Opinia "Ograniczenie stosowania niebezpiecznych substancji w EEE oraz postępowanie z WEEE".
Dz.U.UE.C.2010.141.55
Akt nienormatywny(2010/C 141/11)
(Dz.U.UE C z dnia 29 maja 2010 r.)
| KOMITET REGIONÓW: | |
| - | Wnosi, aby dyrektywa zalecała państwom członkowskim zobowiązanie (a nie tylko zachęcanie) producentów EEE do projektowania produktów w taki sposób, aby ułatwić ich demontaż, ponowne użycie i odzysk. Opłata pobierana w systemach zgodności powinna się wiązać z możliwością ponownego użycia lub recyklingu danego produktu. |
| - | Wzywa do stosowania wskaźnika zbiórki oddzielnie do każdej kategorii produktów oraz zaleca wyliczanie celu zbiórki na podstawie średniej długości cyklu życia EEE. Państwa członkowskie powinny zapobiegać wprowadzaniu małogabarytowego WEEE do strumienia odpadów niesortowalnych. |
| - | Wzywa do jasnego i czytelnego zobowiązania producentów do finansowania kosztów związanych ze zbiórką i punktami zbiórki WEEE. Rozszerzenie odpowiedzialności producenta na koszty selektywnej zbiórki z gospodarstw domowych powinno być obowiązkowe w celu zapewnienia większej harmonizacji odpowiedzialności finansowej i utworzenia sprawiedliwych reguł konkurencji w UE. |
| - | Postuluje zastosowanie osobnego celu dotyczącego ponownego użycia sprzętu na poziomie minimum 5 %, zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami. Można by dzięki temu zaradzić obecnej niechęci wobec ponownego użycia sprzętu z odzysku oraz zapewnić ponowne użycie urządzeń wysokiej jakości. |
| - | Wzywa do uwzględniania w cenie produktu całości kosztów eliminacji WEEE zawierających niebezpieczne substancje w sposób nieszkodliwy dla zdrowia ludzkiego i środowiska. Ubolewa, że nie rozszerzono listy substancji, których zakazanie proponuje się zgodnie z załącznikiem IV do dyrektywy RoHS. |
| - | Wzywa do zwrócenia zdecydowanie większej uwagi na rolę edukacji ekologicznej, w tym kampanii uświadamiających społeczeństwo. Należy wspierać władze lokalne i regionalne w przygotowaniu i realizacji tych działań, gdyż mają one olbrzymie znaczenie dla kształtowania zachowań konsumentów. |
| Sprawozdawca: Jerzy ZAJĄKAŁA (PL/UEN-EA), wójt gminy Łubianka | |
| Dokumenty źródłowe | |
| Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (RoHS) (przekształcenie) | |
| COM(2008) 809 wersja ostateczna | |
| Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) (przekształcenie) | |
| COM(2008) 810 wersja ostateczna | |
I. ZALECENIA POLITYCZNE
KOMITET REGIONÓW
A. Uwzględnienie wymiaru lokalnego i regionalnego
Uwagi ogólne
1. Potwierdza ważność odpowiedzialnego uregulowania spraw właściwego gospodarowania odpadami sprzętu elektronicznego i elektrycznego (WEEE) mając na uwadze ich znaczący wpływ na środowisko i zdrowie.
2. Podkreśla, że w większości państw członkowskich to władze lokalne i regionalne są odpowiedzialne za wdrażanie unijnej polityki gospodarowania odpadami. Sporządzają one plany, udzielają zezwoleń na zbiórkę i przetwarzanie odpadów oraz zarządzają systemami zbiórki i przetwarzania. Powinny w związku z tym odgrywać kluczową rolę w procesie opracowywania nowych podejść i propozycji w dziedzinie gospodarki odpadami.
3. Przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę Komisji Europejskiej zmierzającą do przekształcenia dyrektyw oraz uwzględnienie w swoim projekcie treści wcześniejszej opinii Komitetu z roku 2000, w której Komitet wzywał do zmniejszenia nieuzasadnionych kosztów i obciążeń dla podmiotów rynkowych i administracji, poprawy efektywności oraz zwłaszcza ograniczenia wpływu tego szybko rosnącego łańcucha odpadów na środowisko.
4. Stwierdza, że podstawą wspólnotowej polityki ochrony środowiska jest zasada "zanieczyszczający płaci". Odpowiedzialność producenta, która jest bezpośrednią konsekwencją tej zasady, stanowi kluczową regułę gospodarowania odpadami i podstawę dyrektywy WEEE.
5. Zwraca uwagę na opóźnienia w transpozycji dyrektywy WEEE, przez co nie zapewnia się na czas władzom lokalnym i regionalnym oraz producentom jasnych wskazówek odnośnie do odpowiedniego wdrażania uregulowań prawnych.
6. Domaga się zagwarantowania w nowej dyrektywie WEEE, że systemy zgodności będą zapewniały właściwym władzom lokalnym i regionalnym odpowiednie i stałe rekompensaty za wszelkie obciążenia finansowe lub administracyjne, które będą konieczne w celu wdrożenia dyrektywy.
B. Stanowienie lepszego prawa
Łączne traktowanie dyrektyw WEEE i RoHS
7. Jest zdania, że obydwie dyrektywy należy rozpatrywać w jak największym stopniu równolegle oraz w powiązaniu z innymi regulacjami prawnymi UE dotyczącymi przedmiotowych zagadnień, gdyż tylko takie podejście pozwala na kompetentne rozwiązywanie problemów.
Harmonizacja prawa - tworzenie spójnych systemów
8. Oczekuje ujednolicenia pozycji wszystkich uczestników łańcucha odpadów (producenci, dystrybutorzy, władze lokalne i regionalne) w zakresie ich odpowiedzialności za zbiórkę WEEE z gospodarstw domowych. Obecna sytuacja wyrażająca się zróżnicowanym podejściem państw członkowskich powoduje nieuprawnione różnicowanie kosztów ponoszonych przez tychże uczestników, co z kolei wpływa na zakłócenie reguł konkurencji. Akceptuje jednak fakt, że metody zbiórki mogą się różnić w poszczególnych regionach, odpowiednio do lokalnych warunków.
9. Potwierdza zgodność przekształcenia dyrektyw z zasadą pomocniczości. Transgraniczny charakter skutków dla zdrowia i środowiska, jakie niosą EEE i WEEE, oraz takiż charakter swobodnego przemieszczania się produktów na rynku sprawiają, że odpowiednim poziomem regulacji jest szczebel UE. Indywidualne inicjatywy państw członkowskich mogą doprowadzić do ograniczenia ochrony środowiska i problemów na rynku wewnętrznym, np. ze zwiększonymi kosztami zgodności ponoszonymi przez producentów i konsumentów.
10. Potwierdza, że celem dyrektywy RoHS jest większa spójność i synergia z innymi aktami prawa wspólnotowego w tej dziedzinie dotyczącymi tych samych produktów, a w szczególności z REACH. Wyjaśnienie zakresu i definicji, wprowadzenie zharmonizowanych klauzul dotyczących egzekwowania przepisów i poprawa mechanizmu udzielania wyłączeń poprawią pewność prawa.
11. Podkreśla trafność harmonizacji zakresu dyrektyw uregulowaną w art. 2 oraz definicji uregulowanej w art. 3 dyrektywy WEEE. Czytelność i spójność tych regulacji z przepisami prawa wspólnotowego związanego z daną dziedziną poprawia jasność prawa i wpływa na ograniczenie kosztów administracyjnych.
12. Dostrzega pozytywne aspekty harmonizacji w zakresie rejestrowania producentów EEE, jednakże zwraca uwagę, że obecny system rejestracyjny został w części państw członkowskich wdrożony dopiero w ostatnich 4 latach i był kosztowny. Wprowadzenie nowego systemu rejestrowania producentów winno być poprzedzone weryfikacją efektywności tego systemu. Zauważa równocześnie, że w dalszym ciągu należy spełniać wymogi samorządów lokalnych i regionalnych do celów ich własnej sprawozdawczości.
13. Wyraża zadowolenie z minimalnych wymogów kontroli przeprowadzanej przez państwa członkowskie i minimalnych wymogów nadzoru przemieszczania WEEE, wspierających wdrażanie dyrektywy. Równocześnie apeluje do państw członkowskich, by zadbały o przyznanie odpowiednim organom wystarczających zasobów na wdrożenie przepisów prawa, w tym przyznanie wsparcia na szkolenia służb odpowiedzialnych za wdrażanie prawa. Ponadto należałoby zaangażować sieć IMPEL(1) w opracowanie minimalnych wymogów nadzoru.
14. Zwraca uwagę na brak wyraźnych przepisów dotyczących kontroli i nadzoru w zakresie spełniania przez systemy zbiorowe i indywidualne postawionych im wymogów, a także dotyczących wywiązywania się przez poszczególnych producentów ze swoich zobowiązań finansowych zgodnie z dyrektywą.
15. Wyraża ubolewanie, że w przekształceniu nie poświęcono wystarczająco dużo uwagi stymulowaniu ogólnoeuropejskiego rynku zbytu dla poddanych recyklingowi i odzyskanych produktów. Mogłyby temu służyć instrumenty regulujące popyt (np. ekologiczne zamówienia publiczne, zachęty do kupowania materiałów poddanych recyklingowi, na przykład poprzez opodatkowanie surowców w przypadkach, gdy dostępne są alternatywne materiały uzyskane w wyniku recyklingu). Niewątpliwie służyłoby to zmniejszeniu skali WEEE oraz wpłynęłoby pozytywnie na wiarę społeczeństwa, że WEEE jest odpowiednio przetwarzany.
C. Działania na rzecz podniesienia świadomości konsumentów i promowanie ich postaw proekologicznych
16. Wzywa do zwrócenia zdecydowanie większej uwagi na rolę edukacji ekologicznej, w tym kampanii uświadamiających społeczeństwo, kierowanych do wszystkich grup wiekowych, dostosowanych do lokalnych warunków i wzorców konsumpcji. Efektywność tych działań ma olbrzymie znaczenie dla kształtowania zachowań konsumentów. Należy wspierać władze lokalne i regionalne w przygotowaniu i realizacji tych działań.
17. Wzywa UE i państwa członkowskie do inicjowania i wspierania badań naukowych w zakresie efektywnego zagospodarowania odzyskanych produktów i ich części oraz poszukiwania skutecznych metod uświadamiania obywatelom proekologicznych postaw.
18. Wzywa do wspierania - przez UE i państwa członkowskie - działań służących podnoszeniu świadomości konsumentów i wymianie najlepszych praktyk między państwami członkowskimi oraz władzami lokalnymi i regionalnymi.
D. Przekształcenie dyrektywy WEEE
19. Uznaje za niezbędne, by rozwiązania dotyczące odzysku WEEE nie były zróżnicowane w zależności od wartości materiałów.
20. Wskazuje, że należy wprowadzić wyraźne rozróżnienie między ponownym użyciem przedmiotów, które nie stały się jeszcze odpadami (nie powinny być one wliczane w cele) a ponownym użyciem przedmiotów, które stały się odpadami, jak na przykład pochodzących z zakładów zbiórki odpadów prowadzonych przez samorządy lokalne. Zwraca uwagę na trudności z nadzorowaniem stanu WEEE przekazywanego do punktów zbierania odpadów oraz na fakt, że w wypadku pewnych starych niewydajnych urządzeń właściwsze będzie poddanie ich recyklingowi niż przeznaczenie do ponownego użycia.
21. Przyjmuje z zadowoleniem wyjaśnienie zakresu stosowania dyrektywy oraz czytelne wyspecyfikowanie kategorii i rodzajów EEE w załącznikach do dyrektywy RoHS. Zwraca jednakże uwagę na możliwość występowania problemów w kwalifikacji towarów podwójnego zastosowania. Wzywa zatem do uznania takich towarów jako WEEE pochodzących z gospodarstw domowych. Niewdrożenie takiego uznania może w pewnych sytuacjach prowadzić do nieuzasadnionego przenoszenia kosztów na inne podmioty i pogorszenia finansowania dla WEEE pochodzącego z gospodarstw domowych. Klasyfikacja ta zapewni także producentom większą jasność i pewność.
22. Wnosi, aby dyrektywa zalecała państwom członkowskim zobowiązanie (a nie tylko zachęcanie) producentów EEE do projektowania produktów w taki sposób, aby ułatwić ich demontaż, ponowne użycie i odzysk, co w konsekwencji zmniejszy ilość zużytego sprzętu trafiającego na składowiska i do spalarni odpadów. W tym zakresie godnym zauważenia jest wprowadzenie systemu zachęt opartych na korzyściach dla producentów wynikających z przekraczania ustalonych poziomów odzysku produktów ponad poziom wymagany dla danej grupy produktów.
23. Zwraca uwagę na problem w stosowaniu wskaźnika zbiórki w programach zbiorowych. Kiedy wskaźnik zbiórki jest stosowany do systemu (zbiorowego) jako całości (w odniesieniu do całego sprzętu), tak jak proponuje Komisja Europejska, może to mieć niepożądane skutki. W takim przypadku prawdopodobne jest, że systemy zgodności będą się skupiać raczej na ciężkim sprzęcie (który ma największy udział w masie strumienia) niż na sprzęcie o bardzo niskiej wadze. Należy uniknąć sytuacji, w której w wyniku zastosowania wskaźnika zbiórki powstanie mechanizm, który koncentruje się wyłącznie na ciężkim sprzęcie, zamiast na sprzęcie o dużym wpływie na środowisko. W tym celu należy przynajmniej stosować wskaźnik zbiórki oddzielnie do każdej kategorii produktów.
24. Uznaje, że zmiana formuły planowanego poziomu zbiórki WEEE z dotychczasowego, opartego na ilości kg przypadającej na mieszkańca na wskaźnik procentowy średniej masy sprzętu wprowadzonego do obrotu jest kierunkiem właściwym. Jednakże obliczenie średniej na podstawie okresu 2 lat nie uwzględnia rzeczywistego cyklu życia niektórych rodzajów EEE, który często znacznie przekracza 2 lata. Zauważa też, że dłuższy cykl życia EEE zmniejsza problem odpadów, w związku z czym taki sprzęt winien być preferowany w konsumenckich decyzjach.
25. Zaleca także wyliczanie celu na podstawie średniej długości cyklu życia EEE, a nie na podstawie sprzedaży nowych produktów w poprzednich dwóch latach. Dwuletni okres dla wyliczeń wydaje się arbitralny i mógłby prowadzić do niepożądanych skutków dla środowiska, gdyż cykl życia poszczególnych typów sprzętu znacznie się różni.
26. Jest zaniepokojony tym, że wskaźnik nadal oparty jest na masie, co nie odzwierciedla wpływu produktów na środowisko. Podkreśla trudności ze skłonieniem konsumentów do oddawania w ramach systemów zbiórki selektywnej małogabarytowego EEE do recyklingu. Zauważa, że taki sprzęt w znacznej ilości jest wrzucany do pojemników na odpady komunalne i dostaje się w tym strumieniu na składowiska odpadów.
Wzywa zatem do uwzględniania małogabarytowych urządzeń w zobowiązaniu państw członkowskich określonym w art. 5 ust. 1 dyrektywy.
27. Podkreśla, że zasada "zanieczyszczający płaci" oznacza, że koszty gospodarowania WEEE powinny być ponoszone przez konsumentów za pośrednictwem producentów EEE, a nie przez podatników, głównie za pośrednictwem władz lokalnych. Wynika z tego, że producenci EEE są odpowiedzialni za koszty zbiórki WEEE, gospodarowania tym sprzętem i jego przetwarzania, jak również za koszty działań informacyjnych oraz za odpowiednio dostosowany projekt produktu. Zasada odpowiedzialności producenta zapewnia podstawę do dobrej i jasno określonej współpracy między producentami a władzami lokalnymi i regionalnymi służącej realizacji celów dyrektywy.
28. Zauważa obawy zgłaszane przez producentów(2) EEE, że chociaż słusznie to oni są uznawani za odpowiedzialnych za realizację celów dotyczących zbiórki, mają jedynie na to ograniczony wpływ, w zakresie chociażby dostępności punktów zbiórki oraz ilości odpadów wytwarzanych przez konsumentów. Art. 7 ust. 1 słusznie zawiera stwierdzenie, że ostatecznie to producenci są odpowiedzialni za osiągnięcie wskaźnika zbiórki. Jednakże zwraca uwagę na potrzebę:
– lepszego określenia roli i obowiązków wszystkich podmiotów w łańcuchu odpadów (nie tylko producentów, ale także dystrybutorów oraz władz lokalnych i regionalnych) w celu uwzględnienia zasady odpowiedzialności producentów oraz zapewnienia przejrzystego sposobu dokonywania zgłoszeń WEEE i przetwarzania tego sprzętu zgodnie z normami środowiskowymi podanymi w dyrektywie;
– ewidencjonowania całości WEEE przekazywanego zarejestrowanym organizacjom innym niż systemy zwrotu do producentów, tak by producenci otrzymywali dowód przekazania WEEE;
– stworzenia mechanizmów pozwalających producentom na kwestionowanie i kontrolę nadużyć dotyczących kosztów i danych związanych z przedmiotem art. 12 i 13, przy czym mechanizm ten nie może stwarzać nadmiernych obciążeń dla władz lokalnych.
29. Apeluje, by rozszerzenie odpowiedzialności producenta na koszty selektywnej zbiórki z gospodarstw domowych było obowiązkowe, a nie opcjonalne.
30. Z zadowoleniem przyjmuje podwyższenie o 5 % minimalnych celów określonych w art. 11 ust. 1 i fakt, że obejmują one obecnie również wyroby medyczne. Zaleca zastosowanie osobnego celu dotyczącego ponownego użycia sprzętu na poziomie minimum 5 %, zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami. Można by dzięki temu zaradzić obecnej niechęci wobec ponownego użycia sprzętu z odzysku oraz zapewnić ponowne użycie urządzeń wysokiej jakości.
31. Wskazuje na to, że producenci towarów kategorii B2C są w niewielkim stopniu zainteresowani zachęcaniem do ponownego użycia ich sprzętu, lub nie są tym zainteresowani w ogóle. Dlatego też ponowne użycie nie ma miejsca. Włączenie celów dotyczących ponownego użycia do celów recyklingu nie zmieni tej sytuacji. Producenci będą się starali osiągnąć cele wyłącznie stosując recykling, zaniedbując możliwości ponownego użycia. Z doświadczeń organizacji zajmujących się ponownym użyciem wynika jednak, że około 20 do 30 procent wyrzucanego sprzętu EEE w dalszym ciągu działa, lub może działać po dokonaniu niewielkich napraw. KR bardzo poważnie traktuje hierarchię postępowania z odpadami i opowiada się za zachęcaniem do ponownego użycia całych urządzeń. Dlatego też proponujemy ustalenie odrębnego celu dotyczącego ponownego użycia całych urządzeń.
32. Wskazuje na to, że elastyczność, którą umożliwiają niektóre przepisy obecnej dyrektywy i niejasne definicje obowiązków i odpowiedzialności w prawie krajowym doprowadziły w wielu przypadkach do nieproporcjonalnego finansowego i biurokratycznego obciążenia władz lokalnych. Koszty te, które zgodnie z dyrektywą powinni ponosić producenci, ostatecznie ponoszą władze lokalne, jako że zwykle ciąży na nich ustawowy obowiązek zbiórki odpadów; muszą one interweniować, jeśli system odbioru odpadów przez producentów nie działa prawidłowo. Naszym zdaniem władze lokalne i regionalne nie powinny ponosić finansowych skutków luk w przepisach dotyczących WEEE.
E. Przekształcenie dyrektywy RoHS
33. Wyraża zaniepokojenie wciąż szeroko rozprzestrzenionym zanieczyszczeniem substancjami i materiałami niebezpiecznymi używanymi w EEE. Nie dość, że w produktach tych używa się wielu niebezpiecznych substancji i materiałów, to jeszcze inne szkodliwe substancje, takie jak dioksyny i furany powstają podczas recyklingu tych produktów i ich przetwarzania po wycofaniu z eksploatacji.
34. Wskazuje, że należy działać na rzecz przerwania powiązania między wzrostem gospodarczym a rosnącą liczbą odpadów, w tym zawierających niebezpieczne substancje. Podkreśla, że społeczeństwo nie powinno płacić dodatkowych podatków na koszty zagospodarowania odpadów zawierających substancje niebezpieczne. Stosowanie substancji niebezpiecznych w EEE odbywa się z woli producentów (i dystrybutorów sprowadzających produkty spoza UE), w związku z czym całość kosztów eliminacji WEEE zawierających niebezpieczne substancje w sposób nieszkodliwy dla zdrowia ludzkiego i środowiska winna być uwzględniana w cenie produktu.
35. Potwierdza trafność przeniesienia do załącznika dyrektywy wykazu dopuszczalnego maksymalnego stężenia substancji zabronionych. Niemniej jednak ubolewa, że nie rozszerzono listy substancji, których zakazanie proponuje się zgodnie z załącznikiem IV. Dotyczy to w szczególności HBCDD, DEHP, BBP i DBP we wszystkich EEE.
36. Zwraca się o dokonanie analizy różnych argumentów przemawiających zarówno za pełnym wdrożeniem REACH poprzez dyrektywę RoHS, jak i za tym, aby dyrektywa RoHS pozostała uzupełnieniem procesu REACH mając na uwadze, że dyrektywa RoHS wyznacza ściślejszy harmonogram zgłaszania nowo zidentyfikowanych niebezpiecznych substancji chemicznych, które należy zastąpić bezpieczniejszymi odpowiednikami.
37. Z zadowoleniem przyjmuje, że przegląd odbywający się co cztery lata został zastąpiony czteroletnim maksymalnym okresem ważności wyłączeń, z możliwością zwrócenia się o ich przedłużenie, co ma na celu stymulowanie wysiłków na rzecz zastępowania substancji i przeniesienie ciężaru dowodu z organów publicznych na producenta lub dystrybutora składającego taki wniosek.
38. Wzywa Komisję do niezwłocznego ustalenia szczegółowych zasad przyznawania wyłączeń, mając na uwadze pewność prawa dla podmiotów gospodarczych, a także ustalenie sposobów zastosowania nowych kryteriów skutków i korzyści społeczno-gospodarczych, o których mowa w art. 5 ust. 1 lit. b), w odniesieniu do przyznawania i przeglądu wyłączeń.
39. Potwierdzając czytelność i spójność regulacji zawartej w art. 6-8 zauważa, że zmniejszanie liczby produktów niezgodnych z normami poprzez ściślejszy i zharmonizowany nadzór rynku stanowi efektywną kosztowo metodę zwiększania korzyści, jakie dyrektywa niesie dla środowiska.
II. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Wniosek dotyczący dyrektywy WEEE (przekształcenie), motyw 19
| Tekst proponowany przez Komisję | Poprawka KR-u |
| (1920) Użytkownicy urządzeń sprzętu elektrycznegoych i elektronicznegoych, pochodzącegoych z prywatnych gospodarstw domowych muszą mieć możliwość zwrotu WEEE co najmniej nieodpłatnie. W związku z tym wytwórcy Producenci muszą finansować co najmniej zbieranie odbiór ze składowisk oraz przetwarzanie, odzysk i usuwanie unieszkodliwianie WEEE. Państwa członkowskie powinny zachęcać producentów do brania pełnej odpowiedzialności za zbieranie WEEE, w szczególności poprzez finansowanie zbierania WEEE w całym łańcuchu odpadów, w tym WEEE pochodzącego z gospodarstw domowych, w celu zapobieżenia sytuacji, w której selektywnie zebrany WEEE jest przetwarzany w sposób niezgodny z normami i nielegalnie eksportowany, w celu utworzenia sprawiedliwych warunków poprzez harmonizację w całej UE kwestii związanych z finansowaniem przez producentów, w celu przesunięcia opłat związanych ze zbieraniem tego rodzaju odpadów z ogólnego podatnika na użytkowników EEE zgodnie z zasadą "zanieczyszczający płaci". (...) | (1920) Użytkownicy urządzeń sprzętu elektrycznegoych i elektronicznegoych, pochodzącegoych z prywatnych gospodarstw domowych muszą mieć możliwość zwrotu WEEE co najmniej nieodpłatnie. W związku z tym wytwórcy Producenci muszą finansować co najmniej zbieranie odbiór ze składowisk oraz przetwarzanie, odzysk i usuwanie unieszkodliwianie WEEE. Państwa członkowskie powinny zachęcać producentów do brania pełnej odpowiedzialności zapewnić, by producenci brali pełną odpowiedzialność za zbieranie WEEE, w szczególności poprzez finansowanie zbierania WEEE w całym łańcuchu odpadów, w tym WEEE pochodzącego z gospodarstw domowych, w celu zapobieżenia sytuacji, w której selektywnie zebrany WEEE jest przetwarzany w sposób niezgodny z normami i nielegalnie eksportowany, w celu utworzenia sprawiedliwych warunków poprzez harmonizację w całej UE kwestii związanych z finansowaniem przez producentów, w celu przesunięcia opłat związanych ze zbieraniem tego rodzaju odpadów z ogólnego podatnika na użytkowników EEE zgodnie z zasadą "zanieczyszczający płaci". (...) |
UZASADNIENIE
Producenci powinni ponosić odpowiedzialność finansową od momentu wyrzucenia sprzętu elektronicznego przez konsumenta, co na ogół dzieje się w gospodarstwie domowym. Należy uniknąć różnicowania zastosowania odpowiedzialności producenta w dyrektywie, z powodów przedstawionych w tym motywie oraz ze względu na optymalne zagospodarowanie WEEE.
Poprawka 2
Wniosek dotyczący dyrektywy WEEE (przekształcenie), artykuł 4
| Tekst proponowany przez Komisję | Poprawka KR-u |
| Zgodnie ze wspólnotowym prawodawstwem dotyczącym produktu, w tym z dyrektywą 2005/32/WE w sprawie ekoprojektu Ppaństwa członkowskie zachęcają do wspierają środki na rzecz promowania projektowania i produkcji urządzeń sprzętu elektrycznegoych i elektronicznegoych w szczególności w celu ułatwienia w sposób uwzględniający i umożliwiający ich ponownego użycia, demontażu oraz odzysku, w szczególności ponowne użycie i recykling WEEE, ich jego części składowych i materiałów. Środki te uwzględniają prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego. W tym kontekście państwa członkowskie podejmują właściwe środki zmierzające do tego, by producenci nie uniemożliwiali ponownego użycia WEEE, stosując specyficzne rozwiązania projektowe lub procesy produkcyjne, o ile takie rozwiązania projektowe lub procesy produkcyjne nie niosą korzyści nadrzędnych, na przykład, w odniesieniu do ochrony środowiska naturalnego i/lub wymogów bezpieczeństwa. | Zgodnie ze wspólnotowym prawodawstwem dotyczącym produktu, w tym z dyrektywą 2005/32/WE w sprawie ekoprojektu Ppaństwa członkowskie zachęcają do wspierają stosują obowiązkowe środki (finansowe) na rzecz promowania projektowania i produkcji urządzeń sprzętu elektrycznegoych i elektronicznegoych w szczególności w celu ułatwienia w sposób uwzględniający i umożliwiający ich ponownego użycia, demontażu oraz odzysku, w szczególności ponowne użycie i recykling WEEE, ich jego części składowych i materiałów. Środki te uwzględniają prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego. W tym kontekście państwa członkowskie podejmują właściwe środki zmierzające do tego, by producenci nie uniemożliwiali ponownego użycia WEEE, stosując specyficzne rozwiązania projektowe lub procesy produkcyjne, o ile takie rozwiązania projektowe lub procesy produkcyjne nie niosą korzyści nadrzędnych, na przykład, w odniesieniu do ochrony środowiska naturalnego i/lub wymogów bezpieczeństwa. |
UZASADNIENIE
Dyrektywa powinna zalecać państwom członkowskim zobowiązanie (a nie tylko zachęcanie) producentów EEE do projektowania bardziej ekologicznych produktów. Opłata pobierana w systemach zgodności powinna się wiązać z możliwością ponownego użycia lub recyklingu danego produktu. Aby to uzyskać, w dyrektywie WEEE konieczna jest specyfikacja wyliczeń (widocznych) opłat ponoszonych w ramach systemów zgodności.
Poprawka 3
Wniosek dotyczący dyrektywy WEEE (przekształcenie), artykuł 5 ust. 1
| Tekst proponowany przez Komisję | Poprawka KR-u |
| 1. Państwa członkowskie przyjmują właściwe środki do celu by ograniczyćenia ilośćci usuwanych unieszkodliwianego WEEE, jako w postaci nieposortowanych odpadów komunalnych oraz by osiągnąćięcia wysokiego poziomu zbiórki selektywnej zbiórki WEEE, w szczególności i w pierwszym rzędzie w przypadku urządzeń chłodzących i zamrażających zawierających substancje zubożające warstwę ozonową i fluorowane gazy cieplarniane. | 1. Państwa członkowskie przyjmują właściwe środki do celu by ograniczyćenia ilośćci usuwanych unieszkodliwianego WEEE, jako w postaci nieposortowanych odpadów komunalnych oraz by osiągnąćięcia wysokiego poziomu zbiórki selektywnej zbiórki WEEE, w szczególności i w pierwszym rzędzie w przypadku urządzeń chłodzących i zamrażających zawierających substancje zubożające warstwę ozonową i fluorowane gazy cieplarniane. Działania podejmowane przez państwa członkowskie winny także zabezpieczać przed wprowadzaniem małogabarytowego WEEE do strumienia odpadów niesortowanych, aby nie powodować przez to dodatkowych kosztów ich odzyskiwania. |
UZASADNIENIE
Znacząca ilość małogabarytowego WEEE wrzucana jest do pojemników na odpady komunalne i dalej podąża strumieniem odpadów niesortowanych. Jego odzysk jest kosztowny i obciąża w sposób nieuzasadniony samorządy lokalne tworząc potrzebę dodatkowych rozliczeń z producentami. Wyeliminowanie tej praktyki zmniejszy koszty odzysku.
Poprawka 4
Wniosek dotyczący dyrektywy WEEE (przekształcenie), artykuł 7 ust. 1
| Tekst zaproponowany przez Komisję | |
| Artykuł 7 Wskaźnik zbiórki 1. Nie naruszając przepisów art. 5 ust. 1 państwa członkowskie zapewniają osiągnięcie przez producentów lub strony trzecie działające w ich imieniu minimalnego wskaźnika zbiórki wynoszącego 65 %. Wskaźnik zbiórki jest obliczany na podstawie całkowitej masy WEEE zebranego zgodnie z art. 5 i 6 w danym roku w danym państwie członkowskim, wyrażonego jako procentowa wartość średniej masy sprzętu elektrycznego i elektronicznego wprowadzonego do obrotu w poprzednich dwóch latach w tym państwie członkowskim. Ten wskaźnik wzrostu jest osiągany corocznie począwszy od 2016 r. | |
| Projekt opinii | Poprawka |
| Artykuł 7 Wskaźnik zbiórki Nie naruszając przepisów art. 5 ust. 1 państwa członkowskie zapewniają osiągnięcie przez producentów lub strony trzecie działające w ich imieniu minimalnego wskaźnika zbiórki wynoszącego 65 % dla każdej kategorii EEE określonej w załączniku I do dyrektywy 20xx/xx/EC (RoHS) odrębnie. Wskaźnik zbiórki jest obliczany na podstawie całkowitej masy WEEE zebranego zgodnie z art. 5 i 6 w danym roku w danym państwie członkowskim, wyrażonego jako procentowa wartość średniej masy sprzętu elektrycznego i elektronicznego wprowadzonego do obrotu w poprzednich dwóch latach w tym państwie członkowskim. Ten wskaźnik wzrostu jest osiągany corocznie począwszy od 2016 r. | |
UZASADNIENIE
Poprawka przekształca punkt 23 projektu opinii w poprawkę dotyczącą wniosku legislacyjnego.
Poprawka 5
Wniosek dotyczący dyrektywy WEEE (przekształcenie), artykuł 11 ust. 1 i 2
| Tekst proponowany przez Komisję | Poprawka KR-u |
| 1. Państwa Członkowskie zapewniają, że zgodnie z prawodawstwem wspólnotowym producenci lub strony trzecie działające w ich imieniu ustanowią systemy indywidualnie lub zbiorowo w celu zapewniania odzysku WEEE zebranych selektywnie zgodnie z art. 5. Państwa Członkowskie nadają pierwszeństwo ponownemu użyciu całych urządzeń. Do daty określonej w ust. 4 urządzeń takich nie uwzględnia się do ustalenia celów wymienionych w ust. 2. | 1. Państwa Członkowskie zapewniają, że zgodnie z prawodawstwem wspólnotowym producenci lub strony trzecie działające w ich imieniu ustanowią systemy indywidualnie lub zbiorowo w celu zapewniania odzysku WEEE zebranych selektywnie zgodnie z art. 5. Państwa Członkowskie nadają pierwszeństwo ponownemu użyciu całych urządzeń. Do daty określonej w ust. 4 urządzeń takich nie uwzględnia się do ustalenia celów wymienionych w ust. 2. |
| 12. W odniesieniu do całego WEEE selektywnie zebranego i przesłanegoych do przetwarzania zgodnie z art. 68, 9 i 10 lub w celu przygotowania do ponownego użycia państwa członkowskie zapewniają gwarantują, że do dnia 31 grudnia 2011 2006 r. producenci spełnią następujące minimalne cele: | 12. W odniesieniu do całego WEEE selektywnie zebranego i przesłanegoych do przetwarzania zgodnie z art. 68, 9 i 10 lub w celu przygotowania do ponownego użycia państwa członkowskie zapewniają gwarantują, że do dnia 31 grudnia 2011 2006 r. producenci spełnią następujące minimalne cele: |
| a) dla WEEE ujętegoych w kategorii 1 i 10 załącznika IA do dyrektywy 20xx/xx/WE (RoHS), | a) dla WEEE ujętegoych w kategorii 1 i 10 załącznika IA do dyrektywy 20xx/xx/WE (RoHS), |
| - 85 % poddawane jest procesowi odzysku, wskaźnik odzysku zwiększa się minimalnie do 80 % średniej wagi urządzenia, oraz | - 85 % poddawane jest procesowi odzysku, wskaźnik odzysku zwiększa się minimalnie do 80 % średniej wagi urządzenia, oraz |
| - 80 % jest przygotowywane do ponownego użycia i poddawane procesowi recyklingu; ponowne użycie i recykling części składowych, materiału i substancji zwiększa się minimalnie do 75 % średniej wagi urządzenia; | - 80 % 75 % jest przygotowywane do ponownego użycia i poddawane procesowi recyklingu; ponowne użycie i recykling części składowych, materiału i substancji zwiększa się minimalnie do 75 % średniej wagi urządzenia; oraz |
| b) dla WEEE ujętegoych w kategorii 3 i 4 załącznika IA do dyrektywy 20xx/xx/WE (RoHS), | - 5 % jest przygotowywane do ponownego użycia, |
| - 80 % poddawane jest procesowi odzysku, wskaźnik odzysku zwiększa się minimalnie do 75 % średniej wagi urządzenia, oraz | b) dla WEEE ujętegoych w kategorii 3 i 4 załącznika IA do dyrektywy 20xx/xx/WE (RoHS), |
| - 70 % jest przygotowywane do ponownego użycia i poddawane procesowi recyklingu; ponowne użycie i recykling części składowych, materiału i substancji zwiększa się minimalnie do 65 % średniej wagi urządzenia; | - 80 % poddawane jest procesowi odzysku, wskaźnik odzysku zwiększa się minimalnie do 75 % średniej wagi urządzenia, oraz |
| c) dla WEEE ujętegoych w kategorii 2, 5, 6, 7, 8 i 9 załącznika IA do dyrektywy 20xx/xx/WE (RoHS), | - 70 % 65 % jest przygotowywane do ponownego użycia i poddawane procesowi recyklingu; ponowne użycie i recykling części składowych, materiału i substancji zwiększa się minimalnie do 65 % średniej wagi urządzenia; oraz |
| - 75 % poddawane jest procesowi odzysku, wskaźnik odzysku zwiększa się minimalnie do 70 % średniej wagi urządzenia, oraz | - 5 % jest przygotowywane do ponownego użycia, |
| - 55 % jest przygotowywane do ponownego użycia i poddawane procesowi recyklingu; ponowne użycie i recykling części składowych, materiału i substancji zwiększa się minimalnie do 50 % średniej wagi urządzenia; | c) dla WEEE ujętegoych w kategorii 2, 5, 6, 7, 8 i 9 załącznika IA do dyrektywy 20xx/xx/WE (RoHS), |
| d) dla gazowych lamp wyładowczych, 85 % jest przygotowywane do ponownego użycia i poddawane procesowi recyklingu. wskaźnik ponownego użycia i recyklingu części składowych, materiału i substancji powinien osiągnąć minimalnie 80 % wagi lamp | - 75 % poddawane jest procesowi odzysku, wskaźnik odzysku zwiększa się minimalnie do 70 % średniej wagi urządzenia, oraz |
| - 55 % 50 % jest przygotowywane do ponownego użycia i poddawane procesowi recyklingu; ponowne użycie i recykling części składowych, materiału i substancji zwiększa się minimalnie do 50 % średniej wagi urządzenia; oraz | |
| - 5 % jest przygotowywane do ponownego użycia | |
| d) dla gazowych lamp wyładowczych, 85 % jest przygotowywane do ponownego użycia i poddawane procesowi recyklingu. wskaźnik ponownego użycia i recyklingu części składowych, materiału i substancji powinien osiągnąć minimalnie 80 % wagi lamp | |
| 2. Cele te oblicza się jako wartość procentową masy selektywnie zebranego WEEE, który jest przekazywany do zakładów odzysku. | 2. Cele te oblicza się jako wartość procentową masy selektywnie zebranego WEEE, który jest przekazywany do zakładów odzysku. |
UZASADNIENIE
W propozycjach Komisji Europejskiej nie jest przewidziane ustalenie odrębnego celu dla WEEE przeznaczonego do ponownego użycia. Producenci nie są zatem zachęcani do przygotowania WEEE do ponownego użycia. Włączenie tego celu do celu wyznaczonego dla WEEE przeznaczonego do recyklingu może zniechęcać producentów do przygotowania go do ponownego użycia. Należy mieć na uwadze, że znaczna ilość tego sprzętu może być bezpośrednio lub po niewielkich naprawach przeznaczona do ponownego użycia. Stąd ustalenie odrębnego celu dla takiego przeznaczenia.
Poprawka 6
Wniosek dotyczący dyrektywy WEEE (przekształcenie), artykuł 12
| Tekst proponowany przez Komisję | Poprawka KR-u |
| 1. Państwa członkowskie zapewniają gwarantują, że do dnia 13 sierpnia 2005 r. producenci dostarczą przynajmniej plany finansowania zbiórki, przetwarzania, odzysku oraz przyjaznego dla środowiska usuwania unieszkodliwiania WEEE pochodzącegoych z prywatnych gospodarstw domowych, składowanegoych w punktach zbiórki ustanowionych na mocy art. 5 ust. 2. W stosownych przypadkach państwa członkowskie zachęcają producentów do finansowania kosztów związanych z punktami zbiórki WEEE pochodzącego z gospodarstw domowych. | 1. Państwa członkowskie zapewniają gwarantują, że do dnia 13 sierpnia 2005 r. producenci dostarczą przynajmniej plany finansowania zbiórki, przetwarzania, odzysku oraz przyjaznego dla środowiska usuwania unieszkodliwiania WEEE pochodzącegoych z prywatnych gospodarstw domowych, składowanegoych w punktach zbiórki ustanowionych na mocy art. 5 ust. 2. W stosownych przypadkach pPaństwa członkowskie zachęcają zapewniają, że producentówci do finansowaniaują wszystkie kosztówy związanyche ze zbiórką i wszystkie koszty związane ze zbiórką i punktami zbiórki WEEE pochodzącego z gospodarstw domowych. Państwa członkowskie mogą ustalić dodatkowe zasady dotyczące metod obliczania kosztów związanych ze zbiórką i punktami zbiórki. |
| 2. W przypadku produktów wprowadzonych do obrotu po dniu 13 sierpnia 2005 r. każdy producent odpowiada za czynności finansowania, o których mowa podane w ust. 1, dotyczące odpadów pochodzących z jego produktów. Producent może podjąć decyzję o wypełnieniu tego obowiązku indywidualnie lub przyłączając się do programu zbiorowego. Państwa członkowskie zapewniają gwarantują, że wprowadzając produkt do obrotu, każdy producent dostarczay gwarancję wskazującą, że zarządzanie gospodarowanie WEEE zostanie sfinansowane oraz że producenci oznaczą swoje produkty w sposób niebudzący wątpliwości zgodnie z art. 151 ust. 2. Gwarancja ta zapewni finansowanie czynności określonych w ust. 1, odnoszących się do tego produktu. Gwarancja może mieć formę uczestnictwa producenta we właściwych programach finansowania zarządzania gospodarowania WEEE, ubezpieczenia recyklingu lub zablokowania konta bankowego. Z chwilą sprzedaży nowych produktów nabywcom nie przedstawia się poszczególnych kosztów zbiórki, przetwarzania oraz przyjaznego dla środowiska naturalnego usuwania WEEE. | 2. W przypadku produktów wprowadzonych do obrotu po dniu 13 sierpnia 2005 r. każdy producent odpowiada za czynności finansowania, o których mowa podane w ust. 1, dotyczące odpadów pochodzących z jego produktów. Producent może podjąć decyzję o wypełnieniu tego obowiązku indywidualnie lub przyłączając się do programu zbiorowego. Państwa członkowskie zapewniają gwarantują, że wprowadzając produkt do obrotu, każdy producent dostarczay gwarancję wskazującą, że zarządzanie gospodarowanie WEEE zostanie sfinansowane oraz że producenci oznaczą swoje produkty w sposób niebudzący wątpliwości zgodnie z art. 151 ust. 2. Gwarancja ta zapewni finansowanie czynności określonych w ust. 1, odnoszących się do tego produktu. Gwarancja może mieć formę uczestnictwa producenta we właściwych programach finansowania zarządzania gospodarowania WEEE, ubezpieczenia recyklingu lub zablokowania konta bankowego. |
| Z chwilą sprzedaży nowych produktów nabywcom nie przedstawia się poszczególnych kosztów zbiórki, przetwarzania oraz przyjaznego dla środowiska naturalnego usuwania WEEE. | |
| 3. Odpowiedzialność za finansowanie kosztów zarządzania WEEE pochodzącegoych z produktów wprowadzonych do obrotu przed dniem 13 sierpnia 2003 r. datą określoną w ust. 1 ("stary złom odpady historyczne ") zapewnia się w ramach jednego lub większej liczby systemów, do których proporcjonalny wkład wnoszą wszyscy producenci obecni na rynku z chwilą wystąpienia właściwych kosztów, tzn. proporcjonalnie do ich udziału w rynku właściwego dla danego typu urządzeń sprzętu. | 3. Odpowiedzialność za finansowanie kosztów zarządzania WEEE pochodzącegoych z produktów wprowadzonych do obrotu przed dniem 13 sierpnia 2003 r. datą określoną w ust. 1("stary złom odpady historyczne ") zapewnia się w ramach jednego lub większej liczby systemów, do których proporcjonalny wkład wnoszą wszyscy producenci obecni na rynku z chwilą wystąpienia właściwych kosztów, tzn. proporcjonalnie do ich udziału w rynku właściwego dla danego typu urządzeń sprzętu. |
| Państwa Członkowskie zapewniają, że w ośmioletnim okresie przejściowym od wejścia w życie niniejszej dyrektywy (dziesięcioletnim w przypadku kategorii 1 załącznika IA), z chwilą sprzedaży nowych produktów, producentom zezwala się na przedstawianie nabywcom kosztów zbiórki, przetwarzania oraz przyjaznego dla środowiska naturalnego usuwania WEEE. Wspomniane koszty nie mogą przekraczać faktycznie poniesionych kosztów. | Państwa Członkowskie zapewniają, że w ośmioletnim okresie przejściowym od wejścia w życie niniejszej dyrektywy (dziesięcioletnim w przypadku kategorii 1 załącznika IA), z chwilą sprzedaży nowych produktów, producentom zezwala się na przedstawianie nabywcom kosztów zbiórki, przetwarzania oraz przyjaznego dla środowiska naturalnego usuwania WEEE. Wspomniane koszty nie mogą przekraczać faktycznie poniesionych kosztów. |
| 4. Państwa Członkowskie zapewniają, że producenci dostarczający urządzenia elektryczne lub elektroniczne za pomocą metod komunikacji na odległość także spełnią wymogi podane w tym artykule w odniesieniu do urządzeń dostarczanych w Państwie Członkowskim, w którym mieści się siedziba nabywcy tych urządzeń. | 4. Państwa członkowskie zapewniają, by producenci i strony trzecie działające w ich imieniu przedstawiali roczne sprawozdania z finansowania i kosztów systemów zbiórki, przetwarzania i usuwania odpadów. Można ustalić dodatkowe zasady dotyczące formatu sprawozdania. Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy poprzez jej wdrożenie, zostaną przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 18 ust. 3. |
| 4. Państwa Członkowskie zapewniają, że producenci dostarczający urządzenia elektryczne lub elektroniczne za pomocą metod komunikacji na odległość także spełnią wymogi podane w tym artykule w odniesieniu do urządzeń dostarczanych w Państwie Członkowskim, w którym mieści się siedziba nabywcy tych urządzeń. |
Uzasadnienie
Ważność sprawy wymaga jasnego i czytelnego zobowiązania producentów do finansowania kosztów związanych ze zbiórką i punktami zbiórki WEEE, zaczynając w momencie zbiórki zużytego sprzętu elektronicznego po zakończeniu użytkowania tych produktów. Rozszerzenie odpowiedzialności producenta na koszty selektywnej zbiórki z gospodarstw domowych powinno być obowiązkowe w celu zapewnienia większej harmonizacji odpowiedzialności finansowej i utworzenia sprawiedliwych reguł konkurencji w UE.
Bruksela, 4 grudnia 2009 r.
| Przewodniczący | |
| Komitetu Regionów | |
| Luc VAN DEN BRANDE |
______
(1) Sieć wdrażania i egzekwowania prawa w zakresie ochrony środowiska.
(2) EKES 2008, CECED 2009, DIGITALEUROPE 2009, ORGALIME 2009.