Opinia w sprawie komunikatu Komisji "W kierunku strategii UE na rzecz praw dziecka".
Dz.U.UE.C.2006.325.65
Akt nienormatywnyCOM(2006) 367 wersja ostateczna
(2006/C 325/16)
(Dz.U.UE C z dnia 30 grudnia 2006 r.)
Dnia 13 lipca 2006 r. Komisja, działając na podstawie art. 262 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, postanowiła zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wspomnainej powyżej.
Sekcja Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Obywatelstwa, której powierzono przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie, przyjęła swoją opinię 7 listopada 2006 r. Sprawozdawcą była Jillian van TURNHOUT.
Na 431. sesji plenarnej w dniach 13 - 14 grudnia 2006 r. (posiedzenie z 13 grudnia 2006 r.) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny jednomyślnie przyjął następującą opinię:
1. Streszczenie
1.1 Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany: "W kierunku strategii UE na rzecz praw dziecka". W szczególności Komitet wspiera propozycję wypracowania kompleksowej strategii UE na rzecz skutecznego propagowania i ochrony praw dziecka w różnych dziedzinach polityki wewnętrznej i zewnętrznej Unii Europejskiej oraz wspierania wysiłków państw członkowskich w tym zakresie.
1.2 Komitet wyraża ubolewanie nad tym, że komunikat nie mówi, iż strategia zobowiąże do przestrzegania minimalnych standardów i będzie obejmować kompleksowe cele o jasno określonych zadaniach i ustalonym harmonogramie realizacji.
1.3 EKES z zadowoleniem przyjmuje propozycję utworzenia struktur mających wspierać tę strategię, w tym jednostki ds. praw dziecka w Komisji, stanowiska koordynatora ds. praw dziecka, międzyresortowej grupy w Komisji, europejskiego forum na rzecz praw dziecka, internetowej platformy dyskusyjnej i roboczej, działań mających bezpośrednio zaangażować dzieci w ten proces oraz strategii komunikacyjnej w zakresie praw dziecka. EKES będzie się starał odgrywać aktywną rolę na tych ważnych forach.
1.4 Komitet wyraża ubolewanie, że nie zwraca się większej uwagi na sytuację dziewcząt, dzieci niepełnosprawnych oraz dzieci ze społeczności migrujących, osób ubiegających się o azyl i uchodźców, zarówno w UE, jak i w kontekście globalnym.
1.5 EKES z zadowoleniem przyjmuje stwierdzenie, iż państwa członkowskie zobowiązane są przestrzegać traktatów międzynarodowych i wzywa do położenia w strategii większego nacisku na potrzebę pilnego wywiązania się przez państwa członkowskie z ich obecnych zobowiązań podjętych w kontekście europejskim i międzynarodowym w odniesieniu do praw dziecka, w szczególności wynikających z Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka.
1.6 EKES wzywa do wypracowania strategii, która będzie uwzględniać różnorodność dzieci oraz ich zróżnicowane potrzeby, kładąc przy tym szczególny nacisk na kwestie ubóstwa i dyskryminacji dzieci. Komitet zaleca przyznanie pierwszeństwa opracowaniu zestawu porównywalnych wskaźników i gromadzeniu spójnych danych na poziomie państw członkowskich. W szczególności Komitet wzywa do zwrócenia należytej uwagi na kwestię odpowiedniej jakości "wczesnej edukacji" dla dzieci w wieku poniżej sześciu lat i na opracowanie dodatkowych celów jakościowych w odniesieniu do usług w zakresie opieki nad dziećmi i opieki w ciągu dnia.
1.7 EKES nalega, aby koordynator praw dziecka otrzymał odpowiedni status i możliwość wywierania nacisku politycznego dla zapewnienia realizacji celów stawianych temu urzędowi oraz wzywa do podjęcia zobowiązań politycznych na rzecz postępów w realizacji postulatów komunikatu, a także opracowania zielonej księgi i strategii. Komitet sugeruje, by Parlament Europejski rozważył ustanowienie specjalnego środka w celu finansowania strategii i proponowanych w niej działań.
2. Kontekst
2.1 Prawa dziecka są elementem praw człowieka, które UE i państwa członkowskie zobowiązane są przestrzegać na mocy traktatów międzynarodowych i europejskich, a w szczególności Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka oraz jej protokołów fakultatywnych(1), w tym również Milenijnych Celów Rozwoju(2), oraz europejskiej konwencji praw człowieka (ECHR)(3). UE wyraźnie uznała prawa dziecka w europejskiej Karcie praw podstawowych(4), w szczególności w art. 24.
2.2 Komisja określiła prawa dziecka jako jeden ze swoich priorytetów w komunikacie w sprawie strategicznych celów na lata 2005 - 2009: "Szczególnym priorytetem powinna być skuteczna ochrona praw dzieci, zarówno w odniesieniu do ekonomicznego wyzysku, jak i wszystkich form wykorzystywania, a Unia powinna tu służyć za przykład dla reszty świata"(5). W tym kontekście grupa komisarzy ds. praw podstawowych, zwalczania dyskryminacji i równości szans zadecydowała w kwietniu 2005 r. o podjęciu konkretnej inicjatywy mającej na celu wsparcie propagowania, ochrony i egzekwowania praw dziecka w dziedzinach polityki wewnętrznej i zewnętrznej UE.
2.3 W marcu 2006 r. Rada Europejska zwróciła się do państw członkowskich, by "podjęły działania konieczne w celu szybkiej i znaczącej redukcji ubóstwa wśród dzieci, dając wszystkim dzieciom równe szanse, niezależnie od ich pochodzenia społecznego".
2.4 Komunikat Komisji służy wprowadzeniu w życie tych decyzji.
3. Uwagi ogólne
3.1 Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany:"W kierunku strategii UE na rzecz praw dziecka", poświęcony wszystkim dzieciom poniżej 18. roku życia. Komitet popiera tę ważną inicjatywę Komisji polegającą na stworzeniu podstaw do wypracowania polityki w zakresie praw dziecka. W szczególności Komitet podkreśla zaproponowane przez Komisję wypracowanie wszechstronnej strategii UE na rzecz skutecznego propagowania i ochrony praw dziecka w różnych dziedzinach polityki wewnętrznej i zewnętrznej Unii Europejskiej oraz wspierania wysiłków państw członkowskich w tym zakresie.
3.2 Los Europy w coraz większym stopniu zależy od jej zdolności do wspierania społeczeństw, które zachowują się w sposób integrujący i wspomagający w stosunku do dzieci. Komunikat ten jest wyrazem uznania faktu, że propagowanie i ochrona praw dziecka mają fundamentalne znaczenie dla przyszłości Unii Europejskiej i że nie można oddzielać tworzenia społeczeństw przyjaznych dziecku w UE od potrzeby dalszego pogłębienia i umocnienia integracji europejskiej. Dzieci nie powinny być traktowane tylko jako przyszli dorośli i przyszła siła robocza, a dzieciństwo już samo w sobie należy uznać za istotny i cenny okres życia.
3.3 EKES wyraża ubolewanie z powodu impasu w procesie konstytucyjnym UE, jako że traktat konstytucyjny i Karta praw podstawowych wyraźnie uznają prawa dziecka. Dlatego też obecna ograniczona podstawa prawna praw dziecka w traktatach wspólnotowych ma wpływ na dostępność środków budżetowych.
3.4 Uznając skalę wyzwań stojących przed dziećmi i młodzieżą w dzisiejszym społeczeństwie, na przestrzeni ubiegłej dekady Komitet przyczyniał się regularnie do wypracowywania polityki wobec młodzieży na poziomie wspólnotowym(6). Zainicjował on też ważne dyskusje w sprawie kluczowych obszarów, takich jak zatrudnienie młodzieży, integracja społeczna, edukacja, mobilność, udział i rola organizacji pozarządowych.
3.5 EKES z zadowoleniem przyjmuje stwierdzenie, iż ważne jest, by prawa dziecka były uznawane za kwestię samodzielną, a nie stanowiły po prostu elementu głównego nurtu praw człowieka. Komitet uważa, że dzieci, ze względu na ich słabszą pozycję i konkretne potrzeby, wymagają szczególnej ochrony i troski, w tym odpowiedniej opieki prawnej.
3.6 EKES nalega na to, aby strategia uznała ważną rolę rodziny, a w szczególności rolę rodziców oraz odpowiedzialność państw członkowskich polegającą na wspomaganiu rodziców w ich obowiązkach wychowawczych za pomocą wszelkich środków, nie tylko finansowych.
3.7 Komitet z zadowoleniem przyjmuje uzgodnioną definicję, według której, tak jak mówi Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka (UNCRC), dzieci to wszystkie osoby w wieku poniżej 18 lat. Potrzeba będzie spójności i koordynacji obszarów polityki UE dotyczącej dzieci w wieku 15-18 lat, ponieważ ta grupa wiekowa mieści się także w unijnej definicji młodzieży. Strategia powinna stale zwracać uwagę na istotne cele zawarte w Europejskim Pakcie na rzecz Młodzieży i otwartej metodzie koordynacji w odniesieniu do młodzieży.
3.8 EKES wzywa Komisję do opracowania minimalnych standardów i do zawarcia w komunikacie kompleksowych celów o jasno określonych zadaniach i ustalonym harmonogramie realizacji.
3.9 Europa potrzebuje trwałego zaangażowania dzieci w pomoc przy budowaniu Europy zintegrowanej, konkurencyjnej, bezpiecznej i dającej szanse integracji społecznej. Jeżeli Unia Europejska ma cokolwiek znaczyć dla dzieci, musi ona odgrywać istotną rolę w ich życiu i wyraźnie interesować się ich potrzebami oraz w sposób widoczny i twórczy odpowiadać na nie.
3.10 EKES z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez Komisję faktu, że dzieci mają potrzebę wyrażania swoich poglądów w dyskusjach i decyzjach dotyczących ich życia, zgodnie z zapisem zawartym w art. 12 Konwencji NZ o prawach dziecka. Jakakolwiek polityka ukierunkowana na dzieci musi opierać się na fundamentalnej zasadzie udziału dzieci, która jest stale podkreślana na szczeblu europejskim i międzynarodowym(7).
3.11 EKES przyjmuje także z zadowoleniem zaproponowane przez Komisję działania mające na celu bezpośrednie włączenie dzieci w ten proces. Państwa członkowskie i instytucje muszą zapewnić odpowiednie zasoby, wsparcie i mechanizmy w celu ułatwienia udziału dzieci w wypracowaniu i realizacji strategii. Dzieci powinny brać udział tym procesie już od jego wczesnej fazy, za pośrednictwem różnych metod dostosowanych do wieku, jak na przykład działalność artystyczna, kierowane dyskusje itp. Należy podkreślić, że głównym wyzwaniem związanym z tymi działaniami jest uczestnictwo dzieci pochodzących ze środowisk znajdujących się w gorszym położeniu oraz wywodzących się z mniejszości etnicznych i dzieci niepełnosprawnych oraz zapewnienie wszystkim tym dzieciom równych szans.
3.12 Podejście horyzontalne do wypracowania polityki zapewni lepiej skoordynowaną i skuteczną strategię. Państwa członkowskie prowadzą regularne konsultacje z organizacjami pracodawców i ze związkami zawodowymi przy opracowywaniu kierunków polityki, takich jak wytyczne w sprawie zatrudnienia. Powodzenie tej inicjatywy będzie także zależało od zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron, w szczególności dzieci, organizacji dziecięcych, a także rodziców, partnerów społecznych, władz regionalnych i lokalnych oraz państw członkowskich.
3.13 Dlatego EKES ma nadzieję, że komunikat ten stworzy, zarówno na poziomie europejskim, jak i krajowym, podstawy bardziej skutecznego partnerstwa pomiędzy decydentami, władzami regionalnymi i lokalnymi, organizacjami pozarządowymi oraz samymi dziećmi. Autentyczne i stałe zaangażowanie dzieci i organizacji dziecięcych w opracowywanie i realizację polityki sprawi, że zajmie się ona rzeczywistymi potrzebami dzieci i że będą się one czuły współodpowiedzialne za przyszłą strategię.
3.14 Dzieci nie są jednorodną grupą. Dlatego też EKES zaleca, aby w kierunkach polityki UE i państw członkowskich uwzględniać różnorodność dzieci i ich potrzeb, na przykład dzieci znajdujących się w gorszej sytuacji ze względu na ich położenie geograficzne, wiek, płeć, pochodzenie etniczne, religię, kulturę, język, niepełnosprawność lub strukturę rodziny. Konieczne będzie zwrócenie szczególnej uwagi na wpływ ubóstwa, wykluczenia społecznego niepełnosprawności, dyskryminacji i rasizmu oraz na sytuację dzieci mniejszości etnicznych i uchodźców, zarówno w UE, jak i w szerszym kontekście światowym.
