Pomoc państwa - Łotwa - Pomoc państwa SA.30704 (12/C) (ex NN 53/10) - Dodatkowe środki pomocy dla łotewskiego banku hipotecznego i ziemi – Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2012.130.42

Akt nienormatywny

Wersja od: 4 maja 2012 r.

POMOC PAŃSTWA - ŁOTWA

Pomoc państwa SA.30704 (12/C) (ex NN 53/10) - Dodatkowe środki pomocy dla łotewskiego banku hipotecznego i ziemi Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2012/C 130/03)

(Dz.U.UE C z dnia 4 maja 2012 r.)

Pismem z dnia 26 stycznia 2012 r., zamieszczonym w języku autentycznym na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Łotwę o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.

Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środków pomocy, w odniesieniu do których Komisja

wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następu-

jącego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds.

Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres lub numer faksu:

European Commission

Directorate-General for Competition

State aid Greffe

1049 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

Faks [phone]

Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom łotewskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.

STRESZCZENIE

I. PROCEDURA

(1) Dnia 19 listopada 2009 r. Komisja zatwierdziła dwa środki służące dokapitalizowaniu na rzecz łotewskiego banku hipotecznego i ziemi (zwanego dalej MLB lub "bankiem"). W dniu 6 kwietnia 2010 r. Łotwa poinformowała o trzecim środku służącym dokapitalizowaniu, który został zrealizowany dnia 23 marca 2010 r. W dniu 15 kwietnia 2011 r. Łotwa przekazała plan restrukturyzacji, oparty na planie politycznym, przewidujący przekształcenie banku w bank rozwoju poprzez sprzedaż jego pozostałych aktywów komercyjnych do dnia 31 grudnia 2011 r. Plan wiązał się z kolejnymi środkami pomocy na rzecz grupy MLB.

(2) Dnia 23 sierpnia 2011 r. Komisja została poinformowana, że według szacunków cały proces sprzedaży części komercyjnej zostanie skutecznie zakończony nie wcześniej niż w sierpniu 2012 r. Oznaczało to opóźnienie w stosunku do wcześniejszych zobowiązań zakończenia sprzedaży do 31 grudnia 2011 r. W dniu 2 listopada 2011 r., zgodnie z decyzją łotewskiego rządu z dnia 1 listopada 2011 r., Łotwa oficjalnie przekazała strategię sprzedaży w celu stopniowego zakończenia (sprzedaży lub ograniczenia w zależności od rodzaju działalności) działalności komercyjnej banku oraz (osobnym pismem) wniosła o tymczasowe zatwierdzenie dodatkowych środków pomocy przewidzianych w podstawowym scenariuszu w strategii sprzedaży. W pismach z dnia 8 i 9 grudnia 2011 r. władze łotewskie przedstawiły dalsze informacje o dodatkowych planowanych środkach, w tym podział kwot między pionem komercyjnym i pionem rozwoju MLB, harmonogram realizacji środków oraz zapewnienie, że do środków przyznanych po dniu 1 stycznia 2012 r. zastosowany zostanie komunikat Komisji w sprawie stosowania od dnia 1 stycznia 2012 r. reguł pomocy państwa w odniesieniu do środków wsparcia na rzecz banków w kontekście kryzysu finansowego⁽¹⁾.

II. FAKTY

(3) Beneficjent pomocy, bank MLB, został założony przez rząd łotewski dnia 19 marca 1993 r. jako bank państwowy. Łotewskie Ministerstwo Finansów posiada 100% udziałów banku. Na dzień 30 czerwca 2011 r. bank posiadał 10 oddziałów i 24 pododdziały. Pod względem aktywów był to ósmy największy bank na Łotwie, a jego udział w rynku wynosił 3,6%. Pod względem wartości portfela kredytowego był to siódmy co do wielkości bank z udziałem w rynku w wysokości 4,2%. Pod względem wartości depozytów bank plasował się na dziesiątym miejscu z udziałem w rynku równym 4,2%.

(4) MLB ma dwojaką rolę - działa zarówno jako bank rozwoju, jak i bank komercyjny. Jednak w ostatnich latach bank stał się głównym kanałem wspieranych przez państwo programów kredytowych dla małych i średnich przedsiębiorstw, nowo powstających przedsiębiorstw, obszarów rolniczych i wiejskich oraz działalności gospodarczej słabszych społecznie grup ludności. Obecnie bank jest w trakcie procesu restrukturyzacji, tj. stopniowo stanie się wyłącznie bankiem rozwoju, równocześnie wycofując się z działalności komercyjnej, którą zakończy całkowicie najpóźniej do grudnia 2013 r.

(5) W czerwcu 2009 r. agencja Moody's obniżyła ranking siły finansowej banku do E+ (tj. bardzo niewielka wewnętrzna siła finansowa, z wyższym prawdopodobieństwem okresowego wsparcia zewnętrznego); ranking ten pozostał taki sam zgodnie z najnowszym sprawozdaniem MLB z 22 czerwca 2011 r.

(6) W tym kontekście władze łotewskie postanowiły interweniować w MLB w interesie stabilności finansowej. Dzięki temu MLB skorzystał z dwóch środków służących dokapitalizowaniu o łącznej wysokości 102,48 mln EUR, które zostały zatwierdzone przez Komisję dnia 19 listopada 2009 r. W dniu 23 marca 2010 r. Łotwa wdrożyła trzeci środek służący dokapitalizowaniu w wysokości 100 mln EUR. W przeciwieństwie do zatwierdzonych środków służących dokapitalizowaniu, które zostały przyznane na działalność banku związaną z rozwojem i miały korzystny uboczny wpływ na działalność komercyjną, wyżej wymieniony środek ma na celu wzmocnienie kapitału własnego działalności komercyjnej banku.

(7) W dniu 20 lipca 2010 r. podpisano trzeci uzupełniający protokół ustaleń między UE a Łotwą, aby udostępnić Łotwie średnioterminową pomoc finansową. Oprócz innych kwestii, opracowanie i wdrożenie procesu restrukturyzacji i sprzedaży komercyjnej części banku MLB jest uznawane za jeden z jego szczególnych warunków.

(8) Zgodnie z uzupełniającym protokołem ustaleń opracowanie planu przekształcenia banku powierzono niezależnemu doradcy, który otrzymał instrukcje, aby przygotować scenariusze przekształcenia banku pozwalające rozdzielić aktywa i pasywa związane z finansowaniem rozwoju, umożliwiając prywatyzację działalności komercyjnej banku lub ewentualnie przekształcenie banku w taki sposób, aby działalność komercyjna mogła zostać wystawiona na sprzedaż niezależnie od pionu rozwoju. W dniu 13 kwietnia 2011 r. rząd łotewski podjął decyzję o zatwierdzeniu przekształcenia MLB w oparciu o scenariusz zakładający "sprzedaż aktywów", co oznaczało albo sprzedaż zintegrowanej puli aktywów i pasywów komercyjnych w dużym portfelu lub w osobnych mniejszych pakietach do końca 2011 r.

(9) Dnia 2 listopada 2011 r. Łotwa oficjalnie przekazała Komisji strategię sprzedaży służącą stopniowemu zakończeniu (sprzedaży lub ograniczeniu w zależności od rodzaju działalności) działalności komercyjnej banku. Łotwa poprosiła również o tymczasowe zatwierdzenie następujących dodatkowych środków pomocy:

– rezerwowy instrument wsparcia płynności w wysokości do 250 mln LVL, który miałby zostać udostępniony od 1 stycznia 2012 r. do zakończenia procesu⁽²⁾ (obecnie spodziewanego w sierpniu 2012 r.), przyznawany w formie depozytów - wymaganych w przypadku nagłych problemów z płynnością;

– gwarancje w wysokości do 32 mln LVL dla pionu komercyjnego do czasu zakończenia procesu;

– środek wsparcia płynności w wysokości do [30-75]^(*) mln LVL zostanie przekształcony w kapitał i udostępniony pionowi komercyjnemu banku jeszcze w 2011 r.

– zastrzyk kapitałowy do kapitału MLB w wysokości 25 mln LVL - potrzebny do pokrycia części strat ze sprzedaży aktywów, oparty na szacowanych teoretycznych obniżkach, w celu zapewniania minimalnego wymaganego współczynnika adekwatności kapitałowej - którego przyznanie przewiduje się na początku 2012 r.;

– 60 mln LVL na wsparcie płynności podmiotu państwowego ("agencja prywatyzacyjna" JSC) nabywającego pakiet aktywów o obniżonej jakości, wymagane w przypadku, gdyby pakiet nie został sprzedany; ich przyznanie przewiduje się począwszy od sierpnia 2012 r.

III. OCENA

(10) Oceniając, czy środki stanowią pomoc państwa, Komisja dokonała rozróżnienia pomiędzy dwoma różnymi rodzajami działalności MLB: obecną i przyszłą działalnością MLB w ramach jego publicznych zadań jako banku rozwoju, a z drugiej strony pozostałą działalnością komercyjną prowadzoną przez MLB w okresie przejściowym (w okresie stopniowego zakończenia działalności).

(11) Jeśli chodzi o pion rozwoju MLB, uprasza się Łotwę o przekazanie dodatkowych informacji co do tego, w jaki sposób w praktyce zagwarantowana zostanie zgodność działalności rozwojowej MLB z zasadami pomocy państwa. W szczególności władze Łotwy proszone są o przekazanie informacji dotyczących procedur stosowanych przez bank podczas przyznawania pożyczek uprzywilejowanych/ wspieranych przez państwo beneficjentom końcowym, które gwarantują, że bank nie będzie udzielać pożyczek, które mogłyby zostać przyznane również przez banki komercyjne.

(12) Jeśli chodzi o pion komercyjny MLB, Komisja uważa, że pomoc państwa na rzecz MLB, składająca się z dokapitalizowania w wysokości 70,2 mln LVL przyznanego w kwietniu 2010 r., środków służących dokapitalizowaniu planowanych na przełomie 2011 r. i 2012 r. (m.in. zamiana długu na kapitał własny w wysokości do [30-75] mln LVL oraz zastrzyk kapitałowy w wysokości do 25 mln LVL), rezerwowego instrumentu wsparcia płynności w wysokości do 250 mln LVL, gwarancji na rzecz pionu komercyjnego MLB w wysokości do 32 mln LVL oraz wsparcia płynności w wysokości 60 mln LVL na likwidację aktywów o obniżonej jakości w ramach Hipo-NIA, została tymczasowo zatwierdzona do czasu podjęcia ostatecznej decyzji, a wszystkie te środki zostały uznane za tymczasowo zgodne z rynkiem wewnętrznym w myśl art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE.

(13) Obecnie Komisja nie posiada wystarczających informacji, aby stwierdzić zgodność pomocy na rzecz zakończenia komercyjnej działalności MLB. W szczególności Komisja potrzebuje większej pewności co do celów pośrednich przewidzianych w procesie sprzedaży działalności, jak również dalszych informacji dotyczących likwidacji działalności, która nie może zostać sprzedana w perspektywie

krótkoterminowej (tzw. alternatywny scenariusz w strategii sprzedaży). Łotwa proszona jest o przekazanie dodatkowych informacji i zobowiązań w tym względzie.

(14) Ponadto Komisja wątpi, czy plan przekształcenia spełnia wszystkie warunki określone w komunikacie o restrukturyzacji. W szczególności na podstawie otrzymanych informacji Komisja nie może stwierdzić, czy działalność gospodarcza prowadzona nadal po sprzedaży będzie rentowna i wzywa Łotwę do dostarczenia odpowiednich dowodów. Ponadto Komisja zwraca się do Łotwy z prośbą o przekazanie dodatkowych informacji dotyczących środków podjętych w celu uniknięcia nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji w odniesieniu do sprzedaży, jak również likwidacji niesprzedanej działalności komercyjnej. Komisja stwierdza jednak wstępnie, że środki wyrównawcze wydają się być odpowiednie w odniesieniu do Hipolizings i Hipo Fondi.

(15) Podsumowując, na obecnym etapie Komisja musi dokładniej zbadać warunki planu przekształcenia oraz procesu sprzedaży pionu komercyjnego, aby zapewnić ich zgodność z rynkiem wewnętrznym.

(16) Komisja wzywa zainteresowane strony do przedstawienia swoich uwag odnośnie do niniejszej decyzji.

TEKST PISMA

grafika

______

⁽¹⁾ Dz.U. C 356 z 6.12.2011, s. 7

⁽²⁾ Wsparcie płynności w wysokości do 125 mln LVL planowane jest dla banku rozwoju począwszy od stycznia 2012 r., jako rekompensata za wcześniejszy kredyt udzielony przez pion komercyjny banku pionowi rozwoju.

^(*) Fragmenty tekstu zostały zastąpione jawnymi przybliżonymi zakresami wartości, aby nie ujawniać poufnych informacji.