Internetowa baza tekstów prawnych OpenLEX

1.

Stwierdza, że sektor publiczny odgrywa fundamentalną rolę gospodarczą jako podmiot regulacyjny, usługodawca i pracodawca. Ponadto, w zmieniającym się świecie także on musi się przeobrażać, aby sprostać oczekiwaniom społeczeństwa.

2.

Odnotowuje, że władze lokalne i regionalne - organy administracji pozostające blisko obywateli i odpowiedzialne za świadczenie bezpośrednich usług życia codziennego - odgrywają decydującą rolę w modernizacji usług publicznych.

3.

Podkreśla istotne znaczenie rozwiązań cyfrowych dla tworzenia nowego modelu administracji - bardziej przejrzystej, prostszej, skuteczniejszej, o bardziej integracyjnym charakterze, a ponadto lepiej odpowiadającej oczekiwaniom użytkowników.

4.

Przypomina, że w październiku 2013 r. Rada Europejska stwierdziła, iż należy kontynuować modernizację administracji publicznej poprzez szybkie wdrożenie e-usług (np. e-zdrowie, fakturowanie elektroniczne, elektroniczne zamówienia publiczne) oraz że otwarte dane stanowią niewykorzystane zasoby o ogromnym potencjale.

5.

Zauważa, że potencjał elektronicznych usług publicznych nadal pozostaje niedostatecznie wykorzystywany zarówno przez obywateli, jak i przedsiębiorstwa. Administracja elektroniczna rozwinęła się niejednorodnie w poszczególnych państwach członkowskich i regionach UE.

6.

Jest zdania, że modernizacja sektora publicznego za pośrednictwem rozwiązań cyfrowych otwiera nowe perspektywy gospodarcze dla przedsiębiorstw i przyczynia się do wzmocnienia konkurencyjności Unii i jej państw członkowskich.

7.

Odnotowuje, iż w obecnych czasach, gdy większość administracji publicznych musi zmniejszyć ogólny poziom wydatków, cyfryzacja stanowi rozwiązanie pozwalające świadczyć lepszej jakości usługi, przynosząc jednocześnie znaczne oszczędności.

8.

Dlatego też z zadowoleniem przyjmuje priorytetowe potraktowanie przez prezydencję estońską planu stworzenia cyfrowej Europy i zapewnienia swobodnego przepływu danych, a także cel dotyczący stopniowego wprowadzenia transgranicznych cyfrowych usług publicznych z myślą o ułatwieniu codziennego życia.

9.

Przypomina o swoim poparciu dla priorytetu Komisji, jakim jest cyfryzacja sektora publicznego w kontekście realizacji jednolitego rynku cyfrowego oraz dla planu działania na rzecz administracji elektronicznej na lata 2016-2020.

10.

Całkowicie popiera wizję nakreśloną przez Komisję w planie działania na rzecz administracji elektronicznej na lata 2016-2020, zgodnie z którą najpóźniej w 2020 r. administracja i instytucje publiczne będą otwarte, skuteczne i integracyjne oraz będą świadczyć wszystkim obywatelom i przedsiębiorstwom w całej UE przyjazne, spersonalizowane usługi cyfrowe bez granic.

11.

Wyraża zadowolenie z przyznania mu statusu obserwatora w radzie kierowniczej ds. planu działania na rzecz administracji elektronicznej na lata 2016-2020. Mając na uwadze rolę władz lokalnych i regionalnych w modernizacji sektora publicznego, proponuje, by status ten został przekształcony w status pełnoprawnego członka.

12.

Przypomina o swoim zaangażowaniu w to, by samorządy terytorialne uczestniczyły w opracowywaniu środków i narzędzi służących realizacji tego celu, a nie tylko w ich wdrażaniu.

13.

Zwraca uwagę na bardzo dużą zdolność do innowacji i eksperymentowania, jaką wykazują władze lokalne i regionalne w całej UE, zwłaszcza w dziedzinie dostępu do informacji, efektywności energetycznej, zrównoważonej mobilności, gospodarowania odpadami, uproszczenia administracji, zdrowia oraz bezpieczeństwa.

14.

Zwraca uwagę, że innowacje w sektorze publicznym są jednym z tematów tegorocznej wspólnej platformy wymiany wiedzy DG RTD i KR-u. W wyniku prac tej platformy zainteresowane miasta i regiony powinny zostać uznane za pionierów innowacyjnej odnowy administracji publicznej oraz innowacyjnych zamówień publicznych w celu skutecznego rozpowszechniania najlepszych praktyk. Z pomocą pionierskich miast i regionów oraz we współpracy z Komisją w całej UE powinno dać się uzyskać efektywniejsze świadczenie usług i korzyści skali.

