Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 8 lipca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r. (COM(2020)0652 - C9-0329/2020 - 2020/0300(COD))

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2022.99.313

Akt nienormatywny

Wersja od: 1 marca 2022 r.

Ogólny unijny program działań w zakresie środowiska do 2030 r. ***I

P9_TA(2021)0352

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 8 lipca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r. (COM(2020)0652 - C9-0329/2020 - 2020/0300(COD)) 1

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2022/C 99/44)

(Dz.U.UE C z dnia 1 marca 2022 r.)

Poprawka 1

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 3

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(3) W przeprowadzonej przez Komisję ocenie 7. EAP ⁽²⁴⁾ uznano, że wizja programu na 2050 r. i jego cele priorytetowe są nadal aktualne; program przyczynił się do zapewnienia bardziej przewidywalnych, szybszych i lepiej skoordynowanych działań związanych z polityką w zakresie środowiska, a struktura i sprzyjające ramy prawne programu przyczyniły się do powstania synergii, dzięki czemu polityka w zakresie środowiska stała się bardziej skuteczna i wydajna. Ponadto w ocenie stwierdzono, że 7. EAP wyprzedził oenzetowską agendę 2030, gdyż podkreśla się w nim, że wzrost gospodarczy i dobrostan społeczny zależą od zdrowej bazy zasobów naturalnych, a także ułatwił osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju. Program pomógł również Unii mówić jednym głosem na światowym forum w kwestiach klimatycznych i środowiskowych. W swojej ocenie 7. EAP Komisja stwierdziła również, że postępy odnotowane w zakresie ochrony przyrody, zdrowia i integracji polityki były niewystarczające.	(3) W przeprowadzonej przez Komisję ocenie 7. EAP ⁽²⁴⁾ uznano, że wizja programu na 2050 r. i jego cele priorytetowe są nadal aktualne; program przyczynił się do zapewnienia bardziej przewidywalnych, szybszych i lepiej skoordynowanych działań związanych z polityką w zakresie środowiska, a struktura i sprzyjające ramy prawne programu przyczyniły się do powstania synergii, dzięki czemu polityka w zakresie środowiska stała się bardziej skuteczna i wydajna. Ponadto w ocenie stwierdzono, że 7. EAP wyprzedził oenzetowską agendę 2030, gdyż podkreśla się w nim, że wzrost gospodarczy i dobrostan społeczny zależą od zdrowej bazy zasobów naturalnych, a także ułatwił osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju. Program pomógł również Unii mówić jednym głosem na światowym forum w kwestiach klimatycznych i środowiskowych. W swojej ocenie 7. EAP Komisja stwierdziła również, że postępy odnotowane w zakresie ochrony przyrody, zdrowia i uwzględnienia kwestii dotyczących środowiska w innych obszarach polityki były niewystarczające. Stwierdziła również, że w 7. EAP więcej uwagi można było poświęcić kwestiom społecznym, opierając się na istniejących powiązaniach między polityką ochrony środowiska i polityką społeczną, np. wpływowi na słabsze grupy, zatrudnienie, włączenie społeczne i nierówności. Ponadto w ocenie Komisja zauważyła, że pomimo coraz bardziej ambitnych celów środowiskowych w wielu obszarach polityki wydatki na ochronę środowiska w Europie przez wiele lat pozostawały na niskim poziomie (ok. 2 % PKB) oraz że niewdrażanie przepisów w zakresie ochrony środowiska kosztuje gospodarkę Unii około 55 mld EUR rocznie w postaci kosztów zdrowotnych oraz bezpośrednich kosztów dla środowiska. W ocenie stwierdzono, że realizacja 7. EAP byłaby mogła zostać wzmocniona dzięki silniejszemu mechanizmowi monitorowania.
__________________ (²⁴) COM(2019)0233.
	_____________ (²⁴) COM(2019)0233.

Poprawka 2

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(4) Ze sprawozdania EEA "Środowisko Europy 2020 - stan i prognozy: wiedza na rzecz transformacji w kierunku zrównoważonej Europy" (SOER 2020) wynika, że w roku 2020 Unia będzie miała niepowtarzalną szansę zająć pozycję lidera pod względem zrównoważonego rozwoju oraz stawić czoła pilnym wyzwaniom w tym zakresie wymagającym przyjęcia rozwiązań systemowych. Jak wskazano w SOER 2020 zmiana klimatu na świecie i zmiany w światowych ekosystemach obserwowane od lat 50. XX wieku zachodzą na przestrzeni dziesięcioleci na niespotykaną dotychczas skalę w stosunku do tysiącleci. Od roku 1950 liczba ludności na świecie uległa potrojeniu, a liczba ludności zamieszkującej miasta wzrosła czterokrotnie. Oczekuje się, że przy obecnym modelu wzrostu nastąpi dalszy wzrost obciążeń dla środowiska, co będzie miało bezpośrednie i pośrednie szkodliwe skutki dla zdrowia i dobrostanu człowieka. Dotyczy to w szczególności sektorów o największym wpływie na środowisko, tj. przemysłu spożywczego, mobilności, sektora energetycznego, a także infrastruktury i budownictwa.

(4) Ze sprawozdania EEA "Środowisko Europy 2020 - stan i prognozy: wiedza na rzecz transformacji w kierunku zrównoważonej Europy" (SOER 2020) wynika, że w najbliższym dziesięcioleciu Unia będzie miała niepowtarzalną szansę zająć pozycję światowego lidera pod względem zrównoważonego rozwoju, podejmując pilne wyzwania w tym zakresie, które były dotychczas niespotykane i którym można sprostać tylko poprzez dokonanie zmiany systemowej. Zmiana systemowa oznacza fundamentalną, transformacyjną i przekrojową formę zmiany, która pociąga za sobą prawdziwe przeobrażenie i reorientację celów systemowych, zachęt, technologii, praktyk i norm społecznych, a także systemów wiedzy i podejść do zarządzania. Jak wskazano w SOER 2020, jednym z najważniejszych czynników leżących u źródła utrzymujących się w Europie wyzwań w zakresie środowiska i zrównoważonego rozwoju jest fakt, że są one nierozerwalnie związane z działalnością gospodarczą i stylem życia, w szczególności z systemami społecznymi, które zapewniają Europejczykom artykuły pierwszej potrzeby, takie jak towary, energia i mobilność. Zapewnienie spójności ogólnej polityki z istniejącą polityką ochrony środowiska i jej pełne wdrożenie dałoby Europie silny impuls w dążeniu do osiągnięcia jej celów środowiskowych na 2030 r. Potrzebne są jednak również systemowe, długofalowe ramy obejmujące wiążące cele w zakresie klimatu i środowiska. W SOER 2020 stwierdzono, że Europa nie zrealizuje swojej wizji zrównoważoności, jaką jest "dobra jakość życia z uwzględnieniem ograniczeń naszej planety", jeżeli będzie wyłącznie sprzyjać wzrostowi gospodarczemu i starać się łagodzić jego szkodliwe skutki uboczne za pomocą narzędzi polityki ochrony środowiska i polityki społecznej. Zamiast tego zrównoważony rozwój musi stać się naczelną zasadą ambitnej i spójnej polityki oraz działań na poziomie całego społeczeństwa.

Poprawka 3

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(5) Komisja Europejska zareagowała na wyzwania wyszczególnione w SOER 2020, przyjmując Europejski Zielony Ład ⁽²⁵⁾: nowa strategia na rzecz wzrostu w kierunku dwojakiej transformacji - ekologicznej i cyfrowej, której celem jest przekształcenie Unii w sprawiedliwe i prosperujące społeczeństwo żyjące w konkurencyjnej, neutralnej dla klimatu i zasobooszczędnej gospodarce. Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) ⁽²⁶⁾ zapisuje się w prawie UE cel polegający na osiągnięciu neutralności klimatycznej do 2050 r.

___________

(²⁵) COM(2019)0640.

^{(26) COM(2020)0080.}

(5) Reakcja Komisji Europejskiej na wyzwania wyszczególnione w SOER 2020 została opisana w Europejskim Zielonym Ładzie ⁽²⁵⁾ jako nowa strategia na rzecz wzrostu w kierunku dwojakiej transformacji - ekologicznej i cyfrowej, której celem jest przekształcenie Unii w sprawiedliwe i prosperujące społeczeństwo żyjące w obrębie konkurencyjnej, neutralnej dla klimatu i za- sobooszczędnej gospodarki, a także ochrona, zachowanie i poprawa naturalnego kapitału Unii oraz podniesienie jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń. Priorytetem powinno być szybkie osiągnięcie celów w zakresie klimatu i środowiska przy jednoczesnej ochronie zdrowia i dobrostanu ludzi przed zagrożeniami i skutkami środowiskowymi oraz przy dbaniu o sprawiedliwą transformację sprzyjającą włączeniu społecznemu. Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) ⁽²⁶⁾ zapisuje się w prawie UE cel polegający na osiągnięciu neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r.

_____________

(²⁵) COM(2019)0640.

⁽²⁶⁾ COM(2020)0080.

Poprawka 4

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(5a) W dniu 28 listopada 2019 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję, w której ogłosił kryzys klimatyczny i środowiskowy w Europie i na świecie oraz wezwał nową Komisję do podjęcia szybkich i istotnych działań, w tym poprzez zajęcie się niespójnościami obecnej polityki Unii w zakresie alarmującej sytuacji klimatycznej i środowiskowej, w szczególności poprzez szeroko zakrojoną reformę polityki w obszarze rolnictwa, handlu, transportu, energii i inwestycji w infrastrukturę, oraz poprzez dbanie o to, by wszystkie przyszłe odnośne wnioski ustawodawcze i budżetowe były w pełni zgodne z celem ograniczenia globalnego ocieplenia do poniżej 1,5 C i nie przyczyniały się do utraty różnorodności biologicznej.

Poprawka 5

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 5 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(5b) Zarówno w Unii, jak i na całym świecie grunty i gleba nadal ulegają degradacji w wyniku wielu rodzajów działalności człowieka, takich jak złe gospodarowanie gruntami, zmiana użytkowania gruntów, niezrównoważone praktyki rolnicze, porzucanie gruntów, zanieczyszczenie, niezrównoważone praktyki w zakresie leśnictwa i uszczelnianie gleby, utrata bioróżnorodności i zmiana klimatu, często w połączeniu z innymi czynnikami, co ogranicza ich zdolność do świadczenia usług i pełnienia funkcji ekosystemowych. Pomimo to Unia i państwa członkowskie nie są obecnie na dobrej drodze ku wypełnieniu swych międzynarodowych i europejskich zobowiązań dotyczących gleby i gruntów, w tym wynikających z Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zwalczania pustynnienia zobowiązań do zwalczania pustynnienia, rekultywacji zdegradowanych gruntów i gleby oraz znalezienia się w świecie neutralnym pod względem degradacji gleby do 2030 r. Zgodnie z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie ochrony gleby potrzebne są ogólnounijne wspólne ramy prawne dotyczące ochrony i zrównoważonego użytkowania gleby, w pełni zgodne z zasadą pomocniczości i przeciwdziałające wszystkim poważnym zagrożeniom dla gleby. Ramy te powinny obejmować między innymi wspólną definicję gleby oraz jej funkcji i kryteriów osiągania dobrego stanu i zrównoważonego użytkowania, a także cele pośrednie i końcowe, którym powinny towarzyszyć zharmonizowane wskaźniki oraz metody monitorowania i sprawozdawczości.

Poprawka 6

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 5 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(5c) Pandemia COVID-19, która doprowadziła do bezprecedensowego kryzysu gospodarczego i zdrowotnego, po raz kolejny pokazała, jak ważne jest stosowanie przekrojowego podejścia "Jedno zdrowie", zgodnie z którym uznaje się, że zdrowie ludzkie jest powiązane ze zdrowiem zwierząt i ze środowiskiem, a działania mające na celu zwalczanie zagrożeń dla zdrowia muszą uwzględniać wszystkie te trzy wymiary. Aby m.in. skutecznie identyfikować ogniska chorób odzwierzęcych i zagrożenia związane z bezpieczeństwem żywności, reagować na nie i im zapobiegać, należy wymieniać informacje i dane między sektorami, a na szczeblu krajowym i niższym należy zacieśnić współpracę w celu wdrożenia skutecznych i wspólnych działań. 8. EAP powinien przyczynić się do pełnego uwzględnienia podejścia "Jedno zdrowie" na wszystkich szczeblach kształtowania polityki.

