Pomoc państwa - Republika Czeska - Pomoc państwa nr C 19/07 (ex N 32/07) - Ubezpieczenie krótkoterminowych kredytów eksportowych dla MŚP od ryzyka braku zapłaty należności - spółka Export Guarantee and Insurance Corporation (EGAP) - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 88 ust. 2 traktatu WE.
Dz.U.UE.C.2007.205.19
Akt nienormatywnyPomoc państwa nr C 19/07 (ex N 32/07) - Ubezpieczenie krótkoterminowych kredytów eksportowych dla MŚP od ryzyka braku zapłaty należności - spółka Export Guarantee and Insurance Corporation (EGAP)
Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 88 ust. 2 traktatu WE
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2007/C 205/09)
(Dz.U.UE C z dnia 4 września 2007 r.)
Pismem z dnia 27 czerwca 2007 r., zamieszczonym w języku oryginału na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Republikę Czeską o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 88 ust. 2 traktatu WE dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. pomocy państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres lub numer faksu:
European Commission
Directorate-General for Competition
State aid Greffe
B-1049 Brussels
Faks: (32-2) 296 12 42.
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom Republiki Czeskiej. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio umotywowanym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
TEKST STRESZCZENIA
Opis środka, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie
Republika Czeska zamierza zapewnić czeskim małym i średnim przedsiębiorstwom ubezpieczenie krótkoterminowych kredytów eksportowych (zwane dalej "UKKE") za pośrednictwem państwowej agencji kredytów eksportowych zwanej EGAP (Export Guarantee and Insurance Corporation).
EGAP jest agencją kredytów eksportowych Republiki Czeskiej prowadzącą samodzielną działalność na własny rachunek. Na mocy właściwej ustawy, realizacja zobowiązań spółki jest gwarantowana przez państwo(1). Ryzyko wynikające z wszystkich ubezpieczonych kredytów pokrywane jest przez specjalny fundusz, gwarantujący możliwość wywiązania się przez spółkę ze zobowiązań wynikających z jej działalności. Środki tego funduszu pochodzą ze składek ubezpieczeniowych, zysków a także kwoty przydzielonej z budżetu państwa.
EGAP będzie pełnić rolę ubezpieczyciela ponoszącego wszystkie rodzaje ryzyka kredytowego i wypłacającego odszkodowania ubezpieczającym. EGAP będzie dostarczać czeskim MŚP produkty ubezpieczeniowe poprzez prywatnych pośredników działających na tym rynku. Pośrednik, którym może zostać każda handlowa spółka ubezpieczeniowa, będzie sprzedawać umowy ubezpieczeniowe i zarządzać tymi umowami w zamian za prowizję odpowiadającą poniesionym kosztom oraz rozsądnej marży, obliczonej według stopy zysku na poziomie [...](*) %.
Wspierając ten segment rynku ryzyka kredytowego Republika Czeska pragnie stworzyć podstawy dla rozwoju niezależnego prywatnego rynku ubezpieczeń kredytowych dla MŚP.
Program UKKE skierowany jest do czeskich MŚP, których całkowite roczne obroty eksportowe nie przekraczają kwoty 2 mln EUR (zwanych dalej "MŚP < 2 mln"). Nie będzie natomiast wymogów co do minimalnych obrotów lub minimalnej liczby klientów. Szacuje się, że z programu skorzysta 501-1.000 beneficjentów. Ubezpieczenie obejmuje ryzyko braku zapłaty należności za wysłany towar lub zrealizowaną usługę z odroczonym terminem płatności.
Zdaniem czeskich władz, czeski rynek UKKE dla MŚP charakteryzuje bardzo niska podaż, ze względu na bardzo mały stopień dywersyfikacji portfeli klientów tych przedsiębiorstw i niewielką ilość nabywców (rodzajów ryzyka) oraz niewielkie kwoty ubezpieczeń, a tym samym niską wysokość pobieranych składek. Ponadto brak specjalistycznej wiedzy finansowej po stronie właścicieli i kadry zarządzającej oraz nieznajomość metod ubezpieczenia od ryzyka kredytowego podnosi koszty administracyjne i marketingowe związane z dotarciem do licznych i bardzo rozproszonych małych i średnich przedsiębiorstw celem wyjaśnienia im korzyści związanych z takimi ubezpieczeniami.
W związku z tym prywatni ubezpieczyciele kredytowi uznają rynek MŚP < 2 mln za nieopłacalny. Program ubezpieczeń opiera się na ustawie nr 23/2006 Sb., w której uwzględniono zasady wprowadzone poprzez zmianę komunikatu Komisji do państw członkowskich przedstawionego na mocy art. 93 ust. 1 Traktatu WE o zastosowaniu art. 92 i 93 Traktatu do ubezpieczeń krótkoterminowych kredytów eksportowych (zwanego dalej "komunikatem").
Środek ma być stosowany przez dwa lata od daty zatwierdzenia przez Komisję.
Czeskie władze potwierdziły, że program będzie oparty na zasadzie samofinansowania ze składek ubezpieczeniowych opłacanych przez ubezpieczone przedsiębiorstwa. Zdaniem czeskich władz program będzie funkcjonował bez korzystania z zasobów państwowych.
Ocena środka
W ramach środka istnieją dwie grupy beneficjentów, które mogą otrzymać pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE: ubezpieczone MŚP oraz pośrednicy, którzy otrzymają zwrot kosztów zarządzania programem. Republika Czeska zgłosiła omawiany środek jako pomoc. Środek pomocy należy do zakresu art. 87 ust. 1 Traktatu WE, jeżeli spełnione jest łącznie pięć kryteriów.