15.

Jest zdania, że to na administracji publicznej spoczywa odpowiedzialność za zbudowanie ekosystemów sprzyjających innowacjom - zarówno w sektorze publicznym, jak i poza nim.

16.

Podkreśla znaczenie otwartej administracji zapewniającej bezpieczny dostęp do danych i usług w celu poprawy przejrzystości i skuteczności. Zgadza się z zasadą, zgodnie z którą administracje publiczne powinny wymieniać informacje między sobą oraz z obywatelami i przedsiębiorstwami w sposób otwarty i zapewniający włączenie.

17.

Ponownie wyraża poparcie dla zasady "domyślnej cyfrowości", również w wymiarze transgranicznym, usług świadczonych przez administracje publiczne, jeśli towarzyszą temu działania na rzecz włączenia cyfrowego 1 .

18.

Popiera zasadę "jednorazowości", która oznacza, że administracja publiczna wnioskuje o te same informacje tylko raz w wypadku każdego obywatela i przedsiębiorstwa. Takie podejście umożliwiłoby uproszczenie kontaktów między obywatelami, przedsiębiorstwami i administracją publiczną.

19.

Popiera zasadę domyślnej interoperacyjności, która stanowi kluczowy czynnik pozwalający wykorzystać możliwości cyfryzacji.

20.

Popiera zasadę "współtworzenia" 2 oraz coraz większe angażowanie użytkowników na wszystkich etapach procesu transformacji usług publicznych. Jest to zgodne z postulatem KR-u, by opierać się również na zasadzie współtworzenia, tak aby przyszły program UE w zakresie badań naukowych i innowacji był opracowywany przy pełnym zaangażowaniu regionów 3 .

21.

Z zadowoleniem przyjmuje harmonizację ram prawnych dzięki ogólnemu rozporządzeniu o ochronie danych, co umożliwia pogodzenie, zgodnie z zasadą proporcjonalności, podstawowego prawa, jakim jest ochrona osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych, ze wszystkimi innymi odnośnymi prawami podstawowymi. Przypomina, że nierównomierne wdrażanie ochrony danych osobowych w UE prowadzi do niepewności prawnej ze szkodą dla swobodnego przepływu danych w całej Unii Europejskiej. Rozwój inicjatywy MyData w okresie estońskiej prezydencji Rady UE oferuje nowe możliwości poprawy zarządzania danymi osobowymi w sposób zorientowany na obywateli.

22.

Podkreśla kluczową funkcję, jaką mogą spełniać władze lokalne i regionalne, zwłaszcza w regionach przygranicznych, w określaniu, wypróbowywaniu i rozwijaniu właściwych, skutecznych i trwałych usług transgranicznych.

23.

Zaznacza, że sektor prywatny ma do odegrania zasadniczą rolę we wdrażaniu globalnego podejścia. Innowacje umożliwiają konsumentom dostęp do licznych usług, zarówno publicznych jak i prywatnych, za pośrednictwem uproszczonych procedur. Tak więc sektor prywatny należy postrzegać jako pełnoprawny podmiot i partnera administracji publicznych w dziedzinie innowacji.

24.

Przypomina, że cyfryzacja gospodarki, poprzez nowe wzorce konsumpcji, pracy i nawiązywania kontaktów, dla obywateli oznacza także nowe oczekiwania wobec służb administracji publicznej. W tym kontekście innowacje w sektorze publicznym i lepsze wykorzystanie administracji elektronicznej to także szansa, by skuteczniej wychodzić naprzeciw tym oczekiwaniom, zwłaszcza jeśli chodzi o rozwój gospodarki dzielenia się i związanych z nią kwestii takich jak procedury rejestracji, podatki i zatrudnienie.

25.

Sądzi, że wzmocnienie integracji cyfrowej oraz rozszerzenie usług cyfrowych stanowią priorytetowy obszar działania i wyzwanie na równi z jednolitym rynkiem cyfrowym. Wiąże się to z ograniczeniem liczby obszarów nieobjętych jeszcze stabilnymi i wysoce efektywnymi sieciami po przystępnych cenach. Jednocześnie należy kontynuować działania wspierające rozszerzenie cyfrowych sieci współpracy i dalszy rozwój ich elementów.

26.

