Opóźnienia w rozpoczęciu realizacji polityki spójności na lata 2014-2020 (2014/2946(RSP)).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2016.289.50

Akt nienormatywny

Wersja od: 9 sierpnia 2016 r.

Opóźnienia w rozpoczęciu realizacji polityki spójności na lata 2014-2020

P8_TA(2014)0068

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie opóźnień w rozpoczęciu realizacji polityki spójności na lata 2014-2020 (2014/2946(RSP))

(2016/C 289/08)

(Dz.U.UE C z dnia 9 sierpnia 2016 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 4, 162 i art. 174-178,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, a także ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 ¹ ,

- uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014-2020 ² ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 ³ ,

- uwzględniając projekt budżetu korygującego nr 3 do budżetu ogólnego na rok 2014 (COM(2014)0329),

- uwzględniając art. 128 ust. 5 oraz art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że polityka spójności jest główną ogólnounijną inwestycyjną strategią polityczną w gospodarce realnej i stałą siłą napędową wzrostu i zatrudnienia w Europie z budżetem przekraczającym 350 mld EUR do 2020 r.; mając na uwadze, że stanowi ona trzon unijnej strategii na rzecz wyrównania regionalnych zaburzeń równowagi i nierówności, wspierania dywersyfikacji i dostosowywania do przemian w przemyśle, a także osiągnięcia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej; mając również na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich polityka spójności jest głównym źródłem inwestycji publicznych;

B. mając na uwadze, że poprzez koncentrację tematyczną środki te są nakierowane na ograniczoną liczbę strategicznych celów o potencjale generowania wzrostu, takich jak innowacje i badania naukowe, agenda cyfrowa, wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz gospodarka oparta na technologiach niskoemisyjnych, a także na szkolenia, kształcenie i infrastruktura;

C. mając na uwadze, że umowy o partnerstwie i programy operacyjne są strategicznymi narzędziami ukierunkowywania inwestycji w państwach członkowskich i regionach, zgodnie z ogólnym celem strategii "Europa 2020", czyli inteligentnym, trwałym wzrostem gospodarczym sprzyjającym włączeniu społecznemu;

D. mając na uwadze, że w art. 14, 16 i 29 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 przewidziano harmonogram przedkładania i przyjmowania umów o partnerstwie i programów operacyjnych, zgodnie z którym umowy te powinny zostać przyjęte do końca sierpnia 2014 r., a programy operacyjne najpóźniej do końca stycznia 2015 r.;

E. mając na uwadze wyraźne opóźnienie na etapie procesu programowania, w związku z którym szacuje się, że jedynie niewielka liczba programów operacyjnych (tylko około 100) zostanie przyjęta do końca 2014 r.;

F. mając na uwadze, że na stosowny wniosek państw członkowskich Komisja przygotowała dokument roboczy w sprawie postępowania ze zobowiązaniami z 2014 r. wynikającymi z programów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności, które nie zostały przyjęte przez Komisję do 31 grudnia 2014 r.;

G. mając na uwadze, że przewidziano dwa scenariusze przyjmowania programów operacyjnych, z których każdy prowadzi do dalszych opóźnień w rozpoczęciu wdrażania, a mianowicie: (i) procedurę przeniesienia środków w przypadku programów uznawanych za gotowe do przyjęcia do dnia 31 grudnia 2014 r. oraz (ii) ponowne rozdysponowanie niewykorzystanych środków z 2014 r. w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych pociągające za sobą konieczność technicznej zmiany wieloletnich ram finansowych (WRF) w przypadku programów uznanych za niegotowe do przyjęcia do końca 2014 r.;

H. mając na uwadze, że zgodnie z przedstawionym przez Komisję harmonogramem programy operacyjne mogłyby zostać przyjęte w ramach procedury przenoszenia środków w okresie od dnia 15 lutego do dnia 31 marca 2015 r., a w ramach procedury ponownego rozdysponowania środków - po dniu 1 maja 2015 r.;

I. mając na uwadze, że poza opóźnieniem wdrażania w okresie programowania 2014-2020, polityka spójności boryka się również z zaległościami płatności za okres programowania 2007-2013 wynoszącymi około 23 mld EUR, co dodatkowo podważa jej wiarygodność, skuteczność i trwałość;

J. mając na uwadze, że przewodniczący Komisji zaznaczył, iż planuje uruchomić pakiet inwestycyjny w wysokości 315 mld EUR;

