Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Pakiet na rzecz przestrzegania przepisów" - a) Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Plan działania na rzecz wzmocnienia systemu SOLVIT: zapewnienie obywatelom i przedsiębiorstwom korzyści wynikających z jednolitego rynku" [COM(2017) 255 final - SWD(2017) 210 final] - b) Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie utworzenia jednolitego portalu cyfrowego zapewniającego dostęp do informacji, procedur, usług wsparcia i rozwiązywania problemów oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 1024/2012 [COM(2017) 256 final - 2017/0086 (COD)] - c) Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady określającego warunki i procedurę, zgodnie z którymi Komisja może wzywać przedsiębiorstwa i związki przedsiębiorstw do udzielenia informacji związanych z rynkiem wewnętrznym i powiązanymi dziedzinami [COM(2017) 257 final - 2017/0087 (COD)].

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2018.81.88

Akt nienormatywny
Wersja od: 2 marca 2018 r.

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Pakiet na rzecz przestrzegania przepisów"

a) Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Plan działania na rzecz wzmocnienia systemu SOLVIT: zapewnienie obywatelom i przedsiębiorstwom korzyści wynikających z jednolitego rynku"

[COM(2017) 255 final - SWD(2017) 210 final]

b) Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie utworzenia jednolitego portalu cyfrowego zapewniającego dostęp do informacji, procedur, usług wsparcia i rozwiązywania problemów oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 1024/2012

[COM(2017) 256 final - 2017/0086 (COD)]

c) Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady określającego warunki i procedurę, zgodnie z którymi Komisja może wzywać przedsiębiorstwa i związki przedsiębiorstw do udzielenia informacji związanych z rynkiem wewnętrznym i powiązanymi dziedzinami

[COM(2017) 257 final - 2017/0087 (COD)]

(2018/C 081/12)

(Dz.U.UE C z dnia 2 marca 2018 r.)

