Pomoc państwa - Republika Włoska - Pomoc państwa SA.32014 (2011/C), SA.32015 (2011/C), SA.32016 (2011/C) - Włochy - Pomoc państwa na rzecz spółek byłej grupy Tirrenia i ich nabywców - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2013.84.58

Akt nienormatywny

Wersja od: 22 marca 2013 r.

POMOC PAŃSTWA - REPUBLIKA WŁOSKA

Pomoc państwa SA.32014 (2011/C), SA.32015 (2011/C), SA.32016 (2011/C) - Włochy

Pomoc państwa na rzecz spółek byłej grupy Tirrenia i ich nabywców

Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2013/C 84/09)

(Dz.U.UE C z dnia 22 marca 2013 r.)

Pismem z dnia 19.12.2012 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Republikę Włoską o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 TFUE dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.

Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres lub numer faksu:

European Commission

Directorate-General for Competition

State aid Greffe

Office: J-70, 3/225

1049 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

Faks [phone]

Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom włoskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.

I.

 PROCEDURA

W dniu 5 października 2011 r. Komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające w odniesieniu do szeregu środków przyjętych przez państwo włoskie na rzecz spółek byłej grupy Tirrenia.

Decyzja o wszczęciu postępowania z 2011 r. dotyczyła przede wszystkim:

a) rekompensaty wypłaconej przez państwo włoskie na rzecz wszystkich spółek byłej grupy Tirrenia w ramach przedłużenia czasu obowiązywania początkowych konwencji w latach 2009-2011;

b) potencjalnej pomocy mającej miejsce w przypadku procesu prywatyzacji Tirrenia di Navigazione (Tirrenii) i Siremaru -dwóch spółek należących do przedmiotowej grupy;

c) innych środków przyznanych wspomnianym spółkom w ramach prywatyzacji.

Po przyjęciu w 2011 r. decyzji o wszczęciu postępowania Komisja otrzymała dodatkowe skargi dotyczące domniemanych środków pomocy państwa na rzecz byłych spółek grupy Tirrenia, dotyczących w szczególności:

a) pewnych środków podjętych przez region Sardynii na rzecz Saremaru;

b) domniemanej pomocy państwa na rzecz Compagnia delle Isole (CdI), nabywcy oddziału Siremaru zajmującego się działalnością handlową, w kontekście procedury sprzedaży;

c) rekompensaty, jaka ma zostać wypłacona na rzecz Compagnia Italiana di Navigazione (CIN), wybranego nabywcy Tirrenii, na 8 lat czasu trwania przyszłej konwencji;

d) prywatyzacji Toremaru i rekompensaty, jaka ma zostać wypłacona na rzecz Moby, nabywcy wybranego w ramach nowego zamówienia publicznego na usługi udzielonego przez władze regionalne na rzecz tego ostatniego w ramach przetargu na prywatyzację Toremaru.

W dniu 10 stycznia 2012 r. władze włoskie - ze względów pewności prawnej - zgłosiły na drodze formalnej rekompensatę wypłacanej w ramach nowej konwencji na rzecz nabywców oddziałów zajmujących się działalnością handlową Tirrenii i Siremaru. W dniach 24 stycznia 2012 r., 4 lutego 2012 r. i 3 lipca 2012 r. Komisja zwróciła się do władz włoskich z wnioskiem o dodatkowe informacje w odniesieniu do zgłaszanych środków. Władze włoskie przekazały informacje pismami z dnia 9 lutego 2012 r., 11 maja 2012 r. i 19 lipca 2012 r.

W dniu 19 lipca 2012 r. władze włoskie poinformowały również Komisję, że między państwem włoskim a CIN, nabywcą Tirrenii, podpisano nową konwencję. W dniu 30 lipca 2012 r. Komisja została poinformowana, że konwencja między państwem włoskim a CdI, nabywcą Siremaru, zostanie podpisana do dnia 31 lipca 2012 r.

Jednocześnie władze włoskie przedstawiły dodatkowe informacje dotyczące prywatyzacji pozostałych spółek regionalnych byłej grupy Tirrenia, a mianowicie: Toremaru, Caremaru, Saremaru i Laziomaru. Komisja otrzymała szczegółowe informacje na temat procedur sprzedaży, jakich nie posiadała w momencie przyjęcia decyzji o wszczęciu postępowania w 2011 r.

W dniu 12 października 2012 r. władze włoskie zgłosiły, dla celów pewności prawa, środek finansowania publicznego w wysokości 10 mln EUR na rzecz Saremar tytułem rekompensaty za obsługę dwóch tras łączących Sardynię z Włochami kontynentalnymi w latach 2011-2012, a mianowicie Civitavecchia - Golfo Aranci oraz Porto Torres - Vado Ligure. Według informacji przekazanych przez władze włoskie środek ma zostać wprowadzony w życie w dniu 1 grudnia 2012 r.

II.

