Opinia w sprawie zaktualizowanego programu konwergencji Słowenii na lata 2004-2007.
Dz.U.UE.C.2005.177.17
Akt nienormatywnyOPINIA RADY
z dnia 8 marca 2005 r.
w sprawie zaktualizowanego programu konwergencji Słowenii na lata 2004-2007
(Dz.U.UE C z dnia 19 lipca 2005 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych(1), w szczególności jego art. 9 ust. 3,
uwzględniając zalecenie Komisji,
po zasięgnięciu opinii Komitetu Ekonomiczno-Finansowego,
WYDAJE NINIEJSZĄ OPINIĘ:
(1) W dniu 8 marca 2005 r. Rada zbadała zaktualizowany program konwergencji Słowenii obejmujący lata 2004-2007. Program częściowo spełnia wymagania "kodeksu postępowania w sprawie treści i formy programów stabilności i konwergencji" dotyczące danych. Rachunki sektora publicznego nie są w pełni dostosowane do norm ESA95, na co wskazuje duży udział procentowy w PKB "innych" dochodów i wydatków. W związku z tym Słowenia proszona jest o osiągnięcie pełnej zgodności z wymaganiami dotyczącymi danych.
(2) Aktualnie dostępne informacje pozwalają sądzić, że stanowiący podstawę programu scenariusz makroekonomiczny odzwierciedla realistyczne założenia dotyczące wzrostu. Przewiduje on, że wzrost realnego PKB, szacowany na 4,0 % w 2004 r., będzie utrzymywał się na zbliżonym poziomie przez pozostałą część okresu objętego programem. Pomimo wciąż istniejących zagrożeń przewidywania programu dotyczące inflacji wydają się osiągalne.
(3) Celem stanowiącej podstawę programu strategii budżetowej jest osiągnięcie zdrowych finansów publicznych w postaci sytuacji budżetowej bliskiej równowagi, co jednak nie ma nastąpić w ciągu okresu objętego programem. Program przewiduje stopniowe zmniejszanie deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych w okresie objętym programem, z jednoczesnym stałym ograniczaniem procentowego udziału wydatków w PKB. Po stałym spadku, który utrzyma się do roku 2006, wskaźnik dochodów zacznie wzrastać pod koniec okresu objętego programem jako następstwo dodatniego efektu budżetowego netto członkostwa w UE. Zgodnie ze ścieżką korekty deficyt ma się zmniejszyć o połowę w ciągu kolejnych czterech lat osiągając poziom nieco powyżej 1 % w 2007 r. W stosunku do poprzedniego programu, obecna aktualizacja stanowi w ogólnych zarysach potwierdzenie zaplanowanej korekty przy nieco korzystniejszym scenariuszu makroekonomicznym.
(4) Ryzyka towarzyszące przewidywaniom budżetowym zawartym w programie wydają się być zasadniczo zrównoważone. Z jednej strony wiarygodny scenariusz makroekonomiczny potwierdza docelowe wielkości deficytu. Ponadto w celu ochrony docelowej wielkości deficytu zagrożonej niekorzystnymi warunkami, rząd ma prawo udzielić odpowiedzi odmownej na prośby związane ze zwiększeniem wydatków, tak jak miało to miejsce w roku 2004. Ponadto przewidywana strata dochodów z tytułu VAT w wysokości 0,3 % PKB rocznie w latach 2005-2007 może okazać się w rzeczywistości mniejsza, co świadczyłoby o tym, że prognozy dochodów z podatków są zbyt ostrożne. Z drugiej strony wysokość dochodów z podatków bezpośrednich po przyjętej reformie podatkowej może być niepewna. Jednocześnie wynik za rok 2007 jest częściowo pochodną nowej perspektywy finansowej UE na lata 2007-2013, zakładającej znaczny wzrost wpływów budżetowych netto z budżetu UE. Co więcej, istnieje ryzyko przekroczenia ustalonej kwoty wydatków, zwłaszcza w związku z wydatkami na emerytury w przypadku odstępstw od przewidzianych parametrów w następstwie zapowiedzianej na 2006 r. rewizji formuły indeksacji emerytur.
(5) Biorąc pod uwagę powyższą ocenę ryzyka, zakładana w programie strategia budżetowa może nie zapewniać wystarczającego marginesu bezpieczeństwa dla ryzyka przekroczenia trzyprocentowego progu deficytu PKB przy normalnych wahaniach cyklu koniunkturalnego poza ostatnim rokiem programu. Strategia ta jest również niewystarczająca do realizacji średniookresowego celu Paktu na rzecz Stabilności i Wzrostu, jakim jest osiągnięcie sytuacji budżetowej bliskiej równowagi do roku 2007.
(6) Dług sektora publicznego brutto jest stosunkowo niski: szacuje się, że w 2004 r. wskaźnik zadłużenia wyniósł 30,2 % PKB, czyli znacznie poniżej przewidzianej w Traktacie wartości referencyjnej wynoszącej 60 % PKB, a do roku 2007 osiągnie on wartość 29,7 % PKB.
(7) Słowenia może stanąć wobec zagrożeń, jeśli chodzi o długookresową stabilność finansów publicznych, których istotnym elementem są przewidywane koszty budżetowe związane ze starzeniem się społeczeństwa. Realizowana reforma systemu emerytalnego przynosi pozytywne skutki dla budżetu, lecz przewidywany wzrost wydatków na świadczenia emerytalne po 2020 r. jest nadal bardzo wysoki. Ponadto pomimo wprowadzenia w 2004 r. pewnych środków racjonalizacji systemu opieki zdrowotnej, dalsza gruntowna reforma tego systemu przyczyniłaby się do poprawy długookresowej stabilności finansów publicznych.
W świetle powyższej oceny Rada wyraża opinię, że Słowenia powinna:
i) wykorzystać wszelkie możliwości, aby przyspieszyć zmniejszanie deficytu sektora rządowego i samorządowego;
ii) podjąć dalsze środki zmierzające do poprawy długookresowej stabilności finansów publicznych, w tym reformy systemu emerytalnego i systemu opieki zdrowotnej.
Porównanie kluczowych prognoz makroekonomicznych i budżetowych
| 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | ||
| Realny PKB (zmiana w %) | PK styczeń 2005 | 4,0 | 3,8 | 3,9 | 4,0 |
| KOM październik 2004 | 4,0 | 3,6 | 3,8 | n.d. | |
| PK maj 2004 | 3,6 | 3,7 | 3,8 | 3,9 | |
| Inflacja HICP (%) | PK styczeń 2005(1) | 3,6 | 3,0 | 2,7 | 2,6 |
| KOM październik 2004 | 3,9 | 3,4 | 3,0 | n.d. | |
| PK maj 2004(1) | 3,3 | 3,0 | 2,7 | 2,6 | |
| Saldo sektora instytucji | PK styczeń 2005 | - 2,1 | - 2,1 | - 1,8 | - 1,1 |
| rządowych i samorządowych | KOM październik 2004 | - 2,3 | - 2,2 | - 1,9 | n.d. |
| (% PKB) | PK maj 2004 | - 1,9 | - 1,8 | - 1,5 | - 0,9 |
| Saldo pierwotne (% PKB) | PK styczeń 2005 | - 0,3 | - 0,4 | - 0,2 | 0,4 |
| KOM październik 2004 | - 0,3 | - 0,2 | - 0,1 | n.d. | |
| PK maj 2004 | - 0,3 | - 0,4 | - 0,2 | 0,4 | |
| Zadłużenie sektora | PK styczeń 2005 | 30,2 | 30,7 | 30,9 | 29,7 |
| publicznego brutto (% PKB) | KOM październik 2004 | 30,9 | 30,8 | 30,6 | n.d. |
| PK maj 2004 | 29,1 | 29,5 | 29,4 | 28,4 | |
| Uwaga: | |||||
| (1) Inflacja CPI dla programów konwergencji. | |||||
| Źródła: | |||||
| Program konwergencji (PK); prognozy gospodarcze służb Komisji z jesieni 2004 r. (KOM). | |||||
(1) Dz.U. L 209 z 2.8.1997, str. 1. Dokumenty, o których mowa w niniejszym tekście, można znaleźć na stronie internetowej
http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm