Dyrektywa 2006/115/WE w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej (wersja ujednolicona)
Dz.U.UE.L.2006.376.28
Akt obowiązującyDYREKTYWA 2006/115/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
z dnia 12 grudnia 2006 r.
w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej
(Dz.U.UE L z dnia 27 grudnia 2006 r.)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 47 ust. 2, art. 55 i 95,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego,
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu(1),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Dyrektywa Rady 92/100/EWG z dnia 19 listopad 1992 r. w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej(2) została kilkakrotnie znacząco zmieniona
(3). Dla zapewnienia jasności i zrozumiałości powyższa dyrektywa powinna zostać ujednolicona.(2) Najem i użyczenie chronionych prawem autorskim utworów oraz przedmiotów praw pokrewnych odgrywa coraz ważniejszą rolę, w szczególności w odniesieniu do twórców, wykonawców, a także producentów fonogramów i filmów. Wzrastające zagrożenie stanowi piractwo.
(3) Fundamentalnego znaczenia dla rozwoju gospodarczego i kulturalnego Wspólnoty nabiera w związku z tym odpowiednia ochrona utworów chronionych prawem autorskim poprzez prawo najmu i użyczenia, a także ochrona przedmiotów praw pokrewnych poprzez prawo utrwalania, prawo rozpowszechniania, prawo nadawania oraz prawo publicznego odtwarzania.
(4) Ochrona praw autorskich i praw pokrewnych powinna być dostosowana do nowych zjawisk gospodarczych, takich jak nowe formy eksploatacji.
(5) W celu umożliwienia wykonywania działalności twórcom i wykonawcom konieczne są dla nich stosowne dochody stanowiące podstawę dla dalszej pracy twórczej i artystycznej, a inwestycje konieczne w szczególności w przypadku producentów fonogramów i filmów są szczególnie wysokie i ryzykowne. Możliwość zapewnienia tego rodzaju dochodów oraz zwrócenia się tego typu inwestycji może być efektywnie zagwarantowana jedynie poprzez stosowną ochronę prawną każdego zainteresowanego właściciela praw.
(6) Działalność twórcza, artystyczna i produkcyjna stanowi w znacznej mierze działalność prowadzoną na własny rachunek. Prowadzenie takiej działalności powinno być ułatwione poprzez dostarczenie zharmonizowanej ochrony prawnej w ramach Wspólnoty. W zakresie, w jakim ta działalność ma zasadniczo charakter usług, ich dostarczanie powinno być również ułatwione poprzez stworzenie zharmonizowanych ram prawnych w ramach Wspólnoty.
(7) Zbliżenie ustawodawstw Państw Członkowskich powinno odbywać się w taki sposób, aby nie stały one w sprzeczności z umowami międzynarodowymi, na których oparte są w wielu Państwach Członkowskich prawa autorskie i prawa pokrewne.
(8) Ustanowienie ram prawnych Wspólnoty w odniesieniu do prawa najmu i użyczenia oraz określonych praw pokrewnych może być ograniczone przez Państwa Członkowskie do ustanowienia praw najmu i użyczenia odnośnie do określonej grupy właścicieli praw, a następnie do ustanowienia praw utrwalania, rozpowszechniania, nadawania i odtwarzania publicznego dla określonych grup właścicieli praw pokrewnych w zakresie ochrony praw pokrewnych.
(9) Konieczne jest zdefiniowanie pojęć najmu i użyczenia do celów niniejszej dyrektywy.
(10) Dla jasności pożądane jest wyłączenie z najmu i użyczenia w rozumieniu niniejszej dyrektywy określonych form udostępniania, np. udostępniania fonogramów i filmów w celu pokazu publicznego lub nadawania oraz udostępniania w celach wystawowych lub do wglądu na miejscu. Pojęcie użyczenia w rozumieniu niniejszej dyrektywy nie powinno obejmować przekazywania między instytucjami dostępnymi dla publiczności.
(11) W przypadku pobierania przy użyczeniu przez instytucję dostępną dla publiczności opłaty, której wartość nie przekracza kwoty niezbędnej dla pokrycia kosztów obsługi instytucji, nie mamy do czynienia z wykorzystaniem w celach bezpośrednio lub pośrednio gospodarczych lub handlowych w rozumieniu niniejszej dyrektywy.
(12) Konieczne jest wprowadzenie ustaleń, zapewniających niezbywalne prawo do godziwego wynagrodzenia twórcom i wykonawcom, którym zostanie przyznana równocześnie możliwość zlecania administrowania tym prawem organizacjom zbiorowego zarządzania ich reprezentującym.
(13) Godziwe wynagrodzenie może być przekazane w formie jednej lub więcej płatności każdorazowo przy zawieraniu umowy lub w terminie późniejszym. Powinno ono odpowiadać zakresowi wkładu odnośnych twórców lub wykonawców w fonogram lub film.
(14) Konieczna jest ochrona w zakresie prawa użyczenia publicznego poprzez wprowadzenie specjalnych ustaleń, przynajmniej w stosunku do twórców. Jakiekolwiek środki przyjęte na zasadzie odstępstwa od wyłącznego prawa publicznego użyczenia powinny być zgodne w szczególności z art. 12 Traktatu.
(15) Przepisy określone w niniejszej dyrektywie w odniesieniu do praw pokrewnych prawu autorskiemu nie powinny stanowić przeszkody dla rozszerzenia przez Państwa Członkowskie na te wyłączne prawa domniemania określonego w niniejszej dyrektywie w odniesieniu do umów dotyczących produkcji filmowej zawartych indywidualnie lub zbiorowo przez wykonawcę z producentem filmowym. Ponadto, przepisy te nie powinny stanowić przeszkody dla wprowadzenia przez Państwa Członkowskie wzruszalnego domniemania zgody na wykorzystanie w odniesieniu do praw wyłącznych wykonawców określonych w odpowiednich przepisach niniejszej dyrektywy, o ile takie domniemanie jest zgodne z Międzynarodową konwencją o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych (zwanej dalej Konwencją rzymską).
(16) Państwa Członkowskie powinny być w stanie ustanowić dalej sięgającą ochronę praw właścicieli praw pokrewnych, niż określona w przepisach niniejszej dyrektywy w odniesieniu do nadawania oraz odtwarzania publicznego.
(17) Zharmonizowane prawa najmu i użyczenia oraz zharmonizowana ochrona w zakresie praw pokrewnych prawu autorskiemu nie mogą być wykonywane w taki sposób, w jaki stanowiłyby ukryte ograniczenie w handlu między Państwami Członkowskimi lub stałyby w sprzeczności z zasadą chronologii wykorzystania w mediach, uznaną w orzeczeniu w sprawie Société Cinéthèque przeciwko FNCF(4).
(18) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać zobowiązań Państw Członkowskich odnoszących się do terminów przeniesienia do prawa krajowego dyrektyw, określonych w części B, załącznika I,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
J. BORRELL FONTELLES | M. PEKKARINEN |
Przewodniczący | Przewodniczący |
(1) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 12 października 2006 r., (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(2) Dz.U. L 346 z 27.11.1992, str. 61. Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 167 z 22.6.2001, str. 10).
(3) Zob. załącznik I, część A.
(4) Sprawy połączone nr 60/84 i 61/84, Zbiór orzeczeń z 1985 r., str. 2.605.
(5) Dz.U. L 122 z 17.5.1991, str. 42. Dyrektywa zmieniona dyrektywą 93/98/EWG (Dz.U. L 290 z 24.11.1993, str. 9).