Poprawka 7

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 5 d (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(5d) Zgodnie ze sprawozdaniem z 2020 r. na temat różnorodności biologicznej i pandemii, sporządzonym przez Międzyrządową Platformę Naukowo-Polityczną w sprawie Różnorodności Biologicznej i Funkcjonowania Ekosystemów (IPBES) (^1a) podstawowymi przyczynami pandemii są te same globalne zmiany środowiskowe, które powodują utratę różnorodności biologicznej i zmianę klimatu, w tym zmiana użytkowania gruntów, ekspansja i intensyfikacja rolnictwa, handel dzikimi gatunkami zwierząt i spożywanie ich mięsa oraz inne czynniki. Zmiana klimatu wiąże się z pojawianiem się nowych chorób i prawdopodobnie spowoduje znaczne ryzyko pandemii w przyszłości, natomiast utrata różnorodności biologicznej wiąże się również z transformacją krajobrazów i może w niektórych przypadkach prowadzić do zwiększonego ryzyka pojawienia się nowych chorób. Według sprawozdania koszty niepodjęcia działań znacznie przewyższają koszty wdrożenia globalnych strategii zapobiegania pandemii polegających na ograniczeniu handlu dziką fauną i florą i zmiany użytkowania gruntów oraz na zwiększeniu nadzoru w ramach podejścia "Jedno zdrowie".
	_______________ (1a) Warsztaty IPBES pt. "Różnorodność biologiczna a pandemie" - streszczenie, 2020 r.

Poprawka 8

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 5 e (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(5e) Prognozuje się, że w nadchodzących latach degradacja środowiska i niekorzystne skutki zmiany klimatu jeszcze się nasilą, najdotkliwiej dotykając kraje rozwijające się i najsłabsze grupy ludności. Aby pomóc w budowaniu odporności i wesprzeć państwa trzecie w ich wysiłkach na rzecz łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do niej, a także na rzecz ochrony różnorodności biologicznej, pomoc finansowa Unii i państw członkowskich na rzecz państw trzecich powinna propagować Agendę ONZ 2030, porozumienie paryskie przyjęte w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (^1a) ("porozumienie paryskie") oraz globalne ramy Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej na okres po 2020 r., jak również powinna być zgodna z celami priorytetowymi 8. EAP. Ponadto Unia i państwa członkowskie powinny także zadbać o to, by porozumienie paryskie i inne międzynarodowe porozumienia w sprawie klimatu i środowiska były wdrażane w sposób odzwierciedlający zasadę sprawiedliwości i zgodnie ze wspólnymi, chociaż zróżnicowanymi, zasadami odpowiedzialności i możliwościami w świetle różnych uwarunkowań krajowych, jak zapisano w art. 2 ust. 2 porozumienia paryskiego.
	_________________ (^1a) Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4.

Poprawka 9

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(6) Europejski Zielony Ład leży u podstaw planu odbudowy Next Generation EU, w ramach którego propaguje się inwestycje w kluczowe ekologiczne sektory potrzebne do budowania odporności i tworzenia wzrostu i miejsc pracy w sprawiedliwym i integracyjnym społeczeństwie. Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, który wprawi w ruch odbudowę gospodarczą Unii po kryzysie związanym z COVID-19 wraz z budżetem Unii na lata 2021-2027, również opiera się na celach priorytetowych określonych w Europejskim Zielonym Ładzie. Ponadto wszystkie inicjatywy w ramach planu odbudowy Next Generation EU powinny być zgodne z przyrzeczeniem "Nie szkodzić" złożonym w Europejskim Zielonym Ładzie.

(6) Europejski Zielony Ład leży u podstaw planu odbudowy Next Generation EU, w ramach którego propaguje się inwestycje w kluczowe ekologiczne i cyfrowe sektory potrzebne do budowania odporności i tworzenia wzrostu i miejsc pracy w sprawiedliwym i integracyjnym społeczeństwie. Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, który wprawi w ruch odbudowę gospodarczą Unii po kryzysie związanym z COVID-19 wraz z budżetem Unii na lata 2021-2027, również opiera się na celach priorytetowych określonych w Europejskim Zielonym Ładzie. Ponadto wszystkie inicjatywy w ramach planu odbudowy Next Generation EU powinny być zgodne z zasadą "nie czyń poważnych szkód" zapisaną w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 (rozporządzenie w sprawie systematyki) (^1a). Plan odbudowy stanowi znakomitą okazję do przyspieszenia tempa transformacji zdążającej ku neutralności klimatycznej i ochronie środowiska.

_______________

(^1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).

Poprawka 10

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 7

Tekst proponowany przez Komisję		Poprawka
(7)	Unijne programy działań w zakresie środowiska wyznaczają kierunek rozwoju unijnej polityki w zakresie środowiska od wczesnych lat 70. XX wieku. 7. EAP przestanie obowiązywać w dniu 31 grudnia 2020 r., a w jego art. 4 ust. 3 zobowiązano Komisję, by w razie potrzeby przedstawiła wniosek dotyczący ósmego programu działań w zakresie środowiska (8. EAP) w odpowiednim terminie umożliwiającym uniknięcie luki między 7. EAP a 8. EAP. W komunikacie "Europejski Zielony Ład" Komisja ogłosiła przyjęcie nowego unijnego programu działań w zakresie środowiska.	(7)	Unijne programy działań w zakresie środowiska wyznaczają kierunek rozwoju i koordynacji unijnej polityki w zakresie środowiska od wczesnych lat 70. XX wieku. 7. EAP przestał obowiązywać z dniem 31 grudnia 2020 r., a w jego art. 4 ust. 3 zobowiązano Komisję, by w razie potrzeby przedstawiła wniosek dotyczący ósmego programu działań w zakresie środowiska (8. EAP) w odpowiednim terminie umożliwiającym uniknięcie luki między 7. EAP a 8. EAP. W komunikacie z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu Komisja ogłosiła, że 8. EAP obejmie nowy mechanizm monitorowania służący dopilnowaniu, by Unia nie zboczyła z drogi do osiągnięcia swoich celów środowiskowych. Komisja zobowiązała się również w tym komunikacie do stworzenia tablicy wskaźników służącej monitorowaniu postępów w dążeniu do osiągnięcia wszystkich celów Europejskiego Zielonego Ładu.

Poprawka 11

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 8

Tekst proponowany przez Komisję		Poprawka
(8)	8. EAP powinien wspierać cele działań w dziedzinie ochrony środowiska i klimatu Europejskiego Zielonego Ładu zgodnie z długoterminowym celem, by w 2050 r. "cieszyć się dobrą jakością życia z uwzględnieniem ograniczeń planety", który określono już w 7. EAP. Powinien przyczyniać się do osiągnięcia celów oenzetowskiej agendy 2030 oraz jej celów zrównoważonego rozwoju.	(8)	8. EAP, jako ogólny unijny program działań w zakresie środowiska, powinien opierać się na celach Europejskiego Zielonego Ładu i wspierać ich osiągnięcie zgodnie z długoterminowym celem, by najpóźniej w 2050 r. "cieszyć się dobrą jakością życia z uwzględnieniem ograniczeń planety", zgodnie z aspiracjami określonymi już w 7. EAP. Powinien być on także w pełni spójny z oenzetowską Agendą 2030 i jej celami zrównoważonego rozwoju, które są zintegrowane i nierozerwalnie ze sobą związane, oraz przyczyniać się do ich wdrożenia i osiągnięcia, a także powinien być zgodny z celami porozumienia paryskiego, Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej i innych odnośnych porozumień międzynarodowych. 8. EAP powinien umożliwić gospodarce Unii zmianę systemową, która zagwarantuje dobrostan z uwzględnieniem ograniczeń planety, przy czym wzrost będzie miał charakter regeneracyjny, a także powinien zadbać o to, by transformacja środowiskowa i klimatyczna została przeprowadzona w sposób sprawiedliwy i sprzyjający włączeniu społecznemu, a jednocześnie przyczynić się do zmniejszenia nierówności.

Poprawka 12

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 8 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(8a) Cele priorytetowe 8. EAP wyznaczają kierunek kształtowania polityki Unii, opierając się m.in. na zobowiązaniach zawartych w strategiach i inicjatywach Europejskiego Zielonego Ładu.

Poprawka 13

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 8 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8b) 8. EAP stanowi podstawę do osiągnięcia celów środo

wiskowych i klimatycznych określonych w oenzetowskiej Agendzie 2030 i w jej celach zrównoważonego rozwoju. Zgodnie z modelem opracowanym przez Stockholm Resilience Centre osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju w zakresie ochrony środowiska i klimatu leży u podstaw społecznych i gospodarczych celów zrównoważonego rozwoju, ponieważ nasze społeczeństwa i gospodarki zależą od zdrowej biosfery, a zrównoważony rozwój może odbywać się wyłącznie w bezpiecznej przestrzeni działania na stabilnej i odpornej planecie. Osiągnięcie przez Unię celów zrównoważonego rozwoju oraz aktywne wspieranie w tym państw trzecich będzie miało zasadnicze znaczenie, jeśli Unia ma zająć pozycję światowego lidera w transformacji ku zrównoważoności.

Poprawka 14

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 9

Tekst proponowany przez Komisję		Poprawka
(9)	8. EAP powinien przyspieszyć przejście na gospodarkę regeneracyjną, która daje planecie więcej niż sama bierze. W ramach modelu regeneracyjnego wzrostu uznaje się, że dobrostan i dobrobyt naszych społeczeństw zależy od stabilnego klimatu, zdrowego środowiska i sprawnych ekosystemów, które zapewniają bezpieczną przestrzeń operacyjną dla naszych gospodarek. Biorąc pod uwagę, że światowa populacja i zapotrzebowanie na zasoby naturalne nadal rosną, działalność gospodarcza powinna rozwijać się w sposób, który nie pogarsza, ale przeciwnie - cofa zmianę klimatu i degradację środowiska, minimalizuje zanieczyszczenia i skutkuje utrzymaniem i zwiększeniem kapitału naturalnego, zapewniając tym samym bogactwo zasobów odnawialnych i nieodnawialnych. Dzięki ciągłemu procesowi innowacji, dostosowaniu się do nowych wyzwań i współtworzeniu gospodarka regeneracyjna wzmacnia odporność i zabezpiecza dobrostan obecnych i przyszłych pokoleń.	(9)	8. EAP powinien przyspieszyć przejście na model regeneracyjnego wzrostu, który daje planecie więcej niż sam bierze w kontekście zrównoważonej gospodarki dobrobytu umożliwiającej zmianę systemową, uznaje, że dobrostan i dobrobyt naszych społeczeństw zależy od stabilnego klimatu, zdrowego środowiska i sprawnych ekosystemów, oraz zapewnia bezpieczną przestrzeń działania dla naszych gospodarek z uwzględnieniem ograniczeń planety. Biorąc pod uwagę, że światowa populacja i zapotrzebowanie na zasoby naturalne nadal rosną, działalność gospodarcza powinna rozwijać się w sposób zrównoważony, który nie pogarsza, ale przeciwnie - cofa zmianę klimatu, chroni i odbudowuje ekosystemy i różnorodność biologiczną, powstrzymując ich utratę i przywracając poprzedni stan, zapobiega degradacji środowiska, chroni zdrowie i dobrostan przed negatywnymi skutkami środowiskowymi, zapobiega zanieczyszczeniom i je minimalizuje oraz skutkuje utrzymaniem i wzbogaceniem zasobów naturalnych i różnorodności biologicznej, zapewniając tym samym bogactwo zasobów odnawialnych i nieodnawialnych. Dzięki ciągłemu procesowi badań i innowacji, przemianie wzorców produkcji i konsumpcji oraz dostosowaniu się do nowych wyzwań i współtworzeniu regeneracyjna i zrównoważona gospodarka dobrobytu wzmacnia odporność, poprawia stan przyrody i zabezpiecza dobrostan obecnych i przyszłych pokoleń oraz gwarantuje im prawo do zdrowego środowiska życia.