Jest zdania, że administracje publiczne, podobnie jak wszystkie organy zajmujące się przetwarzaniem danych wrażliwych, powinny stale dbać o klasyfikację i bezpieczeństwo danych. W obliczu ogromnych szkód, jakie mogą wyrządzić hakowanie, cyberataki i cyberterroryzm, trzeba w niektórych przypadkach znaleźć rozwiązania pozwalające fizycznie oddzielić dane, a nawet cały system, od internetu.

27.

Podkreśla rolę Komisji Europejskiej w tworzeniu podstawowych warunków dla interoperacyjności i harmonizacji, tak aby umożliwić wymianę informacji, na której opierają się te zasady.

28.

Potwierdza dążenie do stworzenia transnarodowych usług publicznych w oparciu o rozwiązania cyfrowe i w tym kontekście z zainteresowaniem śledzi inicjatywy umożliwiające poprawę interoperacyjności między różnymi administracjami oraz rozwój takich narzędzi jak np. identyfikacja elektroniczna i podpis elektroniczny.

29.

Apeluje o przyjęcie globalnego podejścia do rozwoju infrastruktury cyfrowej, w ramach którego różne organy administracji stosują rozwiązania interoperacyjne i korzystają w miarę możliwości ze wspólnej podstawy technicznej, a jednocześnie opracowują własne zastosowania w zależności od potrzeb. Takie podejście pozwoliłoby uniknąć konieczności budowania oddzielnej infrastruktury dla każdej usługi, co zmniejszyłoby koszty i zwiększyło skuteczność. Ponadto pozwoliłoby to zapobiegać terytorialnemu rozdrobnieniu jednolitego rynku.

30.

Ponawia w tym kontekście swój postulat, by projekty dotyczące rozwoju łączy szerokopasmowych zostały uznane za usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym 4 .

31.

Popiera inicjatywy służące poprawie dostępu obywateli i przedsiębiorstw do usług publicznych. Zasadami, na których powinna opierać się każda inicjatywa, są uproszczenie i ukierunkowanie na potrzeby użytkownika.

32.

Sądzi, że aby sektor publiczny mógł być rzeczywiście innowacyjny, potrzeba głębokich zmian w kulturze organizacyjnej. Podkreśla rolę katalizatora, jaką mogą odgrywać podmioty w ramach różnych usług publicznych.

33.

Pragnie, by ustawiczne szkolenia podmiotów publicznych w zakresie nowych rozwiązań cyfrowych stały się priorytetem administracji zarówno na szczeblu lokalnym, jak i krajowym. Wzywa do rozpowszechniania w administracjach kultury przejrzystości, komunikacji i wymiany doświadczeń.

34.

Zachęca do tworzenia w poszczególnych administracjach multidyscyplinarnych zespołów wysokiego szczebla, które mogłyby obejmować użytkowników i których zadaniem byłoby proponowanie decydentom publicznym innowacyjnych rozwiązań.

35.

Uważa, że pełne wykorzystanie potencjału administracji elektronicznej wymaga uprzedniego zwiększenia zaufania obywateli i przedsiębiorstw do procedur wykorzystywania gromadzonych danych. Zaufanie to wymaga bardzo wysokiego poziomu zharmonizowanej ochrony niektórych danych. W tym kontekście odnotowuje z zainteresowaniem, że zaufanie rośnie, gdy obywatele i przedsiębiorstwa mają prawo do kontroli sposobu wykorzystywania ich danych przez administrację.

36.

Jest zdania, że modernizacja administracji dzięki rozwiązaniom cyfrowym powinna również prowadzić do większego udziału obywateli w publicznym procesie decyzyjnym. To wyzwanie, mające szczególne znaczenie dla demokracji lokalnej, wymaga konkretnych inicjatyw.

37.

Podkreśla korzyści płynące z zasady współtworzenia procedur publicznych, która angażuje użytkowników w opracowywanie i rozwijanie usług publicznych. Ta nowa forma współpracy między organami publicznymi a obywatelami i przedsiębiorstwami pozwala reagować na potrzeby użytkowników, a także określać umiejętności i zdolności obywateli oraz dostosowywać je z myślą o współpracy i zapewnianiu jakości świadczonych usług. Proponuje wykorzystanie obecnych instrumentów, takich jak zestaw narzędzi OECD, oraz ich promowanie na szczeblu lokalnym i regionalnym.

38.

