania na rzecz ochrony obejmują działania wywierające znaczące wymierne skutki bezpośrednie na przedmiotowe kwestie związane ze środowiskiem lub z działaniem na rzecz klimatu, prowadząc w tym przypadku do poprawy w zakresie spowolnienia/zatrzymania/odwrócenia procesu pogarszania się stanu ochrony lub stanu ekologicznego gatunków, siedlisk, ekosystemów lub usług ekosystemowych będących przedmiotem tych działań (aby uzyskać więcej informacji na ten temat, zob. wytyczne dotyczące składania wniosków).
Projekty pilotażowe, demonstracyjne, projekty dotyczące najlepszych praktyk lub projekty informacyjne, dotyczące zwiększenia świadomości i rozpowszechniania informacji w ramach obszarów priorytetowych "Zarządzanie i informacja w zakresie środowiska" lub "Zarządzanie i informacja w zakresie działania na rzecz klimatu" muszą obejmować działania prowadzące do wywarcia znaczących i wymiernych skutków bezpośrednich lub pośrednich na przedmiotowe kwestie związane ze środowiskiem lub z działaniem na rzecz klimatu poprzez wywarcie znaczących i wymiernych skutków bezpośrednich na przedmiotowe kwestie związane z zarządzaniem w zakresie środowiska lub zarządzaniem związanym z klimatem, informacją lub zwiększaniem świadomości i rozpowszechnianiem informacji.
Docelowe skutki w zakresie środowiska, działania na rzecz klimatu lub powiązane skutki w zakresie zarządzania i informacji powinny być już wymierne i zmierzone lub poddane modelowaniu na podstawie pomiarów dokonanych w okresie realizacji projektu.
Jako środek ukierunkowany na uniknięcie pokrywania się z innymi programami unijnymi 120 projekty ukierunkowane na badania naukowe 121 lub poświęcone budowie dużej infrastruktury nie są objęte zakresem programu LIFE, a zatem nie kwalifikują się do finansowania.
Projekty LIFE nie służą finansowaniu środków kompensacyjnych wynikających ze zobowiązań na mocy prawa krajowego lub prawa Unii.
Kryteria przyznania finansowania mają zastosowanie do wszystkich obszarów priorytetowych, o ile nie określono inaczej. Projekty konkurują ze sobą wyłącznie w ramach tego samego obszaru priorytetowego.
Szczególne kryteria przyznania finansowania dotyczące dokumentów koncepcyjnych
Podczas pierwszego etapu w ramach podejścia dwuetapowego wszystkie dokumenty koncepcyjne, aby mogły zostać uwzględnione w klasyfikacji, muszą uzyskać co najmniej ocenę dopuszczającą w odniesieniu do następujących kryteriów przyznania finansowania:
Kryteria przyznania finansowania dotyczące pełnych wniosków
Zarówno w przypadku podejścia dwuetapowego, jak i jednoetapowego pełne wnioski będą poddawane ocenie i punktacji na podstawie ich jakości według następujących kryteriów przyznania finansowania i systemu oceny punktowej:
Spójność techniczna oznacza, że zaproponowane działania związane z projektem powinny stanowić odpowiednie i wykonalne środki umożliwiające uzyskanie prognozowanych produktów i wyników projektu. Ani działania, ani prognozowane produkty i wyniki nie powinny być sprzeczne z żadnym z celów realizowanych w ramach programu LIFE. Jakość techniczna oznacza, że celem działań związanych z projektem powinna być maksymalizacja skuteczności i wydajności w odniesieniu do zakładanych produktów i wyników. Działania związane z projektem powinny być właściwie zaplanowane i jasno opisane.
W ramach tego kryterium ocenione zostaną następujące elementy: wkład finansowy beneficjentów i współfinansujących, proponowany budżet i jego zgodność z proponowanymi działaniami oraz z mającymi zastosowanie zasadami, a także opłacalność proponowanego podejścia i związane z nim korzyści ekonomiczne w odniesieniu do oczekiwanych wyników działań uznanych za wystarczająco spójne technicznie oraz o akceptowalnej jakości technicznej. Budżet musi być przejrzysty, tj. należy w sposób wystarczający opisać pozycje dotyczące kosztów.
Oceniany będzie zakres, w jakim wniosek - o ile zostanie uznany za wystarczająco spójny pod względem technicznym i finansowym oraz o akceptowalnej jakości - przyczynia się do realizacji jednego lub większej liczby szczegółowych celów obszarów priorytetowych dwóch podprogramów LIFE, określonych w art. 10, 11 i 12 rozporządzenia LIFE (w odniesieniu do podprogramu działań na rzecz środowiska) oraz w art. 14, 15 i 16 (w odniesieniu do podprogramu działań na rzecz klimatu), a także jakość tego wkładu. Ocena tego kryterium obejmuje w szczególności zakres i jakość wkładu w realizację wyznaczonych celów szczegółowych (wpływ); skalę oczekiwanego wpływu na środowisko lub na klimat związanego z działaniami podejmowanymi w ramach projektu na zakończenie projektu w porównaniu z szacowanym lub zmierzonym stanem zastanym na początku realizacji projektu. Będzie również uwzględniała istotność kontekstu terytorialnego, społecznego i politycznego 122 , na który zgodnie z oczekiwaniami wpłynąć mają działania związane z projektem.
Spodziewane skutki należy wyrazić z uwzględnieniem obowiązujących wskaźników oraz jednostek miary w zakresie poziomu projektu, w odniesieniu do których istnieje obowiązek sprawozdawczości dotyczącej projektów w utworzonej w tym celu bazie danych na temat kluczowego wskaźnika poziomu projektu (KPI) w ramach programu LIFE 123 . Przykładowo wnioski dotyczące "Przyrody i różnorodności biologicznej" w ramach programu LIFE zostaną zatem ocenione na podstawie oczekiwanych skutków w odniesieniu do struktury i funkcji siedlisk oraz stanu gatunków lub stanu ekologicznego ekosystemów oraz stanu usług ekosystemowych. W ramach tej oceny uwzględnia się wyłącznie działania uznane za wykonalne na podstawie oceny spójności finansowej i technicznej.
Zrównoważony charakter wyników projektu w perspektywie średnio- i długoterminowej oznacza zdolność do utrzymania tych wyników po wdrożeniu projektu czy to w formie kontynuacji, czy powielenia lub przeniesienia.
Kontynuacja oznacza dalsze stosowanie - po zakończeniu okresu realizacji projektu - rozwiązań wdrożonych w ramach projektu ograniczonych do podmiotów zaangażowanych w projekt, lecz które mogą w dalszym stopniu rozszerzać swój zasięg geograficzny. Sama kontynuacja i samo utrzymywanie wyników projektu będą wystarczające do uzyskania oceny dopuszczającej, natomiast dalsze rozszerzanie zasięgu geograficznego będzie oceniane na podstawie przewidywanego zakresu, co czyni je porównywalnym do powielania lub przenoszenia.
Powielanie oznacza, że rozwiązania zastosowane w ramach projektu są wykorzystywane ponownie w ten sam sposób i do tych samych celów przez inne podmioty/sektory w trakcie realizacji projektu lub po jego zakończeniu.
Przenoszenie oznacza, że rozwiązania zastosowane w ramach projektu są wykorzystywane w inny sposób lub w innym celu związanym ze środowiskiem, z działaniem na rzecz klimatu lub w powiązanym celu związanym z zarządzaniem i informacją przez te same lub inne podmioty/sektory w trakcie realizacji projektu lub po jego zakończeniu.
Wnioskodawcy powinni wykazać w swoich wnioskach, że rozwiązania (tj. techniki, metody, metodyki, podejścia lub działania lub działania pomocnicze na rzecz komunikacji, rozpowszechniania informacji i podnoszenia świadomości) mające na celu wywarcie bezpośrednich lub pośrednich pozytywnych skutków w odniesieniu do powiązanych celów określonych w rozporządzeniu LIFE mają potencjał, by je kontynuować, powielać lub przenosić.
Udana kontynuacja, udane powielanie lub przenoszenie wymagają strategii obejmującej zadania, które mają na celu powielenie skutków rozwiązań projektu i zorganizowanie szerszego wykorzystania projektu, osiągającego masę krytyczną w trakcie trwania projektu lub w perspektywie krótko- i średnioterminowej po zakończeniu realizacji projektu w ramach programu LIFE. Wykracza to poza transfer wiedzy i poza tworzenie sieci kontaktów i obejmuje praktyczne zastosowanie rozwiązań opracowanych lub stosowanych w projekcie poza okresem realizacji projektu, w innych miejscach lub w innym celu.
Wnioskodawcy muszą przedstawić jednoznaczny i wiarygodny opis strategii i przewidywanych środków zapewniających realizację tego celu, w tym wyjaśnienie dotyczące:
Synergie można osiągnąć dzięki wielozadaniowym podejściom oraz integracji lub komplementarności z innymi unijnymi politykami i mechanizmami finansowania. Wnioski otrzymają dodatkowe punkty za synergie w zależności od ich zakresu oraz jakości.
Wielozadaniowy mechanizm realizacji oznacza, że we wniosku nie tylko planuje się osiągnięcie szczególnych celów projektów dotyczących środowiska lub działania na rzecz klimatu, lecz jest on jednocześnie ukierunkowany na osiągnięcie innych celów (np. w zakresie poprawy gospodarowania odpadami oraz integracji społecznej). Koncepcja ta obejmuje również strategie mające na celu osiągnięcie zrównoważoności społecznej i gospodarczej wraz z ekologicznym lub związanym z działaniem na rzecz klimatu wymiarem zrównoważoności (np. w gospodarce obiegowej różne podmioty wzdłuż łańcucha wartości osiągają wydłużenie cyklów produktów oraz integrują długotrwale bezrobotnych na rynku pracy).
Korzystnie ocenione zostaną wnioski dotyczące projektu, które - koncentrując się na szczególnym zagadnieniu dotyczącym środowiska lub działania na rzecz klimatu - poprawiają integrację tych szczególnych celów dotyczących środowiska lub działania na rzecz klimatu z innymi obszarami polityki lub osiągają z nimi komplementarność, a zatem tworzą synergie z celami innych polityk unijnych. Można przyznać maksymalnie osiem punktów dodatkowych z tytułu wielozadaniowych mechanizmów, integracji lub komplementarności lub dowolnego połączenia tych elementów.
Synergie można osiągnąć również za pośrednictwem zielonych zamówień publicznych i stosowania systemu oznakowania ekologicznego w odniesieniu do integracji celów produkcji ekologicznej oraz świadczenia usług ekologicznych, a także wykorzystania wyników badań w ramach programu "Horyzont 2020" lub poprzedzających go programów. Za zobowiązanie do stosowania zielonych zamówień publicznych 124 lub preferencje dotyczące produktów lub usług w ramach oficjalnie uznanych systemów oznakowania ekologicznego, takich jak program oznakowania ekologicznego UE 125 , poprzez jasny mechanizm realizacji, otrzymuje się zatem po jednym punkcie dodatkowym.
Także wykorzystanie wyników projektów w zakresie badań naukowych i osiągnięć innowacyjnych dotyczących środowiska i klimatu finansowanych w ramach programu "Horyzont 2020" lub poprzednich programów ramowych zostanie nagrodzone jednym punktem dodatkowym, jeżeli istnieją wystarczające dowody na wartość dodaną takiego wykorzystania projektu.
Jeżeli współpraca ponadnarodowa między państwami członkowskimi ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów projektu, preferowane są stosowne wnioski. Na podstawie tego kryterium wnioskowi można przyznać dodatkowe cztery punkty, jedynie jeżeli istnieją wystarczające dowody potwierdzające wartość dodaną podejścia ponadnarodowego 126 .
Szczegółowe kryteria i system oceny punktowej w ramach podprogramu działań na rzecz środowiska odzwierciedlają fakt, że priorytety tematyczne (załącznik III do rozporządzenia LIFE) i powiązaną tematykę projektów (nagłówek 3 powyżej) zdefiniowano jedynie w ramach podprogramu działań na rzecz środowiska.
W ramach tego kryterium wnioski w ramach programu LIFE wyraźnie wchodzące w zakres tematyki projektów wdrażającej priorytety tematyczne wymienione w załączniku III w odniesieniu do podprogramu działań na rzecz środowiska, jak określono w wieloletnim programie prac, otrzymają dodatkowe punkty.
Wnioski dotyczące projektów w ramach obszaru priorytetowego "Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami" otrzymają 5 punktów, jeżeli będą w pełni zgodne z jednym z tematów projektu wymienionych w sekcji 3 tego obszaru priorytetowego. Ponadto, jeżeli rozwiązanie lub rozwiązania (tj. techniki, metody, działania, metodyki lub podejścia w rozumieniu art. 2 rozporządzenia LIFE) dotyczące określonej kwestii środowiskowej są nowe lub nieznane w Unii Europejskiej, projekt otrzyma dodatkowe 5 punktów.
Wnioski dotyczące projektów w ramach obszaru priorytetowego "Przyroda i różnorodność biologiczna" i w ramach obszaru priorytetowego "Zarządzanie i informacja w zakresie środowiska" otrzymają 10 punktów, jeżeli będą w pełni zgodne z jednym z tematów projektu w ramach tego obszaru priorytetowego.