 OPIS ŚRODKÓW, W ODNIESIENIU DO KTÓRYCH KOMISJA WSZCZYNA POSTĘPOWANIE

Ocena rekompensaty przyznanej na rzecz spółek grupy Tirrenia w ramach procedury wszczęcia postępowania z 2011 r. ograniczała się do lat 2009-2011. Z uwagi na fakt, że nie wszystkie procedury sprzedaży sfinalizowano do końca 2011 r., wydaje się właściwe, aby formalne postępowanie wyjaśniające dotyczące rekompensat z tytułu świadczenia usług publicznych, wypłacanych wszystkim spółkom byłej grupy Tirrenia rozszerzono do czasu zakończenia prywatyzacji, tj. do dnia formalnego przyznania nabywcom nowych konwencji lub udzielenia im zamówień publicznych na usługi.

Po drugie, w decyzji o wszczęciu postępowania z 2011 r. nie przedstawiono oceny dodatkowych środków podjętych przez region Sardynii na rzecz Saremaru po przeniesieniu na Saremar udziałów w Tirrenii. W momencie przyjmowania decyzji o wszczęciu postępowania z 2011 r. Komisja de facto nie wiedziała o przyjęciu tych środków na poziomie regionalnym.

Po trzecie, na podstawie dostępnych informacji Komisja na obecnym etapie uważa, że władze włoskie wykorzystały w niewłaściwy sposób pomoc na ratowanie przyznaną uprzednio na rzecz Tirrenii i Siremaru na mocy decyzji z dnia 16 listopada 2010 r.⁽¹⁾.

Po czwarte, w decyzji wszczęciu postępowania wyjaśniającego z 2011 r. Komisja nie oceniła pod kątem zgodności z zasadami pomocy państwa rekompensaty, która ma być wypłacona z tytułu świadczenia usług publicznych na rzecz nabywców spółek byłej grupy Tirrenia. W decyzji tej uwzględniono jedynie wstępną ocenę procedury sprzedaży aktywów Tirrenii i Siremaru, która prowadziła do przyznania nabywcom przyszłych konwencji, nie uwzględniono jednak dokonywanej pod kątem zasad pomocy państwa oceny rekompensaty, jaka miała zostać następnie wypłacona.

Po piąte, w jednej ze skarg otrzymanych po przyjęciu decyzji o wszczęciu postępowania z 2011 r. twierdzono między innymi, że CdI ogłoszono zwycięzcą w przetargu na sprzedaż dalszej działalności Siremaru wiążącej się z prawem do świadczenia usług użyteczności publicznej na podstawie gwarancji otrzymanej przez CdI od banku komercyjnego, UniCredit S.p.A. Gwarancja ta zależała rzekomo od regwarancji regionu sycylijskiego. Skarżący twierdzi, że regwarancja, za którą nie przewidywano udzielającemu jej żadnej opłaty, stanowi pomoc na rzecz CdI.

Skarżący wniósł do sądów krajowych skargę na decyzję władz włoskich o udzieleniu zamówienia CdI. O ile Komisji aktualnie wiadomo, regionalny sąd administracyjny Lazio (TAR) orzekł w dniu 7 czerwca 2012 r., że regwarancja udzielona przez Sycylię na część ceny zakupu przez zwycięskiego oferenta stanowi pomoc państwa, bez względu na to, czy została ona ostatecznie zrealizowana czy wycofana. Dlatego też orzekł procedurę sprzedaży oddziału Siremaru zajmującego się działalnością handlową za częściowo nieważną. Następnie, na mocy tymczasowego postanowienia z dnia 18 lipca 2012 r. Consiglio di Stato zawiesiło wykonanie orzeczenia sądu TAR, czasowo wykluczając wznowienie procedury.

Chociaż procedurę sprzedaży Siremaru uwzględniono w decyzji o wszczęciu postępowania z 2011 r., Komisja nie wiedziała na tym etapie o żadnej gwarancji/regwarancji udzielonej któremukolwiek z oferentów.

Po szóste, w swoich uwagach do decyzji o wszczęciu postępowania z 2011 r. władze włoskie wyszczególniły główne etapy procedury sprzedaży Tirrenii i przyjętą ofertę CIN. Cenę nabycia CIN płaci w ratach, w ciągu ośmiu lat trwania nowej konwencji. Biorąc pod uwagę obecną wartość takich płatności, rzeczywista cena nabycia przez CIN jest niższa od wartości rynkowej ustalonej przez biegłego wyznaczonego przez ministerstwo.

Komisja dowiedziała się także, że w ramach procedur sprzedaży spółek regionalnych, którym powierzono nowe zamówienia publiczne na usługi, władze włoskie nałożyły na potencjalnych oferentów pewne warunki.

III.

