Pomoc państwa - Niemcy - Pomoc państwa C 33/10 (ex N 700/09) - Pomoc dla producentów metali nieżelaznych w związku z kosztami energii elektrycznej związanymi z CO2 - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Dz.U.UE.C.2011.111.22
Akt nienormatywnyPomoc państwa C 33/10 (ex N 700/09) - Pomoc dla producentów metali nieżelaznych w związku z kosztami energii elektrycznej związanymi z CO2
Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2011/C 111/11)
(Dz.U.UE C z dnia 9 kwietnia 2011 r.)
Pismem z dnia 17 listopada 2010 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Niemcy o swojej decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres lub numer faksu:
European Commission
Directorate-General for Competition
State aid Greffe
Rue Joseph II/Jozef II-straat 70
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË
Faks +32 2296124
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom niemieckim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
STRESZCZENIE
OPIS ŚRODKA
Władze niemieckie zamierzają przyznać 40 mln EUR pomocy producentom metali nieżelaznych (aluminium pierwotnego, kod NACE 2442, cynku z wyłączeniem ołowiu i cyny, kod NACE 2443, oraz miedzi, kod NACE 2444, zwanych dalej "metalami nieżelaznymi"). Środek ma na celu rekompensatę części kosztów CO2 dotyczących emisji pośredniej, poniesionych przez beneficjentów w drugiej połowie 2009 r., w której dodatkowo ceny produktów wytwarzanych przez producentów metali nieżelaznych były szczególnie niskie z powodu kryzysu gospodarczego. Władze niemieckie twierdzą, że środek jest niezbędny, aby zapobiec przenoszeniu produkcji przez niemieckich producentów metali nieżelaznych do państw leżących poza Europejskim Systemem Handlu Uprawnieniami do Emisji (zwanym dalej "ETS", ang. Emission Trading System), w których koszty emisji CO2 są niższe. Władze niemieckie twierdzą, że pomoc jest uzasadniona w celu zapobiegania tzw. ryzyku ucieczki emisji, czyli przenoszeniu źródeł emisji do krajów o mniej restrykcyjnej polityce ochrony środowiska.
Pomoc zostanie przyznana w formie płatności rekompensujących koszty emisji CO2 dotyczące zużytej energii elektrycznej powyżej jednej GWh rocznie, tj. rekompensata nie będzie wypłacana za pierwszą zużytą GWh. Pomoc zostanie obliczona na podstawie rocznego zużycia energii elektrycznej przez wnioskodawcę (pomniejszonego o 1 GWh) pomnożonego przez kwotę za MWh, która jest określona na poziomie podsektorowym (aluminium, miedź, cynk). Według władz niemieckich kwoty te są obliczane na podstawie kosztów CO2 wynoszących 19 EUR/MWh (uzasadnionych jako około 75 % średniej ceny uprawnień do emisji CO2 w kolejnym roku, wynoszącej w pierwszych miesiącach 2008 r. około 24 EUR)(1). Od kwoty tej władze niemieckie odejmują margines bezpieczeństwa wynoszący 10 % w celu ustalenia maksymalnej rekompensaty równej 17 EUR/MWh w przypadku aluminium. Rekompensata przewidziana w przypadku cynku wynosi 16 EUR/MWh, a w przypadku miedzi - 9 EUR/MWh. Dokładna kwota przypadająca na beneficjenta zależy od zużycia energii elektrycznej beneficjentów w drugiej połowie 2009 r., ponieważ pomoc przyznawana jest na podstawie rzeczywistego zużycia beneficjentów i wspomnianej powyżej ceny za MWh energii elektrycznej zużytej w celu wyprodukowania aluminium, cynku i miedzi. W przypadku zaprzestania produkcji lub przeniesienia jej poza Niemcy przed końcem 2010 r., beneficjenci musieliby zwrócić wszelką pomoc otrzymaną do tego czasu.
OCENA
Komisja uważa, że proponowany środek stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE na rzecz niemieckich producentów metali nieżelaznych. Komisja ma wątpliwości, czy przedmiotowa pomoc państwa jest zgodna z rynkiem wewnętrznym. Władze niemieckie przedstawiły szereg celów leżących we wspólnym interesie, którym ma służyć wymieniony środek. Komisja oceniła zgłoszony środek pod kątem każdego z tych celów i przeanalizowała, czy jest on odpowiedni, niezbędny i proporcjonalny z punktu widzenia dążenia do ich osiągnięcia.
Po pierwsze, władze niemieckie stwierdziły, że pomoc przynosi korzyści dla środowiska i mogłaby zostać zatwierdzona na mocy art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE, ponieważ jej celem jest zapobieganie przenoszeniu produkcji przez producentów metali nieżelaznych do państw poza UE o mniej restrykcyjnych przepisach dotyczących redukcji emisji CO2; w przeciwnym razie nastąpiłaby tzw. ucieczka emisji, prowadząca do zwiększenia globalnej emisji CO2. W szczególności władze niemieckie twierdzą, że ceny energii elektrycznej w Niemczech są wyższe od średniej światowej głównie ze względu na koszty dotyczące emisji CO2 wynikające z obowiązywania unijnego systemu ETS, oraz że niemieccy producenci metali nieżelaznych nie są w stanie przenosić tych dodatkowych kosztów na swoich klientów bez utraty udziału w rynku na rzecz konkurentów z państw trzecich, ponieważ rynek metali nieżelaznych ma charakter globalny. Władze niemieckie twierdzą, że sytuację dodatkowo pogorszył spadek cen metali nieżelaznych w 2009 r. na londyńskiej giełdzie metali London Metal Exchange (LME). Władze niemieckie konkludują, że omawiany środek jest niezbędny i proporcjonalny, aby zapobiec zaprzestaniu działalności w Niemczech przez producentów metali nieżelaznych i przenoszeniu produkcji do państw trzecich, w których nie obowiązuje unijny system ETS.
Kiedy Komisja zwróciła się do władz niemieckich o przekazanie danych potwierdzających te argumenty, władze niemieckie stwierdziły, że większość tych danych nie jest dostępna, ponieważ objęte są one tajemnicą handlową oraz że niezależnie od tego zwracanie się o takie dane byłoby niewłaściwe, ponieważ ryzyko ucieczki emisji zostało już stwierdzone w decyzji ustalającej wykaz sektorów i podsektorów, w których występuje ryzyko ucieczki emisji(2).
Komisja wątpi jednak, czy efekt zachęty polegający na rekompensacie kosztów emisji pośredniej może być ustalony wyłącznie na podstawie powyższej decyzji, która określa sektory kwalifikujące się do otrzymania darmowych uprawnień do emisji bezpośredniej. Ponadto publicznie dostępne sprawozdania roczne najważniejszych beneficjentów wskazują, że przedsiębiorstwa te utrzymały rentowność mimo niskich cen na londyńskiej giełdzie LME. Dlatego wydaje się wątpliwe, by beneficjenci rzeczywiście mieli zaprzestać działalności w Niemczech w przypadku braku pomocy, zwłaszcza biorąc pod uwagę ponowną tendencję wzrostową cen na londyńskiej giełdzie LME. Co więcej, bez wymaganych informacji Komisja nie jest w stanie prawidłowo ocenić, czy w przypadku zamknięcia zakładów produkcyjnych w Niemczech odnośne moce produkcyjne zostałyby przejęte przez zakłady produkcyjne w innych państwach członkowskich, a zatem pozostałyby w unijnym systemie ETS, czy też rzeczywiście zostałyby przejęte przez przedsiębiorstwa prowadzące działalność poza unijnym systemem ETS. Wreszcie, Komisja odnotowuje, że zasadniczo pomoc operacyjna jest uważana za szczególnie zakłócającą konkurencję, zwłaszcza w odniesieniu do przedsiębiorstw w innych państwach członkowskich UE lub w EOG i pomoc ta mogłaby prowadzić do tzw. wyścigu na dotacje. W związku z powyższym Komisja na obecnym etapie ma wątpliwości, czy środek można uznać za zgodny z rynkiem wewnętrznym jako pomoc na ochronę środowiska na mocy art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE. Stosowne wydaje się wszczęcie formalnego postępowania wyjaśniającego w celu uzyskania dodatkowych informacji i uwag od zainteresowanych osób trzecich.
Po drugie, władze niemieckie twierdzą, że środek - zapobiegając przenoszeniu produkcji przez producentów metali nieżelaznych - pomaga zachować miejsca pracy w sektorze metali nieżelaznych i w sektorach niższego szczebla, a zatem wspiera rozwój sektorowy w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE. Komisja ma jednak wątpliwości, czy zapobieganie przenoszeniu produkcji poza terytorium Niemiec można uznać za cel leżący we wspólnym interesie, zwłaszcza skoro na obecnym etapie nie można wykluczyć, że środek poprawi konkurencyjność niemieckich producentów metali nieżelaznych względem ich europejskich konkurentów.
Po trzecie, władze niemieckie stwierdziły, że połączenie wysokich kosztów CO2 dotyczących emisji pośredniej i niskich cen na londyńskiej giełdzie LME stanowi poważne zakłócenie gospodarki w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE. Władze niemieckie zwracają uwagę, że istnienie poważnych zakłóceń w gospodarce zostało uznane przez Komisję w jej tymczasowych ramach prawnych(3). Komisja ma jednak wątpliwości, czy rozumowanie przyjęte w kontekście kryzysu finansowego, który dotyczył głównie trudności w dostępie do kapitału, można zastosować do omawianego środka, ponieważ wydaje się, że żaden z beneficjentów nie napotkał takich problemów. Ponadto wydaje się, że ani koszty energii elektrycznej związane z CO2, ani wahania cen na LME nie kwalifikują się jako zakłócenie gospodarki. Wycena kosztów CO2 jest zamierzonym celem działania systemu ETS, który ma prowadzić do osiągnięcia zakładanych poziomów redukcji emisji, natomiast jeśli chodzi o ceny na LME, dostępne informacje wskazują, że wahania cen stanowią naturalne zmiany w ramach cyklu koniunkturalnego podaży i popytu, a nie "poważne zakłócenie" gospodarki. Ponadto Komisja ma wątpliwości, czy zmniejszona konkurencyjność producentów metali nieżelaznych w Niemczech pociągnęłaby za sobą poważne zakłócenia w sektorach niższego szczebla i w gospodarce Niemiec ogółem.
Komisja ma zatem wątpliwości, czy zgłoszona pomoc państwa może być uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 lit. b) lub c) TFUE.
W związku z powyższymi wątpliwościami Komisja postanowiła wszcząć formalne postępowanie określone w art. 108 ust. 2 TFUE i zaprasza osoby trzecie do zgłaszania uwag.
TEKST PISMA
______
(1) Pewne niedokładności w tym obliczeniu mogą wynikać z zaokrąglenia.
(2) Decyzja Komisji z dnia 24 grudnia 2009 r. ustalająca wykaz sektorów i podsektorów uważanych za narażone na znaczące ryzyko ucieczki emisji, Dz.U. L 1 z 5.1.2010, s. 10.
(3) Tymczasowe wspólnotowe ramy prawne w zakresie pomocy państwa ułatwiające dostęp do finansowania w dobie kryzysu finansowego i gospodarczego (wersja skonsolidowana), Dz.U. C 83 z 7.4.2009, s. 1.