Kryteria przyznania finansowania | Minimalna punktowa ocena dopuszczająca (*) | Maksymalna ocena punktowa | |
Spójność techniczna i finansowa oraz jakość | |||
1 | Spójność techniczna i jakość | 10 | 20 |
2 | Spójność finansowa i jakość (w tym korzyści ekonomiczne) | 10 | 20 |
Europejska wartość dodana: | |||
3 | Zakres i jakość wsparcia dla szczegółowych celów obszarów priorytetowych dwóch podprogramów działań na rzecz środowiska w ramach LIFE | 10 | 20 |
4 | Zrównoważoność (kontynuacja, powielanie, przenoszenie) | 8 | 15 |
Ogólna ocena punktowa (dopuszczająca) | 50 (*) | ||
Punkty dodatkowe | |||
5 | Wsparcie tematyki projektów | - | 0 lub 5, lub 10 |
6 | - Synergie (w tym wielofunkcyjność i integracja/komplementarność (maks. 8 pkt), zielone zamówienia publiczne (maks. 1 pkt), oznakowanie ekologiczne (maks. 1 pkt) oraz wykorzystanie wyników badań UE (maks. 1 pkt)) - Ponadnarodowy (maks. 4 pkt) | - | 15 |
Maksymalna ocena punktowa | 100 | ||
(*) Wniosek dotyczący projektu musi uzyskać co najmniej ocenę dopuszczającą za każde kryterium przyznania finansowania, a także suma punktów otrzymanych za kryteria, w odniesieniu do których ustalono minimalną ilość punktów, musi wynosić co najmniej 50* punktów. |
Szczegółowe kryteria i system oceny punktowej w ramach podprogramu działań na rzecz klimatu odzwierciedlają potrzebę skoncentrowania się na obszarach priorytetowych obejmujących działania na rzecz klimatu oraz obszarach polityki obejmujących działania na rzecz klimatu, o których mowa w sekcji 4. Ponadto coroczne zaproszenia do składania wniosków będą zawierać bardziej szczegółowe obszary prac związane z obszarami polityki w celu odzwierciedlenia nowych wyzwań i zmian w politykach przeciwdziałania zmianie klimatu.
Wnioski, które dotyczą obszarów polityki obejmujących działania w na rzecz klimatu i szczegółowych obszarów prac w corocznych zaproszeniach do składania wniosków, mogą otrzymać dodatkowe punkty (jak określono w sekcji 5 poniższej tabeli) zgodnie z tym kryterium.
Kryteria przyznania finansowania | Minimalna punktowa ocena dopuszczająca (*) | Maksymalna ocena punktowa | |
Spójność techniczna i finansowa oraz jakość | |||
1 | Spójność techniczna i jakość | 10 | 20 |
2 | Spójność finansowa i jakość (w tym korzyści ekonomiczne) | 10 | 20 |
Europejska wartość dodana | |||
3 | Zakres i stopień jakości wsparcia dla obszarów priorytetowych podprogramu działań na rzecz klimatu w ramach LIFE oraz powiązanych celów szczegółowych zawartych w art. 14, 15 i 16 rozporządzenia LIFE | 10 | 20 |
4 | Zrównoważoność (kontynuacja, powielanie, przenoszenie) | 8 | 15 |
Ogólna ocena punktowa (dopuszczająca) | 50 (*) | ||
Punkty dodatkowe Europejska wartość dodana: wkład w realizację porozumienia paryskiego | |||
5 | Wkład w obszary polityki obejmujące działania na rzecz klimatu określony w sekcji 4 | - | 0 lub 5 |
Wkład w szczegółowe obszary prac zawarte w corocznym zaproszeniu do składania wniosków dotyczących działań na rzecz klimatu w ramach LIFE | - | 0 lub 5 | |
6 | - Synergie (w tym wielofunkcyjność i integracja/komplementarność (maks. 8 pkt), zielone zamówienia publiczne (maks. 1 pkt), oznakowanie ekologiczne (maks. 1 pkt) oraz wykorzystanie wyników badań UE (maks. 1 pkt)) - Ponadnarodowy (maks. 4 pkt) | - | 15 |
Maksymalna ocena punktowa | 100 | ||
(*) Wniosek dotyczący projektu musi uzyskać co najmniej ocenę dopuszczającą za każde kryterium przyznania finansowania, a ponadto suma punktów otrzymanych za kryteria, w odniesieniu do których ustalono minimalną liczbę punktów, musi wynosić co najmniej 50 punktów. |
Zgodnie z art. 2 lit. d) rozporządzenia LIFE "projekty zintegrowane" oznaczają projekty wdrażające na dużą skalę terytorialną, w szczególności w wymiarze regionalnym, ponadregionalnym, krajowym lub międzynarodowym, strategie lub plany działania na rzecz środowiska i klimatu wymagane przez unijne przepisy prawne dotyczące środowiska lub klimatu, opracowane zgodnie z innymi aktami unijnymi lub opracowane przez organy państw członkowskich, przede wszystkim w obszarach dotyczących przyrody, w tym między innymi zarządzania siecią "Natura 2000", wody, odpadów, powietrza, a także łagodzenia skutków zmiany klimatu i dostosowywania się do nich, przy jednoczesnym zapewnieniu zaangażowania zainteresowanych stron, a także promowania skoordynowanego wykorzystania, przynajmniej jednego innego odpowiedniego unijnego, krajowego lub prywatnego źródła finansowania.
Proces składania wniosków dotyczących projektów zintegrowanych oraz ich wyboru opiera się na dwuetapowej procedurze przewidzianej w rozporządzeniu LIFE. Procedura ta powinna ułatwić potencjalnym wnioskodawcom pracę oraz zapewnić im otrzymanie jak najlepszych wskazówek od agencji wykonawczej w trakcie tego procesu. Proces działań jest zorganizowany w taki sposób, że stanowi nieodłączną część stopniowego opracowywania i dopracowywania każdego wniosku. W granicach wyznaczonych zasadami przydziału tematycznego i rozmieszczenia geograficznego określonych w rozporządzeniu LIFE na wszystkich etapach procesu oceny będzie ściśle stosowana zasada równego traktowania wszystkich wniosków.
Etap 1:
Wnioskodawca składa krótki dokument koncepcyjny przedstawiający treść projektu, plan lub strategię, które ma zamiar wdrożyć, oraz plan finansowy dotyczący ogólnej realizacji planu lub strategii.
Agencja wykonawcza na podstawie dokumentu koncepcyjnego identyfikuje i opracowuje listę wniosków spełniających kryteria kwalifikowalności. Wnioskodawcy składający wnioski spełniające wspomniane kryteria zostaną zaproszeni do uczestniczenia w etapie pisemnych pytań i odpowiedzi, podczas którego będą mogli przedkładać pytania dotyczące sporządzania pełnego wniosku. Na zakończenie tego etapu agencja wykonawcza udostępni publicznie wspomniane pytania wraz z odpowiedziami w sposób gwarantujący anonimowość w celu zapewnienia równego wsparcia wszystkim wnioskodawcom w przygotowywaniu pełnego wniosku. W stosownych przypadkach agencja wykonawcza dołączy do pytań i odpowiedzi wskazówki dotyczące najczęściej występujących trudności, które wnioskodawcy mogli napotkać i które ujawniły się w dokumentach koncepcyjnych.
Etap 2:
Wnioskodawców posiadających kwalifikowalne dokumenty koncepcyjne zaprasza się do złożenia pełnych wniosków.
Agencja wykonawcza po dokonaniu dogłębnej oceny sporządza "wstępną długą listę" sklasyfikowanych wniosków, które można wziąć pod uwagę w celu przyznania finansowania. Klasyfikacja wniosków odbywa się na podstawie ich jakości, tj. otrzymanych punktów, a także - w ramach podprogramu działań na rzecz środowiska - zgodnie z zasadą, według której określony procent środków przeznaczonych na dotacje na działania musi być przydzielony na projekty wspierające ochronę przyrody i różnorodność biologiczną, oraz z kryteriami dotyczącymi rozmieszczenia geograficznego, określonymi w art. 19 ust. 4 rozporządzenia LIFE. Komisja weryfikuje również finansową i operacyjną zdolność wnioskodawców do zrealizowania projektu.
Po zakończeniu etapu dokonywania przeglądu wniosków, wybrane projekty będą zgłaszane do finansowania w granicach dostępnego budżetu. Lista rezerwowa będzie obejmowała najwyżej ocenione projekty, na które nie można było przyznać finansowania z uwagi na dostępny budżet. Na projekty z listy rezerwowej przeznaczone zostanie dodatkowe 20 % budżetu dostępnego w ramach programu LIFE.
Chociaż przez cały czas trwania wieloletniego programu prac zastosowanie będzie miało podejście dwuetapowe, Komisja może dostosowywać opisany wyżej proces, biorąc pod uwagę zdobyte doświadczenie.
Przy dokonywaniu klasyfikacji projektów zintegrowanych agencja wykonawcza zapewnia równowagę geograficzną dzięki orientacyjnemu przydzieleniu co najmniej trzech projektów zintegrowanych każdemu państwu członkowskiemu, aby zapewnić zgodność z przepisami art. 19 ust. 4 rozporządzenia LIFE przez cały czas trwania okresu finansowania 2014-2020.
Poniższe kryteria kwalifikowalności będą miały zastosowanie zarówno do dokumentów koncepcyjnych, jak i pełnego wniosku.
Wniosek jest odrzucany, jeżeli nie spełnia jednego lub kilku poniższych kryteriów:
Projekt zintegrowany nie kwalifikuje się do finansowania, jeżeli jego celem nie jest wdrożenie jednego z następujących planów lub jednej z następujących strategii wymaganych na mocy szczegółowych przepisów Unii dotyczących ochrony środowiska, opracowanych zgodnie z innymi unijnymi aktami lub przez ograny państw członkowskich:
Celem projektu zintegrowanego musi być wdrożenie jednego z poniższych planów lub strategii działań na rzecz klimatu wymaganych na mocy szczegółowych przepisów Unii dotyczących przeciwdziałania zmianie klimatu, opracowanych zgodnie z innymi unijnymi aktami lub przez ograny państw członkowskich:
Przedstawione poniżej kryteria przyznania finansowania będą stosowane wyłącznie w odniesieniu do pełnego wniosku. Na etapie wyboru wszystkie wnioski spełniające kryteria kwalifikowalności (i wyboru) zostają poddane dogłębnej ocenie pod względem ich jakości. Wnioskowi dopuszczonemu do tego etapu zostaną przydzielone punkty na podstawie poniższych kryteriów przyznania finansowania:
Kryteria przyznania finansowania | Minimalna punktowa ocena dopuszczająca (*) | Maksymalna ocena punktowa |
1. Spójność techniczna i jakość | 10 | 20 |
2. Spójność finansowa i jakość (w tym korzyści ekonomiczne) | 10 | 20 |
Europejska wartość dodana | ||
Kryteria dopuszczenia/niedopuszczenia | ||
3. Zakres i jakość wsparcia na rzecz realizacji celów | 10 | 20 |
4. Zrównoważoność (kontynuacja, powielanie lub przenoszenie) | 8 | 15 |
Punkty dodatkowe: | ||
5. Zakres i jakość mobilizacji innych środków finansowych, w szczególności środków unijnych | - | 10 |
6. Synergie (w tym wielofunkcyjność i integracja/komplementarność (maks. 8 pkt), zielone zamówienia publiczne (maks. 1 pkt), oznakowanie ekologiczne (maks. 1 pkt) oraz wykorzystanie wyników badań UE (maks. 1 pkt)) - Ponadnarodowy (maks. 4 pkt) | - | 15 |
Ogólna ocena punktowa (dopuszczająca) | 50 (*) | 100 |
(*) Wniosek dotyczący projektu musi uzyskać co najmniej ocenę dopuszczającą za każde kryterium przyznania finansowania a suma punktów otrzymanych za kryteria, w odniesieniu do których ustalono minimalną ilość punktów, musi wynosić co najmniej 50 punktów. |
Poniższe kryteria przyznania finansowania są typowe dla projektów zintegrowanych lub zawierają elementy typowe dla tych projektów:
Ocenie zostanie poddany zakres, w jakim każdy wniosek zapewnia wsparcie na rzecz realizacji jednego lub kilku celów ogólnych i szczegółowych programu LIFE, określonych w art. 3, 10, 11 i 12 (działania w ramach programu LIFE na rzecz środowiska) oraz w art. 3, 14, 15 i 16 (działania w ramach programu LIFE na rzecz klimatu) nowego rozporządzenia LIFE.
Zbadane zostaną następujące kwestie, w zależności od obszaru priorytetowego, w którego zakres wchodzi dany projekt:
Należało będzie uzasadnić europejską wartość dodaną pod względem wkładu projektu w realizację celu 1 europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej oraz ogólnych celów dyrektywy siedliskowej i dyrektywy ptasiej, a także w szczególności pod względem wkładu w poprawę stanu ochrony gatunków i rodzajów siedlisk objętych zakresem zainteresowania Wspólnoty (dyrektywa siedliskowa) lub stanu ochrony gatunków ptaków (dyrektywa ptasia) oraz szczególnego podejścia do zintegrowania, w stosownych przypadkach, zielonej infrastruktury.
Należało będzie uzasadnić europejską wartość dodaną w odniesieniu do wkładu takiego projektu w osiąganie celów ramowej dyrektywy wodnej. Proponowane działania powinny być ukierunkowane na istotne presje powodujące pogarszanie zdolności środowiska do retencji wody oraz na stosowanie środków niepowodujących znacznych obciążeń (np. zielonej infrastruktury) do usuwania zanieczyszczeń. Wspomniane presje powinny zostać zidentyfikowane na podstawie ocen przeprowadzanych przez państwa członkowskie do celów przygotowywania planów wdrażania stosownych przepisów i strategii politycznych UE (np. ramowej dyrektywy wodnej, dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej, dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych, dyrektywy w sprawie wody pitnej, dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach, dyrektywy powodziowej lub planów zarządzania ryzykiem wystąpienia suszy).
Projekty powinny dotyczyć głównie planowania na szeroką skalę (np. na obszarze zlewni cząstkowej lub dorzecza) i ustanawiania środków (np. rozwiązań przyrodniczych) prowadzących do wzmożonej retencji wody na obszarach miejskich i wiejskich, poprawy infiltracji, zwiększenia zdolności do gromadzenia wody oraz usunięcia zanieczyszczeń w drodze procesów naturalnych lub "podobnych do naturalnych". Powinny zmierzać do osiągnięcia efektu synergicznego w celu wdrożenia działań, które złagodzą istniejące presje hydromorfologiczne oraz wpłyną korzystnie na różnorodność biologiczną i zwiększą użyteczność publiczną.
Celem projektu zintegrowanego jest wspieranie wdrażania planów gospodarki odpadami zgodnie z wymogiem zawartym w art. 28 dyrektywy ramowej w sprawie odpadów 2008/98/WE lub programów zapobiegania powstawaniu odpadów wymaganych na mocy art. 29 wspomnianej dyrektywy.
Europejska wartość dodana takich projektów zostanie oceniona pod względem ich wkładu we wdrażanie hierarchii postępowania z odpadami (art. 4 dyrektywy ramowej w sprawie odpadów), osiąganie celów związanych z recyklingiem przewidzianych w art. 11 wspomnianej dyrektywy oraz innych celów określonych w przepisach unijnych dotyczących odpadów, a także we wdrażanie środków koniecznych do wspierania tych celów.
Celem takich projektów zintegrowanych jest wspieranie wdrażania i monitorowania lokalnych i regionalnych planów ochrony jakości powietrza określonych w dyrektywie 2008/50/WE. Jeżeli projekty te będą opierały się na lokalnych planach ochrony jakości powietrza, to powinny one obejmować koordynację i współpracę co najmniej pięciu miast posiadających takie plany; jeżeli natomiast projekty te będą opierały się na regionalnych planach ochrony jakości powietrza, to powinny one obejmować koordynację i współpracę administracji lokalnych z administracją regionalną. Preferowane będą duże projekty lub projekty zapewniające spójność z krajowymi programami ograniczania zanieczyszczenia powietrza na mocy dyrektywy (UE) 2016/2284.
Projekty można również realizować przede wszystkim w celu wdrożenia krajowych programów ograniczania zanieczyszczenia powietrza (zwanych dalej "krajowymi programami ograniczania zanieczyszczenia powietrza") na mocy dyrektywy (UE) 2016/2284. Projekt zintegrowany ma wspierać proces opracowywania, wdrażania i monitorowania krajowych programów ograniczania zanieczyszczenia powietrza zgodnie z art. 6 dyrektywy (UE) 2016/2284.
Europejska wartość dodana projektu zintegrowanego związanego z krajowym programem ograniczania zanieczyszczenia powietrza będzie oceniana na podstawie: a) możliwego wpływu krajowych źródeł emisji na jakość powietrza na terytoriach danego państwa i terytoriach sąsiednich państw członkowskich, z wykorzystaniem, w stosownych przypadkach, danych i metodyki opracowanych w ramach europejskiego programu monitoringu i oceny zgodnie z Protokołem do Konwencji LRTAP dotyczącym długofalowego finansowania wspólnego programu monitoringu i oceny przenoszenia zanieczyszczeń powietrza na dalekie odległości w Europie; b) krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza uwzględniającego potrzebę zmniejszenia emisji zanieczyszczeń powietrza, aby osiągnąć cele dotyczące jakości powietrza na terytoriach danych państw członkowskich oraz, w stosownych przypadkach, w sąsiednich państwach członkowskich; c) priorytetowego traktowania środków redukcji emisji sadzy przy podejmowaniu środków służących wypełnieniu krajowych zobowiązań w zakresie redukcji emisji pyłu drobnego; d) zapewnienia spójności z innymi stosownymi planami i programami ustanowionymi na mocy wymogów określonych w przepisach krajowych lub unijnych, w szczególności z planami ochrony powietrza na mocy dyrektywy 2008/50/WE.
Ten rodzaj projektu zintegrowanego wspiera wdrażanie strategii lub planów działań mających na celu ograniczanie emisji gazów cieplarnianych lub planów działania dotyczących przejścia na gospodarkę niskoemisyjną i dotyczy konkretnych gmin lub regionów (np. zgodnie z zapowiedzią w ramach Światowego Porozumienia Burmistrzów), sektora przemysłu lub sektora rolnego (poprzez badanie użytkowania gruntów w wymiarze regionalnym w kontekście społecznym i ekonomicznym) lub innych sektorów gospodarki w wyniku wprowadzania rozwiązań opartych na technologii i usługach w sposób zrównoważony i innowacyjny. Wkład projektu zintegrowanego we wdrażanie i rozwój polityki unijnej i przepisów w dziedzinie łagodzenia zmiany klimatu może obejmować unijny system handlu uprawnieniami do emisji, decyzję dotyczącą wspólnego wysiłku redukcyjnego w sektorach nieobjętych unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji, dyrektywę w sprawie odnawialnych źródeł energii lub rozporządzenie w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych. Projekt zintegrowany może być uzupełniany koniecznymi inwestycjami w infrastrukturę lub opracowywaniem i stosowaniem innowacyjnych technologii i usług w miastach, regionach lub wśród społeczności lokalnych wspieranych innymi stosownymi programami unijnego finansowania, również określonymi w strategii/planie/planie działania. Europejska wartość dodana projektu będzie oceniania pod względem wkładu danego projektu w redukcję emisji gazów cieplarnianych, poziomu włączania w główny nurt różnych strategii politycznych, bezpośredniego zaangażowania szerokiego grona zainteresowanych stron oraz zakresu, w jakim projekt zintegrowany stanowi część operacyjną strategii/planu/planu działania.
Celem tego rodzaju projektu zintegrowanego jest wdrażanie strategii lub planów działań na rzecz przystosowania się do zmiany klimatu, które uwzględniają określone obszary podatne na zmianę klimatu (np. obszary przybrzeżne, obszary narażone na ryzyko wystąpienia suszy i powodzi) lub wrażliwe sektory (np. woda, rolnictwo/leśnictwo, zdrowie publiczne), oraz stosowanie, w razie potrzeby, podejść opartych na ekosystemie. Synergie z innymi strategiami politycznymi dotyczącymi ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianie klimatu powinny być tematem przewodnim projektów adaptacyjnych, np. w stosownych przypadkach powinno się promować synergie między przystosowaniem się do zmiany klimatu, zmniejszaniem ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi, różnorodnością biologiczną i polityką wodną. Europejska wartość dodana będzie również oceniania pod względem wkładu danego projektu zintegrowanego w osiąganie celów w zakresie odporności na zmiany klimatu, poziomu włączania w główny nurt różnych sektorów oraz zaangażowania szerokiego grona zainteresowanych stron.
Celem tego projektu zintegrowanego jest wdrożenie miejskich planów działania na rzecz przejścia na społeczeństwo niskoemisyjne i odporne na zmianę klimatu, tak jak ma to miejsce w ramach "Światowego Porozumienia Burmistrzów w sprawie Klimatu i Energii". Istotne znaczenie ma wkład w poprawę zarządzania, podnoszenie świadomości i budowanie potencjału oraz uwzględnienie działań związanych ze zmianą klimatu w różnych obszarach polityki. Należy zachęcać do realizacji dużych projektów obejmujących kilka miast.
Także wykorzystanie wyników projektów w zakresie badań naukowych i osiągnięć innowacyjnych dotyczących środowiska i klimatu finansowanych w ramach programu "Horyzont 2020" lub poprzednich programów ramowych zyska jeden punkt dodatkowy, jeżeli istnieją wystarczające dowody na wartość dodaną takiego wykorzystania projektu.
Za pośrednictwem dotacji na działania projekty pomocy technicznej zapewniają wsparcie finansowe, mające pomóc wnioskodawcom w opracowywaniu projektów zintegrowanych. Na projekty pomocy technicznej można przeznaczyć maksymalnie 1 % rocznego budżetu przydzielonego na projekty zintegrowane. Maksymalny wkład UE przypadający na projekt pomocy technicznej jest stały i wynosi 100 000 EUR.
Wybór projektów pomocy technicznej dokonywany jest według tej samej metodyki technicznej, jaką stosuje się przy wyborze projektów w ramach obu podprogramów. Stosowane będzie podejście przyspieszone.
Procedura wyboru projektów zostanie zorganizowana w następujący sposób:
Agencja wykonawcza zweryfikuje zgodność każdego wniosku z kryteriami kwalifikowalności i wyboru oraz dokona oceny wniosków na podstawie kryteriów przyznania finansowania.
Po zakończeniu etapu dokonywania przeglądu wniosków, wybrane projekty będą zgłaszane do finansowania w granicach dostępnego budżetu. Lista rezerwowa będzie obejmowała najwyżej ocenione projekty, na które nie można było przyznać finansowania z uwagi na dostępny budżet. Na projekty z listy rezerwowej przeznaczone zostanie dodatkowe 20 % budżetu dostępnego w ramach programu LIFE.
Stosowane będą następujące główne szczegółowe kryteria kwalifikowalności i przyznania finansowania:
Wniosek dotyczący projektu pomocy technicznej jest poddawany ocenie na podstawie kryteriów przyznania finansowania, jeżeli:
Jakość wszystkich kwalifikowalnych wniosków będzie poddawana ocenie i punktacji według następujących kryteriów przyznania finansowania i systemu oceny punktowej:
Kryteria przyznania finansowania | Minimalna punktowa ocena dopuszczająca (*) | Maksymalna ocena punktowa |
1. Spójność techniczna i jakość | 30 | 60 |
2. Spójność finansowa i jakość (w tym korzyści ekonomiczne) | 20 | 40 |
Ogólna ocena punktowa (dopuszczająca) | 55 | 100 |
(*) Wniosek dotyczący projektu musi uzyskać co najmniej ocenę dopuszczającą za każde kryterium przyznania finansowania, a ponadto suma punktów otrzymanych za kryteria, w odniesieniu do których ustalono minimalną liczbę punktów, musi wynosić co najmniej 55 punktów. |
Ocenie poddana zostanie przejrzystość, spójność i wykonalność wniosku pod kątem celów projektu i przewidywanych wyników. Uwzględniony zostanie charakter oraz zakres przyszłego projektu zintegrowanego.
Ocenie poddany zostanie proponowany budżet i jego zgodność z proponowanymi działaniami oraz z mającymi zastosowanie zasadami, a także opłacalność proponowanego podejścia. Ocenione zostaną również korzyści ekonomiczne związane z danym wnioskiem.
Projekty na rzecz budowania potencjału zapewniają wsparcie finansowe działaniom potrzebnym do budowania potencjału państw członkowskich, w tym krajowym lub regionalnym punktom kontaktowym LIFE, w celu umożliwienia państwom członkowskim bardziej skutecznego uczestnictwa w programie LIFE.
Interwencje mogą obejmować między innymi:
Interwencje objęte planem budowania potencjału mogą obejmować zakontraktowanie ekspertów w celu uzupełnienia doraźnych luk technicznych i procesowych w zakresie potencjału, lecz nie mogą obejmować współpracy z ekspertami, których głównym zadaniem jest sporządzanie wniosków o dofinansowanie w ramach corocznych zaproszeń do składania wniosków.
Wnioski dotyczące projektów na rzecz budowania potencjału będą rozpatrywane według przyspieszonej procedury przyznania finansowania. Mając na uwadze fakt, że zgodnie z art. 19 ust. 8 projekty na rzecz budowania potencjału mogą być przydzielane jedynie z góry określonej liczbie państw członkowskich oraz że dotację może otrzymać tylko jeden projekt na państwo członkowskie, otrzymane wnioski nie są wobec siebie konkurencyjne. Wnioski mogą być zatem składane w sposób ciągły od daty publikacji zaproszenia do składania wniosków dotyczących dotacji na działania w ramach programu LIFE na 2018 r., co będzie obejmowało pakiet wniosków dotyczących projektów na rzecz budowania potencjału. Aby wnioski mogły zostać rozpatrzone w odniesieniu do okresu finansowania 2018-2020, należy je złożyć do końca pierwszego kwartału 2019 r.
Wnioski zostaną poddane ocenie w celu zapewnienia zgodności z poniższymi kryteriami kwalifikowalności i progami przyznania finansowania.
Po pomyślnym zakończeniu procesu oceny i przeglądu podpisywane będą umowy o udzielenie dotacji.