Sprawozdawca: Bernardo HERNÁNDEZ BATALLER

Wniosek o konsultacjęa) Komisja Europejska, 5.7.2017
b) Parlament Europejski, 12.6.2017 Rada, 14.6.2017
c) Parlament Europejski, 31.5.2017 Rada, 10.10.2017
Podstawa prawnaa) Art. 304 TFUE
b) Art. 21 ust. 2, 48 i 114 ust. 1 TFUE
c) Art. 43 ust. 2, art. 91, 100, 114, 192, 194 ust. 2 i 337 TFUE
Sekcja odpowiedzialnaSekcja Jednolitego Rynku, Produkcji i Konsumpcji
Data przyjęcia przez sekcję4.10.2017
Data przyjęcia na sesji plenarnej18.10.2017
Sesja plenarna nr529
Wynik głosowania184/0/5
(za/przeciw/wstrzymało się)
1.
Wnioski i zalecenia
1.1.
EKES z zadowoleniem przyjmuje plany Komisji Europejskiej mające na celu stworzenie kultury przestrzegania przepisów oraz inteligentnego egzekwowania jednolitego rynku, ponieważ oferują one wiele możliwości osobom pragnącym mieszkać i pracować w innym państwie członkowskim oraz przedsiębiorstwom chcącym rozszerzyć swoje rynki.
1.2.
EKES popiera plan działania Komisji mający na celu poprawę jakości i skuteczności sieci SOLVIT. Zaleca również, by Komisja, w ścisłej współpracy ze wszystkimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, zwiększała świadomość istnienia tej sieci, tak by organizacje te mogły w większym stopniu korzystać z usług oferowanych przez sieć SOLVIT, którą powinny w większym stopniu posługiwać się przedsiębiorstwa w kontekście swobód gospodarczych związanych z jednolitym rynkiem. Z tego punktu widzenia istotne jest wzmocnienie tego narzędzia.
1.3.
EKES popiera inicjatywę przedstawioną we wniosku dotyczącym rozporządzenia w sprawie "jednolitego portalu cyfrowego", która umożliwiałaby obywatelom i przedsiębiorstwo łatwy dostęp do kompletnych informacji. Pozytywnie ocenia fakt, że portal ten umożliwiałby dostęp do informacji, procedur i usług wsparcia oraz skutecznego rozwiązywania problemów w oparciu o stosownie "zasady jednorazowości" i "zasady całościowego podejścia do administracji".
1.4.
Jeśli chodzi o wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego warunki i procedurę składania wniosków o udzielenie informacji, to istnieją rozbieżności między różnymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, gdyż niektóre z nich są nastawione przychylnie, podczas gdy inne - takie jak te reprezentujące przedsiębiorstwa - wyrażają poważne zaniepokojenie. EKES domaga się - przy założeniu, że wniosek dotyczący rozporządzenia zostanie przyjęty w przewidywanym kształcie - by Komisja stosowała to narzędzie w sposób możliwie najbardziej proporcjonalny wtedy, gdy okaże się to konieczne w sprawach o wyraźnym wymiarze transgranicznym, przy poszanowaniu podstawowych praw zainteresowanych podmiotów, szczególnie w odniesieniu do ochrony informacji poufnych. Jeśli chodzi o informacje, którymi dysponuje Komisja Europejska w celu zwalczania barier na jednolitego rynku, to istnieją już rozległe kanały informacyjne, które można by lepiej i bardziej systematycznie zgłębiać z myślą o wskazaniu wspomnianych przeszkód, zwłaszcza przypadków nieprzestrzegania prawodawstwa UE. W każdym razie EKES ma nadzieję, że w ciągu 5 lat sporządzona zostanie bezwzględnie ocena funkcjonowania rozporządzenia.
1.5.
EKES zachęca państwa członkowskie UE do poczynienia większych postępów w dziedzinie e-rządzenia, w szczególności w odniesieniu do uznawania tożsamości elektronicznej i zagranicznych dokumentów tożsamości, zważywszy, że świadczone usługi nie są oceniane jako odpowiednie.
1.6.