Jeżeli chodzi o pośredników, środek zdaje się nie zapewniać zainteresowanym pośrednikom żadnych korzyści z zasobów państwowych, ponieważ koszty pośrednictwa ponoszą klienci płacący wyższe - odpowiadające stawkom rynkowym - składki ubezpieczeniowe. W związku z tym omawiany środek nie wydaje się zapewniać pomocy państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE na rzecz pośredników.
Jeżeli chodzi o pomoc udzielaną MŚP, to chociaż EGAP funkcjonuje na racjonalnych zasadach handlowych, nie można z góry wykluczyć, że jej działalność nie będzie wymagała zaangażowania zasobów państwowych. Zgodnie z podstawą prawną EGAP, zasoby państwowe mogą być wykorzystane jako gwarancja pokrycia ryzyka finansowego związanego z jej działalnością. Ponadto, zgodnie z tą samą podstawą prawną, EGAP zobowiązana jest przyczyniać się do realizacji polityki gospodarczej państwa mającej na celu rozwój rynku ubezpieczeń kredytowych. Tym samym środki wdrażane przez EGAP w ramach realizacji powyższej polityki, w tym omawiany środek, można przypisać państwu.
Środek ten zapewni MŚP < 2 mln możliwość korzystania z UKKE na warunkach niemożliwych obecnie do uzyskania na rynku. Chociaż środek ma być oparty na zasadzie samofinansowania, nie można wykluczyć także niekorzystnego scenariusza, w którym program przyniesie straty. Będą one musiały zostać pokryte przez państwową agencję EGAP. W związku z tym, na obecnym etapie nie można wykluczyć, że program zapewni przewagę korzystającym z niego MŚP.
Miałaby ona charakter selektywny, ponieważ dotyczyłaby MŚP, których roczne całkowite roczne obroty eksportowe nie przekraczają 2 mln EUR.
Ponieważ ma ona związek z ubezpieczeniem kredytów eksportowych, może wpłynąć na wymianę handlową między państwami członkowskimi.
Aby ustalić, czy zgłoszony środek ma negatywny wpływ na konkurencję na istniejącym prywatnym rynku ubezpieczeń, Komisja zbadała go w świetle komunikatu.
Republika Czeska pragnie zastosować klauzulę wyłączającą pozwalającą na zastosowanie nierynkowych rodzajów ryzyka, zgodnie z 2.5 komunikatu; jednocześnie w pkt 4.4 komunikatu zwrócono uwagę na fakt, że w niektórych krajach może przejściowo brakować możliwości pokrycia rodzajów ryzyka związanych z rynkowymi kredytami eksportowymi przez prywatnych ubezpieczycieli kredytów eksportowych albo przez publicznych lub wspieranych ze środków publicznych ubezpieczycieli takich kredytów działających na własny rachunek. Dlatego też takie rodzaje ryzyka mogą zostać tymczasowo uznane za nierynkowe.
Państwa członkowskie, które pragną powołać się na klauzulę wyłączającą zgodnie z pkt 2.5 komunikatu muszą wykazać, że nie ma możliwości pokrycia tych rodzajów ryzyka w ramach prywatnego rynku ubezpieczeniowego, przedstawiając sprawozdanie na temat rynku oraz przedkładając odpowiednie dowody pochodzące od dwóch znanych, międzynarodowych ubezpieczycieli kredytów eksportowych, jak również krajowego ubezpieczyciela kredytów. Muszą one również dostarczyć opis warunków obowiązujących w przypadku nierynkowych rodzajów ryzyka i odpowiednio dostosować kwotę składek od takich rodzajów ryzyka do stawek pobieranych w innych państwach przez ubezpieczycieli kredytów eksportowych.
Zgodnie z treścią zgłoszenia, w produkcie ubezpieczeniowym dla MŚP oferowanym w ramach programu wysokość składek dostosowano do poziomu obowiązującego w innych państwach. Stało się tak dzięki uwzględnieniu przy obliczaniu składki: 1) poziomu strat, który według danych posiadanych przez czeskie władze nie różni się od poziomu strat wszystkich przedsiębiorstw, 2) wyższego poziomu wydatków, uwzględniającego wyższe koszty marketingu i zarządzania oraz 3) stopy zysku. Tak obliczane składki pokrywają w pełni spodziewane koszty programu ubezpieczeń.
W zgłoszeniu zabrakło jednak dowodów przedłożonych przez dwóch znanych międzynarodowych ubezpieczycieli kredytów eksportowych. Nie dostarczyli oni odpowiednich oświadczeń, o które zwróciły się czeskie władze. W związku z powyższym Komisja wszczyna postępowanie przewidziane w art. 88 ust. 2 WE, ponieważ ma wątpliwości, czy faktycznie nie ma możliwości ubezpieczenia omawianych rodzajów ryzyka na prywatnym rynku ubezpieczeniowym lub oferowane też możliwości te są niewystarczające.
Komisja zwraca się zatem do zainteresowanych osób trzecich o zgłaszanie swoich uwag, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji streszczenia niniejszego pisma w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Informacje te powinny wskazywać w szczególności:
– dowody określające zakres i dostępność ubezpieczeń krótkoterminowych kredytów eksportowych dla MŚP, których całkowite roczne obroty eksportowe nie przekraczają 2 mln EUR, w tym warunki zawierania takich ubezpieczeń oraz
– na ile zakres dostępu takich przedsiębiorstw do powyższych ubezpieczeń można uznać za wystarczający, biorąc pod uwagę, że zazwyczaj przedsiębiorstwa te dysponują niedostatecznie zdywersyfikowanym portfelem klientów a dotarcie do nich wymaga poniesienia dodatkowych kosztów marketingowych.
______
(1) Zob. pkt 2.5. Podstawa prawna.
(*) Informacje poufne.
Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................
TEKST PISMA