Opinia w sprawie zaktualizowanego programu stabilności Irlandii na lata 2004-2007.
Dz.U.UE.C.2005.136.15
Akt nienormatywnyOPINIA RADY
z dnia 17 lutego 2005 r.
w sprawie zaktualizowanego programu stabilności Irlandii na lata 2004-2007
(Dz.U.UE C z dnia 3 czerwca 2005 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych(1), a w szczególności jego art. 5 ust. 3,
uwzględniając zalecenie Komisji,
po zasięgnięciu opinii Komitetu Ekonomiczno-Finansowego,
WYDAJE NINIEJSZĄ OPINIĘ:
(1) W dniu 17 lutego 2005 r. Rada przeanalizowała zaktualizowany program stabilności Irlandii obejmujący okres 2004-2007. Program jest zgodny z "Instrukcją w sprawie treści i formy programów stabilności i konwergencji" pod względem wymogów odnoszących się do danych.
(2) Bazowy dla tego programu scenariusz makroekonomiczny przewiduje, że w roku 2004 realny wzrost PKB wyniesie 5,3 % PKB, zaś w pozostałym okresie realizacji programu ustabilizuje się on na poziomie średnio około 5,2 %. Aktualnie dostępne informacje sugerują, że założenia tego scenariusza w zakresie wzrostu są wiarygodne. Niemniej prognozy programu dotyczące zharmonizowanego wskaźnika inflacji HICP wydają się nieco zaniżone.
(3) Po początkowo nieplanowanej nadwyżce w roku 2004, na którą złożyły się dochody wyższe od przewidywanych, w tym dochody z wpływów jednorazowych, jak również wydatki nieco niższe od zaplanowanych w budżecie, strategia określona w aktualizacji przewiduje począwszy od roku 2005 niewielki i w dużej mierze stabilny deficyt. W okresie objętym programem zarówno wskaźnik wydatków, jak i wskaźnik dochodów wykazywać będą tendencję spadkową, mimo że ten pierwszy wzrośnie w roku 2005 w wyniku ostatnio podjętych działań budżetowych. Jednocześnie wdrażany jest znaczny program inwestycji publicznych, który powoduje, że średni wskaźnik inwestycji sektora instytucji rządowych i samorządowych (general government) utrzymywać się będzie w okresie realizacji programu nieco poniżej 4 % PKB (co odpowiada niecałym 5 % PNB). Saldo strukturalne, skorygowane o przewidywany wpływ cyklu koniunkturalnego przy zastosowaniu wspólnej metodologii, wykazuje w całym okresie objętym prognozą nadwyżkę - jedynie w roku 2005 pojawia się niewielki deficyt. Niemniej należy zauważyć, że szacunki odnoszące się do luki produktowej, a zatem także szacunki sald strukturalnych, obarczone są niezwykle dużą dozą niepewności ze względu na specyficzne cechy irlandzkiej gospodarki. W porównaniu z poprzednim programem, obecna aktualizacja przewiduje wyższe wskaźniki salda sektora general government przy korzystniejszym scenariuszu makroekonomicznym.
(4) Ryzyko towarzyszące prognozom budżetowym wydaje się dość wyważone. Z jednej strony prognozy dotyczące dochodów wyglądają wiarygodnie, a uwzględnienie w prognozach na lata 2006 i 2007 rezerw na nieprzewidziane wydatki pozwalałoby przypuszczać, że możliwe jest uzyskanie wyniku lepszego niż przewidywany. Pod względem wydatków Irlandia osiągnęła ostatnio obiecujące postępy zachowując ustalone limity, co wskazuje na skuteczność środków ostatnio podjętych w celu wzmocnienia kontroli wydatków. Z drugiej strony istnieje pewne ryzyko wyższych deficytów nominalnych. W szczególności tempo wzrostu wydatków w późniejszych latach programu wydaje się nieco ograniczone.
(5) W świetle niniejszej oceny ryzyka należy sądzić, że kierunki działań budżetowych wytyczone w programie pozwolą zrealizować średniookresowy cel przewidziany Paktem na rzecz Stabilności i Wzrostu, czyli osiągnięcie wyniku zbliżonego do równowagi lub osiągnięcie nadwyżki budżetowej w okresie do roku 2007. Ponadto zapewniają one wystarczający margines bezpieczeństwa, pozwalający na utrzymanie deficytu w okresie objętym programem poniżej trzyprocentowego progu przy zwykłych wahaniach makroekonomicznych.
(6) Szacuje się, że zadłużenie sektora general government spadło w roku 2004 do 30,5 % PKB, czyli znacznie poniżej określonej Traktatem wartości referencyjnej wynoszącej 60 %. Program przewiduje, że w latach 2005-2007 wskaźnik zadłużenia ustabilizuje na poziomie zbliżonym do 30 % PKB. Jeśliby Krajowy Fundusz Rezerw Emerytalnych (National Pensions Reserve Fund - NPRF) nie nabywał aktywów spoza sektora general government, wskaźnik zadłużenia powinien w trakcie całego okresu realizacji programu znacznie się obniżyć.
(7) Można sądzić, że Irlandia jest w stosunkowo korzystnej sytuacji pod względem długookresowej równowagi finansów publicznych. Względnie niski wskaźnik zadłużenia w Irlandii, podjęte dotychczas środki reformy emerytalnej oraz akumulacja zasobów w NPRF - to wszystko przyczyni się do równowagi budżetowej i ułatwi przeciwdziałanie skutkom starzenia się społeczeństwa. Nakreślona w programie strategia polega głównie na ramowej zgodności z Paktem na rzecz Stabilności i Wzrostu oraz na dalszej akumulacji aktywów w NPRF. Ogólnie można spodziewać się, że dzięki względnie niskiemu współczynnikowi opodatkowania w Irlandii łatwiej będzie niwelować ewentualne zachwianie równowagi budżetowej mogące pojawić się w dłuższym okresie.
(8) Aktualizacja przedstawia zarys programu rządowych reform strukturalnych zmierzających do poprawy jakości usług publicznych, racjonalizacji wydatków publicznych i zaspokojenie potrzeb infrastrukturalnych gospodarki irlandzkiej. Ogólnie rzecz biorąc, nakreślona w programie polityka gospodarcza w dużym stopniu pokrywa się z ogólnymi wytycznymi polityki gospodarczej dla Irlandii na lata 2003-2005 w dziedzinie finansów publicznych; zalecono w nich władzom irlandzkim większą racjonalizację wydatków publicznych, poprawę średniookresowych ram budżetowych i ustalenie priorytetów dla elementów infrastrukturalnych Krajowego Planu Rozwoju.
Porównanie kluczowych prognoz makroekonomicznych i budżetowych
| 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | ||
| Realny PKB | PS grudzień 2004 | 5,3 | 5,1 | 5,2 | 5,4 |
| (zmiana w %) | KOM(2) | 5,2 | 4,8 | 5,0 | nd. |
| PS grudzień 2003 | 3,3 | 4,7 | 5,2 | nd. | |
| Inflacja HICP | PS grudzień 2004 | 2,3 | 2,1 | 2,0 | 1,9 |
| (%) | KOM(2) | 2,3 | 2,4 | 2,4 | nd. |
| PS grudzień 2003 | 2,3 | 2,0 | 2,0 | nd. | |
| Saldo sektora instytucji | PS grudzień 2004 | 0,9 | -0,8 | -0,6 | -0,6 |
| rządowych i samorządowych | KOM | -0,2 | -0,6 | -0,5 | nd. |
| (general government) (% PKB) | PS grudzień 2003 | -1,1 | -1,4 | -1,1 | nd. |
| Saldo pierwotne | PS grudzień 2004 | 2,1 | 0,6 | 0,6 | 0,7 |
| (% PKB) | KOM(2) | 1,2 | 0,7 | 0,8 | nd. |
| PS grudzień 2003 | 0,3 | 0,1 | 0,3 | nd. | |
| Saldo strukturalne | PS grudzień 2004(1) | 1,2 | -0,2 | 0,1 | 0,0 |
| (% PKB) | KOM (2) | 0,1 | 0,0 | 0,3 | nd. |
| PS grudzień 2003(1) | -0,7 | -0,8 | -0,5 | nd. | |
| Zadłużenie publiczne brutto | PS grudzień 2004 | 30,5 | 30,1 | 30,1 | 30,0 |
| (% PKB) | KOM(2) | 30,7 | 30,7 | 30,6 | nd. |
| PS grudzień 2003 | 33,3 | 33,5 | 33,3 | nd. | |
| Uwagi: | |||||
| (1) Wyliczenia służb Komisji na podstawie informacji zawartych w programie. | |||||
| (2) Prognoza służb Komisji z jesieni 2004 r. | |||||
| Źródła: | |||||
| Zaktualizowany program stabilności Irlandii z grudnia 2003 r. i grudnia 2004 roku (PS); prognozy gospodarcze służb Komisji z jesieni 2004 r. (KOM); wyliczenia służb Komisji. | |||||
______
(1) Dz.U. L 209 z 2.8.1997, str. 1.