Poprawka 15

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 9 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(9a) Według OECD są przekonujące argumenty przemawiające za pomiarem wyników gospodarczych i postępu społecznego "wykraczającym poza PKB". Przyjęcie PKB za jedyny drogowskaz nie daje decydentom wystarczająco dokładnego obrazu funkcjonowania gospodarki w interesie obywateli ani długoterminowego wpływu wzrostu na zrównoważony rozwój (^1a). Aby Unia przyjęła bardziej wszechstronne podejście do kształtowania polityki gospodarczej zgodne z celami zrównoważonego rozwoju, porozumieniem paryskim i Konwencją ONZ o różnorodności biologicznej, w 8. EAP ustanawia się zgodnie z postulatami 7. EAP wymóg opracowania kompleksowego zestawu wskaźników wykraczających poza PKB, aby mierzyć postępy w dążeniu ku zrównoważonej gospodarce dobrobytu oraz nadawać kierunek przyszłemu kształtowaniu polityki i opierać je na danych.
	______________ (^1a) Dokument roboczy nr 102 z dnia 18 września 2019 r. pt. "Gospodarka dobrobytu - tworzenie możliwości w zakresie dobrobytu obywateli i wzrostu gospodarczego".

Poprawka 16

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 9 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9b) Wdrożenie skutecznych światowych ram ochrony różnorodności biologicznej po 2020 r. będzie zależało od ograniczenia przepływów finansowych, które szkodzą różnorodności biologicznej, a tymczasem według sprawozdania OECD roczne wydatki publiczne potencjalnie szkodliwe dla różnorodności biologicznej są od pięciu do sześciu razy większe niż roczne światowe wydatki na ochronę różnorodności biologicznej (^1a). Cele z Aichi w zakresie ochrony różnorodności biologicznej określiły obowiązek, zgodnie z którym najpóźniej do 2020 r. dotacje szkodliwe dla różnorodności biologicznej powinny zostać zniesione, wycofane lub zreformowane, a dotacje szkodliwe dla środowiska na szczeblu Unii i państw członkowskich powinny zostać niezwłocznie wycofane, co było również wymogiem w ramach 7. EAP. Aby Unia mogła osiągnąć cele priorytetowe 8. EAP, w tym neutralność klimatyczną najpóźniej do 2050 r., konieczne będzie stopniowe wycofanie wszelkich dotacji szkodliwych dla środowiska, w tym dopłat do paliw kopalnych. Należy w to włączyć wszystkie bezpośrednie i pośrednie dotacje, w tym dotacje w formie zwolnień podatkowych. Należy również opracować mechanizm składania przez państwa członkowskie sprawozdań na temat stopniowego wycofywania dotacji szkodliwych dla środowiska innych niż dopłaty do paliw kopalnych. Stopniowe wycofywanie wszelkich dotacji szkodliwych dla środowiska powinno być zgodne z zasadą sprawiedliwej transformacji i powinny mu towarzyszyć działania mające na celu zapobieganie wszelkim negatywnym skutkom społeczno-gospodarczym na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym lub łagodzenie tych skutków, przy jednoczesnym dbaniu o to, by nikogo nie pozostawić samemu sobie.

_________

(1a) Sprawozdanie OECD, kwiecień 2020 r., A Comprehensive

Overview of Global Biodiversity Finance [Kompleksowy przegląd finansowania różnorodności biologicznej na świecie].

Poprawka 17

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 9 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9c) Jednym z priorytetów europejskiej strategii rachunków środowiskowych na lata 2019-2023 jest rozszerzenie wykazu obszarów objętych europejskimi rachunkami środowiskowymi, przy czym jednym z obszarów będących w fazie rozwoju są "dotacje lub środki wsparcia potencjalnie szkodliwe dla środowiska". W ramach prac nad działaniem przygotowawczym Komisja zapewni zainteresowanym stronom zestaw narzędzi, aby pomóc im w opracowaniu map dotacji szkodliwych dla środowiska, a następnie w przedstawieniu opartych na dowodach argumentów przemawiających za ich reformą lub wyeliminowaniem dzięki zidentyfikowaniu społecznych, gospodarczych i środowiskowych skutków ich stopniowego wycofywania.

Poprawka 18

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 9 d (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9d) Ekosystemy morskie i przybrzeżne, takie jak namorzyny, rafy koralowe, słone bagna i łąki trawy morskiej, ulegają degradacji i negatywnemu wpływowi takich procesów jak eutrofizacja i zakwaszanie, co zubaża różnorodność biologiczną, którą te ekosystemy podtrzymują, oraz osłabia usługi i funkcje ekosystemów, a także ich zdolność do działania w charakterze pochłaniaczy dwutlenku węgla. Konieczne jest podjęcie pilnych działań w celu ochrony i odtworzenia tych ekosystemów morskich i przybrzeżnych, w tym dna oceanicznego, przy czym uznanie oceanów za globalne dobro wspólne mogłoby ułatwić uświadamianie, poszerzanie podstawowej wiedzy o morzach i oceanach oraz zachęcanie do podejmowania działań i przyjmowania skutecznych środków na wszystkich poziomach społeczeństwa i ze strony wszystkich jego aktywnych podmiotów.

Poprawka 19

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10) W 8. EAP należy wskazać cele priorytetowe w obszarach neutralności klimatycznej, dostosowania do zmiany klimatu, ochrony i przywrócenia różnorodności biologicznej, gospodarki o obiegu zamkniętym, dążenia do osiągnięcia zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń oraz ograniczenia presji środowiskowych związanych z produkcją i konsumpcją. Należy ponadto określić w nim warunki podstawowe osiągnięcia długoterminowych i tematycznych celów priorytetowych dla wszystkich zaangażowanych podmiotów.

(10) W 8. EAP należy wskazać tematyczne cele priorytetowe w obszarach łagodzenia zmiany klimatu, dostosowania do zmiany klimatu, ochrony i przywrócenia różnorodności biologicznej w środowisku lądowym i morskim, nietoksycznej gospodarki o obiegu zamkniętym, środowiska o zerowym poziomie zanieczyszczeń oraz zmniejszenia presji środowiskowych związanych z produkcją i konsumpcją we wszystkich sektorach gospodarki. Te tematyczne cele priorytetowe odnoszące się zarówno do czynników powodujących szkody w środowisku, jak i do ich skutków, są ze sobą nierozerwalnie związane, w związku z czym do ich osiągnięcia konieczne jest podejście systemowe. W 8. EAP należy ponadto określić podstawowe warunki spójnego osiągnięcia długoterminowych i tematycznych celów priorytetowych dla wszystkich zaangażowanych podmiotów oraz skoordynować działania niezbędne do uzyskania tych warunków.

Poprawka 20

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 10 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10a) Termin "podejście ekosystemowe" został ustanowiony w Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej jako strategia zintegrowanego zarządzania gruntami, wodą i żywymi zasobami, która sprzyja ich ochronie i zrównoważonemu wykorzystywaniu w sprawiedliwy sposób, aby pomóc w osiągnięciu równowagi między trzema celami konwencji: ochroną różnorodności biologicznej, jej zrównoważonym użytkowaniem i podziałem wynikających z niej korzyści.

Poprawka 21

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 10 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10b) Według EEA rozwiązania oparte na zasobach przyrody na rzecz przystosowania się do zmiany klimatu i zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi to działania, które współpracują z przyrodą i wzmacniają ją, aby odbudować i chronić ekosystemy oraz pomóc społeczeństwu w przystosowaniu się do skutków zmiany klimatu i spowolnieniu dalszego ocieplenia, a jednocześnie przynoszą wiele dodatkowych korzyści (^1a). Chociaż rozwiązania oparte na zasobach przyrody mogą przynosić korzyści gospodarcze, należy uznać, że korzyści te mogą stać się zauważalne dopiero w dłuższej perspektywie. Rozwiązania oparte na zasobach przyrody powinny przestrzegać określonych kryteriów, by ich realizacja była spójna z celami priorytetowymi 8. EAP i ich nie podważała. Ponadto gdy rozwiązania oparte na zasobach przyrody są finansowane w ramach mechanizmów kompensowania różnorodności biologicznej, mechanizmy te powinny ściśle przestrzegać hierarchii łagodzenia zmiany klimatu, gwarantując między innymi, że kompensowanie będzie stosowane jako ostateczność.

_________

(^1a) Raport EEA nr 1/2021 "Rozwiązania oparte na zasobach

przyrody w Europie: polityka, teoria i praktyka na rzecz przystosowania się do zmiany klimatu i zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi".

Poprawka 22

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11) Biorąc pod uwagę, że polityka w zakresie ochrony środowiska jest w znacznym stopniu zdecentralizowana, działania zmierzające do osiągnięcia celów priorytetowych 8. EAP należy podejmować na różnych szczeblach zarządzania, tj. na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym, przyjmując oparte na współpracy podejście do wielopoziomowego sprawowania rządów. Zasadnicze znaczenie ma skuteczne monitorowanie, wdrażanie, egzekwowanie i rozliczalność, a do zapewnienia spójności między politykami niezbędne jest skuteczne zarządzanie. Należy wzmocnić zintegrowane podejście do rozwoju i wdrażania polityki w celu maksymalnego wykorzystania synergii między celami środowiskowymi, społecznymi i gospodarczymi, systematycznie oceniając potencjalne kompromisy między nimi, jak również potrzeby grup szczególnie wrażliwych i zmarginalizowanych. To zintegrowane podejście powinno spełniać specyficzne potrzeby wszystkich regionów, w tym obszarów miejskich i wiejskich oraz regionów najbardziej oddalonych. Ponadto by zagwarantować powodzenie 8. EAP i osiągnięcie jego celów priorytetowych, ważny jest dostęp do informacji dotyczących środowiska, udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji dotyczących środowiska oraz dostęp do wymiaru sprawiedliwości zgodnie z konwencją z Aarhus, a także przejrzyste współdziałanie między podmiotami pozarządowymi na wszystkich szczeblach podejmowania decyzji, podmiotami pozarządowymi i szerszą opinią publiczną.

Poprawka 23

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 11 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11a) W ocenach skutków przeprowadzanych w kontekście 8. EAP należy uwzględnić pełen zakres natychmiastowych i długoterminowych skutków dla środowiska i klimatu, w tym ich skumulowane skutki, a także koszty działania i braku działania, a w tym celu konieczne będzie opracowanie narzędzi. Te oceny skutków powinny opierać się na szeroko zakrojonych i przejrzystych konsultacjach. W ciągu ośmiu tygodni od zakończenia konsultacji publicznych Komisja powinna systematycznie przedstawiać szczegółowe informacje zwrotne o odpowiedziach udzielonych przez zainteresowane strony w ramach konsultacji, rozróżniając uwagi różnych kategorii zainteresowanych stron. Ponadto ocena skutków powinna być publikowana natychmiast po jej ukończeniu, aby umożliwić zainteresowanym stronom - zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości z dnia 4 września 2018 r. w sprawie C-57/16 P (^1a) - sprawdzenie, czy jest wystarczająco szczegółowa i zawiera wszystkie informacje wykorzystane do sformułowania wniosków, w tym skutki społeczno-gospodarcze.

___________

(^1a) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 4 września 2018 r.,

ClientEarth przeciwko Komisji, C-57/16 P,

ECLI:EU:C:2018:660.

Poprawka 24

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 11 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(11b) Działania służące osiągnięciu celów środowiskowych i klimatycznych Unii muszą być prowadzone w powiązaniu z wdrażaniem Europejskiego filaru praw socjalnych i z nim spójne.

Poprawka 25

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 11 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11c) W ramach Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska oraz Światowego Forum OECD ds. Środowiska podkreślono, że zmiany środowiskowe mają specyficzne skutki dla każdej płci. Zróżnicowane ze względu na płeć role skutkują również zróżnicowaną podatnością kobiet i mężczyzn na skutki zmiany klimatu, które pogłębiają nierówności między kobietami i mężczyznami. W związku z tym w działaniach i celach związanych z osiągnięciem celów priorytetowych 8. EAP trzeba przyjąć perspektywę płci, w tym oceniać wpływ planowanych działań w aspekcie płci oraz skupić się na działaniach uwzględniających aspekt płci i ukierunkowanych na aspekt równości płci, by nie utrwalać nierówności między kobietami i mężczyznami. W 8. EAP dostrzeżono, że równouprawnienie mężczyzn i kobiet jest niezbędnym warunkiem zrównoważonego rozwoju i osiągnięcia najlepszych wyników w ramach stawiania czoła wyzwaniom klimatycznym i środowiskowym.

Poprawka 26

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 12

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(12) Wzmocniona współpraca z krajami partnerskimi, dobre zarządzanie środowiskiem na szczeblu globalnym oraz synergie między wewnętrznymi i zewnętrznymi unijnymi strategiami politycznymi mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia unijnych celów środowiskowych i klimatycznych.