EKES wzywa Komisję do zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w ten proces i do wykorzystania jej prac i wyników do oceny sytuacji na rynku wewnętrznym UE. W każdym razie organizacje wchodzące w skład EKES-u posiadają doświadczenie, środki i umiejętności, by współpracować w ramach sieci SOLVIT w celu zintensyfikowania działań na rzecz rozpowszechnienia wiedzy na jego temat i monitorowania jego jakości we wniosku dotyczącym jednolitego portalu cyfrowego. Należy tego dokonać, przyczyniając się nadal do sporządzania ocen uznawanych za odpowiednie.
2.
Wnioski Komisji
2.1.
We wspólnej deklaracji w sprawie priorytetów legislacyjnych UE na rok 2017 wydanej 13 grudnia 2016 r. Parlament Europejski, Rada i Komisja Europejska podkreśliły ponownie swoje zaangażowanie na rzecz prawidłowego stosowania obowiązujących przepisów prawnych. Tego samego dnia Komisja przedstawiła komunikat w sprawie: "Prawo Unii: lepsze wyniki dzięki lepszemu stosowaniu", w którym stwierdza, że dołoży starań, by zagwarantować stosowanie prawodawstwa UE z korzyścią dla wszystkich. Szczególnie w swej strategii jednolitego rynku wytyczyła dziesięć priorytetów w celu stworzenia kultury przestrzegania prawa dotyczącego jednolitego rynku, podkreślając przede wszystkim wzmocnienie systemu SOLVIT.
2.2.
Obecnie 1  system SOLVIT ma postać sieci centrów utworzonych przez państwa członkowskie (+ EOG) w ramach swych administracji krajowych w celu zapewnienia szybkiego i nieformalnego sposobu rozwiązywania problemów napotykanych przez osoby prywatne i przedsiębiorstwa przy korzystaniu ze swoich praw na rynku wewnętrznym.
2.2.1.
Sprawy w ramach systemu SOLVIT obejmują wszelkie problemy transgraniczne spowodowane ewentualnym naruszeniem przez organ administracji publicznej przepisów Unii regulujących rynek wewnętrzny we wszystkich tych przypadkach, w których problemy te nie są przedmiotem postępowania sądowego na poziomie krajowym czy unijnym.
2.2.2.
System SOLVIT wchodzi w skład administracji krajowych i działa wyłącznie w charakterze nieformalnym. Nie można go zastosować w następujących przypadkach:
-
problemy między przedsiębiorstwami,
-
prawa konsumenta,
-
roszczenia o naprawienie szkód,
-
postępowania sądowe.
2.3.
Tzw. pakiet Komisji na rzecz przestrzegania przepisów składa się z następujących dokumentów:
2.4.
Plan działania na rzecz wzmocnienia systemu SOLVIT 2 .
2.4.1.
Komisja zobowiązuje się przedsięwziąć wraz z państwami członkowskimi nowe środki na rzecz umocnienia strategicznej roli sieci SOLVIT w celu poprawy praktycznego funkcjonowania jednolitego rynku z myślą o obywatelach i przedsiębiorstwach.
2.4.2.
Plan ten uzupełnia cele europejskiego filaru praw socjalnych i innych podobnych inicjatyw, odzwierciedlając priorytetowy cel Komisji dotyczący promowania sprawiedliwości społecznej i równości szans w UE.
2.4.3.
Celem komunikatu jest wspieranie sieci SOLVIT na trzy sposoby:
(i)
poprawienie jego jakości;
(ii)
zintensyfikowanie działań na rzecz rozpowszechnienia wiedzy na jego temat;
(iii)
zwiększenie jego roli w egzekwowaniu prawa Unii.
2.4.4.
Ogólnie rzecz biorąc, dzięki bardziej strategicznym działaniom promującym system SOLVIT i rozwijaniu lepiej ustrukturyzowanej współpracy z organizacjami pośredniczącymi i odpowiednimi sieciami, można będzie zwiększyć rolę sieci SOLVIT w zgłaszaniu przydatnych uwag i dowodów dotyczących praktycznego funkcjonowania jednolitego rynku, co sprawi, że będziemy dysponować większą "masą krytyczną" spraw dotyczącą większej liczby przedsiębiorstw.
2.4.5.
Zgodnie z planem działania UE na rzecz administracji elektronicznej Komisja zbada wykonalność zasady jednorazowości. W ten sposób obywatele i przedsiębiorstwa pragnący złożyć skargę w Komisji po raz pierwszy w wyniku nierozstrzygnięcia sprawy nie musieliby ponownie przedkładać wszystkich informacji będących już w posiadaniu sieci SOLVIT.
2.5.
Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie utworzenia jednolitego portalu cyfrowego 3 .
2.5.1.
We wniosku dotyczącym rozporządzenia określono zasady tworzenia i funkcjonowania jednolitego portalu cyfrowego, aby zapewnić obywatelom i przedsiębiorstwom łatwy dostęp do kompletnych informacji wysokiej jakości, skutecznych usług wsparcia i rozwiązywania problemów oraz skutecznych procedur w zakresie przepisów unijnych i krajowych mających zastosowanie do obywateli i przedsiębiorstw korzystających lub zamierzających korzystać ze swoich praw wynikających z prawa Unii w dziedzinie rynku wewnętrznego.
2.5.2.
Zaproponowano również, by ułatwić użytkownikom z innych państw członkowskich korzystanie z procedur, poparto zastosowanie zasady jednorazowości i ustanowiono zasady zgłaszania przeszkód na rynku wewnętrznym na podstawie gromadzenia informacji zwrotnych od użytkowników, sprawozdawczości na temat funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz statystyk usług oferowanych przez portal.
2.5.3.
W załącznikach do wniosku przedstawiono wykaz trzynastu podstawowych procedur dla obywateli i przedsiębiorstw przenoszących się do innego państwa członkowskiego oraz wykaz usług w zakresie wsparcia i rozwiązywania problemów, które zostały wprowadzone na mocy wiążących aktów Unii i są dostępne za pośrednictwem portalu.
2.5.4.
Obszary informacji związanych z obywatelami: podróże w obrębie UE; praca i przejście na emeryturę w Unii; pojazdy w UE; zamieszkanie w innym państwie członkowskim; kształcenie lub praktyka zawodowa w innym państwie członkowskim; opieka zdrowotna; prawa, obowiązki i przepisy dotyczące transgranicznych kwestii rodzinnych i konsumentów w sytuacjach transgranicznych.
2.5.5.
Obszary informacji dotyczących przedsiębiorstw: rozpoczęcie, prowadzenie i zakończenie działalności gospodarczej; pracownicy, podatki, produkty, usługi; finansowanie działalności gospodarczej; udzielanie zamówień publicznych; zdrowie i bezpieczeństwo w miejscu pracy.
2.6.
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady określającego warunki i procedurę, zgodnie z którymi Komisja może wzywać przedsiębiorstwa i związki przedsiębiorstw do udzielenia informacji związanych z rynkiem wewnętrznym i powiązanymi dziedzinami 4 .
2.6.1.
Celem wniosku dotyczącego rozporządzenia jest wspomożenie Komisji w monitorowaniu i egzekwowaniu przepisów dotyczących rynku wewnętrznego dzięki umożliwieniu jej uzyskania w stosownym czasie kompleksowych i wiarygodnych informacji ilościowych i jakościowych od wybranych uczestników rynku poprzez precyzyjnie ukierunkowane wezwania do udzielenia informacji.
2.6.2.
Wniosek, który wyłącza z zakresu swego stosowania mikroprzedsiębiorstwa, nie ustanawia żadnych dodatkowych obciążeń administracyjnych, zważywszy, że wprowadza wyjątkową i uzupełniającą procedurę w celu uzyskania niezbędnych informacji w przypadkach, w których mogłyby istnieć przeszkody utrudniające funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Narzędzie gromadzenia informacji ustanowione omawianą inicjatywą jest środkiem ostatecznym, stosowanym gdy wszystkie inne środki uzyskania informacji zawiodą.
2.6.3.
We wniosku określono procedurę postępowania w przypadku wezwania do udzielenia informacji, a także decyzję uzasadniającą to wezwanie, sposób ochrony informacji poufnych i tajemnicy służbowej, a także możliwość nakładania kar w wypadku umyślnego braku odpowiedzi lub udzielenia nieprawdziwej, niepełnej lub wprowadzającej w błąd odpowiedzi w wyniku rażącego niedbalstwa. W każdym razie uprawnienia do kontroli sądowej regulowane są w Trybunale Sprawiedliwości.
2.6.4.
Wniosek przewiduje, że uzyskanie rzetelnych informacji na temat niedoskonałości jednolitego rynku umożliwiłoby Komisji i organom krajowym zagwarantowanie większej zgodności z przepisami jednolitego rynku i lepsze opracowanie polityki UE. Zdaniem Komisji zwiększyłoby to zaufanie konsumentów do jednolitego rynku i przyczyniłoby się do maksymalnego rozwinięcia jego potencjału.
3.
Uwagi ogólne
3.1.
Komitet podkreśla konieczność wprowadzenia pewnych elementów do pakietu na rzecz przestrzegania przepisów przedstawionego przez Komisję w celu zwiększenia legitymacji jej wniosku ustawodawczego, spełnienia oczekiwań wszystkich instytucji i organów uczestniczących w jego przyszłym zastosowaniu oraz zapewnienia jego skutecznego stosowania we wszystkich zainteresowanych państwach.
3.2.
Postulat osiągnięcia głównego celu pakietu, czyli wzmocnienia sieci SOLVIT, wysuwany był zarówno przez państwa członkowskie za pomocą jednoznacznych wniosków skierowanych do Komisji przez Radę ds. Konkurencyjności, jak i przez Parlament Europejski. Daje to omawianemu wnioskowi ustawodawczemu solidną podstawę legitymacji demokratycznej.
3.2.1.
Stosowne byłoby poszerzenie oraz uściślenie systemu i funkcji organów i instytucji odpowiedzialnych za dbałość o przyszłe zastosowanie omawianych ram prawnych, a bardziej konkretnie rzecz ujmując, rozporządzenia określającego warunki i procedurę, zgodnie z którymi Komisja może wzywać przedsiębiorstwa i stowarzyszenia przedsiębiorstw do udzielenia informacji związanych z rynkiem wewnętrznym i powiązanymi dziedzinami.
3.2.2.
W tym względzie Komitet podkreśla potrzebę ponownego ukierunkowania wniosku Komisji, gdyż z jednej strony nie zawiera on żadnego odniesienia do roli Komitetu na etapie stosowania rozporządzenia, a z drugiej strony jego głównym celem wydaje się być umocnienie roli samej Komisji na etapie administracyjnym poprzedzającym złożenie skargi z powodu niewykonania zobowiązania.
3.2.2.1.
Omawiany wniosek przede wszystkim osłabia legitymizację pomocniczości funkcjonalnej UE z powodu wykluczenia Komitetu z prac, do których wykonywania przydzielono mu specjalne uprawnienia w Traktatach i na które z powodzeniem przeznacza istotną część swojej działalności.
3.2.2.2.
EKES posiada odpowiednie doświadczenie, środki i zdolności, aby wspomóc podnoszenie świadomości na temat funkcjonowania sieci SOLVIT. Komitet jest również wykluczony z wszelkiego rodzaju współpracy w zakresie monitorowania i oceny stosowania proponowanych rozporządzeń.
3.2.2.3.
Należy zmienić podejście przyjęte we wniosku dotyczącym jednolitego portalu cyfrowego, gdyż w obecnej wersji nie wpisuje się ono w wymiar instytucjonalny art. 11 ust. 2 TUE, osłabia rolę Komitetu jako przedstawiciela interesów zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego i narusza samą zasadę demokracji uczestniczącej w jej wymiarze funkcjonalnym, co sprawi, że stosowanie rozporządzenia będzie w przyszłości mniej skuteczne.
3.2.2.4.
Jednolity portal cyfrowy powinien pomóc przyspieszyć wdrażanie skutecznej, interoperacyjnej i powszechnie dostępnej administracji elektronicznej. EKES popiera stosowanie zasady jednorazowości i wskazuje na zasadność 5  przyjęcia zasady całościowego podejścia do administracji, polegającej na współpracy między różnymi organami publicznymi wykraczającej poza zakres kompetencji poszczególnych organów i mającej na celu udzielenie wnioskodawcy zintegrowanej odpowiedzi przez jedną instancję.
3.2.3.
