Opinia "Wykorzystanie potencjału chmury obliczeniowej w Europie".

I.

UWAGI OGÓLNE

1.

Z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji dotyczący wykorzystania potencjału chmury obliczeniowej i z uznaniem stwierdza, iż Komisja opowiada się za innowacyjnymi rozwiązaniami technologicznymi. Zgadza się co do tego, że możliwości chmury obliczeniowej wykraczają poza postęp technologiczny w dziedzinie informatyki, gdyż mają one pozytywny wpływ na rynek pracy, równość szans oraz tworzenie miejsc pracy.

2.

Jednocześnie podkreśla potrzebę rozważenia skutków, jakie rozwój nowej technologii może mieć dla regionów i grup społecznych w niekorzystnej sytuacji, i ewentualnych związanych z tym szkodliwych skutków dla spójności społecznej i terytorialnej. Takim czynnikiem ryzyka może być na przykład asymetria między podmiotami lokalnymi i globalnymi, jeśli chodzi o korzyści płynące z lepszej dostępności rynków.

3.

Zwraca uwagę na to, że jedną z większych przeszkód w stosowaniu chmury obliczeniowej w sektorze publicznym i prywatnym jest niepewność co do ustaw i przepisów, których należy przy tym przestrzegać. Można tutaj wymienić m.in. przepisy krajowe i europejskie dotyczące ochrony danych osobowych, przepisy socjalne, zdrowotne i dotyczące rachunkowości. Jednocześnie pojawiają się pewne problemy i zagrożenia w odniesieniu do ochrony danych, którymi należy się zająć.

4.

Wyraża ubolewanie, iż podejście dotyczące sektora publicznego i zaproponowany zarys partnerstwa na rzecz chmury obliczeniowej nie uwzględniają w należyty sposób samorządów lokalnych i regionalnych, choć działalność wielu z nich mogłaby być źródłem cennych informacji i stanowić wzór do naśladowania w ramach omawianej strategii. Nie wzięto także pod uwagę faktu, że niektóre samorządy lokalne i regionalne przyczyniają się, jako usługodawcy, do tworzenia i funkcjonowania infrastruktury chmury obliczeniowej.

5.

Podkreśla, że dla poczynienia przez Europę znaczącego postępu w zakresie technologii chmury obliczeniowej fundamentalne znaczenie mają skoordynowane działania obejmujące wszystkie poziomy sprawowania rządów.

6.

Odnotowuje, że w celu zapewnienia przedsiębiorstwom europejskim warunków do spełnienia powierzonej im roli w realizacji strategii, której celem byłoby uczynienie z Europy awangardy w omawianej dziedzinie, konieczne jest opracowanie form wsparcia w kontekście globalnej konkurencji.

7.

Uważa za istotne, by w ramach realizacji chmury obliczeniowej wziąć globalnie pod uwagę aspekt zrównoważonego rozwoju, gdyż lepsze wykorzystanie narzędzi informatycznych umożliwi skuteczniejsze wykorzystanie zasobów; konieczne jest jednak, by strategia obejmowała również w tej dziedzinie aktywne elementy dotyczące skutków pośrednich i by dotyczyła np. wzrostu udziału energii ze źródeł odnawialnych w energii przeznaczonej dla chmury obliczeniowej.

8.

Zauważa, że daleka jest droga od określenia zasady "super-chmury" do realizacji i zastosowań pozwalających w pełni wykorzystać jej potencjał oraz że ważnymi środkami na tej drodze jest podniesienie poziomu wiedzy konsumentów dzięki rozwojowi edukacji i kultury informatycznej.

9.

Jest zaniepokojony tym, że w komunikacie nie zajęto się w odpowiedni sposób powiązaniami między proponowaną strategią a innymi zagadnieniami takimi jak rzeczywista ochrona danych, przepisy dotyczące praw autorskich oraz dostępność i możliwość przenoszenia danych.

10.

Podkreśla, że rozwój chmury obliczeniowej mógłby zostać przyspieszony dzięki podjęciu środków niezbędnych do realizacji strategii cyfrowej. Choć konsumenci korzystają już obecnie z usług chmury obliczeniowej, które proponują dostawcy w ramach modelu gospodarczego oczekiwanego przez użytkowników końcowych, doświadczenie pokazało, że osoby używające tych technologii nieostrożnie i bez odpowiedniego przygotowania narażone są na szkody, właśnie z powodu luk w ochronie danych i niewystarczającego poziomu wiedzy.

11.

