Pomoc państwa - Włochy - Pomoc państwa C 14/10 (ex NN 25/10 i CP 175/06) - Włochy SEA Handling - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE.
Dz.U.UE.C.2011.29.10
Akt nienormatywnyPomoc państwa C 14/10 (ex NN 25/10 i CP 175/06) - Włochy SEA Handling Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2011/C 29/07)
(Dz.U.UE C z dnia 29 stycznia 2011 r.)
Pismem z dnia 23 czerwca 2010 r., zamieszczonym w języku oryginału na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Włochy o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, dotyczącego wyżej wymienionej pomocy lub wyżej wymienionego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma na adres:
European Commission
Directorate-General for Competition
State aid Registry
Rue Joseph II/Jozef II-straat 70-3/225
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË
Faks +32 22961242
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom włoskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
TEKST STRESZCZENIA
PROCEDURA
W następstwie skargi z dnia 13 lipca 2006 r. Komisja wszczęła szczegółowe postępowanie wyjaśniające dotyczące domniemanej pomocy państwa przyznanej spółce SEA Handling SpA (zwanej dalej "SEA Handling"), prowadzącej działalność w zakresie obsługi naziemnej lotnisk Mediolan-Malpensa i Mediolan-Linate.
OPIS ŚRODKÓW
Zgodnie z informacjami przekazanymi Komisji przez skarżącego, spółka SEA Handling należąca do spółki SEA SpA (zwanej dalej "SEA"), będącej niemal w 100 % własnością organów władzy publicznej, rzekomo otrzymała od SEA w latach 2001-2005 dotacje przeznaczone na pokrycie poniesionych strat operacyjnych. Ponadto miasto Mediolan miało rzekomo aktywnie uczestniczyć przy gwarantowaniu równowagi finansowej oraz poziomu zatrudnienia w SEA Handling.
Pokrycie strat
SEA pokryła następujące straty poniesione przez SEA Handling:
– w 2002 r., SEA Handling odnotowała łączną stratę w wysokości 43.639.040,39 EUR (1 czerwca 2002 r.- 31 grudnia 2002 r.) pokrytą wkładem kapitałowym ze strony SEA,
– w 2003 r., SEA Handling odnotowała łączną stratę w wysokości 49.489.577,23 EUR (1 stycznia 2003 r.- 31 grudnia 2003 r.) pokrytą wkładem kapitałowym ze strony SEA,
– w 2004 r., SEA Handling odnotowała łączną stratę w wysokości 47.962.810 EUR (1 stycznia 2004 r.- 31 grudnia 2004 r.) pokrytą wkładem kapitałowym ze strony SEA,
– w 2005 r., SEA Handling odnotowała łączną stratę w wysokości 42.430.169,31 EUR (1 stycznia 2005 r.- 31 grudnia 2005 r.) pokrytą wkładem kapitałowym ze strony SEA,
– wedle danych zawartych w bilansie grupy SEA przedstawionym przez skarżącego, w 2006 r. SEA Handling poniosła straty w wysokości 44.200.000 EUR, co stanowi wzrost o ok. 4,3 % w stosunku do 2005 r.(1).
Komisja nie posiada informacji dotyczących strat pokrytych po 2006 r.
Zobowiązania miasta Mediolan do zachowania określonego poziomu zatrudnienia w SEA Handling
Według informacji przekazanych przez skarżącego, miasto Mediolan aktywnie uczestniczyło przy gwarantowaniu równowagi finansowej oraz poziomu zatrudnienia w SEA Handling poprzez przyjęcie na siebie pewnych zobowiązań. Wydaje się, że wszystkie te zobowiązania zostały zaciągnięte w okresie, w którym dokonywany był podział przez wydzielenie spółek SEA i SEA Handling. Zobowiązania te pojawiają się w Porozumieniu między Urzędem Miasta Mediolan, spółką SEA i organizacjami związkowymi, zawartym w dniu 26 marca 2002 r.
Według posiadanych przez Komisję informacji, zobowiązania te zostały powtórzone w protokole dotyczącym porozumienia zawartego między SEA i związkami zawodowymi w dniu 4 kwietnia 2002 r. oraz w protokole dotyczącym porozumienia z dnia 9 czerwca 2003 r. zawartego między SEA, SEA Handling i branżowymi związkami zawodowymi. Wspomniała o niech również Rada Miasta Mediolan (dnia 15 maja 2003 r.). Sytuacja finansowa SEA Handling oraz potrzeba utrzymania dotychczasowego poziomu zatrudnienia były ponadto omawiane na posiedzeniach Rady Miasta w dniach 16 czerwca 2003 r. i 7 listopada 2006 r.
OCENA ŚRODKÓW
Istnienie pomocy państwa
Przeniesienie środków publicznych i możliwość przypisania ich państwu
Władze włoskie zaprzeczają jakoby, z jednej strony, środki finansowe przeniesione przez SEA na rzecz SEA Handling na pokrycie strat były "zasobami państwowymi" w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, a z drugiej strony, jakoby można było je przypisać państwu.
W tym miejscu Komisja pragnie zauważyć, że szereg przesłanek przemawia za tym, iż organy władzy publicznej uczestniczyły w środkach przyjętych przez SEA w odniesieniu do jej spółki zależnej SEA Handling. Pierwszą przesłanką jest treść dokumentów przekazanych Komisji, o których mowa powyżej. Drugą jest fakt, iż, wedle doniesień prasowych posiadanych przez Komisję(2), członkowie zarządu i kierownictwa SEA sprawiają wrażenie pozostawania w szczególnej zależności od miasta Mediolan. Dodatkową przesłanką, zdaniem Komisji, jest fakt, iż to organy władzy publicznej wyznaczają członków zarządu SEA, a z kolei członkowie zarządu SEA wybierają członków zarządu SEA Handling, którzy są następnie zatwierdzani przez zgromadzenie, w skład którego wchodzą przedstawiciele wspomnianych organów władzy publicznej. W rezultacie, członkowie zarządu wybrani przez organy władzy publicznej powołują członków zarządu SEA Handling. Według skarżącego, w omawianym okresie niektórzy członkowie zarządu SEA pełnili jednocześnie funkcje członków zarządu SEA Handling.
W związku z powyższym, Komisja na obecnym etapie uważa, że pokrycie strat SEA Handling należy uznać za działanie państwa.
Selektywność i korzyść gospodarcza
Władze włoskie uważają, że SEA działała zgodnie z zasadą przezornego inwestora działającego w warunkach gospodarki rynkowej. Wedle informacji posiadanych przez Komisję, wydaje się, iż w omawianej sprawie zasadę tę jednak naruszono.
Komisja pragnie zwrócić uwagę na fakt, iż zatwierdzony w 2001 r. biznesplan przewidywał odzyskanie rentowności przez SEA Handling w 2005 r. Wynika zatem z tego, iż decyzja o kontynuacji działalności w zakresie obsługi naziemnej po 2002 r. i o nieprzeprowadzaniu sprzedaży bezpośrednio po podziale obydwu spółek przez wydzielenie była podyktowana prognozami przewidującymi odzyskanie rentowności w ciągu trzech lat, poprzez stopniowe zmniejszanie strat i zwiększanie wydajności.
Strategia zawarta w biznesplan z 2001 nie podaje jednak żadnych szczegółów co do podejmowanych przez SEA środków mających zapewnić rentowność SEA Handling. Omówione są w nim wszystkie rodzaje działalności SEA. Władze włoskie nie przekazały Komisji szczegółowego biznesplan dotyczącego wyłącznie SEA Handling ani jakichkolwiek dokumentów opisujących strategię i jej stopniowe wdrażanie. Staje się to tym mniej zrozumiałe, jeśli weźmiemy pod uwagę podział obu spółek poprzez wydzielenie, również pod względem rachunkowości. Należy również wspomnieć, że środki mające na celu zwiększenie wydajności pracy są w tym zakresie niewystarczające.
Ponadto sytuacja gospodarcza SEA Handling pod względem strat, marży operacyjnej brutto, kosztów pracy, kosztów łącznych i przychodów spółki nie uległa w omawianym okresie znaczącej poprawie.
Są również i inne okoliczności przemawiające za tym, że SEA nie postępowała jednak jak przezorny inwestor:
– zachodzi zbieżność w czasie (rok 2002) między utworzeniem SEA Handling a rozpoczęciem przez SEA wdrażania założeń dyrektywy dotyczącej obsługi naziemnej: utworzenie SEA Handling było zatem konieczne, aby zapewnić powstanie odrębnego w stosunku do zarządcy portu lotniczego SEA podmiotu świadczącego usługi obsługi naziemnej,
– decyzja o utworzeniu SEA Handling podjęta w 2002 r. zależała jednak od porozumienia ze związkami zawodowymi podpisanego przez miasto Mediolan, w którym miasto zobowiązuje się do zapewnienia równowagi gospodarczej i określonego poziomu zatrudnienia w SEA Handling,
– praktyka pokrywania strat miała, począwszy od 2002 r., charakter powtarzający się.
W świetle powyższych rozważań, wydaje się iż pokrywanie strat SEA Handling nie stanowiło ze strony SEA zachowania przezornego akcjonariusza, przynosiło więc SEA Handling korzyść w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.
Wpływ na wymianę handlową i konkurencję
Mając na uwadze, przede wszystkim, fakt, iż celem dyrektywy dotyczącej obsługi naziemnej było uregulowanie kwestii otwarcia dostępu do rynku usług obsługi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty(3), nie można mieć żadnych wątpliwości co do tego, iż pomoc przyznana przez władze krajowe podmiotom obsługującym porty lotnicze może wpływać na wymianę handlową między państwami członkowskimi UE.
Wnioski
W świetle powyższych rozważań, Komisja na obecnym etapie nie może wykluczyć, że spółce SEA Handling została udzielona pomoc państwa w formie pokrycia poniesionych przez nią strat.
Zgodność z prawem
Komunikat Komisji pt. "Wytyczne wspólnotowe dotyczące finansowania portów lotniczych i pomocy państwa na rozpoczęcie działalności dla przedsiębiorstw lotniczych oferujących przeloty z regionalnych portów lotniczych"(4) (zwany dalej "wytycznymi dotyczącymi lotnictwa") określa w jakim zakresie i na jakich warunkach finansowanie usług dotyczących portów lotniczych ze środków publicznych będzie oceniane przez Komisję w świetle zasad i procedur z zakresu pomocy państwa.
W odniesieniu do dotacji na rzecz usług dotyczących portów lotniczych, wytyczne dotyczące lotnictwa odwołują się do przepisów wspomnianej już dyrektywy dotyczącej pomocy dla obsługi naziemnej, która stanowi, iż po przekroczeniu progu 2 mln pasażerów, działalność polegająca na świadczeniu usług obsługi naziemnej musi być samowystarczalna, niezależnie od innych dochodów z działalności komercyjnej portu lotniczego, jak również od środków publicznych, które zostały mu przyznane jako organowi portu lotniczego lub zarządzającego usługą świadczoną w ogólnym interesie gospodarczym(5).
Należy zatem stwierdzić, że udzielenie dotacji na rzecz wspomnianej działalności przez organy władzy publicznej byłoby sprzeczne z celami wskazanymi we wspomnianej dyrektywie i mogło negatywnie wpływać na otwarcie tego rynku na konkurencję.
W związku z powyższym, Komisja ma w tym przypadku wątpliwości co do zgodności pomocy państwa z obowiązującym prawem.
Zgodnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 wszelka pomoc bezprawnie przyznana beneficjentowi może podlegać zwrotowi.
______
(1) Relazione e bilancio al 31 dicembre 2006, s. 29.
(2) Il Giorname.it, nr 170 z 20.7.2007, s. 1; l'Unità, Sea: Penati żąda dymisji zarządu, 25 lutego 2006, por. również La Republicca, SEA: nowy atak prowincji, 25 lutego 2006.
(3) Dyrektywa Rady 96/67/WE z dnia 15 października 1996 r. w sprawie dostępu do rynku usług obsługi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty, Dz.U. L 272 z 25.10.1996, s. 36.
(4) Dz.U. C 312 z 9.12.2005, s. 1.
(5) Wytyczne dotyczące lotnictwa, pkt 70.
TEKST PISMA