Po drugie, punkt III planu działania na rzecz wzmocnienia systemu SOLVIT zawiera ważne środki mające na celu zwiększenie roli SOLVIT jako narzędzia egzekwowania przepisów UE w odpowiedzi na powtarzające się apele ze strony Rady ds. Konkurencyjności i Parlamentu Europejskiego.
3.3.
EKES uznaje za niezbędne przedstawienie w tym miejscu kilku uwag z myślą o jak najskuteczniejszym wdrożeniu wniosku dotyczącego komunikatu.
3.3.1.
Po pierwsze, jeżeli chodzi o zamiar promowania sieci SOLVIT, niezbędne byłoby poruszenie dwóch kwestii nieuwzględnionych w planie działania Komisji.
3.3.2.
Z jednej strony, w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z UE przewidzianym na połowę 2019 r. pojęcie "rynku", do którego odnosi się punkt II wspomnianego planu, zostanie znacznie ograniczone. Jeżeli do tego czasu nie zostanie zawarte porozumienie regulujące stosunki dwustronne między Zjednoczonym Królestwem a UE, a Zjednoczone Królestwo nie będzie należeć do europejskiej przestrzeni gospodarczej, jego administracja zostanie automatycznie zwolniona ze wszelkich zobowiązań do wykonania planu, co będzie niekorzystne dla obywateli Zjednoczonego Królestwa i państw, w których działa sieć ośrodków SOLVIT.
3.3.3.
Z drugiej strony, wziąwszy pod uwagę, że przepisy UE, a konkretniej wyznawane przez nią podstawowe swobody gospodarcze, mają transgraniczny zakres stosowania, który przynosi korzyści obywatelom i administracjom państw trzecich, a także nakłada na nich zobowiązania, należy, jeśli to możliwe, rozważyć w przyszłości ustanowienie ośrodków SOLVIT i zastosowanie tego systemu na terytorium państw, z którymi UE nawiązała specjalne kontakty za pośrednictwem umów międzynarodowych, takich jak umowy przewidziane w trzech pierwszych tiret lit. a) ust. 6 art. 218 TFUE. Przyniosłoby to wyraźne korzyści obywatelom i przedsiębiorstwom z tych państw trzecich oraz poprawiłoby stosowanie przepisów dotyczących rynku wewnętrznego.
3.4.
Po drugie, niezbędne jest stworzenie zachęt dla administracji publicznych tych państw członkowskich, które w wyniku przepaści cyfrowej lub z innych powodów potrzebują więcej środków niż inne kraje, by wdrożyć rozporządzenie w sprawie utworzenia jednolitego portalu cyfrowego.
3.4.1.
Komisja mogłaby rozważyć zaproponowanie działań mających na celu wzmocnienie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Wydaje się to uzasadnione również z punktu widzenia tworzenia zachęt dla zainteresowanych przedsiębiorstw w świetle danych przedstawionych w punkcie III wspomnianego planu Komisji, wskazujących na nieproporcjonalne różnice w liczbie spraw przypadających na poszczególne ośrodki SOLVIT, których nie można wyjaśnić wyłącznie odmienną wielkością demograficzną i znaczeniem gospodarczym państw uczestniczących.
3.5.
Wreszcie, należy zobowiązać wszystkie państwa, w których działa sieć SOLVIT, do jak najszybszego wyboru odpowiednich i stałych pracowników do rozpatrywania spraw zgłaszanych w ośrodkach sieci, w ramach publicznych i przejrzystych konkursów.
4.
Uwagi szczegółowe
4.1.
Informacje o sieci SOLVIT
4.1.1.
EKES popiera konkretne ulepszenia mające usprawnić funkcjonowanie sieci SOLVIT. Może ona stać się przydatnym narzędziem, gdyż jest platformą umożliwiającą obywatelom i przedsiębiorstwom zajęcie się szerokim zakresem kwestii związanych z rynkiem wewnętrznym. Komisja powinna jeszcze bardziej poprawić ogólną widoczność sieci SOLVIT.
4.1.2.
