Opinia w sprawie projektu rozporządzenia Rady ustanawiającego instrument pomocy finansowej dla państw członkowskich, których walutą nie jest euro (CON/2013/2).
Dz.U.UE.C.2013.96.11
Akt nienormatywnyz dnia 7 stycznia 2013 r.
w sprawie projektu rozporządzenia Rady ustanawiającego instrument pomocy finansowej dla państw członkowskich, których walutą nie jest euro
(CON/2013/2)
(2013/C 96/03)
(Dz.U.UE C z dnia 4 kwietnia 2013 r.)
Wprowadzenie i podstawa prawna
W dniu 19 lipca 2012 r. Europejski Bank Centralny (EBC) otrzymał wniosek Rady Unii Europejskiej o wydanie opinii w sprawie projektu rozporządzenia Rady ustanawiającego instrument pomocy finansowej dla państw członkowskich, których walutą nie jest euro(1) (zwanego dalej "projektem rozporządzenia").
Właściwość EBC do wydania opinii wynika z art. 127 ust. 4 oraz art. 282 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z uwagi na to, że projekt rozporządzenia zawiera postanowienia leżące w zakresie kompetencji EBC. W szczególności EBC zarządza pomocą przyznawaną państwom członkowskim, których walutą nie jest euro (zwanym dalej "państwami członkowskimi spoza strefy euro") w ramach aktualnie istniejącego instrumentu stworzonego na podstawie rozporządzenia (WE) nr 332/2002(2), oraz miałby udział w ocenie, monitorowaniu i zarządzaniu pomocą finansową na podstawie projektu rozporządzenia. Rada Prezesów wydała niniejszą opinię zgodnie ze zdaniem pierwszym art. 17 ust. 5 Regulaminu Europejskiego Banku Centralnego.
Celem projektu rozporządzenia jest - w odpowiedzi na kryzys finansowy - zastąpienie rozporządzenia (WE) nr 332/2002 w celu wprowadzenia średnioterminowej pomocy finansowej dla państw członkowskich spoza strefy euro na bardziej elastycznych warunkach, oraz zapewnienie równych warunków konkurencji pomiędzy państwami członkowskimi strefy euro i spoza strefy euro. Projekt rozporządzenia wprowadza instrumenty i procedury podobne do tych, które zostały już stworzone w odniesieniu do udzielania pomocy finansowej państwom członkowskim, których walutą jest euro (zwanym dalej "państwami członkowskimi strefy euro"). Rozporządzenie (WE) nr 332/2002 (po jego ostatniej zmianie) w sposób wyraźny mówiło tylko o średnioterminowej pomocy finansowej w formie pożyczek udzielanych państwom członkowskim spoza strefy euro pod warunkiem przyjęcia programu dostosowań, natomiast projekt rozporządzenia udostępnia dwa dodatkowe instrumenty finansowania: ostrożnościową warunkową linię kredytową (PCCL) oraz wspomagającą uwarunkowaną linię kredytową (ECCL). PCCL i ECCL są instrumentami, które mogą być wykorzystane do udzielania pomocy państwom członkowskim strefy euro. Limit średnioterminowej pomocy finansowej, jaka może być udzielona na podstawie projektu rozporządzenia pozostał taki sam, jak w rozporządzeniu (WE) nr 332/2002, i wynosi 50 mld EUR.
EBC rozumie, że do czasu uchylenia rozporządzenia (UE) nr 407/2010 ustanawiającego europejski mechanizm stabilizacji finansowej(3) pomoc finansowa Unii na rzecz państw członkowskich spoza strefy euro może być udzielana na podstawie rozporządzenia (UE) nr 407/2010 lub projektu rozporządzenia. W związku z tym EBC z zadowoleniem przyjmuje wysiłki zmierzające do zapewnienia możliwie identycznych instrumentów udostępnianych państwom członkowskim strefy euro i spoza strefy euro oraz wysiłki zmierzające do zsynchronizowania procedur udzielania takiej pomocy. Biorąc pod uwagę, że działalność europejskiego mechanizmu stabilizacji finansowej zostanie zakończona(4) w związku z wejściem w życie Traktatu ustanawiającego europejski mechanizm stabilności, korzystne może być wyjaśnienie, czy pomoc, jaka może być udzielana państwom członkowskim spoza strefy euro na podstawie rozporządzenia (UE) nr 407/2010 podlegałaby postanowieniom projektu rozporządzenia po zakończeniu działalności europejskiego mechanizmu stabilizacji finansowej.
Propozycje zmian w projekcie rozporządzenia wraz z ich uzasadnieniem zostały zawarte w załączniku.
Sporządzono we Frankfurcie nad Menem dnia 7 stycznia 2013 r.
Mario DRAGHI | |
Prezes EBC |
(1) COM(2012) 336 final.
(2) Rozporządzenie (WE) nr 332/2002 z dnia 18 lutego 2002 r. ustanawiające instrument średnioterminowej pomocy finansowej dla bilansów płatniczych państw członkowskich (Dz.U. L 53 z 23.2.2002, s. 1).
(3) Rozporządzenie Rady (UE) nr 407/2010 z dnia 11 maja 2010 r. ustanawiające europejski mechanizm stabilizacji finansowej (Dz.U. L 118 z 12.5.2010, s. 1).
(4) Zob. konkluzje Rady Europejskiej z dnia 16-17 grudnia 2010 r.; http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ec/118578.pdf
(5) Artykuł 4 projektu rozporządzenia.
(6) Zob. pkt 1, akapit drugi opinii EBC CON/2009/37 z dnia 20 kwietnia 2009 r. w sprawie projektu rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 332/2002 ustanawiające instrument średnioterminowej pomocy finansowej dla bilansów płatniczych państw członkowskich (Dz.U. C 106 z 8.5.2009, s. 1).
(7) Porozumienie z dnia 16 marca 2006 r. pomiędzy Europejskim Bankiem Centralnym oraz krajowymi bankami centralnymi państw członkowskich spoza strefy euro określające procedury operacyjne mechanizmu kursów walutowych w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej (Dz.U. C 73 z 25.3.2006, s. 21).
ZAŁĄCZNIK
Propozycje zmian
Propozycje zmian
Tekst proponowany przez Radę | Zmiany proponowane przez EBC(1) |
Zmiana nr 1 | |
Artykuł 3 ust. 2, 3, 7 i 8 oraz art. 5 ust. 2 | |
"Artykuł 3 | "Artykuł 3 |
2. Komisja, w porozumieniu z EBC oraz, jeżeli to możliwe, z MFW, ocenia zdolność obsługi długu sektora instytucji rządowych i samorządowych danego państwa członkowskiego oraz jego aktualne lub potencjalne potrzeby w zakresie finansowania, a następnie przekazuje wyniki tej oceny Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu. | 2. Komisja, w porozumieniu z EBC oraz, w odpowiednich przypadkachjeżeli to możliwe, z MFW, ocenia zdolność obsługi długu sektora instytucji rządowych i samorządowych danego państwa członkowskiego oraz jego aktualne lub potencjalne potrzeby w zakresie finansowania, a następnie przekazuje wyniki tej oceny Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu. |
3. Dane państwo członkowskie przygotowuje w porozumieniu z Komisją działającą w powiązaniu z EBC oraz, jeżeli to możliwe, z MFW projekt programu dostosowań makroekonomicznych zawierającego wymogi dotyczące polityki i służącego przywróceniu zrównoważonego bilansu płatniczego i odzyskaniu zdolności danego państwa do samodzielnego pozyskiwania pełnego finansowania na rynkach finansowych. W projekcie programu dostosowań makroekonomicznych należycie uwzględnia się zalecenia skierowane do danego państwa członkowskiego na mocy art. 121, 126 i 148 Traktatu, jak również działania podejmowane przez to państwo celem dostosowania się do tych zaleceń, mając jednocześnie na celu rozszerzenie, wzmocnienie i pogłębienie wymaganych środków polityki. | 3. Dane państwo członkowskie przygotowuje w porozumieniu z Komisją działającą w powiązaniu z EBC, z uwzględnieniem stanowiska EBC, o ile EBC zdecyduje się wyrazić opinię w tej kwestii oraz, jeżeli to możliwe w odpowiednich przypadkach, w porozumieniu z MFW projekt programu dostosowań makroekonomicznych zawierającego wymogi dotyczące polityki i służącego przywróceniu zrównoważonego bilansu płatniczego i odzyskaniu zdolności danego państwa do samodzielnego pozyskiwania pełnego finansowania na rynkach finansowych. W projekcie programu dostosowań makroekonomicznych należycie uwzględnia się zalecenia skierowane do danego państwa członkowskiego na mocy art. 121, 126 i 148 Traktatu, jak również działania podejmowane przez to państwo celem dostosowania się do tych zaleceń, mając jednocześnie na celu rozszerzenie, wzmocnienie i pogłębienie wymaganych środków polityki. Jeżeli dane państwo członkowskie jest państwem członkowskim, którego waluta uczestniczy w ERM II, należy uwzględnić zobowiązania wynikające z takiego uczestnictwa. |
[...] | [...] |
7. Komisja, w porozumieniu z EBC oraz, w stosownym przypadku, z MFW monitoruje postępy we wdrażaniu programu dostosowań makroekonomicznych, przeprowadzając okresowe misje kontrolne. O wynikach tych kontroli informuje co kwartał Komitet Ekonomiczno-Finansowy. Dane państwo członkowskie w pełni współpracuje z Komisją i EBC. W szczególności państwo to przekazuje Komisji i EBC wszelkie informacje, które instytucje te uznają za niezbędne do monitorowania programu. Dane państwo członkowskie ma również obowiązki określone w art. 6 ust. 2. | 7. Komisja, w porozumieniu z EBC oraz, w stosownym przypadku, z MFW monitoruje postępy we wdrażaniu programu dostosowań makroekonomicznych, przeprowadzając okresowe misje kontrolne. O wynikach tych kontroli informuje co kwartał Komitet Ekonomiczno-Finansowy. Dane państwo członkowskie w pełni współpracuje z Komisją i EBC. W szczególności państwo to przekazuje Komisji i EBC wszelkie informacje, które instytucje te uznają za niezbędne do monitorowania programu. Dane państwo członkowskie ma również obowiązki określone w art. 6 ust. 2. |
8. Komisja, w porozumieniu z EBC oraz, jeżeli to możliwe, z MFW, ocenia wraz z danym państwem członkowskim zmiany, które mogą być konieczne w programie dostosowań makroekonomicznych. Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną na zalecenie Komisji, zatwierdza ewentualne zmiany, których należy dokonać we wspomnianym programie. | 8. Komisja, w porozumieniu z EBC z uwzględnieniem stanowiska EBC, o ile EBC zdecyduje się wyrazić opinię w tej kwestii oraz, jeżeli to możliwe w odpowiednich przypadkach, w porozumieniu z MFW, ocenia wraz z danym państwem członkowskim zmiany, które mogą być konieczne w programie dostosowań makroekonomicznych. Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną na zalecenie Komisji, zatwierdza ewentualne zmiany, których należy dokonać we wspomnianym programie. |
Artykuł 5 | Artykuł 5 |
2. Komisja, w porozumieniu z EBC oraz, jeżeli to możliwe, z MFW, ocenia zdolność obsługi długu sektora instytucji rządowych i samorządowych danego państwa członkowskiego oraz jego aktualne lub potencjalne potrzeby w zakresie finansowania, a następnie przekazuje wyniki tej oceny Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu." | 2. Komisja, w porozumieniu z EBC oraz, jeżeli to możliwe w odpowiednich przypadkach, z MFW, ocenia zdolność obsługi długu sektora instytucji rządowych i samorządowych danego państwa członkowskiego oraz jego aktualne lub potencjalne potrzeby w zakresie finansowania, a następnie przekazuje wyniki tej oceny Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu." |
Uzasadnienie | |
W celu uniknięcia wątpliwości co do roli MFW niezbędne jest używanie jednolitej terminologii w całym tekście rozporządzenia. Ponadto projekt rozporządzenia powinien pozostać spójny z innymi podobnymi instrumentami prawnymi dotyczącymi pomocy finansowej Unii i poza Unią, np. rozporządzeniem (UE) nr 407/2010, umową ramową Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej i Traktatem ustanawiającym europejski mechanizm stabilności. | |
Usunięcie sformułowań "działającą w powiązaniu z EBC" w art. 3 ust. 3 oraz "w porozumieniu z EBC" w art. 3 ust. 8 oraz wstawienie sformułowania "z uwzględnieniem stanowiska EBC, o ile EBC zdecyduje się wyrazić opinię w tej kwestii" w obydwu tych ustępach ma na celu przekazanie, że udział EBC w przygotowaniu programów dostosowań powinien być mniejszy. Choć pozostała część tekstu zaproponowanego przez Radę przydziela EBC rolę, której charakter można opisać raczej jako monitorowanie, to zgodnie z art. 3 ust. 3 i art. 3 ust. 8 EBC ma pełnić rolę instytucji tworzącej program dostosowań ekonomicznych. EBC uważa przyjmowanie takiej roli w odniesieniu do państwa członkowskiego spoza strefy euro za niewłaściwe, ponieważ organem odpowiedzialnym za politykę pieniężną w takim państwie członkowskim jest jego bank centralny. EBC nie powinien zatem ingerować w niezależny proces decyzyjny takiego krajowego banku centralnego poprzez udział w tworzeniu programu dostosowań ekonomicznych. | |
Zmiana nr 2 | |
Artykuł 3 ust. 11 i 12 | |
"11. Jeżeli dane państwo członkowskie nie posiada wystarczających zdolności administracyjnych lub napotyka znaczące problemy w realizacji swojego programu, zwraca się o pomoc techniczną do Komisji, która może w tym celu utworzyć grupy ekspertów z udziałem państw członkowskich i innych instytucji europejskich lub właściwych instytucji międzynarodowych. Pomoc techniczna może obejmować ustanowienie stałego przedstawicielstwa i personelu wspomagającego w celu doradzania organom w kwestiach związanych z realizacją programu dostosowawczego. | "11. Jeżeli dane państwo członkowskie nie posiada wystarczających zdolności administracyjnych lub napotyka znaczące problemy w realizacji swojego programu dostosowań makroekonomicznych, zwraca się o pomoc techniczną do Komisji, która może w tym celu utworzyć grupy ekspertów z udziałem państw członkowskich i innych instytucji europejskich lub właściwych instytucji międzynarodowych. Pomoc techniczna może obejmować ustanowienie stałego przedstawicielstwa i personelu wspomagającego w celu doradzania organom w kwestiach związanych z realizacją programu dostosowawczego. |
12. Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może zaoferować danemu państwu członkowskiemu możliwość udziału w wymianie poglądów na temat postępów osiągniętych we wdrażaniu programu dostosowawczego." | 12. Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może zaoferować danemu państwu członkowskiemu możliwość udziału w wymianie poglądów na temat postępów osiągniętych we wdrażaniu programu dostosowań makroekonomicznych dostosowawczego." |
Uzasadnienie | |
W celu uniknięcia wątpliwości co do charakteru tego programu oraz w celu zachowania spójności sugeruje się używanie terminu "program dostosowań makroekonomicznych" w całym tekście projektu rozporządzenia. | |
Zmiana nr 3 | |
Artykuł 3 ust. 10 | |
"10. Najpóźniej w terminie sześciu miesięcy od decyzji, o której mowa w ust. 9, Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną na wniosek Komisji, może podjąć decyzję o wznowieniu wypłat pomocy finansowej, jeżeli uzna, że dane państwo członkowskie spełnia uzgodnione warunki pomocy finansowej. Jeżeli taka decyzja nie zostanie podjęta w wyznaczonym terminie, dalsze wypłaty pomocy finansowej Unii na mocy niniejszego rozporządzenia zostaną ostatecznie wstrzymane." | "10. Najpóźniej w terminie sześciu miesięcy od decyzji, o której mowa w ust. 9, Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną na wniosek Komisji, może podjąć decyzję o wznowieniu wypłat pomocy finansowej, jeżeli uzna, że dane państwo członkowskie spełnia uzgodnione warunki pomocy finansowej. Jeżeli taka decyzja nie zostanie podjęta w wyznaczonym terminie, dalsze wypłaty uzgodnionej pomocy finansowej Unii na mocy niniejszego rozporządzenia zostaną ostatecznie wstrzymane." |
Uzasadnienie | |
Celem tej propozycji jest doprecyzowanie, że przepis ten nie ma na celu uniemożliwienia dostępu do nowej pomocy finansowej, która mogłaby być niezbędna np. w wyniku wydarzeń niezależnych od danego państwa członkowskiego. | |
Zmiana nr 4 | |
Artykuł 4 ust. 1 | |
"1. Dostęp do PCCL udzielany jest państwom członkowskim, których sytuacja gospodarcza i finansowa zasadniczo jest nadal solidna." | "1. Dostęp do PCCL udzielany jest państwom członkowskim, których sytuacja gospodarcza i finansowa pozostaje zasadniczo jest nadal solidna." |
Uzasadnienie | |
Proponowana zmiana ma na celu doprecyzowanie, że tylko państwa członkowskie, których sytuacja pozostaje zasadniczo solidna i nie zmieni się w najbliższym czasie mogą mieć dostęp do PCCL. Proponowana zmiana ma na celu zapewnienie, aby odejście od terminologii używanej dotychczas w ramach prawnych dotyczących Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej i europejskiego mechanizmu stabilności nie było interpretowane jako zmiana w zakresie treści. | |
Zmiana nr 5 | |
Artykuł 5 ust. 5 | |
"5. Komisja i dane państwo członkowskie zawierają protokół ustaleń (zwany dalej "protokołem ustaleń") zawierający szczegóły dotyczące warunków linii kredytowej." | "5. Komisja i dane państwo członkowskie zawierają protokół ustaleń (zwany dalej "protokołem ustaleń") zawierający szczegóły dotyczące warunków linii kredytowej. Komisja przekazuje protokół ustaleń Parlamentowi Europejskiemu i Radzie." |
Uzasadnienie | |
W celu zachowania spójności z art. 3 ust. 6 proponuje się przekazywanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie protokołu ustaleń określającego szczegółowe warunki dotyczące linii kredytowej. | |
Zmiana nr 6 | |
Artykuł 11 ust. 1 | |
"1. Dane państwo członkowskie z wyprzedzeniem co najmniej 45 dni kalendarzowych informuje Komisję o swoim zamiarze wykorzystania środków finansowych z linii kredytowej. Szczegółowe przepisy są określone w decyzji, o której mowa w art. 5 ust. 5." | "1. Dane państwo członkowskie z wyprzedzeniem co najmniej 45 dni kalendarzowych informuje Komisję i EBC o swoim zamiarze wykorzystania środków finansowych z linii kredytowej. Szczegółowe przepisy są określone w decyzji, o której mowa w art. 5 ust. 5." |
Uzasadnienie | |
EBC powierzono określone obowiązki w odniesieniu do zarządzania pożyczkami, powinien on być zatem informowany w tym samym czasie co Komisja o zamiarze państwa członkowskiego wykorzystania środków finansowych z linii kredytowej. | |
Zmiana nr 7 | |
Artykuł 12 ust. 3 | |
"3. Po przyjęciu przez Radę decyzji o udzieleniu pożyczki Komisja jest upoważniona do zaciągania pożyczek na rynkach kapitałowych lub od instytucji finansowych w najbardziej odpowiednim okresie między planowanymi wypłatami, tak aby zoptymalizować koszt finansowania i zachować swoją reputację jako emitenta Unii na rynkach. Środki finansowe, które zostały zgromadzone, ale nie zostały jeszcze wypłacone, zawsze muszą być przechowywane na specjalnym rachunku pieniężnym lub rachunku papierów wartościowych obsługiwanym zgodnie z przepisami mającymi zastosowanie do operacji pozabudżetowych i nie mogą być wykorzystywane w celu innym niż świadczenie pomocy finansowej państwu członkowskiemu w ramach niniejszego mechanizmu." | "3. Po przyjęciu przez Radę decyzji o udzieleniu pożyczki lub po otrzymaniu wniosku państwa członkowskiego o wykorzystanie środków z linii kredytowej Komisja jest upoważniona do zaciągania pożyczek na rynkach kapitałowych lub od instytucji finansowych w najbardziej odpowiednim okresie między planowanymi wypłatami, tak aby zoptymalizować koszt finansowania i zachować swoją reputację jako emitenta Unii na rynkach. Środki finansowe, które zostały zgromadzone, ale nie zostały jeszcze wypłacone, zawsze muszą być przechowywane na specjalnym rachunku pieniężnym lub rachunku papierów wartościowych obsługiwanym zgodnie z przepisami mającymi zastosowanie do operacji pozabudżetowych i nie mogą być wykorzystywane w celu innym niż świadczenie pomocy finansowej państwu członkowskiemu w ramach niniejszego mechanizmu." |
Uzasadnienie | |
Niezbędne jest rozszerzenie zakresu art. 12 ust. 3 w celu umożliwienia Komisji pożyczenia środków na rynkach kapitałowych lub od instytucji finansowych w najbardziej odpowiednim momencie w kontekście wszystkich rodzajów pomocy finansowej, w tym w sytuacji gdy państwo członkowskie zdecyduje się na wykorzystanie środków z linii kredytowej. | |
Zmiana nr 8 | |
Artykuł 14 ust. 2 Zarządzanie pożyczkami i liniami kredytowymi | |
"2. Dane państwo członkowskie otwiera specjalny rachunek prowadzony przez jego krajowy bank centralny do celów zarządzania środkami otrzymanymi w ramach pomocy finansowej Unii. Państwo członkowskie przelewa kwotę główną i odsetki należne z tytułu otrzymanej pożyczki na rachunek prowadzony przez EBC na czternaście dni roboczych systemu TARGET2 przed upływem odpowiedniego terminu wymagalności." | "2. Dane państwo członkowskie otwiera specjalny rachunek prowadzony przez jego krajowy bank centralny do celów zarządzania środkami otrzymanymi w ramach pomocy finansowej Unii. Bank centralny takiego państwa członkowskiego otwiera specjalny rachunek prowadzony przez EBC. Państwo członkowskie, za pośrednictwem swojego rachunku prowadzonego przez bank centralny, przelewa kwotę główną i odsetki należne z tytułu otrzymanej pożyczki lub linii kredytowej na odpowiedni rachunek prowadzony przez EBC na czternaście dni roboczych systemu TARGET2 przed upływem odpowiedniego terminu wymagalności." |
Uzasadnienie | |
Należy wyjaśnić, że samo państwo członkowskie nie ma rachunku w EBC; rachunek taki w imieniu państwa członkowskiego otwiera jego bank centralny. Sugeruje się także doprecyzowanie, że zarządzanie dotyczy nie tylko pożyczek, ale także linii kredytowych, jako że stanowią one odrębne instrumenty finansowania i jako takie wymagają otwarcia rachunku w EBC. | |
(1) Pogrubienie w tekście wskazuje, w którym miejscu EBC proponuje wprowadzenie nowego tekstu. Przekreślenie w tekście oznacza, że EBC proponuje wykreślenie fragmentu tekstu. |
© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.