1. wyraża poważne obawy związane ze znaczącym opóźnieniem wdrażania polityki spójności na lata 2014-2020, mając zarazem świadomość wagi przyjęcia wysokiej jakości programów operacyjnych na początku okresu programowania, tak aby uniknąć konieczności ich późniejszego przeprogramowania;

2. podkreśla, że obecne opóźnienia są wyzwaniem dla zdolności władz krajowych, regionalnych i lokalnych do skutecznego planowania i wdrażania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na rok 2014-2020;

3. przypomina, że polityka spójności, wraz ze współfinansowaniem zapewnianym przez państwa członkowskie, stanowią znaczną część wydatków publicznych związanych ze wzrostem w UE; podkreśla, że należy w związku z tym jak najszybciej rozpocząć realizację nowych programów, aby zmaksymalizować skutki inwestycji, pobudzić tworzenie miejsc pracy i zwiększyć wzrost wydajności;

4. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wykazania się odpowiedzialnością i dołożenia wszelkich starań, by przyśpieszyć przyjęcie jak największej liczby programów operacyjnych jeszcze w 2014 r., a także do dopilnowania, aby możliwie jak najwięcej programów było gotowych do przyjęcia przed dniem 31 grudnia 2014 r. w celu skorzystania z procedury przenoszenia środków zgodnie z art. 13 ust. 2 lit. a) rozporządzenia finansowego i art. 4 przepisów wykonawczych do tego rozporządzenia;

5. zwraca się do Komisji, by - przywiązując dużą wagę do jakości i konieczności dalszej walki z nadużyciami - przeanalizowała wszelkie możliwości usprawnienia swoich procedur wewnętrznych w celu zadbania o to, by programy operacyjne przedłożone ponownie po terminie 24 listopada 2014 r. zostały również wzięte pod uwagę, aby zakończyć prowadzone w ich sprawie konsultacje między służbami z końcem roku i by zostały one uznane za gotowe do przyjęcia, jeżeli spełniają wymogi jakościowe;

6. zdaje sobie sprawę, że drugi z wyżej wymienionych scenariuszy mający zastosowanie do programów operacyjnych niegotowych do przyjęcia do końca 2014 r., a mianowicie ponowne rozdysponowanie niewykorzystanych środków z 2014 r. w 2015 r. zgodnie z art. 19 WRF, wiąże się z koniecznością zmiany WRF do dnia 1 maja 2015 r., która pomimo swojego technicznego charakteru musi być zgodna z procedurą budżetu wieloletniego; zwraca się zatem do Komisji o jak najszybsze podjęcie rozmów na ten temat z Parlamentem i Radą, aby określić wiarygodny plan działania, który zapewni przyjęcie zmiany WRF w możliwie najkrótszym terminie w 2015 r.;

7. podkreśla ponadto, że w celu zapewnienia przyjęcia programów operacyjnych konieczne jest również przyjęcie odpowiedniego projektu budżetu korygującego obejmującego odnośne środki na zobowiązania na 2015 r., co w najlepszym przypadku oznacza opóźnienie faktycznego rozpoczęcia wdrażania tych programów do połowy 2015 r.;

8. w związku z powyższym zwraca się do Komisji, by przedstawiła Parlamentowi środki, jakie zamierza przyjąć w celu ułatwienia jak najszybszego wdrożenia programów operacyjnych, i planowany przez nią harmonogram;

9. jest poważnie zaniepokojony statusem zaległości w płatnościach w ramach polityki spójności dotyczących programów operacyjnych na lata 2007-2013; podkreśla wagę i naglący charakter osiągnięcia porozumienia w tej sprawie do końca 2014 r. w oparciu o nowe wnioski Komisji;

10. wzywa Komisję do wyjaśnienia wpływu opóźnień w płatnościach na rozpoczęcie wdrażania nowych programów operacyjnych oraz do przedstawienia rozwiązań umożliwiających ograniczenie szkód do minimum; apeluje ponadto do Komisji, aby w kontekście sprawozdania z wyników negocjacji przewidzianego w art. 16 ust. 3 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów przeanalizowała potencjalny wpływ opóźnionego rozpoczęcia wdrażania polityki spójności na lata 2014-2020 na wzrost i zatrudnienie, a także aby przedstawiła zalecenia oparte na wyciągniętych z tego wnioskach;

11. domaga się, aby pakiet inwestycyjny w kwocie 315 mld EUR, jaki ogłosi Komisja, całkowicie uzupełniał politykę spójności na lata 2014-2020;

12. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Regionów, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu oraz pozostałym odnośnym instytucjom.

¹ Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s.320.

² Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884.

³ Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.