Każdy wniosek musi spełniać następujące kryteria kwalifikowalności:
Jakość wszystkich kwalifikowalnych wniosków będzie poddawana ocenie i punktacji według następujących kryteriów przyznania finansowania i systemu oceny punktowej:
Kryteria przyznania finansowania | Minimalna punktowa ocena dopuszczająca (*) | Maksymalna ocena punktowa |
Spójność techniczna i jakość | 15 | 30 |
Spójność finansowa i jakość (w tym korzyści ekonomiczne) | 10 | 20 |
Kompleksowy charakter rozwiązania w zakresie zidentyfikowanych słabych stron, których wynikiem jest niski udział państwa członkowskiego w zaproszeniach do składania wniosków w ramach rozporządzenia LIFE na lata 2014-2016 | 15 | 30 |
Przedstawienie działań na rzecz oczekiwanej poprawy w zakresie zdolności do promowania integracji, komplementarności, synergii i możliwości powielania programów LIFE w strategiach politycznych, działaniach gospodarczych i innych programach | 10 | 20 |
Ogólna ocena punktowa (dopuszczająca) | 55 | 100 |
(*) Wniosek dotyczący projektu musi uzyskać co najmniej ocenę dopuszczającą za każde kryterium przyznania finansowania, a ponadto suma punktów otrzymanych za kryteria, w odniesieniu do których ustalono minimalną liczbę punktów, musi wynosić co najmniej 55 punktów. |
Projekty przygotowawcze ukierunkowane są na określone potrzeby w zakresie opracowywania i wdrażania polityki i przepisów Unii w dziedzinie ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianie klimatu.
Komisja raz w roku sporządza listę określonych potrzeb w zakresie opracowywania i wdrażania polityki i przepisów Unii w dziedzinie ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianie klimatu, które należy zaspokoić w kolejnych latach, oraz identyfikuje wśród nich potrzeby, które mogłyby zostać zaspokojone za pośrednictwem projektów przygotowawczych.
Przed opublikowaniem corocznego zaproszenia do składania wniosków państwa członkowskie otrzymają wstępną listę określonych potrzeb, które mogłyby zostać zaspokojone za pośrednictwem projektów przygotowawczych, i zostaną poproszone o przedstawienie swoich uwag. Na podstawie tych uwag ustalona zostaje lista ostateczna.
Komisja definiuje określone kryteria wyboru i przyznania finansowania w odniesieniu do zidentyfikowanych w ten sposób projektów, okres trwania projektu oraz orientacyjny budżet, jaki ma zostać przydzielony na każdy projekt.
Procedura wyboru projektów zostanie zorganizowana w następujący sposób:
Komisja zweryfikuje zgodność każdego wniosku z kryteriami kwalifikowalności i wyboru oraz dokona oceny wniosków na podstawie kryteriów przyznania finansowania.
Po zakończeniu etapu dokonywania przeglądu wniosków, wybrane projekty będą zgłaszane do finansowania w granicach dostępnego budżetu. W stosownych przypadkach można utworzyć listę rezerwową.
Określone kryteria kwalifikowalności i wyboru zostaną przedstawione w każdym zaproszeniu do składania wniosków. Kryteria te będą opierały się na określonych potrzebach, jakie mają zostać zaspokojone za pośrednictwem projektów przygotowawczych, zdefiniowanych przez Komisję we współpracy z państwami członkowskimi.
Finansowanie projektów przygotowawczych będzie przyznawane podmiotowi prawnemu lub podmiotom prawnym, które złożą wniosek oceniony powyżej oceny dopuszczającej i uzyskają najwyższą ocenę w odniesieniu do następujących kryteriów:
Kryteria | Minimalna punktowa ocena dopuszczająca (*) | Maksymalna ocena punktowa |
Spójność techniczna i jakość wniosku w odniesieniu do specyficznej potrzeby, która ma zostać zaspokojona | 22 | 45 |
Kompleksowy charakter metody w odniesieniu do specyficznej potrzeby, która ma zostać zaspokojona | 15 | 30 |
Spójność finansowa i jakość (w tym korzyści ekonomiczne) | 12 | 25 |
Ogólna ocena punktowa (dopuszczająca) | 55 | 100 |
(*) Wniosek dotyczący projektu musi uzyskać co najmniej ocenę dopuszczającą za każde kryterium przyznania finansowania, a ponadto suma punktów otrzymanych za kryteria, w odniesieniu do których ustalono minimalną liczbę punktów, musi wynosić co najmniej 55 punktów. |
Inne projekty (pilotażowe, demonstracyjne lub inne) mogą być finansowane zgodnie z art. 190 zasad stosowania rozporządzenia finansowego (zwanych dalej "zasadami stosowania rozporządzenia finansowego") lub mogą uruchomić specjalne zaproszenie do składania wniosków na podstawie kryteriów przedstawionych poniżej. Na przykład dotacje przeznaczone na złożone projekty realizujące gospodarkę obiegową wzdłuż łańcuchów wartości lub w ramach symbiozy przemysłowej mogłyby być finansowane po opublikowaniu specjalnego zaproszenia do składania wniosków w oparciu o budżet dotacji na działania w zakresie ochrony środowiska i efektywnego gospodarowania zasobami 130 lub w celu wsparcia projektów mogących uzyskać finansowanie z banków, które prowadziłyby do finansowania w ramach mechanizmu finansowego na rzecz kapitału naturalnego lub uzupełniałyby finansowanie w ramach NCFF. Można by również zapewnić wsparcie na rzecz osiągnięcia wystarczającej dojrzałości wniosków dotyczących projektów w celu przyciągnięcia publicznego i prywatnego kapitału inwestycyjnego. Wsparcie mogłoby być udzielane przede wszystkim na innowacyjne, pierwsze w swoim rodzaju lub nierutynowe wnioski dotyczące inwestycji w każdym z obszarów priorytetowych w ramach rozporządzenia LIFE.
Jeżeli Komisja zidentyfikuje potrzebę realizacji określonego projektu doraźnego, mającego na celu osiągnięcie celów ogólnych określonych w art. 3 rozporządzenia LIFE, może opublikować zaproszenie do składania wniosków.
Inne projekty:
Finansowanie innych projektów będzie przyznawane podmiotowi prawnemu lub podmiotom prawnym, które złożą wniosek oceniony powyżej oceny dopuszczającej i uzyskają najwyższą ocenę w odniesieniu do następujących kryteriów:
Kryteria | Minimalna punktowa ocena dopuszczająca (*) | Maksymalna ocena punktowa |
Spójność techniczna i jakość wniosku w odniesieniu do specyficznej potrzeby, która ma zostać zaspokojona | 30 | 50 |
Spójność finansowa i jakość (w tym korzyści ekonomiczne) | 20 | 30 |
Kompleksowy charakter metody w odniesieniu do specyficznej potrzeby, która ma zostać zaspokojona | - | 10 |
Synergie (zob. projekty tradycyjne) | - | 10 |
Ogólna ocena punktowa (dopuszczająca) | 55 | 100 |
(*) Wniosek dotyczący projektu musi uzyskać co najmniej ocenę dopuszczającą za każde kryterium przyznania finansowania, a ponadto suma punktów otrzymanych za kryteria, w odniesieniu do których ustalono minimalną liczbę punktów, musi wynosić co najmniej 55 punktów. |
Art. 21 rozporządzenia LIFE przewiduje wsparcie dla niektórych wydatków operacyjnych i administracyjnych ponoszonych przez podmioty niekomercyjne realizujące cel leżący w ogólnym interesie unijnym, prowadzące działalność przede wszystkim w dziedzinie działań na rzecz środowiska lub klimatu oraz zaangażowane w opracowywanie, wdrażanie i egzekwowanie strategii politycznych i przepisów Unii.
Utrzymany zostanie system dwuletnich umów ramowych o partnerstwie w odniesieniu do dotacji operacyjnych, ustanowiony w ramach wieloletniego programu prac na lata 2014-2017 w celu utrzymania równowagi między potrzebą zwiększonej pewności i stabilności beneficjentów oraz pewnym poziomem konkurencji między podmiotami niekomercyjnymi. W tym kontekście w 2018 r. opublikowane zostanie ograniczone zaproszenie do składania wniosków. Będzie ono skierowane wyłącznie do tych organizacji pozarządowych, które wybrano do podpisania umowy ramowej o partnerstwie w ramach zaproszenia do podpisania takich umów w 2017 r. (identyfikator zaproszenia: LIFE-NGO-FPA-EASME-2017).
W 2019 r. opublikowane zostanie nowe zaproszenie do składania wniosków dotyczących umów ramowych o partnerstwie w celu wybrania organizacji pozarządowych ubiegających się o dotację operacyjną obejmującą lata budżetowe 2020 i 2021. Po tym zaproszeniu opublikowane zostaną również dwa ograniczone zaproszenia w celu podpisania określonych umów o dotację z partnerami umów ramowych o partnerstwie.
Dotacje operacyjne, które nie są objęte zakresem zaproszenia do składania wniosków, mogą być przyznawane w należycie uzasadnionych przypadkach określonych w art. 190 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1268/2012 131 , w szczególności gdy sytuacja beneficjenta nie pozostawia możliwości wyboru lub jeżeli beneficjent jest wskazany w takiej podstawie prawnej.
Wnioski będą sprawdzane pod kątem zgodności z kryteriami kwalifikowalności i wyboru. W przypadku wniosków spełniających te kryteria poddane ocenie na podstawie kryteriów przyznania finansowania zostaną ich ogólna adekwatność i jakość. Na tej podstawie będą przyznawane punkty oraz wymagany będzie pewien minimalny poziom jakości. Ostateczna decyzja dotycząca przyznania finansowania zostanie podjęta na podstawie wyników otrzymanych w procesie oceny.
Oceny zdolności finansowej i operacyjnej wnioskodawcy do zrealizowania proponowanego programu prac dokonuje się na podstawie kryteriów wyboru.
Wnioskodawcy zostaną wybrani tylko wówczas, gdy na podstawie szczegółowych dokumentów potwierdzających dotyczących wyników osiągniętych przez nich w trakcie dwóch poprzednich lat będą mogli wykazać:
W określonych wyjątkowych okolicznościach, a w szczególności w przypadku powstania nowej sieci stworzonej przez doświadczone organizacje, agencja wykonawcza może przyznać odstępstwo od wymogu dotyczącego dostarczenia dokumentów potwierdzających, które obejmują okres dwóch poprzednich lat.
Art. 12 lit. d) i art. 16 lit. d) rozporządzenia LIFE jako szczegółowy cel ich odpowiednich obszarów priorytetowych "Zarządzanie i informacja" przewidują "działanie na rzecz lepszego zarządzania środowiskiem i klimatem poprzez zwiększanie zaangażowania zainteresowanych podmiotów, w tym organizacji pozarządowych, w konsultacje dotyczące polityki i jej realizację".
Przedstawione poniżej kryteria przyznania finansowania będą miały zastosowanie przy wyborze beneficjentów umów ramowych o partnerstwie:
Organizacje wybrane w charakterze partnerów ramowych będą wzywane do corocznego składania swoich programów prac, które będą analizowane pod kątem możliwości przyznania specjalnej corocznej dotacji operacyjnej.
Poniższe kryteria mają zastosowanie do przyznawania specjalnych corocznych dotacji operacyjnych w ramach umów ramowych o partnerstwie:
Przyznawanie innych dotacji operacyjnych podmiotom niekomercyjnym, m.in. po podpisaniu umów ramowych o partnerstwie, które to podmioty dążą do osiągnięcia celu leżącego w ogólnym interesie Unii lub ich celem jest stworzenie części polityki działań na rzecz środowiska lub klimatu i wspieranie tej polityki, będzie odbywało się na podstawie następujących kryteriów przyznania finansowania:
Finansowanie w rozumieniu art. 17 ust. 4 rozporządzenia LIFE zostanie przeznaczone na dwa pilotażowe instrumenty finansowe na potrzeby realizacji celów ogólnych, o których mowa w art. 3 rozporządzenia LIFE:
Przepisy rozporządzenia finansowego dotyczące instrumentów finansowych, w szczególności art. 139 i 140 tego rozporządzenia, są spełnione, jak przedstawiono w poniższych punktach.
Instrumenty finansowe wspierające projekty mogą przyjmować dowolne formy wymienione w tytule VIII rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012 i są zgodnie z nim wdrażane oraz mogą być łączone między sobą, a także z dotacjami finansowanymi z budżetu unijnego.
Zgodnie z art. 140 ust. 6 roczne spłaty, w tym spłaty kapitału, zwolnione gwarancje, a także spłaty kwot głównych pożyczek stanowią wewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel i są wykorzystywane na ten sam instrument finansowy w okresie nieprzekraczającym okresu, na jaki zaciągnięto zobowiązanie na dane środki, plus dwa lata.