Popiera trzy główne działania proponowane przez Komisję, ale uważa, że należy je uzupełnić konkretnymi środkami ukierunkowanymi na podnoszenie poziomu wiedzy użytkowników, gdyż pozwoli to zwiększyć popyt na rynku i w ten sposób przyczyni się do wzmocnienia pozycji Europy w światowej konkurencji, zmniejszy asymetrię między konsumentami a usługodawcami, jeśli chodzi o poziom ryzyka, oraz będzie sprzyjać bardziej proporcjonalnemu rozłożeniu między nich korzyści płynących z rozwoju tej nowej technologii. Te konkretne środki powinny również koncentrować się na promowaniu edukacji i kultury informatycznej.

11.

UWAGI SZCZEGÓŁOWE I PROPOZYCJE

12.

Popiera propozycję Komisji dotyczącą procesu normalizacji, choć jednocześnie ubolewa nad tym, że nie opiera się ona na odpowiednich ramach prawnych i organizacyjnych.

13.

Uważa za istotne uzupełnienie proponowanego procesu normalizacji za pomocą konkretnych środków mających na celu umożliwienie identyfikacji w chmurze, np. w zakresie połączeń rejestrów administracji publicznej.

14.

Jest zaniepokojony faktem, iż propozycja Komisji nie uwzględnia należycie usług istniejących w sektorze publicznym i na rynku oraz struktury i infrastruktury usługowej, które dzięki nim powstały.

15.

Przypomina, że jednym z powodów nieufności wobec chmury obliczeniowej jest brak przepisów dotyczących przenoszenia danych i związane z tym problemy.

16.

Zwraca uwagę na konieczność konkretniejszego określenia - w dziedzinie normalizacji i certyfikacji - kto i jak zatwierdzi organy certyfikacyjne, oraz zadecydowania, czy zasady certyfikacji będą opracowywane na poziomie państw członkowskich czy na poziomie Unii.

17.

Uważa, że istotna jest wola Komisji, by wprowadzić przepisy dotyczące umów między dostawcami usług a użytkownikami, przy czym czuwać należy nad określeniem granic dla usługodawców ze względu na możliwość nadużywania pozycji dominującej.

18.

Zauważa, że choć użytkownicy oczekują zastosowań opartych na jednej procedurze otwarcia sesji ze względu na łatwość użytkowania, to zaspokojenie tych wymagań nie może się odbywać kosztem bezpieczeństwa, zwłaszcza w wypadku transakcji finansowych. Konieczne jest prawne uregulowanie tych kwestii w niedalekiej przyszłości.

19.

Zwraca uwagę na fakt, iż wiele zagrożeń związanych z przestrzenią cyfrową mogłoby zostać wyeliminowanych dzięki skutecznemu systemowi identyfikacji umożliwiającemu użytkownikom jasne rozpoznanie tożsamości podmiotów w tej przestrzeni.

20.

Podkreśla, że pomimo, iż chmura już obecnie oferuje doskonałe możliwości rozpowszechniania kultury audiowizualnej, kwestia praw autorskich i kopiowania treści pozostaje nierozwiązana.

21.

Z zadowoleniem przyjmuje określenie wspólnych dyrektyw w zakresie ochrony danych, tym bardziej, że jest to jedna z podstawowych spraw dla korzystania z chmury obliczeniowej. Niemniej Komitet ubolewa, iż Komisja nie podjęła kwestii płatności i faktur on-line, których przecież nie można pominąć, kiedy korzysta się z chmury cyfrowej w kontekście gospodarczym.

22.

Uważa za niezbędne, by bardziej szczegółowo przedstawić scenariusze umożliwiające ocenę usług dostępnych za pomocą chmury obliczeniowej i by ocena ta została włączona do umów o świadczeniu usług.

23.

Z zadowoleniem przyjmuje koncepcję europejskiego partnerstwa na rzecz chmur obliczeniowych.

24.

Popiera dialog międzynarodowy dotyczący usług świadczonych w ramach chmury obliczeniowej i pragnie podkreślić, że ze względu na dynamiczny rozwój tego sektora konieczna jest globalna harmonizacja istniejących lub opracowywanych strategii, zarówno z punktu widzenia prawnego, jak i technologicznego.

25.

Ostrzega przed zagrożeniami dla ochrony danych osobowych w wypadku umieszczenia serwerów chmury obliczeniowej poza granicami UE.

26.

Uważa, że Komisja powinna podjąć środki mające na celu wzajemne połączenie i uzyskanie interoperacyjności istniejących lub powstających chmur na poziomie krajowym, regionalnym i, ewentualnie, lokalnym, poprzez wykorzystanie możliwości normalizacji. W tym kontekście należy szczególnie podkreślić kompatybilność wspomnianych wyżej rejestrów administracyjnych.

27.

Uważa za istotny dialog z organizacjami normalizacyjnymi, które zajmują się także chmurami obliczeniowymi (np. ISO, ETSI).

28.

