Posiedzenie plenarne LX COSAC - 18-20 listopada 2018 r., Wiedeń - Uwagi LX posiedzenia COSAC.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2019.12.1

Akt nieoceniany

Wersja od: 11 stycznia 2019 r.

POSIEDZENIE PLENARNE LX COSAC

18 - 20 listopada 2018 r., Wiedeń

Uwagi LX posiedzenia COSAC

(2019/C 12/01)

(Dz.U.UE C z dnia 11 stycznia 2019 r.)

1. BEZPIECZEŃSTWO I ZWALCZANIE NIELEGALNEJ MIGRACJI

1.1. COSAC przypomina, że należy przyjąć kompleksowe i jednolite unijne podejście do migracji, które zapewni spójność między polityką wewnętrzną a zewnętrzną, obejmie wszystkie szlaki migracyjne i będzie oparte na zasadach i wartościach, na których zbudowana jest UE. Dlatego należy skoncentrować się na polityce dotyczącej legalnej, bezpiecznej i uporządkowanej migracji z należytym poszanowaniem prawa do azylu i zasady non - refoulement. Długoterminowa i skuteczna odpowiedź na wyzwania o charakterze ludzkim, społecznym i politycznym związane z migracją nieuregulowaną i przymusowym wysiedleniem wymaga ściślejszej współpracy z krajami pochodzenia, państwami tranzytu i państwami trzecimi przyjmującymi uchodźców, osoby korzystające z ochrony międzynarodowej lub osoby ubiegające się o azyl, która stanowić powinna element szerszego partnerstwa mającego na celu zwalczenie pierwotnych przyczyn tych zjawisk i rozbicie modelu działalności przemytników. COSAC podkreśla też, że należy zreformować wspólny europejski system azylowy w tym utworzyć w pełni działającą Agencję Unii Europejskiej ds. Azylu, opartą na sprawiedliwej równowadze między odpowiedzialnością a solidarnością, a także zachęca do wdrożenia ust. 5 i 6 konkluzji Rady Europejskiej z dnia 28 czerwca 2018 r.

1.2. COSAC uważa, że należy włożyć większy wysiłek w ochronę granic zewnętrznych UE w celu zapobiegania nielegalnym wjazdom do UE, zwalczania handlu ludźmi i przemytu ludzi, a także zapobiegania śmierci na morzu. COSAC uznaje znaczenie Układu z Schengen i jego reformy, w tym postępów w procesie rozszerzenia strefy Schengen, o ile wszystkie kryteria zostaną spełnione, dla ochrony granic zewnętrznych UE. Podkreśla też, że należy znacząco zwiększyć liczbę skutecznych powrotów migrantów o nieuregulowanym statusie, zgodnie z podstawowymi zasadami prawa międzynarodowego i prawa Unii. Zgodnie z październikowymi konkluzjami Rady Europejskiej COSAC uważa, że należy w pełni wdrożyć obecne umowy o readmisji w sposób niedyskryminujący wobec wszystkich państw członkowskich UE, a także należy zawrzeć nowe formalne umowy o readmisji, jednocześnie tworząc i stosując konieczny efekt dźwigni przez wykorzystanie wszystkich odpowiednich polityk, instrumentów i narzędzi UE. Należy włożyć dodatkowy wysiłek w pełne wdrożenie oświadczenia UE - Turcja wobec wszystkich państw członkowskich UE.

1.3. COSAC z zadowoleniem przyjmuje wnioski Komisji w sprawie dyrektywy powrotowej, Agencji UE ds. Azylu oraz Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej ¹ , zapewniające możliwie najbardziej efektywne wykorzystanie zasobów i opracowanie wspólnych norm minimalnych dotyczących nadzorowania granicy zewnętrznej z należytym poszanowaniem odpowiedzialności i kompetencji państw członkowskich i z zapewnieniem skutecznej kontroli parlamentarnej. Jednocześnie COSAC zaprasza wszystkie zainteresowane strony do podjęcia dyskusji w celu osiągnięcia porozumienia w sprawie reformy rozporządzenia dublińskiego, która zapewni bardziej

sprawiedliwe podejście i skuteczniejszy podział obciążenia. COSAC podkreśla, że należy znaleźć szybkie rozwiązanie w sprawie wspólnego europejskiego systemu azylowego i wzywa Radę do dalszej pracy w celu jak najszybszego rozwiązania tego problemu.