Proponuje skuteczne propagowanie tworzenia sieci europejskich centrów innowacji w celu zdynamizowania działalności innowacyjnej miast i regionów.

39.

Uważa, że cyfryzacja administracji wymaga zapewnienia dostępu wszystkich obywateli do technologii cyfrowych, niezależnie od poziomu wykształcenia, wieku, ewentualnej niepełnosprawności czy miejsca przebywania.

40.

Zaznacza, że uwrażliwianie i szkolenie obywateli oraz przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP, w zakresie korzystanie z cyfrowych usług publicznych będą miały zasadnicze znaczenie w odniesieniu do akceptacji cyfrowej transformacji w sektorze publicznym, szczególnie przez osoby najmniej zaznajomione z tymi technologiami.

41.

Jest zdania, że ta zmiana mentalności opiera się na kształceniu i szkoleniu, opowiada się więc za promowaniem w szkołach kursów informatycznych, tak aby umożliwić nowym pokoleniom czerpanie korzyści z rzeczywistej kultury cyfrowej dającej im szansę stać się aktywnymi członkami społeczeństwa przyszłości opartego na wiedzy. Ponadto odpowiednie struktury uczenia się przez całe życie powinny umożliwiać osobom dorosłym w każdym wieku nabywanie i doskonalenie umiejętności cyfrowych.

42.

Zaznacza, że współpraca i wymiana dobrych praktyk między administracjami i ponad granicami może służyć uproszczeniu innowacji w sektorze publicznym.

43.

Z zainteresowaniem odnotowuje próby wymiany danych między władzami, na wzór projektu pilotażowego między Estonią a Finlandią 5 . Proponuje wspierać tego rodzaju wspólne działania w ramach współpracy międzyregionalnej.

44.

Opowiada się za rozwojem inicjatyw umożliwiających zebranie innowacji prowadzonych przez władze lokalne i regionalne, wymianę doświadczeń i rozpowszechnienie dobrych praktyk.

45.

Wskazuje na znaczenie ściślejszego włączenia władz lokalnych i regionalnych do wszystkich polityk mających na celu stymulowanie innowacji w sektorze publicznym poprzez rozwiązania cyfrowe.

46.

Podkreśla kluczową rolę, jaką powinny odgrywać samorządy terytorialne w modernizacji sektora publicznego.

47.

Z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Komitetu w istniejące platformy, takie jak rada kierownicza ds. planu działania na rzecz administracji elektronicznej na lata 2016-2020. Niemniej sądzi, że statut pełnoprawnego członka w tym organie oraz nawiązanie partnerstwa z Centrum Monitorowania Innowacji w Sektorze Publicznym OECD pozwoliłoby Komitetowi Regionów lepiej wspomóc promowanie innowacji w sektorze publicznym.

48.

Proponuje ponadto ustanowienie partnerstwa między Komitetem Regionów a Partnerstwem na rzecz Otwartego Rządu (OGP);

49.

Proponuje opracowanie konkretnych wskaźników umożliwiających wiarygodne porównanie administracji publicznych pod względem ich stopnia gotowości na rozwiązania cyfrowe.

50.

Wzywa sektor publiczny do działań na rzecz innowacji ukierunkowanych na potrzeby użytkowników i bazujących na zasadzie swobodnego dostępu do usług cyfrowych dla wszystkich obywateli i przedsiębiorstw, wyższego poziomu ochrony danych wrażliwych, domniemanej cyfrowości, jednorazowości, współtworzenia i interoperacyjności.

51.

Proponuje, aby zainteresowane miasta i regiony zostały uznane za pionierów innowacyjnej odnowy administracji publicznej oraz innowacyjnych zamówień publicznych w celu uzyskania skuteczniejszego świadczenia usług i korzyści skali dla całej Europy.

52.

Popiera apel Parlamentu Europejskiego do Komisji Europejskiej, by jej działania służyły za przykład w tej dziedzinie.

53.

Proponuje ustanowienie regularnego wydarzenia umożliwiającego zaprezentowanie najlepszych praktyk opracowanych przez władze lokalne i regionalne w zakresie innowacji wykorzystujących rozwiązania cyfrowe.

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Wspieranie innowacji w sektorze publicznym za pośrednictwem rozwiązań cyfrowych: perspektywa lokalna i regionalna.

Dz.U.UE.C.2018.164.34

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Wspieranie innowacji w sektorze publicznym za pośrednictwem rozwiązań cyfrowych: perspektywa lokalna i regionalna

	Karl-Heinz LAMBERTZ
	Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów