Opinia w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady - Europejski Fundusz Rybołówstwa.
Dz.U.UE.C.2005.164.31
Akt nienormatywny(2005/C 164/04)
(Dz.U.UE C z dnia 5 lipca 2005 r.)
KOMITET REGIONÓW
uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Rady - Europejski Fundusz Rybołówstwa (COM (2004) 497 końcowy - 2004/0169 (CNS));
uwzględniając decyzję Komisji Europejskiej z 15 lipca 2004 r. o zasięgnięciu opinii Komitetu w tej sprawie zgodnie z art. 265 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską;
uwzględniając decyzję Przewodniczącego Komitetu z dnia 26 maja 2004 r., powierzającą sporządzenie tej opinii Komisji ds. Rozwoju Zrównoważonego;
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2369/2002 z dnia 20 grudnia 2002 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2792/1999 ustanawiające szczegółowe zasady i uzgodnienia dotyczące pomocy strukturalnej Wspólnoty w sektorze rybołówstwa;
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2371/2002 z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie ochrony i zrównoważonej eksploatacji zasobów rybołówstwa w ramach wspólnej polityki rybołówstwa;
uwzględniając swoją opinię w sprawie zielonej księgi Komisji dotyczącej przyszłości wspólnej polityki rybołówstwa (COM(2001) 135 końcowy - CdR 153/2001(1));
uwzględniając swoją opinię w sprawie komunikatu Komisji dotyczącego reformy wspólnej polityki rybołówstwa (COM(2002) 181 końcowy) oraz komunikatu Komisji nakreślającego wspólnotowy plan działania Wspólnoty dotyczący uwzględnienia wymogów ochrony środowiska we wspólnej polityce rybołówstwa (COM(2002) 186 końcowy - CdR 189/2002(2));
uwzględniając swoją opinię w sprawie komunikatu Komisji "Strategia zrównoważonego rozwoju akwakultury europejskiej" (COM(2002) 511 końcowy - CdR 20/2003(3));
uwzględniając swój projekt opinii w sprawie perspektyw finansowych - komunikatu Komisji Europejskiej "Budowanie naszej wspólnej przyszłości" - Wyzwania polityczne i środki budżetowe w rozszerzonej Unii w latach 2007-2013 (COM(2004) 101 końcowy - CdR 162/2004 fin);
uwzględniając swoją opinię (CdR 252/2004 rev. 1) przyjęty 9 grudnia 2004 r. przez Komisję do spraw Zrównoważonego Rozwoju (sprawozdawca: Sir Simon Day, radny hrabstwa Devon, UK/EPP);
a także mając na uwadze, co następuje:
1) Wspólna polityka rybołówstwa powinna zapewnić zrównoważoną eksploatację żywych zasobów wodnych oraz prowadzenie akwakultury w kontekście rozwoju zrównoważonego, uwzględniając w sposób wyważony aspekty ekologiczne, gospodarcze i społeczne, a w szczególności biorąc pod uwagę sytuację poszczególnych regionów Unii Europejskiej.
2) Czynnik zrównoważonego rozwoju w ramach wspólnej polityki rybołówstwa został wpisany do przepisów regulujących fundusze strukturalne w roku 1993. Realizację tego składnika w kontekście zrównoważonego rozwoju zapewni Europejski Fundusz Rybołówstwa.
3) Wspólna polityka rybołówstwa obejmuje ochronę, gospodarowanie i eksploatację żywych zasobów wodnych oraz akwakulturę, jak również przetwórstwo i obrót produktami rybołówstwa i akwakultury w takim zakresie, w jakim działania te są wykonywane na terytorium państw członkowskich, na wodach Wspólnoty, przez wspólnotowe statki rybackie lub obywateli państw członkowskich.
4) Europejski Fundusz Rybołówstwa będzie miał znaczący wpływ na regiony, konieczne jest więc zaangażowanie władz regionalnych i lokalnych we wdrażanie rozwiązań proponowanych w rozporządzeniu w sprawie Europejskiego Funduszu Rybołówstwa,
na 58. sesji plenarnej w dniach 23-24 luty 2005r. (posiedzenie z dnia 23 lutego) przyjął następującą opinię:
1. Stanowisko Komitetu Regionów
Uwagi ogólne
KOMITET REGIONÓW
1.1 z zadowoleniem przyjmuje przedstawiony przez Komisje Europejską wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Rybołówstwa (EFR), służącego wspieraniu rybołówstwa zgodnego z wymogami rozwoju zrównoważonego. Fundusz ten jest niezbędny ze względu na konieczność maksymalizacji pomocy dla lokalnych społeczności rybackich przeznaczonej na wsparcie rybołówstwa, alternatywnych form rozwoju gospodarczego oraz inicjatyw na rzecz ochrony środowiska w trwającym obecnie procesie radykalnych przemian;
1.2 uważa, że budżet EFR w wysokości około 700 milionów euro rocznie jest zbliżony do budżetu Instrumentu Finansowego Orientacji Rybołówstwa w bieżących perspektywach finansowych Unii Europejskiej. Komitet Regionów sądzi, że budżet ten stanowi minimum zapewniające osiągnięcie zawartych we wniosku celów i nie może w żadnym wypadku być obniżony w wyniku negocjacji z innymi instytucjami UE. Istnieje zgoda co do tego, że mamy do czynienia z ograniczoną kwotą, którą trzeba rozdzielić pomiędzy większą liczbę beneficjentów i że w związku z zasadą spójności nowe państwa członkowskie w większym stopniu skorzystają z finansowania pod hasłem konwergencji. Z finansowego punktu widzenia przez "starymi" państwami członkowskimi stoi zadanie, aby w przyszłości jak najlepiej wydawać te uszczuplone kwoty;
1.3 nalega na przyznanie regionom jasno określonej roli w każdym dziale Europejskiego Funduszu Rybołówstwa, który ma implikacje odczuwalne na szczeblu lokalnym lub regionalnym. Konieczne są przepisy umożliwiające zarządzanie programami na szczeblu regionów; sprawą regionalną jest na przykład restrukturyzacja, a uwzględnienie struktur lokalnych powinno umożliwić bardziej elastyczną interpretację przepisów w celu dostosowania się do warunków lokalnych. Struktura regionalna powinna również zapewnić elastyczną interpretację zróżnicowania w celu dostosowania jej do warunków lokalnych;
1.4 z zadowoleniem odnotowuje wysiłki w celu wprowadzenia bardziej selektywnych i przyjaznych środowisku technik połowu. W ostatnich latach nasilają się na większości terenów Unii Europejskiej problemy odrzutów i przyłowów, w szczególności zwierząt z rzędu waleni. Przy przezwyciężaniu tych problemów należy uwzględnić warunki lokalne;
1.5 zgadza się, że - jeżeli chodzi o pomoc strukturalną - EFR powinien koncentrować się bardziej na ochronie środowiska i inicjatywach w tej dziedzinie oraz na bezpieczeństwie, podwyższaniu jakości produktu i dywersyfikacji, a mniej na inwestycjach przeznaczonych na zwiększanie mocy przerobowych w sektorze;
1.6 wnosi o rozszerzenie definicji pojęcia "rybołówstwa przybrzeżnego na niewielką skalę", które aktualnie ograniczone jest do statków rybackich o długości całkowitej poniżej 12 metrów i niekorzystających z narzędzi połowowych ciągnionych, tak by objęło ono również metody rzemieślnicze, selektywne i przyjazne środowisku niezależnie od rozmiarów statku;
1.7 proponuje uściślić, czy możliwe będzie finansowanie projektów z więcej niż jednej osi priorytetowej w celu zapewnienia zintegrowania działalności na szczeblu projektu;
1.8 wnosi o zrewidowanie systemu spółek mieszanych i zwiększenie liczby statków złomowanych z tytułu trwałego zaprzestania działalności, w sposób umożliwiający przekształcenie ich w czynniki sprzyjające postępowi gospodarczemu w krajach rozwijających się;
1.9 uważa, że w okresie wdrażania konieczna jest zgodność między EFR a funduszami strukturalnymi, aby państwa członkowskie i ich partnerzy mogli wybrać najwłaściwszee instrumenty finansowania, odpowiadające warunkom lokalnym. To powiązanie jest ważne, ponieważ w ramach wielu przyszłych programów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) na rzecz konkurencyjności zabraknie występujących w przeszłości rozwiązań standardowych dla regionów uzależnionych od rybołówstwa, a bez możliwości skorzystania ze środków EFR lub funduszy strukturalnych niektóre działania pomocowe dla społeczności z regionów nadmorskich mogą zostać pozbawione szans finansowania;
1.10 życzyłby sobie otrzymać wyjaśnienie stanowiska dotyczącego decyzji ustanawiającej Regionalne Rady Doradcze (RRD) w ramach wspólnej polityki rybołówstwa oraz związków między RRD a zarządzaniem EFR. Regionalne Rady Doradcze powołane zostały w ramach przyjętej w grudniu 2002 roku reformy wspólnej polityki rybołówstwa w celu poprawienia zarządzania w ramach tej polityki; zgodnie z reformą decyzję o ich ustanowieniu podjąć miała Rada. Regionalne Rady Doradcze umożliwiają stronom bardziej bezpośredni udział w kształtowaniu wspólnej polityki rybołówstwa;
1.11 wskazuje na potrzebę uściślenia, czy Regionalne Rady Doradcze będą miały bezpośredni udział w działalności EFR. Ponieważ Regionalne Rady Doradcze mają służyć zwiększeniu udziału interesariuszy w kształtowaniu i wdrażaniu unijnej polityki rybołówstwa w nadchodzących latach, potrzeba na ten temat więcej informacji;
1.12 popiera położenie nacisku na propagowanie równości między kobietami a mężczyznami w przemyśle rybnym, jak również starania o wprowadzenie do branży młodych ludzi i poprawę praktyk i warunków pracy w tym sektorze; sugeruje, że sporządzenie przez Komisję szeregu studiów przypadków na podstawie przykładów z różnych państw członkowskich może posłużyć za użyteczne narzędzie propagowania zgromadzonych doświadczeń i dobrych praktyk;
Uwagi dotyczące zarządzania Europejskim Funduszem Rybołówstwa
1.13 uznaje, że dodanie nowych odstępstw od zasady N+2 zwiększy elastyczność i pozwoli regionom, zwłaszcza zlokalizowanym w nowych Państwach Członkowskich, na sprawną i planową absorpcję funduszy strukturalnych; zgadza się z propozycjami dotyczącymi płatności zaliczkowych, przewidującymi zaliczki w jednej rocznej racie (art. 78); sugeruje, że pożyteczne byłoby terminowe zakończenie audytów wszystkich aktualnych procesów systemowych; dostarczyłoby to użytecznych informacji oraz studiów przypadków mogących ułatwić kształtowanie kolejnego programu;
1.14 uważa, że należy uprościć i zminimalizować monitoring, utrzymując go jednak na poziomie pozwalającym stwierdzić, czy programy wdrożono zgodnie z przepisami i które działania okazały się skuteczne. Jednocześnie uprościć i uprzystępnić należy wymogi dotyczące audytu; Komitet Regionów zaleca więc utrzymanie we wnioskach definicji oficjalnie uznanych organizacji, tak jak w rozporządzeniu nr 3759/92;
1.15 zaleca priorytetowe traktowanie przez Fundusz projektów mających na celu zwiększenie przychodu z jednostki wyładowanych ryb, np. projektów poprawy jakości, doskonalenia łańcucha dostaw i poprawiania zrozumienia i rozeznania rynku wśród załóg statków i przetwórców. Należy również uwzględniać projekty mające na celu znalezienie alternatywnych i dodatkowych zastosowań dla infrastruktury przemysłu rybnego, aby ograniczenie liczby statków nie prowadziło do upadku infrastruktury, jeżeli istnieją potencjalni klienci lub użytkownicy;
Uwagi dotyczące poszczególnych artykułów
1.16 z zadowoleniem odnotowuje wysiłki na rzecz ustanowienia jaśniejszych ram prawnych dla EFR oraz ogólnie bardziej "strategicznego" podejścia do polityki rybołówstwa. W szczególności Komitet Regionów pozytywnie ocenia planowaną koncepcję wspólpracy "partnerskiej" (art. 8) między Komisją, państwami członkowskimi oraz właściwymi władzami lokalnymi i regionalnymi. Zapewni to dostępność niezbędnego finansowania uzupełniającego środki wspólnotowe, gwarantującego realne wykorzystanie pomocy finansowej z EFR na wsparcie restrukturyzacji i rozwoju gospodarczego na obszarach uzależnionych od rybołówstwa;
1.17 prosi Komisję o zasięgnięcie jego opinii na temat treści wytycznych strategicznych Wspólnoty (art. 14), gdyż w ten sposób będzie mogła zapoznać się z poglądami szczebla władzy najbliższego bezpośrednio zainteresowanym;
1.18 szczególnie zaleca zamieszczanie w sprawozdaniach strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie (art. 17) informacji dotyczących partnerów państw członkowskich oraz sposobu, w jaki dane państwo członkowskie współpracowało z partnerami;
1.19 wzywa Komisję do wyjaśnienia zakresu pomocy na rzecz "utrzymania dobrobytu gospodarczego i społecznego" na obszarach rybołówstwa w ramach osi priorytetowej 4 - "trwały rozwój" (art. 42);
1.20 sugeruje uściślenie i dalszą analizę definicji obszarów, o których mowa w art. 42 ust. 3. Może się okazać, że w tym kontekście przekazywanie zarządzania na niższy szczebel powinno odbywać się na tych samych zasadach, co w ogólności w programie LEADER; pozwoliłoby to na pewną koordynację oraz wykorzystanie dorobku inicjatyw wspólnotowych w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW);
1.21 wnosi o zamieszczenie w art. 44 (oś 4) więcej praktycznych informacji na temat proponowanych przybrzeżnych grup działania (PGD). Chodzi m.in. o wyjaśnienie, w jaki sposób przybrzeżne grupy działania mają się wpisywać w lokalne i regionalne struktury władzy oraz jakie dokładnie mają być ich wielkość, skład, potencjał administracyjny i finansowy. Należy również wyjaśnić, jak ma zostać zdefiniowana odpowiedzialność sektora prywatnego, o której mowa w art. 44 ust. 2;
1.22 apeluje o wyjaśnienie, których partnerów dotyczy art. 45 lit. (c);
1.23 sugeruje, że wskazane byłoby dokładniejsze określenie przez Komisję na tym wczesnym etapie, co należy w ramach EFR rozumieć przez "siłę wyższą", aby brzmienie art. 90 było jaśniejsze; proponuje, by Komisja uwzględniła przede wszystkim szkody wynikające z zamieszek politycznych, działań zbrojnych, zagrożenia wojną i działań terrorystycznych, pomijając natomiast szkody spowodowane przez strajki, spory zbiorowe, zamknięcie portów i warunki pogodowe;
1.24 Zagadnienia dotyczące akwakultury, o których mowa w art. 32, słuszniej wydaje się umieścić w art. 90.
2. Zalecenia Komitetu Regionów
______
(1) Dz.U. C 107 z 3.5.2002 r., str. 44.
(2) Dz.U. C 128 z 29.5.2003 r., str. 6.
(3) Dz.U. C 256 z 24.10.2003 r., str. 29.
Notka Wydawnictwa Prawniczego "Lex"
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................