Lepsze egzekwowanie prawa przynosi korzyści zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorstwom. Dane cyfrowe pokazują, że w ostatnich latach wzrósł odsetek spraw zgłaszanych do sieci SOLVIT przez obywateli, zwłaszcza w kontekście zabezpieczenia społecznego, w stosunku do liczby spraw kierowanych przez przedsiębiorstwa. Z drugiej strony wskaźnik rozstrzygniętych spraw wniesionych przez przedsiębiorstwa wynosi 80 %, co sytuuje się poniżej średniej w sieci (89 %). Komisja powinna więc podjąć odpowiednie działania, aby wszyscy użytkownicy mogli korzystać z możliwości sieci. Istotne jest, by wzmocnić narzędzie, i EKES ma nadzieję, że spełnią się oczekiwania związane z planem działania na rzecz wzmocnienia sieci SOLVIT, konkretnie w odniesieniu do wprowadzenia procedury odwoławczej dla przedsiębiorstw w zakresie wzajemnego uznawania towarów i bardziej bezpośredniego i skutecznego wsparcia prawnego dla sieci z wykorzystaniem ulepszonego narzędzia nieformalnego doradztwa prawnego oraz interaktywnych narzędzi szkoleniowych wraz z możliwością zarządzania rozbieżnymi opiniami.
4.2.
Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie utworzenia jednolitego portalu cyfrowego
4.2.1.
Komitet popiera inicjatywę na rzecz jednolitego portalu cyfrowego przedstawioną we wniosku dotyczącym rozporządzenia. Portal ten powinien dostarczać obywatelom i przedsiębiorstwom wszelkich informacji i pomocy, jakich potrzebują, by działać na całym rynku wewnętrznym. Pod warunkiem że zostanie dobrze zaprojektowane, narzędzie to może pomóc zarówno obywatelom mieszkającym i pracującym w innym kraju UE, jak i firmom- zwłaszcza MŚP i nowym przedsiębiorstwom - pragnącym korzystać z którejkolwiek swobody gospodarczej w innym państwie członkowskim.
4.2.2.
Obywatele i przedsiębiorstwa często nie są w pełni świadomi swoich praw i możliwości na jednolitym rynku. Jednolity portal cyfrowy powinien poprawić i połączyć istniejące narzędzia oraz pomóc przedsiębiorstwom w dopełnieniu procedur i formalności administracyjnych najczęściej stosowanych w internecie. Powinien też uczynić jednolity rynek bardziej przejrzystym, bezpiecznym i niezawodnym.
4.2.3.
Zasadnicze znaczenie ma to, by jednolity portal cyfrowy oferował wszelkie informacje i wsparcie konieczne do łatwiejszego prowadzenia interesów na poziomie transgranicznym. Obejmuje to zaktualizowane, wysokiej jakości informacje na temat rynku, rozwiązywanie problemów, mechanizmy rozstrzygania sporów oraz procedury elektroniczne dla tych przedsiębiorstw, które pragną prowadzić działalność transgraniczną.
4.3.
Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie SMIT
4.3.1.
Różne organizacje społeczeństwa obywatelskiego wchodzące w skład EKES-u, szczególnie organizacje przedsiębiorców, mają odmienne stanowisko w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia określającego warunki i procedurę, zgodnie z którymi Komisja może wzywać przedsiębiorstwa i związki przedsiębiorstw do udzielania informacji związanych z rynkiem wewnętrznym.
4.3.2.
Organizacje reprezentujące przedsiębiorstwa kwestionują ten wniosek, biorąc pod uwagę, że jest on przede wszystkim skierowany do przedsiębiorstw, lecz to państwa członkowskie odpowiadają za wciąż utrzymujące się bariery na jednolitym rynku:
a)
Lepsze egzekwowanie uzgodnionych przepisów ma zasadnicze znaczenie dla skuteczniejszego funkcjonowania jednolitego rynku, począwszy od zapewniania państwom członkowskim wytycznych i wsparcia w transpozycji i wdrażaniu przepisów. Komisja powinna odgrywać większą rolę w procesie egzekwowania przepisów, dopilnowując, by wszystkie podmioty gospodarcze przestrzegały przepisów, oraz inicjując bez wahania projekty pilotażowe lub postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom.
b)
