Decyzja 2002/836/WE przyjmująca program szczegółowy badań, rozwoju technologicznego i demonstracji, który ma zostać przeprowadzony przez Wspólne Centrum Badawcze za pomocą działań bezpośrednich

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2002.294.60

Akt utracił moc

Wersja od: 30 września 2002 r.

DECYZJA RADY

z dnia 30 września 2002 r.

przyjmująca program szczegółowy badań, rozwoju technologicznego i demonstracji, który ma zostać przeprowadzony przez Wspólne Centrum Badawcze za pomocą działań bezpośrednich (2002-2006)

(2002/836/WE)

(Dz.U.UE L z dnia 29 października 2002 r.)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 166 ust. 4,

uwzględniając wniosek Komisji⁽¹⁾,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego⁽²⁾,

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego⁽³⁾,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 166 ust. 3 Traktatu, decyzja nr 1513/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotycząca szóstego wieloletniego programu ramowego Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie badań, rozwoju technicznego i demonstracji, przyczyniającego się do utworzenia Europejskiej Przestrzeni Badawczej oraz innowacji (2002-2006)⁽⁴⁾ (zwanego dalej "programem ramowym") ma być wykonana za pomocą programów szczegółowych określających szczegółowe zasady ich realizacji, ustalających czas ich trwania i przewidujących środki uznane za niezbędne.

(2) Program ramowy składa się z trzech głównych bloków działań: "ukierunkowywanie i integrowanie badań wspólnotowych", "strukturyzacja Europejskiej Przestrzeni Badawczej", i "umacnianie podstaw Europejskiej Przestrzeni Badawczej"; w ramach pierwszego z nich bezpośrednie działania Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) powinny być realizowane przy zastosowaniu tego programu szczegółowego, przyczyniając się częściowo do realizacji celów dwóch pozostałych bloków.

(3) Realizując misję wsparcia naukowego i technicznego dla polityki wspólnotowej, JRC przyczyni się do ustanowienia wspólnotowego systemu naukowo-technicznej informacji źródłowej, w szczególności poprzez wykorzystywanie sieci obejmujących właściwe instytucje krajowe.

(4) Realizując ten program zgodnie ze swoją misją, JRC uwzględni w szczególności bezpieczeństwo obywatela, w zakresie, np. ochrony środowiska naturalnego, opieki zdrowotnej czy też ochrony przed nadużyciami finansowymi.

(5) W odniesieniu do upowszechniania wyników badań w ramach niniejszego programu ramowego, powinny obowiązywać zasady uczestnictwa przedsiębiorstw, ośrodków badawczych i uniwersytetów oraz zasady ich upowszechniania (zwane dalej "zasadami uczestnictwa i upowszechniania").

(6) Przy realizacji tego programu, należy położyć nacisk na wspieranie mobilności i szkolenie pracowników zaangażowanych w badania oraz innowacje we Wspólnocie.

(7) W celu realizacji niniejszego programu, oprócz współpracy objętej Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Układem Stowarzyszeniowym, właściwym może być zaangażowanie państw trzecich lub organizacji międzynarodowych do współpracy międzynarodowej, w szczególności na podstawie art. 170 Traktatu.

(8) W trakcie realizacji niniejszego programu należy zwrócić szczególną uwagę na kraje kandydujące. JRC przyczyni się przeniesienia dorobku wspólnotowego dotyczącego różnych polityk wspólnotowych.

(9) Działalność badawcza prowadzona w ramach niniejszego programu powinna być zgodna z podstawowymi zasadami etycznymi, łącznie z tymi, które znalazły swój wyraz w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej.

(10) Zgodnie z komunikatem Komisji "Kobiety i Nauka" oraz rezolucją Rady z dnia 20 maja 1999 r. w sprawie kobiet i nauki⁽⁵⁾ oraz rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 3 lutego 2000 r. w tej sprawie, realizowany jest plan działań zmierzający do zwiększenia i wzmocnienia miejsca kobiet w nauce i badaniach. Konieczne są dalsze udoskonalone działania w tej sprawie.

(11) Niniejszy program powinien być realizowany w sposób elastyczny, skuteczny i przejrzysty, przy uwzględnieniu odpowiednich potrzeb użytkowników JRC i polityk wspólnotowych, jak również powinien uwzględniać potrzebę ochrony interesów finansowych Wspólnoty. Działalność badawcza prowadzona w ramach programu powinna być dostosowana, gdzie sytuacja tego wymaga, do tych potrzeb i do rozwoju naukowego i technicznego.

(12) JRC będzie nadal spełniał wymogi polityk wspólnotowych, znajdujące wyraz w działaniach jego użytkowników. W celu efektywnej realizacji tego zadania, JRC zachowa odpowiednią równowagę w działalności badawczej, wymaganą dla osiągnięcia doskonałości '6Ea płaszczyźnie naukowej.

(13) JRC powinien podejmować działania w zakresie innowacyjności i transferu technologii.

(14) Przy realizacji niniejszego programu, Komisja powinna zasięgać opinii rady JRC zgodnie z odpowiednimi przepisami decyzji Komisji 96/282/Euratom z dnia 10 kwietnia 1996 r. w sprawie reorganizacji Wspólnego Centrum Badawczego⁽¹⁾.

(15) Komisja powinna w odpowiednim czasie zapewnić przeprowadzenie niezależnej oceny dotyczącej działalności prowadzonej w zakresie objętym niniejszym programem.

(16) W kwestii tematyki naukowej i technicznej niniejszego programu szczegółowego zasięgano opinii rady JRC,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

1. Zgodnie z decyzją nr 1513/2002/WE (zwaną dalej "programem ramowym"), program szczegółowy dotyczący bezpośredniej działalności badawczej, rozwoju technicznego i demonstracji (zwany dalej "programem szczegółowym"), który ma być zrealizowany przez Wspólne Centrum Badawcze, zostaje niniejszym przyjęty na okres od dnia 30 września 2002 r. do dnia 31 grudnia 2006 r.

2. Cele, a także naukowe i technologiczne priorytety programu szczegółowego są wymienione w załączniku I.

Artykuł  2

Zgodnie z załącznikiem II do programu ramowego, kwota uważana za niezbędną do realizacji programu szczegółowego wynosi 760 milionów EUR Szacunkowy podział tej sumy podano w załączniku II do niniejszej decyzji.

Artykuł  3

1. Komisja jest odpowiedzialna za realizację programu.

2. Program szczegółowy jest realizowany za pomocą środków określonych w załącznikach I i III do programu ramowego oraz w załączniku III do niniejszej decyzji.

3. Zasady uczestnictwa przedsiębiorstw, ośrodków badawczych i uniwersytetów oraz zasady upowszechniania wyników badań (zwane dalej "zasadami uczestnictwa i upowszechniania") stosuje się w odniesieniu do programu szczegółowego tak, jak upowszechnianie wyników badań.

Artykuł  4

1. Komisja opracowuje program roboczy realizacji programu szczegółowego, który zostanie udostępniony wszystkim zainteresowanym stronom, określając bardziej szczegółowo cele oraz naukowe i technologiczne priorytety, wymienione w załączniku I oraz harmonogram i uzgodnienia dotyczące realizacji.

2. Program roboczy uwzględnia istotną działalność badawczą prowadzoną przez Państwa Członkowskie, Państwa Stowarzyszone oraz organizacje międzynarodowe i europejskie. Program jest uaktualniany stosownie do potrzeb.

Artykuł  5

Do celów realizacji programu szczegółowego, Komisja zasięga opinii rady JRC zgodnie z decyzją Komisji 96/282/Euratom.

Komisja regularnie informuje radę o realizacji niniejszego programu szczegółowego.

Artykuł  6

1. Komisja składa regularne sprawozdania na temat ogólnego postępu w realizacji programu szczegółowego, zawierające również informacje dotyczące aspektów finansowych, zgodnie z art. 4 programu ramowego.

2. Komisja zapewni przeprowadzenie niezależnej oceny, przewidzianej w art. 6 programu ramowego, dotyczącej prowadzenia działalności w dziedzinach wchodzących w zakres programu szczegółowego.

Artykuł  7

Niniejsza decyzja jest skierowana do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 30 września 2002 r.

	W imieniu Rady
	B. BENDTSEN
	Przewodniczący

______

⁽¹⁾ Dz.U. C 181 E z 30.7.2002, str. 94.

⁽²⁾ Opinia wydana dnia 12 czerwca 2002 r. (dotychczas niepublikowana w Dzienniku Urzędowym).

⁽³⁾ Dz.U. C 221 z 17.9.2002, str. 97.

⁽⁴⁾ Dz.U. L 232 z 29.8.2002, str. 7.

⁽⁵⁾ Dz.U. C 201 z 16.7.1999, str. 1.

⁽⁶⁾ Dz.U. L 107 z 30.4.1996, str. 12.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I

CELE NAUKOWE I TECHNOLOGICZNE ORAZ OGÓLNE KIERUNKI DZIAŁAŃ

1.

WPROWADZENIE

JRC realizuje swój program roboczy w celu udzielenia nastawionego na potrzeby klienta naukowego i technicznego wsparcia koncepcji, realizacji i monitorowania polityk Unii Europejskiej. JRC służy wspólnym interesom Państw Członkowskich przy jednoczesnym zachowaniu niezależności od partykularnych interesów, prywatnych lub narodowych, zaś sam JRC zapewnia wsparcie, gdy istnieje potrzeba podjęcia interwencji na poziomie europejskim.

Wkład JRC w realizację programu ramowego obejmuje zalecenia dotyczące ostatnich ocen JRC i wymogów, które pojawiły się w związku z reformą Komisji. W szczególności, udział ten obejmuje:

- wzmocnienie ukierunkowania na użytkownika;

- działania w sieci mające na celu stworzenie szerokiej bazy informacyjnej i, w duchu Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA), ściślejsze powiązanie laboratoriów Państw Członkowskich i przystępujących, przemysłu i organów regulacyjnych w ramach wsparcia naukowo technicznego przewidzianego w polityce UE;

- skoncentrowanie działań na wybranych obszarach; przeszkolenie naukowców, z wykorzystaniem w szczególności, szerokiej gamy urządzeń i specjalistycznych laboratoriów.

JRC odnosi się do precyzyjnie wyrażonych potrzeb i wymagań, w szczególności ze strony służb Komisji, które zostały określone i są uaktualniane w ramach systematycznych i regularnych kontaktów⁽¹⁾.

W zakresie swoich kompetencji, JRC będzie dążył do określania synergii z pozostałymi programami szczegółowymi w zakresie odpowiednich priorytetów tematycznych, w szczególności poprzez zapewnienie komplementarności pomiędzy działaniami pośrednimi i bezpośrednimi i poprzez uczestniczenie w działaniach pośrednich z zamiarem podniesienia, w stosownych przypadkach, wartości pracy wykonanej w ramach tych działań (np. przez porównanie i zatwierdzenie badań i metod lub zintegrowanie wyników w celu tworzenia polityki).

Kontekst polityczny i instytucjonalny, w jakim JRC działa w ostatnich latach znacząco się rozwinął. Szybki postęp techniczny, szczególnie w dziedzinie biotechnologii i społeczeństwa informacyjnego, zmienia nasze społeczeństwo stawiając nowe wymagania twórcom polityki w zakresie ochrony obywatela, przy jednoczesnym zapewnieniu konkurencyjności w gospodarce światowej. Kryzys zaufania konsumenta i rosnący wpływ techniki na codzienne życie stawiają twórcom polityki w całej Europie i świecie, zadanie zapewnienia rzetelnego wkładu nauki w cały proces tworzenia polityki. Zadanie to obejmuje zdolność szybkiego reagowania w razie zaistnienia nieprzewidzianych okoliczności i przyjęcia bardziej odpowiedzialnego podejścia do potencjalnego wpływu rozwoju naukowo - technicznego w dłuższej perspektywie. Rozwój wspólnego europejskiego systemu naukowo - technicznej informacji źródłowej, jak przewidziano w ERA, stanowi ważny krok w tym kierunku.

Wraz z realizacją misji JRC, której nowym zadaniem jest wspieranie polityki UE⁽²⁾, program ramowy stanowi nowy rozdział ukazujący sposób prowadzenia działalności przez JRC. Nie należy oczekiwać, aby sam JRC zapewnił wsparcie naukowo - techniczne w pełnym zakresie, potrzebne w takiej sytuacji. Proponowany program roboczy charakteryzują trzy cechy: i) koncentracja, ii) otwartość i działanie w sieci, i iii) orientacja ukierunkowana na klienta. Dla osiągnięcia tych celów zostaną ustanowione odpowiednie instrumenty, ze szczególnym uwzględnieniem grupowania projektów poświęconych specyficznym obszarom polityki (patrz załącznik III).

JRC jako wewnętrzna służba Komisji zajmująca się rozwojem badań i techniki będzie:

- dostarczał, stosownie do zapotrzebowania, i w swoim zakresie kompetencji, wsparcia naukowo - technicznego w tworzeniu, rozwijaniu, wprowadzaniu w życie i monitorowaniu polityki europejskiej,

- brał udział w tworzeniu wspólnych naukowych i technicznych systemów informacji źródłowej w ramach ERA.

Impuls wsparcia polityki UE przez JRC polega na udzieleniu technicznego wsparcia w kwestiach związanych z ochroną środowiska naturalnego, bezpieczeństwa obywateli i stałego rozwoju. Obejmuje to ocenę ryzyka, badanie, zatwierdzanie i udoskonalanie metod, materiałów i techniki, w celu wsparcia szerokiego spektrum polityki, począwszy od bezpieczeństwa produktów spożywczych, środków chemicznych, jakości powietrza, jakości wody, bezpieczeństwa jądrowego, aż do ochrony przed nadużyciami finansowymi. Wsparcie to, prawie w całości, będzie udzielane przy ścisłej współpracy z laboratoriami i ośrodkami badawczymi w Państwach Członkowskich i poza nimi.

Dla osiągnięcia tego celu, JRC skupił swoje działania nie obejmujące techniki jądrowej na dwóch podstawowych obszarach, wspomaganych poprzez zastosowanie kompetencji poziomych:

- żywność, produkty chemiczne i zdrowie,

- środowisko i zrównoważony rozwój.

Podstawowe obszary zostaną uzupełnione działaniami poziomymi w następującym zakresie:

- prognozowanie techniczne,

- materiały odniesienia i miary,

- bezpieczeństwo publiczne i zapobieganie nadużyciom finansowym.

2.

TREŚĆ PROGRAMU

2.1. Żywność, produkty chemiczne i zdrowie

Ochrona zdrowia konsumentów, szczególnie przed potencjalnie szkodliwymi skutkami skażenia żywności i działania środków chemicznych, stanowi kluczowy element polityki europejskiej. O znaczeniu tej polityki może świadczyć utworzenie Europejskiej Urząd ds. Żywności i rozwój nowej polityki wspólnotowej w sprawie środków chemicznych.

W ramach realizacji programu ramowego na lata 2002-2006 JRC będzie musiał sprostać wielu szczególnym wymaganiom związanym z:

- szybkim rozwojem polityk wspólnotowych w dziedzinie żywności i produktów chemicznych,

- celami zasady ostrożności,

- niepokojami ze strony opinii publicznej odnoszącymi się do zdrowia.

JRC z upływem czasu będzie się rozwijał jako centrum naukowej informacji źródłowej zajmujące się zatwierdzaniem w wybranych obszarach związanych z jakością i bezpieczeństwem żywności, bezpieczeństwem środków chemicznych, wspólnotowym wymiarem informacji dotyczących miernictwa chemicznego/infrastruktury metrologii i informacji na temat zdrowia. Strategia działania JRC opiera się głównie na rozległej współpracy w sieci z laboratoriami w Państwach Członkowskich, na utrzymywaniu nowoczesnych urządzeń analitycznych, miar i produkcji materiałów odniesienia i na rozszerzonych kompetencjach w zakresie nauk przyrodniczych, w tym proteomiki i bioinformatyki. Wsparcie dla odpowiedniej polityki UE będą stanowiły usługi w zakresie systemów informacyjnych, czy banków danych (np. rejestr molekularny). Biorąc pod uwagę fakt, iż wiele kwestii ma charakter nowości oraz złożoność kontrolowanego środowiska, priorytetem będzie również szkolenie. W swoich działaniach JRC skoncentruje się na następujących priorytetach:

- bezpieczeństwo i jakość żywności,

- organizmy genetycznie zmodyfikowane,

- produkty chemiczne,

- zastosowanie w biomedycynie

Bezpieczeństwo i jakość żywności

Nacisk zostanie położony na rozwój i zatwierdzanie niezawodnych metod i materiałów odniesienia służących wykrywaniu zanieczyszczeń (naturalnych, takich jak mykotoksyny i pochodzących od człowieka, takich jak PCB), pozostałości (np. pestycydy, hormony wzrostu i leki weterynaryjne) i składników oraz dodatków do żywności, jak również do paszy dla zwierząt. Podstawową rolą JRC będzie koordynacja badania metod i materiałów oraz przedstawianie zatwierdzonych wyników w celu wsparcia oceny i zarządzania ryzykiem (w ścisłej współpracy z laboratoriami referencyjnymi Wspólnoty Europejskiej ds. pozostałości medycznych produktów weterynaryjnych). W związku z tym, że większość chorób rozwijających się w żywności, jest wywoływana poprzez zakażenie mikrobiologiczne, w tym zakażenie wirusowe, nacisk zostanie położony na ocenę nowych sposobów podejścia do szybkiego rozpoznania i monitorowania. Badania nad genomiką i proteomiką pozwolą na poznanie przyczyn wielu problemów związanych z żywnością, takich jak uczulenia i istota chorób TSE. Działania JRC związane z nowymi zagadnieniami z zakresu zdrowia publicznego nadal będzie charakteryzowała elastyczność, zaś w obszarze mikrobiologii centrum będzie podejmowało dodatkowe działania.

Normalizacja badań i oceny nowych metod służących do wykrywania BSE i TSE będzie wymagała wprowadzenia kontroli jakości badań pośmiertnych przeprowadzanych na szeroką skalę w rzeźniach, we współpracy z odpowiednimi DG, tworzonymi doraźnie komitetami naukowymi ds. TSE i wiodącymi laboratoriami badawczymi nad TSE. JRC będzie prowadził badania dotyczące przeznaczenia materiału szczególnego ryzyka. W szczególności zostaną uwzględnione aspekty bezpieczeństwa paszy dla zwierząt, która jest zasadniczym ogniwem łańcucha pokarmowego.

Z uwagi na związek pomiędzy zdrowiem a żywnością, jakość żywności będzie miała coraz większe znaczenie. Poza oceną zgodności z etykietowaniem (wykrywanie oszustw i fałszerstw) istnieje silna potrzeba oceny skuteczności i/lub skutków ubocznych dodatków do żywności i żywności funkcjonalnej. Rosnąca popularność żywności organicznej rodzi potrzebę dostępności odpowiednich metod oceny autentyczności. W swojej ekspertyzie JRC skoncentruje się na kwestiach autentyczności żywności, z uwzględnieniem pojawienia się nutraceutyków i ocenę ich skuteczności.

W przyszłości będą prowadzone badania technologiczne dotyczące rozwoju produktów spożywczych, trwałych metod gospodarki rolnej i procesów produkcji żywności oraz wpływu polityki bezpieczeństwa żywności w sektorze rolno-spożywczym.

Organizmy genetycznie zmodyfikowane (OMG)

JRC udzieli znacznej pomocy naukowo-technicznej w dziedzinie obecności OMG w żywności i w środowisku. Pomoc to będzie udzielana w ramach europejskiej sieci laboratoriów zajmujących się OMG, zaś za koordynację, na wniosek Państw Członkowskich będzie odpowiadać JRC. Zadania będą obejmowały metody rozwoju i zatwierdzania metod wykrywania OMG, rozpoznawanie i kwantyfikację, przy rosnącym zakresie certyfikowanych materiałów odniesienia (nowe gatunki, żywność przetworzona), rozwój biomolekularnych baz danych i szkolenie. W celu rozwijania potrzeb w zakresie monitorowania i zapewnienia harmonizacji w całej Europie, będzie prowadzona działalność naukowa (np. pobieranie próbek i identyfikacja), która będzie się koncentrować na nowych odmianach żywności i pasz lub na rozwiązaniu problemu gatunków, których stosowanie w UE nie jest dozwolone.

Badania nad OMG w środowisku będą wymagały stworzenia nowych kompetencji w celu zajmowania się genetycznymi, zróżnicowanymi biologicznie i agronomicznymi aspektami wprowadzania nowych organizmów do środowiska.

Produkty chemiczne

Nowa polityka wspólnotowa w obszarze środków chemicznych będzie miała znaczący wpływ na wsparcie wymagane od JRC⁽³⁾ w ramach niniejszego programu ramowego. Rola JRC będzie obejmowała kierowanie rozległym programem regulacji zastosowania środków chemicznych; zadanie to wzmocni już istniejące bliskie związki z właściwymi organami Państw Członkowskich, przemysłem i organizacjami międzynarodowymi, np. OECD. Solidną podstawę dla zakrojonych na szeroką skalę badań naukowych w tym obszarze będą również stanowiły doświadczenia w zakresie oceny ryzyka i wiedza Europejskiego Biura ds. Środków Chemicznych.

Zatwierdzanie alternatywnych metod badania zwierząt będzie miało coraz większe znaczenie we wspieraniu nowego programu badawczego w ramach nowej polityki w obszarze środków chemicznych. Będą miały miejsce również badania nad bezpieczeństwem szczepionek i nad wyzwaniami związanymi z długofalowymi efektami ubocznymi regularnego podawania małych dawek substancji potencjalnie niebezpiecznych.

Przy zastosowaniu środków telematycznych, pomiędzy organami regulacyjnymi w krajach kandydujących do UE, ma miejsce wymiana potwierdzonych informacji dotyczących zdrowia i leków, które są przekazywane wszystkim grupom użytkowników, w tym konsumentom i pacjentom.

JRC będzie uczestniczył w ocenie ryzyka dotyczącego istniejących substancji niebezpiecznych, ze zwróceniem uwagi na przemieszczanie się szkodliwych składników z materiałów, które mają kontakt z ludźmi i żywnością, np. tworzyw sztucznych w zabawkach, oraz szkodliwych efektów działania kosmetyków. Zostaną również przeprowadzone analizy perspektyw związków między politykami wspólnotowymi a innowacyjnością i konkurencyjnością europejskiego przemysłu chemicznego.

Zastosowanie w biomedycynie

Starzenie się ludności w sposób nieunikniony zmieni profil wymagań stawianych systemom opieki zdrowotnej UE. JRC planuje wykorzystać swoją wiedzę dotyczącą materiałów i nauk przyrodniczych, w zakresie biokompatybilności i długofalowej trwałości implantów oraz zastosowania technik optycznych w systemach medycznych o minimalnym stopniu ingerencji. Zadanie to wymaga współpracy w sieci z laboratoriami badawczymi, szpitalami, przemysłem i organami regulacyjnymi. JRC podejmie również działania w dziedzinie przyjętego w świecie systemu klinicznych pomiarów diagnostycznych, we współpracy z Międzynarodową Federacją Chemii Klinicznej (dyrektywy w sprawie diagnostyki in-vitro i urządzeń medycznych).

Do celów medycznych, jak również w nowych rodzajach terapii leczenia raka (immunoterapia-a, terapia oparat na wychwycie radiacyjnym neutronów boru), a także w klinicznych materiałach odniesienia, będą również wykorzystywane urządzenia jądrowe i izotopowe należące do JRC, a także będzie wykorzystywana jego wiedza z zakresu produkcji i zastosowania stałych izotopów radioaktywnych.

2.2. Środowisko i zrównoważony rozwój

Kwestie jakości i wykorzystywania wody, powietrza i gleb, zrównoważone wykorzystanie energii i groźba globalnego ocieplenia wzbudzają rosnące zainteresowanie na płaszczyźnie polityki. Wspólnotowa polityka rozwoju w tych obszarach wymaga odpowiedniej wiedzy na temat przyczyn, procesów, wpływów i trendów. JRC określa program działania w sposób umożliwiający bezpośrednie uwzględnienie tych wymagań. Centrum umocni dzięki temu swoją rolę jako centrum wiedzy i informacji źródłowej w sprawach środowiska naturalnego w pełnym wymiarze w skali europejskiej, co będzie możliwe dzięki jego wzrastającemu zaangażowaniu w funkcjonowanie sieci wymiany informacji źródłowych z Państwami Członkowskimi i w skali międzynarodowej, w szczególności w krajach kandydujących. Działania w procesie tworzenia polityki zostaną wzmocnione poprzez rozwój bliższej współpracy z odpowiednimi służbami Komisji i przez dążenie do realizacji techniczno-ekonomicznych perspektywicznych badań wchodzących w zakres różnych dziedzin polityki. Będzie ponadto rozwijana współpraca z Europejską Agencją Ochrony Środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem upowszechniania wyników badań naukowych. Program będzie obejmował następujące obszary:

- ocenę i przeciwdziałanie niepomyślnym zmianom w skali globalnej,

- ochronę europejskiego środowiska naturalnego (powietrza, wody i zasobów ziemnych),

- przyczynianie się do stałego rozwoju (nowe i odnawialne źródła energii, ocena środowiskowa),

- wspieranie Globalnego Monitoringu dla Środowiska i Bezpieczeństwa (GMES).

Ocena i przeciwdziałanie niepomyślnym zmianom w skali globalnej

JRC będzie wspierał rozwój strategii UE w zakresie walki z globalnym ociepleniem, wykorzystując przy tym łącznie swoje techniczne, socjoekonomiczne, modelowania i naukowe kompetencje. Wprowadzenie w życie Protokołu z Kyoto wymaga zrozumienia przyczyn i procesów rządzących obiegiem gazów cieplarnianych. Priorytetem dla JRC będzie bezpośrednie wspieranie mechanizmu UE dotyczącego monitorowania gazów cieplarnianych (decyzja Rady 1999/296/WE)⁽⁴⁾. W związku z tym, kluczową rolą JRC będzie przyczynianie się do wypełniania luk w wiedzy, poprzez prowadzenie badań specjalistycznych. W swoich działaniach, JRC będzie dążył do ustanowienia systemu informacji źródłowej, który poprawi jakość danych i ograniczy element niepewności. Zasadniczym elementem tego zadania jest monitorowanie zmian zachodzących w pokrywie gruntu, użytkowaniu gruntów i gospodarce leśnej na różnych poziomach (patrz również GMES). Z punktu widzenia wprowadzenia w życie odpowiednich środków, bardzo istotne są również przewidywania dotyczące energii, jak również prognozy emisji zanieczyszczeń pochodzących z węgla. Zostaną również przeanalizowane opcje strategiczne mające na celu ograniczenie emisji w sposób najbardziej efektywny pod względem kosztów. W celu maksymalnego zwiększenia efektywności swoich działań, te działania JRC, które są związane ze zmianami w skali ogólnoświatowej, będą grupowane. Kwestie związane z wprowadzeniem w życie polityki dotyczącej klimatu, sekwestracją węgla, oceną jakości atmosfery, dynamiką promieniowania ozonowego i promieniowania UV nad Europą, również mogą zostać przeanalizowane.

Ochrona środowiska naturalnego Europy

- Utrzymanie jakości powietrza

Zanieczyszczenie powietrza jest zasadniczym problemem dla obywatela Europy i jest również przedmiotem wielu uregulowań (np. program Clean Air for Europe). Kluczowymi elementami działań JRC będą:

- oszacowanie emisji spalin przez pojazdy i źródła stacjonarne (nowe dyrektywy dotyczące emisji, normy dla oleju napędowego/benzyny, nowe paliwa, cząstki stałe i emisja dioksyn; harmonizacja/standaryzacja światowych cykli badań referencyjnych i metody pomiaru emisji zanieczyszczeń przemysłowych),

- dostarczenie odniesień do celów wprowadzenia w życie i rozwoju dyrektyw dotyczących jakości powietrza (analiza kwantyfikacyjna zanieczyszczenia powietrza, monitorowanie, techniki, praca poprzedzająca wyznaczanie norm, metody oceniania wpływu polityki dotyczącej jakości powietrza na człowieka i modelowanie narzędzi służących do analizy danych i porównań prognoz dotyczących spadku zanieczyszczeń),

- oszacowanie wpływu zanieczyszczenia atmosferycznego na zdrowie publiczne, szczególnie w obszarach miejskich.

W celu ustalenia wpływu polityki w zakresie transportu, energii, zdrowia i przedsiębiorstw na poziom emisji zanieczyszczeń, w tym atmosfery, zostaną przeprowadzone zintegrowane analizy międzysektorowe. Analizy te będą prowadzone na szeroką skalę z udziałem ekspertów, w tym przedstawicieli przemysłów samochodowego i energetycznego.

Jakość wody

Kwestia przyszłości wody jako zasobu naturalnego stanowi zagadnienie kluczowe. Szczególnie istotne jest utrzymywanie naturalnych źródeł wody i zagwarantowanie dobrej jakości wody pitnej. Dyrektywa ramowa w sprawie wody nakłada obowiązek koordynacji i harmonizacji procesów monitorowania i składania sprawozdań dotyczących wszystkich istniejących wspólnotowych regulacji w ciągu następnych sześciu lat. Będą prowadzone badania umożliwiające harmonizację wspólnej bazy danych dotyczących sprawozdań Państw Członkowskich w sprawie wprowadzenia w życie różnych dyrektyw odnoszących się do wody (np. szczątkowej wody wielkomiejskiej, azotanów, wody powierzchniowej, etc.). JRC skupi się na określeniu ekologicznych parametrów jakości wody (również w kontekście wspierania istniejącej ogólnej europejskiej infrastruktury metrologicznej), rozpoznawaniu znaczących źródeł zanieczyszczeń, wskaźników jakości wód lądowych i brzegowych oraz na rozpoznawaniu niebezpieczeństw zakażeń bakteryjnych, szczególnie w ściekach, jak również na socjoekonomicznych konsekwencji nowych ram regulacji. W związku z powyższym, działania JRC powinny stanowić wkład w badania ukierunkowane na kompleksową poprawę jakości wody, oczyszczania ścieków, jakości gleby i ich oddziaływania na zdrowie. Oddziaływanie na zdrowie zostało opisane w sekcji 2.1 niniejszego programu pod tytułem "Jakość i bezpieczeństwo żywności". W celu ustanowienia wspólnotowych metod odniesienia zostaną przeprowadzone badania dotyczące zagospodarowania strefy przybrzeżnej.

Zasoby lądowe

Gleby i krajobrazy są miejscem przeważającej części działalności człowieka, a o ich cechach charakterystycznych decyduje praktyka zarządzania. Element polityki rolnej odnoszący się do środowiska naturalnego, jak również kilka aktów prawodawstwa wspólnotowego (np. dyrektywa w sprawie wody, perspektywa rozwoju przestrzennego, program dla miasta, zmiany klimatyczne i inne) wiążą się z szeregiem tych zagadnień. JRC udzieli wsparcia w tworzeniu wspólnej platformy zintegrowanej analizy przestrzennej, jako podstawy dla tworzenia i oceny polityki. Obszary zlewisk będą stanowiły przedmiot badań służących ocenie różnorodnych procesów i wpływów. Rozległa baza danych zarządzana przez Europejskie Biuro ds. Gleb zostanie poszerzona w sieci; ponadto będzie umacniana aktualna współpraca z Eurostatem. Uwzględniony zostanie także rozwój narzędzi i dostarczanie informacji dotyczących krajobrazów przyrody, w związku z gospodarką leśną, użytkowaniem gruntów i ochroną różnorodności biologicznej. Wsparcie w dziedzinie środowiska naturalnego, jako elementu wspólnej polityki rolnej, będzie zapewnione w zakresie analizy krajobrazu i zastosowania wskaźników. Zostaną przedstawione informacje na temat stanu i zmian zachodzących w środowisku miejskim i regionalnym. W działaniach będą stosowane nowoczesne techniki teledetekcji, systemy informacji geograficznej i modelowanie procesów przestrzennych.

Przyczynienie się do stałego rozwoju

Program JRC charakteryzuje praca na rzecz stałego rozwoju i akcentowanie integracji wymiarów gospodarczych, społecznych i środowiskowych. Praca nad tego rodzaju integracją będzie w szczególności dotyczyła stałego rozwoju i roli, jaką poszczególne podmioty mają w nim do odegrania.

JRC opracuje w szczególności aktywny program ukierunkowany na upowszechnianie wiedzy i informacji (w tym możliwości udzielania pomocy pracownikom i podmiotom gospodarczym zaangażowanym w badania w danym obszarze) na temat skutecznych praktyk osiągania stałego rozwoju. Zostanie przy tym uwzględniony rozwój metodologii i narzędzi służących zintegrowanemu rozwojowi i ochronie różnorodności biologicznej i/lub krajobrazu.

JRC wykorzysta swoje doświadczenie w dalszym rozwoju europejskiej sieci poszczególnych terenów ekologicznych, ustanowionej w ostatnich latach w licznych Państwach Członkowskich.

- Energia i oszczędność energii

Protokół z Kioto nadał znaczącego wymiaru debacie na temat energii z uwagi na to, iż zużycie energii i transport, dwa filary życia gospodarczego, mają największy wpływ na emisję gazów cieplarnianych. Znaczenie nowych i odnawialnych źródeł energii, jak również efektywności energetycznej i technologii bezpieczeństwa dostaw zostało podkreślone w ostatniej Zielonej Księdze i w komunikacie na temat "odnawialnych źródeł energii".

W celu zapewnienia wsparcia w zakresie powstających wspólnotowych zagadnień na nie regulowanym rynku zostanie wykorzystane doświadczenie JRC w zakresie odnawialnych źródeł energii, polityki energetycznej i techniki energetycznej; przewiduje się, iż działania są skoncentrowane na następujących obszarach roboczych:

- rozwoju systemów informacji źródłowej - poprzez zatwierdzone programy laboratoryjne i programy certyfikacji - w zakresie wytwarzania energii odnawialnej (przede wszystkim energii elektrycznej wytwarzanej z promieni słonecznych), gromadzenia i wykorzystania energii w budynkach,

- ocenie technologii, opcjach oszczędności energii, działań związanych z zatwierdzaniem i modelowaniem technologii wytwarzania nowych i konwencjonalnych rodzajów energii, w szczególności w odniesieniu do bezpieczeństwa, efektywności, oszczędności energii, technologii wytwarzania energii z odpadów i biomasy, jak również spalania odpadów,

- przewidywaniach dotyczących energii i prognozowaniu emisji gazów cieplarnianych i analizie rynku technologii nowych i odnawialnych źródeł energii w warunkach konkurencyjnej gospodarki energetycznej.

Ocena środowiskowa

W coraz większym stopniu dostrzega się potrzebę dokonania "łącznej" oceny jakości środowiska. JRC będzie wspierał strategię UE dotyczącą stałego rozwoju poprzez rozwijanie właściwych narzędzi łączenia w polityce UE aspektów dotyczących zagrożeń dla środowiska naturalnego. Europejskie Biuro ds. Zintegrowanego Zapobiegania i Ograniczania Zanieczyszczeń będzie kontynuowało swoją związaną z dyrektywami pracę nad oceną najbardziej dostępnych technologii, mającą na celu zmniejszenie zanieczyszczenia w wybranych sektorach przemysłu. W celu powiązania zanieczyszczenia powietrza ze zmianami ogólnoświatowymi potrzebne są kompleksowe prognozy dotyczące emisji zanieczyszczeń. Zarządzanie odpadami jest istotnym obszarem, w którym konieczne są zintegrowane analizy dotyczące wytwarzania odpadów, ich przetwarzania i usuwania. Kolejnym obszarem kompleksowych badań JRC jest integralność środowiska i zdrowie ludzkie. W celu odniesienia się do kwestii takich jak zanieczyszczenie powietrza i substancje zanieczyszczające w wodzie (przerywacze wydzielania dokrewnego, biocydy i środki farmaceutyczne). Stworzone zostaną nowe narzędzia oceny i strategie dotyczące ekotoksykologii JRC będzie również udzielał wsparcia metodologicznego w zakresie włączania wymiaru środowiskowego do pomocy w działaniach w dziedzinie rozwoju.

JRC przyczyni się do spełnienia wymagań prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego wymiany danych na temat monitorowania środowiska (w tym radioaktywności) i informacji (poprzez przekrojowe porównanie modelu) w warunkach normalnych i w sytuacji krytycznej.

JRC będzie nadal wykorzystywał powiązania i oddziaływania między różnymi strategiami, co będzie jego szczególnym wkładem we wprowadzaniu w życie praktyk stałego rozwoju na poziomie wspólnotowym.

Wsparcie dla GMES

W coraz większym stopniu jest dostrzegana potrzeba niezależnej informacji na temat kluczowych kwestii dotyczących środowiska naturalnego na świecie i bezpieczeństwa obywatela. GMES jest inicjatywą europejską mającą na celu wprowadzania w życie operacyjnych systemów zbierania, analizowania i upowszechniania określonych informacji odnoszących się do zmian w jakości środowiska, dostępności i zarządzania zasobami, zagrożeń i niebezpieczeństw dla środowiska. GMES jest realizowane z uwzględnieniem zarówno ochrony światowego środowiska naturalnego, jak i ograniczania lub przewidywania zagrożeń dla bezpieczeństwa obywatela. GMES opiera się przede wszystkim na wykorzystaniu technik obserwacji ziemi w celu utrzymania odpowiedniej, długofalowej obserwacji parametrów dotyczących krajobrazu (dotyczących np. pokrywy gruntów, ich użytkowania, degradacji czy też zubożenia zasobów) na różnych poziomach geograficznych. Zadanie to będzie wymagało zastosowania technik wsparcia oceny zagrożeń dla przyrody i zarządzania sytuacjami kryzysowymi. JRC skupi się na opracowywaniu odpowiednich metod wykorzystania polityki UE, które wpisywałyby się w koncepcję GMES w trzech obszarach działalności: wspieranie międzynarodowych umów dotyczących środowiska, ocena zagrożeń i niebezpieczeństw oraz ocena oddziaływania środowiskowego.

2.3. Prognozowanie technologiczne

Konstruowanie polityk UE jest w coraz większym stopniu uzależnione od przewidzenia i zrozumienia w odpowiednim momencie procesów rozwojowych w nauce i technice, jak również środowisku społecznym i gospodarczym. Do realizacji celów ERA przyczyni się wiedza JRC w zakresie analizy wzajemnych związków zachodzących między techniką a społeczeństwem i jego doświadczenie w koordynowaniu międzysektorowych i multidyscyplinarnych badań prognostycznych w skali międzynarodowej. W całym programie ramowym na lata 2002-2006, działania JRC w tym obszarze badań będą oparte na bliskiej współpracy z DG ds. Badań i innymi DG działającymi na rzecz klienta. Działania będą się koncentrowały na:

- prognozie techniczno-gospodarczej,

- międzynarodowym forum współpracy przy prognozowaniu.

Prognoza techniczno-gospodarcza

JRC podejmie się pośredniczenia w długofalowych badaniach perspektywicznych dotyczących podstawowego rozwoju technicznego, wpływającego na UE, i związanego z nim wpływu na wzrost, stały rozwój, zatrudnienie, spójność społeczną i konkurencyjność. Realizacja tego zadania dostarczy również podstawowej analizy i informacji, które będą pomocne w wykorzystaniu przez JRC efektów swojej pracy w szczególnych obszarach jego kompetencji, w tym w analizie perspektywicznej służącej określeniu przeszkód i możliwości technicznych, a także szacunków ilościowych; określeniu obiecujących technologii i warunków koniecznych do ich realizacji.

Międzynarodowe forum prognozowania współpracy

JRC umocni swoje robocze powiązania z międzynarodowymi naukowcami i doradcami najwyższego szczebla, poprzez wykorzystanie istniejących udanych doświadczeń (np. sieci Monitorowania Europejskiej Nauki i Technologii, Grupy Ekonomistów Wysokiego Szczebla) i przez dążenie do stworzenia ram międzynarodowego prognozowania współpracy. Dostępność mechanizmu podziału analizy na podstawowe nowe wyzwania okaże się użyteczna w szczególności w promowaniu roli Europy w międzynarodowej debacie na temat nauki i zarządzania. W związku z realizacją zadań na poziomie regionów, zostanie ustanowiony wspólny system informacji źródłowej w analizach prognostycznych w ramach danej polityki, ze szczególnym uwzględnieniem krajów kandydujących.

2.4. Materiały odniesienia i miary

Uznawanie norm i miar w odniesieniu do produktów jest istotnym elementem realizacji wspólnotowej polityki dotyczącej bezpieczeństwa konsumenta, wolnego handlu, konkurencyjności europejskiego przemysłu i stosunków zewnętrznych. JRC będzie nadal wspierał istniejącą lub rozwijającą się europejską infrastrukturę metrologiczną w celu osiągnięcia wyników o wzorcowej jakości, opracowywania szczególnych miar odniesienia, produkcji materiałów odniesienia certyfikowany (CRM), w celu poprawy ich akceptacji w świecie, organizacji międzynarodowych programów oceny pomiarów i ustanowi ponadnarodową bazę danych w celu wspierania polityk UE. W każdym elemencie programu pracy JRC niezbędne jest zastosowanie uzgodnionych metod i materiałów odniesienia, niezależnie od tego, czy dotyczą one środowiska, bezpieczeństwa żywności, zdrowia publicznego, czy przemysłu jądrowego. Oprócz pracy opisanej w poprzednich częściach, JRC planuje wspieranie utworzenia Europejskiego Systemu Materiałów Odniesienia Certyfikowanych. Umożliwi to JRC solidne doradzanie służbom Komisji w zakresie prawodawstwa i praktyki UE, stosownie do przypadku. Działania te będą obejmowały:

- BCR⁽⁵⁾ i przemysłowe certyfikowane materiały odniesienia,

- metrologię w chemii i fizyce.

BCR i przemysłowe certyfikowane materiały odniesienia

Działanie w tym zakresie dotyczy opracowywania koncepcji i technik wykorzystywanych w produkcji i certyfikacji materiałów odniesienia w celu poprawy ich akceptacji w świecie w ramach porozumienia o wzajemnym uznawaniu między USA a UE, w ramach którego JRC doradza DG ds. Handlu. JRC skoncentruje się na produkcji BCR i nowych CRM w celu kontroli procesów i produktów przemysłowych. W ramach wsparcia DG ds. Badań, JRC, o ile będzie to możliwe, rozszerzy swój zakres obowiązków w zakresie gromadzenia i dystrybucji BCR, z działań pośrednich na zarządzanie produkcją i certyfikacją nowych CRM. Jądrowe materiały odniesienia, wykorzystywane do zabezpieczania i księgowania materiałów jądrowych, będą dotyczyć również środowiska.

Metrologia w chemii i fizyce

Informacje uzyskiwane w związku z badaniem oddziaływania między neutronami a materią mają fundamentalne znaczenie dla wielu obszarów zastosowania. W celu umożliwienia zbadania w sposób systematyczny podstawowej metrologii w fizyce w szerokim spektrum energii, z uwydatnieniem jej znaczenia w szkoleniu, dotychczas wykorzystywana infrastruktura zostanie utrzymana. Działania w zakresie metrologii radionuklidu przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa żywności, bezpieczeństwa środków chemicznych i środowiska. JRC będzie nadal reprezentował Komisję w organach międzynarodowych odpowiedzialnych za rozwój światowego systemu pomiaru chemicznego. Zadania strategiczne będą obejmowały rozwój podstawowych technik pomiarowych, produkcję i certyfikację izotopowych materiałów odniesienia i organizację międzynarodowych programów oceny pomiarów. Kwestie dotyczące wymogów i oceny polityki UE są w dużym stopniu uzależnione od uczestnictwa dużej liczby laboratoriów, szczególnie tych, które mają w swoim sektorze lub regionie pełnić rolę źródła informacji. Poprzez ustanowienie sieci (PECOMet-Network i MetMED), Kraje kandydujące i kraje basenu Morza Śródziemnego uzyskają wsparcie w budowie uporządkowanego systemu pomiaru w chemii.

2.5. Bezpieczeństwo publiczne i przeciwdziałanie nadużyciom finansowym

Kwestie bezpieczeństwa publicznego - rozprzestrzenianie broni masowego rażenia, globalizacja gospodarki, naruszanie prywatności i wykorzystywanie słabego zabezpieczenia internetu, zagrożenie klęskami żywiołowymi lub katastrofami technicznymi - wymagają skoordynowanej strategii działania na poziomie międzynarodowym. Poprzez zastosowanie szeregu mechanizmów, UE dostarcza ram takich działań, a jednocześnie deklaruje absolutny brak tolerancji dla nadużyć finansowych. Wspomniane polityczne inicjatywy i zobowiązania wymagają pomocy naukowej i technicznej, zaś JRC określa swój program tak, aby bezpośrednio spełnić niektóre z tych szczególnych wymagań. JRC, na przestrzeni lat, zdobył solidną i powszechnie uznawaną wiedzę w zakresie bezpieczeństwa i przeciwdziałania nadużyciom finansowym, obsługi rozległej infrastruktury informacyjnej i obsługi kompleksowych systemów. W programie ramowym na lata 2002-2006, wiedza ta zostanie udostępniona użytkownikom instytucji europejskich, zgodnie z ich priorytetami i potrzebami. W celu pogłębienia i poszerzenia pomocy, w coraz większym stopniu będzie wykorzystywana sieć łącząca z innymi instytucjami badawczymi i zainteresowanymi stronami. JRC skoncentruje się na następujących kwestiach:

- międzynarodowym bezpieczeństwie humanitarnym,

- niebezpieczeństwach, zagrożeniach i sytuacjach kryzysowych ze strony przyrody i technologii,

- bezpieczeństwie przestrzeni wirtualnej,

- monitorowaniu zgodności z regulacjami UE i zapobieganiu nadużyciom finansowym.

Międzynarodowe bezpieczeństwo humanitarne

JRC będzie nadal zwracał uwagę na aspekty techniczne działań UE w zakresie humanitarnego rozminowywania, po pierwsze w celu poprawy stanu wiedzy na temat istniejących technologii przeprowadzania pomiarów geodezyjnych i wykrywania pól minowych dzięki próbom i testowaniu wzorcowemu, po drugie w celu oceny nowych technologii i po trzecie dla zwiększenia zauważalności, przejrzystości i skuteczności działań UE dotyczących rozminowywania.

JRC, poprzez inicjatywę GMES, przyczyni się również do rozwijania na poziomie europejskim zdolności, które z czasem umożliwią wykorzystanie zintegrowanych danych przestrzennych, danych dotyczących środowiska i danych społeczno-gospodarczych w europejskiej polityce bezpieczeństwa, w tym pomocy humanitarnej.

Sytuacje kryzysowe, niebezpieczeństwa i zagrożenia ze strony przyrody i technologii

JRC będzie kontynuował wspieranie wysiłków zmierzających do stworzenia europejskich ram prognozowania, oceny, zarządzania i ograniczania zagrożeń we Wspólnocie. W programie ramowym na lata 2002-2006, JRC będzie dalej rozwijał systemową strategię zarządzania zagrożeniami ze strony przyrody i techniki. W odniesieniu do zagrożeń technologicznych - wypadków z udziałem statków powietrznych i zagrożeń przemysłowych - wysiłki JRC będą skoncentrowane wokół działania tego systemu i ulepszania zharmonizowanych europejskich systemów monitorowania (ECCAIRS⁽⁶⁾, MAHB⁽³⁾, EPERC⁽⁷⁾, którymi w dalszej kolejności zostaną objęte kraje kandydujące. W odniesieniu do zagrożeń ze strony przyrody, JRC będzie podejmował działania zmierzające do zagwarantowania, aby Europa dysponowała podobnymi zdolnościami. Jednocześnie, nadal będą podejmowane wysiłki mające na celu rozwój wspólnej europejskiej strategii na wypadek wystąpienia powodzi i pożarów lasów, w formie zintegrowanego zaawansowanego modelowania i wykorzystania danych konwencjonalnych i przestrzennych. Pogłębiane będą związki z inicjatywą GMES. Różne sieci, takie jak europejska sieć laboratoriów technicznych zajmujących się trzęsieniami ziemi, zostaną rozszerzone do poziomu międzynarodowego. Podobnie, JRC, we współpracy z partnerami europejskimi, stworzy sieć urządzeń eksperymentalnych w celu opracowania wspólnej zintegrowanej inicjatywy w dziedzinie bezpieczeństwa strukturalnego.

JRC wykorzysta swój wewnętrzny potencjał naukowy i swoje związki z sieciami naukowymi w celu umożliwienia powstania mechanizmu wspomagającego w procesie podejmowania decyzji w zarządzaniu ryzykiem.

Cyberbezpieczeństwo

JRC, wykorzystując doświadczenie zdobyte we wspieraniu inicjatywy UE w dziedzinie niezawodności, stworzy pozasądowe systemy rozstrzygania sporów, jak również centrum nadzorowania systemów płatności elektronicznej. Przy ścisłej współpracy z odpowiednimi służbami Komisji i organizacjami Państw Członkowskich, JRC będzie wspierał rozwijanie możliwości odpowiedniego reagowania UE na zagrożenia związane z cyberprzestępczością, naruszenia prywatności i wykorzystywanie słabego zabezpieczenia internetu. Wysiłki zostaną skoncentrowane na metodach lepszej charakterystyki tych zagrożeń, na kryteriach oceny technicznych środków zaradczych i na badaniu ich skuteczności w placówkach należących do JRC oraz na opracowywaniu stosownych i zharmonizowanych środków, wskaźników i statystyk, w porozumieniu z innymi zainteresowanymi stronami, w tym z Europolem. JRC będzie także posiadał swoją stronę internetową poświęconą cyberprzestępczości i będzie składał sprawozdania z osiągniętego postępu na forum UE, ustanowionego na podstawie komunikatu Komisji w sprawie "budowanie bezpieczniejszego społeczeństwa informacyjnego poprzez zwiększanie bezpieczeństwa struktur informacyjnych i zwalczanie przestępczości komputerowej".

Monitorowanie zgodności z rozporządzeniami UE i kontrola nadużyć finansowych

JRC wspiera Komisję w jej wysiłkach w dziedzinie zwiększenia skuteczności środków przeciwdziałania nadużyciom finansowym, zarówno przez dostarczanie zaawansowanych technologii organom, które działają na szczeblu UE, jak również poprzez wspieranie Państw Członkowskich w wykorzystywaniu tych technologii. JRC, w ścisłej współpracy z odpowiednimi służbami Komisji, będzie nadal udzielał stosownego wsparcia w realizacji wspólnej polityki rolnej, wspólnej polityki rybołówstwa i wsparcia dla Europejskiego Biura ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF). Oprócz badania wykorzystania nowych technik - analiz DNA w celu identyfikacji inwentarza żywego, interpretacji obrazu satelitarnego do monitorowania powierzchni zbiorów lub identyfikacji statku rybackiego, poprzecznej korelacji izotopowych analiz napojów i środków spożywczych w celu ustalenia składu i pochodzenia, gromadzenia informacji z otwartych źródeł, techniki analizy wielojęzycznych dokumentów - JRC będzie nadal dostarczał konsumentom całościowej wiedzy, która obejmuje informacje na temat pełnego cyklu, począwszy od momentu zdobycia informacji, połączenia ich w całość, daty przetworzenia, aż do ich przedstawienia i oceny.

JRC będzie również wykorzystywał swoje metodologiczne doświadczenie w celu zapewnienia, podczas procesu tworzenia polityki, informacji, które byłyby aktualne, wiarygodne i miały pełniejsze odniesienie społeczne. Zadanie to będzie realizowane w celu sporządzenia oficjalnych statystyk poprzez koordynację, wspólnie z Eurostatem, sieci badań tematycznych ze szczególnym uwzględnieniem wskaźników krótkoterminowych, cyklu koniunkturalnego i analizy finansowej i poprzez rozwój metodologii zapewnienia jakości w ramach naukowego wkładu w zarządzanie.

Coraz większe znaczenie będzie nadawane wczesnym ostrzeżeniom i wykrywaniu trendów, upowszechnianiu, zwiększaniu świadomości i wymianie wiedzy z laboratoriami partnerskimi w Państwach Członkowskich. Problem nadużyć finansowych nie będzie rozwiązywany poprzez odniesienie do indywidualnych przypadków, lecz na poziomie systemu - opracowywania procedur i przepisów, z którymi wiąże się mniej biurokracji, i które stwarzają mniejsze ryzyko nadużyć finansowych.

______

⁽¹⁾ Doroczne warsztaty użytkowników, grupy użytkowników DG z różnych służb, porozumienia dwustronne, we współpracy z Grupą Użytkowników Wysokiego Szczebla.

⁽²⁾ "Wypełnianie misji JRC w ERA". Komunikat Komisji skierowany do Rady i Parlamentu Europejskiego.

⁽³⁾ W tym pracę Europejskiego Biura ds. Środków Chemicznych JRC.

⁽⁴⁾ Dz.U. L 117 z 5.5.1999, str. 35.

⁽⁵⁾ Bureau communautaire de reference.

⁽⁶⁾ Europejskie Centrum Koordynacji Systemów Obowiązkowego Powiadamiania o Wypadkach z Udziałem Statków Powietrznych.

⁽⁷⁾ Biuro ds. Zagrożeń Poważnymi Wypadkami.

⁽⁸⁾ Europejska Rada ds. Badań dotyczących Urządzeń Ciśnieniowych.

ZAŁĄCZNIK  II

SZACUNKOWY PODZIAŁ KWOTY UZNANEJ ZA NIEZBĘDNĄ DLA REALIZACJI PROGRAMU SZCZEGÓŁOWEGO

Rodzaje działalności	Kwota (w milionach EUR)
Żywność, produkty chemiczne i zdrowie	212
Środowisko i zrównoważony rozwój	286
Działania poziome	262
- Prognoza techniczna; materiały odniesienia i miary; bezpieczeństwo publiczne i przeciwdziałanie nadużyciom finansowym(1)
- Szkolenia w zakresie badań; dostęp do infrastruktury^(2)
Suma	760^(3)(4)
(1) Na działalność w tym zakresie zostanie przeznaczone maksymalnie 222 milionów EUR
^(2) Na działalność w tym zakresie zostanie przeznaczone maksymalnie 40 milionów EUR
^(3) Z czego około 6 % może być przeznaczone na badania, zaś na wykorzystanie wyników własnych badań JRC oraz transferu technologii można przeznaczyć do 2 %.
^(4) Kwota łączna obejmująca wkłady z budżetu JRC konieczne dla zapewnienia uczestnictwa w pośrednich działaniach.

ZAŁĄCZNIK  III

SZCZEGÓŁOWE PRZEPISY DOTYCZĄCE REALIZACJI PROGRAMU

1. Komisja, po konsultacji z radą JRC, podejmuje bezpośrednie działania stosownie do naukowych celów i treści opisanych w załączniku I. Odpowiednie instytuty JRC podejmą działalność związaną z tymi działaniami.

2. Prowadząc swoją działalność WCB będzie, tam gdzie to stosowne i wykonalne, organizował sieci prywatnych i publicznych laboratoriów w Państwach Członkowskich lub europejskich konsorcjach badawczych, bądź też będzie w takich przedsięwzięciach uczestniczył. W szczególności będzie wykorzystywana współpraca z przemysłem, w szczególności z małymi i średnimi przedsiębiorstwami. Podmioty zajmujące się badaniami, utworzone w państwach trzecich, mogą również współpracować przy realizacji projektów, zgodnie z odpowiednimi przepisami art. 6 programu ramowego, oraz stosownie do przypadku, porozumień o współpracy naukowej i technicznej między Wspólnotą a zainteresowanymi państwami trzecimi. W szczególności, będzie wykorzystywana współpraca z laboratoriami i instytutami w krajach kandydujących i krajach Europy Środkowej i Wschodniej i dawnego Związku Radzieckiego.

JRC będzie również stale stosował odpowiednie mechanizmy w celu określenia wymagań i potrzeb swoich klientów i użytkowników oraz w celu włączenia ich w odpowiednią działalność.

Wiedza zdobyta w trakcie realizacji projektów będzie upowszechniana przez sam JRC (z uwzględnieniem możliwych ograniczeń związanych z kwestią poufności).

3. Środki towarzyszące obejmują:

– organizację wizyt personelu JRC w laboratoriach krajowych, przemysłowych i uniwersytetach,

– wspieranie mobilności młodych naukowców, szczególnie z krajów kandydujących, ze szczególnym uwzględnieniem wspierania uczestnictwa kobiet,

– specjalistyczne szkolenie w dziedzinie opracowywania i/lub realizacji polityki europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem multidyscyplinarności,

– organizację wizyt naukowców i krajowych ekspertów niższego szczebla, szczególnie z krajów kandydujących, w instytutach JRC, ze szczególnym uwzględnieniem uczestnictwa kobiet,

– systematyczną wymianę informacji poprzez, między innymi, organizowanie naukowych seminariów, warsztatów oraz kolokwiów i publikacje naukowe,

– niezależną naukową i strategiczną ocenę wykonania projektów i programów.