Pomoc państwa - Zjednoczone Królestwo - Pomoc państwa C 14/08 (ex NN 1/08) - Pomoc na restrukturyzację dla Northern Rock - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu.
Dz.U.UE.C.2008.135.21
Akt nienormatywnyPomoc państwa C 14/08 (ex NN 1/08) - Pomoc na restrukturyzację dla Northern Rock
Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu WE
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2008/C 135/06)
(Dz.U.UE C z dnia 3 czerwca 2008 r.)
Pismem z dnia 2 kwietnia 2008 r. zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Zjednoczone Królestwo o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 88 ust. 2 Traktatu WE dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres lub numer faksu:
European Commission
Directorate-General for Competition
State aid Greffe
B-1049 Brussels
Faks: (32-2) 296 12 42
Uwagi te zostaną przekazane Zjednoczonemu Królestwu. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
TEKST STRESZCZENIA
I. PROCEDURA
1. Decyzją z dnia 5 grudnia 2007 r. Komisja stwierdziła, że środki przyznane w dniach 17-20 września i 9 października 2007 r. przedsiębiorstwu Northern Rock (dalej zwanemu "NR") przez państwo zawierały pomoc, która do dnia 17 marca 2008 r. była zgodna ze wspólnym rynkiem jako pomoc na ratowanie zgodnie z wytycznymi wspólnotowymi dotyczącymi pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw(1).
2. Pismem z dnia 17 marca 2008 r. Zjednoczone Królestwo zgłosiło środki pomocy na restrukturyzację na rzecz NR.
II. STAN FAKTYCZNY
3. Beneficjentem pomocy jest NR, który jest piątym co do wielkości bankiem hipotecznym w Zjednoczonym Królestwie, którego całkowity bilans na dzień 31 grudnia 2006 r. wynosił 101 mld GBP. Hipoteczne kredyty mieszkaniowe są głównym elementem działalności NR. W ciągu ostatnich ośmiu lat bank średnio potroił swój udział w brytyjskim rynku hipotecznym. Rozwój działalności w zakresie udzielania kredytów NR finansował za pośrednictwem kredytów międzybankowych, a w szczególności poprzez sekurytyzację swoich aktywów. Spowodowało to problemy w momencie, kiedy w wyniku zawirowań na światowych rynkach finansowych, rynki sekurytyzacji papierów hipotecznych praktycznie się zamknęły, co sprawiło, że uruchamianie środków na rynku kredytów międzybankowych stało się bardzo trudne, gdyż banki stały się niechętne do udzielania sobie nawzajem pożyczek.
4. W dniu 18 grudnia 2007 r. władze Zjednoczonego Królestwa rozszerzyły ustalenia gwarancyjne wprowadzone w życie w dniach 17 września 2007 r. i 9 października 2007 r. obejmując nimi niektóre istniejące lub przyszłe niepodporządkowane obligacje międzybankowe banku NR.
5. W lutym 2008 r. władze Zjednoczonego Królestwa upaństwowiły NR.
6. W dniu 17 marca 2008 r. władze Zjednoczonego Królestwa zgłosiły Komisji plan restrukturyzacji, którego głównymi elementami są:
– zmniejszenie do końca 2011 r. kwoty bilansu z około 107 mld GBP w 2007 r. do mniej więcej połowy,
– stabilizacja kwoty bilansu poprzez dążenie do zwiększenia podstawy depozytów prywatnych w odniesieniu do ogólnej kwoty finansowania przy jednoczesnym utrzymaniu bilansów poniżej poziomu sprzed kryzysu,
– zakończenie działalności i rozpoczęcie procedury likwidacyjnej w Danii w 2008 r. oraz zachowanie w Irlandii i Guernsey tylko operacji o niskim górnym pułapie,
– odtworzenie zaufania rynkowego do marki Northern Rock,
– zmiana kierownictwa,
– przygotowanie przedsiębiorstwa na powrót do sektora prywatnego.
7. Plan ma być oparty na pomocy na restrukturyzację, która ma głównie polegać na przedłużeniu okresu obowiązywania środków pomocy na ratowanie, obejmujące ustalenia gwarancyjne wprowadzone w życie w dniu 18 grudnia 2007 r. Zamierzeniem planu jest całkowita spłata instrumentów wsparcia płynności do 2010 r. oraz stopniowe zniesienie ustaleń gwarancyjnych - według scenariusza podstawowego - do końca 2011 r. (według scenariusza negatywnego gwarancje mogą być utrzymane do 2013 r.). Rząd brytyjski jest przygotowany na zaangażowanie następujących środków wyrównawczych w celu ograniczenia zakłócenia konkurencji i wymiany handlowej wywołanego przez wspomniany środek pomocy:
– zamierzone zmniejszenie bilansu do około 48-53 mld GBP do końca 2011 r.,
– radykalne obniżenie liczby nowo wydawanych kredytów hipotecznych,
– zaangażowanie w energiczną strategię spłat, obejmującą czynne nakłanianie klientów biorących kredyty pod zastaw hipotek do przechodzenia do konkurencji,
– zamknięcie i likwidacja działalności NR w Danii w 2008 r. oraz zobowiązanie się do powstrzymania się od rozwoju na innych rynkach UE do 2011 r.,
– zobowiązanie się do przestrzegania postanowień "Karty o konkurencji", która zostałaby opublikowana i stanowiła dla przedsiębiorstw podstawę konkurencji na rynkach produktów oszczędnościowych i kredytów hipotecznych dla klientów prywatnych,
– zobowiązanie do nieudzielania w okresie restrukturyzacji niezabezpieczonych kredytów prywatnych i dla przedsiębiorstw,
– zobowiązanie do niezwiększania ogólnej liczby filii w Zjednoczonym Królestwie.