(12) Wzmocniona współpraca i zielona dyplomacja w stosunkach z krajami trzecimi, w tym z krajami rozwijającymi się, oraz wspieranie dobrego zarządzania środowiskiem na szczeblu globalnym, w tym sprzyjanie dostępowi do informacji, udziałowi obywateli w podejmowaniu decyzji i dostępowi do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju oraz unijnych celów środowiskowych i klimatycznych. Zasadnicze znaczenie ma również zapewnienie synergii i spójności między wszystkimi wewnętrznymi i zewnętrznymi politykami Unii, w tym polityką handlową i umowami handlowymi, a także przestrzeganie spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Poprawka 27

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 13

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13) Komisja Europejska powinna ocenić postępy w osiąganiu celów priorytetowych 8. EAP przez Unię i państwa członkowskie w kontekście przejścia w kierunku bardziej zrównoważonego rozwoju, lepszego dobrostanu i większej odporności. Jest to zgodne z postulatami Rady ⁽²⁷⁾ i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego ⁽²⁸⁾ dotyczącymi pomiaru wyników gospodarczych i postępów społecznych nie tylko w oparciu o PKB oraz przejścia do stosowania dobrobytu jako drogowskazu działań politycznych, które popiera również OECD ⁽²⁹⁾.

(13) Komisja Europejska powinna ocenić postępy w osiąganiu celów priorytetowych 8. EAP przez Unię i państwa członkowskie w kontekście sprawiedliwej transformacji sprzyjającej włączeniu społecznemu zmierzającej ku zrównoważoności, dobrostanowi i odporności z uwzględnieniem ograniczeń planety. Jest to zgodne z postulatami Rady ⁽²⁷⁾ i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego ⁽²⁸⁾ dotyczącymi pomiaru wyników gospodarczych i postępów społecznych nie tylko w oparciu o PKB oraz przejścia do stosowania dobrobytu jako drogowskazu działań politycznych, które popiera również OECD ⁽²⁹⁾.

^{_________________}

(27) Zob. na przykład https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10414-2019-INIT/pl/pdf.

⁽²⁸⁾ https://www.eesc.europa.eu/en/our-work/opinions-informationreports/opinions/reflection-paper-towards-sustainable-europe-2030.

⁽²⁹⁾ Zob. na przykład ramy OECD dotyczące dobrobytu, ramy OECD dotyczące działań politycznych na rzecz wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, inicjatywa "Lepsze życie" i inicjatywa "Nowe podejścia do wyzwań gospodarczych".

^{______________}

(27) Zob. na przykład https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10414-2019-INIT/pl/pdf.

⁽²⁸⁾ https://www.eesc.europa.eu/en/our-work/opinions-informationreports/opinions/reflection-paper-towards-sustainable-europe-2030.

Poprawka 28

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 14

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(14) Ocena postępów na drodze do osiągnięcia celów priorytetowych 8. EAP powinna odzwierciedlać najnowsze zmiany dotyczące dostępności i istotności danych i wskaźników. Powinna być spójna i bez uszczerbku dla narzędzi monitorowania i zarządzania obejmujących bardziej szczegółowe aspekty polityki w zakresie środowiska i klimatu, takie jak w szczególności rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 1999/2018 ⁽³⁰⁾, przegląd wdrażania polityki ochrony środowiska lub narzędzia monitorowania związane z gospodarką o obiegu zamkniętym, zerowym poziomem emisji, różnorodnością biologiczną, polityką dotyczącą powietrza, wody, gleby, odpadów lub każdą inną strategią polityczną dotyczącą środowiska. Wraz z innymi narzędziami stosowanymi w ramach europejskiego semestru, monitorowaniu celów zrównoważonego rozwoju przez Eurostat oraz w sprawozdaniu Komisji dotyczącym prognozy strategicznej ⁽³¹⁾ stanowiłaby część spójnego wzajemnie powiązanego zestawu narzędzi monitorowania i zarządzania.

^__________

(30) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)

2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1 -77.

⁽³¹⁾ COM(2020)0493.

(14) Ocena postępów na drodze do osiągnięcia celów priorytetowych 8. EAP powinna odzwierciedlać najnowsze zmiany w dostępności i istotności danych i wskaźników oraz powinna opierać się na metodyce "odległości do celu", która będzie solidnie opracowana, wszechstronna i przejrzysta. Powinna być spójna i bez uszczerbku dla narzędzi monitorowania i zarządzania obejmujących bardziej szczegółowe aspekty polityki w zakresie środowiska i klimatu, takie jak w szczególności rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 ⁽³⁰⁾, przegląd wdrażania polityki ochrony środowiska lub narzędzia monitorowania związane z nietoksyczną gospodarką o obiegu zamkniętym, zerowym poziomem emisji, różnorodnością biologiczną, polityką dotyczącą powietrza, wody, gleby, odpadów lub każdą inną strategią polityczną dotyczącą środowiska i przemysłu. Wraz z narzędziami stosowanymi w ramach europejskiego semestru, w monitorowaniu celów zrównoważonego rozwoju przez Eurostat oraz w sprawozdaniu Komisji dotyczącym prognozy strategicznej ⁽³¹⁾ ocena postępów w osiąganiu celów priorytetowych 8. EAP powinna stanowić część obszerniejszego, spójnego i wzajemnie powiązanego zestawu narzędzi monitorowania i zarządzania, obejmującego nie tylko czynniki środowiskowe, lecz także społeczne i gospodarcze.

^____________

(30) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1).

⁽³¹⁾ COM(2020)0493.

Poprawka 29

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 14 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(14a) Z uwagi na cele priorytetowe 8. EAP, a zwłaszcza na jego długoterminowy cel priorytetowy, ważny jest dalszy rozwój bazy wiedzy naukowej o ograniczeniach planety i śladzie środowiskowym, w tym doskonalenie i tworzenie nowych zestawów odnośnych wskaźników.

Poprawka 30

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 15

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(15) Komisja wraz z EEA i innymi właściwymi agencjami powinna mieć dostęp do danych i wskaźników przekazywanych przez państwa członkowskie i wykorzystywać je ponownie zgodnie z obowiązującymi unijnymi aktami prawnymi. Ponadto należy korzystać z innych źródeł danych, w tym danych satelitarnych i przetworzonych informacji z unijnego programu obserwacji i monitorowania Ziemi (Copernicus), europejskiego systemu informacji o pożarach lasów i europejskiego systemu informowania o powodziach, lub platform danych takich jak europejska sieć informacji i obserwacji środowiska morskiego lub Platforma Informacyjna Monitorowania Stanu Chemicznego. Stosowanie nowoczesnych narzędzi cyfrowych oraz sztucznej inteligencji umożliwia zarządzanie danymi i ich analizowanie w skuteczny sposób, ograniczając tym samym obciążenie administracyjne przy jednoczesnej poprawie terminowości i jakości.

(15) Do monitorowania postępów w osiąganiu celów priorytetowych 8. EAP potrzebne są solidne i miarodajne dane i wskaźniki. Komisja wraz z EEA i innymi właściwymi agencjami powinna mieć dostęp do danych i wskaźników przekazywanych przez państwa członkowskie, ponownie je wykorzystywać i opierać się na nich zgodnie z obowiązującymi unijnymi aktami prawnymi. Ponadto należy korzystać z innych źródeł danych, w tym danych satelitarnych i przetworzonych informacji z unijnego programu obserwacji i monitorowania Ziemi (Copernicus), europejskiego systemu informacji o pożarach lasów, europejskiego systemu informacji o różnorodności biologicznej, systemu identyfikacji działek rolnych i europejskiego systemu informowania o powodziach, lub platform danych takich jak europejska sieć informacji i obserwacji środowiska morskiego lub Platforma Informacyjna Monitorowania Stanu Chemicznego. Stosowanie nowoczesnych narzędzi cyfrowych oraz sztucznej inteligencji umożliwia zarządzanie danymi i ich analizowanie w skuteczny sposób, ograniczając tym samym obciążenie administracyjne przy jednoczesnej poprawie terminowości i jakości.

Poprawka 31

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 17

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17) W celu osiągnięcia celów priorytetowych 8. EAP EEA i ECHA powinny posiadać odpowiednie zdolności i wystarczające zasoby, aby zapewnić bezpieczną, dostępną i przejrzystą wiedzę oraz bazę dowodów w celu wsparcia realizacji strategicznych priorytetów Europejskiego Zielonego Ładu oraz oceny postępów osiągniętych w ramach programu. W stosownych przypadkach inne organy i agencje również powinny być angażowane w realizację tych strategicznych priorytetów i w ocenę postępów w ramach 8. EAP oraz wnosić wkład w te prace.

Poprawka 32

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 17 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17a) Aby ocenić postępy we wdrażaniu 8. EAP i zapewnić informacje na potrzeby ustalenia priorytetów przyszłej Komisji, do dnia 31 marca 2024 r. Komisja powinna przeprowadzić śródokresową ocenę 8. EAP. W świetle postępów przedstawionych w ocenie śródokresowej Komisja mianowana po wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2024 r. powinna po pierwszych stu dniach swojej kadencji przedstawić sprawozdanie, w którym określi priorytety w zakresie środowiska i klimatu, w odniesieniu do których zamierza podjąć działania w trakcie kadencji, oraz wskaże, w jaki sposób działania te mają zapewnić całkowite osiągnięcie celów priorytetowych 8. EAP.

Poprawka 33

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 18

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(18) Aby uwzględnić zmieniające się cele polityczne oraz osiągnięte postępy, Komisja powinna ocenić 8. EAP w 2029 r.

(18) Aby uwzględnić zmieniające się cele polityczne oraz osiągnięte postępy, Komisja powinna ocenić 8. EAP w 2029 r. Komisja powinna przedłożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające ustalenia z tej oceny, któremu w stosownym przypadku będzie towarzyszył wniosek ustawodawczy dotyczący następnego unijnego programu działań w zakresie środowiska. Taki wniosek ustawodawczy należy przedstawić się w odpowiednim terminie umożliwiającym uniknięcie luki między 8. EAP a 9. EAP.

Poprawka 34

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 18 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(18a) Zgodnie z art. 191 TFUE polityka Unii w dziedzinie środowiska stawia sobie za cel wysoki poziom ochrony, z uwzględnieniem różnorodności sytuacji w różnych regionach Unii, i opiera się na zasadzie ostrożności oraz na zasadach działania zapobiegawczego, naprawiania szkody w pierwszym rzędzie u źródła i na zasadzie "zanieczyszczający płaci".

Poprawka 35

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 1 - ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. W niniejszej decyzji określono ogólny unijny program działań w zakresie środowiska na okres do dnia 31 grudnia 2030 r. ("8. EAP"). Ustanawia się w niej cele priorytetowe, określa warunki podstawowe ich osiągnięcia oraz wskazuje ramy umożliwiające zmierzenie, czy Unia i jej państwa członkowskie są na dobrej drodze do osiągnięcia tych celów priorytetowych.

1. W niniejszej decyzji określa się ogólny unijny program działań w zakresie środowiska na okres do dnia 31 grudnia 2030 r. ("8. unijny program działań w zakresie środowiska" lub "8. EAP"). Określa się w niej cele priorytetowe, podaje się warunki podstawowe oraz działania niezbędne do osiągnięcia tych warunków podstawowych. Ustanawia się w niej ramy monitorowania umożliwiające zmierzenie i ocenę postępów Unii i jej państw członkowskich w dążeniu do osiągnięcia tych celów priorytetowych. Ustanawia się w niej również mechanizm zarządzania w celu zapewnienia całkowitej realizacji celów priorytetowych.

Poprawka 36

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 1 - ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. 8. EAP ma na celu przyspieszenie przejścia na neutralną

dla klimatu, zasobooszczędną, czystą gospodarkę o obiegu zamkniętym w sposób sprawiedliwy i sprzyjający włączeniu społecznemu, oraz potwierdza cele środowiskowe i klimatyczne Europejskiego Zielonego Ładu i określonych w nim inicjatyw.

2. 8. EAP ma na celu przyspieszenie przejścia na neutralną

dla klimatu, zrównoważoną, nietoksyczną, zasobooszczędną, opartą na energii ze źródeł odnawialnych, odporną i konkurencyjną gospodarkę o obiegu zamkniętym w sposób sprawiedliwy i sprzyjający włączeniu społecznemu, a także ochronę, przywrócenie i poprawę jakości środowiska, w tym powietrza, wody i gleby, oraz ochronę i przywrócenie poprzedniego stanu różnorodności biologicznej i ekosystemów. Opiera się on na celach środowiskowych i klimatycznych Europejskiego Zielonego Ładu i określonych w nim inicjatyw oraz wspiera ich osiągnięcie.

Poprawka 37

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 1 - ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. 8. EAP stanowi podstawę osiągnięcia celów środowiskowych i klimatycznych określonych w oenzetowskiej agendzie 2030 i jej celach zrównoważonego rozwoju, a jego ramy monitorowania stanowią część związaną ze środowiskiem i klimatem unijnych starań na rzecz mierzenia postępów na drodze do bardziej zrównoważonego charakteru, w tym neutralności klimatycznej i zasobooszczędności, dobrobytu i odporności.

3. 8. EAP stanowi podstawę osiągnięcia celów środowiskowych i klimatycznych określonych w oenzetowskiej agendzie 2030 i jej celach zrównoważonego rozwoju oraz celów zapisanych w wielostronnych umowach środowiskowych i klimatycznych, a jego ramy monitorowania przyczyniają się do związanych ze środowiskiem i klimatem unijnych starań na rzecz mierzenia postępów na drodze ku zrównoważoności, dobrostanowi i odporności.

Poprawka 38

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 - ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Długoterminowy cel priorytetowy 8. EAP na 2050 r. dotyczy zapewnienia, by obywatele cieszyli się dobrą jakością życia z uwzględnieniem ograniczeń planety w gospodarce regeneracyjnej, w której nic się nie marnuje, nie produkuje się emisji gazów cieplarnianych netto, a wzrost gospodarczy jest niezależny od wykorzystania zasobów naturalnych i degradacji środowiska. Zdrowe środowisko sprzyja dobrostanowi obywateli, rozwojowi różnorodności biologicznej i ochronie, odbudowie i docenieniu kapitału naturalnego w sposób, którzy wzmacnia odporność na zmianę klimatu i inne zagrożenia dla środowiska. Unia ustala tempo zapewnienia dobrostanu obecnych i przyszłych pokoleń na całym świecie.

1. Długoterminowym celem priorytetowym 8. EAP jest zadbanie o to, by możliwie jak najszybciej, a najpóźniej do 2050 r. ludzie cieszyli się dobrą jakością życia z uwzględnieniem ograniczeń planety w obrębie zrównoważonej gospodarki dobrobytu, w której nic się nie marnuje, wzrost ma charakter regeneracyjny, zostanie osiągnięta neutralność klimatyczna, a nierówności zostaną zniwelowane do minimum. Zdrowe środowisko sprzyja dobrostanowi i zdrowiu wszystkich ludzi, różnorodność biologiczna i ekosystemy rozkwitają, przyroda jest pod ochroną i odradza się, co prowadzi do większej odporności na zmianę klimatu, klęski żywiołowe i inne zagrożenia środowiskowe. Unia ustala tempo zapewnienia dobrostanu obecnych i przyszłych pokoleń na całym świecie zgodnie z zasadą odpowiedzialności międzypokoleniowej.

Poprawka 39

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 - ustęp 2 - wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. 8. EAP ma następuje sześć tematycznych celów priorytetowych:	2.8. EAP ma sześć wzajemnie powiązanych tematycznych celów priorytetowych, które mają zostać osiągnięte najpóźniej do 2030 r.:

Poprawka 40

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 - ustęp 2 - litera a

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
a) nieodwracalne i stopniowe ograniczenie emisji gazów cieplarnianych oraz wzmocnienie ich pochłaniania przez naturalne i inne pochłaniacze w Unii w celu osiągnięcia celu redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. oraz osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r., jak określono w rozporządzeniu (UE) .../... (32);	a) szybkie i przewidywalne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych oraz jednoczesne wzmocnienie ich pochłaniania przez naturalne pochłaniacze w Unii, aby osiągnąć cel redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 r., jak określono w rozporządzeniu (UE) 2021/. ⁽³²⁾, zgodnie z jego celami środowiskowymi i klimatycznymi, dbając o sprawiedliwą transformację, która nikogo nie pozostawia samemu sobie;
_______________ (³²) COM(2020)0080.
	________________ (³²) COM(2020)0080.

Poprawka 41

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 - ustęp 2 - litera b

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
b) stałe postępy w zakresie wzmacniania zdolności przystosowawczych, zwiększenia odporności i ograniczenia wrażliwości na zmianę klimatu;	b) stałe postępy we wzmacnianiu i w uwzględnianiu zdolności przystosowawczych, w tym na podstawie podejścia ekosystemowego, zwiększaniu odporności oraz dostosowywaniu i ograniczaniu podatności środowiska, społeczeństwa i sektorów gospodarki na zmianę klimatu, a jednocześnie skuteczniejsze zapobieganie klęskom żywiołowym i zwiększanie gotowości na nie;

Poprawka 42

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 - ustęp 2 - litera c

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
c) dążenie do modelu regeneracyjnego wzrostu, który daje planecie więcej niż sam bierze, oddzielenia wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów i degradacji środowiska oraz przyspieszenie przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym;	c) dążenie do zrównoważonej gospodarki dobrobytu, która daje planecie więcej niż sama bierze oraz zapewnienie przejścia na nietoksyczną gospodarkę o obiegu zamkniętym, w ramach której wzrost ma charakter regeneracyjny, a zasoby są efektywnie wykorzystywane zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami;

Poprawka 43

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 - ustęp 2 - litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d) dążenie do osiągnięcia zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń na rzecz nietoksycznego środowiska, w tym powietrza, wody i gleby, oraz ochrony zdrowia i dobrostanu obywateli przed zagrożeniami i skutkami związanymi ze środowiskiem;

d) dążenie do osiągnięcia zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń, aby uzyskać nietoksyczne środowisko, w tym powietrze, wodę, glebę, również w odniesieniu do zanieczyszczenia świetlnego i zanieczyszczenia hałasem, oraz ochrona zdrowia i dobrostanu ludzi, zwierząt i ekosystemów przed zagrożeniami i skutkami związanymi ze środowiskiem, w tym poprzez stosowanie i wspieranie podejścia "Jedno zdrowie";

Poprawka 44

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 - ustęp 2 - litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e) ochrona, zachowanie i przywrócenie różnorodności biologicznej oraz wzmocnienie kapitału naturalnego, zwłaszcza powietrza, wody, gleby oraz ekosystemów leśnych, słodkowodnych, podmokłych i morskich.

e) ochrona, zachowanie i przywrócenie różnorodności biologicznej, w tym poprzez powstrzymanie i odwrócenie jej utraty zarówno na obszarach chronionych, jak i poza nimi, oraz poprawa stanu środowiska, w szczególności powietrza, wody i gleby, a także przeciwdziałanie degradacji ekosystemów morskich i lądowych, w szczególności poprzez osiągnięcie celów określonych w unijnej strategii ochrony różnorodności biologicznej na 2030 r. oraz w odnośnych przepisach unijnych;

Poprawka 45

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 - ustęp 2 - litera f

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f) promowanie zrównoważenia środowiskowego i ograniczenie największych presji środowiskowych i klimatycznych związanych z produkcją i konsumpcją, w szczególności w obszarze energii, rozwoju przemysłu, budownictwa i infrastruktury, mobilności i systemu żywnościowego.

f) zapewnienie zrównoważenia środowiskowego i znaczne ograniczenie największych presji środowiskowych i klimatycznych związanych ze śladem węglowym unijnej produkcji i konsumpcji, w tym z globalnym wylesianiem powodowanym przez Unię, w szczególności w obszarze energii, rozwoju przemysłu, budownictwa i infrastruktury, mobilności, turystyki, handlu międzynarodowego i łańcuchów żywnościowych, w tym rolnictwa, rybołówstwa i akwakultury, przy jednoczesnej internalizacji czynników zewnętrznych związanych z klimatem środowiskiem;

Poprawka 46

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 - ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2a. Tematyczne cele priorytetowe określone w ust. 2 rozumie się jako obejmujące cele i działania przewidziane w strategiach i inicjatywach Europejskiego Zielonego Ładu oraz cele określone w przepisach Unii, które przyczyniają się do osiągnięcia tych celów priorytetowych. Te cele i działania należy uwzględnić przy opracowywaniu ram monitorowania służących do oceny postępów w realizacji celów priorytetowych 8. EAP.

Poprawka 47

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Warunki podstawowe osiągnięcia celów priorytetowych tego programu	Warunki podstawowe osiągnięcia celów priorytetowych tego programu oraz działania niezbędne do uzyskania takich warunków podstawowych

Poprawka 48

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a) zapewnienie skutecznego i efektywnego wdrażania unijnych przepisów w dziedzinie środowiska i klimatu oraz dążenie do doskonałości w zakresie efektywności środowiskowej na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym, w tym dzięki zapewnieniu odpowiednich zdolności administracyjnych i zdolności zagwarantowania spójności określonych w regularnym przeglądzie wdrażania polityki ochrony środowiska, a także zintensyfikowaniu działań ukierunkowanych na przestępstwa przeciwko środowisku,

a) zapewnienie skutecznego, szybkiego i pełnego wdrożenia unijnych przepisów w dziedzinie środowiska i klimatu oraz dążenie do doskonałości w zakresie efektywności środowiskowej na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym, w tym dzięki zapewnieniu dodatkowych i dostatecznych zdolności administracyjnych i zdolności zagwarantowania spójności określonych w regularnym przeglądzie wdrażania polityki ochrony środowiska;

Poprawka 49

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	aa) udoskonalenie wytycznych i zaleceń, ustanowienie skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar, w tym grzywien, w celu zmniejszenia ryzyka nieprzestrzegania prawa ochrony środowiska, w tym nielegalnego handlu dziką fauną i florą, przestępstw w zakresie postępowania z odpadami i nielegalnego pozyskiwania drewna, zintensyfikowanie działań w ramach odpowiedzialności za szkody w środowisku oraz reakcji na nieprzestrzeganie tego prawa, wzmocnienie współpracy organów ścigania i wymiarów sprawiedliwości oraz egzekwowania prawa w odniesieniu do przestępstw przeciwko środowisku określonych w odnośnych przepisach Unii takich jak dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/99/WE (^1a) oraz w przepisach wchodzących w zakres Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej i Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji;
	_________________ (^1a) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/99/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne (Dz.U. L 328 z 6.12.2008, s. 28).

Poprawka 50

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera a b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

ab) priorytetowe egzekwowanie unijnego prawa ochrony środowiska tam, gdzie jego wdrożenie jest niewystarczające, wraz z niezwłocznymi i systematycznymi działaniami następczymi w odniesieniu do postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, w tym dzięki zadbaniu o to, aby zarówno na szczeblu Unii, jak i na szczeblu państw członkowskich były przeznaczane na ten cel wystarczające zasoby finansowe i ludzkie;

Poprawka 51

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera b - tiret 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

- włączeniu celów priorytetowych określonych w art. 2 do wszystkich odpowiednich strategii, inicjatyw ustawodawczych i pozaustawodawczych, programów, inwestycji i projektów na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym w taki sposób, aby ani one, ani ich wdrażanie nie szkodziło żadnemu z celów priorytetowych określonych w art. 2;

- włączeniu celów priorytetowych określonych w art. 2 oraz celów zrównoważonego rozwoju do wszystkich odpowiednich strategii, inicjatyw ustawodawczych i pozaustawodawczych, programów, inwestycji i projektów na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym oraz do odpowiednich umów międzynarodowych zawieranych przez Unię, aby zagwarantować, że te strategie, inicjatywy ustawodawcze i pozaustawodawcze, programy, inwestycje, projekty i umowy oraz ich wdrażanie przyczynią się, w stosownych przypadkach, do realizacji celów priorytetowych określonych w art. 2 ust. 1 i 2 oraz nie wyrządzą żadnej szkody, w tym zgodnie z art. 17 rozporządzenia w sprawie systematyki;

Poprawka 52

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera b - tiret 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

- zwróceniu szczególnej uwagi na synergie i potencjalne kompromisy między celami gospodarczymi, środowiskowymi i społecznymi, aby zapewnić zaspokojenie żywieniowych i mieszkaniowych potrzeb obywateli oraz potrzeb związanych z mobilnością w zrównoważony sposób, który nie pozostawia nikogo w tyle;

- systematycznej i kompleksowej ocenie synergii i potencjalnych kompromisów między celami środowiskowymi, społecznymi i gospodarczymi dla wszystkich inicjatyw, aby zapewnić obywatelom dobrobyt, a w szczególności zaspokojenie ich praw i potrzeb w zakresie zdrowego środowiska, dostępu, po przystępnych cenach, do wysokiej jakości wody, żywności, mieszkań, energii, opieki zdrowotnej oraz mobilności w zrównoważony sposób, który nie pozostawia nikogo w tyle;

Poprawka 53

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera b - tiret 3 a (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	- przyjęciu podejścia "zrównoważony rozwój przede wszystkim" w wytycznych i narzędziach służących lepszemu stanowieniu prawa, w tym poprzez włączenie i wdrożenie zasady "nie czyń poważnych szkód", o której mowa w art. 17 rozporządzenia w sprawie systematyki,

Poprawka 54

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera b - tiret 3 b (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	- zapewnieniu spójności działań i polityk Unii, w tym prawodawstwa sektorowego, działań zewnętrznych Unii, budżetu Unii oraz planów krajowych lub regionalnych dotyczących wdrożenia prawodawstwa unijnego przedłożonych Komisji przez państwa członkowskie, z celami priorytetowymi określonymi w art. 2 ust. 1 i 2,

Poprawka 55

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera b - tiret 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

- regularnej ocenie istniejących strategii politycznych i przygotowywaniu ocen skutków nowych inicjatyw, które opierają się na szeroko zakrojonych konsultacjach zgodnie z procedurami, które są zrozumiałe, sprzyjające włączeniu społecznemu, uzasadnione i proste do wdrożenia i które należycie uwzględniają prognozowane skutki dla środowiska i klimatu;

- regularnej ocenie istniejących strategii politycznych i przygotowywaniu kompleksowych ocen skutków nowych inicjatyw, które opierają się na szeroko zakrojonych i przejrzystych konsultacjach zgodnie z procedurami, które są zrozumiałe, sprzyjające włączeniu społecznemu, uzasadnione i proste do wdrożenia i które uwzględniają pełny zakres natychmiastowych i długoterminowych skutków dla środowiska i klimatu, w tym łączne skutki, a także koszty podjęcia działań i koszty braku działania;

Poprawka 56

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c) skuteczne włączenie zrównoważenia środowiskowego i klimatycznego do europejskiego semestru zarządzania gospodarczego, w tym do krajowych programów reform i krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności;

c) skuteczne włączenie celów zrównoważonego rozwoju, a także celów klimatycznych, środowiskowych (w tym w zakresie różnorodności) i społecznych do europejskiego semestru zarządzania gospodarczego, bez uszczerbku dla jego pierwotnego celu, w tym do zaleceń dla poszczególnych krajów, krajowych programów reform i krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, aby zapewnić państwom członkowskim analizę i dodatkowe wskaźniki;

Poprawka 57

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera c a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

ca) ustanowienie nadrzędnych unijnych ram pomiaru i określania postępów na drodze do zrównoważonej gospodarki dobrobytu, które będą zgodne z celami zrównoważonego rozwoju, porozumieniem paryskim i Konwencją ONZ o różnorodności biologicznej, bez uszczerbku dla europejskiego semestru, i które pomogą ukierunkowywać rozwój i koordynację nowych i istniejących polityk i inicjatyw, a jednocześnie włączą przejście na zrównoważoną gospodarkę dobrobytu, w której wzrost ma charakter regeneracyjny, do priorytetów politycznych Unii i rocznego programowania, a także do wytycznych i narzędzi służących lepszemu stanowieniu prawa;

Poprawka 58

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d) uruchomienie zrównoważonych inwestycji ze źródeł publicznych i prywatnych, w tym funduszy i instrumentów dostępnych w ramach budżetu Unii, za pośrednictwem Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz na szczeblu krajowym;

d) uruchomienie i zapewnienie wystarczających zrównoważonych inwestycji ze źródeł publicznych i prywatnych, w tym funduszy i instrumentów dostępnych w ramach budżetu Unii, za pośrednictwem Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz na szczeblu krajowym, zgodnych z unijną strategią zrównoważonego finansowania, w tym ze środkami określonymi w rozporządzeniu w sprawie systematyki i określoną w nim zasadą "nie czyń poważnych szkód", z uwzględnieniem potencjału tych środków w zakresie tworzenia miejsc pracy, zagwarantowania długoterminowej konkurencyjności Unii i zwiększenia odporności gospodarki i społeczeństwa Unii;

Poprawka 59

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e) wycofanie dotacji o skutkach szkodliwych dla środowiska na szczeblu unijnym i krajowym, jak najlepsze wykorzystanie instrumentów rynkowych i narzędzi ekologicznego planowania budżetu, w tym wymaganych w celu zapewnienia sprawiedliwej społecznie transformacji, oraz wspieranie przedsiębiorstw i innych zainteresowanych stron w pracach nad normalizacją praktyk w zakresie rozliczania kapitału naturalnego;

e) wycofanie wszystkich bezpośrednich i pośrednich dotacji dla paliw kopalnych na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym bezzwłocznie i najpóźniej do 2025 r.;

Poprawka 60

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera e a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ea) wycofanie wszystkich bezpośrednich i pośrednich dotacji szkodliwych dla środowiska innych niż dotacje dla paliw kopalnych na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym bezzwłocznie i najpóźniej do 2027 r.;

Poprawka 61

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera e b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

eb) jak najlepsze wykorzystywanie opodatkowania środowiskowego i instrumentów rynkowych, a także narzędzi ekologicznego planowania budżetu i finansowania oraz zachęt korzystnych dla środowiska, w tym tych wymaganych w celu zapewnienia sprawiedliwej społecznie transformacji, oraz wspieranie przedsiębiorstw i innych zainteresowanych stron w stosowaniu znormalizowanych praktyk rozliczania kapitału naturalnego, pod warunkiem, że nie zastąpi to celów i środków mających zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych lub chronić różnorodność biologiczną;

Poprawka 62

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera e c (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

ec) inwestowanie w ochronę i odbudowę różnorodności biologicznej zgodnie z minimalnymi rocznymi celami wydatków uzgodnionymi w WRF na lata 2021-2027 (7,5 % w 2024 r. i 10 % w 2026 i 2027 r.), z zamiarem stopniowego zwiększania tych celów w kolejnych WRF oraz zgodnie z celami finansowania określonymi w unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 r., monitorowanymi za pomocą solidnej, przejrzystej i kompleksowej metodyki uwzględniającej unijne kryteria systematyki;

Poprawka 63

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera e d (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ed) zapewnienie skutecznego uwzględniania kwestii klimatu i różnorodności biologicznej oraz weryfikacji budżetów unijnych i krajowych pod względem wpływu na klimat i różnorodność biologiczną, a także zapewnienie spójności między finansowaniem na rzecz klimatu a finansowaniem na rzecz różnorodności biologicznej;

Poprawka 64

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera e e (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

ee) zadbanie o to, by działania podejmowane z myślą o osiągnięciu priorytetowych celów 8. EAP były prowadzone w sposób sprawiedliwy społecznie i inkluzywny, przyczyniając się do realizacji Europejskiego filaru praw socjalnych oraz skutecznie przeciwdziałając nierównościom społecznym i redukując te nierówności, w tym różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn, które mogą wynikać ze skutków i polityk związanych z klimatem i środowiskiem;

Poprawka 65

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera e f (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ef) uwzględnianie problematyki płci w całym 8. EAP poprzez między innymi przeprowadzanie ocen wpływu w aspekcie płci oraz działania dotyczące tego aspektu;

Poprawka 66

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f) zapewnienie, by polityki i działania w zakresie ochrony środowiska opierały się na najlepszej dostępnej wiedzy naukowej oraz wzmocnieniu bazy wiedzy na temat środowiska i jej rozpowszechnienia, w tym za pośrednictwem badań naukowych, innowacji, promowania umiejętności proekologicznych i dalszego rozwijania rachunkowości środowiskowej i ekosystemowej;

f) zapewnienie, by polityki i działania w zakresie ochrony środowiska na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym opierały się na najlepszej dostępnej wiedzy naukowej i technologiach oraz wzmocnieniu bazy wiedzy na temat środowiska, w tym wiedzy lokalnej i tubylczej, i jej rozpowszechnienia, w tym za pośrednictwem badań naukowych, innowacji, promowania umiejętności proekologicznych, szkoleń i przekwalifikowania, a także dalszego rozwijania rachunkowości środowiskowej i ekosystemowej;

Poprawka 67

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	fa) budowanie bazy wiedzy naukowej na temat zdolności różnych ekosystemów do działania jako pochłaniacze i magazyny gazów cieplarnianych;

Poprawka 68

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

fb) budowanie bazy wiedzy na temat wymogów dotyczących zmian systemowych, w tym na temat sposobów określania, pomiaru i oceny skutków m.in. punktów krytycznych, informacji zwrotnych, blokad, współzależności i barier dla fundamentalnych zmian w systemach środowiskowych i społeczno-gospodarczych, na temat sposobu przejścia z polityki silosowej i sektorowej na systemowe podejście do spójności polityki, a także na temat sposobów zapobiegania wszelkim niekorzystnym skutkom społecznym, gospodarczym i środowiskowym lub łagodzenia tych skutków;

Poprawka 69

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f c (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

fc) wypełnianie luk w odpowiednich zestawach wskaźników dotyczących m.in. zmian systemowych, ograniczeń planety, śladu środowiskowego Unii, w tym w odniesieniu do systemów produkcji i konsumpcji, zarządzania, zrównoważonego finansowania i nierówności, oraz optymalizacja tych zestawów wskaźników, a także zapewnianie porównywalności tych wskaźników na wszystkich szczeblach kształtowania polityki;

Poprawka 70

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f d (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	fd) zapewnienie pełnego udziału władz regionalnych i lokalnych we wszystkich wymiarach polityki ochrony środowiska oraz współpracy z nimi poprzez podejście oparte na współpracy i wielopoziomowym sprawowaniu rządów, a także zapewnienie społecznościom lokalnym i regionalnym wystarczających zasobów na realizację działań na miejscu;

Poprawka 71

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f e (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	fe) wzmocnienie współpracy między wszystkimi instytucjami unijnymi w zakresie polityki klimatycznej i środowiskowej, w tym między Komisją Europejską a Komitetem Regionów w ramach Technicznej Platformy Współpracy w zakresie Środowiska, a także zbadanie sposobów usprawnienia dialogu i gromadzenia informacji;

Poprawka 72

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f f (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ff) pełne poszanowanie zasady ostrożności, a także zasady podejmowania działań zapobiegawczych, zasady naprawiania szkody w pierwszym rzędzie u źródła oraz zasady "zanieczyszczający płaci", zgodnie z art. 191 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, a także dbanie o stosowanie tych zasad;

Poprawka 73

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f g (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	fg) przeciwdziałanie degradacji gleby i ustanowienie ogólnou- nijnych ram prawnych dotyczących ochrony i zrównoważonego użytkowania gleby, obejmujących zharmonizowane wskaźniki oraz metodykę monitorowania i sprawozdawczości;

Poprawka 74

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f h (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

fh) przekształcenie systemu żywnościowego, w tym za pośrednictwem wspólnej polityki rolnej, w celu dostosowania go do priorytetowych celów 8. EAP, tak aby przyczyniał się m.in. do ochrony i przywracania różnorodności biologicznej w Unii i poza nią, minimalizował użycie środków chemicznych, antybiotyków i materiałów opartych na paliwach kopalnych, jak również zapewniał wysoki poziom dobrostanu zwierząt, przy jednoczesnym zapewnieniu sprawiedliwej transformacji zainteresowanym stronom;

Poprawka 75

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f i (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	fi) promowanie globalnego wycofywania pestycydów, które nie zostały zatwierdzone w Unii, oraz zobowiązanie do zadbania o to, aby pestycydy, które nie zostały zatwierdzone do stosowania w Unii, nie były wywożone poza Unię, tak by zapewnić równe warunki działania oraz spójność między polityką wewnętrzną i zewnętrzną Unii;

Poprawka 76

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera f j (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

fj) szybkie zastąpienie substancji wzbudzających szczególnie duże obawy i innych niebezpiecznych substancji chemicznych, w tym substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego, trwałych substancji chemicznych, substancji o działaniu neurotoksycznym i substancji immunotoksycznych, jak również rozwiązanie problemu połączonego oddziaływania chemikaliów, nanoform substancji i narażenia na niebezpieczne substancje chemiczne pochodzące z produktów, ocenę ich wpływu na zdrowie i środowisko, w tym klimat i różnorodność biologiczną, a zarazem promowanie szerszego stosowania i przystępności cenowej bezpiecznych alternatyw oraz intensyfikacja i koordynacja wysiłków na rzecz promowania rozwoju i walidacji metod alternatywnych dla badań na zwierzętach;

Poprawka 77

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera g

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

g) wykorzystanie potencjału technologii cyfrowych i technologii danych w celu wsparcia polityki w zakresie ochrony środowiska przy jednoczesnym zminimalizowaniu ich śladu środowiskowego;

g) wykorzystanie potencjału technologii cyfrowych i technologii danych w celu wsparcia polityki w zakresie ochrony środowiska poprzez m.in. dostarczanie w czasie rzeczywistym danych i informacji o stanie ekosystemów, a zarazem zwiększenie wysiłków w celu minimalizacji śladu środowiskowego tych technologii, a także zapewnienie przejrzystości i publicznej dostępności danych i informacji;

Poprawka 78

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera g a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ga) całościowe uznanie powiązań między zdrowiem ludzi, zdrowiem zwierząt i środowiskiem poprzez pełne włączenie podejścia "Jedno zdrowie" w kształtowanie polityki;

Poprawka 79

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera g b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	gb) uznanie prawa do zdrowego środowiska w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i promowanie podobnego prawa na arenie międzynarodowej;

Poprawka 80

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera h

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
h) pełne wykorzystanie rozwiązań opartych na zasobach przyrody i innowacji społecznych;	h) pełne wykorzystanie podejść ekosystemowych i zielonej infrastruktury, w tym rozwiązań opartych na zasobach przyrody, a zarazem:

Poprawka 81

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera h - tiret 1 (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	- maksymalizacja połączeń między ekosystemami i korzyści z odbudowy oraz wykorzystanie synergii między ochroną różnorodności biologicznej a łagodzeniem zmiany klimatu i przystosowywaniem się do niej,

Poprawka 82

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera h - tiret 2 (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

- zadbanie o to, aby ich wdrożenie przyczyniało się do poprawy usług ekosystemowych i funkcji ekosystemu, nie zagrażało różnorodności biologicznej i integralności ekosystemu, nie zastępowało ani nie podważało środków podjętych w celu ochrony różnorodności biologicznej lub szybkiego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w Unii, nie naruszało zasady ostrożności, przynosiło wyraźne korzyści społeczne oraz zapewniało pełne zaangażowanie i pełną zgodę zainteresowanych ludów tubylczych i społeczności lokalnych,

Poprawka 83

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera h - tiret 3 (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	- dalszy rozwój metod monitorowania, narzędzi oceny i mierzalnych wskaźników dla rozwiązań opartych na zasobach przyrody, a także opracowanie wykazu wyłączonych działań,

Poprawka 84

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera h - tiret 4 (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

- zadbanie o to, aby w przypadkach, w których rozwiązania oparte na zasobach przyrody są finansowane z mechanizmów kompensacji różnorodności biologicznej, mechanizmy te były odpowiednio wdrażane, monitorowane, oceniane i egzekwowane, a także by w pełni uwzględniały bezpośrednie, pośrednie i kumulatywne skutki, zarówno pod względem geograficznym, jak i czasowym, przy jednoczesnym ścisłym przestrzeganiu hierarchii łagodzenia, przewidującej między innymi, że kompensacje różnorodności biologicznej mogą być stosowane jedynie jako środek ostateczny,

Poprawka 85

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera h - tiret 5 (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	- zadbanie o to, aby w przypadkach, w których mechanizmy kompensacji różnorodności biologicznej są wykorzystywane do finansowania rozwiązań opartych na zasobach przyrody, informacje o tych mechanizmach były publicznie dostępne w internecie,

Poprawka 86

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera h - tiret 6 (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	- pełne wykorzystanie innowacji społecznych i działań kierowanych przez społeczność w celu umożliwienia jednostkom, społecznościom i MŚP podejmowania działań na rzecz osiągnięcia priorytetowych celów 8. EAP;

Poprawka 87

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera i

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
i) skuteczne stosowanie wysokich standardów dotyczących przejrzystości, udziału społeczeństwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości zgodnie z Konwencją o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska ("konwencja z Aarhus") ⁽³⁵⁾;	i) skuteczne stosowanie wysokich standardów dotyczących przejrzystości, udziału społeczeństwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości zgodnie z Konwencją o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska ("konwencja z Aarhus") ⁽³⁵⁾ zarówno na szczeblu Unii, jak i państw członkowskich;
^{_____________} (35) https://www.unece.org/fileadmin/DAM/env/pp/documents/cep43e.pdf.
	^{______________} (35) https://www.unece.org/fileadmin/DAM/env/pp/documents/cep43e.pdf.

Poprawka 88

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera j a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ja) promowanie działań komunikacyjnych na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym, mających na celu podnoszenie świadomości na temat znaczenia celów priorytetowych 8. EAP oraz umożliwienie debaty na wszystkich szczeblach sprawowania rządów i społeczeństwa;

Poprawka 89

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera j b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

jb) znaczne zmniejszenie śladu materiałowego i śladu konsumpcyjnego w Unii w celu jak najszybszego sprowadzenia ich do poziomów respektujących ograniczenia naszej planety, między innymi poprzez wprowadzenie wiążących celów unijnych w zakresie znacznego zmniejszenia śladu materiałowego i śladu konsumpcyjnego w Unii, a także wiążących średniookresowych i długoterminowych celów w zakresie ograniczenia wykorzystania surowców pierwotnych;

Poprawka 90

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera k - tiret 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

- współpracy z krajami partnerskimi w obszarze działań na rzecz klimatu i środowiska, zachęcania ich do przyjęcia i wdrażania w tych obszarach przepisów równie ambitnych jak przepisy Unii i wspierania ich w tym działaniu oraz zapewnienia, by wszystkie produkty wprowadzane na rynek Unii spełniały w pełni odpowiednie unijne wymogi zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami Unii;

- współpracy z krajami trzecimi w obszarze działań na rzecz klimatu i środowiska, zachęcania ich do przyjęcia i wdrażania w tych obszarach przepisów co najmniej równie ambitnych jak przepisy Unii i wspierania ich w tym działaniu oraz zapewnienia, by wszystkie produkty wprowadzane na rynek Unii lub wywożone z Unii spełniały w pełni odpowiednie unijne wymogi zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami Unii;

Poprawka 91

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera k - tiret 1 a (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	- promowania zrównoważonego ładu korporacyjnego i ustanowienia obowiązkowych wymogów należytej staranności na szczeblu Unii oraz uwzględniania tych wymogów przy prowadzeniu unijnej polityki handlowej, w tym w związku z ratyfikacją umów handlowych i inwestycyjnych,

Poprawka 92

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera k - tiret 2

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
- zacieśnienia współpracy z rządami, przedsiębiorstwami i społeczeństwem obywatelskim w państwach trzecich oraz organizacjami międzynarodowymi w celu zawierania partnerstw i sojuszy na rzecz ochrony środowiska oraz promowania współpracy w zakresie ochrony środowiska w ramach G-7 i G-20;	- zacieśnienia współpracy z rządami, przedsiębiorstwami, partnerami społecznymi i społeczeństwem obywatelskim w państwach trzecich oraz organizacjami międzynarodowymi w celu zawierania partnerstw i sojuszy na rzecz ochrony środowiska oraz promowania współpracy w zakresie ochrony środowiska;

Poprawka 93

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera k - tiret 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

- usprawnienia wdrażania porozumienia paryskiego, Konwencji o różnorodności biologicznej i innych wielostronnych umów środowiskowych przez Unię i jej partnerów, w tym poprzez zwiększenie przejrzystości i odpowiedzialności w odniesieniu do postępów w wywiązywaniu się z zobowiązań zawartych w tych umowach;

- przyjęcia wiodącej roli na forach międzynarodowych, między innymi dzięki osiągnięciu przez Unię celów zrównoważonego rozwoju, a także celów określonych w porozumieniu paryskim, Konwencji o różnorodności biologicznej i innych wielostronnych umowach środowiskowych, a także zachęcania krajów trzecich do pójścia w jej ślady, w tym poprzez zwiększenie przejrzystości i odpowiedzialności w odniesieniu do postępów w wywiązywaniu się z zobowiązań zawartych w tych umowach;

Poprawka 94

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 - litera k - tiret 5

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
- zapewnienia, by pomoc finansowa Unii i państw członkowskich na rzecz państw trzecich promowała oenzetowską agendę 2030.	- zapewnienia, by pomoc finansowa Unii i państw członkowskich na rzecz państw trzecich promowała oenzetowską agendę 2030, porozumienie paryskie oraz globalne ramy Konwencji o różnorodności biologicznej ONZ na okres po 2020 r., a także by była zgodna z celami priorytetowymi 8. EAP.

Poprawka 95

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	1a. Aby spełnić warunki podstawowe określone w ust. 1, Komisja podejmuje następujące działania:
	a) do 30 czerwca 2022 r. ulepszy i poszerzy, a następnie będzie na bieżąco aktualizować swoją istniejącą publiczną bazę danych na temat decyzji w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, tak aby działania podejmowane przez państwa członkowskie i Komisję w odniesieniu do wszystkich postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w dziedzinie środowiska i klimatu można było śledzić w sposób jasny, zrozumiały i dostępny;
	b) regularnie ocenia spójność środków i polityk Unii z celami priorytetowymi określonymi w art. 2 ust. 1 i 2 oraz przeprowadza takie oceny w odniesieniu zarówno do istniejących już środków i polityk Unii, jak i ich projektów; w przypadku stwierdzenia niespójności projekty środków lub polityk są dostosowywane do tych celów priorytetowych przed publikacją, a istniejące środki i polityki Unii są dostosowywane do proponowanych niezbędnych środków naprawczych;
	c) opracowuje narzędzia do oceny długoterminowego wpływu istniejących środków i polityk lub ich projektów na środowisko i klimat, w tym skutków skumulowanych, a także ich możliwego wpływu na nierówności społeczne, w tym nierówność płci, oraz kosztów niepodejmowania działań;
	d) w ciągu ośmiu tygodni od zakończenia konsultacji publicznych systematycznie przedstawia szczegółowe informacje na temat opinii zainteresowanych stron wyrażonych w ramach konsultacji, z rozróżnieniem na poszczególne rodzaje zainteresowanych stron;
	e) publikuje oceny skutków natychmiast po ich przeprowadzeniu, w tym wszystkie informacje, na podstawie których sformułowano wnioski;
	f) opracowuje wskaźnik do oceny rozbieżności między strukturą budżetów państw członkowskich a scenariuszem dostosowanym do porozumienia paryskiego dla każdego z budżetów krajowych, co umożliwi wydawanie państwom członkowskim zaleceń dotyczących inwestycji w dziedzinie klimatu niezbędnych do znalezienia się i utrzymania na wymaganej ścieżce, aby zapewnić osiągnięcie porozumienia paryskiego i powiązanych celów priorytetowych 8. EAP;
	g) do 30 czerwca 2022 r. przedstawi sprawozdanie, w którym określi powiązania między różnymi zestawami wskaźników, ramami monitorowania i procesami stosowanymi na szczeblu Unii do pomiaru postępów społecznych, gospodarczych i środowiskowych, oraz podkreśli, w jaki sposób można je usprawnić; na tej podstawie Komisja, w porozumieniu z Parlamentem Europejskim i Radą, opracuje do 30 czerwca 2023 r. kompleksowy zestaw wskaźników "nie tylko w oparciu o PKB", które mają wyznaczać kierunki kształtowania polityki w przyszłości i dostarczać informacji w tym zakresie, bez uszczerbku dla europejskiego semestru;

Poprawka 96

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1b. Aby spełnić warunek podstawowy określony w ust. 1 lit. ea), Komisja - do grudnia 2022 r., na bazie bieżących prac - oceni, które dotacje są szkodliwe dla środowiska, i opracuje wytyczne dotyczące identyfikacji takich dotacji na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, a także środków, jakie można podjąć w celu ich stopniowego wycofania. Państwa członkowskie gromadzą co rok informacje o istnieniu dotacji na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, a także o środkach, jakie podejmują w celu ich stopniowego wycofania. Państwa członkowskie co roku przekazują te informacje Komisji. Komisja zestawia te informacje w sprawozdaniu, w podziale na państwa członkowskie, które ma zostać opublikowane nie później niż 6 miesięcy po zakończeniu roku referencyjnego, przy czym pierwszym rokiem referencyjnym jest 2023 r. Komisja przedstawia to sprawozdanie co roku Parlamentowi Europejskiemu.

Poprawka 97

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Osiągnięcie celów priorytetowych 8. EAP będzie wymagało uzyskania szerokiego poparcia poprzez zaangażowanie obywateli, partnerów społecznych i innych zainteresowanych stron oraz zachęcenie do współpracy organów krajowych, regionalnych i lokalnych na obszarach miejskich i wiejskich w zakresie opracowywania i wdrażania strategii, polityk lub przepisów związanych z 8. EAP.

2. Organy publiczne na wszystkich szczeblach współpracują z przedsiębiorstwami, w szczególności z MŚP, partnerami społecznymi, społeczeństwem obywatelskim, obywatelami, społecznościami i innymi zainteresowanymi stronami w celu realizacji 8. EAP. Osiągnięcie celów priorytetowych 8. EAP będzie wymagało uzyskania szerokiego poparcia poprzez zaangażowanie obywateli, partnerów społecznych i innych zainteresowanych stron oraz zachęcenie do współpracy organów krajowych, regionalnych i lokalnych na obszarach miejskich i wiejskich oraz w regionach najbardziej oddalonych w zakresie opracowywania i wdrażania strategii, polityk lub przepisów związanych z 8. EAP.

Poprawka 98

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 - ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	2a. Właściwe instytucje Unii i państwa członkowskie odpowiadają za podejmowanie odpowiednich działań służących osiągnięciu celów priorytetowych określonych w art. 2 ust. 1 i 2. Działania podejmuje się z należytym uwzględnieniem zasad przyznania kompetencji, pomocniczości i proporcjonalności, zgodnie z art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej.

Poprawka 99

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Ramy monitorowania	Wskaźniki, ramy monitorowania i zarządzanie

Poprawka 100

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Komisja, przy wsparciu Europejskiej Agencji Środowiska i Europejskiej Agencji Chemikaliów, regularnie ocenia postępy Unii i państw członkowskich w zakresie osiągania celów priorytetowych określonych w art. 2 oraz przedstawia sprawozdania w tej sprawie, uwzględniając warunki podstawowe określone w art. 3.

1. Komisja, przy wsparciu Europejskiej Agencji Środowiska i Europejskiej Agencji Chemikaliów, bez uszczerbku dla ich niezależności, co roku monitoruje i ocenia postępy Unii i państw członkowskich w zakresie osiągania celów priorytetowych określonych w art. 2 oraz przedstawia sprawozdania w tej sprawie, uwzględniając działania i warunki podstawowe określone w art. 3 oraz ogólny cel, jakim jest przeprowadzenie zmiany systemowej. Komisja dba o to, by informacje wynikające z tego monitorowania, oceny i sprawozdawczości były łatwo i publicznie dostępne, co zapewni skuteczne monitorowanie poczynionych postępów.

Poprawka 101

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	1a. Po przeprowadzeniu konsultacji ze wszystkimi odpowiednimi zainteresowanymi stronami Komisja przedstawi do 31 grudnia 2021 r. usprawnione ramy w formie jednolitej tabeli wyników, obejmującej wskaźniki podstawowe, aby monitorować i śledzić postępy w osiąganiu celów priorytetowych określonych w art. 2 ust. 1 i 2 w oparciu o istniejące ramy i procesy monitorowania.

Poprawka 102

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	1b. Ocena, o której mowa w ust. 1, musi obejmować informacje na temat:
	- postępów w kierunku zmian systemowych, które są niezbędne do osiągnięcia celów priorytetowych określonych w art. 2 ust. 1 i 2, gdy tylko pozwolą na to ramy monitorowania;
	- odległości do celów ustalonych na potrzeby realizacji celów priorytetowych określonych w art. 2 ust. 1 i 2;
	- finansowania przyczyniającego się do osiągnięcia celów priorytetowych określonych w art. 2 ust. 1 i 2, monitorowanego za pomocą solidnej, przejrzystej i kompleksowej metodyki;
	- środków wdrażania, które zastosowano na szczeblu unijnym i krajowym, aby osiągnąć cele priorytetowe, oraz informacje na temat tego, czy te środki są wystarczające; i
	- zaleceń i wytycznych mających na celu wyeliminowanie ewentualnych niespójności.

Poprawka 103

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Ocena, o której mowa w ust. 1, odzwierciedla najnowsze zmiany pod względem dostępności i istotności danych i wskaźników na podstawie danych dostępnych w państwach członkowskich, w tym na szczeblu regionalnym i lokalnym, i na szczeblu Unii, w szczególności obsługiwanych przez Europejską Agencję Środowiska i Europejski System Statystyczny w celu minimalizacji obciążeń administracyjnych. Ocena ta opiera się na istniejących ramach monitorowania, sprawozdawczości i zarządzania oraz działaniach obejmujących politykę w zakresie środowiska i klimatu, jest spójna z tymi ramami i działaniami i pozostaje bez uszczerbku dla nich, a także opiera się na rzetelnej metodyce umożliwiającej pomiar postępów.

Poprawka 104

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	2a. Parlament Europejski, Rada i Komisja co roku wymieniają poglądy na temat oceny, o której mowa w ust. 1, i w ramach unijnego programowania rocznego określają dodatkowe środki i działania ustawodawcze i pozaustawodawcze, jeżeli postępy w osiąganiu celów priorytetowych uznaje się za niewystarczające lub w celu przezwyciężenia stwierdzonych barier.

Poprawka 105

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
3. Europejska Agencja Środowiska i Europejska Agencja Chemikaliów wspierają Komisję w zakresie poprawy dostępności i istotności danych i wiedzy, w szczególności poprzez podejmowanie następujących działań:	3. Europejska Agencja Środowiska i Europejska Agencja Chemikaliów wspierają Komisję w zakresie poprawy dostępności i istotności danych, wskaźników i wiedzy, w szczególności poprzez podejmowanie następujących działań:

Poprawka 106

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera a

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
a) gromadzenie, przetwarzanie i zgłaszanie dowodów i danych przy użyciu nowoczesnych narzędzi cyfrowych;	a) gromadzenie, przetwarzanie i zgłaszanie dowodów i danych przy użyciu nowoczesnych narzędzi cyfrowych, a zarazem usprawnienie metod gromadzenia i obsługi danych oraz tworzenia zharmonizowanych wskaźników;

Poprawka 107

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	aa) wzmacnianie i wspieranie badań podstawowych, mapowania i monitorowania;

Poprawka 108

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera b

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
b) działania zmierzające do eliminacji luk pod względem istotnych danych dotyczących monitorowania;	b) ocena wymaganych zasobów i działania zmierzające do eliminacji luk pod względem istotnych danych dotyczących monitorowania, w tym w odniesieniu do pomiaru zmian systemowych;

Poprawka 109

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera c

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
c) dostarczanie analiz istotnych dla polityki i analiz systemowych oraz przyczynianie się do wdrożenia celów politycznych na szczeblu unijnym i krajowym;	c) dostarczanie analiz istotnych dla polityki i analiz systemowych oraz przyczynianie się do wdrożenia celów politycznych na szczeblu unijnym i krajowym, między innymi poprzez proponowanie zaleceń mających na celu zwiększenie postępów w osiąganiu celów;

Poprawka 110

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera c a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ca) zestawianie narzędzi, np. narzędzi prognozowania, które mogą również dostarczać informacji na temat "odległości do celu";

Poprawka 111

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera d

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
d) integracja danych na temat skutków środowiskowych, społecznych i gospodarczych oraz wykorzystywanie w pełni innych dostępnych danych, takich jak uzyskiwane w ramach programu Copernicus;	d) integracja danych na temat skutków środowiskowych, zdrowotnych, społecznych i gospodarczych oraz wykorzystywanie w pełni innych dostępnych danych, takich jak uzyskiwane w ramach programu Copernicus;

Poprawka 112

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera d a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	da) likwidacja krytycznych luk w wiedzy na temat ekologicznych punktów krytycznych;

Poprawka 113

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera d b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	db) opracowanie modeli oceny i prognozowania przewidywanego wpływu polityk związanych ze środowiskiem i klimatem na przyszłe pokolenia;

Poprawka 114

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera e

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
e) dalsza poprawa dostępu do danych za pośrednictwem unijnych programów;	e) dalsza poprawa dostępności i interoperacyjności danych oraz dostępu do danych za pośrednictwem unijnych programów;

Poprawka 115

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera g

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

g) pomaganie społeczeństwu obywatelskiemu, organom publicznym, obywatelom, partnerom społecznym i sektorowi prywatnemu w identyfikacji ryzyka zmiany klimatu i ryzyka środowiskowego oraz podejmowaniu działań mających na celu zapobieganie temu ryzyku, łagodzenie go i dostosowanie się do niego, a także wspieranie ich zaangażowania na rzecz likwidacji luk w wiedzy.

g) pomaganie społeczeństwu obywatelskiemu, organom publicznym na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, osobom fizycznym i społecznościom, partnerom społecznym i sektorowi prywatnemu w identyfikacji ryzyka zmiany klimatu i ryzyka środowiskowego, ocenie ich skutków oraz podejmowaniu działań mających na celu zapobieganie temu ryzyku, łagodzenie go i dostosowanie się do niego, a także wspieranie ich zaangażowania na rzecz likwidacji luk w wiedzy.

Poprawka 116

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 3 - litera g a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ga) zachęcanie obywateli do obserwowania i zgłaszania kwestii środowiskowych i luk w przestrzeganiu przepisów, w tym przez wykorzystywanie mechanizmów internetowych i aplikacji na telefony komórkowe w celu ułatwienia składania zgłoszeń;

Poprawka 117

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 - ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Komisja regularnie analizuje potrzeby w zakresie danych i wiedzy na szczeblu unijnym i krajowym, w tym zdolność Europejskiej Agencji Środowiska i Europejskiej Agencji Chemikaliów, a w stosownych przypadkach innych organów i agencji europejskich, do wykonywania zadań, o których mowa w ust. 3 oraz przedstawia sprawozdania z wyników tych analiz, zawierające propozycje zaradzenia potrzebom dotyczącym zasobów ludzkich i finansowych lub wszelkim innym brakom.

Poprawka 118

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 5 - akapit - 1 (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

-1. Do 31 marca 2024 r. Komisja przeprowadzi śródokresową ocenę 8. EAP i przedstawi ją Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Ocena śródokresowa zawiera opis postępów poczynionych w kierunku osiągnięcia priorytetowych celów tematycznych określonych w art. 2 ust. 2, w tym celów w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, informacje na temat statusu działań i warunków podstawowych określonych w art. 3, a także opis postępów w monitorowaniu i ocenie zmian systemowych, i opiera się na najnowszej ocenie, o której mowa w art. 4 ust. 1, jak również na wynikach konsultacji publicznych. W ocenie śródokresowej określa się zalecenia i korekty niezbędne do osiągnięcia celów priorytetowych 8. EAP do momentu ich realizacji.

Poprawka 119

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 5 - akapit - 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

-1a. W świetle postępów określonych w ocenie śródokresowej, o której mowa w ust. - 1, innych istotnych zmian politycznych oraz sprawozdania EEA pt. "Środowisko Europy - stan i prognozy" nowa Komisja powołana po wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2024 r. w ciągu pierwszych 100 dni swojej kadencji przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wykaz i harmonogram działań legislacyjnych i nielegislacyjnych, które zamierza podjąć w trakcie kadencji, aby zapewnić pełne osiągnięcie celów priorytetowych 8. EAP odpowiednio do 2030 i 2050 r.

Poprawka 120

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 5 - akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja przeprowadza ocenę 8. EAP do dnia 31 marca 2029 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające główne ustalenia tej oceny, któremu towarzyszy, jeśli Komisja uzna to za stosowne, wniosek ustawodawczy dotyczący następnego unijnego programu działań w zakresie środowiska.

Komisja przeprowadza ocenę 8. EAP do dnia 31 marca 2029 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające ustalenia tej oceny, któremu towarzyszy, w stosownych przypadkach, wniosek ustawodawczy dotyczący następnego unijnego programu działań w zakresie środowiska w odpowiednim terminie umożliwiającym wprowadzenie 9. EAP do 1 stycznia 2031 r., aby uniknąć luki między 8. EAP a 9. EAP.

1 Sprawa została odesłana do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0203/2021).

© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.