3.15 EKES z zadowoleniem przyjmuje stwierdzenie, że "na sytuację dzieci wpływa również ich miejsce zamieszkania". Dzieci mogą znajdować się w gorszej sytuacji ze względu na nierówności w dostępie do usług świadczonych w miejscu ich zamieszkania, a mianowicie w dostępie do edukacji na odpowiednim poziomie, służby zdrowia, zasobów mieszkaniowych, usług społecznych, transportu publicznego, obiektów służących zabawie i rekreacji, informacji oraz możliwości uczestniczenia w społeczeństwie obywatelskim. EKES sugeruje, by strategia ta uwzględniała konkretne cele gwarantujące dzieciom żyjącym na wszystkich obszarach geograficznych równe szanse, co będzie pociągało za sobą wzmożenie działań na rzecz walki z ubóstwem wśród dzieci.
3.16 Komitet wyraża ubolewanie, że nie zwraca się większej uwagi na sytuację dziewcząt, dzieci niepełnosprawnych oraz dzieci ze społeczności migrujących, osób ubiegających się o azyl i uchodźców, zarówno w UE, jak i w kontekście globalnym.
3.17 Zgodnie ze zobowiązaniem Komisji do włączenia spraw niepełnosprawności do głównego nurtu działalności, co znajduje od 2003 r. wyraźne potwierdzenie w Europejskim planie działania na rzecz równych szans dla osób niepełnosprawnych(8), włączenie kwestii niepełnosprawności do głównego nurtu w ramach strategii jest konieczne dla zapewnienia pełnego i równego uczestnictwa i integracji niepełnosprawnych dzieci w społeczeństwie.
3.18 EKES popiera pogląd Komisji Statusu Kobiet 2007, zgodnie z którym "pomimo odnotowania pewnego postępu, jeśli chodzi o udział w podejmowaniu decyzji na wszystkich szczeblach, wyrażono zaniepokojenie z powodu poważnych i utrzymujących się licznych i zróżnicowanych przeszkód, które w dalszym ciągu utrudniają awans kobiet i ich udział w podejmowaniu decyzji, takich jak feminizacja ubóstwa, brak równego dostępu do ochrony zdrowia, edukacji, szkolenia zawodowego i zatrudnienia, konflikty zbrojne i brak bezpieczeństwa"(9).
3.19 EKES wyraża rozczarowanie faktem, że w komunikacie nie wspomina się o zapewnieniu odpowiedniej jakości "wczesnej edukacji i rozwoju" dla dzieci w wieku poniżej sześciu lat, pomimo faktu, że usługi w zakresie opieki nad dziećmi i opieki w ciągu dnia są długookresowym i priorytetowym celem polityki UE oraz że Unia ustaliła w tym zakresie cele ilościowe. EKES nalega na wyraźne włączenie tego obszaru do proponowanej strategii, ponieważ wywiera on znaczny wpływ na życie i dobrobyt dzieci oraz w oczywisty sposób wchodzi w zakres celów komunikatu(10). Komitet wzywa w szczególności do wypracowania uzupełniających celów jakościowych odnośnie do usług w zakresie opieki nad dziećmi, które uwzględniałyby prawa dzieci i ich dobro oraz nawiązywałyby do wcześniejszych prac Rady Ministrów i "Sieci opieki nad dziećmi" Komisji Europejskiej(11).
3.20 EKES z zadowoleniem przyjmuje obecne działania Unii Europejskiej w odniesieniu do zmniejszania ubóstwa wśród dzieci. Jednakże państwa członkowskie muszą zwiększyć wysiłki na rzecz zwalczania problemu ubóstwa dzieci i ustalić listę celów do niezwłocznej realizacji. Sprostanie temu wyzwaniu będzie wymagało kompleksowego, trwałego programu działań, dysponującego wszystkimi koniecznymi środkami i dostosowanego do wielowymiarowego charakteru ubóstwa dzieci. Powinien on skupiać się na wspieraniu pracowników o najniższych dochodach, jak również osób pozbawionych zatrudnienia. Ubóstwo wśród dzieci wywiera znaczący wpływ na cały szereg kwestii, takich jak zdrowie, edukacja czy nawet przyszłe "życiowe szanse" na wyrwanie się z zaklętego kręgu biedy. Państwa członkowskie powinny niezwłocznie przystąpić do realizacji kierunków polityki mających na celu uregulowanie tych kwestii w ich pełnym wymiarze.