III. OCENA
8. Komisja doszła do wniosku, że ustalenia gwarancyjne z dnia 18 grudnia 2007 r. stanowią pomoc państwa zgodną ze wspólnym rynkiem.
9. W odniesieniu do upaństwowienia NR Komisja doszła do wniosku, że nie zawiera ono elementów pomocy państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE, gdyż udziałowcy otrzymują rekompensatę jedynie w odniesieniu do wartości przedsiębiorstwa bez uwzględnienia pomocy państwa. Jednak zobowiązanie skarbu brytyjskiego wobec urzędu nadzoru finansowego do podjęcia odpowiednich kroków w celu zagwarantowania, że NR wypełni minimalne warunki kapitałowe mogłoby stanowić dodatkowy środek pomocy na restrukturyzację.
10. W odniesieniu do pomocy na restrukturyzację zgłoszoną w dniu 17 marca 2008 r. Komisja postanowiła wszcząć szczegółowe postępowanie.
– Po pierwsze, Komisja zauważa wprawdzie, że obniżenie kwoty bilansu przyczyni się do przywrócenia rentowności, nie była ona jednak w stanie szczegółowo ocenić, czy plan restrukturyzacyjny pozwoli przedsiębiorstwu także na odzyskanie długoterminowej rentowności. Należy sprawdzić, czy przewidziany stosunek 50:50 między depozytami prywatnymi a innymi formami finansowania jest wystarczający do ustabilizowania kwoty bilansu i uniknięcia ryzyka nadmiernego uzależnienia od jednego źródła. Komisja ma wątpliwości co do tego, czy okres trwania planu jest możliwie najkrótszy. Wreszcie Komisja nie była w stanie stwierdzić w szczegółach, czy został on oparty na realistycznych założeniach co do przyszłych warunków działania.
– Po drugie, Komisja ma wątpliwości, czy podjęto wystarczające środki wyrównawcze w celu uniknięcia niepotrzebnego zakłócenia konkurencji i handlu. Z analizy właściwych rynków i obecności NR na odpowiednich rynkach Komisja wysnuwa wniosek, że NR posiada i nadal będzie posiadać znaczną część udziałów w brytyjskim rynku hipotecznym. Głównym celem środków wyrównawczych powinno być zatem ograniczenie obecności NR na przedmiotowym rynku. Może się ponadto okazać, że konieczne są także środki mające na celu ograniczenie obecności NR na brytyjskich i zagranicznych rynkach depozytów prywatnych. Za element pozytywny Komisja uważa zdecydowany wpływ, jaki będzie miało ograniczenie rozmiarów banku na jego obecność na brytyjskim rynku hipotecznym. Jednak Komisja ma wątpliwości, czy rozmiar i okres trwania tego ograniczenia są wystarczające do uniknięcia niepotrzebnego zakłócenia konkurencji. Komisja zauważa także, że jeżeli bank NR wdrożyłby system tzw. "through-lending", tj. proponowałby klientom mającym umowy hipoteczne ze zbliżającym się terminem spłaty bezpośrednio produkty podmiotów trzecich, osłabiłoby to zdecydowanie znaczenie ograniczenia rozmiarów w przełożeniu na zmniejszenie udziałów w rynku. Wreszcie Komisja ma wątpliwości, czy gdyby NR został w nadchodzących latach sprzedany nowemu właścicielowi, ten nie byłby zobowiązany do kontynuacji wdrażania środków wyrównawczych.
– Po trzecie, Komisja uznając fakt, że obniżenie kwoty bilansu pozwoli na szybkie zmniejszenie pomocy wątpi, czy pomoc jest ograniczona pod względem rozmiaru i okresu trwania do niezbędnego minimum. Wydaje się zwłaszcza, że możliwe byłoby przeprowadzenie szybszego i głębszego ograniczenia rozmiarów banku umożliwiając tym samym szybszą spłatę kredytów udzielonych przez państwo. Komisja ma ponadto wątpliwości, że gwarancje państwowe rzeczywiście nie mogłyby zostać zniesione wcześniej niż zakładał to plan restrukturyzacji. Wreszcie Komisja ma wątpliwości co do wysokości kwoty, jaką państwo powinno zażądać za wspomniane kredyty i gwarancje w celu zagwarantowania, że pomoc, a tym samym zakłócenie konkurencji, jest ograniczona do minimum.
______
(1) Dz.U. C 244 z 1.10.2004, str. 2.
TEKST PISMA
Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................