 OCENA

Proces prywatyzacji nie został jeszcze zakończony w stosunku do wszystkich spółek byłej grupa Tirrenia. Oprócz zgłoszenia dotyczącego rekompensaty na rzecz Saremaru z tytułu doraźnej obsługi dwóch nowych tras, władze włoskie nie poinformowały Komisji o jakichkolwiek istotnych zmianach w zakresie warunków dotyczących usług publicznych, w tym wysokości rekompensaty przyznawanej spółkom za realizację zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych. W rezultacie, na podstawie informacji dostępnych na tym etapie Komisja uważa, że od końca 2011 r. do czasu wejścia w życie nowych konwencji/zamówień publicznych na usługi spółki byłej grupy Tirrenia, z wyjątkiem Saremar, nadal świadczyły usługi publiczne na tych samych warunkach.

W związku z tym te same wątpliwości wyrażone przez Komisję w decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego odnoszą się do rekompensaty przyznanej spółkom byłej grupy Tirrenia od stycznia 2012 r. do czasu wejścia w życie nowych umów.

Co się tyczy w szczególności Saremaru, Komisja zauważa, że po przekazaniu spółki władzom regionalnym, przedsiębiorstwu powierzono obsługę nowych tras łączących Sardynię z kontynentem. Na obecnym etapie Komisja przyjmuje wstępnie stanowisko, że rekompensata na rzecz Saremaru z tytułu obsługi dwóch dodatkowych tras przyniosłyby spółce korzyść gospodarczą mogącą prowadzić do zakłóceń konkurencji i wpływać na wymianę handlową, czyli stanowiłyby pomoc państwa. To samo ma zastosowanie w odniesieniu do innych środków finansowania publicznego przyznanych Saremarowi.

Ponadto na podstawie informacji dostępnych na obecnym etapie Komisja uważa, że władze włoskie wykorzystały w sposób niewłaściwy zatwierdzoną przez Komisję w 2010 r. pomoc na ratowanie dla Tirrenii i Siremaru.

Istnieją poza tym wątpliwości dotyczące twierdzenia Włoch, jakoby rekompensata wypłacona na rzecz nabywców spółek w ramach przyszłych konwencji/zamówień publicznych na usługi nie stanowiła pomocy państwa.

Ponadto na tym etapie Komisja uważa, że udzielona przez Sycylię regwarancja na część ceny zakupu mogła przynieść korzyść gospodarczą zarówno UniCredit, jako gwarantowi pierwszego stopnia, jak i Siremar, jako kredytobiorcy.

Dodatkowo wydaje się, że rzeczywista wartość ceny nabycia zapłaconej przez CIN jest niższa niż wartość określona przez niezależnego rzeczoznawcę wyznaczonego przez właściwe ministerstwo.

Wreszcie zgodnie z informacjami dostępnymi na tym etapie Komisja uważa, że zorganizowane na szczeblu regionalnym przetargi dotyczące sprzedaży publicznych udziałów w spółkach regionalnych nie były wystarczająco niedyskryminacyjne lub bezwarunkowe, aby zagwarantować wybór oferty najkorzystniejszej ekonomicznie na podstawie najwyższej ceny.

Dlatego też obecne rozszerzenie formalnego postępowania wyjaśniającego dotyczy następujących środków:

a) rekompensaty wypłacanej z tytułu przedłużenia czasu obowiązywania początkowych konwencji do zakończenia procesu prywatyzacji (środek 1);

b) dodatkowych środków przyjętych przez region Sardynii na rzecz Saremar w okresie (środek 2);

c) niewłaściwego wykorzystania pomocy na ratowanie (środek 3);

d) rekompensaty, która ma zostać wypłacona z tytułu świadczenia usługi publicznej w ramach przyszłych konwencji/zamówień publicznych na usługi (środek 4);

e) regwarancji regionu Sycylii obejmującej część ceny nabycia przez CdI dalszej działalności Siremaru wiążącej się z prawem do świadczenia usługi publicznej (środek 5);

f) odroczonej płatności ceny za Tirrenię (środek 6);

g) prywatyzacji spółek regionalnych (środek 7).

Na obecnym etapie Komisja uważa, że wszystkie wyżej wymienione środki wiążą się z dodatkowym finansowaniem ze środków państwowych na rzecz spółek byłej grupy Tirrenia lub ich nabywców i w związku z tym wiążą się z przekazywaniem zasobów państwowych. Środki te przynoszą selektywną korzyść gospodarczą beneficjentom i mogą mieć wpływ na wymianę handlową w UE oraz zakłócić konkurencję w ramach rynku wewnętrznego.

Zgodnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 wszelka bezprawnie przyznana pomoc może podlegać odzyskaniu od beneficjentów.

TEKST PISMA

grafika

______

⁽¹⁾ Decyzja Komisji z dnia 16 listopada 2010 r., sprawa dotycząca pomocy państwa N 418/2010 - Włochy - Pomoc na ratowanie przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji - Aiuti al salvataggio a favore di Tirrenia di Navigazione SpA in amministrazione straordinaria, Dz.U. C 102 z dnia 2 kwietnia 2011 r.