1.4. COSAC przypomina, że szefowie państw lub rządów UE spotkali się na nieformalnym posiedzeniu w Salzburgu w dniach 19-20 września 2018 r., by przedyskutować istotne kwestie z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego i przyjrzeć się poczynionym postępom. Uzgodnili, między innymi, że należy zintensyfikować walkę z wszelkiego rodzaju cyberprzestępstwami, manipulacjami i dezinformacją. W tym kontekście COSAC apeluje o środki na rzecz walki z cybernetyczną i wykorzystującą cyberprzestrzeń nielegalną i szkodliwą działalnością oraz na rzecz zbudowania silnego cyberbezpieczeństwa z poszanowaniem praw podstawowych, szczególnie w odniesieniu do ochrony prywatności. Należy zakończyć prace nad wszystkimi ostatnimi wnioskami Komisji przed końcem cyklu legislacyjnego.

1.5. COSAC podkreśla znaczenie środków mających na celu wzmocnienie zdolności do zapobiegania radykalizacji postaw i terroryzmowi oraz skutecznego odpowiadania na te zjawiska. Popiera niedawne kroki mające na celu poprawę interoperacyjności systemów informacyjnych i baz danych, a także wzmocnienie zdolności do zarządzania kryzysowego UE oraz spójności i skuteczności unijnych i krajowych mechanizmów reagowania kryzysowego.

2. ZAPEWNIENIE DOBROBYTU I KONKURENCYJNOŚCI DZIĘKI CYFRYZACJI

2.1. COSAC podkreśla, że w celu trwałego zapewnienia UE dobrobytu i konkurencyjności rozwój jej ram regulacyjnych musi dotrzymywać kroku postępowi technologicznemu. Kluczowe znaczenie ma unikanie przez UE nadmiernej regulacji i czynienie postępów w dziedzinie innowacji i cyfryzacji.

2.2. COSAC zachęca współprawodawców, by szybko podjęli prace nad wnioskami w sprawie opodatkowania działalności cyfrowej i ostatniego pakietu w sprawie danych opublikowanego przez Komisję w kwietniu 2018 r., oraz by zakończyli działania dotyczące pozostałych wniosków ustawodawczych dotyczących jednolitego rynku cyfrowego, w tym wniosku w sprawie e - prywatności, który stanowi ostatni instrument konieczny do aktualizacji ram prawnych UE w sprawie ochrony danych przed końcem obecnego cyklu legislacyjnego. Zgodnie ze stanowiskiem Rady Europejskiej COSAC przyjmuje z zadowoleniem trwające prace instytucji europejskich i państw członkowskich nad skoordynowanym planem dotyczącym sztucznej inteligencji.

2.3. COSAC przyjmuje z zadowoleniem, że we wniosku Komisji w sprawie programu "Horyzont Europa" nadal wykorzystuje się ugruntowane instrumenty finansowania, ale też wprowadza się nowy impuls w postaci Europejskiej Rady ds. Innowacji czy zmian w kierunku silniejszego ukierunkowania badań i innowacji na realizowaną misję. COSAC popiera rozwijanie kluczowych zdolności w ramach programu "Cyfrowa Europa", takich jak obliczenia wielkiej skali, sztuczna inteligencja, cyberbezpieczeństwo i zaawansowane umiejętności cyfrowe, a także zapewnienie, aby przedsiębiorstwa i sektor publiczny w równym stopniu mogły je szeroko wykorzystywać w całej gospodarce i społeczeństwie i miały do nich dostęp. Ponadto należy zagwarantować poszanowanie praw podstawowych, a szczególnie praw do ochrony życia prywatnego i danych osobowych, a także należyte uwzględnienie tych praw podczas opracowywania przedmiotowych inicjatyw.

