Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Strategia na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w UE
Dz.U.UE.C.2021.440.49
Akt nienormatywnyOpinia Europejskiego Komitetu Regionów - Strategia na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w UE
(2021/C 440/09)
| Sprawozdawca: | Jean-Luc VANRAES (BE/Renew Europe), radny gminy Uccle |
| Dokument źródłowy: | Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Strategia na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w UE COM(2020) 711 final |
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
1. Z zadowoleniem przyjmuje nową strategię na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, ponieważ w strategii tej wyraźnie uznaje się rolę władz lokalnych i regionalnych jako głównych zainteresowanych stron w propagowaniu i ochronie praw zawartych w Karcie.
2. Wzywa do stałego zaangażowania władz lokalnych i regionalnych, podstawowego poziomu legitymacji demokratycznej, w promowanie wartości zapisanych w Karcie i w monitorowanie przestrzegania związanych z nią zasad.
3. Zgadza się, że UE powinna nadal zachęcać do wymiany dobrych praktyk i doświadczeń między wszystkimi poziomami sprawowania rządów (krajowym, regionalnym i lokalnym) oraz do opracowywania bardziej ukierunkowanych wytycznych i szkoleń dotyczących Karty.
4. Podkreśla znaczenie ukierunkowanych wytycznych służących wyjaśnieniu, dlaczego prawa podstawowe są ważne dla władz lokalnych i regionalnych, częściowo poprzez przedstawienie przykładów, w jaki sposób władze mogą korzystać z Karty UE.
5. Zachęca do współpracy z Radą Europy w celu wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.
6. Z zadowoleniem przyjmuje zamiar sporządzania przez Komisję, począwszy od 2021 r., rocznego sprawozdania w sprawie stosowania Karty praw podstawowych w państwach członkowskich i wzywa Komisję do przedstawienia w sprawozdaniu dobrych praktyk i doświadczeń miast i regionów w zakresie stosowania Karty. Przy czym należy zawczasu komunikować się w tej sprawie z miastami i regionami. W tym kontekście istotna jest współpraca z KR-em.
7. Zwraca uwagę na ważną rolę, jaką w tym kontekście mogą odegrać krajowe i europejskie stowarzyszenia władz lokalnych i regionalnych, i zobowiązuje się do zacieśnienia współpracy z nimi w celu zwiększenia świadomości znaczenia i zrozumienia Karty UE ze strony władz lokalnych i regionalnych.
8. Uznaje znaczenie utworzenia punktów kontaktowych i sieci, które ułatwią przepływ informacji na temat Karty między różnymi poziomami sprawowania rządów oraz dzielenie się najlepszymi praktykami, a także będą mogły zapewnić władzom lokalnym i regionalnym wytyczne dotyczące sposobu kształtowania przez nie polityki w pełnej zgodności z Kartą.
9. Z zadowoleniem przyjmuje środki przyznane przez Komisję Europejską w ramach programu "Prawa i Wartości", aby pomóc gminom i stowarzyszeniom współpracować w kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, umożliwiając wymianę dobrych praktyk i rozwój sieci miast.
10. Zgadza się, że wszystkie państwa członkowskie UE muszą wyznaczyć koordynatorów lokalnych posiadających jasną deklarację misji w zakresie wdrażania Karty, zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej.
11. Biorąc pod uwagę kluczową rolę władz lokalnych i regionalnych w zapewnianiu stosowania Karty praw podstawowych, uważa, że udział KR-u ma zasadnicze znaczenie w dialogu międzyinstytucjonalnym dotyczącym Karty. 12. Podkreśla, że przed przyznaniem funduszy UE Komisja Europejska powinna systematycznie przeprowadzać kontrole krzyżowe pod kątem stosowania Karty, posługując się jasną i przejrzystą procedurą. Przestrzeganie przepisów zawartych w art. 2 TUE, który określa wartości Unii, powinno stanowić warunek kwalifikowalności do korzystania z funduszy UE. W rozporządzeniu (UE) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii 1 przypomina się, że "w swoich konkluzjach z dnia 21 lipca 2020 r. Rada Europejska stwierdziła, że interesy finansowe Unii są chronione zgodnie z ogólnymi zasadami zawartymi w Traktatach, w szczególności zgodnie z wartościami określonymi w art. 2 TUE". To samo rozporządzenie stanowi, że ilekroć państwa członkowskie wykonują budżet Unii, poszanowanie państwa prawnego, które jest nierozerwalnie związane z poszanowaniem demokracji i praw podstawowych, "jest jednym z zasadniczych warunków zgodności z zasadą należytego zarządzania finansami zapisaną w art. 317 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE)".
13. Wzywa do odpowiedniej debaty i tym samym do pełniejszego rozpropagowania Karty praw podstawowych przy okazji Dnia Europy (9 maja) oraz w związku z Konferencją w sprawie przyszłości Europy i zwraca się do swoich członków o promowanie w pełni dostępnych i inkluzywnych lokalnych działań wyjaśniających i podkreślających nadrzędne znaczenie praw podstawowych i Karty dla naszych demokracji i naszych obywateli.
14. W pełni popiera przystąpienie Unii Europejskiej do Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
15. Zaleca utworzenie organu monitorującego prawidłowe stosowanie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.
16. Apeluje, by programy skierowane do młodych ludzi oraz chłopców i dziewcząt, takie jak Euroscola, eTwinning, Europejski Korpus Solidarności itp., stale koncentrowały się na finansowaniu działań związanych z Kartą praw podstawowych w celu edukowania młodzieży i dzieci na ten temat.
17. Zaleca również przystąpienie Unii Europejskiej do Europejskiej karty społecznej w celu uzyskania najwyższego poziomu ochrony wszystkich praw podstawowych.
18. Uważa, że będzie to stanowić ważny krok w kierunku wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w Unii Europejskiej, a jednocześnie wzmocni pozycję UE w dążeniu do uczynienia praw człowieka kluczowym elementem jej działań zewnętrznych.
Bruksela, dnia 1 lipca 2021 r.
| Apostolos TZITZIKOSTAS | |
| Przewodniczący | |
| Europejskiego Komitetu Regionów |