Pomoc państwa SA. 40018 (2015/C) (ex 2014/NN) - Poprawka z 2014 r. w węgierskiej opłacie z tytułu kontroli łańcucha żywnościowego - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Dz.U.UE.C.2015.277.12
Akt nienormatywnyPomoc państwa SA. 40018 (2015/C) (ex 2014/NN)
Poprawka z 2014 r. w węgierskiej opłacie z tytułu kontroli łańcucha żywnościowego Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(Dz.U.UE C z dnia 21 sierpnia 2015 r.)
Pismem z dnia 15 lipca 2015 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Węgry o swojej decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres:
European Commission
Directorate-General for Competition
State Aid Registry
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË
Faks + 32 22961242
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom węgierskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
OPIS ŚRODKA, W ODNIESIENIU DO KTÓREGO KOMISJA WSZCZYNA POSTĘPOWANIE
Zgodnie z wprowadzoną w 2014 r. poprawką do art. 47/B węgierskiej ustawy nr XLVI z 2008 r. w sprawie łańcucha żywnościowego i urzędowego nadzoru nad nim ("ustawa w sprawie łańcucha żywnościowego") wprowadzono różne zasady obliczania opłaty z tytułu kontroli sklepów sprzedających towary szybko zbywalne na rynku węgierskim, stanowiące odstępstwo od ogólnych przepisów dotyczących kontroli łańcucha żywnościowego.
Opłata jest obliczana jako odsetek obrotów rocznych pochodzących z działalności podlegającej tej opłacie zgodnie z ustawą w sprawie łańcucha żywnościowego. Opłata jest uiszczana corocznie w dwóch równych ratach, do dnia 31 lipca i 31 stycznia. Od opłat niewniesionych w terminie naliczane są odsetki za zwłokę. Poprawka z 2014 r. do ustawy w sprawie łańcucha żywnościowego wprowadza strukturę progresywnych stawek tej opłaty obejmującą osiem stawek od 0 % do 6 % mających zastosowanie do sklepów sprzedających towary szybko zbywalne. Sklepy o małych lub średnich obrotach są zwolnione z tego podatku (poniżej 500 mln HUF/około 1,6 mln EUR) lub objęte stawką 0,1 % (od 500 mln HUF do 50 mld HUF/od około 1,6 mln EUR do 161 mln EUR), natomiast przedsiębiorstwa o wyższych obrotach podlegają opłacie według progresywnych stawek powyżej 1 %, aż do 6 % w przypadku obrotów przekraczających 300 mld HUF (około 966 mln EUR). Wszystkie pozostałe podmioty łańcucha żywnościowego mają obowiązek uiszczania opłaty według stawki (ryczałtowej) 0,1 %.
Zmieniony system wszedł w życie w dniu 1 stycznia 2015 r.
Ani w zmienionych przepisach węgierskiej ustawy w sprawie łańcucha żywnościowego, ani w uzasadnieniu do tej ustawy nie wspomina się o przyczynach wprowadzenia szczególnych zasad dotyczących stawki opłaty w przypadku sklepów sprzedających towary szybko zbywalne. Nie przedstawiono wyjaśnień w kwestii ustalenia różnych przedziałów obrotów i odpowiadających im stawek opłaty.
OCENA ŚRODKA
Ocena Komisji w niniejszej decyzji ogranicza się do przepisów wprowadzonych poprawką z 2014 r. do ustawy w sprawie łańcucha żywnościowego, wprowadzającą progresywne stawki dla sklepów sprzedających towary szybko zbywalne na Węgrzech.
Opłata uzależniona od wysokości obrotów sama w sobie nie budzi zastrzeżeń w kwestii pomocy państwa, na obecnym etapie Komisja uważa jednak, że wysoka progresywność stawek opłaty zawiera element pomocy państwa.
Komisja jest zdania, że wysoce progresywne stawki opłaty wprowadzają różne zasady dla przedsiębiorstw o wysokich obrotach w stosunku do przedsiębiorstw o niższych obrotach, a zatem przynoszą tym drugim selektywną korzyść. Progresywne opłaty w oparciu o wysokość obrotów mogą być uzasadnione jedynie, jeśli konkretny cel realizowany za pomocą opłaty wymaga progresywnych stawek opłaty, tj. jeśli koszty, które opłata ma pokrywać, lub uwarunkowania zewnętrzne związane z określoną działalnością objętą opłatą, również rosną bardziej niż proporcjonalnie w stosunku do obrotów.
Według władz węgierskich celem zmiany przepisów dotyczących opłaty z tytułu kontroli łańcucha żywnościowego jest zagwarantowanie, by stawka opłaty z tytułu kontroli była bardziej proporcjonalna do zasobów właściwego organu, koniecznych do przeprowadzania kontroli znaczących podmiotów rynkowych. Węgry nie przedstawiły żadnych dowodów na to, że struktura stawek progresywnych (przedziały stawek i obrotów), mająca zastosowanie do sklepów sprzedających towary szybko zbywalne, odpowiada podobnemu schematowi progresywnemu, jaki można by zaobserwować w kosztach ponoszonych przez Krajowy Urząd Bezpieczeństwa Łańcucha Żywnościowego w związku z kontrolą odnośnych sklepów. Komisja ma jednak wątpliwości, czy koszty tych kontroli faktycznie rosną bardziej niż proporcjonalnie i bardzo znacznie w przypadku obrotów większych sklepów. W konsekwencji na podstawie wstępnej oceny wydaje się, że struktura stawek progresywnych nie jest uzasadniona charakterem lub ogólnym schematem odnośnego systemu, tj. wewnętrzną logiką lub zasadami przewodnimi opłaty z tytułu kontroli.
Na obecnym etapie Komisja uważa zatem, że progresywny charakter stawek podatkowych stanowi pomoc państwa, gdyż wszystkie pozostałe kryteria takiej kwalifikacji wydają się spełnione.
Jeżeli chodzi o zgodność środka z rynkiem wewnętrznym, Komisja wyraża wątpliwości, czy poprawkę z 2014 r. do ustawy w sprawie łańcucha żywnościowego można uznać za zgodną ze wspólnym rynkiem na podstawie wyjątków przewidzianych w TFUE, w szczególności w art. 107 ust. 2 i 3 oraz w art. 106 ust. 2 TFUE. W odpowiedzi na argument Węgier, że opłata jest oparta na rozporządzeniu (WE) nr 882/2004 1 (które zezwala, a w niektórych przypadkach zobowiązuje państwa członkowskie do pobierania opłat na pokrycie kosztów poniesionych w ramach urzędowych kontroli łańcucha żywnościowego przeprowadzanych przez organy krajowe), Komisja na podstawie obecnie dostępnych informacji wyraziła wątpliwości, czy opłatę tę można uznać za zgodną z zasadami i przepisami określonymi w tym rozporządzeniu, a w szczególności wątpliwość, czy opłata ta odpowiada rzeczywistym kosztom i ich nie przekracza.
Ponadto przedmiotowy środek objęty postępowaniem w sprawie pomocy państwa jest jednym z szeregu innych ograniczeń sektora handlu detalicznego wprowadzonych ostatnio przez Węgry, co łącznie może mieć potencjalnie negatywne skutki dla konkurencji, np. przepis wykluczający z rynku detalistów, którzy przez dwa kolejne lata odnotowali straty. Na obecnym etapie Komisja nie może wykluczyć, że poprawka z 2014 r. do ustawy w sprawie łańcucha żywnościowego jest wymierzona głównie w przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym, co stanowiłoby naruszenie art. 49 TFUE ustanawiającego podstawową swobodę przedsiębiorczości.
Ponieważ wszystkie sklepy sprzedające towary szybko zbywalne podlegają obecnie progresywnej stawce opłaty ustalonej przez władze węgierskie i obowiązującej w dniu przyjęcia niniejszej decyzji, w świetle powyższego Komisja stwierdza, że konieczne jest wydanie nakazu zawieszenia zgodnie z art. 11 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 659/1999 2 . Nakaz zawieszenia stanowi środek tymczasowy, jaki Komisja może przyjąć, zobowiązujący państwo członkowskie do zawieszenia wszelkiej pomocy niezgodnej z prawem do momentu przyjęcia ostatecznej decyzji.
TEKST PISMA