2.4. COSAC wyraża zaniepokojenie utrzymującą się w całej UE przepaścią cyfrową między kobietami i mężczyznami, która zagraża postępom w tym obszarze. Kobiety są niewystarczająco reprezentowane na wszystkich szczeblach w sektorze cyfrowym w Europie. Choć sektor ten szybko rośnie i tworzy co roku setki tysięcy nowych miejsc pracy, udział kobiet w nim maleje. By przeciwdziałać temu zjawisku, COSAC popiera inicjatywy Komisji mające na celu zwalczanie stereotypów, inwestycje w umiejętności cyfrowe i rozwijanie ich oraz ułatwianie kobietom udziału w przedsiębiorczości cyfrowej i innowacjach cyfrowych.

3. BAŁKANY ZACHODNIE / EUROPA POŁUDNIOWO-WSCHODNIA ORAZ SĄSIEDZTWO UE

3.1. Wraz z austriacką prezydencją Rady UE COSAC ponownie potwierdza swoje wsparcie i silne zaangażowanie w rozwój konkretnej perspektywy unijnej z mierzalnymi wynikami na rzecz partnerów z Bałkanów Zachodnich / Europy Południowo-Wschodniej zgodnie z ich indywidualnymi wynikami oraz w oparciu o wspólne wartości i zasady, takie jak demokracja, praworządność, dobre rządzenie, wolność wypowiedzi i niezależność mediów, poszanowanie praw człowieka, pojednanie i dobre relacje sąsiedzkie, a także walka z korupcją i przestępczością zorganizowaną.

3.2. COSAC przyjmuje z zadowoleniem wspólną deklarację w sprawie współpracy regionalnej i stosunków dobrosąsiedzkich, wspólną deklarację w sprawie osób zaginionych oraz wspólną deklarację w sprawie zbrodni wojennych podpisane na szczycie dotyczącym Bałkanów Zachodnich odbywającym się w Londynie w dniu 10 lipca 2018 r. w ramach procesu berlińskiego, a także Program działań priorytetowych z Sofii przyjęty na szczycie UE - Bałkany Zachodnie w Sofii w dniu 17 maja 2018 r. COSAC wspiera austriacką prezydencję Rady w kontynuowaniu tego programu.

3.3. COSAC podkreśla, że należy zapewnić odpowiednie środki finansowe na rzecz ewentualnych nowych państw członkowskich UE w następnych wieloletnich ramach finansowych.

3.4. COSAC uznaje postępy poczynione przez partnerów z Bałkanów Zachodnich / Europy Południowo-Wschodniej, lecz jednocześnie powtarza, że należy włożyć więcej wysiłku, aby przyspieszyć procesy reform wewnętrznych, w tym wzmacnianie instytucji demokratycznych i reformy administracji publicznej, a także osiągnąć nieodwracalne i trwałe wyniki. COSAC podkreśla, że potrzebne są ciągłe, stabilne wysiłki, by rozwiązać trwające spory dwustronne w regionie, w tym spory o granice, co zwiększy stabilność i dobrobyt w regionie. COSAC przyjmuje z zadowoleniem pozytywne wydarzenia w regionie, szczególnie historyczne porozumienie między byłą jugosłowiańską republiką Macedonii a Grecją w sprawie długotrwałego sporu o nazwę.

3.5. COSAC apeluje do partnerów z Bałkanów Zachodnich / Europy Południowo-Wschodniej, by wzmocnili swoją odporność na destabilizujące ingerencje obcych sił i dezinformację oraz potwierdzili swoje strategiczne wybory, w pełni dostosowując się do unijnej wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.

3.6. Aby uwydatnić znaczenie wszystkich państw sąsiadujących, COSAC uznaje znaczenie Partnerstwa Wschodniego i podkreśla, że sukces Partnerstwa Wschodniego można osiągnąć tylko dzięki wspólnym wysiłkom wszystkich instytucji UE, państw członkowskich UE i samych partnerów wschodnich. COSAC powtarza, że należy utrzymać sankcje wobec Rosji do momentu pełnego wdrożenia porozumień mińskich.

3.7. PESCO, jako integralna część wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, ma na celu przyczynienie się do stabilności i bezpieczeństwa Unii Europejskiej w jej kontekście geograficznym. COSAC ceni tę współpracę jako instrument wzmacniający europejską obronność.

4. BREXIT - STAN OBECNY

4.1. COSAC dostrzega, że liderzy państw EU-27 potwierdzili na posiedzeniu Rady Europejskiej (art. 50) w dniu 17 października 2018 r. pełne zaufanie do Michela Barniera jako unijnego głównego negocjatora i swoją zdecydowaną determinację do utrzymania unii. COSAC podkreśla, że należy zachować integralność rynku wewnętrznego i jurysdykcję Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie zasad rynku wewnętrznego.

4.2. COSAC podkreśla, że należy bezwarunkowo chronić porozumienie wielkopiątkowe bez względu na wynik negocjacji, by zapewnić obywatelom trwałe rozwiązanie. COSAC podkreśla znaczenie solidarności z Irlandią.

4.3. COSAC przyjmuje z zadowoleniem projekt umowy o wystąpieniu i zachęca unijnego głównego negocjatora do dalszych wysiłków na rzecz osiągnięcia porozumienia dotyczącego deklaracji politycznej w sprawie przyszłych stosunków.

4.4. COSAC podkreśla znaczenie współpracy na szczeblu międzyparlamentarnym ze Zjednoczonym Królestwem po brexicie i przeanalizuje możliwe formy swojej dalszej współpracy ze Zjednoczonym Królestwem po zawarciu umowy o wystąpieniu i gdy ramy przyszłych stosunków UE - Zjednoczone Królestwo będą już znane.

5. POLITYKA KLIMATYCZNA I UNIA ENERGETYCZNA

5.1. COSAC potwierdza zobowiązanie Unii Europejskiej i jej państw członkowskich na rzecz szybkiego i pełnego wdrożenia porozumienia paryskiego i dalszego przewodzenia walce przeciwko zmianom klimatu, w tym w drodze przyjęcia rozpatrywanych wniosków ustawodawczych na szczeblu UE. Porozumienie pozostaje kamieniem węgielnym globalnych wysiłków na rzecz skutecznego przeciwdziałania zmianom klimatu na szczeblu światowym. W świetle niedawnego sprawozdania IPCC COSAC podkreśla, że należy ograniczyć globalny średni wzrost temperatury do poziomu znacząco niższego niż 2 °C powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej i dążyć do jego zmniejszenia do 1,5 °C.

5.2. COSAC przyjmuje z zadowoleniem projekt unii energetycznej i wszelkie wysiłki mające na celu bezpieczniejszą i bardziej zrównoważoną politykę energetyczną. COSAC popiera kompleksowe podejście stawiające Unię Europejską w pozycji lidera w walce ze zmianami klimatu i obejmujące zwiększenie produkcji energii odnawialnej. W kontekście COP 24, która odbędzie się w Polsce w dniach 3-14 grudnia 2018 r., COSAC liczy na przyjęcie ambitnych i kompleksowych przepisów wykonawczych do porozumienia paryskiego.

5.3. COSAC uważa, że projekt unii energetycznej może znacząco przyczynić się do osiągnięcia celów porozumienia paryskiego. COSAC podkreśla szczególnie, że promowanie energii odnawialnej przyczynia się do osiągnięcia celów zawartych w porozumieniu paryskim. Jednocześnie wykorzystanie energii odnawialnej zmniejsza zależność Unii Europejskiej od importu energii.

5.4. COSAC popiera środki prowadzące do szybkiego i kompleksowego przyjęcia pakietu "Czysta energia dla wszystkich Europejczyków", szczególnie wszystkie kroki podjęte na rzecz stworzenia wewnętrznego rynku energii elektrycznej i poprawy gotowości Unii Europejskiej na wypadek zagrożeń. Ponadto COSAC przyjmuje z zadowoleniem utworzenie systemu zarządzania unią energetyczną, który łączy planowanie klimatyczne i energetyczne w jednolite ramy, ponieważ skutkuje to utworzeniem mechanizmu współpracy do nadzoru wdrażania celów polityki klimatycznej i energetycznej UE do 2030 r.

5.5. COSAC odnotowuje, że wiele państw członkowskich polega na pojedynczym dostawcy energii, co stanowi wyzwanie dla Unii Europejskiej jako największego importera energii na świecie. COSAC popiera wszelkie wysiłki na rzecz zmaksymalizowania wykorzystania przez Unię Europejską lokalnych źródeł energii z pełnym poszanowaniem celów klimatycznych oraz zabezpieczenia dostaw energii oraz wspiera dywersyfikację źródeł energii. COSAC zwraca uwagę, że środki podjęte na rzecz ochrony środowiska i zwiększenia produkcji energii odnawialnej przyczyniają się również do zwiększenia konkurencyjności Unii Europejskiej. COSAC podkreśla w tym kontekście znaczenie badań i rozwoju. Ponadto COSAC popiera promowanie nowych technologii energetycznych i innowacyjnych rozwiązań.

5.6. Energia musi pozostać przystępna cenowo dla obywateli i przedsiębiorstw. Choć COSAC wspiera plany prowadzące do ochrony klimatu i środowiska, podkreśla też, że należy zagwarantować zrównoważoną przyszłość dla przemysłu i przedsiębiorstw oraz uczciwą konkurencję. Należy zadbać o przystępność cenową energii i konkurencyjność europejskiego przemysłu. Konieczne jest uwzględnienie potrzeb energochłonnych sektorów przemysłu.

5.7. COSAC powtarza, że walka ze zmianami klimatu musi pozostać jednym z kluczowych zadań polityki ochrony środowiska Unii Europejskiej. Jednocześnie nie można lekceważyć innych źródeł zanieczyszczeń środowiska. COSAC odnotowuje w tym kontekście, że tworzywa sztuczne, a szczególnie mikrodrobiny plastiku, znacząco przyczyniają się do zanieczyszczenia, zwłaszcza wód śródlądowych i oceanów. COSAC przywiązuje dużą wagę do wzmożenia działań przeciw zanieczyszczeniu tworzywami sztucznymi i zaprzestania stosowania mikrodrobin plastiku w różnych grupach produktów. COSAC popiera środki mające na celu ograniczenie odpadów z tworzyw sztucznych, szczególnie produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

5.8. COSAC przyjmuje z zadowoleniem działania w ramach programu LIFE Unii Europejskiej, które wspierają działania na rzecz klimatu i projekty ochrony środowiska i przyrody w całej UE. COSAC podkreśla znaczenie takich projektów.

6. PRZEJRZYSTA UNIA EUROPEJSKA BLIŻSZA JEJ OBYWATELOM W ŚWIETLE NADCHODZĄCYCH WYBORÓW DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

6.1. COSAC podkreśla kluczowe znaczenie zasady pomocniczości dla przybliżania Unii Europejskiej jej obywatelom. Decyzje należy podejmować w sposób jak najbardziej otwarty i zbliżony do obywatela.

6.2. COSAC przyjmuje z zadowoleniem sprawozdanie grupy zadaniowej ds. zasad pomocniczości, proporcjonalności i "robić mniej, ale efektywniej" oraz niedawny komunikat Komisji Europejskiej pt. "Zasady pomocniczości i proporcjonalności: wzmacnianie ich roli w kształtowaniu polityki UE" i zawarte w nim zalecenia, by uczynić pomocniczość bardziej aktywną i widoczną.

6.3. COSAC podkreśla, że właściwe zaangażowanie parlamentów narodowych w procesy kształtowania polityki i prawodawstwa na szczeblu europejskim ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia wysokiego stopnia przejrzystości, wydajności i akceptacji społecznej. COSAC zachęca instytucje UE oraz parlamenty narodowe i regionalne, władze regionalne i lokalne, a także społeczeństwo obywatelskie do wspólnej pracy na rzecz poprawy wymiany idei między parlamentami, władzami i obywatelami w całej Unii Europejskiej.

6.4. COSAC przyjmuje z zadowoleniem wnioski Komisji Europejskiej, by poprawić komunikację z władzami regionalnymi i lokalnymi i wziąć pod uwagę ich specyfikę podczas ogólnych konsultacji. COSAC zachęca władze regionalne i lokalne do intensywniejszych interakcji z Komisją Europejską.

6.5. COSAC jest zdania, że sprawozdanie grupy zadaniowej ds. zasad pomocniczości, proporcjonalności i "robić mniej, ale efektywniej" oraz komunikat Komisji Europejskiej pt. "Zasady pomocniczości i proporcjonalności: wzmacnianie ich roli w kształtowaniu polityki UE" stanowią dobrą podstawę do dalszej dyskusji. Mając na uwadze stanowisko wyrażone przez COSAC w konkluzjach z LVIII COSAC dotyczących procedury ustanowienia grupy zadaniowej, COSAC podkreśla znaczenie zapraszania parlamentów narodowych i Parlamentu Europejskiego do aktywnego udziału w tych dyskusjach. Dyskusje te powinny obejmować m.in. wydłużenie ośmiotygodniowego terminu składania uzasadnionych opinii w ramach mechanizmu kontroli zasady pomocniczości poprzez niewliczanie okresu przerw w pracach i rozważenie wprowadzenia terminu dwunastotygodniowego, a także kwestię zapewnienia parlamentom narodowym dodatkowej możliwości wyrażenia ich zdania na temat proporcjonalności i podstawy prawnej prawodawstwa proponowanego w uzasadnionych opiniach, z uwzględnieniem faktu, że niektóre modyfikacje można wprowadzić bez dokonywania zmian w traktatach. COSAC powtarza, że docenia tzw. mechanizm "zielonej karty" jako rozszerzenie dialogu politycznego między Komisją Europejską a parlamentami narodowymi.

6.6. COSAC przyjmuje z zadowoleniem wysiłki instytucji UE na rzecz większej przejrzystości. COSAC uznaje w tym kontekście obecne wysiłki Rady na rzecz przeglądu jej norm przejrzystości legislacyjnej i z zadowoleniem przyjmuje apele o zwiększenie przejrzystości ze strony Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i parlamentów narodowych. COSAC będzie się szczegółowo przyglądać dyskusjom w Radzie, zachęca Radę do terminowego składania sprawozdań na temat wszelkich postępów dotyczących tych kwestii i ponownie przytacza konkluzje, które wyrażono w ustępie 2.8 uwag LVIII posiedzenia plenarnego COSAC (Estonia) i w ustępach 2.6/2.7 uwag LIX posiedzenia plenarnego COSAC (Bułgaria). W odniesieniu do wniosku Komisji Europejskiej w sprawie obowiązkowego rejestru służącego przejrzystości COSAC apeluje do wszystkich zainteresowanych stron o rozważenie tej kwestii w konstruktywny sposób.

6.7. COSAC podkreśla, że podstawą dla reprezentacji obywateli Unii Europejskiej w Parlamencie Europejskim są wolne i uczciwe wybory. Partie polityczne na szczeblu europejskim zapewniają bezpośrednie połączenie między obywatelami a systemem politycznym, przyczyniając się do przejrzystości i lepszego zrozumienia procesu decyzyjnego Unii Europejskiej.

6.8. W odniesieniu do nadchodzących wyborów europejskich w dniach 23-26 maja 2019 COSAC docenia, że instytucje UE wkładają wysiłek we wzmocnienie odporności demokracji w Europie. Ważne środki na rzecz skutecznego przeciwdziałania nowym zagrożeniom dla wolnych i uczciwych wyborów obejmują: zapewnienie przejrzystości reklam politycznych w internecie, walkę z kampaniami dezinformacyjnymi, ulepszenie przepisów dotyczących finansowania europejskich partii politycznych oraz wzmocnienie cyberbezpieczeństwa.

6.9. COSAC zachęca wszystkich obywateli Unii do aktywnego udziału w nadchodzących wyborach europejskich. Ponadto COSAC przypomina, że każdy obywatel Unii Europejskiej ma prawo do bezpośredniego udziału w życiu demokratycznym Unii, m.in. w drodze europejskiej inicjatywy obywatelskiej.

¹ COM(2018) 634 final, COM(2018) 633 final i COM(2018) 631 final.