Jeżeli chodzi o informacje, którymi dysponuje Komisja Europejska w celu zwalczania barier na jednolitym rynku, to istnieją już rozległe kanały informacyjne, takie jak Europejska Sieć Przedsiębiorczości, platforma internetowego rozstrzygania sporów (platforma ODR), system informacji o przepisach technicznych (TRIS), system wymiany informacji na rynku wewnętrznym (IMI) oraz platforma REFIT. Powyższe kanały można by lepiej i systematyczniej zgłębiać w celu wskazania przeszkód na jednolitym rynku, zwłaszcza przypadków nieprzestrzegania prawodawstwa UE.
c)
Przedsiębiorstwa są zaniepokojone rosnącym obciążeniem administracyjnym związanym z nowym zobowiązaniem do dostarczenia poufnych informacji handlowych oraz swoich danych wrażliwych (polityka ustalania cen, strategie biznesowe) pod groźbą grzywien i kar.
4.3.3.
Organizacje reprezentujące podmioty społeczeństwa obywatelskiego z zadowoleniem przyjmują wniosek dotyczący rozporządzenia, biorąc pod uwagę, że ważne są następujące kwestie:
a)
dostęp o czasie do wiarygodnych danych: oprócz zwiększenia przejrzystości poprawi to funkcjonowanie rynku wewnętrznego z uwagi na udostępnienie informacji, które są znaczące, przydatne, spójne i szczególnie istotne dla przyjęcia przez Komisję określonych środków;
b)
uzyskanie w stosownym czasie kompleksowych i wiarygodnych informacji ilościowych i jakościowych od wybranych uczestników rynku poprzez precyzyjnie ukierunkowane wezwania do udzielenia informacji;
c)
wspomożenie Komisji w zapewnieniu poszanowania praw przysługujących obywatelom i przedsiębiorstwom na jednolitym rynku oraz w zacieśnieniu współpracy z państwami członkowskimi.
4.3.4.
W rezultacie EKES domaga się, przy założeniu, że wniosek dotyczący rozporządzenia zostanie przyjęty w przewidywanym kształcie, by Komisja stosowała to narzędzie w sposób możliwie najbardziej proporcjonalny wtedy, gdy okaże się to konieczne w sprawach o wyraźnym wymiarze transgranicznym, przy poszanowaniu podstawowych praw zainteresowanych podmiotów, szczególnie w odniesieniu do ochrony informacji poufnych.
4.3.4.1.
Ponadto propozycja sporządzenia oceny przedstawiona w tekście wyjaśniającym wniosku powinna zostać przeniesiona do aktu prawnego, tak by stać się przepisem imperatywnym. Przegląd prawodawstwa powinien odbyć się w ciągu pięciu lat od czasu przyjęcia rozporządzenia w celu przeanalizowania funkcjonowania tej działalności nadzorczej.
5.
Rola EKES-u w tym procesie
5.1.
Jednym z priorytetów EKES-u jest ukończenie procesu tworzenia jednolitego rynku UE i prawidłowe stosowanie jego przepisów.
5.2.
Obywatele i przedsiębiorstwa często nie są w pełni świadomi swoich praw i możliwości na jednolitym rynku. Jednolity portal cyfrowy powinien poprawić i połączyć istniejące narzędzia oraz pomóc przedsiębiorstwom w dopełnieniu procedur i formalności administracyjnych najczęściej stosowanych w internecie. Portal ten powinien uczynić jednolity rynek bardziej przejrzystym, bezpiecznym i niezawodnym.
5.3.
EKES jest gotów wnieść wkład do tej inicjatywy jako przedstawiciel organizacji społeczeństwa obywatelskiego. W tym celu oferuje swoją pomoc w monitorowaniu i ocenie wdrożenia rozporządzenia w sprawie jednolitego portalu cyfrowego.
5.4.
EKES wzywa Komisję Europejską do ścisłej z nim współpracy w oparciu o wiedzę i doświadczenie jego członków z wszystkich dwudziestu ośmiu państw należących do UE.

Bruksela, dnia 18 października 2017 r.

Georges DASSIS
Przewodniczący
Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
1 Zalecenie Komisji z dnia 17 września 2013 r. (Dz.U. L 249 z 19.9.2013, s. 10).
2 COM(2017) 255 final.
3 COM(2017) 256 final.
4 COM(2017) 257 final.

© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.