3.21 Kolejnym poważnym wyzwaniem jest opieka nad dziećmi pozbawionymi opieki rodziny lub zagrożonymi jej utratą. Czynniki prowadzące do takich sytuacji są różne w poszczególnych krajach, niemniej obejmują rozkład rodziny, ubóstwo, HIV/AIDS, problemy behawioralne, uzależnienia lub problemy rodzicielskie. Jednym z celów strategii powinno być wyznaczenie jasno określonych działań zapobiegawczych oraz programów pomocy rodzinie.
3.22 Pozostałe wyzwania dla państw członkowskich, w przypadku których warto byłoby wyznaczyć cel i zachęcać do uczenia się z najlepszych wzorców, dotyczą takich dziedzin jak wymiar sprawiedliwości w sprawach młodzieży i prawo rodzinne, a także propagowanie zdrowego odżywiania się w celu poprawy stanu zdrowia i walki z otyłością wieku dziecięcego oraz propagowanie przyjaznej dla rodziny polityki wobec pracowników.
3.23 W sytuacji, gdy dzieci znajdują się w zakładzie opieki, potrzebne jest działanie na rzecz ochrony i propagowania ich praw. Celem strategii powinno być przygotowywanie europejskich wytycznych i norm jakości dotyczących dzieci przebywających w ośrodku opiekuńczym(12), z uwzględnieniem norm, zaleceń i protokołów proponowanych przez organizacje międzynarodowe, takie jak UNICEF, Światowa Organizacja Zdrowia i Rada Europy.
3.24 EKES z zadowoleniem przyjmuje opublikowany ostatnio raport Paula Sérgia Pinheira, niezależnego eksperta zaangażowanego w badania ONZ na temat przemocy wobec dzieci(13). Raport "wzywa państwa do zakazania wszelkich form przemocy wobec dzieci, w jakimkolwiek miejscu, w tym wszelkich kar cielesnych, szkodliwych praktyk tradycyjnych, takich jak przedwczesne i przymusowe małżeństwa, okaleczanie żeńskich narządów płciowych i tzw. honorowe zabójstwa, przemocy seksualnej i tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania lub karania"(14). EKES wzywa Komisję do rozważenia kwestii powołania specjalnego przedstawiciela ds. przemocy wobec dzieci w celu propagowania i wspierania realizacji zaleceń przedstawionych w raporcie.
4. Prawa dziecka na szczeblu UE
4.1 EKES z zadowoleniem przyjmuje stwierdzenie, iż państwa członkowskie zobowiązane są przestrzegać traktatów międzynarodowych, w szczególności Konwencji NZ o prawach dziecka (UNCRC), która została ratyfikowana przez każde z państw członkowskich UE. W skali ogólnoświatowej jedynie USA i Somalia nie ratyfikowały UNCRC. W tym kontekście szczególnego znaczenia nabierają także podstawowe konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) w sprawie zakazu zatrudniania dzieci.
4.2 EKES jest rozczarowany faktem, że komunikat nie kładzie większego nacisku na potrzebę pilnego wywiązania się przez państwa członkowskie z ich obecnych zobowiązań podjętych w kontekście europejskim i międzynarodowym w odniesieniu do praw dziecka, w szczególności wynikających z Konwencji NZ o prawach dziecka. Komitet uważa, że w UE wiele pracy pozostaje jeszcze do wykonania na szczeblu państw członkowskich w celu zapewnienia zgodności ze zobowiązaniami istniejącymi w sferze ustawodawstwa i praktyki, na przykład wynikających z UNCRC, Europejskiej konwencji praw człowieka i środków przyjętych przez Radę Europy. Zadanie to należy włączyć do proponowanej oceny wpływu obecnych działań UE w zakresie praw dziecka. Można by tu wykorzystać sprawozdania w sprawie sytuacji dzieci, przygotowywane co pięć lat przez organizacje pozarządowe i rządy, które dotyczą stosowania Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka. Wszystkie państwa członkowskie przedstawiają takie sprawozdania. Można by też przeprowadzić kolejną analizę.
4.3 EKES z zadowoleniem przyjmuje zaproponowane przez Komisję przeanalizowanie skali i przyczyn barier, które uniemożliwiają dzieciom pełne korzystanie z ich praw. Ważne będzie nie tylko "ocenienie skuteczności obecnych działań", ale także ułatwienie oceny postępów państw członkowskich w zakresie wypełniania postanowień konwencji, poprzez analizę porównawczą danych, zarysowaną w ocenie wpływu.
4.4 Komitet zaleca przyznanie pierwszeństwa opracowaniu zestawu porównywalnych wskaźników i gromadzeniu spójnych danych na poziomie państw członkowskich. W ramach otwartej metody koordynacji trwają prace nad opracowaniem wskaźnika (lub zestawu wskaźników) w sprawie dobrobytu dzieci, a także danych statystycznych dotyczących ubóstwa związanego z poziomem dochodu, trudności materialnych i warunków mieszkaniowych(15). Na szczeblu państw członkowskich istnieje także wiele różnych zestawów danych(16). Prace nad wskaźnikami muszą odzwierciedlać doświadczenia i dobro dzieci, co można uzyskać poprzez ułatwienie dzieciom udziału w określaniu wskaźników.
4.5 EKES popiera zaproponowane przez Komisję włączanie problematyki praw dziecka do planowania obecnych działań WE, zarówno legislacyjnych, jak i nielegislacyjnych, które mogą mieć konsekwencje dla dzieci. Ważną sprawą będzie określenie kluczowych obszarów, które wywierają znaczący wpływ na dzieci, w tym obszarów, które nie są tradycyjnie związane z dziećmi, jak np. transport publiczny, które jednakże w rzeczywistości mają wielki wpływ na ich życie.
4.6 Komitet zaleca wykorzystanie otwartej metody koordynacji jako mechanizmu angażowania się państw członkowskich i uczenia się z najlepszych wzorców w odniesieniu do wdrażania Konwencji NZ o prawach dziecka.
4.7 EKES wspiera propozycję Komisji dotyczącą zorganizowania europejskiego forum na rzecz praw dziecka i utworzenia internetowej platformy dyskusyjnej i roboczej. Komitet będzie się starał być aktywnym członkiem tego ważnego forum.
4.8 EKES z zadowoleniem przyjmuje rozwiązania zaproponowane w komunikacie w perspektywie krótkookresowej w celu sprostania pewnym pilnym wyzwaniom. W uzupełnieniu zarysowanych działań Komitet podkreśla pilną potrzebę opracowania rozwiązania, które umożliwi międzynarodową współpracę policji w zakresie sprawdzania kryminalnej przeszłości personelu i wolontariuszy pracujących z dziećmi. EKES nalega, aby w strategii uwzględniono ewentualne utworzenie w UE rejestru osób skazanych za przestępstwa seksualne przeciwko dzieciom, do którego miałaby dostęp policja.
4.9 EKES z zadowoleniem przyjmuje propozycje Komisji dotyczące stworzenia strategii komunikacyjnej w sprawie praw dziecka i przekazywania informacji na temat praw dziecka w sposób przyjazny dla dzieci. Komitet nalega na to, aby materiały te znalazły oparcie w UNCRC i by wszystkie kampanie informacyjne były dostosowane do wieku, przygotowane w wielu wersjach językowych oraz dostępne dla dzieci niepełnosprawnych.
4.10 EKES z zadowoleniem przyjmuje zaproponowane przez Komisję utworzenie w jej szeregach grupy międzyresortowej. Komitet będzie dążył, by w grupie tej zasiadał jego przedstawiciel. EKES z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji dotyczącą utworzenia w jej strukturach jednostki ds. praw dziecka i powołania koordynatora ds. praw dziecka. Komitet zauważa ważną rolę, jaką koordynator ds. praw dziecka miałby pełnić w zapewnianiu powodzenia strategii.
4.11 EKES nalega, aby na wspomniane nowe fora i struktury przeznaczyć niezbędne zasoby finansowe i kadrowe, aby koordynator otrzymał odpowiedni status i możliwość wywierania nacisku politycznego dla zapewnienia realizacji celów stawianych temu urzędowi oraz wzywa do podjęcia zobowiązań politycznych na rzecz postępów w realizacji postulatów komunikatu, a także opracowania zielonej księgi i strategii. Komitet sugeruje, by Parlament Europejski rozważył ustanowienie specjalnego środka w celu finansowania strategii i proponowanych w niej działań.
4.12 EKES z zadowoleniem przyjmuje zaproponowane przez Komisję sporządzanie co roku sprawozdań okresowych w celu monitorowania postępów. Komitet zwraca się o przeprowadzanie z nim konsultacji w sprawie opracowania tego raportu i o udostępnianie raportu opinii publicznej.
5. Prawa dziecka na szczeblu międzynarodowym
5.1 EKES z zadowoleniem przyjmuje fakt skupienia uwagi zarówno na dzieciach w UE, jak i dzieciach mieszkających poza Unią. Jednakże z rozczarowaniem zauważa on, że układ tekstu zdaje się raczej dawać pierwszeństwo "sytuacji ogólnoświatowej" przed "sytuacją w UE" i dialogowi międzynarodowemu przed dialogiem wewnątrzpaństwowym. Komitet zaleca wprowadzenie w strategii równowagi pomiędzy sytuacją światową a wewnątrzunijnymi i wewnątrzpaństwowymi działaniami oraz dialogiem.
5.2 Unia Europejska i państwa członkowskie powinny systematycznie uwzględniać w dwustronnych umowach i stosunkach z państwami spoza UE zalecenia (wnioski końcowe) Komitetu Narodów Zjednoczonych ds. Praw Dziecka.
5.3 EKES z zadowoleniem przyjmuje stwierdzenie, że ratyfikacja Konwencji NZ o prawach dziecka przez niemal wszystkie państwa na całym świecie stanowi szczególnie solidną podstawę działań pomiędzy Komisją Europejską a państwami nienależącymi do UE, lecz wyraża ubolewanie, iż komunikat nie wykorzystuje ratyfikowania tej konwencji przez wszystkie państwa członkowskie UE jako podstawy do działania pomiędzy państwami członkowskimi oraz do uczenia się na najlepszych wzorcach.
5.4 EKES zaleca, by pomoc rozwojowa UE przewidywała przeznaczenie pewnego odsetka funduszy na interwencje przynoszące korzyści dzieciom.
6. Podziękowanie
6.1 Przygotowując niniejszą opinię, EKES przeprowadził konsultacje z kilkoma sieciami i organizacjami zajmującymi się sprawami dzieci i chciałby podziękować im za wniesiony wkład(17).
7. Szczegółowe uwagi w odniesieniu do stosowanych terminów(18)
7.1 Określenie "wykorzystywanie seksualne" powinno się zastąpić określeniem "wyzysk seksualny".
7.2 Termin "niekorzystnie wpływa" powinno się zastąpić określeniem "utrudnia".
7.3 Określenie "okres dorastania" powinno się zastąpić określeniem "początek dorastania".
7.4 Należy wyjaśnić znaczenie określenia "zanieczyszczenie pomieszczeń".
Bruksela, 13 grudnia 2006 r.
| Przewodniczący | |
| Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego | |
| Dimitris DIMITRIADIS |
______
(1) Protokół ONZ o zapobieganiu, zwalczaniu i karaniu handlu ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi; Protokół ONZ do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii; Protokół do Konwencji o prawach dziecka w sprawie angażowania dzieci w konflikty zbrojne
(2) Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, Deklaracja milenijna Narodów Zjednoczonych, 55. sesja, 18 września 2000 r.
(3) Pełny tekst dostępny jest na stronie
http://www.echr.coe.int/ECHR/EN/Header/Basic+Texts/Basic+Texts
(4) Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, DzU C 364 z 18.12.2000, dostępna na stronie:
http://europa.eu.int/comm/justice_home/unit/charte/index_en.html
(5) Strategiczne cele na lata 2005 - 2009. Europa 2010: Partnerstwo dla odnowy europejskiej-Dobrobyt, solidarność i bezpieczeństwo, COM (2005) 12 z 26 stycznia 2005 r.
(6) Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 28 lutego 1996 r. w sprawie europejskiej polityki kulturalnej wobec dzieci. Sprawozdawca: Georgios SKLAVOUNOS (DzU C 153 z 28.5.1996)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 2 lipca 1998 r. w sprawie wyzysku dzieci i turystyki seksualnej. Sprawozdawca: Georgios SKLAVOUNOS (DzU C 284 z 14.9.1998)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 29 listopada 2000 r. w sprawie "Biała księga: polityka wobec młodzieży". Sprawozdawca: Jillian HASSETT-van TURNHOUT (DzU C 116 z 20.4.2001)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 24 kwietnia 2002 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Europejski Rok Edukacji przez Sport (2004). Sprawozdawca: Christoforos KORYFIDIS (DzU C 149 z 21.6.2002)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 25 kwietnia 2002 r. w sprawie: "Biała księga Komisji Europejskiej - Nowe impulsy dla młodzieży europejskiej". Sprawozdawca: Jillian HASSETT-van TURNHOUT (DzU C 149 z 21.6.2002)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 24 września 2003 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia wspólnotowego programu działań mającego na celu promowanie instytucji na płaszczyźnie europejskiej w dziedzinie młodzieży. Sprawozdawca: Jillian HASSETT-van TURNHOUT (DzU C 10 z 14.1.2004)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 16 grudnia 2004 r. w sprawie "Stosunki międzypokoleniowe". Sprawozdawca: Jean-Michel BLOCH-LAINÉ (DzU C 157 z 28.6.2005)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej program "Młodzież w działaniu" na okres 2007 - 2013. Sprawozdawca: Jose Isaías RODRIGUEZ GARCÍACARO
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie produktów leczniczych stosowanych w pediatrii oraz zmieniającego rozporządzenie (EWG) nr 1768/92, dyrektywę 2001/83/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 726/2004.
Sprawozdawca: Paolo BRAGHIN (DzU C 267 z 27.10.2005)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 14 grudnia 2006 r. w sprawie: "Dzieci jako pośrednie ofiary przemocy domowej" (opinia z inicjatywy własnej). Sprawozdawca: Renate HEINISCH
(7) Konwencja NZ o prawach dziecka, 1989; Deklaracja ONZ na Międzynarodowy Rok Młodzieży 1985 "Uczestnictwo, Rozwój, Pokój"; Europejska karta w sprawie uczestnictwa młodzieży w życiu gmin i regionów Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Europy, 1992 r.; zalecenie Komitetu Ministrów Rady Europy w sprawie "Udziału młodzieży i przyszłości społeczeństwa obywatelskiego", zalecenie nr R (97) 3 z dnia 4 lutego 1997 r.; rezolucja podjęta na wspólnym posiedzeniu Rady i ministrów ds. młodzieży w Radzie z dnia 8 lutego 1999 r. (DzU 1999/C 42/01)
(8) COM(2003) 650 końcowy, Bruksela 30 października 2003 r.
(9) Rada Ekonomiczno-Społeczna ONZ, Komisja Statusu Kobiet 2007: W centrum uwagi-przemoc i dyskryminacja wobec dziewcząt
(10) Cel komunikatu "wypracowanie kompleksowej strategii UE na rzecz skutecznego propagowania i ochrony praw dziecka w różnych dziedzinach polityki wewnętrznej i zewnętrznej Unii Europejskiej", a także art. 24 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stwierdzający, że "we wszystkich działaniach dotyczących dzieci, podejmowanych zarówno przez władze publiczne, jak i instytucje prywatne, przede wszystkim należy się kierować najlepiej pojętym interesem dziecka".
(11) Zalecenie Rady z dnia 31 marca 1992 r. dotyczące opieki nad dzieckiem (92/241/EWG) przyjęte przez Radę Ministrów w marcu 1992 r.; Cele jakościowe usług w zakresie opieki nad małymi dziećmi, ustalone przez "Sieć opieki nad dziećmi" Komisji Europejskiej i opublikowane przez Komisję Europejską w 1996 r.
(12) Można byłoby to zrealizować we współpracy z Radą Europy, której Zgromadzenie Parlamentarne i Komitet Ministrów przyjęły w 2005 r. zalecenia w sprawie dzieci mieszkających w zakładach opieki. Por. zalecenie nr R (2005) 5 Komitetu Ministrów dla państw członkowskich w sprawie praw dzieci mieszkających w zakładach opieki.
(13) www.violencestudy.org
(14) 61. sesja ONZ, Propagowanie i ochrona praw dziecka, A\61\299
(15) Portfolio of overarching indicators and streamlined social inclusion, pensions and health portfolios, Komisja Europejska, czerwiec 2006 r.
(16) Na przykład szereg wskaźników dotyczących dzieci i młodzieży zawiera raport "Opportunity for All: seventh annual Report 2005", wydany przez brytyjski Departament Pracy i Emerytur (Department forWork & Pensions).
(17) Eurochild, SOS Kinderdorf, World Association of Girl Scouts and Girl Guides (WAGGGS), Europejskie Biuro Informacji, Jaap Doek, przewodniczący Komitetu Narodów Zjednoczonych ds. Praw Dziecka oraz Thomas Coram Research Unit
(18) Wszystkie określenia pochodzą z dokumentu COM(2006) 367 wersja ostateczna, punkt I.4.1.