Wyraża zadowolenie z faktu, iż Komisja przywiązuje dużą wagę do dostosowania usług publicznych do oczekiwań istniejących w XXI w., ale zwraca uwagę, także w tym wypadku, na konieczność szybkiego podjęcia odpowiednich środków, by przeciwdziałać istnieniu przepaści cyfrowej.

29.

Podkreśla, że przepaść cyfrową można zmniejszyć tylko dzięki ściśle ukierunkowanym działaniom edukacyjnym. W społeczeństwie opartym na wiedzy opanowanie technologii stanowi bowiem podstawę umiejętności i rozpowszechniania nowych technologii.

30.

Sądzi, że konieczne jest, by w XXI w. obywatele europejscy potrafili przyswoić sobie dostępne technologie i skutecznie z nich korzystać. Dobrym środkiem do osiągnięcia tego celu byłoby np. szersze rozwijanie możliwości, jakie oferuje europejski certyfikat umiejętności komputerowych.

31.

Podkreśla, że chmura obliczeniowa już obecnie oferuje techniczne możliwości szerokiego propagowania uczenia się on-line, Aby zapewnić postępy w tej dziedzinie, należy zająć się uregulowaniami i kwestiami związanymi z prawami autorskimi.

III.

INNE UWAGI I PROPOZYCJE

32.

Uważa, że Komisja powinna wesprzeć sektor publiczny w określeniu zasad dotyczących udzielania zamówień publicznych. Ważne jest jednak, by w regionach gorzej rozwiniętych pomoc ta nie ograniczała się do etapu koncepcyjnego, ale obejmowała także finansowanie niezbędne do eksploatacji.

33.

Podkreśla, że nie do pomyślenia jest korzystanie z potencjału chmury obliczeniowej bez jednoczesnego rozwijania jednolitego rynku usług telekomunikacyjnych, co wymaga działań europejskich w dziedzinie określania opłat za usługi wymiany danych w roamingu.

34.

Uważa, że niezbędne jest szczegółowe określenie usług administracyjnych, które będą koniecznie musiały znaleźć się w europejskiej chmurze obliczeniowej (np. w dziedzinie identyfikacji).

Bruksela, 11 kwietnia 2013 r.

	Przewodniczący
	Komitetu Regionów
	Ramón Luis VALCÁRCEL SISO

Sprawozdawca	Gábor BIHARY (HU/PSE), członek rady generalnej miasta stołecznego Budapesztu
Dokument źródłowy	Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Wykorzystanie potencjału chmury obliczeniowej w Europie" COM(2012) 529 final

KOMITET REGIONÓW
-	Z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji dotyczący wykorzystania potencjału chmury obliczeniowej i z uznaniem stwierdza, iż Komisja opowiada się za innowacyjnymi rozwiązaniami technologicznymi. Zgadza się co do tego, że możliwości chmury obliczeniowej wykraczają poza postęp technologiczny w dziedzinie informatyki, gdyż mają one pozytywny wpływ na rynek pracy, równość szans oraz tworzenie miejsc pracy.
-	Zwraca uwagę na to, że jedną z większych przeszkód w stosowaniu chmury obliczeniowej w sektorze publicznym i prywatnym jest niepewność co do ustaw i przepisów, których należy przy tym przestrzegać. Można tutaj wymienić m.in. przepisy krajowe i europejskie dotyczące ochrony danych osobowych, przepisy socjalne, zdrowotne i dotyczące rachunkowości. Jednocześnie pojawiają się pewne problemy i zagrożenia w odniesieniu do ochrony danych, którymi należy się zająć.
-	Popiera trzy główne działania proponowane przez Komisję, ale uważa, że należy je uzupełnić konkretnymi środkami ukierunkowanymi na podnoszenie poziomu wiedzy użytkowników, gdyż pozwoli to zwiększyć popyt na rynku i w ten sposób przyczyni się do wzmocnienia pozycji Europy w światowej konkurencji, zmniejszy asymetrię między konsumentami a usługodawcami, jeśli chodzi o poziom ryzyka oraz będzie sprzyjać bardziej proporcjonalnemu rozłożeniu między nich korzyści płynących z rozwoju tej nowej technologii. Te konkretne środki powinny również koncentrować się na promowaniu edukacji i kultury informatycznej.
-	Uważa, że Komisja powinna podjąć środki mające na celu wzajemne połączenie i uzyskanie interoperacyjności istniejących lub powstających chmur na poziomie krajowym, regionalnym i, ewentualnie, lokalnym, poprzez wykorzystanie możliwości normalizacji. W tym kontekście należy szczególnie podkreślić kompatybilność wspomnianych wyżej rejestrów administracyjnych.

Opinia "Wykorzystanie potencjału chmury obliczeniowej w Europie".

Dz.U.UE.C.2013.139.35