Przegląd śródokresowy miał miejsce po okresie krótszym niż dwa lata od skutecznego wdrożenia obu instrumentów finansowych, w związku z czym można było wyciągnąć jedynie wstępne wnioski dotyczące instrumentów finansowych, ponieważ reprezentują one nowy sposób finansowania w ramach programu LIFE. Wnioski te uwzględniono przy wdrażaniu tych dwóch instrumentów finansowych w latach 2018-2020. W szczególności:
Niniejszy mechanizm finansowy przyczynia się do realizacji celów programu LIFE, w szczególności w odniesieniu do obszaru priorytetowego "Przyroda i różnorodność biologiczna" w ramach programu LIFE "Środowisko" i obszaru priorytetowego "Dostosowywanie się do zmiany klimatu" w ramach programu LIFE "Działanie na rzecz klimatu" dzięki finansowaniu początkowych nakładów inwestycyjnych i kosztów operacyjnych w odniesieniu do projektów pilotażowych generujących dochód lub przynoszących oszczędności, które promują ochronę, odnowę, zarządzanie i poprawę kapitału naturalnego w odniesieniu do różnorodności biologicznej oraz korzyści wynikające z przystosowania się, w tym oparte na ekosystemie rozwiązania problemów związanych z gruntami, glebą, leśnictwem, rolnictwem, zasobami wodnymi i odpadami. NCFF, uruchomiony w 2015 r., jest instrumentem polityki w zakresie innowacyjnych projektów pilotażowych. Jak opisano w wieloletnim programie prac na lata 2014-2017, daje on możliwość poprawy opłacalności programu LIFE dzięki dźwigni finansowej i komplementarności. Przyczynia się do tworzenia bardziej trwałego potencjału innowacyjnej, zrównoważonej komercyjnej działalności finansowej. NCFF służy do uzupełniania i wspierania celów polityki państw członkowskich w zakresie różnorodności biologicznej i przystosowania się do zmiany klimatu.
W szczególności:
NCFF jest wdrażany przez Europejski Bank Inwestycyjny zgodnie z umową o delegowaniu zadań zawartą z Komisją. Oczekuje się, że w trakcie etapu pilotażowego, który rozpoczął się w ramach wieloletniego programu prac dla programu LIFE na lata 2014-2017 i będzie kontynuowany do 2020 r., w ramach NCFF przeprowadzonych zostanie 9- 12 operacji. Szacuje się, że środki przeznaczone na NCFF w latach 2014-2017 wystarczą na cały okres trwania programu LIFE. Komisja uzgodniła z EBI przedłużenie okresu realizacji do końca 2021 r.
W lutym 2017 r. w odniesieniu do jednej operacji zakończono negocjacje i podpisano umowę, a zgodnie z oczekiwaniami kolejna operacja również zostanie zakończona w tym roku. Europejski Bank Inwestycyjny kontynuuje prace nad przygotowaniem szeregu kwalifikujących się operacji.
Wdrażanie instrumentu finansowego powierzono Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu (EBI) w drodze zarządzania pośredniego.
W ramach NCFF połączone zostanie bezpośrednie i pośrednie finansowanie projektów poprzez zadłużenie, kapitał i gwarancje. Udostępniony został instrument techniczny, aby projekty osiągały dostateczny stopień przygotowania w odniesieniu do finansowania.
Komisja Europejska przeznaczyła 50 mln EUR na mechanizm podziału ryzyka i 10 mln EUR na instrument wsparcia technicznego. Na tej podstawie EBI zainwestuje do 125 mln EUR w formie pożyczek, gwarancji dla pożyczek i inwestycji kapitałowych. Pożyczki mogą być udzielane bezpośrednio beneficjentom końcowym w celu sfinansowania
inwestycji i kosztów operacyjnych lub pośrednio poprzez pośredników, którzy następnie finansują portfel pożyczek. Pośrednikom można udzielać gwarancji dla pożyczek. Inwestycje kapitałowe mogą być wykorzystywane do inwestowania w fundusze zarządzane przez pośredników. Opcje te można łączyć z dotacjami na działania w ramach priorytetów tematycznych lub ze wsparciem z innych źródeł.
Mechanizm obejmuje mechanizm podziału ryzyka z EBI, ponieważ projekty wspierane w ramach NCFF będą projektami, w które EBI zwykle nie inwestuje, jako że są one prowadzone na zbyt małą skalę lub wiąże się z nimi wysokie ryzyko, co nie jest zgodne z ratingiem banku na poziomie AAA. Aby rozwiązać ten problem, mechanizm uwzględnia mechanizm podziału ryzyka, w ramach którego w przypadku niepowodzenia projektu fundusze UE stanowiłyby gwarancję dla EBI. Środki udostępnione w ramach wieloletniego programu prac na 2014-2017 pozostaną dostępne w okresie 2018-2020. Dokładny mechanizm wdrażania ustanowiono na podstawie umowy o delegowaniu zadań zawartej między Komisją a EBI i podpisanej w dniu 18 grudnia 2014 r., w której określono również ścisłe kryteria wykluczania/wyboru projektów, zapewniając włączenie właściwych priorytetów w proces wyboru i wystarczające pokrycie sektorowe i geograficzne.
Obecny wieloletni program prac rozszerza środki zapewnione w ramach wieloletniego programu prac na lata 2014- 2017 na wieloletni program prac na lata 2018-2020. Po zakończeniu etapu operacyjnego fazy pilotażowej mechanizm będzie musiał w dalszym ciągu funkcjonować w oparciu o mniejszą strukturę w celu zarządzania portfelem i otrzymania zwrotów z tytułu operacji.
Zarządzanie instrumentem finansowym leży w gestii EBI. Komitet Sterujący regularnie dokonuje przeglądu postępów wdrażania instrumentu finansowego. Komitet Sterujący stanowi zespół osób wyznaczonych wspólnie przez Komisję, w tym DG ds. Środowiska, DG ds. Klimatu, DG ds. Gospodarczych i Finansowych, i przez EBI, wspierany przez sekretariat zapewniany ze strony EBI.
Monitorowanie instrumentów finansowych prowadzone jest zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu finansowym (art. 140) i rozporządzeniu delegowanym (art. 225), a w dalszej kolejności zgodne z interpretacją ramowej umowy finansowo-administracyjnej z EBI i wynikającej z niej umowy o delegowaniu zadań.
EBI jest odpowiedzialny za monitorowanie realizacji działań objętych instrumentem finansowym oraz za sporządzanie sprawozdań z wyników działalności i sprawozdań finansowych zgodnie z formatem, treścią i terminami, które zostaną uzgodnione, obejmujących regularne sprawozdania i sprawozdania ad hoc; wizyty w obiekcie; audyty. Stosowane będą wskaźniki wyników na potrzeby sprawozdań instytucji finansowych przekazywanych EBI.
Projekty dzielą się na cztery główne kategorie:
Celem jest zidentyfikowanie i finansowanie projektów o wystarczająco szerokim zasięgu geograficznym i sektorowym w trakcie testowania różnych mechanizmów finansowych w celu zapewnienia odtwarzalności w całej UE na etapie operacyjnym. W umowie o delegowaniu zadań określono zasady kwalifikowalności projektów i politykę inwestycyjną w odniesieniu do mechanizmu (ustanawianie ograniczeń dla sektorów i zasięgu geograficznego, a także minimalnych kryteriów, które mają zostać spełnione, i zasad, które mają być przestrzegane, np. hierarchia łagodzenia 133 ).
Kryteria kwalifikowalności będą zgodne z celami w zakresie ochrony przyrody i różnorodności biologicznej oraz dostosowywania się do zmiany klimatu, przewidzianymi w rozporządzeniu LIFE, przy jednoczesnym uwzględnieniu priorytetów polityki państw członkowskich w obszarze ochrony różnorodności biologicznej i dostosowywania się do zmiany klimatu.
Kwalifikowalne projekty zarządzania kapitałem naturalnym należy uzasadniać, stosując ocenę gospodarczą dokonaną na podstawie klasycznej analizy kosztów i korzyści, tj. uzasadniając, że rzeczywisty koszt netto projektu na przestrzeni okresu jego realizacji jest mniejszy niż rzeczywista wartość netto oczekiwanych korzyści, w tym efektów zewnętrznych. Poza standardowymi kryteriami narzuconymi przez EBI w odniesieniu do wszystkich operacji stosowane będą dodatkowe kryteria określające rodzaj uwzględnionych projektów i sektorów.
Ostateczni odbiorcy instrumentu finansowego muszą być co najmniej podmiotami prawnymi lub osobami fizycznymi inwestującymi w projekty w zakresie zarządzania kapitałem naturalnym, które są w stanie:
Aby projekty były kwalifikowalne, muszą być realizowane w co najmniej jednym państwie członkowskim UE.
Jeżeli projekty są pośrednio finansowane za pośrednictwem wkładu w fundusze zarządzane przez pośredniczące instytucje finansowe, wybór takich instytucji byłby uwarunkowany popytem i zgodny z zasadami należytego zarządzania finansami, przejrzystości, niedyskryminacji i spełnienia między innymi następujących wymogów:
PF4EE przyczynia się do realizowania ogólnych celów rozporządzenia LIFE, jak określono w art. 3 i szerzej określono w priorytetowym obszarze działania "Łagodzenie skutków zmiany klimatu". W szczególności PF4EE:
W 2014 r. spodziewano się, że instrument będzie wspierał inwestycje o wartości do 540 mln EUR. W następstwie operacji podpisanych w latach 2015-2016 oraz biorąc pod uwagę obecną listę operacji EBI zamierza zrealizować do końca 2017 r. nowe inwestycje o wartości ponad 1 mld EUR (600-650 mln EUR z EBI i co najmniej 500 mln EUR od pośredników finansowych), obejmujące 9-10 państw członkowskich.
Do końca 2016 r. podpisano następujących 6 umów:
W 2017 r. możliwe będzie podpisanie dodatkowych umów z Chorwacją, Zjednoczonym Królestwem, Grecją i Cyprem.
Chociaż do tej pory inwestycje terenowe wsparto jedynie w Republice Czeskiej i Francji, duże zainteresowanie wykazywane przez banki oraz zwiększenie ukierunkowania inwestycyjnego EBI wskazuje na zasadniczy popyt na rynku, a tym samym na możliwość ich zwiększenia. Instrument PF4EE przyczynia się bowiem do utworzenia nowego produktu finansowego na rynku ukierunkowanym na efektywność energetyczną, w rezultacie bezpośrednio przyczyniając się do dekarbonizacji gospodarki unijnej zgodnie z celami określonymi na 21. Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu.
Na koniec 2016 r. kwoty pożyczek zadeklarowanych i wypłaconych przez EBI wyniosły odpowiednio 375 mln EUR i 35 mln EUR. Jeżeli chodzi o średnią dźwignię finansową instrumentu na koniec 2016 r., to wyniosła ona 9,8 (obliczona jako wkład EBI/wkładu Komisji Europejskiej).
W latach 2014-2017 wkład przekazany przez UE na instrument PF4EE wyniósł 80 mln EUR. Na lata 2018-2020 przewidziano kolejne 75 mln EUR na kontynuację etapu pilotażowego, z czego 10 mln EUR wyodrębniono na mechanizm pomocy eksperckiej, w ramach którego zapewnia się pomoc techniczną pośrednikom finansowym.
Wdrażanie PF4EE powierzono Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu (EBI) w drodze zarządzania pośredniego. Instrument PF4EE ma dwa główne cele:
Instrument PF4EE zapewnia (i) mechanizm udziału ryzyka (mechanizm podziału ryzyka) oraz (ii) wsparcie ekspertów w przypadku pośredników finansowych (mechanizm pomocy eksperckiej) w połączeniu z (iii) finansowaniem długoterminowym EBI (pożyczka EBI na cele efektywności energetycznej).
Wkład, jaki UE przekaże na instrument PF4EE w latach 2018-2020, wyniesie 75 mln EUR, z czego 10 mln EUR zostanie wyodrębnione na mechanizm pomocy eksperckiej. Co więcej, EBI będzie mieć możliwość podpisania więcej niż jednej umowy w przeliczeniu na państwo członkowskie.
Wybór pośredników finansowych będzie w dalszym ciągu zależny od popytu i zgodny z zasadami należytego zarządzania finansami, przejrzystości, niedyskryminacji i spełnienia przez nich między innymi następujących wymogów:
Działania podejmowane na rzecz szerokiego geograficznego zasięgu instrumentu finansowego na przestrzeni czasu trwania programu będą polegały na zapewnieniu bodźców na rzecz EBI, aby zachęcać pośredników finansowych we wszystkich państwach członkowskich do udziału w programie. Ograniczenia geograficzne obowiązujące na etapie pilotażowym zostaną jednak usunięte i EBI będzie mieć możliwość podpisania więcej niż jednej umowy w przeliczeniu na państwo członkowskie, w zależności od wymogów rynku.
W zależności od zainteresowania wyrażonego przez pośredników finansowych EBI może priorytetowo traktować tych pośredników finansowych, którzy dążą do działania w tych państwach członkowskich, w których potrzeby inwestycyjne (pod względem odległości od celu) są największe. Mechanizm podziału ryzyka zachęci pośredników finansowych do działania w państwach członkowskich cechujących się wyższym ryzykiem odzwierciedlającym na przykład znaczące braki w rozwoju w zakresie korzystania z finansowania pożyczkowego na potrzeby efektywności energetycznej lub gdy zdolność do przyjmowania kredytów uznaje się za prawdopodobnie wyjątkowo niską.
Z doświadczenia zdobytego w latach 2014-2017 wynika, że pomoc techniczna udzielana pośrednikom finansowym odgrywa kluczową rolę w maksymalizacji ich zdolności do podejmowania działań ukierunkowanych na inwestycje w zakresie efektywności energetycznej. W związku z tym maksymalny budżet przeznaczany na mechanizm pomocy eksperckiej wzrośnie z 3,2 mln EUR w latach 2014-2017 (tj. 4 % wkładu UE przekazanego na instrument PF4EE w pierwszym okresie etapu pilotażowego) do 10 mln EUR w latach 2018-2020.
PF4EE musi funkcjonować, dopóki przedmiotowe pożyczki objęte mechanizmem podziału ryzyka pozostają niespłacone. Maksymalny okres zapadalności, jaki dopuszcza się w ramach mechanizmu podziału ryzyka, wyniesie 20 lat. W związku z tym PF4EE będzie obowiązywał do 20 lat po zakończeniu okresu wdrażania (2045 r.).
Alokacja środków będzie ważna do pełnego zakończenia ostatnich transakcji w ramach programu.
Zarządzanie instrumentem finansowym leży w gestii EBI. Komitet Sterujący regularnie dokonuje przeglądu postępów wdrażania instrumentu finansowego. Komitet Sterujący stanowi zespół osób wyznaczonych wspólnie przez Komisję, w tym takie liniowe służby Komisji, jak: DG ds. Klimatu, DG ds. Gospodarczych i Finansowych oraz DG ds. Energii, i przez EBI, wspierany przez sekretariat zapewniany przez EBI.
Utworzono mechanizm monitorowania i raportowania, a informacje przekazuje się Komitetowi LIFE.
Monitorowanie instrumentów finansowych będzie zgodne z wymogami określonymi w rozporządzeniu finansowym (art. 140) i rozporządzeniu delegowanym (art. 225), a w dalszej kolejności zgodne z interpretacją ramowej umowy finansowo-administracyjnej z EBI i wynikającej z niej umowy o delegowaniu zadań.
EBI będzie odpowiedzialny za monitorowanie realizacji działań objętych instrumentem finansowym oraz za sporządzanie sprawozdań z wyników działalności i sprawozdań finansowych zgodnie z formatem, treścią i terminami, które zostaną uzgodnione, obejmujących regularne sprawozdania i sprawozdania ad hoc; wizyty w obiekcie; audyty. Stosowane będą wskaźniki wyników w zakresie efektywności energetycznej na potrzeby sprawozdań instytucji finansowych przekazywanych EBI.
Wśród odbiorców znajdują się osoby fizyczne, stowarzyszenia mieszkaniowe właścicieli budynków mieszkalnych, MŚP, korporacje lub instytucje/organy publiczne realizujące inwestycje w zakresie efektywności energetycznej zgodnie z krajowym planem działania na rzecz racjonalizacji zużycia energii poszczególnych państw członkowskich.
Wielkość pożyczek w zakresie efektywności energetycznej udzielanych odbiorcom wynosi od kwoty 10 000 EUR (którą można obniżyć w celu ujęcia małych inwestycji w sektorze mieszkaniowym) do kwoty 5 mln EUR (a w wyjątkowych przypadkach do kwoty 15 mln EUR).
Państwa członkowskie są w stanie oddziaływać na serię projektów i w związku z tym pośrednio na wybór tych projektów w ramach priorytetów krajowego planu działania na rzecz racjonalizacji zużycia energii. Odbiorcy to podmioty prawne lub osoby fizyczne, które:
Ponadto inwestycje w zakresie efektywności energetycznej, które otrzymują wsparcie, powinny z pomyślnym wynikiem przejść analizę działalności gospodarczej, która obejmuje koszty efektów zewnętrznych związanych z dwutlenkiem węgla, tak aby rzeczywisty koszt netto projektu na przestrzeni czasu jego trwania był mniejszy niż rzeczywista wartość netto zaoszczędzonej energii.
Finansowanie w rozumieniu art. 17 ust. 1 rozporządzenia LIFE można wykorzystać w celu sfinansowania jakiekolwiek innego wsparcia potrzebnego do osiągnięcia celów ogólnych wymienionych w art. 3.
Interwencje te będą prowadzone zgodnie z przepisami rozporządzenia finansowego i rozporządzenia LIFE.
Środki przyznawane na realizację takich interwencji, bez względu na to, jaką formę prawną przyjmą, nie będą doliczane do minimalnych środków przyznawanych na realizację projektów zgodnie z art. 17 ust. 4 rozporządzenia LIFE.
Interwencje te mogą przybrać następujące formy:
Rodzaj projektu | Podprogram | 2018 | 2019 | 2020 | |
Projekty w rozumieniu art. 18 lit. a), b), c) i h) rozporządzenia LIFE | DG ENV | drugi kwartał | drugi kwartał | drugi kwartał | |
DG CLIMA | drugi kwartał | drugi kwartał | drugi kwartał | ||
Projekty zintegrowane (art. 18 lit. d) rozporządzenia LIFE) | DG ENV | drugi kwartał | drugi kwartał | drugi kwartał | |
DG CLIMA | drugi kwartał | drugi kwartał | drugi kwartał | ||
Projekty pomocy technicznej (art. 18 lit. e) rozporządzenia LIFE) | DG ENV | drugi kwartał | drugi kwartał | drugi kwartał | |
DG CLIMA | drugi kwartał | drugi kwartał | drugi kwartał | ||
Projekty na rzecz budowania potencjału (art. 18 lit. f) rozporządzenia LIFE) | DG ENV oraz DG CLIMA wspólnie | pierwszy kwartał 2018 r. | |||
Projekty przygotowawcze (art. 18 lit. g) rozporządzenia LIFE) | DG ENV | drugi kwartał | drugi kwartał | drugi kwartał | |
Dotacje operacyjne (art. 21 rozporządzenia LIFE) | DG ENV oraz DG CLIMA wspólnie | drugi kwartał - wspólne zaproszenie do składania wniosków o dotacje operacyjne na rok obrotowy 2019 | drugi kwartał - ramowe umowy o partnerstwie oraz dotacje operacyjne na rok obrotowy 2020 | drugi kwartał - dotacje operacyjne na rok obrotowy 2021 |
Instrument finansowy | Podprogram | 2018 | 2019 | 2020 |
MECHANIZM FINANSOWY NA RZECZ KAPITAŁU NATURALNEGO | DG ENV | W sposób ciągły | ||
DG CLIMA | W sposób ciągły | |||
PF4EE | DG CLIMA | W sposób ciągły |
Zgodnie ze wskaźnikami wyników (art. 3 ust. 3 rozporządzenia LIFE) oraz celami szczegółowymi przedmiotowych obszarów priorytetowych w odniesieniu do każdego obszaru priorytetowego i rodzaju projektu ustanawia się wyniki jakościowe i ilościowe, wskaźniki i cele (art. 24 ust. 2 lit. c) rozporządzenia LIFE).
Ograniczając zakres stosowania zintegrowanych projektów do wdrażania szczegółowych strategii, planów i planów działania w ramach przepisów UE w obszarach przyrody, wody, odpadów i powietrza, łagodzenia zmiany klimatu, przystosowywania się do zmiany klimatu, można skoncentrować się na oczekiwanych wynikach i celach osiąganych w ramach tych projektów.
W ramach podprogramu działań na rzecz środowiska tematyczne priorytety wymienione w załączniku III do rozporządzenia LIFE i tematy projektowe wymienione w pkt 3 bieżącego wieloletniego programu prac zwiększają ukierunkowanie finansowanych projektów, prowadząc do bardziej widocznego wpływu na stan środowiska. Na podstawie oceny szacowanego skutku programu LIFE określono niektóre ogólne przewidywane wyniki i cele, biorąc pod uwagę katalityczną funkcję programu i w związku z tym, w przypadku powiązania z rozwojem i wdrażaniem, znaczenie powielania udanych projektów (art. 3 ust. 3 lit. b) rozporządzenia LIFE).
Liczba i zakres skutecznych projektów w ramach obszaru priorytetowego zależy jednak głównie od liczby przedłożonych kwalifikowalnych wniosków, które spełniają kryteria selekcji i przyznania dotacji, oraz od czynników technicznych i społecznoekonomicznych, na które Komisja nie ma wpływu.
W związku z tym oraz w celu zwiększenia możliwości pomiaru wkładu programu LIFE w cele 7. programu działań UE w zakresie środowiska (art. 3 ust. 1 lit. d) rozporządzenia LIFE) oczekiwane wyniki określono, w miarę możliwości, również jako wyniki przewidziane na poziomie projektu. Beneficjenci projektu będą musieli określić wartość wyjściową na początku projektu i wynik końcowy w odniesieniu do zamierzonych celów. W tym celu utworzono bazę danych kluczowych wskaźników projektów LIFE, do której beneficjenci uzyskają dostęp do końca 2017 r. (wskaźniki wypróbowano z pozytywnym skutkiem w przypadku prototypu bazy danych w 2015 r. w kontekście średniookresowej oceny projektu LIFE 134 ). Cele w zakresie środowiska/klimatu, jakie mają zostać osiągnięte w ramach każdego projektu, powinny umożliwiać wdrożenie wartości docelowych, dopuszczalnych wielkości emisji lub celów ustalonych w ramach odpowiedniej unijnej polityki i unijnych przepisów lub ich przekroczenie.
Program LIFE jest katalizatorem, a kontynuowanie, powielanie lub przenoszenie działań i wyników projektowych stanowi tym samym kluczowy element dla zapewnienia skuteczności programu pod względem spowodowania pozytywnych skutków w odniesieniu do środowiska i klimatu. Chociaż celem wszystkich wniosków dotyczących projektów jest kontynuowanie, powielanie lub przenoszenie działań w przedmiotowym obszarze środowiska lub zmiany klimatu, w oparciu o doświadczenie zdobyte w poprzednich programach, można oczekiwać, że tylko 80 % projektów pilotażowych i demonstracyjnych będzie można powielać, ponieważ istnieje ryzyko, że testowane i prezentowane techniki oraz metody nie przyniosą oczekiwanych wyników. Ponadto ze względu na ewentualne trudności gospodarcze i administracyjne, niezależnie od tego rodzaju technicznych utrudnień, nie można oczekiwać, że wszystkie projekty zakończą się sukcesem.
Należy zauważyć, że niewiele projektów w ramach programu LIFE na lata 2014-2020 zakończy się do 2020 r., ponieważ średni czas trwania projektów LIFE wynosi od 3 do 6 lat, w zależności od obszaru priorytetowego. W związku z tym, jeżeli cele odnoszą się do trwających projektów, w rzeczywistości stanowią one raczej etapy główne. Etapy te wiążą się z rozpoczęciem realizacji projektów w taki sposób, aby mogły one doprowadzić do realizacji celów do końca okresu realizacji projektu, który przypada przede wszystkim na okres po 2020 r.
Aby uniknąć powielania, w ramach każdego obszaru priorytetowego rodzaje projektu w rozumieniu art. 2 i 18 rozporządzenia LIFE przewidziane dla osiągnięcia powiązanych celów w miarę możliwości łączy się w grupy. Rodzaje projektu niezależne od obszarów priorytetowych, takie jak projekty na rzecz budowania potencjału, umieszcza się w wykazie oddzielnie.
Wskaźniki zawarto w opisie wyników i celów i dlatego też nie są one opisane oddzielnie w tabelach poniżej.
W odniesieniu do podprogramu działań na rzecz środowiska uwzględnia się cele ogólne określone w art. 3 ust. 1, cele szczegółowe określone w odniesieniu do każdego obszaru priorytetowego w art. 10, 11 i 12 oraz wskaźniki wyników określone w art. 3 ust. 3 rozporządzenia LIFE.
Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami | |||
Projekty zgodnie z art. 18 lit. a) i b) rozporządzenia LIFE | |||
Priorytety tematyczne | Wyniki ilościowe (1) | Wyniki jakościowe | Cele/etapy 2020 |
WODA (w tym środowisko morskie) | Liczba trwających lub ukończonych projektów dotyczących (śródlądowych/przejściowych/przybrzeżnych) jednolitych części wód w złym stanie ekologicznym | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenieść działania i zmierzających w kierunku dobrego stanu ekologicznego na poziomie projektu | 80 % |
Liczba jednolitych części wód w złym stanie ekologicznym, objętych trwającymi lub ukończonymi projektami | Jednolite części wód (śródlądowe/przejściowe/przybrzeżne) objęte trwającymi lub ukończonymi projektami wdrażającymi dające się powielać lub przenieść działania, które ustanowiono w celu poprawienia ich stanu ekologicznego | 100 (2) | |
ODPADY | Liczba trwających lub ukończonych projektów ukierunkowanych na osiągnięcie celów prawnych UE w dziedzinie odpadów i wdrożenie hierarchii postępowania z odpadami (odpowiednie gospodarowanie odpadami) | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenieść działania i zmierzających w kierunku odpowiedniego gospodarowania odpadami | 80 % |
Liczba dodatkowych gmin lub regionów w całej UE z nieodpowiednim gospodarowaniem odpadami, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty | Gminy objęte trwającymi lub ukończonymi projektami dającymi się powielać lub przenieść i ustanowionymi w celu osiągnięcia odpowiedniego poziomu gospodarowania odpadami | 20 | |
EFEKTYWNE GOSPODAROWANIE ZASOBAMI (w tym gleba, lasy oraz gospodarka ekologiczna i obiegowa) | Liczba trwających lub ukończonych projektów wdrażających cele polityki i przepisów unijnych w odniesieniu do obszaru efektywnego gospodarowania zasobami (z wyłączeniem gleby i lasów) | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenieść działania i zmierzających w kierunku wdrażania aspektów gospodarki ekologicznej i obiegowej | 80 % |
Liczba dodatkowych przedsiębiorstw w całej Europie, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty | Dodatkowe przedsiębiorstwa objęte trwającymi lub ukończonymi projektami wdrażającymi dające się powielać lub przenieść działania i ustanowionymi w celu wdrożenia gospodarki ekologicznej lub obiegowej | 10 | |
Liczba trwających lub ukończonych projektów wdrążających cele polityki unijnej w obszarze ochrony gleb | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenieść działania i zmierzających w kierunku zachowania lub poprawy funkcji gleb | 80 % | |
Powierzchnia w ha gruntów w całej UE, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty | Grunty objęte trwającymi lub ukończonymi projektami wdrażającymi dające się powielać lub przenieść działania i ustanowionymi w celu poprawy funkcji gleb | 2 000 | |
Liczba trwających lub ukończonych projektów promujących wdrażanie strategii leśnej dla Unii Europejskiej | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenieść działania i zmierzających w kierunku wdrażania strategii leśnej dla Unii Europejskiej | 80 % | |
Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenosić działania, ustanowionych w celu dostarczenia danych dotyczących wskaźników, które mogą przydać się Europejskiemu Centrum Informacji o Lasach | 80 % | ||
ŚRODOWISKO i ZDROWIE (w tym chemikalia i hałas) | Liczba trwających lub ukończonych projektów wdrażających politykę unijną w zakresie chemikaliów, w tym projektów promujących zastępowanie substancji i minimalizowanie narażenia | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenieść działania i zmierzających w kierunku osiągnięcia lub przewyższenia odpowiedniego celu unijnego w odniesieniu do substancji chemicznej na poziomie projektu | 80 % |
Liczba osób w całej UE, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty mające na celu ograniczenie stosowania chemikaliów | Osoby objęte trwającymi lub ukończonymi projektami wdrażającymi dające się powielać lub przenieść działania i ustanowionymi w celu ograniczenia negatywnych skutków chemikaliów dla zdrowia i środowiska, w tym szacunków w odniesieniu do skutków długoterminowych | 50 000 | |
Liczba trwających lub ukończonych finansowanych projektów ukierunkowanych na redukcję hałasu | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenieść działania i zmierzających w kierunku osiągnięcia lub przewyższenia odpowiedniego celu unijnego w odniesieniu do redukcji hałasu na poziomie projektu | 80 % | |
Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenieść działania i ukierunkowanych na redukcję hałasu, zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas o co najmniej 3 dB | 80 % | ||
Liczba osób w całej UE, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty związane z redukcją hałasu | Czerpanie korzyści z dających się powielać, trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenieść działania i ustanowionych w celu ograniczenia poziomu hałasu o co najmniej 3 dB | 10 000 | |
Jakość POWIETRZA i emisje (w tym środowisko miejskie) | Liczba trwających lub ukończonych projektów zintegrowanych ukierunkowanych na wdrażanie planów i programów ochrony powietrza oraz krajowych programów ograniczania zanieczyszczenia powietrza | Odsetek projektów zintegrowanych powstałych w celu wdrażania zgodnych i efektywnych planów i programów ochrony powietrza zgodnie z art. 23 dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy lub w celu sporządzenia zgodnych i efektywnych krajowych programów ograniczania zanieczyszczenia powietrza w państwach członkowskich zgodnie z art. 6 dyrektywy (UE) 2016/2284 w sprawie krajowych poziomów emisji | 80 % |
Liczba osób, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty dotyczące jakości powietrza | Osoby objęte trwającymi lub ukończonymi projektami wdrażającymi dające się powielać lub przenieść działania zmierzające w kierunku osiągnięcia lub przewyższenia odpowiedniego celu unijnego w odniesieniu do jakości powietrza | 1 mln | |
(1) Ze względu na podejście oddolne i dużą różnorodność problemów związanych ze środowiskiem i klimatem, uwzględnionych w programie LIFE, oraz ograniczone fundusze dostępne w celu rozwiązania tych problemów, mimo wprowadzenia priorytetów tematycznych i tematyki projektów, wykorzystanie projektów w określonych obszarach jest niepewne i w związku z tym niemożliwe jest określenie celów ilościowych ex ante w odniesieniu do większości objętych obszarów priorytetowych i wskazanych celów, z wyjątkiem priorytetów tematycznych dotyczących przyrody. (2) Oczekuje się, że w latach 2015-2017 w odniesieniu do 6 900 jednolitych części wód w całej UE nastąpi poprawa ich stanu ekologicznego, a 1,4 % z nich (100) będzie wiązało się z wkładem w ramach programu LIFE. |
Przyroda i różnorodność biologiczna | |||
Projekty zgodnie z art. 18 lit. a), b) i c) rozporządzenia LIF | |||
Priorytety tematyczne | Wyniki ilościowe | Wyniki jakościowe | Cele/etapy 2020 |
PRZYRODA | Liczba trwających lub ukończonych projektów ukierunkowanych na siedliska lub gatunki w stanie ochrony poniżej odpowiedniego lub w stanie niebezpiecznym | Odsetek trwających lub ukończonych projektów powstałych w celu poprawy stanu ochrony w rozumieniu dyrektyw 92/43/EWG i 2009/147/WE | 100 % |
Liczba siedlisk w stanie ochrony poniżej odpowiedniego/bezpiecznego, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty | Odsetek docelowych siedlisk lub gatunków, lub obszarów Natura 2000, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty i których stan ochrony ulega poprawie | 10 % docelowych siedlisk | |
Liczba gatunków w stanie ochrony poniżej odpowiedniego/bezpiecznego, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty | 10 % docelowych gatunków | ||
Liczba obszarów Natura 2000/powierzchni w ha obszarów Natura 2000, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty | 10 % obszarów Natura 2000/powierzchni w ha docelowych obszarów Natura 2000 | ||
RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA | Liczba trwających lub ukończonych projektów ukierunkowanych na osiągnięcie celów 2, 3, 4 oraz 5 strategii na rzecz różnorodności biologicznej do 2020 r. | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenosić działania w celu poprawy lub przywrócenia docelowych usług ekosystemowych | 80 % |
Liczba powierzchni ekosystemów, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty | Odsetek typów i powierzchni ekosystemów, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty wdrażające dające się powielać lub przenosić działania i zmierzające do ich poprawy lub odtworzenia | 10 % docelowych typów ekosystemów | |
10 % docelowych powierzchni ekosystemów |
Projekty zintegrowane - zgodnie z art. 18 lit. d) rozporządzenia LIFE | |||
Priorytety tematyczne | Wyniki ilościowe | Wyniki jakościowe | Cele/etapy 2020 |
WODA (w tym środowisko morskie) | Liczba obszarów dorzecza na terenie całej UE, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty zintegrowane dotyczące wody | Odsetek obszarów dorzecza objętych projektami zintegrowanymi dotyczącymi wody | 3 % |
Liczba trwających lub ukończonych projektów zintegrowanych ukierunkowanych na wdrażanie planów gospodarowania wodami w dorzeczu (RBMP) | Odsetek projektów zintegrowanych ustanowionych w celu wdrażania zgodnych i efektywnych planów gospodarowania wodami w dorzeczu w obszarach dorzecza objętych planami zgodnie z ramową dyrektywą wodną | 100 % | |
Liczba trwających lub ukończonych projektów zintegrowanych ukierunkowanych na wdrażanie planów gospodarowania wodami w dorzeczu | Odsetek projektów zintegrowanych, w przypadku których finansowanie uzupełniające uruchomione w ramach projektów zintegrowanych jest większe niż całkowita wartość budżetów tych projektów | 100 % | |
ODPADY | Liczba regionów na terenie całej UE objętych trwającymi lub ukończonymi projektami zintegrowanymi dotyczącymi odpadów | Odsetek regionów objętych projektami zintegrowanymi dotyczącymi odpadów | 2 % |
Liczba trwających lub ukończonych projektów zintegrowanych ukierunkowanych na wdrażanie planów gospodarki odpadami lub programów zapobiegania powstawaniu odpadów | Odsetek projektów zintegrowanych ustanowionych w celu zapewniania zgodnych i efektywnych planów gospodarki odpadami lub programów zapobiegania powstawaniu odpadów w regionie objętym, zgodnie z art. 28 i 29 dyrektywy ramowej w sprawie odpadów 2008/98/WE | 100 % | |
Liczba trwających lub ukończonych projektów zintegrowanych ukierunkowanych na wdrażanie planów gospodarki odpadami lub programów zapobiegania powstawaniu odpadów | Odsetek projektów zintegrowanych, w przypadku których finansowanie uzupełniające uruchomione w ramach projektów zintegrowanych jest większe niż całkowita wartość budżetów tych projektów | 100 % | |
Jakość POWIETRZA i emisje (w tym środowisko miejskie) | Liczba osób z regionów w całej UE, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty zintegrowane dotyczące powietrza | Odsetek całkowitej populacji UE z regionów objętych projektami zintegrowanymi dotyczącymi jakości powietrza | 3 % |
Liczba trwających lub ukończonych projektów zintegrowanych ukierunkowanych na wdrażanie planów i programów ochrony powietrza | Odsetek projektów zintegrowanych powstałych w celu wdrażania zgodnych i efektywnych planów i programów ochrony powietrza zgodnie z art. 23 dyrektywy 2008/50/WE | 100 % | |
Liczba trwających lub ukończonych projektów zintegrowanych ukierunkowanych na wdrażanie planów i programów ochrony powietrza | Odsetek projektów zintegrowanych, w przypadku których finansowanie uzupełniające uruchomione w ramach projektów zintegrowanych jest większe niż całkowita wartość budżetów tych projektów | 100 % | |
PRZYRODA | Liczba obszarów Natura 2000, na które ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty zintegrowane dotyczące przyrody | Odsetek obszarów Natura 2000 objętych projektami zintegrowanymi dotyczącymi przyrody | 4 % |
Liczba trwających lub ukończonych projektów zintegrowanych ukierunkowanych na realizację priorytetowych ram działań | Odsetek projektów zintegrowanych ustanowionych w celu realizacji priorytetowych ram działań, aby zapewnić odpowiednie zarządzanie obszarami Natura 2000 | 100 % | |
Liczba trwających lub ukończonych projektów zintegrowanych ukierunkowanych na realizację priorytetowych ram działań | Odsetek projektów zintegrowanych, w przypadku których finansowanie uzupełniające uruchomione w ramach projektów zintegrowanych jest większe niż całkowita wartość budżetów tych projektów | 100 % |
Informacje i zarządzanie | ||||
Projekty zgodnie z art. 18 lit. h) rozporządzenia LIFE | ||||
Priorytety tematyczne | Wyniki ilościowe | Wyniki jakościowe | Cele/etapy 2020 | |
INFORMACJE I PODNOSZENIE POZIOMU ŚWIADOMOŚCI | Liczba trwających lub ukończonych projektów ukierunkowanych na podniesienie poziomu świadomości obywateli, przedsiębiorstw, samorządów terytorialnych, zarejestrowanych organizacji pozarządowych (NGO) i innych organizacji społeczeństwa obywatelskiego (zainteresowane strony i obywatele) | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenosić działania i zmierzających w kierunku uwzględnienia więcej niż dwóch obszarów oprócz obszaru projektu i większej liczby języków niż jeden | 80 % | |
Liczba zainteresowanych stron i obywateli, na których ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty, a którzy są nieświadomi celów w zakresie środowiska, co do których należy podnieść poziom świadomości | Odsetek wzrostu liczby zainteresowanych stron i obywateli, na których ukierunkowane są projekty wdrażające dające się powielać lub przenosić działania dotyczące podnoszenia poziomu świadomości, które to strony lub którzy to obywatele stają się świadomi celów polityki w dziedzinie środowiska określonych w ramach tych projektów, jak przedstawiono w wynikach ankiet ex ante i ex post (przeprowadzonych w ramach projektów LIFE lub przez inne podmioty) | 25 % | ||
Liczba zainteresowanych stron i obywateli, na których ukierunkowane są trwające lub ukończone projekty | Aktywny udział zainteresowanych stron i obywateli w działaniach służących podnoszeniu świadomości oferowanych w ramach projektów wdrażających dające się powielać lub przenosić działania (np. udział w ankietach, wolontariat, udział w wycieczkach z przewodnikiem, pobieranie informacji, zadawanie pytań) | > 500 000 | ||
EGZEKWOWANIE PRZEPISÓW | Liczba projektów zmierzających do poprawy zgodności i egzekwowania przepisów UE w zakresie środowiska | Odsetek trwających lub ukończonych projektów wdrażających dające się powielać lub przenosić działania i zmierzających do poprawy zgodności i egzekwowania przepisów UE w zakresie środowiska, co zasadniczo prowadzi do poprawy zgodności lub egzekwowania | 10 % | |
Organizacja pozarządowa | Liczba interwencji ze strony NGO otrzymujących dotacje operacyjne w zakresie konsultacji dotyczących polityki UE w dziedzinie środowiska | Odsetek wzrostu liczby interwencji wspierających politykę UE | 12 % |
Inne projekty | |||
Projekty zgodnie z art. 18 lit. e) i f) rozporządzenia LIFE | |||
Wyniki ilościowe | Wyniki jakościowe | Cele/etapy 2020 | |
Projekty pomocy technicznej | Liczba trwających lub ukończonych projektów pomocy technicznej | Trwające lub ukończone projekty pomocy technicznej, w ramach których przygotowuje się projekty zintegrowane | 10 przygotowywanych projektów zintegrowanych dotyczących przyrody, 5 dotyczących odpadów, wody lub powietrza |
Liczba trwających lub ukończonych projektów pomocy technicznej | Odsetek trwających lub ukończonych projektów pomocy technicznej prowadzących do projektów zintegrowanych w ramach programu UE LIFE dotyczących poprawy jakości | 90 % | |
Projekty na rzecz budowania potencjału | Liczba projektów służących budowaniu potencjału | Odsetek trwających lub ukończonych projektów na rzecz budowania potencjału zmierzających w kierunku wzrostu w zakresie wykorzystania projektów w danych państwach członkowskich | 90 % |
Liczba pomyślnie przyjętych wniosków o dotacje na działania pochodzących z państw członkowskich, w których trwają projekty na rzecz budowania potencjału | Wzrost względnego udziału pomyślnie przyjętych wniosków pochodzących z państw członkowskich, w których trwają lub zostały ukończone projekty na rzecz budowania potencjału, w porównaniu z wykorzystaniem projektów w latach 2010-2012 (w procentach) | 5 % |
Środki łagodzące | |||||
Wyniki ilościowe | Wyniki jakościowe | Cele/etapy 2020 | |||
Projekty zintegrowane | Liczba projektów Liczba i zasięg obszarowy oraz obywatele, do których dotarto w ramach strategii łagodzenia zmiany klimatu lub zrealizowanych planów działania Liczba i wartość finansowa projektów uzupełniających sfinansowanych w ramach innych funduszy unijnych lub innych funduszy | Większa liczba państw członkowskich/regionów stosujących podejścia zintegrowane przy wsparciu projektu zintegrowanego lub przy powielaniu wyników z projektu zintegrowanego Większa liczba środków uzupełniających w projektach zintegrowanych finansowanych w ramach innych funduszy unijnych Liczba ton gazów cieplarnianych zredukowanych dzięki nowym technologiom, systemom, instrumentom lub innym podejściom opartym na najlepszych praktykach, opracowanym i przyjętym na podstawie przykładów z programu LIFE | 7 państw członkowskich stosujących podejścia zintegrowane przy wsparciu projektu zintegrowanego lub przy powielaniu wyników z projektu zintegrowanego Finansowanie uzupełniające uruchomione w ramach projektów zintegrowanych jest większe niż całkowita wartość budżetów tych projektów | ||
Projekty pomocy technicznej | Liczba projektów Odsetek projektów pomocy technicznej prowadzących do projektu zintegrowanego w ramach programu LIFE | Większa liczba i ulepszona jakość projektów zintegrowanych związanych z projektami pomocy technicznej | 100 % projektów doprowadziło do projektu zintegrowanego w ramach programu LIFE | ||
Projekty na rzecz budowania potencjału | Liczba projektów | Większy względny udział pomyślnie przyjętych wniosków z państw członkowskich kwalifikowalnych do budowania potencjału | 7 państw członkowskich posiada co najmniej jeden projekt dotyczący działań w zakresie łagodzenia, finansowany w ramach podprogramu LIFE dotyczącego klimatu | ||
Inne projekty | Liczba projektów Liczba finansowanych projektów promujących innowacyjne technologie, systemy i instrumenty lub inne rozwiązania oparte na najlepszych praktykach w odniesieniu do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych | Większa liczba innowacyjnych technologii, systemów i instrumentów lub innych rozwiązań opartych na najlepszych praktykach w odniesieniu do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych Większy odsetek zaktualizowanych lub nowych rozwiązań opracowanych w ramach programu LIFE, które były systematycznie wykorzystywane lub ulepszane przez sektor prywatny i publiczny Liczba ton gazów cieplarnianych zredukowanych dzięki nowym technologiom, systemom, instrumentom lub innym podejściom opartym na najlepszych praktykach, opracowanym i przyjętym na podstawie przykładów z programu LIFE | 80 % wszystkich rozpoczętych projektów stworzyło trwałe innowacyjne technologie, systemy oraz instrumenty lub rozwiązania oparte na najlepszych praktykach w odniesieniu do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych | ||
Przystosowanie się do zmiany klimatu | |||||
Wyniki ilościowe | Wyniki jakościowe | Cele/etapy 2020 | |||
Projekty zintegrowane | Liczba projektów Liczba i zasięg obszarowy oraz obywatele wskazani w celach w ramach strategii dostosowywania się lub planów działania, lub innych planów dostosowywania się o dużym zasięgu terytorialnym realizowanych w ramach programu LIFE Liczba międzyregionalnych lub transgranicznych projektów dotyczących dostosowywania się Liczba i wartość finansowa projektów uzupełniających sfinansowanych w ramach innych funduszy unijnych lub innych funduszy | Pozytywny wpływ na odporność na zmiany klimatu w regionie i w sektorach gospodarki dzięki działaniom finansowanym w ramach programu LIFE i innym projektom uzupełniającym Większa liczba państw członkowskich/regionów stosujących podejścia zintegrowane przy wsparciu projektu zintegrowanego lub przy powielaniu wyników z projektu zintegrowanego Większa liczba środków uzupełniających finansowych w ramach innych funduszy unijnych Pozytywny wpływ projektów LIFE na odporność na zmiany klimatu na obszarach szczególnie podatnych na zagrożenie wskazanych w strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu | 7 państw członkowskich stosujących podejścia zintegrowane przy wsparciu projektu zintegrowanego lub przy powielaniu wyników z projektu zintegrowanego Finansowanie uzupełniające uruchomione w ramach projektów zintegrowanych jest większe niż całkowita wartość budżetów tych projektów | ||
Projekty pomocy technicznej | Liczba projektów Odsetek projektów dotyczących pomocy technicznej prowadzących do projektu zintegrowanego w ramach programu LIFE | Większa liczba i ulepszona jakość projektów zintegrowanych związanych z projektami pomocy technicznej. | 100 % projektów doprowadziło do zintegrowanego projektu w ramach programu LIFE | ||
Projekty na rzecz budowania potencjału | Liczba projektów | Większy względny udział pomyślnie przyjętych wniosków z państw członkowskich kwalifikowalnych do budowania potencjału | 7 państw członkowskich posiada co najmniej jeden projekt dotyczący dostosowywania się finansowany w ramach programu LIFE | ||
Inne projekty | Liczba projektów Liczba finansowanych projektów promujących innowacyjne technologie, systemy i instrumenty lub inne rozwiązania oparte na najlepszych praktykach w odniesieniu do odporności klimatycznej Liczba ocen podatności na zagrożenia, strategii dostosowywania się do zmiany klimatu lub planu działania, opracowanych w ramach programu LIFE Liczba międzyregionalnych lub transgranicznych projektów dotyczących dostosowywania się | Przypisany wzrost odporności klimatycznej, w podziale na sektory, ze względu na prezentowane nowe technologie, systemy, instrumenty lub inne podejścia oparte na najlepszych praktykach, opracowane i przyjęte na podstawie przykładów z programu LIFE Pozytywny wpływ projektów LIFE na odporność na zmiany klimatu na obszarach szczególnie podatnych na zagrożenia wskazanych do finansowania ze środków programu LIFE w ramach strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu | W ramach 80 % rozpoczętych projektów utworzono innowacyjne technologie, systemy i instrumenty lub rozwiązania oparte na najlepszych praktykach zwiększające odporność na zmiany klimatu | ||
Zarządzanie | |||||
Wyniki ilościowe | Wyniki jakościowe | Cele/etapy 2020 | |||
Projekty informacyjne, dotyczące zwiększania świadomości i rozpowszechniania informacji | Liczba projektów Liczba obywateli, przedsiębiorstw, samorządów lokalnych, zarejestrowanych organizacji pozarządowych (NGO) i innych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, do których dotarto Zasięg geograficzny i objęty obszar | Podniesiony poziom świadomości w odniesieniu do zmiany klimatu spowodowanej przez człowieka oraz rozwiązań, jak wskazano w wynikach badań Eurobarometru Zwiększony udział w konsultacjach z zainteresowanymi stronami lub dyskusjach dotyczących polityki związanych z polityką przeciwdziałania zmianie klimatu i aktami ustawodawczymi | Wzrost o 25 % w odniesieniu do udziału zainteresowanych stron i obywateli w działaniach służących podnoszeniu świadomości Wzrost o 10 % w odniesieniu do obywateli wskazanych w celach projektów LIFE uznających zmianę klimatu spowodowaną przez człowieka za bardzo poważny problem | ||
Projekty oparte na najlepszych praktykach i inne projekty | Liczba projektów Liczba możliwych do zidentyfikowania utrwalonych praktyk opartych na zastosowaniu wskaźników lub narzędzi opracowanych lub testowanych na podstawie przykładów z programu LIFE Liczba strategii politycznych lub wniosków ustawodawczych na podstawie wyników projektów | Większa liczba najlepszych praktyk podejmowanych przez gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, organy lub włączonych do krajowych/regionalnych programów lub planów działania Zmniejszona liczba przypadków naruszenia przepisów UE w związku z interwencjami w ramach programu LIFE | 25 % praktyk lub podejść dotyczących projektów włączone jest do krajowych/regionalnych programów lub planów działania 80 % projektów LIFE ukierunkowanych na zarządzanie w zakresie klimatu przyniosło poprawę w tym obszarze |
Szczegółowe wyniki, wskaźniki i cele w odniesieniu do instrumentów finansowych
Wskaźniki wspólne w odniesieniu do wszystkich instrumentów finansowych
Wyniki, wskaźniki i cele w odniesieniu do instrumentów finansowych zostaną uzgodnione w ramach umowy z podmiotem dostarczającym. Powinny obejmować co najmniej:
Szczegółowe wskaźniki w odniesieniu do NCFF
Szczegółowe wskaźniki w odniesieniu do instrumentu PF4EE
Oczekiwane wyniki charakterystyczne w odniesieniu do NCFF
Oczekuje się, że w trakcie etapu pilotażowego w ramach NCFF przeprowadzi się 9-12 operacji (w tym operacje pośrednie). Inwestycje indywidualne pozostaną na poziomie poniżej 10-15 mln EUR.
Przewidywane lewarowanie wartości mechanizmu w stosunku do środków programu LIFE leży w przedziale od 2,2 do 3,2. Uwzględniając ewentualny wkład ostatecznych odbiorców w koszty projektu w wysokości 25 %, lewarowanie całkowitej inwestycji w odniesieniu do środków programu LIFE mogłoby zawrzeć się w przedziale od 2,8 do 4,2. Całkowita inwestycja w projekty związane z zarządzaniem kapitałem naturalnym tylko na etapie pilotażowym mogłaby sięgnąć 420 mln EUR.
Podczas kolejnego etapu operacyjnego przewidywane lewarowanie mogłoby osiągnąć wartość 6, zwłaszcza gdyby do mechanizmu przyłączyli się inni inwestorzy i gdyby dokonano większej liczby inwestycji dzięki pośrednikom i funduszom.
Oczekiwane wyniki w odniesieniu do instrumentu PF4EE
W ramach instrumentu PF4EE należy podpisać maksymalnie 10 umów finansowych (pożyczki EBI w zakresie efektywności energetycznej i mechanizmów z podziałem ryzyka/mechanizmów pomocy eksperckiej) z pośrednikami finansowymi w latach 2014-2017 (tj. w trakcie etapu pilotażowego) i dodatkowe 10 w latach 2018-2020. Umowa finansowa może obejmować wdrożenie instrumentu finansowego w większej liczbie państw członkowskich niż jedno, a pośrednik finansowy może podpisać więcej niż jedną umowę finansową.
W fazie początkowej instrumentu PF4EE przewidywano wsparcie dla całkowitych nakładów inwestycyjnych w wysokości 540 mln EUR. Po podpisaniu 6 umów w latach 2015-2016 i z myślą o obecnej serii projektów EBI ma jednak w tej chwili na celu uzyskanie 1 mld EUR na nowe inwestycje w zakresie efektywności energetycznej realizowane w latach 2014-2017. Jeżeli chodzi o lata 2018-2020, należy zapewnić dodatkowy 1 mld EUR na nowe inwestycje w zakresie efektywności energetycznej, dzięki podpisaniu 10 dodatkowych umów w ramach instrumentu PF4EE w okresie po 2017 r. Przyniosłoby to 2 mld EUR całkowitych nakładów na inwestycje uzyskanych w ramach instrumentu PF4EE w okresie 2014-2020.
W okresie opracowywania instrumentu PF4EE przewidywane lewarowanie wartości portfela pożyczek w odniesieniu do środków programu LIFE wynosiło 6 dla etapu pilotażowego. Uwzględniając ewentualny wkład ze strony ostatecznych odbiorców w koszty projektu w wysokości 25 %, przewidywano, że do końca 2017 r. efekt lewarowania całkowitej inwestycji w odniesieniu do środków programu LIFE wyniesie 8. Tego rodzaju minimalna wartość docelowa lewarowania będzie mieć zastosowanie również w przypadku okresu 2018-2020.
© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.